lUrnair |Trihsd)f dTotuuitl
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
VACANTIE-ADRESSEN
HET KOELIEVRAAGSTUK
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3,23
(Beschikkingskosten 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending
Bij dageüjksche zending m 7
Allies bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7Va cent.
Bureau: Breestraat 123 Telefoon 2710 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
ADVERTENTIE N:
Van 1 tot 5 regels1.17%
Elke regel meer 0-22%
Inget Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
No 2801
DINSDAG 23 JULI 1929
10e Jaargang.
Pit nummer bestaat uit TWEE blaffen.
Met het oog op de groote drukte hij
Oijze administratie, nu zoo velen onzer
lezers met vacantie gaan, wordt men
yriendelijk verzocht, deze tijdelijke
sdresveranderingen zoo spoedig mo
gelyk op te geven, liefst enkele dagen
yan te voren. Komen zulke aanvragen
op het laatste oogen'.lik, dan is het
niet zeker, dat men aan z'n nieuwe
adres direct den eersten dag de krant
al ontvangt en hierop stellen de lezers
zelf toch zeker even grooten prijs
als wy.
Wie de telegrammen uit Indië gedu
rende de laatste dagen met eenige aan
dacht heeft gelezen, zal wel begrepen
hebben, dat de Europeesche bevolking
le overzeesche gewesten door zeer
bijzondere aandoeningen is bewogen.
Een telegram om bescherming, door
honderden vrouwen gericht aan de Ko
ningin, een protestvergadering, bijge
woond door duizenden planters, een
merkwaardige verklaring, door mr. v.
Helsdingen afgelegd in den Volksraad,
bet zijn slechts enkele uitingen van wat
op dit oogenblik de harten van $elen
jin Indië vervult.
Men kent de oorzaak.
Het aantal aanslagen, door InlanÖ-
:he koelies of werklieden op Europee-
jfcche opzichters of assistenten in de
rifliltures gepleegd, is het laatste jaar
■JPP onrustbarende wijze toegenomen.
^1 Om onverklaarbare of soms ook om
'lieer nietige redenen vallen de koelies
l de Europeanen aan en menig assistent
mag blij zijn, als hij er slechts met min
pf meer ernstige verwondingen afkomt.
Daardoor was er reeds een zeker ge
voel van ongerustheid en van onveilig-
i- heid ontstaan, en vele kenners van de
Indische wereld hadden hun licht la
ten schijnen over de oorzaken, die tot
zulk een moorddadig optreden van
sommige koelies hebben geleid,
j- Tot nu plotseling een moord, ge-
pleegd op de echtgenoote van een assis-
ittent, mevrouw Landzaat, geheel de
a planterswereld in heftige ontroering
'"heeft gebracht en duizenden in zekere
In vertwijfeling zich afvragen, of er nu
i- geen macht ter wereld is, die daaraan
te een einde kan maken en of de Regee-
ring niet in staat is aan de Europee-
pche werkers in Indië te waarborgen
1- de veiligheid en de bescherming van
Hjf en leven, die wij beschouwer, als een
der eerste kenmerken van een georden-
jr de maatschappij.
Ts Het valt voor wie Indië niet uit aan-
l8 Schouwing kent, niet gemakkelijk zich
(l te verklaren, waarom die moord zulk
een algeme'ene ontroering heeft veroor-
'l.zaakt en vooral niet, waarom men de
^kegeering min of meer een verwijt er
van maakt, dat zij voor die aanslagen
uen moorden verantwoordelijk zou zijn.
,r- Om dat duidelijk te maken, willen we
^pp eenige omstandigheden wijzen, die
na ter verklaring kunnen strekken.
In de eerste plaats bedenke men, dat
Pjde geheele koloniale verhouding
geeuwen lang alleen heeft kunnen be-
irt Staan, doordat een klein aantal blan-
e*ken een geweldig overwicht had op de
37millioenen Oostersche kleurlingen, die
g; al of niet gewillig zich onder de vreem-
ed de overheersching schikten. Ook al was
de slavernij reeds lang afgeschaft, toch
y leefden nog vele Europeanen in het be
sef, dat zy de eigenlijke meesters en
po heeren waren en dat de Inlandsche be
volking alleen maar diende om den
a handenarbeid te verrichten, die in een
*i koloniale maatschappij noodig is, om de
groote cultures in stand te houden en
^het kapitaal winstgevend te maken.
Ig. Aan dat besef in de Europeesche
rciïnaatschappij beantwoordde het besef
fin de Inlandsche maatschappij, dat men
onderworpen moest zijn en dat men
zich moest laten welgevallen elke be
handeling, die het den Europeeschen
toeneer of mevrouw beliefde den In-
landschen man of vrouw te doen onder
gaan.
Natuurlijk zijn er altijd vele Euro
peanen geweest, die hun Inlandsche De-
dienden of hun Inlandsch werkvolk op
toenschelijke wijze hebben behandeld.
Men moet vooral niet denken, dat alle
ïuropeauen een soort slavenhouders
of blank-officieren waren, die met de
zweep rondliepen.
Maar ook bij de besten was de ver
houding toch altijd nog wel ietwat an
ders dan hier te lande tusschen heer en.
knecht, tusschen mevrouw en dienst
bode bestaat. De verhouding van over-
heerscher en overheerschte, de koloniale
verhouding en de rasverhouding, be-
heerschte ook de sociale verhouding en
verscherpte die vaak op krasse wijze.
In bijzondere mate was dat het ge
val in de cultures. We behoeven slechts
te wijzen op de vele koelieschandalen,
die op Dell zijn voorgevallen en die in
het begin dezer eeuw door een man als
wijlen mr. v. d. Brand zijn aan de kaak
gesteld, om duidelijk te maken, hoeveel
de Europeanen meenden zich te mogen
veroorloven tegenover werklieden van
het onderworpen ras.
Sedert hebben zich groote verande
ringen voltrokken in de Indische we
reld.
De Regeering heeft allerlei maatre
gelen getroffen om mishandeling van
koelies te voorkomen en te straffen. De
Europeesche maatschappij is in de
laatste jaren heel wat gewijzigd. Veel
meer dan vroeger leven de Europea
nen gehuwd met een Europeesche
vrouw en het min of meer ruwe, vaak
ongebonden leven, dat met name de
planterswereld berucht maakte, is veel
kalmer geworden, en draagt veel meer
dan in vroeger jaren het kenmerk van
beschaving en rustigen arbeid.
Maar ook de Inlandsche wereld is
geheel veranderd. Het gevoel van on-
derworpenheid.van geduldig zich moe
ten laten welgevallen, is in bieeden
kring verdwenen en heeft plaats ge
maakt voor onrust, wrevel, opstandig
heid, afkeer van overheersching. Men
verzet zich veel spoediger tegen wat
men als onrecht gevoelt of ook tegen
wat men niet aangenaam vindt.
Men koelt zijn woede of ontstemming
op een manier, die ons vaak onbegrij
pelijk voorkomt. De koelie, die mevrouw
Landzaat vermoordde, wou wraak ne
men, omdat zijn van hem gescheiden
vrouw naar een andere afdeeling was
overgeplaatst. Hij verlangde zijn vrouw
terug, en omdat deze terugplaatsing
naar zijn meening niet vlug genoeg ge
schiedde, vermoordde hij een dame, die
niets met de heele zaak te maken had,
alleen om uiting te geven aan zijn
oede.
Het valt te begrijpen, dat dergelijke
voorvallen de Europeesche maatschap
pij in Indië in beroering brengen, en
dat men zoekt naar de oorzaken van
dergelijke moordaanslagen en naar de
middelen, om ze le voorkomen.
Sommigen zijn al heel spoedig klaar
met hun oordeel. Het is volgens hen
alleen de schuld van een ethische po
litiek, die de koelies veel te zacht be
handelt. De arbeidsinspectie, die toe
zicht moet houden op de naleving van
de koeliecontracten, treedt volgens de
ze beoordeelaars verkeerd op en wekt
bij de koelies den indruk, dat ze tegen
over de Europeesche planters geweld
mogen gebruiken. Onze rechtspraak
straft te licht en gebruikt te veel V»es-
tersche methoden, die op de Oostersche
ziel niet genoeg afschrikkend werken.
Kortom volgens hen, die de zaak al
dus bekijken, ligt het alles aan een te
slap en weekelijk optreden van regee
ring en justitie en is er geen ander
middel tot verbetering en voorkoming
dan een terugkeeren tot de vroegere
methoden van de koloniale maatschap
pij.
Anderen zoeken de voornaamste oor
zaak in het bestaan van de poenale
sanctie. Schaf die af, zoo zeggen ze, en
het kwaad zal van zelf verdwijnen. Nu
moet de koelie, ook al heeft hij allerlei
grieven, blijven doorwerken en vindt
zijn wrevelig gemoed geen anderen uit
weg dan het plegen van geweld. Voer
daarom overal vrijen arbeid in en de
gekrenkte of in eigen oogen tekort ge
dane arbeider kan een ander arbeids
veld zoeken, waardoor hij van geweld
pleging zal worden afgehouden.
Ook communistische en nationalisti
sche invloeden werken volgens velen
mee, om de Inlandsche arbeiders meer
dan vroeger tot gewelddadig optreden
te brengen.
Nu de Regeering een commissie heeft
ingesteld om een grondig onderzoek in
te stellen naar de oorzaken van de ve
le aanslagen, zou het onvoorzichtig zijn,
een oordeel uit te spreken. Het zou ons
niet verbazen, indien het onderzoek tot
het resultaat zou voeren, dat verschil
lende oorzaken hebben saamgewerkt.
Een ding staat echter vast.
Zooals de toestand nu is, kan h\j on
mogelijk blijven. Niet alleen in het be
lang der cultures, waarmee weder
groote zoowel Inlandsche als Europee
sche belangen zijn gemoeid, maar ook
met het oog op onzen naam als verant
woordelijke mogendheid moet een eind
worden gemaakt aan de vele aanslagen,
die allerwege onrust en beroering ver
oorzaken.
De schuld daarvan te zoeken by het
tegenwoordig bewind, gelijk de Euro
peesche vrouwen in haar telegrafische
petitie aan de Koningin hebben gedaan,
vindt allerwege afkeuring. O. i. terecht.
Maar zwaar wordt in elk geval de ver
antwoordelijkheid voor hen, die in de
ze dagen het gezag hebben te dragen.
En niet minder zwaar de verantwoor
delijkheid van de Europeanen, die door
hun dagelijkschen omgang met Inland
sche arbeiders er veel toe kunnen bij
dragen de verhoudingen te verscherpen
of soepeler te maken. Zwaar ook de
verantwoordelijkheid van de directies
der ondernemingen, die maar al te veel
alleen gedreven worden door dividend
bejag.
Eerst wanneer allen hun verant
woordelijkheid gaan beseffen, is er
kans, dat een bevredigende oplossing
gevonden wordt.
BINNENLAND.
OFflCIEELE BERICHTEN
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit, is benoemd tot ridder in
de Orde van Oranje-Nassau dr. P. H. Hil-
len, te Vught
VREEMD EERETEEKEN.
Bij Kon. besluit is aan S. Granaat, indus
trieel, wonende te Amsterdam, verlof; ver
leend tot het aannemen van zijn benoeming
tot ridder in de orde van de Kroon van
Italië.
AUDIËNTIE.
De gewone audiëntie van den minister
van Koloniën zal op Vrijdag 26 Juli niet
plaats hebben.
KAMER VAN TOEZICHT NOTARISSEN.
Bij beschikking van den Minister van Jus
titie is herbenoemd tot lid der Kamer
Toezicht over de Notarissen en Candidaat-
Notarissen te Arnhem D. A. Doyer, bewaar
der der hypotheken enz. te Arnhem.
LANDMACHT.
Bij Kon. besluit zijn benoemd bij het x
pen der Genie, tot kolonel bij den staf van
dat wapen de luitenant-kolonel W. R. A.
S 1 i c h e r van dien Staf, commandant van
het 2e Genie-commandement;
bij den Staf van het wapen tot comman
dant, in het le Genie-commandement, luit
kolonel G. G. Beltman, van den Staf.vi
het wapen;
tot luit. kolonel bij den Staf van het wa
pen de majoor W. N. B e e k i n g, van dien
staf;
tot kapitein resp. bij het Regiment Genie
troepen bij den staf van het wapen en bij
het Regiment Genietroepen, de le luits. L.
F Liera, J D. Boeker en J L Doornbos, on
derscheidenlijk van het Regiment Genie
troepen, van den Staf van het wapen, werk
zaam bij de Koninklijke Militaire Academie
cn van het Regiment Genietroepen;
bij het wapen der Genie tot resp. kapitein
bij bun tegenwoordig korps, de reserve-eer-
ste-luits. ir. H. D. J Swaters, J C Frevel,
ir A N M Vulsma, ir J P. Wijs, ir. J. M .F
Romein, ir A G Maris, ir J. Potma, ir. P. S.
van Walsem, ir J van Stappen, en ir C. C.
van der Vlis, allen van het Regiment Genie
troepen;
is eer\ol ontslagen uit den militairen
dienst res.-le luit. voor speciale diensten J.
W. Offermans, van Vrijwillig Landstorm
korps Luchtvaartdienst;
zijn benoemd tot 2e luit. bij het wapen der
Infanterie bij het 9e Regiment de cadet-ser
geant M. H. G. ten Cate, van liet derde stu
diejaar der Koninklijke Militaire Academie.
bij het wapen der artillerie resp. bij het
2e en het le Regiment onbereden artillerie,
de cadetten-sergeant J. J. A. Harbrink Nu-
man en A. J F M Egter, beiden van het der
de studiejaar der Koninklijke Militaire Aca
demie.
POSTERIJEN.
In het verkeer met Suriname en Cura
cao (met inbegrip van Aruba. Bonaire en
S. Martien) kunnen geluktelegrammen
voortaan behalve via Holland-radio ook
over alle andere wegen verzonden worden.
SPREEKUUR DIRECTEUR-GENERAAL
DER P. T. T.
De Directeur-Generaal der P.T.T. is ver
hinderd op Vrijdag 2 Aug. zijn gewoon we-
kelijksch spreekuur te houden.
AANBESTEDING
BAGGERWERKEN EN WEGVERBETERING
Vanwege het prov. bestuur werd aanbe
steed:
lo. het verrichten van baggerwerken in
den Rijn en het maken van een oeververde
diging van gewapend belon onder de ge
meente Bodegraven met bijkomende werken
Laagste inschrijver J. W. Verheul te Rot
terdam voor f 59.920;
i. het verbeteren van een gedeelte van
den verbindingsweg tusschen Gouda en den
toekomstigen weg Rotterdam—Bodegraven
(22 van het prov. wegenplan) onder de ge
meente Moordrecht
't Laagst was ingeschreven door de N.V.
tot het aannemen van Werken v.h. H. J.
N'ederhorst te Gouda voor f 74.943.
DE ..KORTENAER"
TE PONTA DELGADA AANGEKOMEN.
Blijkens bij het Departement van De
fensie ingekomen telegram is Hr. Ms.
„Kortenaer", op thuisreis uit Curasao, he
den 22 Juli, voor Ponta Delgada aange
komen.
LORD MAYOR VAN LONDEN
Een noenmaal.
Aan het noenmaal, dat gisteren den Lord
Mayor werd aangeboden, heeft Mr. K. Jans-
ma, namens dc vereeniging Nederland—En
geland het woord gevoerd. Hij gaf een uit
eenzetting van het doel der vereeniging, het
versterken van oude banden en het aan-
kweeken van nieuwe vriendschapsgevoelens
tusschen Engclschen en Nederlanders.
Sir J. E. Kynaston Studd beantwoordde
aeze toespraak. Dank zeggende voor dc har
«.clijke ontvangst, zeide spr. het nut van
vereenigingen als het genootschap Neder
land—Engeland niet gering aan te slaan.
Want, zeide hij, het is doordat de men-
schen van het eenc land in nauwer contact
komen met de bewoners van een ander land
dat zij en de deugden der vreemdelingen en
hun eigen gebreken leeren kennen. Spreker
herdacht ook het nuttige werk in dezen der
Pilgrim Fathers.
Tegen het einde van het noenmaal, m
de Rev. dr. W. W. Lucas de gasten nog
vooral gauw terug te komen, indien zij nog
iets wilden zien van Volendam en Maj-ken...
want anders is de Zuiderzee door de voor
treffelijke Nederlandsche ingenieurs reeds
totaal drooggelegd."
Het vertrek.
Gistermiddag is liet gezelschap per trein
van 5 uur 42 aan het station D. P. te Rot
terdam aangekomen.
Op het station waren ter begroeting aan
wezig de heeren A. H. Sirks, die den burge
meester vertegenwoordigde, deze was door
ambtsbezigheden verhinderd tegenwoordig
te zijn en Kroller, die de directie van de
Batavierlijn vertegenwoordigde. Nadat de
heer Sirks het gezelschap welkom had ge-
heeten, stapte men in de op het perron, vlak
naast den trein gereed staande auto's, waar
na men via Kruisstraat, Kruiskade, Coolsin-
gel, Schiedamschcn singel, Westzeedijk,
Scheepstimmermanslaan en Westerstraat
naar de Boompjes reed.
Van de Batavier V was de statietrap uit
gelegd en voor den toegang tot het schip
was een gedeelte met palen en koord afge
zet Van den voormast woei de Londensche
stadsvlag. Boven aan de trap wachtten
pitein Wilkens en de heer Bensinck, chef
van den nautischen dienst, het gezelschap
od. om het welkom aan boord te heeten.
DE EERSTE KAMERVERKIEZING
NUMMERING DER LIJSTEN.
In de zitting van het Centraal Stembureau
heeft de nummering plaats gehad van de
voor de a.s. verkiezingen voor de Eerste
Kamer ingediende candidatenlijsten.
In groep I (Noord-Brabant, Zeeland,
Utrecht en Limburg) waren ingediend 7
stel gelijkluidende lijsten en 2 op zich zelf
staande lijsten.
Aan de gelijkluidende lijsten werden de
volgende nummers toegekend:
lijst-Moltmaker (ingediend in alle 4 pro
vinciën) no. 5;
lijst-Fock (ingediend in alle 4 provin
ciën) no. 8;
lijst-De Saxornin Lohman (ingediend in
alle 4 provinciën) no. 2;
lijst-De Veer (ingediend in Noord-Brabant,
Zeeland en Utrecht) no. 7;
lijst-Kranenburg (ingediend in Noord-
Brabant, Zeeland en Utrecht) no. 9;
lijst-Van Lanschot (ingediend in Noord-
Brabant, Zeeland en Utrecht) no. 4;
lijst-G. H. Kersten (ingediend in Zeeland
en Utrecht) no. 1;
De op zich zelf staande lijsten kregen de
volgende nummers:
lijst-P. M. Arts (ingediend in Noord-
Brabant) no. 3;
lijst-Mr. Jansen (ingediend in Limburg)
3. 6.
In de groep Noord-Holland cn Friesland
waren ingediend 2 lijstengroepen, 4 stel ge
lijkluidende lijsten en 1 op zich zelf staan
de lijst
Hiervan kregen de lijstengroepen de vol
gende nummers:
groep bestaande uit lijst-Pollema (inge
diend in Noord-Holland), lijst-Verknuteren
(ingediend in Noord-Holland) en lijst-Polle
ma (ingediend in Friesland) no. 7:
groep, bestaande uit lijst-Van Embden
(ingediend in Noord-Holland), lijst-Valkpna
(ingediend in Noord-Holland) en lijst-Val-
kena (ingediend in Friesland) no. 2;
Na loting werden voor Noord-Holland toe
gekend aan de lijst-Verkoutercn de letter
A, en aan de lijst-Pollema de letter B, zoo
dat deze resp. genummerd zijn 7A en 7B.
Eveneens werd voor Noord-Holland toe
gekend aan de lijst-Van Embden de letter
A en aan de lijst-Valkena de letter B, zoo
dat deze resp. genummerd zijn 2A en 2B.
Aan de gelijkluidende lijsten werden de
volgende nummers toegekend:
lijstrPolak (ingediend in beide provin
ciën) no. 3;
lijst-Hendriks (ingediend in beide pro
vinciën) no. 6;
lijst-v. d. Berg (ingediend in beide pro
vinciën) no. 5;
lijst-De Vlugt (ingediend in beide pro-
inciën) no. 1;
aan de op zich zelf staande lijst-Serrarens
ingediend in Noord-Holland) werd no. 4
toegekend.
DE NEUTRALE PERS
Men schrijft ons:
Er is meermalen terecht gewezen op het
gevaar van vrijzinnige of ook z.g. neutrale
bladen in onze Christelijke gezinnen. Er zou
alleen van de misplaatste „gehruikmakin-
gen" van woorden uit de Heilige Schrift 'n
,,Bloemlezing"(?) zijn samen te stellen. Het
heilige wordt dikwijls op weerzinwekkende
wijze omlaag gehaald.
INGEZONDEN MEDEBEELING.
Wie de Nieuwe Rott Courant
om welke redenen dan ook moet „bijhou
den" stuit telkens op zulke dingen. Wanneer
er kans komt op een rechtsche regeering
dan slaat een „Liberaal" de schrik om het
hart en komt men er zelfs toe de Chr.-Hist
Partij den schijn van kwade trouw *op te
leggen. Maar men ontziet zich niet, van
woorden uit onzen Bijbel bij wijze van cu
riositeit gebruik te maken.
We zeggen niet, dat dit altijd met opzet
geschiedt, maar het feit kenmerkt.
Een enkel voorbeeld b.v. is, dat meer dan
dan eens de woorden van Christus: „Neem
uw bed op en wandel" die Hij bezigde in
verband met Zijn „macht om de zonden te
vergeven" uitsprak, werden b ij g e-
h a a 1 d thans bij 't verhaal van Ameri
kanen, die een „opvouwbaar en transporta
bel familiebad" uitvonden. Men ziet bo
ven dat verhaal het „geestig" opschrift:
Neemt uw bad op en wandel t".
We herinneren ons dat vroeger deze woor
den maar dan meer letterlijk in het
zelfde blad werden aangehaald bij 't verhaal
van een zonderling, ergens buitenslands, die
met zijn bed op straat liep.
Wanneer men bang is voor een regeering,
die de Goddelijke ordinantiën zooveel moge
lijk tracht te handhaven, dan bedenke men
toch, dat de wereldhistorie het zoo menig
maal heeft aangetoond, dat een Staat, die
zijn godsdienst verwaarloost, te grónde gaat.
Maar uit eerbied voor wat anderen heilig
is dient men toch eon misbruik als hier
boven aangewezen, te weren!
BEDRIJFSINVALIDEN
Door het bestuur der Rijksverzekerings
bank is dezer dagen in het licht gegeven
het „Verslag van een onderzoek naar den
toestand der rentetrekkers (Ongevallen
wet)".
De resultaten van dit onderzoek zijn
neergelegd in een zestal uitvoerige tabellen,
welke omtrent de rentetrekkers, wier levens
omstandigheden onderwerp van het onder
zoek uitmaakten, allerlei bijzonderheden be
vatten, waarvan kennis noodzakelijk is om
tot een oordeel over hun sociale positie te
geraken.
In het geheel werden in de periode 1903
—1924 krachtens de Ongevallenwet 22.908
definitieve invalidenrenten toegekend. Daar
het voor het gestelde doel niet noodzakelijk
was, een zoo groot aantal gevallen in het
onderzoek te betrekken, werden in het ge
heel 5262 enquétekaarten opgemaakt. Door
allerlei oorzaken moesten niet minder dan
1415 kaarten terzijde worden gelegd, waar
door het onderzoek zich ten slotte uitstrek
te over 3S47 gevallen.
De beteeken is van dit cijfer wordt duide
lijk, wanneer men rekening houdt met het
feit, dat het eenige vroeger reeds ingestelde
onderzoek van overeenkomstigen aard, nl.
een onderzoek, dat voor jaren in Duitsch-
land werd ingesteld door Dr. Kraus, betrek
king had op S72 gevallen.
Uit de vergelijking, welke met dit onder
zoek te maken valt, blijkt, dat het Duitsche
ondetrzoek in enkele opzichten meer tot in
details plaats vond, het Hollandsche daar
entegen op andere punten van onderzoek
dieper ging en trouwens alle voordeelcn be
zat, welke een veel ruimer materiaal van
nature verschaft
De beredeneerde samenvatting van eenige
uitkomsten van het onderzoek heeft in de
eerste plaats betrekking op de verhouding
van het gemiddeld inkomen ten tijde van
het onderzoek tot het gemiddeld inkomen
ten tijde van het ongeval.
In de samenvatting vindt men verder een
vergelijking van het loon der rentetrekkers
met het loon van gelijksoortige valide ar
beiders.
Ook omtrent de werkloosheid zijn verge
lijkingen gemaakt
De puhlicatie bevat nog gegevens omtrent
de wijzigingen in woonplaats, beroep en
werkgever der rentetrekkers, hun burger
lijken staat en aantal kinderen, benevens
omtrent het aantal rentetrekkers, verpleegd
in philantropische inrichtingen.
UIT HET WESTLAND
De Burgemeester van De Lier schrijft ons:
Met belangstelling nam ik kennis van uw
artikel, voorkomende onder bovens'aand
hoofd in uw nummer van Zaterdag j.l. In
derdaad verdient de belangstelling, die ne
Provincie voor den toegangsweg van Delft
naar het Westland via De Lier toont, groote
waardeering. De nader in uitzicht gesnelde
plannen om den verkeersweg buiten het
dorp om te leggen moge bij oppervlakkige
beschouwing eenige bezwaren voor deze ge
meente met zich brengen, doordat De Lier
den geheelen ouden weg vol bochten en
krommingen weer in onderhoud krijgt, an
derzijds zijn er zoo tal van voordeelen aan
verbonden, dat de oplossing, die hierdoot
voor De Lier zou worden verkregen, een
ideale kan worden genoemd.
Immers wanneer de toename van het ver
keer in het tempo van de laatste jaren blijft
toenemen, dan zal weldra blijken, dat dit
verkeer door de vrije nauwe Dorpsstraat
niet behoorlijk zal kunnen worden geregeld
Het leiden van dlt verkeer huiten de ko t,
van het dorp om en toch in de onmiddellijk'-
deelen van de onmiddellijke aanwezigheid
van een grooten verkeersweg schenken.
Bovendien krijgt de kom van de gemeente,
wanneer de nieuwe weg wordt gelegd langs
de Nieuwe Begraafplaats naar don Hoog-
weg, kruisende de trambaan, onmiddellijk
een betere vorm.
Reeds jaren zijn plannen hangende om
hel z.g. Nieuwe Terrein der gemeente door
middel van een straat te verbinden met de
halte van de tram. Wanneer de plannen der
Provincie, zooals die boven zijn omschreven,
worden uitgevoerd, dan zou ook dit vraag
stuk op bevredigende wijze zijn opgelost,
zonder dat de gemeente daarvoor kosten be
hoeft te maken.
Dat De Lier weer alle oude wegen terug
krijgt moge eenige bezwaren hebben, on
overkomelijk zijn deze echter niet. Immers
het verkeer, dat hierover in de toekomst zal
plaats hebben, zal uiterst miniem zijn".
DE ZUID-WILLEMSVAART
De hoofdingenieur-directeur van den
Rijkswaterstaat in de directie Noordbrabant
deelt mee, dat de stremming van de
scheepvaart op de Zuid-Willemsvaart is op
geheven.
UIT HET SOCIALE LEVEN
UIT DE TEXTIELINDUSTRIE
DE VACANTIEACTIE.
Het werkgeversvoorstel door de Chr.
organisaties aangenomen. Door den
socialistischen Bond verworpen.
De organisaties verzoeken de werk
gevers hun 'standpunt bekend te ma
ken.
Door de Twentsche werkgeversvereenigin-
gen, was inzake vacantiedagen, aan de
drie samenwerkende arbeidersorganisaties
ten slotte het volgende voorstel gedaan:
Vier vacantiedagen per jaar met behoud
van loon, mits men zich bereid verklaarde,
daarvoor 34 overuren te maken, die behalve
met het gewone uur- of stukloon, met 15
pCt extra-loon zouden worden betaald.
Het advies der arbeidersorganisaties aan.
hun leden was, dit voorstel dit jaar te aan
vaarden, onder voorwaarde dat binnen dien
tijd de onderhandelingen over de andere
aan de orde gestelde punten zouden worden
gevoerd.
Na bespreking op hun ledenvergaderin
gen werd dit advies door de leden van den
socialistischen Bond met groote meerderheid
van stemmen verworpen. Door de christelij-
ken cn katholieken met meerderheid van-
stemmen aangenomen.
Namens de hoofdbesturen van de drie
arbeidersorganisaties, werd daarop Vrijdag
19 Juli jl. het volgende schrijven aan de
Twentsche werkgeversverenigingen gezon
den:
Mijne Heeren,
Waar met het oog op eventueele invoering
der vacantie nog in dezen zomer, wij ons
bereid verklaarden van de door ons inge
diende voorstellen het punt vacantie het
eerst aan de orde te stellen, kunnen wij U
mededeelen, «dat de besturen van onder
staande organisaties na het ontvangen
Uwer definitieve voorstellen, het volgende
advies met nadruk in de verschillende le
denvergaderingen hebben verdedigd:
„De door Uwe Besturen voorgestelde
vacantieregeling voor dit jaar te aan
vaarden, met dien verstande, dat de re
sultaten van de onderhandelingen over
de andere door onze organisaties naar
voren gebrachte punten zullen worden
afgewacht, alvorens ons standpunt voor
het volgende jaar te bepalen".
Het resultaat is geweest, dat dit advie«
bij „De Eendracht" met overgroote meerder
heid is verworpen. 3ij de Christelijke en
Katholieke organisaties heeft wel is waar
de meerderheid het advies aanvaard, doch
een beduidende minderheid was er tegen.
Naar aanleiding van bovenstaande achten
wij het gewenscht. Uw standpunt in deze
aangelegenheid zoo spoedig mogelijk te mo
gen vernemen.
Hoogachtend, enz.
CHR. TEXTIELARBEIDERSBOND
UNITAS.
Verbeterde uitkeeringsbepallngen.
Uit „Het Textielarbeidersblad", orgaan van
Unitas. blijkt, dat met ingang van 2 Juli
verschillende belangrijke verbeteringen zijn
ingevoerd voor wat de uitkeeringsbepalin-
gen betreft
Zoo werd de ministeriSele goedkeuring
verkregen om, met ingang van genoemden
datum, het aantal uitkeeringsdagen per ka
lenderjaar te verhoogen van 60 tot 66 dagen.
Verder worden de uitkeerngen voor per
sonen die wegens vergevorderden leeftijd
geen lid der werkloozenkas kunnen zijn,
verhoogd.
De uitkeering voor staking en uitsluiting
werd voor nagenoeg alle contrihutieklassen
op een hooger bedrag vastgesteld. De kin
dertoeslag verhoogd van f t tot f 1,50 per
week. Ook voor adspirant-leden werd een
hoogcre uitkeering vastgesteld.
