lliruuir frihsrijr GToitraitL
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
bsstaat uit TWEE ijlaflen.
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
EERSTE KAMER.
Gemengd Nieuws.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.25
(Beschikkingskosten Ó.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche zending 6.—
Bij dage-lijksche zending B
Allies bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7Va cent.
No 2791
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
DONDERDAG 11 JULI 1929
ADVERÏENtlENi
Van 1 tot 5 regels1*19%
Elke regel meer 0.22%
fngez. Mededeelingen
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaargang.
Pit
GEEN BEDELENDE RELIGIE
De uitdrukking „bedelende religie"
stamt uit den tijd van het eerste optre
den der Christelijke Kerk en het Hei-
densche Rome. Zij is afkomstig van de
edele apologeten, die in de jeugddagen
der westersche christenheid optraden
als haar kloeke en geloofskrachtige
kampvechters tegenover de caesaren en
machtigen van het wereldrijk, dat zijn
centrum aan den Tiber gevestigd had.
Het christendom vroeg voor zich vrij
heid van geloof en vrijheid van belijden.
Het trad op in dagen, toen de wereld
nog niet anders gekend had dan een
nauwen band tusschen het religieusc le
ven der volken: de staatsmacht. Dat
was zoo onder de Heidensche volken,
maar'evenzeer daar, waar door de eer
waarde vaders der synagoge, die de ker
kelijke machthebbers waren, het doods-
schuldig over Jezus was uitgesproken,
welk vonnis met behulp der Romeinsche
overheerschers ook is ten uitvoer ge
legd.
Van die staatsmacht bediende het hei
dendom zich om den vrijen loop des
evangelies naar het Westen te verhin
deren. Maar het Woord Gods bleek niet
te binden en er kwam een tijd, dat de
jonge christelijke kerk op geestelijk ge
bied van victorie spreken mocht.
Toen veranderde het heidendom van
tactiek.
Steeds hadden de heidensche priesters
geleefd van staatsgeldde tempels wer
den uit de staatskas in stand gehouden.
Dat ging zelfs door ten tijde toen het
Christendom onder Constanten de eere
plaats had verkregen.
Een van zijn opvolgers maakte aan
fïien toestand echter een eind.
Christendom en heidendom werden
financieel voor de staatskas gelijk ge
steld. Geen van beide ontving ook maar
een penning.
Maar dat beteeken de tevens de nek
slag voor de macht van het heidendom,
al werd, evenmin als vroeger, de heiden
sche religie verboden.
Want de bedelende religie, zooals de
verdedigers van het christendom, o. a.
Tertullianus, de heidensche religie had
den genoemd, had geen wortel in het
volksleven. Haar aanhangers hadden
het offeren van geld en goed niet ge
leerd en dus zou, zoodra de staatssteun
ontviel, heel de heidensche godendienst
ineen zakken.
Onder keizer Valentinianus II poog
de de beroemde politicus en redenaar
Symmachus de positie te redden en
hield een welsprekend pleidooi, voor wat
hij noemde „de historische rechten" van
de oude staatsreligie. Religie is staats
belang, zoo redeneerde hij, en dus is er
alle reden om de dienaren der religie,
de heidensche priesters, op staatskosten
te onderhouden.
Echter wilde hij ook de christenen wel
iets geven. Waren niet alle religies vor
men om den eenigen waarachtigen God
te dienen? Wilt ge het staatsgezag be
vestigen, blijf dan geld geven voor de
priesters der oude goden, maar help ook
de christelijke kerk aan staatstracte-
menten.
Het Hof scheen door dit verleidelijk
betoog gevangen.
Toen was het echter, dat de edele Am-
brosius, bisschop van Milaan, tegen
Symmachus' listigen voorslag in het
Strijdperk trad.
Geen staatstractementenwas zijn
devies. Voor geen enkele religie bedelen
de handen der kerk en haar dienaren bij
de staatsschatkist. Met heiligen trots
wees hij op de wondervolle ontwikkeling
der christelijke kerk, die van den Staat
nooit iets gevraagd hac!" om te kunnen
leven en die toch zoo groot en machtig
geworden was.
„Terwijl wij", zeide hij, „ons beroe
men op het martelaarsbloed, dat door
ons vergoten is, hebben zij, de heidenen,
slechts gevoel voor hun geld, dat men
hun ontnemen wil. De armoede der
Kerk, die ons een eere schijnt, houden
zij voor een beleediging. Wij zijn groot
geworden door de vervolgingen, die we
te lijden hadden. Maar zij erkennen, dat
hun godsdienst niet bestaan kan, wan
neer die niet door den Staat betaald
wordt."
Ambrosius oordeelde dus het bedelen
om staatsinkomsten voor de dienaren
der kerk heidensch en in strijd met de
eer der Kerk. Hij wenschte reeds in zijn
dagen een van den Staal onafhankelijke
kerk, want hij duchtte van een band
met den staat voor de kerk het inboeten
van haar vrijheid.
Hoe is de juistheid van Ambrosius'
blik door de historie bevestigd
De bewijzen liggen opgestapeld, dat
onjuiste relatie van den staat tot de
kerk of omgekeerd, steeds tot groote
geestelijke schade van de Kerk is ge
weest. Haar geloofskracht nam af,
vreemde machten kregen in haar heer
schappij, en de invloed op het volksleven
verschrompelde.
Nu er in onze dagen over de verhou
ding tusschen overheid en Kerk zoo vele
verwarde en verwarrende beschouwin
gen ten beste worden gegeven en grif
geloofd, meenden we goed te doen eens
aan deze dingen uit de glansperiode der
eerste christelijke kerk te herinneren.
De feiten zijn onweersprekelijk en wie
naar de daarin vervatte lessen luistert,
hoort met eerbied naar Gods stem, die
in het geloofsgetuigenis van Ambrosius
den weg wijst, dien de Kerk heeft te
gaan in het leven van onzen tijd, even
goed als toen de Kerk optrad in de we
reld van het heidendom, wil z\j haar
eere, die is de eere van haar Koning,
ongerept bewaren.
Van een „heerschende" kerk wilde hij
niet weten. De Kerk, in haar onder
scheiden openbaringen, heeft slechts één
roeping: God verheerlijken. En die roe
ping heeft zij te vervullen krachtens
haar eigen levenswet, los van allen
staatssteun, hetzij direct of indirect.
OFFICIEELE BERICHTEN.
COMMISSIE VOOR RUILVERKAVELING.
Bij Kon. besluit is op zijn verzoek eervol
ontslagen J. Wuitc Jzn. te Huizum als
plaatsvervangend lid der Centrale Commis
sie voor Ruilverkaveling en als zoodanig be
noemd J. L. Nijsingh te De Wijk (Dr.).
CENTRALE COMMISSIE VOOR DE
STATISTIEK.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot lid der
Centrale Commissie voor de Statistiek Prof.
Mr. F. de Vries, hoogleeraar te Rotterdam;
Prof. Ir. I. P. de Vooys, buitengewoon hoog
leeraar te Delft; H. Amelink, secretaris van
het Chr. Nat.. Vakverbond; Dr. J. A. Neder-
bragt,. administrateur bij het departement
van Buitenlandsche JJaken en Mr. P. J. C.
Tetrode, directeur vail dc Nederlandsche
Bank te Amsterdam.
Bij Kon. besluit is eervol ontslagen do
referendaris 2e klasse der posterijen, tele
grafie en telefonie P .C. W. Worst, belast met
de functie van. directeur van het post-tele-
graaf-tclefoonkantoor te Weesp.
NED. IND.LEGER.
Bij Kon. besluit is eervol ontslagen uit
den militairen dienst onder dankbetuiging
de generaal-majoor der genie van het Nerl.-
Ind. leger P. A. van der Burg en is hij be
noemd tot ridder in dc orde van den Ned.
Leeuw.
RADIO-RAAD.
Bij Kon. besluit-is Dr. Th. Stoop te Dor
drecht wegens gezondheidsredenen eervol
ontslag verleend als lid van den Radioraad
met dank en is voor het tijdvak van 29 Juni
1929 t.m. 31 December 1933 benoemd tot lid
L. J. Bakker, secretaris van den Ned. Bond
van personeel in 0\ erheidsdienst te Bussum.
AUDIËNTIE.
De gewone audiëntie van den Minister van
DE NIEUWE ZIEKTEWET
Het Verbond van Nederlandsche Werkge-
ers meldt ons:
Tal van verzoeken om inlichtingen berei
ken ons, naar aanleiding van onderstaand
bericht:
Bij Kon. besluit van den 29sten Juni is be
paald, dat
lc. de Ziektewet, met uitzondering van de
artikelen 21, 4S, 7S, 79 en 124 in werking
treedt op 1 Aug. 1929;
2e. de artikelen 21, 78 en 79 der Ziekte
wet in werking treden op 1 Maart 1930.
Dit berichtje kan inderdaad tot misverstand
aanleiding geven, omdat daarin wordt gebe
zigd de nieuwe nummering der Ziektewei,
zooals c!eze bij besluit van 29 Juli j.l., Stbl.
374, is afgekondigd.
Tiet berichtje betcekent, dat de nieuwe wei
eerst practisch zal gaan wfrkcn op 1 Ma.ari
1930. Eerst dan worden de arbeiders verze-
keringsplichtig.
Voordien, nl. van 1 Augustus a.s. af treden
echter reeds een aantal artikelen in wri
om de uitvoerings-organen gelegenheid te
geven, zich overeenkomstig de nieuwe wel
te formeeren en zich op de uitvoering voor te
bereiden.
Doch ook op 1 Maart 1930 zullen nog niet
alle artikelen der nieuwe wet van kracht
worden. De artt. 42a en 107a (oude nu mme
ring) zullen nl. nog later in werking treden.
Dit komt, omdat in deze artikelen het be
staan 'van een z.g. Ziekenfondswet wordt
verondersteld. Deze Ziekenfondswet is even
wel nog niet tot stand gekomen. Een desbe
treffend ontwerp ligt momenteel nog bij de
Tweede Kamer ter behandeling. Genoemde
artikelen zullen dus eerst in werking gesteld
kunnen worden, wanneer tot invoering van
deze Ziekenfondswet kan worden overgegaan
MR. W. L. BARON DE VOS VAN
STEENWIJK
DE ZEVENTIG JARIGE.
Het lid der Eerste Kamer, rar. TI. L. de
Vos van Steenwijk; bereikte gisteren den 70
jarigen leeftijd. Door verblijf in het buiten
land heeft de heer de Vos zich aan iedieerj
huldiging onttrokken.
FINANCIEELE VERHOUDING
TUSSCHEN RIJK EN GEMEENTEN
AANTASTING DER GEMEENTE
LIJKE AUTONOMIE
WETSONTWERP IN GROOTEN
STIJL
VeTgadering van 10 Juli 1929.
Het heeft iets van een kwelling om met
zulk mooi zomerweer in de Eerste Kamer te
zitten en dan een zoo zwaar wetsontwerp te
behandelen als dat betreffende regeling van
de financieele verhouding tusschen Rijk en
gemeenten is.
Toch heeft onze Senaat den plicht gevoeld
om aan den wensch der Regeering te vol
doen en het wetsontwerp zoo spoedig moge
lijk af te handelen.
Moeilijk wordt het minister de Geer niet
gemaakt. Slechts één opposant tot het eerste
is er en wel Dr. Wibaut. Maar verder zal
gaarne worden meegewerkt om het wetsont
werp in het Staatsblad te helpen brengen.
De vrijzinnig-democraat Mr. Slingenbei*g
loofde liet zelfs als een voorstel in grooten
stijl, dat door den minister met talent is
verdedigd. Slechts enkele bedenkingen van
ondergeschikten aard waren bij hem over
gebleven. Maar overigens had hij er alle
hulde voor, ook voor den principieeleoi op
zet
Intussclien neemt dit alles niet weg, dat
velen nog hun oordeel zullen willen
geven, zoodat te vreezen valt, dat de Kamer
wel tot Vrijdag in de Gemeentefinanciën zit.
Daarna heeft ze het Siiikerwetje nog af te
doen. De kansen daarvoor schijnen echter
niet gunstig te staan.
Zooals gezegd, opende de heer Wibaut
het debat. Hij was het „ééne lid" uit het
Voorloopig Verslag, dat uitsluitend princi-
pieele beschouwingen over het karakter der
wet had gehouden. De soc.-dem. senator ver
klaarde onmiddellijk dat het wetsontwerp
geenerlei gevaar liep. Zelfs zijn bestrijding
zou het niet deren.
Z.i. tastte het wetsontwerp het beginsel
van de zelfstandigheid der gemeenten aan
in het vaststellen harer.eigen uitgaven en
het aanwijzen van de middelen, die zij tot
dekking daarvan meent te moeten aan
wenden.
Deze aanklacht werd geformuleerd in zes
punten.
Punt 1. Het wetsontwerp is gehuld in den
mantel van de regeling der financieele ver
houding tusschen het Rijk en de gemeenten
e- verkracht de historische verhouding op
dit punt, welke in Nederland bestaat. Die
wijde mantel bedekt het wapen, dat tegen
de uitbreiding van de gemeentelijke sociale
bemoeiing is gericht.
Punt 2. Een verhoogde Personeele belas
ting dreigt dc sluitpost te worden voor de
gemeentelijke belastingheffing, in geval de
uitkeering opcenten uit het Gemeente
fonds onvoldoende blijkt.
Punt 3. Tiet middel van een verhoogde
Personeele belasting past niet voor de ge
meenten en ciat weet de Regeering.
i P u n t 4. Wijl de ruime toepassing van dit
middel niet kan worden venvacht, brengt
hit middel niet de vcreischte rekbaarheid
In de heffing.
Punt 5. Het is de wil van de Regeering,
dat die rekbaarheid enkel in schijn zal be
staan, opdat de gemeentelijke ontplooiing
zal worden tegengehouden.
Zesde en laatste punt. Slaagt de
Regeering in deze beperking, dan gaat zij
in tegen de maatschappelijke ontwikkeling
en veroorzaakt achteruitgang van het ge
meentelijke leven in Nederland.
Als slot van deze eenigszins theatraal op
gezette rede werd een verklaring gegeven
van het aanvaarden in de Tweede Kamer
van de wet met algemeene stemmen. Dat
was alleen omdat het wat anders was dan
.de zoo slechte wet van 1S97. Prachtig een
voudig!
De heer Wibaut eindigde met' de verkla
ring, dat de strijd zou worden voortgezet,
maar nu tot herovering van de gemeente
lijke autonomie.
De heer Slingenberg (V.D.), die daar
na aan het woord kwam, begon met een
breede uiteenzetting van de geschiedenis
der financieele verhouding.
Daarna betoogde hij, dat men de gemeen
telijke autonomie niet moet overdrijven.
Want die is, krachtens de bestaande wet,
practisch veel minder groot dan velen schij
hen te willen suggereeren.
Met het systeem van het wetsontwerp
was hij het eens. Het rekenen met druk en
draagkracht is volkomen rationeel en de
gemeenten krijgen een stabiele basis voor
de regeling van haar politiek.
De gelimiteerde opcentenheffing op de
Fondsbelasting wordt sluitpost der begroo
ting en niet de Personeele belasting. En ook
wordt een eind gemaakt aan de ongemoti
veerd groote verschillen in belastingdruk.
Voor de directe behoeften van alle ge
meenten is thans gezorgd. Voor pessimisme
in dit opzicht bestaat geen grond. De ge
meenten zijn op dit punt ook niet ongerust
meer.
Toch had de heer Slingenberg ook wel en
kele bedenkingen
De eerste was, dat alleen gerekend wordt
met de wettelijk verplichte onderwijskosten
(amendement-Lovink). Gevraagd werd dat
„verplicht" ruim op te vatten, o.a. ten aan
zien van de boventallige onderwijzers. Ook
had de heer Slingenberg gaarne gezien, dat
de limiet voor de opcenten iets hooger, b.v.
op 120, ware gesteld.
Voorts werd 'het tarief van de Fondsbe
lasting aan den lagen kant geacht, terwijl
de algeheelc afschaffing van de Forenscn-
1mlasting niet noodig voorkwam. Het werd
niet billijk genoemd, dat de werkgemeenten
niets ontvangen van het daar verdiende in
komen.
Ten slotte werd gewenscht, dat de garan-
tiebepaling een overgangsbepaling zou zijn,
die niet al te lang zou worden gehandhaafd.
De gemeenten moeten zich zoo spoedig mo
gelijk aan de formule gaan houden.
Aan het eind van zijn rede bracht de
heer Slingenberg een woord van hulde aau
de Regeering voor de indiening en verdedi
ging van het wetsontwerp, dat er een in
grooten stijl/is en waaraan de Minister van
Financiën met veel talent dc verdediging
heeft gevoerd.
Heden gaan we verder.
LANDVERHUIZING"
Het vijftiende jaarverslag.
Het dagelijksche bestuur dezer Vereeni
ging bestaat thans uit de heeren J-I. N. A.
Swart, voorzitter; J. G. J. Kakebeeke, onder
voorzitter; Jlir. J. C. C. Sandberg, secreta
ris, tevens directeur van het Inlormatiebu-
reau, Bezuidenhoutscheweg 97.
Op 31 December' 1928 telde de Vereeni-
ging 292 leden, begunstigers en subsidicver-
ïeenenden.
De Nederlandsche emigratie naar o\erzee-
sclic landen bedroeg in 1928, volgens de ge
gons van het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek:
Vereenigde Staten 1357, Canada 1196, Ar
gentinië 86, Brazilië 87, Mexico 6, Cuba 6.
Australië 2, Uruguay 2 en Zuid-Afrika 17,
tezamen dus 2759.
Volgens de officieele statistische gege
vens van de Unie van Zuid-Afrika vestigden
zich aldaar in de jaren 1924—'27 resp. 136,
122, 147 en 168 Nederlanders.
Verder lezen wij in het verslag o.a. deze
opmerkingen:
Wederom moet geconstateerd worden, dat
nog altijd geen verbetering is gekomen in
dc afkeurenswaardige toestanden op het ge
bied van propaganda en werving; eerder
moet van achteruitgang worden gesproken.
In hoogc mate betreurenswaard is, dat in
het verslagjaar ook de godsdienstige of
kerkelijke richting van onze landgenooten
werd gebruikt om hen over te halen tot
emigratie of (te) spoedig vertrek, meestal
zonder voldoende voorbereiding.
Van liet feit, dat de gesteunde emigratie
uit Nederland naar Canada in het voorpaar
plotseling door de Canadeesehe autoriteiten
werd stopgezet en eerst ecnige maanden
daarna weder werd toegestaan, ondervond
de geheele emigratie naar dat land in het
verslagjaar den terugslag; waarschijnlijk
toch is het voor een groot deel hjeraan toe
te schrijven, dat de totale emigratie naar
Canada in 1928 slechts 1196 personen sterk
was tegen 1616 personen in 1927.
In de praktijk is gebleken, dat het moei
lijk is om arme gezinnen met veel en jonge
kinderen in het Westen van Canada onder
dak te brengen. Om hierin te voorzien wordt
gepoogd een soort doorgangsboerderij te
stichten. Resultaat hadden de besprekingen
nog niet
In overleg met de R. K. Emigratie-Veree-
nigingen waarschuwt het bureau tegen de
pogingen van zekere C. Cox, die menschen
poogde over te halen om een R. K. kolonie
in West-Canada te stichten.
De begrooting voor 1929 sluit in ontvangst
on uitgaaf met een bedrag van f 28.950.
Er is een reservefonds van ruim f 13.000.
VERBROKEN EENHEID
IN DE CHR. HIST. UNIE
HET NIEUAVE WEEKBLAD
Zooals te begrijpen is. heeft de uitgifte van
hot nieuwe Chr. Hist, weekblad te Rottende m
kwaad bloed gezet bij het andere deel der
Unie, dat zich houdt bij „Nederlander" en
verkleinde„Zuid-Hollander".
Eerstgenoemd bla.l geeft in een uitvoerig ar
tikel zijn afkeuring over deze splitsingzucht
te kennen.
Het zou het nieuwe weekblad gaarne harte
lijk welkom toeroepen, maar, zoo schrijft het
helaas, wij kunnen het niet doen. Wy kun
nen het ora drie redenen niet doen.
De ondernemers van dit nieuwe weekblad
geven in hun onderneming een steek naar „De
Zuid Hollander'', hec C'hr.-Historisch Weekblad
voor Rotterdam en Zuid-Holland, waaraan ge
durende 10 jaren zooveel gïld en zorg is be
steed.
Bovendien draagt dit nieuwe blad, door het
oogenblik waarop het verschijnt en door de
namen der hoofdredacteuren een zeer speciaal
karakter. De eerste hoofdredacteur, de heer
Van Gvbland Oosterhoff, zond tijdens de jong
ste verkiezingscampagne zijn circulaire der
Unie in, „om verstarring .zooveel mogelijk te
gen te gaan, door versch bloed in de Kamer
te brengen". De tweede hoofdredacteur, Mr. J.
A. de Visser, is voorzitter van het Kamerkies-
kringbestuur, dat zijn positie gebruikte om het
besluit der Unie tegen te werken.
De derde hoofdredacteur, Prof. De Vries, is
lid van dit Pestuur.
Deze dingen hebben in de Unie groote ont
stemming gewekt.
En nu volgt een tweede daad.
De Unie gaf op haar candidatenlijst vooraan
staande plaatsen aan nieuwe candidaten, die er
i\ezen mogen (De Geer, Slotemaker de Bruine,
beglaerts van Blokland) en zorgde op deze
wijze voor,, versch bloed''. Maar de Rotter-
damsche heeren wisten het beter dan de Unie.
Nu moet er ook „versch bloed" in de Chris-
telijk-Historische Pers. Van de mede door Unie
en Zuid-Hollander verkregen positie en gege
vens wordt gebruik gemaakt om de Zuid-Hol
lander een steek te geven straks wellicht
om de Unie weder t<> bestrijden.
Wy hebben in alle toonaarden gewaar
schuwd; maar men wil blijkbaar niet hooren."
Ten slotte maakte „de Ned." bezwaar
tegen den inhoud van het inleidend woord
der nieuwe hoofdredactie.
NEDERL. GEMEENTEN
HET JAARVERSLAG OVER 1928
GROEI DER VEREENIGING.
Bemoeiingen op verschillend gebied.
Aan het Verslag over 1928 van de Ver-
ecnigïng van Ned. Gemeenten, dat rui.n
350 bladzijden omvat en dezer dagen in de
jaarvergadering te Breda goedgekeurd
werd, kunnen we slechts enkele bijzonder
heden ontlesnen.
Ook dit jaar nam het aantal leden der
Vereeniging toe; het bedroeg op 31 Dec.
1928 780 gemeenten met 6.970.984 inwoners,
d.i. 91.4 van het totaal aantal inwoners
van Nederland op 31 December 1928. (Op 1
Mei telde de. Vereeniging 865 leden met
7.151.546 inwonres, d.i. 93.8 van het totaal
aantal inwoners). Onder deze 780 gemeen
ten bevinden zich o.m. alle veertien ge
meenten boven 50.000 inwoners; van de 32
gemeenten met 2050.000 inwoners zijn er
31 lid en van de 79 met 10—20.000 inwoners
73.
Het verslag is verdeeld in drie hoofd
stukken.
Het eerste hoofdstuk bevat mededeelin
gen omtrent de huishoudelijke organisatie
der Vereeniging. derhalve over het aantal
leden, samenstelling van het bestuur, al
gemeene vergadering en congres, enz.
Het tweede hoofdstuk geeft een over
zicht van de bemoeiingen der Vereeniging,
verdeeld in a. die voor de gezamenlijke le
den en b. die voor de gemeenten afzonder
lijk, terwijl hoofdstuk III een overzicht
geeft van de werkzaamheden van de bu
reaux der Vereeniging.
Ten slotte, zijn in het verslag een aantal
bijlagen opgenomen, welke mededeelingen
bevatten over de werkzaamheden der pro
vinciale afdeelingen der Vereeniging.
Van de zaken, welke de bijzondere be
langstelling der vereeniging trokken, ver
nielden we: de financieele verhouding;
uitvoering der L.O.-wet 1920; Leerplicht en
schoolgeld; werkloosheidsverzekering ar
menwet, warenrapport; Zuiderzeesteunwet,
etc.
Over winkelsluiting, rechtstoestand amb
tenaren, pensioenen, tarieven e. d., werden
adressen aan de Staten Generaal gericht
Verschillende ministers werden van ad
vies gediend.
Evenals het vorig jaar was het aantal
aanvragen om verzekering tegen brand
schade zeer groot. Het bedrag der cp het
contract der Vereeniging verzekerde risi
co's bedroeg voor gemeenten en woning
bouwverenigingen op 31 Dec. 1928 totaal
f 233.597.000. Ook voor de verzekering te
gen stormschade bleek veel belangstelling
te bestaan. Het totaal verzekerde bedrag
bedroeg op 31 December 1928 hiervoor ruim
41.000.000.
Voorts werden talrijke adviezen op ge
meentelijk gebied uitgebracht, en diverse
administraties gecontroleerd.
Tot het registratuurbureau traden iu den
loop van het jaar toe 29 gemeenten. Het
aantal gemeenten, dat op het einde van
1928 voor haar archief de code der Vereen,
toepaste, bedroeg 144.
Opk het Technisch Adviesbureau ver
richtte véle werkzaamheden voor de ge
meenten.
Het verslag eindigt met het uitspreken
van erkentelijkheid voor de zeer welwillen
de gezindheid, die aan de Vereeniging van
vele zijden ten deel viel.
TEHUIS VOOR VROUWEN
Beknopt jaarverslag.
Dit jaarverslag is zéér beknopt. Slechts
vier pagina's druk. De werkzaamheden der
Vereeniging krimpen in. Het verslag zegt
er van:
„Het vooropgestelde doel bij de oprich
ting door de Vereeniging, die in al haar
werkzaamheden Evangelisatie beoogt, werd
onverminderd nagestreefd, maar het groote
nevengestelde doel: het verschaffen van
veilig logies aan vrouwen van iederen stand
leeftijd, godsdienst en nationaliteit, tegen
matig tarief, is in de latere jaren door de
veel grootere zelfstandigheid der „vrouw"
niet meer zooals voorheen van beteekenis.
In elke netto logeerinrichting mag do. vrouw
zich veilig weten en bet aantal van deze
grbeit bij den dag, althans bij het jaar".
Het aantal aangekomen logé's was 1112.
In de eerste klasse vcblevcn 582; in de
tweede klasse 530 personen; uit bet buiten
land kwamen 544 personen.
De ontvangsten en uitgaven bedroegen
f 16.625.
Eere-presidente is mevr. C. de Vlugt—
Flentrop; voorzitter de heer J. IJserinkhuy-
sen; secretaris de heer J. Muller Jr. en pen
ningmeester de heer .T. B. Manger.
Het adres: Prinsengracht 439.
Luchtvaart.
BRITSCHE LOF VOOR DE K. L. M.
De heer Grey, hoofdredacteur van het
Engelsche luchtvaartblad „The Aeroplane",
heeft op de Waalhaven de vliegfeesten van
dc Rotterdamsche Aero Club bijgewoond
Hij vloog van Londen naar Rotterdam per
K. L. M. en schrijft naar aanleiding daar
van o.a. in zijn blad van 3 Juli jl.:
„Wij in Engeland gaan prat op de be
kwaamheid van onze luchtverkeers- en taxi-
\licgers en stellig staan de beste hunner
niet achter bij de vliegers van eonig ander
land. Maar zoo goed ze ook wezen mogen,
zeker kunnen zij het den K. L. M.-vliegtuig-
bestuurders niet verbeteren. En hoe zorgvul
dig wij ook zijn in het onderhoud van onze
vliegtuigen, er bestaan geen beter onderhou
den vliegtuigen ter wereld dan die van de
K. L. M., hetgeen wel bewezen wordt door
het feit, dat zij hun diensten in het drukste
jaargetijde met vrijwel 100 regelmatig
heid uitoefenen en dat zonder een enkel
vliegtuig in" reserve".
GASFABR1KANTEN
VERGADERING VAN DE
VEREENIGING IN VLISSINGEN
OFFICIEELE ONTVANGST.
De Vereen, van Gasfabrikanten, welke
Dinsdag en Woensdag haar jaarvergadering
te Vlissingen hield, werd 's avonds van te
voren officiee' door het Gemeentebestuur
ontvangen en door burgemeester C. A.
n Woelderen toegesproken; waarna
Voorzitter, de heer J. J. A. Ochtman,
uit Haarlem, dankte.
Gistermorgen werd de jaarvergadering
met een rede door den Voorzitter geopend,
waarin hij de gebeurtenissen cn werkzaam
heden van het laatste jaar memoreerde.
Spr. stipte de instelling van een examen
voor gastechnicus aan en deelae mede, dat
door de propaganda-commissie in samen
werking met het bestuur een overeenkomst
is aangegaan met het weekblad „De Instal
lateur" waardoor een commissie toezicht
houdt op de rubriek „Gas" van dat tijd
schrift.
Wijzende op den afgeloopcn winter, zegt
Spr., dat die bij de gasfabrikanten gemeng
de herinneringen heeft achtergelaten. Aan
den eenen kant de zorgen, die ieder in zijn
bedrijf heeft gehad om alles gaande te hou
den en te kunnen voldoen aan de plotse
ling zeer gestegen vraag naar gas. Aan den
anderen kant hebben allen met vreugde
die grootere vraag geconstateerd.
De grootere aflevering van 10 tot 20 pCL
per maand bewees weer, dat de gevoerde
propaganda voor toepassing van gas als
ideale brandstof meer en meer doel treft.
Het vertrouwen keert na de sombere ja
ren' weer terug en men moet toonen, dat
vertrouwen waardig te zijn. Op de eenig
juiste basis van wederzijdsch vertrouwen
zal men het best in staat zijn de gasin-
dustrie vooruit te brengen. Spr. opende
hiermede de 57ste algemeene vergadering.
De agenda.
Na het uitbrengen van het jaarverslag
werden verschlilende administratieve puni
ten behandeld.
Verschillende verslagen werden goedge
keurd.
De heer Philips heeft een nadere toe
lichting gegeven omtrent de eischen van
het
examen van gas-techniens.
Hij deed enkele mededeelingen omtrent
de opleiding en op welke wijze het examen
moet worden afgenomen.
In 1930 zal het fitters-examen worden af
genomen en in 1931 dan het examen "voor
gas-technicus.
Hierna werd gesproken over de
gasvoorziening op verren afstand.
De betreffende commissie meent dat ge
tracht moet worden een objectief oordeel
te verkrijgen, omdat er nu eenmaal tusschen
verschillende gemeenten naijver bestaat.
Er zijn verschillende factoren waarmede bij
dit vraagstuk rekening moet worden ge
houden. Centralisatie en gasvoorziening is
zeker aanbevelenswaardig, doch er dient
aan verschillende eischen te worden vol
daan. Alle gegevens dienen nauwkeurig te
worden bekeken.
De commissie stelt zich voor om verschil
lende streken de centralisatie van de gas
voorziening na te gaan.
Vervolgens heeft de heer Prof. Ir. G. A.
Brender a Brandis, adjunct-directeur
van de gasfabriek te 's-Gravenhage, een
voordacht gehouden over: „Nieuwe inzich
ten bij de beoordeeling van gaskolen".
AUTO GESLIPT.
.Op den weg Eindhoven-Geldrop, even voor
bij het viaduct, is een particuliere auto van
de firma Vroom Drcesmann uit Breda,
waarin zaten twee chcf-inkoopsters on de
ehauffeur, bij het uitwijken voor een boeren
kar, met hout beladen, door de gladheid
van den weg geslipt en daarna tegen een
boom gereden. De schok was zoo hevig, dat
de wagen geheel onbruikbaar werd. De
chauffeur bekwam een beenbreuk en de bei
de dames liepen lichte verwondingen op.
In het R. K. ziekenhuis te Eindhoven wer
den zij ter behandeling opgenomen.
TEGEN EEN BOOM GEREDEN.
Op den weg LichtevoordeBarneveld is
Dinsdagavond omstreeks 11 uur de vracht
auto van den koopman Schroer uit Lichten
voorde, vermoedelijk tengevolge van een de
fect aan de stuurinrichting tegen een bóom
gereden. De auto werd hierbij zwaar be
schadigd. De chauffeur werd zwaar aan de
borst eewond. Ziin toestand is echter niet
levensgevaarlijk.
ONDER EEN AUTO.
Nabij Voorthuizen is een 7-jarig zoontje van
den landbouwer C. Schalm aldaar door eigen
r.nvoorzichtigheid onder een auto geraakt. Ern
stig gewond is het knaapje naar het ziekenhuis
te Amersfoort vervoerd.
Rood had zich hier weer eens aan zwart ge-
VERKIEZINGS VARIA.
De voorzitter zei „Nolens".
Het „Limb. Dagblad'' vertelt:
Het gebeurde in 't stemlokaal aan de Klomp
straat te Heerlen.
Rustig hadden reeds velen aan hun stem
plicht voldaan, toen op eeh gegeven oogenblik
ook de directrice van de meisjes H. B. S. de
eerw. Soeur Xavier, verscheen.Ook zij depo
neerde haar oproepingskaart in handen vaa
den voorzitter van bel stembureau, die daarop
luid den naam „Nolens" uitsprak
Dat hoorde een andere kiezer, een S.D.A.P.-
aanhanger, die juist in het lokaal aanwezig
was. Nolens, Nolensdat werkte op hem als
een roode lap op een stier. Wat verstoutte die
voorzitter zich; ried hy die Zuster aan om op
Nolens te stemmen?En met alle macht.
die in hem was, begon hy te protesteeren en
nog eens te protesteeren
Tot algemeene vroolijkheid van degenen, die
wel beter wisten, omdat zy Soeur Xavier ken
den als de zuster van Mgr. Nolens, den groo
ten Roomschen leider.