PETER EN Z'N ZUSJE
VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1929 EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND.
DE VOLKENBONDS
VERGADERING
In de derde commissie was de stemming over
het algemeen gunstig voor het Finsche denk
beeld van financieelen bestand Om slacht
offers van eer. aanval, belichaamd in een
ontwerp-conventie van het financieel Volken-
bcndscomité.
Alleen de minister van buiten]andsche zaken
van Denemarken, Munch, wierp eenige era-
ftige bezwaren op.
Lord Robert Cecil, die een enthousiaste rede
tot verdediging van het plan hield, merkte op,
dat de bepaling, dat de volkenbondsraad een
stemmig moet zijn om een leening nan den
bedreigden Stoat toe te staan, toch wel waar
borg genoeg is, dat een dergelijk plannetje
nrn de wapenfabrikanten niet gelukken zal.
Behalve Cecil heeft Ook de gedelegeerde van
Portugal het plan warm verdedigd.
In het algemeen is de "beraadslaging gun
stig voor het plan Verloopen. Mên hoopt, dat
deze Volkenbondsvergadering de conventie
definitief zal aannemen en ter onderteekening
zal openstellen.
De bestrijding van den vrouwenhandel.
De vy'fde commissie, die voor sociale
kwesties, besprak da bestrijding van den
vrouwenhandel, waarbij men algemeen zijn
instemming uitsprak met het besluit der vol
kenbondscommissie om de enquête naar het
bestaan van vrouwenhandel in de moderne
vormen uit te bieiden tot het Verre Oosten.
Een Amerikaarsche vereeniging heeft zich
bereid verklaard de kosten daarvan te dekken.
De heer Raden Djajadiningrat nam aan de
beraadslagingen deel en verklaarde, dat in
Nederl.-Indic groote belangstelling voor de
bestrijding van den vrouwenhandel bestaat.
Sir.ds 1915 is ósar reeds een bureau opge
richt, dat de vrouwenhandel energiek be
strijdt. Met verwondering had men daarom in
Nederlandsch lndië uit de Nederlandsche pers
vernomen, dat in April van dit jaar een lid
der Volkenbon ciscommissie de beschuldiging
zou hebben uitgesproken, dat Java als een
meisjesmarkt te beschouwen is.
Djajadiningrat hoopte, dat de definitieve
notulen zouden aantoonen, clat deze beschul
diging niet wordt in stond gehouden.
Verder verklaarde hij nog geen officiëele
mededeeling te kunnen doen of de enquête
commissie naar het Verre Oosten ook in Ne
derlandsch lndië welkom zal zijn, doch hij
twijfelde er niet aan, dat het antwoord der
Nederlandsch-Indische regeering gunstig zal
zijn, daar wij natuurlijk veronderstellen, dat
de commissie zal samenwerken met 't reeds
bestaande bureau en haar enquête omzichtig
cal houden, zich daarbij bewust blijvend van
het verschil in psychologie tusschen de Ooster-
fche en de Europeesche volken.
RUSLAND EN CHINA
OPNIEUW GEVECHTEN.
Een officieel bericht uit Moekden meldt,
dat de vijandelijkheden te Progranitsjvaje her
vat zijn en dat de Russen werden terugge-
wo pen.
DE VLOOTBEPERKING
TOENADERING DER STANDPUNTEN
VAN ENGELAND EN AMERIKA.
Naar te Londen verluidt, is de margo, welke
d»i standpunten van Engeland en da Veree
nigde Staten in zake de vlootkwestie c-cheidt,
zoo klein geworden, dat een overoï.ikomst
ovi-r de vlootbeperking waarschijnlijk is.
Mac Donald zal den 28sten dezer maand
naar de Vereenigde Staten vertrekken
Uit New York wordt gemeld, dat de jongste
E;a:"lsche voorsteliep inhouden, dat Engeland
50 kruisers met totaal 340,000 ton mag heb
ben, met inbegrip van 15 schepen van 10,000
ton.
De Vereenigde Staten zouden gomachtig
zijn om 18 kruisers van 10,000 ton to hebben
en zouden dan de groote ongelijkheid door den
bouw van kleine kruisers aanvullen.
Men verwacht, dat nieuwe voorstellen zc»r
binnenkort naar Londen zullen gezonden
worden.
Dawes heeft gisteravond Mac Donald weer
bezocht, men veronderstelt om het antwoord
zijner regeering op Engeland's jongste voor
st Jl en over te brengen.
DE ONLUSTEN !N PALESTINA
i' CONCENTRATIE VAN DE TROEPEN.
Fet jongste communiqué meldt, dat ce ver
betering van de openbare veiligheid net mo
gelijk hoeft gemaakt de troepen tè blijven
concentreer en, zcodat militaire troepenmach
ten voor den dienst te Jaffa en Haifa Ltsc1,,*r-
banr komen.
De ontscheepte troepen kunnen aan boor"
terugkeeren, maar de kruisers bljjven in d»
haven, tot de toestond het vertrek toe'aat.
De troepenmachten in de overige de-'cn van
het land zijn voldoende om snel nieuwe pogin
gen tot het scheppen van onlusten te onder
drukken.
mussolini legt zeven porte
feuilles neer.
Hij behoudt er slechts één.
Mussolini heeft zeven van zijn oclit minis
ter poitefeuilles neergelegd en alleen oic van
biuwnlandsche zaken behouden.
L: zijn voor de, andere departementen by
Kcrbiklijk Besluit ministers aangew*.v.cn.
Diro Grandl wordt minister van buitenland
se! it zaken, Zoodat aan de geruchten, dat deze
ambassadeur te New York zou worden, een
eir.de wordt gemaakt.
Ac.erbo, die de eerste ondersecretaris van
Mussolini was, toen deze aan hot bewinn
kwu», komt in het minister.© terug als
min ster van nationale economie.
LVbono, die eerst directeur-generaal van
politie en daarna gouverneur van Tripolis >s
geweest, wordt minister van koloniën. De
bekende vliegofficier Ealto is benoemd tot
minister van luchtvaart.
bescherming van het graan in
frankrijk.
De ministerraad heeft besloten tot het
scheppen van wetgevende maatregelen ter be-
scherming van het graan, met nam» tot de
inftoiling van een graanbureau, dat ten doei
hc-»ft eventueele crises te vermijden.
De minister van landbouw zal den regio
nalen landbouwcrediethanken last geven pro
ductieve credicten ter beschikking tu stellen
van kleine boeren, die hun oogsten wenschen
te financieren.
Tc Kamers zullen op 22 October weer bij-
eenkómen ter behandeling van 't Young-plnn
en van de begrooting.
Uit Brussel wordt aan de „Msb." gemeld:
De taalcommissie van de socialistische
partij heeft een nieuwe vergadering gehou
den, waarin de volgende wenschen werden
uitgesproken:
„Een reeks formulen, geldende als sugges
ties uit te brengen ibij den algemeenen socia-
listischen partijraad, huldigen de eentalig
heid van de twee taalgebieden: het Neder
landsch in Vlaanderen, het Fransch in
Wallonië.
De taalgrens dient te worden afgebakend
mits raadpleging, over het regiem dat zij
verki<aen Vlaamsch of Fransch, van
de taalgrensgemeenten waar de Vlamingen
en Walen naast elkaar wonen.
Aan dit referendum eouden deelnemen de
kiezers ingeschreven op de gemeentelijke
lijsten en bijgovolg de vrouwen zoowel als
de mannen.
Hiermede dient dan een nieuwe indeeling
van do provinciën gepaard te gaan, zooda
nig, dat geen Waalsche gemeenten tot
Vlaamsche provinciën en omgekeerd
zouden blijven behooren.
Alle scholen, ook die afhangende van an
dere departementen, dienen vereenigd' te
worden onder een enkel bestuur: dat van
kunsten en wetenschappen.
Eenmaal het onderwijs aldus gecentrali
seerd, diende het ministerie van kunsten en
wetenschappen gesplitst in twee afdeelin-
gen met een Vlaamsch en een Fransch on
diersecretariaat van Staat".
Een nieuwe vergadering zal worden ge
houden einde September. Alsdan zal men
onderzoeken welk lichaam met de toepas
sing van het voorgestelde regiem dient belast,
hoe de wet dient toegepast en welke initia
tieven verder op taalgebied kunnen worden
genomen.
In het Oostelijk Amerikaansche kustge-
bergte is een bergketen ter herinnering aan
het passeeren van het luchtschip Graf Zep
pelin gedoopt onet den naam Eckener-pas.
Uit een legervliegtuig wierp men een val
scherm, waaraan de Duitscne en de Engel-
sche vlag waren bevestigd, naar beneden.
BRAND IN EEN VLIEGTUIGENFABRIEK.
22 vliegtuigen vernield,
ïn Posen is brand uitgebroken in een
groote vliegtuigfabriek. Alle beschikbare
brandspuiten namen aan het blusschingswerk
deel. Er moeten 22 vliegtuigen zijn v» rnield,
en/oo kostbare plannen en machines. De
schade wordt op 5 millioen zloty geraamd. De
orzask is nog onbekend.
HET OPLEIDINGSSCHIP KOBENHAVN.
Als verloren beschouwd.
Men heeft het verder onderzoek opgegeven
naar het sinds begin Maart in den Zuid-
Atlanlischen Oceaan vermiste 5000 ton groo
te stalen zeilschip Kobenhavn, dat met 60
i, waarvan 45 leerlingen die voor de zee
vaart werden opgeleid, op 14 September '28,
dus een jaar geleden, uit Kopenhagen is ver
trokken en na Buenos Aires te hebben aan
gedaan naar Melbourne op weg was en het
laatst op 21 December is gepraaid. Men
neemt aan, dat het in een tornado is geble
ven.
We lezen in „Vlaanderen": S
„De directie van don Kon. Muntschouw
burg te Brussel heeft besloten, ter gelegen
heid van de honderdste verjaring der Belgi
sche revolutie, de oude opera in vijf bedrij
ven Auber „La Muette de Portici" in
1930 weer op het programma te brengen.
Deze oper(a was hot, die. naar men weet, in
den nacht van 25 op 26 Augustus 1830, te
Brussel, tot wanordelijkheden aanleiding
gaf. Tijdens de voorstelling was herhaaldelijk
geroepen: „A bas le roi! Vive la France!"
(Weg met den koning! leve Frankrijkl) en
na afloop schoolde de menigte samen om
vervolgens, onder het geroep van „Weg met
van Maanen!" de stad in t® trekken, de ra
men van de redactiebureaus van „Le Natio
nal" in te beuken en de ambtswoning van
den Minister van Justitie Van Maanen in
brand te steken.
Hadden wij geen gelijk, toen wij sedert
vele maanden voorspelden, dat de Belgische
feesten van 1930 hoofdzakelijk een anti-Ne-
derlandsch karakter zouden hebben, mede
om de Vlamingen tegen hun Noordneder-
landsche volksgenooten op te hitsen?
1930 is trouwens niet de herdenking van
de Belgische „onafhankelijkheid" dit zou
dan 1931 moeten zijn maar van dc Bclgi
sche muiterij tegen Nederland in 1830."
DE BOMAANSLAGEN IN DUITSCHLAND.
Huiszoekingen.
De politie heeft op nationalistische redactie
kantoren in Itzehoe en Altona huiszoeking
gedaan. Verder hebben nieuwe arrestaties
plaats gehad en er moeten nog meel* te wach
ten zyn. De gearresteerden houden voi, dat zij
niets met de aanslagen te maken hebben.
Ook de leider van het Ehrhardtbureau Dr.
Piass is gearresteerd. Hij overhandigde bij zijn
aanmelding op het politiebureau te Berlyn
een schrijven van kapitein Ehrhardt, waarin
deze verklaart, dat hij en zijn aanhangers
niets uitstaande hebben met de bomaanslagen
en ontkent ook het bestaan van een organi
satie, welke het bedrijven van terroristische
daden ten doel heeft.
Dr. Plass is echter na zijn verhoor in hech
tenis gehouden, omdat in zijn woning scherpe
munitie en eer. handgranaat zyn gevonden.
Kerknieuws.
Op de Germania-werf van Fx*. Krupp te
Kiel is gisterenmiddag een der groote hallen
die langs de haven liggen, in de asch gelegd
Duizenden waren getuige van het grootschu
schouwspel. Gelukkig was er geen schip in do
nabijheid in reparatie. Voor de brandweer was
de toestond af en toe gevaarlijk in verband
met de aanwezigheid van een opslagplaats
van carbid op het terrein, die ontzien moest
•orden bij de blussching. Twaalf Dieselmoto-
_»n in de gedeeltelijk ingestorte loods zijn
zwaar beschadigd. Oorzaak: kortsluiting of
zelfontbranding.
Gemengd Nieuws.
DOOR DE STOOMZAAG GEGREPEN.
De wagenmaker B. te Frmelo had het onge
luk bij het zagen van hout zich een zyntr
vingers letterlijk af te zagen. Ilij moest
oi.middellijk naar Amersfoort verveeld wor
den cm het üd verder te laten amputeerer.
VERDRONKEN.
NED. HERV. KERK
Aangenomen: Naar Poortvliet, O. J.
van Rootselaar te Blauwkapel.
GEREF. KERKEN
oepen: Te Harkema-Opeinde, cand.
L. Tiesinga te Appelsoha.
Aangenomen: Naar Ten Post, cand. J.
Boer te Groningen.
Bedankt: Voor Putterehoek, G. van Hei
ningen te Ter Aar. Voor Vries en Mussel,
cand. J. Boer to Groningen.
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
Het Provinciaal Kerkbestuur van Fries
land heeft tot de Evangeliebedlening in de
Ned. Herv. Kerk toegelaten don heer Jol»
Gerritsen Jr., candldaat aan de Rijksum
versiteit te Utrecht, wonende te Rotterdam,
West-Kruiskade 41.
Ds. H. C. VAN DEN BRINK.
Naar wij vernemen, heeft Ds. II. C. van
don Brink, predikant der Geref. Kerk in
Hersteld Verband te Leiden, op medisch
in verband met gezondheidsredenen
zijner vrouw, zich metterwoon te Hilvor
gevestigd. Echter houdt hij van des
Vrijdags tot des Dinsdags steeds verblijf te
Leiden, Rijnsburgenveg 185.
HERDENKING VAN DÉ AF8CHEIDING.
Den hoogleeraren der Tlxeol. School te
Apeldoorn met don secretaris-curator Ds.
J. W. Geels is door het Curatorium van ge
noemde inrichting opdracht gegeven in stu
die te nemen de vraag van de Part. Synode
van het Noorden der Chr. Geref. Kerk. om
in 1934 een Gedenkboek van de Afscheiding
(1834) uit te geven.
STOCKHOLM-BE WEGING.
Te Rotterdam zal vanwege het Rotter-
damsch Comité tot bevordering der Stock-
holm-beweging op Woensdagavond 13 Sep
tember a.s. in de Zuiderkerk, Ged. Glasha
ren, een openbare samenkomst gehouden
worden, waarin als sprekers zullen optre
den: Ds. J. J. Stam, Ned. Herv. predikant te
Rotterdam: Dr. J. A. Rust, Evang.-Luth. pre
dikant te Utrecht, president van het Ned.
Stockholm-Comitó; en Dr. H. W. van der
Vaart Smit, Geref. predikant te Zuid-lieijex-
land. Het kerkkoor der Duisch-Evang. Ge
meente te Rotterdam (dir. C. J. Nogarede)
zal eenige liederen zingon.
EVANGELIST-MAGNETISEUR.
Ds. J. C. H. Scholten, predikant bij de
Ned. Hervormde Gemeente te Rotterdam,
die bepaaldelijk werkzaam ls in de Evaaige-
lisatio „Het Vischnet" cn in de Ziekenhui
zen aldaar, verricht den laa'tsten tijd vela
werkzaamheden als magnetiseur.
Hij (brengt dit niet in verband' tenet den
godsdienst en wenseht zich niet als een-gods
dienstig wonderdoener beschouwd te zien.
Maar hij is overtuigd een groote suggestie
ve kracht te bezitten en langs den weg van
magnetisme vele kranken ook naar het
lichaam tot heil te kunnen aijn. Reeds in
zijn studententijd hield hij zich met mag-
netiseeren bezig cn in den loop der jaren
heeft hij menigeen ermee geholpen.
Don laatsten tijd is hij daar meer inten
sief mee bezig. Zoo krijgt hij op zijn spreelc-
uur aan den Zuidblaak patiënten niet een
soort neusasthma, die hij met z.g. magne
tische passen behandelt, cn dan „de pijn"
naar den nek strijkt. Een juffrouw met een
geweldig opgezette buik komt na zijn be
handeling belangrijk geslonken en mót min
der bezwaren van het spreekuur thuis. Een
moeder behandelt hij voor pijn in den rug
en haar kind ivoor lievige asthmatischo aan
vallen. Een echtpaar verschijnt er als ze
nuwpatiënten. Eon dame van „Het Visch
net" cureerde hij door zijn „uitstraling" voor
een stijven aim En zoo gaat het voort. Tot
dusver kreeg hij reeds een 80-tal patiënten
per week op zijn spreekuur.
Ds. Scholten is voornemens binnenkort
x>r de Leidsche en Utrech'tsche studenten
eenige demonstraties te geven.
Zijn spreekuren voor gèestelijke en maat
schappelijke belangen blijft hij aanhouden.
Wegens den enormen toeloop van menschen
die met allerlei kwalen behept zijn en om
dat hij niet voldoende medisch onderlegd is,
zal hij, naar we in een aankondiging van
zijn hand lezen, de behandeling der patiën
ten voortzetten, A^nneer hij een geneesheer
gevonden heeft, ^der wiens leiding hij met
zijn genoemd magnetisme verder zal
ken.
KERK EN BOKSSPORT.
De „Church Times" bericht, dat Scott,
Engelsche zwaargewichtbokser, die in de
Vereenigde Staten vertoeft, daar in de Bap-
tistenkerk te Tomkins' Covo aan de Hudson
ongeveer 35 mijlen van New-York,
maal per weck in dienst van het kerk
bestuur tegen een entree van een shilling
per persoon publieke voorstellingen geeft.
De ontvangsten komen aan de kerk ten
goede na aftrek van Scott's honorarium.
Niet zoo lang geleden hebben we gehoord,
dat er in Kerkernadsvergaderingen dat
is dus in besloten kring! 7- wel eens ge
bokst wordt, zulks in overdrachtelijken zin.
Maar dat een publieke bokspartij als at
tractie moge dienen om het „Kerkelijk le
ven'^!) op de been te houden, was,
ver we weten, nog een nieuwigheid. Is die
Baptistenkerk aan de Hudson nog wel een
Kerk?
WERELDBOND VAN KERKEN.
Het voortzettingscomité van Stockholm
heeft Maandag zijn zittingen te Eisenbach ge
sloten; de volgende vergadering zal worden
gehouden in Augustus 1930. Zoowel aan den
Volkenbond als aan het Bureau International
du Trevail werd een schrijven van sympathie
gericht. De geheele conferentie bracht een be
zoek aan de plaatsen in Eisenbach, Erfurt,
Wartburg en omgeving, die door het leven
van Luther groote bekendheid verkregen heb
ben. De aartsbisschop dr. SÖderblom^ was
door ongesteldheid verhinderd aanwezig te
zijn. De conferentie werd bijgewoond doer
twee Nederlanders: dr. Slotemaker de Bruine
Den Haag en dr. Visser 't Hooft, secre
taris van het internationale jeugd^rk te Ge-
uève.
DROOGLEGGING EN KERSTICHTING.
Hoe er vroeger een Ned. Herv. Gemeente
..i oen drooggelegd gebied word gesticht
het onderwerp is actueel in den tijd van de
drooglegging der Zuiderzee kan men le
zen in het volgende „kort relaas van den
voorbereidenden arbeid voor de stichting
van Ned. Herv. Kerken in de Haarlemmer
meer" in het „Orgaan van do Vereen, van
Herv. Kerkvoogdijen":
Er was oen commissio gevormd tot bevor
dering van do godsdienstige belangen der
Protest, bewoners van den Haarlemmer-
meerpolder, die 22 October 1855 haar eerste
vergadering gehouden heeft. Deze commissie
heeft bestaan uit drie Amsterdamscho, drie
Haarlemsche predikanten on den predikant
van Heemstodo, Ds. Gowin. Ds. Gewin is de
ziel van do commissie geweest.
De commissie hooft van de leden van het
koninklijk Huis en van de eigonaren van
gronden in den polder giften ontvangen.
Van meot af ia de Haarlemmermeer com
missie In contact geweest mot het Prov.
Kerkbestuur en het Prov. College van Toe
zicht Beide colleges hebbon do collecten
aanbevolen en de verzoekschriften aan dc
Regeering en Ged. Staten gesteund.
Do commissie heeft de kerk en de pastorie
te Hoofddorp gebouwd en alle eigendommen
aan de nieuwe gemeente overgedragen. In
naam zijn toen de kerkvoogden begonnen
voor een tweede kerk te zorgen, maar in
werkelijkheid heeft de commissie liet gedaan.
Het Prov. Kerkbestuur heeft weer geholpen
en er is in de Gemeenten van Noord-Holland
een tweede collecte gehouden.
De Gemeente is, nadat de tweede kerk en
pastorie gebouwd was, in twee Gemeenten
gosplitst, mot welke splitsing de Rogcering
zich meer bemoeid heeft dan nu het geval
zou zijn. Het Prov. Kerkbestuur hoeft zich
beijverd voor do beide predikantsplaatson
Rijkstractementon te krijgen.
De commissie ie 22 October 1863 ontbon
den, en haar archief (w.o. alle quitanties cn
stukken van Regeoring, Syn. Comissie, Ged.
Staten enz.) aan het Prov. Kerkbestuur over
gedragen, welk archief in de N. Z. kapel te
Amsterdam wordt bewaard.
PROTESTANTSCHE KERK IN DEN CONGO
Te Elizobethville in den Belgischen Congo
is, naar het maandblad „Zuid-Afrika" me
dedeelt, onlangs de eerste Protestantsche
Nederlandsche kerk ingewijd door den
plaatselijken leeraar Ds. Retief, onder wiens
leiding het gebouw is ingericht. Menig
maal heeft hij zelf den troffel tor hand ge
nomen. Hij hoeft persoonlijk de preekstoel
vervaardigd. Het gebouw heeft ongeveer
775 pond sterling gekost, en de opbrengst
an de op dien dag gehouden bazaar was
boven verwachting goed, waardoor de ge
heele schuld op het gebouw gedekt is.
Onder de aanwezigen waren 25 personen,
opgekomen van het 96 mijlen verwijderde
Panda. Bij de inwijding was mede aanwe
zig Ds. de Wet van Lusaka.
GODSDIENSTONDERWIJS.
Tot godsdienstonderwijzer bij de Ned.
Herv. Evangelisatie te Oudshoorn (gent
Alphen a. d. Rijn) is benoemd de heer NV.
ui Leeuwen te Schoonrewoerd.
EVANGELISATIE.
Te Hilversum zal het Herv. Evangeli
satiegebouw in de Alb. Perkstraat worden
vergroot. Voor het godsdienstonderwijs is
een overeenkomst getroffen met Ds. A. C.
Diederiks, predikant der Ned. Herv. Ge
meente aldaar. Een regeling om geen sa
menkomsten te houden, als Ds. Diederiks in
de Herv. kerk pi'eekt, is nog niet vastgesteld.
ZONDAGSSCHOOLONDERWIJS.
De heer J. W. de Lang te Den Hang mag
Zondag 15 September a.s. herdenken, dat
hij 50 jaar geleden verbonden werd aan liet
Zondagsschoolonderwijs te Gameren (G.).
Gedurende 36 jaren aaneen mocht hij
Den Haag en Rijswijk gezegend werk
richten, welke Evangelisatiearbeid hij nog
hoopt te mogen voortzetten.
LAGER ONDERWIJS.
HOOI l'BENOEMINGEN.
ONDERW'IJZERSBENOEMINGEN.
lordwijk aan Zee (Herv. School), N.
A de Bruyn, tijdelijk te Vlaardingen.
Ni eu w-Lekkerland (Dorp), P. J. van
Horssen Jr. te Dordrecht.
Hi 11e gom (Julianaschool, hoofd W.
Kijne) F. J. Ringnalda te Abbega (Fr.». Als
ond. met hoofdakte.
NIEUWE CHR. SCHOLEN.
Te De Tieke (onder Nijega, in de Fric-
CHR. LANDBOUWSCHOOL TE EDE.
De Gemeenteraad van Hardenberg heeft bo-
sloten over te gaan tot den bouw van een
Landbouwhuishoudschool. Een en ander is
opgedragen ter uitvoering aan het Bestuur
van den Chr. Boeren- en Tuindërsbond.
Weerbericht.
Barometerstand.
Hoogste stand 767.9 te Stockholm.
Laagste stand 743.5
ciiting
te Vostmanör.
liet Koninklijk Mcïeorc-
logisch instituut 'e De Bill:
Zwakke tot matige lator wellicht toene
mende W. tot Z. wind. Aanvankelijk afne
mende bewolking. Later half of zwaar be
wolkt weinig of geen regen, koeler des
nachts. Later overdag iets zachter.
FIETSERS 1.ICHT OP:
Van 14—15 Sept. van 7.46 nam. tot 6.02 vra,
ZENDING,
ndingsweek. Men shryft ons:
Samenwerkende Zendingscorporaties
(Zendingsbureau Oegstgeest) organiseeren op
nieuw een „Zendingsweek". Vastgesteld is de
van 310 November a.s. De voorberei
dende arbeid is reeds aangevangen. Maar wat
vermag die arbeid als men niet allerwege
medewerkt? In de circulaires welke dezer da-
rondgezonden worden, komt het nadruk
kelijk verzoek daartoe voor. 't Gaat
nationale beweging. De arbeidsgelegen-
heden in lndië zijn voor de Prot. Zending me-
nigvuldiger dan ooit te voren. Wil men dié
gelegenheid niet voorbij laten gaan, dan die-
allen die in de Prot. Zending belang stel
len zach krachtig aaneen te sluiten en er toe
mede te werken dat de „Zendingsweek" straks
den besten en hoogsten zin des woords
slaagt.
„Warta Sari" en „Melawan
_alak-films. Zooals men zich herinneren
zal heeft zich enkele jaren geleden in Amster
dam een Comité gevormd met het doel een
paar films te vervaardigen, die in beeld zou
den brengen een deel van den arbeid der
Prot. Zending. Dat bedoeld Comité daarin cp
uitnemende wijze geslaagd is mag eveneens
bekend geacht worden.
Met ingang van dit seizoen berust de ex
ploitatie van genoemde .Zendingsfilms by het
Zendingsbureau te Oegstgeest.
Omdat tal van aanvragen voor vertooning
van deze film in de komende wintermaanden
,-envacht worden, wordt hiervan by deze mel
ding gemaakt, terwijl het Zendingsbureau er
sterk op aandringt om reeds mi aanvragen om
der films, waarvan verschillende copiën
bestaan, in te zenden.
Waar ook genoemde films vertoond wer
den, steeds werden volle zalen verkregen, zoo
dat zonder eenige overdrijving geconsta
teerd mag worden dat zy in den smaak van
het publiek vallen. Tijdig organiseeren van
filmavonden is ook nu van de grootste betee-
kenis.
Mej. Dr. J. G. Dreckmeyer, als
medisch arts verbonden aan het Geref. Zen-
dingshospitaal te Poenvoredjo, verzocht en
ontving eervol ontslag uit den dienst der
Zending. Maart 1930 zal haar ontslag in
gaan. Een chirurg wordt als plaatsvervanger
gezocht
Naar Mamasa. Vanwege de Chr.
Geref. Kerk zal eerlang de heer M. Geleynse,
Theol. student te Apeldoorn, als missionair
dienaar des Woords naar Mamasa (op Cele
bes) uitgezonden worden. Door Doputaten
roor de Zending en Curatoren der Theol.
School zijn de vakken bepaald, waarin hij
zal geëxamineerd worden.
Deze genomen maatregelen sluiten niet
uit, dat Doputaten voor de Zending intus-
schen nog een roeping kunnen uitbrengen op
een predikant tot den dienst der Zending,
om 200 Ds. A. Bikker van de dringend noo-
dige hulp te voorzien.
DE ROEDE.
Naar aanleiding van een te Harrowgafe
(Engeland) gehouden vergadering, waarin
speciaal het gebruik van de roede door dc
politie en in het algemeen de lichamelijke
straf besproken werd, schrijft de heer H. J.
van Wijlen in de „Sch. m. d. B." o.m. het
volgende:
Wij leven nu in de eeuw van het kind.
Elke kring ondervindt den invloed der ver-
anderdo beschouwing. En in bijna iederen
kring, ook in Christelijke kringen, raakt dc
roede een stuk van haar waardeering kwijt.
Toch blijft daar staan de oude Bijbelscho
vermaning: spaar de roede niet.
Een vermaan, dat zich richt tot de oudei's,
die het kind onder hun zorg hebben, ook
in zijn eerste levensjaren, een vermaan, dat
echter ook zijn waarde houdt voor ieder an
der, die kinderen opvoeden moet.
Allerlei omstandigheden spreken daarbij
mee. In de school vooral de grootte der klas
se. Toen 't vorig jaar de Minister van On
derwijs ini Pruisen zijn onderwijzers ver
maande zich in lichamelijke tuchtigingen
te beperken, o.a. niet. te slaan bij het ma
ken van slecht schoolwerk door de leerlin
gen, antwoordde de onderwijzersvereeni-
ging al gauw met een «verzoek om kleinere
klassen.
Een lagere-schoolklasse onder de 40 leer
lingen is wat anders dan een er boven. Dat
mogen do menschen, die wel eens klagen
over duur onderwijs, ook eij, die ijdellijk
pingelen op de leerlingenschaal, toch be
denken. Zij krijgen door de kleinere klas
sen ik denk daarbij uiteraard aan goede
en vrij goede onderwijzers, die haar verzor
gen ander werk, beter werk, beide in
onderwijs en tucht.
Dat komt vooral uit in het gebruik dei-
roede: dat blijvc een uitzondering, maar in
de kleinere k.'ias kan een goed onderwijzer
haar wel missen. Ik weet, ik spreek hier
naar het hart van den gemoedelijken Ne
derlander, met zijn gemoedelijke tucht.
Maar dan moot hij er ook financieel
wat voor over hebben.
Iets anders is de roede in de hand van
vader in den vorm van mattenklopper
ook waai. moeder, als 't moet;-er bestaan van
■die aardige, kleine, zeer aanbevelenswaar
dige mattenk toppertjes voordat werk iets
anders in die van den onderwijzer, weer
iets anders is die van de politie op straat
ik denk om d'e gumimi-stok en op het
bureau: de roede a!is politie-strafmiddel.
Als zoodanig wordt zij nog gebruikt in
Engeland. Trouwens, de Engelschen zijn al
les behalve zuinig met hun klappen: als
Van Zeggelen onsterfelijk mocht blijken, zal
hij dat te danken hebben, vermoed ik, aan
zijn Pieter Spa, die daarvan vertellen kon.
Ook in hun tucht betrachten izij die zuinig
heid niet: in de Engelsche kostscholen,waar
ook de hooge aristocratie haar zonen zenit,
ligt de roede tot zelfs voor achttienjarigen
dat weten zo gereed. Ook de politie
rechter slaat er. Toch raakt ook daar, in
deze burcht der lijfelijke straffen, de roede
in verval.
Gods Woord geeft ons een regel in dezen:
zorgvuldig dient door overdenking en uit
ervaring nagegaan, hoever de zaak der
lichamelijke straf bij opvoeding en onder
wijs strekt.
Onder meer, de vraag van den leeftijd. Ik
hoorde eens beweren: tot het zevende jaar
kan een verstandig, gematigd gebruik der
roede geen kwaads, wel goed. Daarna imoet
zij in do opvoedende tucht terugtreden.
Ai weer een gedachte!
In dezen tijd van verweekelijking, van
verslapping moeten wij scherp opletten.dat
wij niet te nieuwerwetsch worden.
Dat wil zeggen: te slap, te week, te ver
standig.
vaders en moeders waren te week, de
schoolmeesters te hard. Daarom wenschie
hij oen gouverneur.
Een botweg verbieden van de roede in de
school bedreigt ook onze liuislucht met ver
slapping; immens rijst dan al gauw de
vraag: past het middel, dat den onderwijzer
verboden is, dan wel in de hand van den,
vader? Een vraag, die voorpl recht heeft in
kringen, waar „dc school is van de ouders".
Mij komt nog steeds voor, dat wij moeten
komen tot een scherp doorgedacht, een.
streng omschretven kliappenrechb voor onzo
scholen.
Want: wij mogen zuinig zijn met de roede,
haar sparen is tegen Gods Woord, 'k Weet
wel, dat willen wij wiet. Nu, laten we dan
eens er over nadenken, hoe 't precies in de
praktijk moet. Met enkel vroom praten en
knikken komen we er niet.
UIT HET SOCIALE LEVEN
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
VRIJE UNIVERSITEIT TE AMSTERDAM.
Prof. Dr. G. Ch. Aalders zal Woensdag 18
September a.s. een rectorale oratie houden
en zijn waardigheid aan Prof. Dr. H. J. Pos
overdragen.
Prof. G. WISSE.
In de „Wekker" wordt door Prof. G. Wis
se, hoogleeraar aan de Theol. School te
Apeldoorn, meegedeeld, dat hij vanwege
zijn lichaamstoestand op voorschrift zijnor
geneesheeren zeer waaschijnlijk weer i:
Ziekenverpleging, en dan voor ge-illmon
tijd, zal moeten opgenomen worden.
CHR. LYCEUM TE HARDERWIJK.
Had men voorheen met financieele moei
iijkheden te kampen, thans mag gezegd,
dat het Car. Lyceum te Harderwijk zien in
grootcn bloei verheugt. Deze week werd de
,200ste leerling ingeschreven.
ten. Beide kringen werken op elkaar in.
Montaigne vond ze in zijn tijd geen van
beide geschikt als opwoedingsinrichting: de
UIT DE BOUWVAKKEN.
,Tc Hoogkerk (Gron.) is een staking onder
d'e bouwvakarbeiders uitgebroken. Hun aan-
tal bedraagt 35, -
(Confectiefabriek te Almelo).
Men schrijft ons:
Naar aanleiding van de mededeelingen,
die bovengenoemde firma aan de pers
verstrekte, wenschen de Hoofdbesturen der,
werknemersbonden liet volgende op te nièiv
ken:
Onze bonden hebben er geenerlei b*>-.
zwaar tegen, dat het publiek wordt inge
licht omtrent het standpunt van partijen
in dit conflict. Wel echter hebben wij be
zwaar tegen de onvolledige inlichtingen
door de firma verschaft in bedoeld inge-
zonden stuk.
Allereerst vestigen wij er de aandacht
op, dat de firma de „kleinigheid" ver-
gat te vermelden, dat zij gedurende de on-"H
derhandeliogen betreffende de arbeida-
voorwaarden, ontslag gaf aan 15 meisjes ;i
en 1 man. De laatste is secretaris der af- :*v
deeling Almelo en hoofdhestuurslid van
den Bond in de Kledingindustrie.
Wat de meegedeelde looncn op zichzelf
beschouwd betreft, wijzen wij er op, dat da
firma slechts één bepaalde week als voor-
beeld gebruikt.
Nu staat het met de stukloonen zoo, dat i'
heel vaak in de eene week meer verdien-i
wordt dan in de andere, omdat de hoeveel-C,
beid en de hoedatiighed van het werk zeer
veel kunnen verschillen.
Nu de firma toch aan het rekenen was,
had zij ook even moeten vermelden, het V
resultaat van een of meer der weken waar-
in weinig werd verdiend, waarbij heel an-
dere, n.l. veel en veel lagere cijfers te voor-
schijn zouden zijn gekomen, 't Zou in dit
•band interessant zijn geweest als ze
had vermeld, hoe hoog voor ieder perso- f
neéllid de vacantieuitkeering is geweest
(gemiddeld weekloon) of in 't algemeen het
gemiddeld weekloon berekend over em
heel jaar. -J
Ook had de firma niet mogen verzuimen
duidelijk te laten uitkomen:
le. dat zij loonen noemt, die waren beie-
kend over een hal ven dag méér, dan de
normale werkweek;
2e. dat de hoogere loonen door haar ver
meld slechts door die meisjes konden wor
den verdiend, die werken met hulp, wat
aan haar loon ten goede kwam, vooral om
dat vele dezer hulpen in staat zijn, bijna
geheel zelfstandig te werken.
De genoemde loonen der mannen (stuk
werkers) geven ook niet geheel weer, het
gemiddelde loon.
Het zal de opmerkzame lezer reeds zijn
opgevallen, dat bij de hoogere door d9 fh>
ma genoemde loonen telkens slechts spra-<
ke is van één of enkele meisjes. En ook,
dat de vermelde vaste loonen geldende voor
meisjes, in zulk een slechte verhouding
staan tot de hoogere loonen der stukwerk
sters, dat hieruit reeds duidelijk blijkt, dat
deze loonen der stukwerksters niet in
overeenstemming kunnen zijn met het ge-i
middelde loon.
Tenslotte is er ook reden voor de vraag:
wat de 30 personeelleden verdienden waar
over de firma geen opgave verstrekte.
(Nadruk verboden)
85. Hoepla! De dief nam de beenen, of er
duizend tijgers achter z'n hielen zaten! Maar
hij zag toch nog net even kans, om de geld
beurs van de tafel te grissen. En dat nog
wel, terwijl Peter er in zat! Foei, wat had
het ventje het benauwd! De harde geldstuk
ken hotsten en botsten onder 't harde loopen
tegen zijn ribben, tot hij bont en blauw zag.
Eindeliik ging de dief aan den wegkant zit
ten en begon te eten, terwijl hij de beurs in
het gras lei Voorzichtig kroop Fe'er er uit.
Hè, wat lekkere boterhammen zag hij daar!
Vo"*zichtig krabbelde hij gauw wal krui
meltjes er af en at 2e op, want hij had een
vr esclijken honger. Maar opeens bukte de
dief zich, om de beurs op te rapen, en meteen
zag hij Peten
86. „Haha!" riep de booswicht grijnzend,
„jou kan ik net gebruiken!" Meteen pakte
hij Peter met z'n groote hand op. „Zie je dat
ouwe huis daar aan den overkant?" zei h'ijl
„Nu, jij moet door het kelderrooster naaf
binnen kruipen en me den sleutel aangeven,
zoodat ik er in kan." „Neen", zei Peter,
„dat doe ik niet. Ik wil geen inbreker wc-
zcnl" „Maar je steelt toch zelf niet? Dat
doe ik immers!" grinnikte de dief. „Toch
doe ik het niet", zei Peter weer. Nu werd de
dief woedend. „Dan moet je sterven", zei hij,
„anders verraad je me nog!" En hij kneep
zijn hand heel stijf dicht, om Peter te ver
pletteren. „Voor 't laatst: doe je 't nog, of
niet?" vroeg hij nog eens.
(Wordt Maandag vervolgd.)
