DE HAAGSCHE CONFERENTIE
NAAR SPITSBERGEN EN DE
NOORSCHE FJORDEN
ZATERDAG 10 AUGUSTUS 1929 TWEEDE BLAD PAG. 5
DE POLITIEKE COMMISSIE STELT
EEN TWEEDE SUB-COMMISSIE
VAN JURISTEN IN
J>E JURIDISCHE SITUATIES UIT DE
BESTAANDE VERDRAGEN
Tcnvijl de financieele iheeren den gansclien
flag ter .beschikking hadden om elkaar te
„vinden", moesten de leden der politieke
commissie zich gistermiddag weer om do
tafel scharen. Bij hun „criselt" het niet, maar
»it er zelfs ©enige vlotte voortgang dn het
werk.
Omtrent de 'debatten in de financieele
commissie schreef een der Pairijs oh e bladen:
„Nooit is het conflict tusschen Londen en
Parijs groote-r geweest dan thans".
Het blad achtte zelfs de Haagsche confe
rentie een groot gevaar voor Frankrijk.
Nu neme men dit niet al te tragisch. On
danks de crisispositic debatteerden Fransche
en Engelsche journalisten vrij gemoedelijk
over de financieole kwestie-
Dat zulks mogelijk is, bewijst, dat de sfeer
in den Haag niet alleen, maar dat de ©tem
ming in het algemeen verbeterd is. Voor en
kele jaren zou zoo iets niet mogelijk zijn ge
weest.
Dat de hoeren het er in lnm land een
beetje dik opleggen ,is begrijpelijk. Ze kun
nen hun eigen delegaties moeilijk afvallen.
En zoodoende slaat de Engelsche pers eens
gezind achter Snowden, maar zijn ook de
enderen, wier landen van Er.gelands voor-
plag niets weten willen, eenstemmig in het
bestrijden van de rede van don Engolschen
kanselier \an de schatkist
Intusschen wordt de situatie wel met eeni
ge spanning geobserveerd.
Dat blijkt hier wel uit: vandaag waren de
buiten 1 andsche journalisten naar Amsterdam
genoodigd. Voor deze „trip" waren de deel
nemers echter zeer klein in getal, omdat
hedenmorgen om 10 uur de financieel© com
missie opnieuw vergadert en niemand ver
zuimen wil den uitslag van haai- beraadsla
gingen te vernemen.
Ommiskeenbaar s:aat 't dus Sn de financi
eele commissie acts minder gun.'kg dan in de
door Henderson geleide politieke commissie.
Deze laatste as bepaald productief.
Donderdag geraakte ze he-t ecas over de
Instelling van een technische sub-commissie
in verband met eventueel e ontruiming van
het Rijnland, gisteren werd opnieuw beslo
ten tot vorming van een sub-commissie. De
tweede dus in twee dagen.
Over de daaraan voorafgegane discussie
Vernamen we in "de Engelsche persconferen
tie, waar heel wat uitvoeriger inlichtingen
gegeven werden dan in die dor Duitschers,
het volgende:
H e n d e r s o n verklaarde, na opening der.
zitting, dat hij met deheore-n Briand en Stre-
eemann in den loop van den morgen een on
derhoud gehad had, dat hem een bevredigen
den indruk gaf omtrent de ontwikkeling van
den arbeid der commissie.
Het moet, zoo meende hij, niet moeilijk
zijn een oplossing voor de politieke kwesties
te bereiken.
Engeland wensdht
volledige ontruiming
en is voorts tegen het denkbeeld, om na ver
trok der soldaten, Duitschland nog weer on
der controle te stellen/Het zou zich echter
kunnen -vereenigen met de benoeming van
een kleine commissie uit den Volkenbonds
raad, om eventueele resteerende kwesties van
kleine beteekenis tot een oplossing te bren
gen. Deze Commissie zou zich op dc basis
.van verzoening hebben te stellen.
De Britsohe Regeering is er tegen om een
Commissie in te stellen buiten het mecha
nisme van den Volkenbond.
Mocht deze Commissie een klacht niet tot
oplossing kunnen brengen, dan zou aan den
raad kunnen worden verzocht, do zaak te
behandelen en zou deze zoo moodig de sub
commissie kunnen opdragen nogmaals ten
dezen werkzaam te zijn.
De feitelijke samenstelling van
en het vaststellen van haar opdracht werd
Uitgesteld omdat Stresemann en Briand bicr
over vooraf nog een particuliere bespreking
wilden houden in verband met den inhoud
der aan de Commissie te geven opdracht.
Deze particuliere bespreking zal heden
plaats hebben, terwijl dc politieke commis
sie a.s. Maandag om 4 uur weer bijeenkomt
om de commissie van deskundigen te benoe
men en haar opdracht vast te stellen.
Daarna vingen de besprekingen aan over
de commissie van verificatie en
Briand en, Stresemann verklaarden even
eens zeer tevreden te zijn over de gehouden
onderlinge besprekingen.
Briand voegde hieraan toe, dat hij alles
wilde doen, wat in zijn vermogen was, om
tot een bevredigende overeenkomst te gera
ken en dat er, al werd de financieele com
missie voor liet oogenblik opgehouden, geen
reden was voor de politieke commissie om
de werkzaam lieden niet voort te zetten.
Dc commissie voor verificatie cn verzoe
ning bedoelt niet te zijn, gelijk men aanvan
kelijk in Duitschland meende, een controle
commissie.
Stresemann wees er op, dat er reeds
twee methodes bestaan om dergelijke ver
schillen tc behandelen, n.l. de diplomatieke
weg en dc regeling van Locarno.
Het verdrag van Locarno zegt, dat alle
oineilijkhedcn gebracht moeten worden voor
een permanente verzoeningscommissie, be
staande uit 5 leden, n.l. twee van de geschil-
voerende mogendheden en drie andere, even
eens door een aangewezen, van welke drie
een als voorzitter zal optreden. Naar zijn
inecning zou de bestaande wijze van proce-
deeren slechts in discrediet worden gebracht
indien 'er nu een nieuwe werd ingevoerd.
Deze permanente verzoeningscommissie was
stellig voldoende.
Dc lieer TI ymans ondersteunde het denk
beeld van Briand.
Sir Eric P li i p p s (Engeland) zeide, dat
de Brifsche regccring het in to stellen col
lege liefst zoo klein mogelijk zou wènschen
en dat het zou arbeiden op een zoo informeel
mogelijke wijze.
Op een vraag van Stresemann ver
klaarde Briand, dat hij de commissie, be
schouwd zou willen zien als een aanhangsel
OD de verdragen van Locarno en dus onge
veer van rlcnzelfdeii duur (nog 1G jaar).
Dr. Wirth verklaarde niets te kunnen
beloven over de parlementaire mogelijkheid
van deze commissie in zijn land. Daarbij
wees hij er op dat er een groote anti-Young-
beweging in Duitschland is, welke gesteund
wordt door breedé groepen der bevolking en
groote industrieelen. Indien 'de Duitsche de
legatie naar Duitschland zoü moeten terug-
kceren met deze nieuwe commissie, dan zou
dc tegenwoordige Duitsche regeering ver
dwijnen en zou alle. arbeid'vergeefsch zijn
geweest. Geen enkele regeering in Duitsch
land zou willen gaan buiten de bepalingen
van het verdrag van Locarno of buiten den
Volkenbondsraad om. Hij legde ook na ruk
op het element van duur der commissie en
drong er nogmaals op aan, dat zijn mede-
loden zouden bijdragen, om hst verzet tegen
de Lccarno-politiek te doen verminderen.
Men zou dan voor een vergrooting der
moeilijkheden komen te staan.
In den loop der discussie werd bet denk
beeld geopperd, dat de zaak zou worden ver
wezen naar een commissie van juristen en
tegen het einde der beraadslagingen deed
Henderson, gssteund door Briand,
het voorstel, dat er een juristen
commissie zou warden ingesteld,
welke zoo spoedig mogelijk over deze zaak
rapport zal uitbrengen.
De Britsche legatie zou er de voorkeur aan
hebben gegeven, dat Ihans eenvoudig was
vastgelegd, dat elk geschil, dat mocht rijzon,
aan een onderzoek zou worden onderworpen
door den Raad van den Volkenbond, of zoo
noodig door een permanente sub-commissie,
deel uitmakende van den Volkenbond, t t
Japan en Italië vereenigden zich ook
met hot voorstel -Henderson-Briand, dat ten
slotte met algemeene stemmen werd aange
nomen.
Door een juristencommissie zullen dus de
juridische situaties, 'zooals die voortvloeien
uit dc bestaande verdragen, worden onder
zocht, en wanneer deze haar rapport zal heb
ben uitgebracht zullen nieuwe politieke dis
cussies worden gevoerd. Iedere delegatie za'
in deze commissie worden vertegenwoordigd
door haar rechtsgeleerd adviseur. oor En
geland zal dit zijn Sir Cecil Hurst, voor
Duitschland dr. Gaus en voor Frankrijk de
heer Fromageot.
Dit resultaat van één middag werken
schijnt weer niet onbevredigend. Het wordt
niet onmogelijk geacht om aan de commis
sie ecu acceptabele positie te geven, waar
door zij bet door Henderson en Stresemann
gewenschtc karakter verkrijgt en niet als
een nieuw lichaam, behoeft te worden be
schouwd.
indien er eens een verschil van meening
opduikt na de demilitariseering van het
Rijnland. Met dergelijke klachten behoe
ven we dan den Volkenbondsraad niet las
tig te vallen. Gelijk het verdrag van Lo-
corna eigenlijk verplicht.
De Fransche premier trok dus zijn zacht
ste registers open. Het ging er maar om,
om samen zulke kwestietjes tot een oplos
sing te brengen. Ja, ja, maar het was dan
toch maar een feit, dat aan de Commissie
sterk politioneele bevoegdheden waren toe
bedacht.
Dat leek nu wel heel aardig, maar Stre
semann cn met hem het Duitsche volk
hebben liever niet van die apartjes. Wij
bewandelen liever den weg van de bestaan-
do permanente verzoeningscommissie, wel
ke door 5 leden wordt gevormd, n.l. twee
van de geschilvoerende mogendheden en
drie andere, eveneens door hen aangewe
zen, van welke drie een als voorzitter zal
optreden. En bovendien heeft de Volken
bond recht van onderzoek.
I)r. Wirth was zoo vrij om Briand te ver
zoeken de kwestie nog eens ernstig te voer-
wegen, nu w ebovendicn het Kellogg-pact
gekregen hebben, dat ook tegen inbreuk op
eikaars rechten bedoelt te waken.
Van Engelsche zijde worden vrijwel ge
lijke opmerkingen gemaakt. Liefst heelemaal
geen commissie, zeide de heer Phipps, en in
het uiterste geval een commissie zonder
eenige controlebevoegdheid.
Hier scheen weer werk voor 'een commis
sie. Dat moesten dan juristen zijn, die eens
zouden nagaan wat ter zake in de bestaan
de verdragen is opgenomen. Misschien blijkt
het dan wel, dat het kan gaan zooals
Duitschland en Engeland wenschen: bij ge
schil naar den Raad \an den Volkenbond
en geen geen speciale commissie meer.
Het standpunt dat in de juridische com
missie van Duitsche zijde ingenomen zal
worden, is nu reeds duidelijk- De Duitsche
vertegenwoordiger zal er op wijzen, dat art.
213 van Versailles, het verdrag van Locarno
cn het arbitrageverdrag de» instelling van
een nieuwe vaststellingscommissie overbo
dig maken. Art. 4 van het Verdrag van Lo-
corno voorziet uitdrukkelijk dat de partijen
zich verbinden een onderzoek door den Vol
kenbond te laten instellen, wanneer er van
een schending, naar hun meening, sprake is.
Volgens art. 213 van het Verdrag van Ver
sailles verbindt Duitschland zich elk onder
zoek toe te laten, dat dc Raad van den Vol
kenbond nood7.akelijk acht. Volgens Duit^h
inzicht zou daarom de instelling van een
nieuwe commissie niet enkel overbodig zijn,
doch tie werking van het Verdrag van Lo
carno dwarsboomen.
Tot kwart over G heeft de politieke com
missie noodig gehad om dit resultaat, dat
niet ongunstig lijkt, tc hereiken.
De Engelsche persattaché Steward' heeft
door zijn zeer uitvoerige mcdcdcelingen in
staat gesteld het gevoerde debat uitstekend
te overzien. 4
Natuurlijk vernamen we bij Dr. Zechlin
van de Duitschers zakelijk hetzelfde, maar
zeer kort Hij schijnt het officieele com
muniqué eigenlijk voor de Hollandsche
journalisten voldoende te vinden. Zonder
vragen vertelt hij niet veel meer dam daar
in staat. Met vragen hooren we soms iets
meer.
Zijn landgenooten hooren eenigszins
begrijpelijk meer. Zij hebben eerst een
apartje. „Nur Deutsche Presse", heet het
dan. En dam wachten de I-Iollanders maar
geduldig, om daarna in vijf minuten tijds
te worden voorgelicht
Mr. Steward neemt Engel'schen em Hol
landers tegelijk mee en is met hen gister
zeker bijna oen half uur bezig geweest.
Vandaag gaan we maar weer naar hem
toe na de vergadering der financieele..com
missie. 5
Men zal zich herinneren, dat haar,, bij
eenkomen met bijzondere spanning wordt
tegemoet gezien.
Zal er, na de crisis van Donderdag, een
uitweg gevonden zijn?
Er schijnt gister den heelen dag ijverig
aan gewerkt te zijn. Het resultaat er van
zal vanmiddag moeten blijken. Allicht zul
len de kleine mogendheden iets meer voor
deden kunnen ontvangen uit het Young-
plan. De groote vraag is echter of ook aan
de wenschen van Snowden tegemoet zal
worden gekomen, om een commissie te
vormen, die den verdeelingsgrondslag van
het Yo"ng plan zal herzien.
BINNEN DE ONMETELIJKE POOLZEE
Het duurde lang gistermiddag eer de po-
lilieke commissie haar beraadslagingen be
ëindigde over het al of niet tot stand ko
men van een speciale controle inzake de-
militarisatie van het Rijnland. Deze com
missie zou zijn samengesteld uit vertegen
woordigers van de z.g. Locarno-mogendhe-
den (België, Duitschland,. Engeland,
Frankrijk, Italië en Japan) en zou tot taak
hebben klachten te onderzoeken betreffen
de de voorbereiding van een aanval of
iedere andere inbreuk op de verdragsbepa
lingen inzake militaire aangelegenheden.
Van die nieuwe Commissie moeten de
Duitschers niet hebben. We zitten al veel
te veel onder commissies, zei Wirth. en als
we er nu nog weer een mee naar huis
brengen, dan is het met ons, Duitsche Re
geering gedaan. Weet. dus was ge doet.
Briand en natuurlijk llymans wenschten
zoo'n commissie toch wel. Maar, zeiden ze,
ge moet er geen militaire controle-commis
sie in zien. Dat heeft men in Duitschland
wel gedacht, maar zoo is de commissie niet
bedoeld. Ze moet vaststellen cn verzoenen,
DE DUITSCHE DELEGATIE
't Is hard werken voor de hccren der Haagsche Conferentie. Zc staan boven de roet
en behoeven zich om 'n 8-urig en arbeidsdag niet tc bekommeren. Maar zelfs bij hen
kan de boog niet altijd even strak gespannen zijn. Af cn toe nemen ze een blaasje. En
daartoe leent zich 't Haagje uitstekend. Hierboven zien we dc Duitsche delegatie (in l
midden Dr. Wirth) in een gezellig babbeltje op 't terras van 't Oranje-hotel. Sommi
gen beweren, dat die onder-onsjes van heel wat meer beteekenis zijn dan de openbare
zittingen der Conferentie. Zou 't waar zijn?.
EEN VERKLARING VAN BRIAND
HIJ WEIGERT IN EEN MISLUKKING TE
GELOOVEN.
In leder geval zal Frankrijk er niet
verantwoordelijk voor zijn.
De heer Briand heeft gister de volgende
verklaring gegeven aan de pers:
Ofschoon wij vrij ernstige moeilijkheden
doormaken, kan ik geen oogenblik aanne
men, dat een conferentie als die van 's-Gra-
venhage op een mislukking kan uitloopen.
Zij staat immers boven alle financieele ge-
zichtpsuntcn, die men in het oog kan vat
ten. Men kan zeggen, dat zij de vredesver-
wachtingen voor Europa en de wereld in
den schoot draagt, welke men niet zou kun
nen teleurstellen, zonder een diepe ontroe
ring onder de volken te scheppen.
liet werk van de politieke commissie is
in deze conferentie verreweg het gewichtig
ste voor wat zijn gevolgen betreft. Maar
aangezien zijn welslagen ten nauwste af
hankelijk is van het succes van de finan
cieele commissie, kan men zeggen, dat de
geheele verantwoordelijkheid voor een mis
lukking déél- gelegen is.
Na vervolgens het vredeswerk van het
Young-plan te hebben gememoreerd, wees
Briand op wat thans in Den Ilaag tot dus
ver is verricht.
In de eerste zitting is een algemeene be
raadslaging begonnen; van de zes groote
mogendheden, welker deskundigen het plan
hebben vastgesteld, hebben er vijf zich be
slist uitgesproken ten gunste van de inte
grale aanvaarding daarvan, behoudens de
regeling van enkele detail-punten. Eén en
kele mogendheid heeft zich in tegenover-
gestelden zin uitgesproken. Zij heeft
krachtig haar standpunt verdedigd. Men
kan zeggen, dat zij de andere er niet toe
heeft gebracht, het hare te wijzigen. De
toestand is dus zeker ernstig. Doch zonder
remedie? Ik weiger het te gelooven. Ik kan
niet aannemen, dat, omdat één meening is
gerezen tegenover vijf andere daaruit
noodzakelijkwijze een mislukking van de
conferentie moet voortvloeien, indien de
vijf andere zich niet onderwerpen. Liever
wil ik wachten op bevredigende, resultaten
na de enkele uren van noodzakelijk na
denken. Gedurende dien tijd heeft Frank
rijk, dat gehecht blijft aan het denkbeeld
van den vrede, er prijs op gesteld, in een
beraadslaging van politieken aard te too-
nen, hoezeer zijn geest gericht was op de
organisatie van een vreedzame samenwer
king van de volkeren.
Ik geloof niet, dat hier één enkele groote
natie aanwezig is, die er over denkt, de
verantwoordelijkheid op zich te nemen om
alle verwachtingen welke de conferentie
van Den Haag heeft doen ontstaan, in rook
te doen opgaan. Mocht dit gebeuren, dan
kunt gij er zeker van zijn, dat niet. op d&
schouders van Frankrijk de verantwoorde
lijkheid voor zulk een last zal drukken,
Het leven aan boord
SPITSBERGEN BEREIKT!
HERINNERINGEN AAN NEDERLANDERS
VAN VROEGER EN LATER TUD
VII.*)
Te 7 uur 's avonds zijn we weer aan
boord. Aan den voet van den berg hebben
velen onzer nóg aardige souvenirs bemach
tigd. Daar stonden enkele houten schuurtjes
die tot winkeltjes zijn ingericht; één daar
van droeg zelfs den wijdschen naam: Café
Nordkap' Natuurlijk hebben we hier allen
een ansichtkaart verzonden aan onze heken
den Wc mogen er zelf het stempel opzeilen.
Alles gaat hier in het lipoge Njoided zeer
gemoedelijk.
Drie stooten van de Monte Cervantes
weerkaatsen tegen den rotswand en dan
varen we
dc onmetelijke Poolzee
binnen, die daar bij bedekten hemel, lood
grijs voor ons ligt. Weldra is het continent
uit het gezicht verdwenen cn iets van de
verlatenheid van het arctisch gebied dringt
tot ons door. Doch het samenzijn met zoo-
velen verbant tenslotte alle gedachten aan
eenzaamheid.
De temperatuur daalt aanmerkelijk en in
de helverlichte zalen van de Monte Cervan
tes vinden we gezelligheid en vermaken we
ons best.Daar damptwarme punch en
wijngroc in krijgen we de illussie van den
Hollandschen winter.
Vrijdag 26 Juli 1929.
a/boord van de „Monte Cervantes".
Grauw blijft de lucht en het is gelukkig
dat we den eersten avond zoo zeldzaam
hebben kunnen genieten van de midder
nachtzon. Dezen nacht is zij niet te zien ge
weest, al bleef het natuurlijk ihelder licht.
Nu het buiten veel kouder wordt en we in
volle zee zijn, worden de gezelschapsspelen
voor den dag gehaald Er is zelfs door den
heer Okker ten behoeve van de Hollanders
een schaaktournooi georganiseerd, waarvoor
zich veel deelnemers hebben aangemeld.
Ook worden vandaag drie interessante le
zingen gehouden.
De heer A. de Graaf zal ons een en ander
vertellen over de, geologie van Noorwegen
en Spitsbergen, Drs. A. v. Deursen over het
ijs der zee, terwijl Dr. Jongbloed, leider der
N. R. V. een lezing over de gletschers zal
houden.
De Hollanders maken geen kwaad figuur
op de Monte Cervantes. Ze weten het reis
genot op hoog peil te houden. De lezingen
worden druk bezooht. Ookdoor de Vlamin
gen. Onze Andacht, iederen morgen te 8
wordt ook steeds heel goed bezocht. Het ge
meenschappelijk gezang en gebed versterkt
den band, die er bestaat tusschen onze
leden.
Aan de Noordkaap is een koddig kereltje
aan boord gekomen, een Oostenrijker, uit
Weenen, Gittinger genaamd. Hij heeft dc
meeste landen van Europa reeds bezocht en
o.a. de zonderlinge gril gehad op een leeg
biervat van Buda'Pest naar de Zwarte Zee
te varen, een afstand van 935 K.M. die hij
in 23 dagen heeft afgelegd. Ook IJsland heeft
hij bezocht. Nu gaat hij naar Spitsbergen,
wil daar overwinteren en op de berenjacht
gaan. Later wil hij over zijn avonturen voor
drachten houden op de Oostenrijksche scho
len.
Daar stormt opeens alles naar stuurboord.
Het Bereneiland.
is in 't zicht. Ilit iigt op 71° 30' N. Br. en
is door onzen Barends op zijn tocht naar het
Noorden ontdekt. Door het samenvloeien
van een kouden zeestroom uit het Noorden
met een uitlooper van den warmen Golf
stroom is het eiland heel vaak in nevelen
gehuld. We krijgen er dan ook niet veel
van te zien, mede, doordat de boot op eer
biedigen afstand blijft. Kr drijven meer
dere grootere en kleinere hlauw-groene ijs
blokken rond, waarvan 9/10 deel onder
water zit en die niet zonder gevaar zijn.
Vroeger was het eiland onbewoond en
trof men er in den winter hoogstens en
kele pelsjagers aan. Sinds het in Noorsch
bezit kwam (1925) worden er steenkolen
mijnen geëxploiteerd en wonen er 130
menscken.
De barre verlatenheid van dit eiland
midden in de IJszee maakt het lot van z'n
bewoners waarlijk niet benijdenswaardig.
Do hoogste top kunnen we vanaf de bool
heel goed zien, 't is de Jainmerberg, een
veelzeggende naam. 't Schijnt, dat de kou
de stroom uit het Noorden, hierboven ge
noemd, speciaal de miniatuurijsbergen
drijft naar het Bereneiland, want verder
krijgen we dien dag geen ijs meer te zien.
De zee is minder rustig clan gisteren. Onze
boot maakt zacht wiegelende bewegingen,
die echter slechts enkele slachtoffers vor-
hoogte hield van den stand der expeditie
We landen hier op een der best beschut*
te plekjes van Spitsbergen, waar de berg.
voet is bedekt met rendiermos en nog en.
kele plantjes groeien.
Vlak bij de landingsplaats staan in de
omgeving van het Radio-station eenige
huizen en een groote traankokerij. In den
helderen zonneschijn boden de toendras
vanaf de boot een mooien aanblik, doch
als we aan land komen blijkt, dat ze zeer
moerassig zijn en het duurt niet lang, of
ons schoeisel ziet er bepaald erbarmelijk
uit. Doch dat deert ons niet, want het
prachtige sneeuwlandschap daarboven en
om ons heen vraagt al onze aandacht en
welgemoed beginnen we onze excursie.
Eerst naar het „postkantoor" als men de
zen naam mag geven aan het houten
schuurtje, daar voor ons. Zooals bekend,
word in 1925 Spitsbergen aan Noorwegen
toegewezen en heet daarna Svalbard. Voor
dien tijd was het „herrenlos" gebied. Het
het binnenvaren van
deren.
De temperatuur is dermate gedaald, dat
extra-dekens worden beschikbaar gestelij.
Boutmantels, pelzen en dikke winterjas
sen doen nu goede diensten als we onze
gewone dekpromenade maken. En dat,
terwijl Radio-berichten gewagen van een
hittegolf in Centraal-Europa!
Morgenochtend hopen we het einddoel
van onze reis te bereiken en in Spitsber
gen te landen.
„Spitsbergen 1st da",
Door dezen uitroep werden we gewekt,
en als we aan dek komen rijzen uit den
donkerblauw en Oceaan de helwitte sneeuw-
pyramiden omhoog. Een onvergetelijk
schouwspel. Geen spoor van menschel ij ke
nederzetting, doch zoo ver ons oog rijkt,
niets dan verheven natuurpracht. Hier en
daar dalen reeds de gletschers af tot in zee,
en als de zon met haar gouden stralen dit
arctische landschap belicht, gevoelen we
eerst recht, dat onze reis toch wel iets
hpel bijzonders biedt. Dan welt uit ons
hart een toon van lof tot eer van Gods
majesteit, die tot aan de einden der aarde
zijn heerlijkheid openbaart in steeds wis
selende natuurpracht.
Bij Kaap Linné dringen we de 25 K.M. bree-
de IJsfjord binnen. Met verbazing vragen we
ons af, of die afstand nu werkelijk 25 K.M.
bedraagt, d.i. meer dan de afstand Rotter
damDen Haag. De lucht is hier onge
looflijk helder, zoodat men zich steeds ver
gist met het schatten van afstanden. De
horizon, bij ons in den regel wazig, tee
kent zich hier als een zwarte lijn, zeer
scherp af tegen de heldere lucht.
Door den luidspreker wordt ons mede
gedeeld, dat het onmogelijk is de Tempel
bocht binnen te varen daar deze geheel
ligt toegevroren. In plaats daarvan zullen
we nu
de Groene haven
aandoen. Green Harbour is ons nog wel
■bekend uit den tijd van de droef verloopcn
Nobile-exp editie. Aan den oostelijken
oever van de Groene Haven staat sedert
1911 het bekende Noorsche Radio-Station,
dal ons den vorigen zomer dagelijks op de
de onmetelijke Poolzee.
werd, tegelijk met het Bereneiland in 1596
door den Hollandschen zeevaarder Willem
Barentsz ontdekt bij zijn poging om een
Noordoostelijke doorvaart te vinden naar
China en Indië.
De rijkdom aan walvisschen en pelsdie-
ren lokten er duizenden Hollanders, De
nen, Engelschen, Franschen, Duitschers,
Noren en Russen heen. Daardoor werd de
fauna zóó sterk gedund, dat in de 18e
eeuw de belangstelling voor Spitsbergen
verdween.
Eerst in de 19e eeuw herleefde weer de
interesse. Dan beginnen de wetenschappe
lijke expedities -en wordt Spitsbergen een
belangrijke etappe op weg naar de Noord
pool. Andrec, Zeppelin, Bird, Amundsen
en Nobile zijn namen bij ons allen welbe
kend. De meesten onzer hebben ook het
boek gelezen van Sjef van Dongen en als
we in Green Harbour zijn, herinneren we
ons, dat we hier slechts 3 K.M. verwijderd
zijn van Barentsburg, de nederzetting van
de
waar Sjef van Dongen ons zoo veel van
vertelde, en waar hij ook zelf met zijn
ouders woonde en werkte. Spitsbergen be
zit n.l. ook steenkool, die in den oorlogs
tijd, toen overal schaarschte heerschte,
hier het eerst door de Noren is geëxploi
teerd.
F.r moet dus een tijd geweest zijn, dat
het klimaat hier veel warmer was en er
zelfs groote bosschen werden aangetroffen.
We besluiten de onverwachte landing aan
de Groene Haven te benutten en een tocht
te ondernemen rfttar de plek, waar nog voor
enkele jaren de Hollandsche vlag wapper
de en Hollandsche energie een modern
ingericht kolenstation vestigde, dat met
het Engelsche en Noorsche kon wedijveren.
We weten dat nü die vlag is neergehaald.
De exploitatie moest door gebrek aan IIol-
landsch kapitaal en door te hooge tran
sportkosten worden stopgezet. De 500 ar
beiders moesten overhaast vertrekken,
daar hun loon niet meer kon worden uit
betaald. F.en tragische historie dus, die niet
bepaald streelend kan zijn voor onze na
tionale trots. Toch willen we met eigen
oogen eens ter plaatse een kijkje gaan
nemen.
Nadat we onze post hebben afgegeven,
van speciale Svalbard-zegels voorzien, en
Radio-telegrammen hebben verzonden naar
het Vaderland, begeven we ons op weg.
BRIAND BIJ DE DUITSCHERS.
Hedenmorgen in het Oranje Hotel.
Naar wij vernemen zal Briand vanochtend i
een bezoek brengen bij'de Duitsche delega-
tie in het Oranje Hotel te Scheveningen, ten- i
einde besprekingen te voeren betreffende de
subcommissie inzake de technische voorbe
reiding van de ontruiming van het Rijnland.
HET FINANCIEELE PROBLEEM.
Tegemoetkoming voor de kleine
mogendheden?
Vaz Dias meldt uit Parijs:
Naar Havas uit Den Haag verneemt, werkt
de Fransche delegatie met grooten spoed
aan een plan, waardoor die kleine staten,
welke zich door den verdeelingssleutel van
het plan Young benadeeld achten, een tege
moetkoming zouden verkrijgen. Men ver
wacht, dat deze kwestie spoedig tot oplos
sing zal komen.
DE DUUR DER CONFERENTIE.
Stresemann en Briand voor ononderbroken
voortzetting.
Reuter meldt uit Den Haag aan de En
gelsche bladen, dat men zoowel in Fran
sche als in Duitsche kringen een volsla
gen stilzwijgo.1 bewaart ten aanzien van
het onderhoud, dat Stresemann gistermor
gen met Briand heeft gehad.
Uit officieele verklaringen blijkt echter,
dat zij van meening zijn, dat de conferentie
zonder onderbreking moet voortduren tot
overeenstemming is bereikt, niet slechts
ten aanzien van het ten uitv-oer brengen
van het plan-Yóüng, maar ook ten aanzien
van de politieke gevolgen die daaruit zul
len onts'aan. Zelfs wanneer er niet tegen
het eind van Augustus, bij het begin aan
de zittingen van Volkonbonidlsraad en Vol-
kenbomdtsvergaidlering, overeenstemming iis
bereikt, zou Stresemann, naar aangenomen
wordt, er niets tegen hebben, dat de zich
thans in Den Haag bevindende delegaties
daar blijven'en vertegenwoordigers naar
Genève zenden, oprlat de beraadslagingen te
's-Gravenhage niet zouden «vonten onder
broken.
Stresemann schijnt ten aanzien van de
ontwikkeling der werkzaamheden van do
conferentie tamelijk optimistisch te zijn.
hoewel hij zich volkomen bewust is van
de moeilijkheden, welke moeten worden
overwonnen.
Snowden's houding behoeft er, naar
Duitsche meening, volstrekt niet toe te lei
den, dat men op een dood punt komt. Ter
zake van de leveringen in natura cn de
internationale bank moet men tot toenade
ring kunnen komen,
RECEPTIE IN DE WITTE BRUG.
Gisteravond heeft dn het hotel de Witte
Brug een receptie van het perseomité voor
regeling en ontvangst plaats gehad. Behalve
een groot aantal buitenlandsche en Neder-
1 an dsche journalisten waren ook verschei
dene gedelegeerden ter conferentie en Neder-
landsche autoriteiten aanwezig, van wie
velen met hun dames. Er waren o.a. alle le
den der Duitsche delegatie, behalve de heer
Stresemann; van de Belgische delegatie de
heeren Jaspan, Hymans, Francqui, Houtart
en graa/; de Grunne; van de Engelsche delega
tie de heeren Snowden en Henderson: van
dc Poolsche de heer Zaleski, en van de Ita-
liaansche de heer Mosconi.
Onder de Nederlandsehe autoriteiten was
o.a. Minister Jhr. Mr. Beelacrts van Blok!.-'ml
De gasten wenden ontvangen door leden
van het perseomité.
Mr. L. J. Plemp van Duiveland hield een
welkomstrede.
In den loop van den avond werden een
[gedeelte van de film Nederland, samenge-
I strld door de Alg. Ned. Verccniging voor
J Vreemdelingenverkeer, en een film van de
aankomst der delegaties en verdere momen
ten van de conferentie vertoond.
De zalen waarin rijk voorziene buffetten
aanwezig waren, waren schitterend met bloe
men versierd door de Gladiolenclub.
DINER BIJ DEN ITALIAANSCHEN
GEZANT.
Donderdagavond heeft de Italiaansclie
gezant, de heer Marchi, in het gezant
schapsgebouw aan een aantal leden der
Italiaansche dielegatie ter Conferentie, een
diner aangeboden.
Twee en twintig personen namen daar
aan deel. Onder de aanzittonden waren
gedelegeerden Mosconi, Grandi on Pirelli,
voorts mgr. Schioppa, de pauselijke inter
nuntius, en verschillende experts der dele
gatie.
DE GEMEENTE ORGANISEERT
EXCURSIES.
De gemeente 's-Gravenhage biedt den
buitenlandsche journalisten de gelegenheid
aan bij groepen van 30 a 40 personen auto
tochten door Den Haag en omgeving te ma
ken. In overleg mei het ontvangstcomité
voor de Pers. zullen deze tochten nader ge
regeld worden.
DE EXCURSIE NAAR ROTTERDAM.
Het plan bestaat om op Zaterdag 17 dezer
gaarne gebruik te maken van de uitnoodi-
ging van het Rotterdamsrhe Gemeentebe
stuur om dan door <te buitenlandsche jour-
nadlisten een bezoek aan Rotterdam te
doen brengen. Nadere mededeelingen zullen
hieromtrent nog volgen.
