llirmur friitsrljr (jToumut
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
DE PERS
BRIEVEN UIT DE HOOFDSTAD
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.23
(Beschikkingskosten 0.15).
Voor het Buitenland bij VVeke-
lijksche zending 6.—
Bij dageüjksche zending m 7*—
Allies bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad V/% cent.
No 2788
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
MAANDAG 8 JULI 1929
AD VEHTEW TIEN!
Van 1 tot 5 regelsLIT
Elke regel meer 022%
Ingei Mededeclingcn
van 1—5 regels 2.30
Elke regel meer m 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
1Qe Jaargang.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen.
Indien de pas gehouden verkiezing
iets heeft geleerd, dan is het wel, dat
aan de pers nooit genoeg aandacht kan
worden geschonken.
Over het algemeen wordt dit te wei
nig ingezien. Men klaagt over lauwheid
en verbaast zich over plaatselijke ver
rassingen, doch tot één der voornaam
ste oorzaken dringt men niet door.
Hoe kunnen de meest gevierde spre
kers toch denken, dat de enkele verga
deringen, welke zij, ontegenzeggelijk
met gloed, toespreken, het volk in de
juiste richting zullen drijven? Reken
uit, welk klein percentage van de kie
zers onder het gehoor komt, en de ba
lans kan opgemaakt.
Of wel, hoe zou men kunnen ver
wachten, dat de paar verkiezingskran-
tjes of strooibiljetten, in de laatste
maand vóór de verkiezingen verspreid,
voldoend nuttig effect kunnen sortee-
ren? De invloed wordt meestal geheel
geneutraliseerd door wat de tegenpar
tijen op precies dezelfde wijze aanbie
den. En wie de sterkste kas heeft, is
een ander altijd nog weer de baas.
Het middel, dat minstens negentig
procent van het werk kan doen, wordt
vaak nauwelijks genoemd. Om het met
een slagwoord uit te drukken: als de
Jriesvereenigingen slapen, als er geen
Stembus in zicht is, als de sprekers tot
jiun gewonen, dagelijkschen arbeid zijn
teruggekeerd, doet de dagbladpers haar
werk, ten goede of ten kwade.
Men moest eigenlijk venvachten, dat
.elke partij, of beter, elke geestesstroo-
ming, zich haasten zou, op dit zonder
•onderbreking werkend middel de hand
te leggen. Dat des Zondags in het ge
bed de Christelijke pers, als een groote
bondgenoot naast de kerk, zou worden
opgedragen; dat in het staatkundig en
maatschappelijk leven de geestverwan-
ten nooit moede zouden worden, op
haar versterking aan te dringen; dat
men met man en macht de vijandige
pers uit eigen gezin ging weren.
In de practijk is dit lang niet het ge
val. Ieder weet dat, als hij rondom zicli
ziet en wb' wijden ei; dus verder geen
woord aan, doch leggen het gewoon
voor ieders consciëntie neer.
Dankbaar voor wat velen wèl doen
inzake propageering van het Christe
lijk dagblad, zijn er nog te velen, die
het bij critiek laten, maar zich dan ook
haasten deze te laten spreken. Dagblad-
menschen zijn precies even onvolmaakt
als hun geestverwanten. En zoo valt
wel eens een zinsnede te lezen, waarop
iets aan te merken valt en zoo zal op
de advertentie-pagina wel eens wat
verschijnen, hetwelk sommigen vast
hadden geschrapt. Nu, als dit gebeurt,
zorgen van de lezers altijd voldoende
vrienden, dat de fout onder onze ooge'n
komt.
Maar of men wel de gevolgen in
ziet, van het niet met man en macht
aldoor vooruitbrengen der Christelijke
pers, betwijfelen wij sterk.
Mogen wij nu eens even aanschouwe
lijk onderiuijs geven?
De partijen, welke btf deze verkie
zing zoowel in percentage als in stem-
menvermeerdering bovenaan staan,
zijn de roomsch-katholieken en de
sociaal-democraten.
Let nu op hun pers. De roomschen
hebben een dertig dagbladen en de
geestelijke leidslieden zorgen er wel
voor, dat in de roomsche gezinnen het
roomsche dagblad komt. Niet het minst
aan de sterk verbreide roomsche pers
in Brabant en Limburg is het te dan
ken, dat dit bolwerk als een rots bleef
staan.
De sociaal-democraten ontvingen pas
van de moderne vakbonden één millioen
voor hun dagbladen. Op een felle, hart
stochtelijke wijze stuwen zij hun kran
ten erin, en waar een socialistisch dag
blad eenmaal in huis is, is de cel ge
poot.
Nu een paar voorbeelden uit eigen
ondervinding. Bij het binnenstroomen
der opgaven van de plaatselijke uitsla
gen, wisten wij op ons bureau al voor
af te zeggen, voor welke gemeenten
geen zorg behoefde te bestaan. Dat
waren die, waar ons blad vast ingebur
gerd was. Dan is elk gezin een kern. En
zóó kwam het precies uit.
Maar evenzeer wisten wü, waar de
tegenslagen vandaan konden komen.
Bijvoorbeeld, om man en paard te noe
men, gemeenten als Ede, Ridderkerk,
Katwijk, Barneveld, en andere. Wij
hebben er een gansche rij van. Het
Christelijk dagblad wordt daar slechts
Sporadisch gelezen.
Of wil men het nog duidelijker? Dat
van de groote steden Rotterdam en
Den Haag zich het best hielden, dan
ken wij voor een niet gering deel aan de
daar verschijnende, goed ingevoerde,
en naar wij meenen te mogen zeggen
met hun tijd meegaande Christelijke
dagbladen. Zelfs met de cijfers der on
derscheidene stadsdistricten en het in
die districten wonende aantal lezers on
zer bladen kunnen wij dit bewijzen.
Zet daar tegenover de tegenslag in
de kieskringen Utrecht en Leiden en
één der groote factoren is aangewezen.
Wij achten deze zaak van zoo groot
belang, dat wij er in een volgend arti-]
kei nog op zullen terugkomen.
DE RUST WEERGEKEERD.
Het geeft een heele rust voor vele wer
kers dat de verkiezingen achter dien rug zijn,
Ze hebben avond aan avond hun propagan
dawerk moeten doen, voor lectuurversprei
die met de verkiezingsactie verband houdt.
Ook de straten geven een ander beeld. De
op.ochten, de plakploegen, de spreekkoren,
de reclamewagens voor deze of gene partij
op persoon, zijn opgeborgen, tot een nieuwe
verkiezing deze instituten weer noodzake
lijk maakt
Ook voor de kiezers geeft de afloop dei-
verkiezingen ©enige ontspanning. De vasle
partijmenschen, de belijders van een begin
sel, weten natuurlijk reeds lang van te vo
ren hop ze stemmen zullen. Ze hebben geen
strooibiljetten, geen vergaderingen, geen fak
keloptochten noodig
Maar een groote massa der kiezers heeft
weinig politick benul. Wie er gekozen wordt
maakt voor ben niets uit. Ze 9'ommen graag
op- ieinand die ze kennen of die bekend is bij
een hunner vrienden.
Anderen laten bet afhangen vnn een toe
vallige aanwijzing, een laatste wenk, een
sprekend aanplakbiljet, een mooie foto van
den een of anderen candidaat,. Vandaar dat
allerlei nieuwe partijtjes en nieuwe politie
ke kometen soms zulk een ongedacht aan
tal stemmen krijgen.
Van ons algemeen kiesrecht en wellicht
meei nog van de stemplicht plukken wij
niet enkel gave vruchten.
Wat echter naast deze meer particuliere
redenen, die verschillende kiezers dringen
zoo maar in het wilde te stemmen, op de
stadsbewoners en de stadskiezers een gewel
digen indruk schijnt te maken, is het mas-
Zeker doet het massale van het optreden
der sociaal-democraten evenveel, zoo niet
meer nog, dan de eigenlijke verkiezings
leuzen. Wij denken aan den indruk, die een
reclame als de fakkeloptocht maakt of een
monstermeeting. Zulk een actie kan een
kleine partij, hoe goed georganiseerd en hoe
actief ook, nimmer ontwikkelen.
Het is te betreuren, het pleit niet voor den
nuchtcren zin van het kiezersvolk, dat men
naar beginselen en richtlijnen in de poli
tiek minder vraagt, dan naar uiterlijk ver
•toon. Maar het is een factor diie men niet
verwaarloozen kan en die ten dcele de stem-
menaanwas der sociaal-democraten verkla
ren.
Natuurlijk i3 dit niet de eenige factor.
Daar zijn ook de klinkende leuzen, die men
daar cp het psychologisch moment weet op
te bóffen. Vooral voor de jongere menschen
heeft de om'iwapeningsleuze zulk een groote
bekoring. De oorlog ligt nog zoo versch in
het geheugen. En de ellende van den oorlog,
ook de economische ellende, is nog niet ver
geten.
Daar zit in dien eisch van ontwapening
voor iemand die niet nadenkt, zooveel moois.
En wij begrijpen, dat ook de Christelijk De
mocratische Unie, die geheel builen de prak
tijk staat en wier candidaten wij niet gaar-
De leuze Staatspensioen was natuurlijk
niet allereerst op de jongeren gericht. Idieel
kan men ze moeilijk noemen. Wij hebben in
het sociaal-democratisch hoofdorgaan oer.
artikel gelezen, onder den titel: „Eer uwen
vader en uwe moeder". Maar wie zijn vader
en zijn moeder eert zal toch iets anders he
geeren voor hen dan een uitkeering van de
Overheid. Natuurlijk begrijpen wij de leuze
wel als zij door de sociaal-democraten wordt
aangeheven. Maar dait men ook in Christe-
lijken kring deze leuze overgenomen heeft,
ze min of meer als democratisch heeft aan
gediend, dat is iets dat wij in geen opzicht
verstaan.
Wie de pakkende leuzen weet te vinden,
wie geen verantwoordelijkheid dragen zal en
dus veel belooft, wie daarenboven de kie
zers kan lmponeeren door groot vertoon, die
is mecs'cr van de stad.
Daarom ligt het voor de hand dat juist de
beid-e groote partijen het best boerden ook
in Amsterdam. De kleine partijen kunnen
hun kern beveiligen, ze zullen hun kiezers
met eenige wisseling, houden, ze zullen met
een heel bekend en populair man een extra
mooi cijfer halen, maar de duizenden haalt
zij uit de onverschilligen en de ongeletter-
den nooit. Met name geldt dat een partij als
de onze, die te scherp belijnd is, om de on-
belijnde groepen ooit aan te trekken.
Natuurlijk kunnen ook plaatselijke om
standigheden meewerken een stembus*] it-
slag te beïnvloeden. Maar deze dingen ziin
van tijdelijken aard. Zoo heeft ongetwijfeld
het geschil in de Geref. Kerken bij de s'crn-
bus grooten invloed gehad. Hiervan heeft de
C. D.'U., maar hiervan hebben ook de Chr
Hi-st. geprofiteerd. Zulke omstandigheden
veranderen echter en zullen niet blijvend
onze partij schaden.
Eenheid is in Amsterdam noodig. Niet om
de stad 1e winnen. Maar om een plaats in
haar te behouden. Moge het zoo zijn, dat er
weer een zoeken is van elkander. In de po
litiek kunnen en moeten wij dp grenzen
toch anders trekken dan op kerkelijk terrein.
Hier kunnen wij weer de eenheid open
baren die voor ons gebeden is en die wij in
ons hart toch ook, zal het goed zijn, immer
begppppn.
ABEND VAN AMSTEL.
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN.
RIJKSCOMMISSIE ONTWATERING.
Bij Kon. besluit is aan Ir. A. de Kanter
te Rotterdam, op zijn verzoek, eervol ontslag
verleend als lid van de Rijkscommissie voor
de Ontwatering, onder dankbetuiging.
is benoemd tot lid van genoemde Com
missie Mr. Dr. F. L. G. Z. M. Vonk de Both,
voorzitter van den Noordbrabantschen W'a-
terschapsbond te Tilburg.
ANTWOORDEN VAN MINISTERS.
DE WERF TE HELLEVOETSLUIS.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Hiem-
stra, inzake een rapport der directeuren van
dc Rijkswerven nopens de rendabiliteit van'
de werf te Hellevoetsluis, heeft de Minister
van Defensie geantwoord:
Na de besprekingen met de directeuren van
de Rijkswerven en den directeur van scheeps
bouw, is door deze directeuren een schrifte
lijk verslag uitgebracht, waarmede zij onder
meer beoogen aan te toonen, dat de werf te
Hellevoetsluis wel rendabel zou zijn te ma
ken, doch in welk doel zij naar het oordeel
van ondergeteekende niet zijn geslaagd
dat volgens hun opze. het bedrijf nagenoeg
op dezelfde wijze zou worden voortgezet als
tot nu toe het geval geweest was en onderge
teekende zich met een zoo oneconomische
wijze van werken niet kan vereenigen.
De Minister legt dan een breed uittreksel
van het verslag over en gaat daartegen pole-
Als de methode navolging vindt is het eind
niet te zien, en kunnen er elke dag wel re-
gceringsbrochures verschijnen.
HET BEZOLDIGINGSBESLUIT.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Ling-
beek: of de Regeering nu hcusch het budget
recht der Kamer niet eeschonden heeft, door
de verhoogde salarissen inzake het gewijzig
de Bezoldigingsbesluit uit te betalen, zonder
hiervoor de goedkeuring der Staten-Generaal
te vragen, heeft Minister de Geer o.a. geant
woord:
Op het tijdstip, waarop het besluit tot sa-
larisverhooging met terugwerkende kracht
tot 1 November 1928 werd vastgesteld, had
de reeeering zich overtuigd, dat de uitkom
sten van dat dienstjaar in zijn geheel geno
men de daaruit voortvloeiende extra uit
gave toelieten.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Za-
delhoff: inzake de overbrenging van den we
gens dienstweigering veroordeelde S. v .d.
W. van de bijzondere strafgevangenis te
Scheveningen naar de Ramaer-kliniek voor
zenuwzieken te Loosduinen; heeft de Minis
ter van Justitie o.m. geantwoord, dat bedoel
de persoon op uitdrukkelijk verzoek van hem
zelf in de cel is gelaten.
Bij verschillende gelegenheden bleek niets
van geestelijke storing.
Plotseling, op 31 Mei kwam er echter ver
andering en werd opname in de Ramaer-
kliniek noodzakelijk geoordeeld.
Het verzoek om gratie is echter op 15 Juni
door H. M. de Koningin ingewilligd en aan
v. d. W. is kwijtgescholden het nog restee-
rend gedeelte van de gevangenisstraf waar
toe hij was veroordeeld en welke anders op
4 Augustus a.s. zou zijn vervuld.
.DE OVERVAL OP CURACAO.
ONDERSOEK INZAKE DEN OVERVAL.
Op 19 dezer vertrekken naar Curacao de
hceren A. Hoorweg, oud-hoofd van de algc-
mcene politie in Ned.-Indië en A. H. Benne-
witz, oud-kolonel van het Ned. Indisch leger
oud-commandant van Atjeh (aan wien toe
gevoegd wordt de inspecteur le klasse dei
Haagsche politie W. A. Rieken), ten einm-
ter beschikking van den gouverneur te woi-
den gesteld voor een administratief-techniscb
onderzoek naar het optreden van de militaire
en politioneele autoriteiten vnn Curacao, ttj-
dens den overval in de vorige maand en aan
gaande de functionneering van den inlich
tingsdienst over dat incident.
DIENSTTIJD LOODSWEZEN.
De loodsvereeniging Nederland heeft, in
algemeene vergadering bijeen op 4 en 5 Juli
te Amsterdam, besprekende het punt dienst
rust-, en vrije tijden, geconstateerd, dat het
veelvuldig voorkomt, dat de loodsen zeer
lang aaneen dienst moeten verrichten, vari-
eerende van 400 tot 450 uren per maand, en
dat geen absoluut recht op rust- en vrije
tijden gewaarborgd is, en ais haar meening
te kennen gegeven, dat in de huidige rege
ling voor de dienst-, rust- en vrije tijden
dringend verbetering moet worden gebracht
KOLENTIP MAASTRICHT.
IS GISTEREN IN WERKING GESTELD.
De kolentip te Maastricht, die door het rijk
zal worden geëxploiteerd, is gisteren in ge
regeld gebruik gesteld. Beladen werden drie
schepen met steenkolen, afkomstig van de
Oranje-Nassau-mijn en met bestemming Delft
en Schiedam.
Voorloopig zullen nog slecht* schepen met
?n laadvermogen van niet meer dan 450
ton kunnen worden beladen, doch wanneer
het najaar de stuw in de Maas te Sam-
bcek is voltooid en daarmee de kanalisatie
de Maas tusschen Maasbracht en Grave
zullen schepen met een laadvermogen tot
tweeduizend ton tc Maastricht kunnen be
laden, worden
DE TWEEDE KAMERVERKIEZING
In de Zaterdag gehouden zitting van het
Centraal Stembureau voor de verkiezing van
leden van de Tweede Kamer zijn alle leden,
AUTOBUSSEN.
BESCHIKKINGEN OP BEROEPEN
Beschikkende op de beroepen, ingesteld
door de Gebroeders P. en B. van Noort te
Brielle, tegen de beschikking van Ged. Sta
ten van Zuid-Holland van 30 Mei 192S, waar
bij I aan de Gebr. P. en B. van Noort te
Brielle vergunning is geweigerd voor een
autobusdienst tusschen Brielle en Oostvoorne
en II aan die gebroeders vergunning is ver
leend tot het in werking brengen van een
autobusdienst tusschen Brielle en den Maas-
sluischen Veerheuvel, heeft de Kroon de
gebr. van Noort niet-ontvankelijk verklaard
in hun beroepen en voorts met vernietiging
van het bestreden besluit aan de gebr. van
Noort vergunning verleend voor een auto
busdienst van Brielle naar Oostvoorne onder
een vijftal voorwaarden, overeenkomende
met de door Ged. Staten in hun voormeld
besluit onder II gestelde voorwaarden. Met
handhaving voor het overige van het bestre
den besluit onder II heeft de Kroon de daar
bij onder vijf gestelde jorwaarden doen ver-
NED. CHR. BLINDENBOND.
RECTIFICATIE.
In het bericht over de vergadering van
den Chr. Blindenbond stond dat 300 kerken
waren aangeschreven over financieele hulp.
Dit had moeten zijn 3000.
NA DEN SLAG.
Het hoofdstemburcau voor de verkiezing
van leden der Tweede Kamer in den kies
kring Leeuwarden (Friesland) heeft na een
ingekomen protest nog twe- biljetten ongel
dig verklaard.
Een kiezer had opgemerkt, dat op twee
stembiljetten bijvoegingen waren geplaatst,
nl. op lijst 7 (christelijk-historische) onder
den naam van den heer Srhokking een roode
streep en op lüst 23 (S.D.A.P.) in eert der
voorletters van den heer Sannes een roode
Het hoofdbureau was bet met hem eens,
dat deze biljetten ongeldig waren.
Kerknieuws.
CHR. GEREF. KERK.
Tweetal: Te Harderwijk, J. P. Meyering
te Zwijndrecht en P. J. de Bruin te Veenen-
NED. HERV. KERK.
Bedankt: Voor Terneuzen, S. H. J.
Voors te Zierikzee. Voor wouterswoude
(Fr.), J. A. van Nie te Zetten-Andelst.
GEREF. KERKEN.
Aangenomen: Naar Anna Jacoba Pol
der (Z.), cand. Joh. Spoelstra te Meeden (Gr.)
Bedankt: Voor Reitsum (Fr.), D. Feen-
stra te Borger (Dr.).
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Cand. H. J. Bouwers, te Groningcen,
hoopt 14 Juli a.s. zijn intree te doen bij de
Ned. Herv. Gemeente te Hoogersmilde,
bevestigd te zijn door zijn oom, Ds. M. J. A.
Bouwers, te Hardegarijp (Fr.).
Cand. J a c. Vermaas, te Heinen-
oord, hoopt 29 September zijn intrede te doen
bij de Ned. Herv. Gemeente te Ter Aa,
bevestiging door Ds. J. van Hof, te Oud-
Beijerland.
KERKINSTITUEERING.
Te D e n H a a g-0 o s t wil de Geref. Kerk
in samenwerking met die van Rijswijk komen
tot Kerkinstitueering in het Laakkwartier.
Een Commissie uit de beide Kerkeraden heeft
besprekingen gehad met de bewoners van ge
noemd kwartier, die tot de Geref. Kerk be-
hooren, en die zoo spoedig mogelijk een zelf
standige Kerk noodzakelijk achten. In het cen
trum tusschen Spoorwyk en Ryswykscheweg
is reeds grond voor kerkbouw gekocht.
PREDIKANTSWONINGEN.
Te Beesterzwaag (Fr.) is door de
Geref. Kerk voor eventueele pastoriebouw
'n terrein aangekocht aan de Hoofdstraat
voor ƒ5051.
EEN DROEVE ACTIE.
Te IJ mu i de n-0 os t heeft zich een co
mité van verweer gevormd tegen de door
den Kerkeraad der Ned. Herv. Gemeente
ingevoerden verplichten hoofdelijken omslag.
Dit comité heeft Donderdagavond een open
bare vergadering gehouden, met als spreker
den heer J. Hoving, van Halfweg, redacteur
van „de Vrijdenker".
De vergadering was door 300 400 perso-.
sn bezocht. Na een betoog tegen den gods
dienst zette de spreker uiteen, wie wel en
niet zullen moeten betalen en hoe men
zich van de Kerk kan laten scheiden. Daar
toe zal tweemaal per week des avonds zit
ting worden gehouden.
Uit de vergadering werd gezegd, dat het
comité, hetwelk bedoelde voorlichting te ge
ven inzake h L al of niet verplicht zijn tot
betalen, ervan gemaakt had een rede tegen
den godsdienst en vóór het socialisme.
Een andere spreker merkte op, dat deze
actie niet dan zuiverend kan werken, daar
de Kerkeraad het mot vrijwillige bijdragen
had geprobeerd, maar dat honderden toen
niets van zich hebben laten hooren.
De aanwezigen beta den voor deze samen
komst gewillig hun kwartje entree.
KERKORGELS.
De levering van het orgel met elcctrische
windvoorziening voor de Ned. Hervormde
Kerk te B r a n d w ij k, is opgedragen aan de
N.V. Standaart's Orgelfabrieken te Schiedam.
Uit het Sociale Leven.
UIT DE TEXTIELINDUSTRIE.
In de Zaterdag gehouden huishoudelijke
vergadering van de afdeeling Enschede van
den Textielarbeidersbond De Eendracht,
waar ongeveer ""DO personen ..anwezig wa
ren, is tegen het clvies van het hoofdbestuur
in, na heftige discussies met groote meerder
heid besloten het aanbod van de fabrikanten-
vereeniging inzake de vacantieregeling niet
te aanvaarden.
Gemengd Nieuws.
DE „PODEUS" ZEEWAARTS GEDRAAID.
Door de laatste stormvlagen en hoóge
vloeden is de „Podeus" die bij Zandvoort
op het strand zit, met eigen kracht Zondag
morgen weer acht meter gedraaid, zoodat
het schip nu loodrecht op de kust staat.
Na de laatste verschuiving van veertien
meter dus een belangrijke winst.
DOOD DOOR SCHULD.
Op 25 Juni werd door een zeer snel op
den Haarlemmerweg rijdende Italiaansche
sportauto een ernstig ongeluk veroorzaakt,
waarbij de heer Stam uit Soestdijk ernstig
werd gewond en dc naast den chauffeur
zittende persoon gedood. De chauffeur zelf,
die gewond werd, is Vrijdag zoo goed als
genezen ontslagen, doch nauwelijks had hij
het ziekenhuis verlaten of een rechercheur
bracht hem naar het Huis van Bewaring
over, daar hij nog steeds onder verdenking
staat, dat de dood van zijn makker te wij
ten is aan zijn schuld.
DE GEEST DER ONTWAPENAARS.
De „Goudsche Post" meldt als historisch:
In een vergadering te dezer plaatse (Gou
da) werden ontwapenaars door den spreker
op rake wijze bestreden, 't Trof zoo goed
doel, dat een hunner bij het verlaten der
zaal schreeuwde: Ze moesten de kogel heb
ben". Of Ontwapening welgemeend was!
VOGELKENNIS.
Dezer dagen stond in een onzer Neder-
landseh& geïllustreerde weekbladen 'n af
beelding, waaronder lof gezwaaid werd
fazanten, hun schoonheid en hun vleesch,
dochde afbeelding liet kalkoenen zien.
Een goed pendant van een. afbeelding van
Kerstganzen, welke eenden waren en kort
voor Kerstmis 'n Nederlandsch blad ver
luchten.
VERDRONKEN.
Te Vlagtwedde (Gr.) is de 27-jarige J. M.
nabij haar woning verdronken.
BRANDEN.
De groote boerderij van R. te Zijpe (N.H.)
is-tot den grond afgebrand.
Te Zegge (N. Br.) is de woning van den
arbeider D. v. Z. afgebrand. Dc inboedel
werd gedeeltelijk gered.
De woning van den heer A. Wouterse te
Roden (Dr.) is een prooi der vlammen ge
worden. Alles was verzekerd.
VERKIEZINGSVARIA.
Verkiezingsstrijd voor 2000 jaren.
Nu de verkiezingen voorbij zijn is het
wel interessant te vernemen, hoe 2000 ja
ren geleden bij de Romeinen een verkie
zingscampagne werd gevoerd.
Hoe vreemd het ook moge klinken, aldus
de Maasbode, de verkiezingsreclame ii
die dagen geleek heel veel op de thans
gebruikelijke, alleen met dit verschil, dat
strooibiljeten voor de Romeinen onbekende
dingen waren. Toch waren de gevels der
huizen met verkiezingsépschriften „versierd"
en zij geleken veel op onze verkiezings
leuzen.
De jongste opgravingen in Pompeji heb
ben aan het licht gebracht, dat deze Ro-
meinsche villastad midden in den verkie
zingsstrijd stond, toen zij door de uitbar
sting van den Vesuvius onder gloeiende
lava en asch werd bedolven.
De „kalkcrs" van Pompeji stonden voor
een eenigzins andere taak dan hun moder
ne navolgers.
Op de eerste plaats moesten zij op de
de muren een geschikte plaats uitzoeken.
Wanneer men die gevonden had, dan
kwam de „Albator" in actie die den n
wit kalkte. Hij maakte de oppervlakte die
voor het verkiezingsopschrift was uitgeko
zen hei-wit
Dan kwam de „scriptor", de schrijver,
die bij zijn werk werd bijgestaan door den
„lateraarius", den fakkeldrager, opdat hij
ook als het donker was zijn taak kon vol
brengen. De aanbeveling der candidaten
geschiedde gewoonlijk op zeer pakkende
wijze. Zoo leest men bijv. op een „verkie
zingsplaat": „Stemt op Mansa. Hij is nog
nooit dronken geweest".
Een ander opschrift roemt „Julius Fla-
vius, die een wit schaap in een zwarte
kudde is".
.Wanneer gij goed brood wilt eten, kiest
dan Cleontus Prisius" lezen we elders.
Ofschoon de vrouwen geen stemrecht
hadden speelden zij toch een groote rol
in de verkiezingsstrijd. Dit schijnt in het
bijzonder het geval geweest to zijn met
een zekere Asilina, want zij onderteekent
een „plakkaat" van den volgenden inhoud:
„Asilina hoopt, dat iedere vrouw haar echt
genoot zal aansporen om zijn stem uit te
brengen op Lucius Secundus".
Op een andere plaats leest men: „Decan-
didatuur van Lucius Tirrenus wordt door
zijn getrouwe grootmoeder warm aanbe
volen".
Een heel bijzondere reclame is wel de
aanbeveling van een dame voor „Julius
Politicus, een candidaat die geroemd werd
even knap ie zijn als Apollo."
Deze opschriften zijn zoo goed bewaard
gebleven, als waren zij pas gisteren op de!
muren geverfd. Dit is te danken aan de
lava, die alles luchtdicht afsloot.
IRIlillllllllllllilllllllllllllllllllllll
ÏE In dit nummer bevindt zich
ons eiken Maandag verschij-
nend Bouwblad
Ez „De Bouwwereld" jj=
In- en Extérieur
Verkiezingsvaria.
DE GEWENSCHTE MAN
In een deel onzer oplage las ik het aar
dige berichtje van den ouden man, die slecht
van gezicht was. Hij stemde in het stem
bureau waar Mr. Schokking voorzitter was,
en toen deze h'em vroeg, of er ook iemand
was om hem te helpen, antwoordde het
oudje: „Nee, maar ik mot Schokking hebbe",
met wetend, dat de voorzitter zelf de can
didaat zijner keuze was.
De heer Schokking was dus beter af dan
zijn partijgenoot elders, die door twee oudj
vrouwtjes verzocht werd haar te helpen en
Lingbeek te stemmen.
Vrees voor Rome?
Uit Monster schreef men:
Alle Kiesvereenigingen hebben geijverd
voor hun candidaten, ook de S. G. P. te de
zer plaatse. Deze had een aanplakbiljet met
klinkend opschrift:
„Tegen de Revolutie"
„Tegen dc Coalitie
met Rome.
Een dier biljetten moest opgehangen wor
den in een overwegend Roomsche buurt. Of
men de ccnsekwentie van de grcot-gedruk'e
demonstratie niet aandurfde? Zeker niet,
want daar werd netjes de regel ,jnet Rome"
er tusschen uitgehaald, zon werd het biljet
weer aan elkaar geplakt en opgphangen".
Politiek gesproken, nog zoo dom niet.
Florls Vos.
Naar het „Hbl." verneemt, zal de heer Vos
in de Kamer aansluiting zoeken hij de Vrijz.
Rem., aan welke partij hij zich het nauwst
verwant voelt.
Dat is een leelijke strcen door de rekening
van den Vrijheidsbond. Heel hun 'pers had
hem reeds ingedeeld hij de liberalen, en nu
zakt hij af naar de vrijzinnig-democraten.
Hoewel, verbazen doet het mij niet.
Floris Vos is min of meer de Telegraaf-
candidaat en dit blad, dat altijd op politiek
en volksvertegenwoordiging afgeeft-, staat,
als 't er op aan komt, toch he>t dichtst bij de
vrijzinnig-democraten.
De man van de revolutionaire daad zal
daar wel een goede pers hebben.
Men schrijft aan de „Maasbode":
De parochie Stompwijk heeft binnen haar
grenzen slechts weinig nie'.-katholieken. Bij
de stemming van 3 Juli waren van de 628
geldige stemmen er 5S2 op de Katholieke
lijst uitgebracht. Echter waren bij die 46 an
dere stemmen ook 5 aan de socialistische
lijst gegeven, derwijl er van de ongeldige
stemmen er ook nog 1 aan die lijst behoorde;
in het geheel dus 6 S. D. A. P.sche stemmen
in het Roomsche Stompwijk.
Hoe is dat mogelijk!!
Luister. Zes erkende S. D. A. P.ers uit
Leidschendam hadden verlof gevraagd, om
in Stompwijk te mogen stemmen, zonder dat
daartoe eenige reden van arbeid, handel of
wat dan ook aanwezig was. Alleen dus voor
de eer van de Partij. En zie, zes stemmen
kreeg deze in Stompwijk.
Er is dus een bres geschoten in den Room
schen burch'??? De gangmakers zijn er! De
eer der partij is gered!
ZE KONDEN COLIJN NIET VINDEN.
Op een der stembureaux te Almelo ver
voegden zich twee oudjes (man en vrouw)
om hun stemplicht te vervullen. Nadat zo
met het stembiljet een poosje in het stem
hokje hadden vertoefd komen beide ou Ijes
met hun biljet bij den voorzitter terug zeg
gende dat ze niet konden stemmen.
Op de belangstellende vraag van den voor
zitter, waaraan of dat wel lag, kreeg deze ren
antwoord dat ze op het biljet den naam
„Colijn" niet konden vinden.
Ja, daar kon de voorzitter ook niets aan
doen!
Besluiteloos keken toen de oudjes elkaafr
even aan en stopten toen hun biljet blanco
in de bus.
En wat waren ze toch met een beste bedoe
ling van huis gegaan.
AUTOONGEVAL.
Uit Borculo wordt gemeld:
Zondagmiddag reed de auto van den heer
Meilink in den bocht van den weg Borculo
Haarlo op den motorrijder Lefcrink. De heer
L. werd van den motor geslingerd, met een
gebroken been werd hij in bewusteloozen
toestand in het ziekenhuis te Zutphen opge
nomen. De motor werd zwaar beschadigd.
Dc heer Meilink kwam met zijn auto door
het plo'seling remmen in een sloot langs
den weg terecht. De auto werd slechts licht
beschadigd. De oorzaak van de botsing ia
gelegen in het regenachtige weer en het on
voldoende uitzicht ter plaa'se.
Uit Helmond wordt gemeld:
Zaterdagavond om tien uur is in de Zuid-
Willemsvaart tc Helmond tegenover de fir
ma Begeman de 25-jarig:e G. Amijs met zijn
fiets te water gereden en verdronken. Op
het geluid van den val, dat door wandelaars
in het Stadspark word gehoord, is men aan
het dreggen gegaan, en heeft men den jonge
man na eenigen tijd levenloos opgehaald.
