TWEEDE BLAD.
VRIJE UNIVERSITEIT
CHRONISCHE HOEST
TOCiAL
Schoolnieuws.
Radio Nieuws.
Kerknieuws.
Gemengd Nieuws.
PETER EN Z'N ZUSJE.
VRIJDAG 5 JULI 1929 TWEEDE BLAD PAG. 5
DE WETENSCHAPPELIJKE
SAMENKOMST.
nmorgen ving de negen en veertigste
I Jaarvergadering aan te Utrecht der verecni-
ging voor Hooger Onderwijs op Geraf. Grond-
ïlag Vrije Universiteit
Prof, Dr. V. Hepp opent op de gebruikelijke
1 wijze.
I Aan de orde is de bespreking op het
referaat van Prof. Grosheide,
over „De volheid des tijds volgens de Hei
lige Schrift" (Het referaat gaven wij gister
reeds weer.)
Prof. Grosheide geeft eerst nog een
korte toelichting en zeide dat de term „vol
heid des tijds" zooals die in de Heilige Schrift
Voorkomt niet dekt dienzelfden term zoo
als die wordt gebezigd in het dagelij ksche
leven. Dat is één der redenen waarom Spr.
dit onderwerp aan de orde gesteld heeft om
dat wij ons rekenschap moeten geven van
#en inhoud dien een Bijbclsche term heeft.
Prof. Rutgers vraagt hoe hij moet ver-
ataan de uitdrukking dat het referaat:
„De Schrift spreekt van de volheid des tijds
of der tijden in verband met Jezus' weder
komst, verstaat daaronder dat een of meer
dere perioden tenvolle tot afsluiting zijn ge-
gekomen, stelt daarbij op den voorgrond dat
Het God is, Die deze afsluiting bewerkt en
*lzoo op den tijd door Hem bepaald, Chris
tus komen doetDie periode is toch van
tevoren vastgesteld. Hoe wordt die afsluiting
bewerkt? Wat beteekent die daad van het
afsluiten der periode dan daar de periode
loch van tevoren bepaald is?
Prof. Wille vindt te vaag uitgedrukt van
wie de voorstelling zooals die gewoonlijk is,
afkomstig is. De referent heeft niet vermeld
of de populaire opvatting van de Volheid
des Tijds resultaat is van een algemeene en
Theologisch-wetenschappelijke opvatting in
vroegere tijden, b.v. bij de Kerkvaders. Ten
tweede vraagt Spr. of van den tendenz van
het referaat dat we geen ontwikkeling der
historie behoeven te zoeken, niet de konse-
kwentie is dat we ons dan ten opzichte van
alles wat ons geopenbaard is die conclusie
moeten trekken. Zou daarom het geschie
denis onderwijs niet zoo moeten zijn dat het
zich onthoudt van onderzoek naar de weg
op welke wijze de feiten der geschiedenis
•lkander opvolgen.
Prof. Grosheide beantwoordt de vragen
•n zegt dat zijn methode bij dit referaat ge
weest is: wat beteekent deze speciale uit
drukking en ontvangen we omtrent deze
uitdrukking meerder licht in de Schrift? Na
deze algemeene opmerking zegt Spr. in
antwoord op Prof. Rutgers dat hij de uit
drukking gewekt" en „bepaald" opzettelijk
gebruikte. Deze twee elementen komen bij
God voor daarom gebruikte Spr. deze dub
bele uitdrukking. God bepaalde den tijd en
werkt ook het komen van Zijn Zoon door
de wereldgeschiedenis te leiden: Het dogma
van Gods bestel en Gods bestuur komt hier
uit op, rust hier op, dus heeft Spr. dat exe
getisch willen aantoonen omdat wij steeds
weer moeten doen zien dat onze dogmen
•teunen op de Heilige Schrift.
In antwoord op Prof. Wille zegt Spr. dat
hij in de eerste plaats hier een populaire mee-
Ding bestrijdt. Spr. zou op dit oogenblik niet
weten dat deze opvatting bij de Kerkvaders
bestond. Ook bij de Reformatoren heeft hij
die niet gevonden. Wel heeft Spr. die g •-
vonden bij J. P. Lange Das Leben Jesu nacii
den Evangeliën.
Spr. neemt aan dat uit dat werk die op
vatting onder de menschen gekomen is. Spr.
bestrijdt dat de konselcwentie van zijn re
feraat zou zijn dat er geen onderzoek
mogen geschieden naar het oorzakelijk
verband der dingen. Dat moet zelfs gebeu
ren. Maar we mogen als resultaat niet zeg
gen: om die en die oorzaken heeft God ons
dit geopenbaard. Het onderzoek mag dus
nooit object van de dogmatiek, van de Theo
logie zijn maar kan zeer interessant zijn om
ons den inhoud van het Nieuwe Testament
beter te doen verstaan.
"Daarna werd gepauzeerd.
Na een kort inleidend woord opent de
■preker de Schriften in Openb. 3 11b:
„Houdt dat gij hebt, opdat niemand uw
kroon neme". Onder de groote zegeningen,
welke wij, Gereformeerden, van onzen ge
trouwen God ontvangen mochten, neemt on
ze Vrije Universiteit zoo niet de eerste, dan
toch zeker wel een zeer voorname plaats
in. Zij is een Vrije Universiteit, slechts ge
bonden (maar dan ook onvoorwaardelijk)
aan de Gereformeerde beginselen, die in
Gods Woord en in de Confessiën der Geref.
Kerken zijn uitgestippeld. We hebben in de
Vrije Universiteit een stichting van onver
gelijkelijke waardij. Eén Christelijke Uni
versiteit is meer waard" dan honderd leger"
des heils (Dr. H. Bavinck). Wat wij dus
hebben? Een Gereformeerde, Calvinistische
Hoogeschool, klein en gering in haar aan
vangen, geboren onder pijnlijke weeën, maar
■llengskens uitgroeiend tot een flinke Uni
versiteit De Vrije Universiteit is onze
kroon. Wat dringt ons om deze Universi
teit vast te houden? Dat wij in haar bezit
ten een niet genoeg te waardeeren schat
Onze landsuniversiteiten waren in de 19de
eeuw gruwelijk ontaard en voor ons Gere
formeerde volk onbruikbaar geworden. De
Theologische faculteiten waren achtereen
volgens: rationalistisch, Groningsch, deter
ministisch, modern, critisch, ethisch, al wat
men wil, maar Gereformeerd waren zij
niet. Ónze Universiteit golft niet mede met
al de deiningen van de wetenschappelijke
gedachtenspinsels. die aan de Rijkshooge-
scholen den oppertoon voeren. Ook is onze
Universiteit duur verkregen. Kuyper heette
ze een geloofsstuk. Ze is ontwoekerd
aan de baren van God-ontkennning, pan
theïsme en materialisme. Zij is een schola
militans, een Hoogeschool onder het Kruis
geweest. Daarom hebben wij in onze Uni
versiteit een heilig pand, van God ons toe-
betrouwd. Wij hebben dat pand trouw te
bewaren.
Wat dreigt ons dan met verliezen? Aller
eerst verslapping. Wij kunnen bij het bezit
van de heiligste goederen slaperig worden
en nalatig. Er dreigt gevaar van inzinking.
Dan dreigen ons gevaren van de zijde der
ongeloovige wetenschap. Zoo licht kunnen,
zelfs bij de zorgvuldigste bewaking, ge
dachten onze tolliniën passeeren, die op
het erf van de Gereformeerde wetenschap
contrabande moeten zijn. Overal worden de
fundamenten omgestooten en ook in ons va
derland zien we pernicieuze beginselen lui-
bevroren, als door een ijsvloer geboeid.
Dan, we hebben te waken en te bidden.
Waakt in de gebeden, zegt Paulus. Onze
Vrije Universiteit moet voortdurend op
gebcds-vleugelen gedragen worden voor
voor Gods troon. We moeten ook uitdragen
wat we bezitten. Onze Vrije Universiteit he-
wege zich als Paulus op Athene's markt
plein, een transito-plgats niet alleen vai
stoffelijke, maar ook van geestelijke goed»1
ren. Opdat niemand onze kroon neme. Kan
dit? Zeker. Denk bijvoorbeeld aan de Leid-
sche Universiteit, waarvan de Koning van
Spanje in 1582 schreef, dat „zij openbare
professie deed van de Calvinistische secte"
De kroon is haar ontnomen. Denkt aan ar
dere Universiteiten, waar mannen als Go-
marus en Voetius hebben gedoceerd,
zijn van het Gereformeerd beginsel wegge
gleden. Dr. Kuyper schreef in 1878: „De
Vrije Universiteit zij Göde tot. eere of Hij
verhindere haar opkomen." Bij hoevele Uni
versiteiten moet het heeten: Ikabod! Kome
er door Gods genade onder ons nimmei
bastering, noch ontvoeren van de ons
lige beginselen. Niemand neme onze kroon.
Spr. eindigt met een lied van Da Costa.
In de middagvergadering wordt besproken
hot
referaat van Dr. J. Cocps Jr.
over „Chemie en Cultuur" (Het referaat ver
meldden wij reeds.)
De heer Kooy van Voorschoten zegt dat als
primair en secundair doel der cultuurtaak
door den referent gesteld wordt respectieve
lijk onderwerpen en heerschen en profiteeren
en aanbidden. Daaraan moet voorafgaan de
kennis, zoo zegt referent. Maar is primair
doel der cultuurtaak niet Godskennis? Zoo
ook met het \olgende: dat gezegd wordt dat
vermeerdering, bevrediging tot aanbidding.
Maar Spr. vindt dat dit leidt tot belijdenis.
Als ik zie, aldus Spr. dat door de cultuur
taak meerderen onderhouden en bevredigd
worden dan zie ik daarin God den Vader.
Op welke wijze moet de natuurwetenschap
populair worden zoodat alle menschen er
door tot aanbidding worden gebracht?
Prof. Van der Horst vestigt de aan
dacht op de opmerking van den referent dat
de kennis dor natuur den mensch brengt tot
cultuursferen. Bedoelt hij hier den mensch
als biologische organisatie temidden der
hem omringende naturen of bedoelt hij den
mensch als geest tot de natuur. In het laat
ste geval vindt Spr. dit een uitbreiding der
natuurkennis, die minder juist is. In het
eerste geval vraagt Spr. of het wel in over
eenstemming is met den huidigen stand der
natuurwetenschap. Hoe stelt referent zich
voor dat de chemicus als cultuurarbeider
leiding ontvangt en zijn richtlijnen bepaald
ziet? Werkt de Christen-chemicus dus als
ieder ander natuurwetenschappelijke of heeft
hij bepaalde richtpunten? En zoo ja, van
waar heeft hij die richtpunten.
Prof. Vollenhove zegt dat het cultuur
begrip zooals dat hier is ontvouwd in het
referaat hem wel niet tenvolle heeft bevre
digd doch Spr. bewondert den realistischen
opzet van het referaat Wetenschap en tech
niek staan in hauw verband met elkaar en
dat heeft referent in zijn referaat doorge
voerd; hij ziet wetenschap en techniek wel
als onderscheiden doch niet als van elkaar
tegengesteld. De chemie werkt zoowel op
het terrein der anorganische als organische
stof. Dus kan niet worden gezegd: de chemie
behoort tot de techniek of tot de wetenschap;
zij behoort tot beide. Het onderscheid Che
mie, Physica en Physicochemie behoeft niet
zoo gemaakt te worden als referent deed om
dat Physicochemie onderdeel Is der Physica
niet los daarnaast staat. Spr. eindigt met
den wensch dat Dr. Coops die tot Professor
der Vrije Universiteit is benoemd daar werk
zaam moge zijn tot heil der Calvinistische
wetenschap ook op dit terrein.
Dr. Coops de sprekers beantwoordend zegt
dat hij met primair en secundair doel der
cultuurtaak niet bedoeld heeft dat het pri
maire belangrijker zou zijn dan het secun
daire. Spr. heeft alleen bedoeld dat het pri
maire dichterbij ligt dan het secundaire. In
derdaad is het secundaire doel der cultuur
taak belangrijker dan het primaire maar
Spr. mocht dit doel in dit verband toch se
cundair noemen. Voor Spr. ligt het voor
naamste der chemie tusschen samenstelling
en eigenschappen, dus niet het getallenver-
band maar een dieper liggend verband waar
door wij weer komen tot de aanbidding Gods
Spr. heeft met dit referaat niet bedoeld uit
een te zetten de Calvinistische beschouwing
over de chemie maar de inwerking der che
mie zooals wij die kennen, op de cultuur. Het
kan zeer zeker van belang zijn later eens
Calvinistische beschouwing der chemie
te gaan. De opmerking van Prof. Van der
Horst beantwoordend zegt Spr. dat de twee
erlei cultuurkringen niet al te zeer als af
gescheiden van elkaar moeten worden op
gevat maar als in elkaar overloopend en
dan is het bezwaar van Prof. Van der Horst
wel weggenomen als hij het zoo ziet en wil
ref. het zoo zien dat de mensch als biologi
sche organisatie tot de cultuursferen ge
bracht wordt door de kennis der natuur.
De chemie is tot nog toe door weinig Calvi
nisten beantwoord. Zij is geworden een vrij
neutrale wetenschap die de natuur onder
zoekt zonder daardoor te komen tot Gods
grootheid en tot de erkenning van de een
heid. Wij zien achter alles Gods grootheid
Die dat alles heeft uitgedacht en die ons
langzaam in staat stelt om alles na te gaan.
Doordat er weinig Calvinisten de chemie be
oefenen zijn er ook weinig richtlijnen van
de Calvinistische beschouwing der chemie,
doch die zullen er in de toekomst zeker
komen.
Intermezzo.
Een korte pauze wordt, gehouden. De heer
Colijn komt ter vergadering. De Voorz.
heet hem hartelijk welkom en verzoekt hem
eenige mededeelingen te doen over de ver
kiezingen. De heer Colijn voldoet aan dat ver
zoek en deelt zijn indruk mee waarna de
Voor. hem dank zegt en den heer Colijn en
Mr. Heemskerk, die ook ter vergadering is,
gelukwenscht met hun verkiezing en de
hoop.uitspreekt dat straks zal mogen blijken
dat ook de heer Bijleveld (eveneens ter ver
gadering aanwezig) gekozen is. (Hartelijk
applaus.v
Voortzetting bespreking.
Dr. Coops beantwoordt daarna Prof. Vol
lenhoven en zegt dat hij ook in het tweede
deel van zijn referaat wetenschap en tech
niek wel onderscheiden heeft Spr. heeft zich
gehouden bij het gebruik der termen die
de verkondigd. Hoe kunnen we nu vasthou- thans bij de chemie gelden nl. physica,
den wat we hebben? Allereerst onderzoeke chemie en physicochemie. Spr. bedoelde niet
een ipder zich, of hij leeft uit het rechte be- anders dan de verschillende stroomingen
ginsel des geloofs. Er moet onder heel ons daarmee aan te geven. Spr. geeft daarvan
Gereformeerde volk gevonden worden een voorbeelden. Een scherpe onderscheiding is
krachtig, gezond, frisch geestelijk leven. I nic4 te geven en Spr. zou dan ook niet scher-
fcnm* schijnen echter de wateren des levens po grepreu willig jiropagffirpfl» Ben scherpe
scheiding moet wel gemaakt worden tus-
;hen chemie als wetenschap ©n chemie als
techniek. Die twee belnfluenceeren elkaar
continu, rijn wei moeilijk uM elkaar te hou
den maar moeten toch gescheiden worden
omdat ze een geheel ander doel nastreven.
Sluiting,
spreekt dat Prof. Coops door zijn arbeid een
Calvinistische natuurwetenschap zal mogen
opbouwen. (Applaus.)
Prof. Grosheide gaat voor in dankzeg
ging waarna de vergadering gesloten wordt.
Bidstond.
In de Zttiderkerk, die zeer goed bezet was,
vond gisteravond de bidstond voor de V. U.
plaats. Dr. H. Kaajan die in den bidstond
voorging, bepaalde zijn gehoor bij Openba
ringen 3 11b: „Houdt dat gij hebt, opdat
niemand uw Kroon neme." Spr. wees erop
dat de V. U. geworteld is in de liefde van
het Gereformeerde volk en dat zij ook de
Kroon is van dat volk, de bekroning wan alle
Gereformeerd onderwijs in ons land en de
eenige Calvinistische Universiteit in de ge-
heele wereld- Spr. wees erop dat 'het gevaar
dreigt dat van de universiteit de kroon wordt
weggenomen en haalde als voorbeelden aan
de Rijksuniversiteiten te Leiden en Utrecht
eertijds centra en steunpilaren van het Cal
vinisme maar die de kroon der zuivere be
lijdenis verloren. Daarom is er veel gebeds
noodig. Daartoe wekte spr. op. Nadat gezon
gen was Psalm 123 1 ging Dr. Kaajan in
gebed voor en droeg de geestelijke en stoffe
lijke nooden der Universiteit aan den Troon
der Genade op.
Ontmoetingssamenkomst.
In een der zalen van het Jaarbeursgebouw
vond een ontmoetingssamenkomst plaats,
die een geanimeerd verloop had.
INGEZONDEN ZaEDEDEELINO.
chronische verkoudheid 6 chronische bron' i
chltls worden het bctt generen In de zomer
maanden. Afdoende U een kuur met let
het thans alom bekende en gewaardeerde geneesmiddel tegen rbeumatiek. spit. Ischias. Jicht, verkoudheid, hoofd- en zenuwpijnen. Verkrijgbaar bij
alle Apotheker» en Drogisten. V» flacon 80 ct, V» flaco» f2.— en voor kuren de klinlekverpakklng I f8.75. - bnp- A. J. AMFYE, Amsterdam.
DE ALGEM. VERGADERING.
Hedenmorgen 10 uur nam de algemeene
vergadering der Verceniging voor Hooger
Onderwijs op Geref. grondslag, die dit jaar
te Utrecht gehouden wordt, een aanvang.
openingswoord,
mderscheiding van
/at wij verleden jaar
e Middelburg deden,
/.oo luidde (fit onge
veer, moeten wij
hans de waag on-
ler de oogen zien
iaar de eigenlijke
aak der Universiteit
•u nagaan welke
verhouding van Ver
eniging en Univer-
•itcit een juiste
richting dezer taak
net meest ten goede
komt. De gedurende
het verloopen jaar begonnen organisatie der
natuurkundige faculteit maakt die
vragen zelfs urgent.
Nutuurlijk is vergissing bij dit werk
i dit geldt dan vooral het tweede deel der
universitaire taak mogelijk; zij kan, s r-
ker, zelfs niet uitblijven. Maar dat moet
aanvaard. Terwijl wij daar tevens een tegen
wicht tegen moeten zien te krijgen in het
bezit van een zoo groot mogelijke groep
deskundige geestverwanten buiten de Uni
versiteit, om eventueel onjuiste hypothe
sen en resultaten te corrigeeren. Beginselen
zijn geen sleutels, waarmee men automa
tisch deuren openen kan, maar het zijn
kompassen. Daarom ook geen al te groote
ontsteltenis, wanneer de Bijbelgeloovige we
tenschap eens op haar paden terug moet
keeren, of haar koers hier en daar eens
wat blijkt te wijzigen, bij vroeger vergele
ken. Het zou veel erger zijn, wanneer zij, uit
vrees zich te vergissen, de diepste vragen na
liet aan te snijden. Door een daartoe
aanleiding gevend wantrouwen zouden
haar vrienden de bereiking van elk hooger
resultaat zelf onmogelijk maken. De meest
juiste verhouding tusschen Vereeniging en
Universiteit is dus die als van de burgerbe
volking binnen de grenzen van een land en
de strijdende troepen aan het front
Tweeërlei taak heeft de Universiteit: uit
rusting harer leerlingen voor verschillende
maatschappelijke betrekkingen, en weten
schappelijk onderzoek.
Die opleiding bestaat natuurlijk niet uit
sluitend in het bijbrengen van eenige tech
nische handgrepen. Zij omvat mede het ver
schaffen van kennis der Gereformeerde prin-
cipia, die op de verschillende vakgebieden
gelden en voor zoover mogelijk 't inboeze
men van liefde daarvoor! Bij het verklaren,
dat de Universiteit daarvoor propaganda
heeft te maken, moet echter tegen misver
stand gewaakt. Zij heeft sympathie te wek
ken voor een uitgaan van een bepaald stand
punt bij het wetenschappelijk onderzoek van
feiten en verschijnselen. Maar zij bindt niet
aan een systeem van concrete resultaten
-an haar onderzoek. Ook al zou zij zoodoen
de wel eens botsen met veel verspreide lieve
lingsdenkbeelden: terwille van de verdieping
der Gereformeerde levens- en wereldbeschou
wing mag zij van deze gedragslijn niet af
wijken.
Een verklaring van curatoren over
de hoogleeraren Woltjer e^Pos.
In de vergadering der Vrije Universiteit
van hedenmorgen werd namens de curatoren
der Universiteit door den voorzitter, prof. dr.
A. A. van Schelven een verklaring afgelegd
inzake de kwestie die reeds enkele jaarver
gaderingen aaneen de gemoederen bezig
hield, nl.l. (letterlijk) aldus:
„dat curatoren met een tweetal hoog
leeraren (prof. dr. R. II. Woltjer en prof.
dr. H. J. Pos, die zich aansloten bij de
Geref. Kerken in H. V. redactie) nader
hebben gesproken omtrent de conclusie
van het rapport in zake art 2 der statu
ten, en dat de besprekingen tot een be
vredigend resultaat hebben geleid, doch,
al werd het recht van curatoren tot het
vragen van een verklaring ontkend, aan
curatoren gebleken is, dat geen der beide
hoogleerarcn zakelijk tegen die conclusie
bezwaar heeft"
CANDIDATEN TOT DEN H. DIENST.
De hper W. Reinders, cand. aan de Theol.
Schooi te Kampen, wonende te Groningen
(Munnekeholm 6a), is door de Classis Gro
ningen der Geref. Kerken na praeparatoin-
examrn beroepbaar verklaard en zal met n
gang van 21 Juli a.s. gaarne een eventueel
beroep in overweging nemen.
Dg. F. F. J. VAN DE PLASSCHE Izn. f
Op 63-jarigen leeftijd is overleden Ds. F.
F. J. van de Plaissche Izn., predikant der
Ned. Herv. Gemeente te Krimpen a. d. Leb,
die Woensdag 26 Juni jl. by het bezoeken
van de Classical e Vergadering te Gouda door
een beroerte getroffen werd. Hy moest aldaar
ter verpleging worden opgenomen en is er
nu ontslapen.
De overledene werd 4 Februari 1866 gebo
ren, studeerde te Utrecht en begon zijn amb
telijken arbeid 23 Aaigpstus 1891 te Leerbroek,
deed voorts in 1898 intrede te Gouderak, In
1897 te Hasselt, in 1905 te Jaarsveld, in 1913
te Den Ham, in 1918 te Oude-Tonge en was
sinds 10 October li02O aan zijn laatste Ge
meente verbonden.
i. van de Plassche was in zijn Gemeente
een byzonder gezien herder en leeraar. Hij
een kanselredenaar met buitengewone
gaven. Zijn Gemeente waardeerde zyn predi
king door een trouwe opkomst.. Hij was v:
harte de Gereformeerde richting toegedaan.
Hij was praeses van het Classicaal Bestuur
van Gouda en praetor van den Ring Schoon
hoven.
ARCHIVALIA.
Ds. N. Duursema heeft ter Part. Synode
van de Geref. Kerken in Drente namens Depu-
ta^en Toor de archieven der Kerken ii
provincie verslag uitgebracht van hun werk
zaamheden. Daarbij werden concepten gege
ven voor Instructies voor de provincial
classical# en plaatselyke archivarissen. Deze
instructies werden aanvaard. Zoo mogelijk zal
de catologus van het provinciaal archief
worden opgenomen bij de Acta der Particu
liere Synode van 1930.
ZENDING.
De Part. Synode der Geref. Kerken in Drente
besloot Deputaten voor de Zending te mach
tigen een steun te verleenen aan de studen
ten-organisaties, die zich met de studie der
Zending bezighouden, vuorzoover de behoefte
aan dei^elyken steun bestaat.
In gebjkm zin besloot de Part. Synode van
Groningen.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Amsterdam heeft Ds A. G. H. van
Hoogenhuyze, Ned. Herv. predikant, wederom
van N. N. een gift van duizend gulden ont
vangen, n.l. voor de Eltheto- en de Wilier?
de Zwygerkerk ieder i 500.
HOOGER ONDERWIJS.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
Prof. Ir. C. L. van Nes is naar Lim
burg vertrokken, ten ©inde de ondergrond-
sche mijnmeetoefeningen t© leiden en lei
ding te geven aan de studenten, die bij de
verschillende mijnen gedurende de zomcr-
vacantie, ondergrondsch werkzaam zijn go
steld.
RIJKSUNIVERSITEIT TE LEIDEN.
Prof. Dr. R. Kranenburg, hoog
leeraar in het staats- en administratief recht
aan de Rijksuniversiteit té Leiden, die mo
menteel te Groningen vertoeft, is plotseling
ernstig ongesteld geworden. Hij is in het
Roomsch-Kath. Ziekenhuis aldaar opgeno
men. Woensdagmiddag was de toestand be
vredigend.
Prof. D r. A. P. F. L. Molengraaf!
en Prof. Dr. W d.e Sitter zullen eere
doctoraten ontvangen resp. van de Univer
siteiten te Kaapstad en den Witwatersrand
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
Bij Kon. besluit is met ingang van 17 Sep
tember tot het tijdstip, waarop de nieuw te
benoemen hoogleeraar in de heelkunde en
de hoogleeraar in de Psychiatrie te Gro-
ninge het ouderwijs in de Heelkunde opge
dragen aan den oud-hoogleeraar Dr. C F.
Kocli en het onderwijs in de Psychiatrie
aan den oud-hoogleeraar Dr. E. D. Wi
EXAMENS.
PROMOTIES.
Ned. Handelshoogeschool te Rot
terdam. Gepromoveerd tot doctor in de Ho
delswetenschap de heer J. C. W Kramer, gr.
te Muntok, op proefschrift: „Het Volltscredi.
wezen ln Nederlandach-Indië."
Weerbericht.
RtJk
nlvei
?rd xün
doet
Gesl.
n Na-
rtunde, op proefschrift: getiteld: „Die
:orische Topologie und die Duullt&ti
eer E. R. van Kampen, geboren te
(België) en op proefschrift getiteld: „Snel
de opening van den furaan-
ithylfurfurol", de heer H. P.
ingen bfl
het oxym
gebore
Lelden.
op proefschrift getltel
Hlstoriografi-
3-Gravenhage.
RU k a un! ver al telt te Groningen,
Gepromoveerd is tot doctor ln de Rechtsweten
schap, de heer J, C. L Zuydcrhoff, geboren te
Batavia, op proefschrift! „De burgerlijke ge
zinsvoogdij."
GepromoVveerd lo tot doctor In de Wis- en
Natuurkunde, de heer D. M. de Vries, geboren
te Gouderak. op proefschrift: „Het plantendek
op de Krlmpenerwaard HL" Deze promotie ge
schiedde „cum laude."
FIETSERS LICHT OP:
Van 67 Juli van 9.50 nam. tot 4.16 voorn^
RUk» Universiteit e Nijmegen.
Gepromoveerd la tot doctor In de Rechtswe
tenschap op proefschrift: „Het credlot in de
volkshuisvesting" de heer P. N. M. Kooien, ge
boren te Utrecht.
VrIJ-lag, 5 Juli.
HUIZEN (33G.3 M.. na 6 uur 1852 M.) 11—11.31»
Korte Zlekendlenet. 11.30—12 Godsdienstig half
uurtje. KRO. 12.151.15 Concert door het ICKOi
T e c h.Ho o ge t c'ho ol te Delft. Heden
Geel. Scheepsbouwkunde: lng. ex.. de heeren: P.
A. van HeckingColenbrander, Den Haag; W.
P. Kerkhof. Rotterdam: A. Smirnoff. Minsk
(Rusland); A. Varvaroff. Elsk (Rusland): J. A.
M. Verschure en A. J. Versfelt. Amsterdam.
Rijksuniversiteit te Lelden. Gesl
Trio. 4—5 NCRV. Grainofoonplatenconcerl 5—
6.45 Sollstenconcert. 7—7.25 KRO. Tuinbouw^
halfuurtje. 1.15—2 KRO. Gramofoonplatencon-
cc '..35 VPRO. Berichten. 7.40 VPRO-Cursu»
over Zwitserland. 8.15 VPRO. Viool- en plano
concert. 8.50 VPRO. Lexing over: BeroepsKeu^ej
9.30 VPRO. Viool en Pianoconcert 10 VPRO.
Lezing Literaire causerie. 10.20 VPRO. Concert.
(Vlooi en piano).
HILVERSUM (1071 M.) 1010.15 Morgenwij
ding. 12.152 Concert. 2.052.45 Uitzending voor
scholen. Spreker Boon over „Uit het vogel
leven 2.45-7—4 Gramofoon. 4—4.30 Lezing. 6.30—
7.15 Concert. 7.15—7.45 Spreekuur van den P.a-
dio-dokter. 8.01—8.13 Gramofoon. S.1R Aansl. van
Fffber te Nieuwendoorii.
Klassieke Letteren: cand. ex.. de heer P. J.
M. A. Wlndhausen te Roermond: doet. ex.. de
heer P. C. van der Horst te Gendrlngep.
Ned. Letteren: cand. ex.. de h.eer: K. W S.
Schaap te Oegslgcest;' doel ex., mej. P. Fran
sen te Den Haag.
Indologie: taaJk. cand. ex.. de heeren P. C.
Smit te Hilversum, M. \an Oordt. Den Haag;
en W. J. Caton te Leiden.
Wis- en Natuurkunde: hoofdv. Plantkunde:
ber. Daarna" lauxie-°12 "sluiting. e'S"
le C he eAv!" Fvan Heil'te^en Haag; fd'hoofd
Scheikunde- mej. M. F. F.euzenkamp te Den
Haag; en de heer F. A. Manalda te Leeuwar
den; ld. hoofdvak Natuurkunde: doet. ex.. de
heer H. L. van der Maas te Lelden.
Rechtswetenschap: cand. ex.. de heeren G. J.
Timmermans te Haarlem en A. L. de Wolf to
Wassenaar.
Gem. Universiteit te Amsterdam.
Gesl. Geneeskunde: cand. ex.. de heeren A. A.
Kerssemakers. R. Frank, M. van Muiswinkelen
J. A. Bruin.
Wis- en Natuurkunde, hoofdv. Plantkunde,
doet. ex.. mej. G. G. L. Louman.
Den Haag. Geëxamineerd 28 candidate*.
Afgewezen 6 candldaten Geslaagd: D. C. J.
Trouw; B. F A- K. Lether. B. W. Aaldrlks. B.
J. Sommer; B. H P. Moor: B. D. W. Marks: B.
P. A. Carol: B. L. D. Tjapkes B. L. H. Ooserla-
gen B; W. de Loos B; O. Cats; J. A. Hummelen.
G. J. Velders B; P. de Regt E: F. R. J. Oostdük
B; T. C. van Tunen; D. G. van Brueken; H. F.
F. v. Buuren; C. J. Pierot; M. A. IJsellng; A.
Wessels. allen Den Haag en J. J. Woasenbura
B; Leiden.
Rotterdam. Diploma A: A. M. S. Pleter*
man; J. Luüendlik; L. v. Gent; F. C. Weasel; A.
K tl k «universiteit te utrecht. Qe-
slaagd: Wis- en Natuurkunde K: cand. ex., de
heeren I. Zwart en J. Heinrlchs; ld. F. cand.
ex.. de heer J. H. J. van Engelshoven.
H. v. Oosterhout; J. v. Engelen: H. de Cocq; J.
H. Gerk; G. Smit. A. de Jong, allen Rotterdam;
M. Zwartbol. D. Sterrenburg, beiden Alblasser-
dam: J. Baan. EreskensgraafFr. Kat. Baren-
EXAMENS-NOTARIAAT.
EINDEXAMENS H.B. SCHOLEN.
imsterdam: (Chr. Handels B. B. S.) Gesl. de
nes: E. A. Boer. W. H. Parjon. G Goppel.
Orlow en de heeren C. H. Berglsch. H. G.
Garschagen. J. E. StÉÊ
H. J. Visser aller
Landsmeer. P. C. Krc
gt, Bussum. Afge'
i Hulst. M. Tei
Allard.
(Chr.
mej. C.
dlpl. B: P.
Benoemd is tot assistent bij de Verlos
kunde de heer N. H. Biegman, arts te
Rotterdam.
GEREF. GEMEENTEN.
Beroepen: Te Goes, cand. M. Heykoop
te Den Haag.
Bedankt: Voor Rotterdam-Zuid, cand.
M. Heijkoop te Den Haag. Voor Aagteker-
ke, Genemuiden en De Lemmer, cand. W. C.
Lamain te Voorschoten.
NED HERV. KERK.
Beroepen: Te Ouddorp, J. A. van Nie
te Zetten-Andelst. Te Kolderveen, cand.
H. J. Drost te Driebergen.
Bedankt: Voor St, Ann al and, D, Th.
Keek ie Heieren.
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
CHR. NIJVERHEIDSSCHOOL TE DELFT.
Benoemd is tot leerares voor N 18 (koken)
mej. J. C. de Smit te Rijswijk (Z.-H.).
HUISHOUDSCHOOL TE ROTTERDAM.
Bij de diploma-uitreiking aan de Rotter-
damsche Huishoudschool heeft de Voorzit
ter meegedeeld, dat iemand, die niet ge
noemd wil worden, aan de school een beurs
heeft geschonken, waardoor iedere twee jaar
een leerling, die het diploma huishoi\lcun-
dige met lof ontvangt, in staat wordt ge
steld, de leeraresopleiding gedurende twee
jaar te volgen en tevens kosteloos opgeno
men wordt in het internaat der school of
een toelage ontvangt, gelijkstaande aap de
kosten van het internaat.
LAGER ONDERWIJS.
A- RONNER. f
De heer A. Ronner, hoofd der Chr. School
te Hoogezand, werd Woensdagmiddag, ter
wijl hij in een autobus zat, plotselingo n-
wel, zakte ineen en bleek te zijn overleden.
De- heer Ronner was, zoo bericht de ,.N.
Pr. Gron. Ct." nog, naar Groningen geweest
om lessen te nemen. Op weg naar huis is
hij overleden.
Hij werd slechts 33 jaar oud en was een
eminent onderwijsman, die zich gaf aan zijn
werk en tevens meeleefde met allerlei Chr
arbeid.
HUWENDE ONDERWIJZERESSEN.
Te Oldehove (Gr.) heeft de Raad be
sloten onderwijzeressen bij huwelijk ontslag
f J. 'C. J. Tollenaar, bel-
alhier.
Rotterdam (Lltt ccon. afd.) Gesl. de dames
Glelstra. J. W van Leeuwen. T. Sneller, en
Ph. Wilkcrhuls, de heeren D. Baks, A. van
der Boom. J. W. de Groot. B. P. de Jongste, M.
de Klerk, H. J. J. Overgaauw. F. van Ree-
in, D. J. van der Spek, E. J. Tobö; B. F. Twlgt
i H. Vogelesang. Afgewezen 1 cand,
EXAMENS NIJVERHEIDSONDERWIJS
Amsterdam. 4 Juli. Akte N 7. Geëx. 6.
gesl. alle 6 cand.. nl. de dames: M. A. Blna-
bergen. J. F. M. Damen. M. M. Kuypers. C. L.
v. d. Maesen, H. C. R. M. v. Spaendonck, M. J
N 17. Geëx. 4. gesl. alle 4 cand.. nl. de
dames: S. G. Delnema, P. JongeJan, J. M. v.
Vóllenhoven. A. v. d. Woerd.
Akte N 18. Geëx. 5. gesl 4 cand.. nl. de dames
H.. H. F. Henderson. J. M. A. Plllard; G. J. A.
Stille, J. E. G. Vonkenberg.
EXAMENS-M.IT.L.O.
Amsterdam. Geslaagd voor diploma A: K.
Brandsma: J. H. Leebeek. A. K. Kormelk. Z. A.
W. Splinter te Amsterdam: J. v. d. Meer te Bus
sum: H. Wealelsng. Haarlem; J. W. Schenk. A.
Eendebak; G. J. Wiersma, II. J. Teutscher. allen
te Zaandam: A. Beernink, Koog a. d. Zaan; A.
A. J. Krabbendam. A C. P. de Ridder en O.
Wringer te IJmuiden; G. Koedan, Mlldrecht
Dlploma B: A. J. Gort"
Warder. P. Spijker. Wen
stra. Bloemendaal. L. L.
Geslaagd voor diploma
Dujn
F. V
Ha!
lorna A: C. H. Stc
erdam; J. A. Abbink; A. J.
dkamp; H. C. M. v. Eek. W. A. F. Koop-
e Haarlem; P. A. Noordam; C. t. Arkel.
misted e. J. Daniels. A. A. Boonstra. Bloemen-
1; G. Pannekoek. Aalsmeer; A. H. H. v. Zy
Haarlei
R. E. W. Vof
Ult-
Hai
H.GSSGlazei.._
P. A- M. Voet, J. A. Veen. H. Wlldeboer ie nsar-
lem. G. C. v. Dongen; N. Schipper; G. de Bruyn
te Zaandam: F. Jansma te Bloemendaal; H.
WOthrlch te Bussum: A. M. Ree te Amster
dam: J. A. Fetter te Nieuwer-Amatel.
Diploma B. L. W. J, v. Kempen te Naarden. A.
BarometemtaniL
Hoogste stand 769,4 te Akureyrf.
Laagste stand 753,2 te Holyhead.
Verwachting van het Koninklijk Meteor»
logisch Instituut te De Bilt:
Matige Zuidelijke te'; Westelijke
half tot zwaar bewolkt of betrokken, i
lijk nog enkele regenbuien, wed nig i
ring in temperatuur.
Stormsein.
Ontvangen 4 Juli 8.50 nan. attentieseln O.
d.i. Weest op uw hoede.
Ontvangen 5 Juli 11.05 v.m. Attentieseln
neerhalen.
jke A
en, moge»
verancbe-
jloma B; J. Bezemer; J. KootJman. P. Xlont-
W. A. Sejjfarth; J. J. E. Stiegcls; J. G. S.
an. allen Dordrecht: C. A. M. Hoükona, J.
J. v. d. Wiel, Belden Slledrecht
EINDEXAMENS-CHR. KWEEKSCHOLEN.
Lelden. Geëx. 6. gesl. alle 6 cand.. nl. d<^
lames S. M. Mechelse. Zoeterwoude; E. Raap-
len. Leiden; N. H. Trlmp. Boskoop:
Llsse; C. Wille. Hazerswoude; en de
Zonneveld. Voorschoten.
Gesl de he<
Middelburg,
iet den BUbel, dir. H.
gesl. alle 6 cand., nl
i Bosch. Schiedam: CS.
cht („Rehohöth-School'. dir. J. van dei
Groep IIT. Gesl. de dames J. A. van
te Zeist; C. E. Ro<
Lage Vuursche en C. 3
Uitslag examen N"v
I. Geslaagd C. J. van
M. Rietveld, a
.J. Geslaagd de di
Zeist; C. E. Roos en
C. Seymonsberg
oord te Lage Vui
Handwerken Groot
>1, M. Th. d. Bout
te Utrecht. Volgend*
jche.
EXAMENS ONDERWIJZER.
W. M. J. t.
A. W. Goed-
E. C. L. Donck, allen te
Haag.
Den Haag. Geslaagd de h<
Lans en P. F. M:
rt. M. C. Young
n in
KltJm
DE BLIKSEM
IN EEN LEGERPLAATS.
EEN SOLDAAT GETROFFEN.
Men meldt ons:
In de legerplaats te Oldebroek (Gld.) sToeg
tijdens schietoefeningen de bliksem in.
Sergeant J. Rij pk erna, liggende in het
garnizoen te Naarden. afkomstig uit de Frio
sche gemeente Wijmbritseradeel, word zeer
ernstig gewond.
tNadruk verboden.)
25. „O jou lomperd," zei de eene hofdame
nu tot den portier, „waarom heb je dien
lieven jongen niet dadelijk binnen gelaten?
Foei! We zulle ons beklag over je doen bij
den Koning?" Toen namen de hofdames Pe
ter bij de hand en brachten hem bij den
hofkleermaker. Die maakte hokus-pokus-
rits-rats ee elfenpakje voor bom, zoodat hij
met goed fatsoen voor den Koning kon ver
schijnen. De hofdames kleedden hem aan,
maar Peter vand dat gezanik aan zijn lijf
niets aardig en was blij, toen het afgeloopen
was.
26. De Koning was een vriendelijke ouile
heer. Toen Peter alles verteld had, van ziln
zusje en van Roodbaard, zei hij: „Ik kna
je niet weer groot maken, en de fee ook
niet. Roodbaard is héél machtig. Toch k i
je jezelf uit zijn macht bevrijden. Maar ho\
dat kan ik je niet zeggen, want dan helpt
het niet. En zeg nu eens: vind je 't mcoi,
dat je heelemaal je ouders niet gewaar
schuwd hebt? Heb je er heelemaal niet aan
gedacht, hoeveel verdriet die nu moeten
hebben?" „Jamaar,zei Peter, „ik was zoo
ongerust over mijn zusje." „Dat is toch,'
niet heelemaal waar zei de koning.
(Wordt vervolgd.!