De Loting voor de Dienstplicht
DONDERDAG 4 JÜL1 1929 EERSTE BLAD PAG. 3
EN VRIJE NUMMERS
DIENSTPLICHTIGEN
Men schrijft ons:
Nu de loting voor de lichtingen 1930 cn
1931 heeft plaats gehad, zijn er natuurlijn
duizenden belanghebbenden, die gaarne wil
len welen, waar zij aan toe zijn. Men moot
echter in het oog houden, dat de uitslag van
de loting wel aan tal van personen zekerheid
geeft omtrent hun mettertijd te wachten be
stemming, maar dat er bij de letters, waarbij
men het einde van de „dienstplichtige" cn
het begin van de „vrije" nummers moet
zoeken, toch onzekerheid blijft bestaan, zoo
lang de wijziging van de Dienstplichtwet
nog niet verder heeft doorgewerkt,
Broedcrdienst.
Zoo is er ten aanzien van de vrijstelling
wegens broederdienst nog al het een en an
der gewijzigd, waardoor de uitkomsten van
de nieuwe regeling wel belangrijk kunnen
verschillen van die van de vroegere rege
ling. En als men er dan bij weet. dat hot
door elke gemeente of groep van gemeenten
te leveren aandeel in de lichting wordt be
paald in evenredigheid tot het getal inge
schrevenen, na aftrek van vrijgestelden, ai-
gekeurden enz. En dat dit geschiedt naai
den toestand op 1 Juli van het jaar voor
afgaande aan het jaar der lichting voor de
lichting 1930 dus naar den toestand op 1
Juli 1929 dan zal men begrijpen, dat het
op dit oogenblik nog wat vroeg is om voor
spellingen te doen.
Niettemin stelt de welwillendheid van n
deskundige ons in staat om enkele mede-
deelingen te doen, die eenig denkbeeld van
de te verwachten uitkomsten kunnen geven.
Volgens een ruwe schatting van het
Ijotal vrijstellingen, afkeuringen
enz. zullen er van de ingeschrevenen voor de
lichting 1930 overblijven ongeveer 28.500.
maar er moet dadelijk aan worden toege
voegd, dat huri getal ook wel 1000 hooger of
1000 lager kan zijn.
Het contingent voor deze lichting bedroeg
ruim 24.500, zijnde het in de wet genoemde
getal van 19.500, vermeerderd met het ge
tal afgeval lonen van de voorvorige lichtii.'
Van de 28.500 zullen er dan 86 procent noo-
dig zijn om tot gewoon dienstplichtige be
stemd te worden en 14 percent vrijloten cn
liever tot buitengewoon dienstplichtige bs-
stemd worden. Dit geldt niet alleen voor het
geheele rijk, maar ook voor elke gemeente,
of groep van gemeenten.
Enkele steekproeven wijzen uit, dat men
voor
de lichting 1930,
beginnende, bij den naam Morren (den uil-
geloten naam) en alphabethisch doorgaande
lot de met een Z. beginnende namen en ver
der weer bij den eerstingcschrevene onder de
A aanvangende, de 86 procent ongeveer bij
de letter K. bereikt.
Van de ingeschrevenen onder de K. zou
dan nog een gedeelte vrijvallen. De vrij-
lotende ingeschrevenen zou men dan vinden
in het laatste gèdeelte van de K., de gcheefe
letter L. en het gedeelte van de letter O,
Voorafgaande aan den naam Morren.
Ook zij, die Morren heeten, maar wier
Voornamen. alphabethisch voorafgaan aan
Wijnand Marie, zijn vrij. Zelfs wanneer cr
een ingeschrevene mocht zijn, die Wijnand
Marie heet, dan kan deze nog vrij zijn, ais
zijn geboorte datum vooraf gaat aan 30 Oc
tober. Sterker nog: indien er meer van dézen
naam zouden zijn, die allebei op 30 October
geboren zijn, dan is er toch nog één van hen
\;rij. Voor al dergelijke gevallen bestaan vas
te regelen.
Voor
De lichting 1931.
Is de schatting nog, moeilijker dan voor de
lichting 1930,- omdat met betrekking tot de
lichting 1931 Pog zoo wat geen enkel ge
geven bekend is. Maar persoonlijk neemt het
getal ingeschrevenen van jaar tot jaar eenigs
zins toe bedraagt de laatste jaren meer
dan 70,000 en daarom kan men er van
uitgaan, dat dit getal voor 1931 niet lager zal
zijn dan voor 1930. Ook in andere opzichten
ls er reden om ons voorloopig te houden
aan de schattingen voor 1930.
Loting.
Om van den naam Keizer af 86 procent vol
te maken, komt men volgens genomen steek
proeven ongeveer terecht, bij 't begin van de
H. Vrij zouden dan zijn de meesten, wier
naam met een H. begint, verder de ingeschre
venen onder de I en de J en dan het gedeelte
van de K, voorafgaande aan Johannes Petrus
Èeizer, geboren 22 Januari.
Men moet deze voorspellingen als zeer glo
baal aanvaarden. Het is volstrekt niet uit
gesloten, dat
de definitieve uitkomsten
belangrijk afwijken van het hier gegeven
beeld.
Reeds is gemeld, dat de beide personen,
wier namen uitgeloot zijn, geboren zijn in
1909,. Daar de ingeschrevenen voor de lich
ting 1931 in 1911, is de vraag opgeworpen,
in 1910 en do ingeschrevenen voor de lich
ting 1931 en 1911, is de vraag opgeworpen,
hoe dit moet worden verklaard.
Het antwoord luidt, dat het geboortejaar
_in bedoelde personen voor de zaak, waar
het hier om gaat, geheel zonder beteckenis
is. Er staat in de voorschriften, die deze
zaak regelen, ook uitdrukkelijk vermeld,
dat hier onder geboortedatum het geboorte
jaar niet begrepen wordt.
De loting is niet geschied aan de hand
in een register van de lichting 1930 of van
lichting 1931, maar van het Amsterdamsche
register voor de lichting 1929. Dit lijkt mis
schien wat vreemd, maar het is er bij de
:nieuwe manier van loten alleen om te doen
een register te maken met groote verschei
denheid van namen.
De minister heeft krachtens de voorschrif
ten het register van de lichting 1929 aange
wezen. maar had evengoed een register van
10 of 20 jaar geleden kunnen aanwijzen. In
beginsel zou men zelfs een register kunnen
nemen, dat met den dienstplicht niets te
maken heeft, b.v. een adresboek, een tele
foongids of iets dergelijks.
Tot hoever het contingent van de lichting
1930 zal loopon, zal ongeveer einde Juli a.s.
bekend k>mncn worden. Wellicht kan ook
daarna iets naders worden voorspeld om
trent de lichting 1931.
UIT HET SOCIALE LEVEN
De Nederlandsche Vereeniging van Chris
telijke Kantoor- en Handelsbedienden gaat
met haar jeugdwerk voort. Na de in dit
voorjaar gehouden en zoo goed geslaagde
beroepswedstrijden, organiseert zij thans
voor haar leden tot en met 18 jaren vacan-
tie-cursussen te Amsterdam en te Rotterdam
De bedoeling is niet, voor deze jeugdige
vakgenooten een aantal lezingen of voor
drachten te houden, doch men wil ze Iets
laten zien. Zoo staat voor Amsterdam op
het programma bezichtiging der havens per
motorboot, bezichtiging van ondernemingen
waar kantoormachines in gebruik zijn, be
zoek aan eenige moderne industrieën en de
opslagplaatsen aan de havens. Voor Rotter
dam is het programma van denzelfden aard.
Hier worden o.a. de Rotterdamsche Koel
en Vrieshuizen, alsmede een der telefoon
centrales bezocht
Dc Vacantie-cursussen worden gehouden
23 tot en met 25 Juli a.s., de kosten zijn
uiterst gering, daar de deelnemers geduren
de drie dagen de gast zijn van bij de Ver
eeniging aangesloten leden. De aanmelding
tot deelname sluit op 8 dezex\
Uit Oost-Indië
WEDEROM EEN COMMUNISTISCHE
ORGANISATIE ONTDEKT.
MEDAN 3 Juli (Aneta). De Sumatrapost
bericht, dat ook op de onderneming „Tandem
oie gelegen is naast de onderneming „Tandem
lliïir'», waar eenige weken geleden een com
munistische organisatie ontdekt is. welke ter
c'«.el had in het geheim verzet te verwekken
op de ondernemingen, om vervolgens moor
den te kunnen plegen op de blanke leiders,
thans C'hineesche koelies gearresteerd zijn.
In verband met de ontdekte communistische
organisaties verneemt het Persbureau Aneia
nader, dat de gearresteerde koelies onder
verdenking staan van deelneming aan het
complot van „Tandem Hilir', dat reeds aan
leiding gaf tot een vechtpartij. In totaal zijn'
thans reeds in verband met deze verzetaffake
29 personen gearresteerd, die voor 't groots'.e
deel bekend hebben. De veldpolitie patrouil
leert thans voortdurend in de omgeving van
üe beide ondernemingen.
Land- en Tuinbouw.
DE GROENTENVEILING TE NAALDWIJK
Overzicht van den aanvoer gedurende
Juni aan de Coöperatieve Fruit- en Groen-
tenveiling Naaldwijk te Naaldwijk:
473353 krop sla f 5990, 467635 stuks bloem
kool (61S660) f 53.627 (f 52.093); 474631 kilo
tomaten (462127) f 303.778 (f 285.9S9); 3991
kilo druiven (9143) f 7296 (f 12.714; 492213
bos peen (471185) f 61.334 (f 64.887); 6844
kilo aardbeien (57783) f 5728 (f 33.077
105296 kilo aardappelen (287872) f 7015
(f 23.501); diversen f 24.758 (f 39.664). Totaal
f 469.526 (f 511.950).
De getallen tusschen haakjes geven ge
lijkluidende bedragen van het vorig jaar
DE HOOIOOGST.
Men meldt ons: Op verschillende plaatsen
in der Haarlemmeimeer is men thans druk
bezig voor den hooioogst. Over het algemeen
valt Je opbrengst niet mee, hetgeen ook wel
een gevolg zal zij'n van de strenge en lang
durige vorstperiode, waardoor de grasvelden
in emsrige mate hebben geleden. Als deze
oogst nu maar gepaard mag gaan met droog
warm weder.
DE TOMATENTEELT.
Men meldt ons uit Honselersdijk:
Thans komen bijna alle producten van den
tuinbouw aan de veiling, en gaat het met de
eerstelingen minderen. Wat de prijzen be
treft zijn deze niet ongunstig te noemen. De
tomatenprijzen zijn nogal eens aan schom
melingen onderhevig, doch de tèelt kan tot
dusver niet slecht worden genoemd. Het laat
zich dan ook aanzien, dat in het komend
seizoen deze teelt zich nog zal uitbreiden.
Gemengd Nieuws.
ERNSTIGE ONTPLOFFING.
Te Groningen heeft een ontploffing plaats
gehad in het Vcrbindingskanaal te Gronin
gen liggend jacht, dat eigendom is van Ruys
te Rotterdam, directeur van de Rött Lloyd.
De kapitein van het jacht wilde bij afwezig
heid van den loods benzine inladen, maar
goot deze in een verkeerd gat, waardoor zij
onder in het schip vloeide, waar een primus
stond te branden. Hierop volgde een ontplof
fing en ontstond brand. De brandweer was
spoedig ter plaatse doch kon niet verhinde
ren, dat het inwendige van het jacht geheel
door het vuur werd vernield.
De kapitein van het jacht, Blom, en de
kapitein van een naast het brandende schip
liggende bootje van de Shellmaalichappjj
werden beiden ernstig gewond. Ook een
brandweerman,'die in het water was ge
sprongen en zich aan het gloeiende want
vasthield, liep ernstige verwondingen op. De
gewonden werden door een dokter uit den
buurt verbonden.
TWEE KINDEREN OVERREDEN.
Een jongetje gedood.
Te Oldenzaal werd in de Marktstraat t
circa tienjarig jongetje, wonende in de Em-
mastraat, door een met steenen geladen
vrachtauto overreden. Het knaapje is naar
een naburige woning vervoerd, waar het kort
daarop overleed.
Ook werd een achtjarig jongetje door éen
auto overreden. Ernstig gewond werd het
naar het ziekenhuis overgebracht.
LEVEND VERBRAND.
Te Waddinxveen is een 3-jarig zoontje
H., dat een pot kokende koffie over zich heen
trok aan de bekomen brandwonden overle
den.
DOOR EEN STOOT KRANKZINNIG.
Men meldt ons uit 's-Gravenzande:
Bij het druivenkrenten had een dochter
van de familie O. alhier net ongeluk haar
hoofd tegen den bovenkant van de kas te
stooten. Het meisje verwendde zich ernstig
aan het hoofd en bekwam o.m. een lichte
hersenschudding. Als gevolg van een en
der is het meisje krankzinnig geworden, en
moest het naar een inrichting worden over
gebracht
ONGELUK BIJ SCHIETOEFENINGEN.
Aan boord van de pantserboot „Gruno" te
Den Helder gebeurde tijdens schietoefenin
gen met een mitrailleur een ernstig ongeluk.
Door een nog niet opgehelderde oorzaak
bleef een patroon in den loop steken. Bij het
zoeken naar de oorzaak is de patroon in don
warmen loop ontploft. Daarbij werd de n
nier Kee zwaar gewond aan het rechteroog.
De sergeant-constabel Vliet werd aan het
linkeroog gewond. Beiden werden naar Lei
den getransporteerd. Luitenant-ter-zee
klasse Bax werd niet ernstig gewond aan
een der handen.
BOSCHBRANDEN.
Te Hessem bij Dalfsen (Ov.) ontstond door
onvoorzichtig afbranden van de heide brand
op een terrein hei en dennen in de buurt
schap Hessum, gemeente Dalfsen. Des mid
dags nam het vuur zoo'n omvang aan,
de torenklok te Dalfsen werd geluid. Bosch
met daarin gelegen boerderijen liepen ge
vaar. Onder persoonlijke leiding van den
heer Yzonides, burgemeester van Dalfsen,
slaagde men er tegen den avond in hei vuur
te bedwingen door omploegen van brand-
strooken en het aanleggen van tegenvuren.
Een oppervlakte van 35 H.A. hei en dennen,
prootendeels toebehoorend aan gravin Van
Rechteren te Dalfsen, werd vernield.
INBRAAK.
Te Kethel is ingebroken in de woning van
dne bakker P. L. van der Schot. Vermist
wordt een bedrag van f 30 aan contanten,
zoomede eentge gouden en zilveren sieraden
ter waarde van ongeveer f 200.
DOOR EEN AUTO GEDOOD.
Een 40-jarige schilder te Nijland bij Sneek
is door een auto aangereden em in een sloot
geworpen. Hij werd levenloos uit de sloot
gehaald.
VERDUISTERING VAN 5000.
Te Den Oever is een ongehuwde electri-
cien, afkomstig uit Utrecht, gevankelijk naar
Alkmaar vervoerd, veidacht van verduiste
ring van 5000, welk geld hij op onrecht
matige manier geïnd had voor zijn vroege-
ren patroon, door bij verschillende klanten
kwitanties te presenteeren en de opgehaal
de gelden niet af te dragen. De aangehoude
ne heeft een volledige bekentenis afgelegd.
WACHT U VOOR DEN SIGARENVENTER!
Men meldt ons uit Boskoop:
De politie waarschuwt tegen een persoon
die, ventende met sigaren, deze aan den
tracht te brengen, door een verhaal op te
disschen, als zijnde werkloos, enz.
Tegelijkertijd vertelt de man, dat hij alhier
zijn woonplaats heeft, wat bij onderzoek on-
aar gebleken is.
Wanneer men door koopen eigenaar is ge
worden van een kistje sigaren (ze zijn geban-
doleerd als 10 cent) doch Tjen betaalt aan
merkelijk minder, dan komt men tot de ont
dekking een sigaar te hebben gekocht van
slechte kwaliteit.
man laat U van te voren een sigaar op
steken,- die natuurlijk goed is.
ERNSTIG MOTORONGELUK.
Te Amsterdam heeft op den Amstel bij
de Achtergracht een ernstig motorongeluk
plaats gehad. Twee motorrijwielen, waar
van een met een passagier op den duo,
kwamen in snelle vaart bij de Achtergracht
brug oprijden, toen plotseling een auto
de Achtergracht afkwam. De motorrijders
konden niet meer uit den weg en botsten te
gen den auto. Alle drie personen werden
van de motoren afgeslingerd. Een van hen,
een zekere H., wonende aan de Rechtboom-
sloot, kwam in een kelder terecht Hij werd
bewusteloozen toestand opgenomen en
door don G. D., die met twee ziekenauto's
ter plaatse was gekomen, naar het Israelie-
tischë ziekenhuis vervoerd. Daar consta
teerde men een scihedelbreuk. Zijn toestand
hoogst ernstig. De beide anderen werden
door de tweede ziekenauto naar het Bin
nengasthuis vervoerd. Hun toestand is niet
ernstig. Zij werden na verbonden te 'zijn
naar huis gebracht
VERDRONKEN.
Te Wilsum bij Kampen geraakte het twee
jarig zoontje van H. van de Kamp onder het
spelen te water. Hoewel het kind spoedig op
het droge werd gebracht en langdurig de
kunstmatige ademhaling toegepast, moest de
dokter den dood constateeren.
EEN VET BEESTJE.
Te Alblasserd&m slachtten de slagers de
H. en de Vr. een koe, welk beest 1244 pond
woog. Het dier had niet minder dan 120
pond. vet.
Rechtzaken.
DE BEROOVING VAN EEN BANKLOOPER.
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft ar
rest gewezen in de beroovingszaak van den
7S-jarigen banklooper van de Spaarbank voor
de stad Amsterdam, die in den avond van
8 Maart 1926 in de Linnaeusstraat neerge
slagen werd en beroofd van een kleine trom
mel met f 66C\ Door de Amsterdamsche
Rechtbank veroordeeld tot twee jaar gevan
genisstraf, werd H. in hooger beroep als
eerste verdachte door het Gerechtshof ver
oordeeld tot twee jaar gevangenisstraf, dus
het vonnis der Rechtbank bevestigd. De Am
sterdamsche Rechtbank had v ,d. G. en E.
vrijgesproken, doch het O.M. was in hooger
beroep gegaan, en thans heeft het Hof be
slist dat het vrijsprekend vonnis ten aan
zien van v. d. G. cn van E. van kracht blijft
Economie en Financiën.
„ELECTRO»1 ZUUR- EN
WATERSTOFFABRIEK.
De N.V. „Electro'» Zuur- en Watèrstoffa-
briek jbericht, dat de inschrijving op f 200.C
gaWóite aandeelen. ad f 1000. elk, deel ende
dé van'1'Mei 1929 af te behalen winsten, op
8 dezer is opengesteld tot de koers van
125% bij de Rotterdamsche Bankvereeniging
en de Nationale Bankvereeniging met recht
van voorkeur voor oude aandeelhouders in
verhouding 2% op.l.
Houders van aandeelen, die van hun recht
van inschrijving gebruik wenschen te maken,
zullen daartoe dc dividend-bewijzen No. 15
van f2500 aandeelen moeten inleveren voor
elk aandeel van f 1000, waarop zij wenschen
in te schrijven,
Verder staat een vrije inschrijving open
a 140%,
Storting 15 dezer.
Liquidatie-voorstel.
Aan het verslag ontleenen yij het volgende:
Van de gelegenheid tot 'afstempeling der
aandeelen werd tot den verslagdatum gebruik
gemaakt voor 23,917 stuks. Per 31 December
1923 waren 28.044 obligatiën omgewisseld, dus
ruim 93 pet. van de obligatieleningen der
Zekerheidsstelling,
Het verslagjaar was voor onze Maatschap
pij wederom ongunstig.
Na voorzichtige schatting der goederen
voorraden en voldoende reserveering wijst de
goederenrekening, inclusief rente en com
missie, een vocrdeelig verschil aan
f 120.834.
De resultaten onzer dochterinstellingen
waren verre van bevredigend.
De voortgezette liquidatie onzer tabaks
voorraden leverde gedurende dit boekjaar eer
verder verlies op van f 75.836. Ons tabaks-
belang werd in 1929 boven balanswaarde
verkocht.
De liquidatie der belangen uit het oude
bedrijf der Maatschappij van Zekerheids-
stelling had, voor wat betreft de Fransche cn
Belgische belangen, een normaal verloop en
ondervond der Italiaansche belangen ernstige
stagnatie.
De valutabelangen zyn verminderd mot
Fr. frs. 265,000, Belg. frs. 163,000 en Lires
70,000. De resteerende waarden zyn in Né-
eriandsche guldens herleid tegen de omre
keningskoersen van 31 December 1928.
Hel saldo verlies per ultimo 1928 bedraagt
f 419.041 (f 174,659), hetwelk wy voorstellen
op nieuwe rekening over te brengen.
By c'e thans bestaande structuur onzer
Vennootschap blijken de bruto goederer.win-
sten dér laatste jaren niet voldoende om de
uilkeering van eenig dividend over het ge
storte kapitaal binnen niet al te langen tya
redelijkerwijs in uitzicht te kunnen stellen.
Daar ons zoowel voortzetting der vennoot
schap in den huidigen vorm als hernieuwde
reorganisatie niet in het belang van aan
deelhouders voorkomen, hebben wij commissa
rissen in overweging gegeven de wenschehjk-
heid eer.cr liquidatie onder de oogen te zien.
als reeds gemeld.
N. V. MACHINEFABRIEK „BREDA'».
Uitgifte van f 250,000 aandeelen.
De N. V. Machinefabriek „Breda'» voorheen
Backer Rueb bericht, dat ce inschrijving op
250 aandeelen in de N. V. Machinefabriek
Breda'1 voorheen Backer Rueb ten voli°-
avelende in de winst over het boekjaar 192 J-
1930 wordt opengesteld ten kantore der hee-
R. Mees Zoonen. Patyn, Van Not*.en
Co., en Willeumier. Van Tyen Van Laer,
op 9 dezer tegen den koers van 112 Vi pet.
Bovendien zijn reeds geplaatst 250 aandeelen.
De houders' van aandeelen en pripriteits-
aandeelen hebben récht van voorkeur in de
verhouair.g 6 op 1.
„ASTRA" COMPANIA ARGENTINA DE
PETROLEO SOC. AN.
Introductie, van 7 pet, conv. obligatiën.
De lieerer. Krieger Co., I. Vet en J. J-
Pelser berichten, dat zy van 4 dezer af ter
beurze van Amsterdam zullen verhandelen:
7 pet. conv. obligat en 1929 der leening groot
Pesos m/n "..500,000 der „Astra'- Compania
Argentina do Petróleo Sociedad Anónima,
Buenos Aires, in certificaten van Pesos mm
1000 (tien obligatiën a Pesos m/n 100) en in
certificaten van Pesos m/n 500 (vyf obliga
tiën k Pesos m/n 100) uit te geven door de
N.V. Kf Jerlar.dsch Administratie- en Tnist-
kantcor te Air.r-terdam. dat ook een afdéeling
heeft geopend voor certificaten van aandee
len ad 509 Pesos.
De eer: te koers van afgifte der certifica
ten var obligatiën is vastgesteld op 96 Vi pet.
A anvil gen, welke 4- dezer worden ontvan
gen, ruller, zooveel mogelyk tot dien koen
v/orden bevredigd.
Rivierberichten.
ichtlng. Vogel.
DONGEN: Cornelia Maria, st-
EINPHOVEN; Johanna.et.
LAGE ZWALUWE: 3 Gezusters, at.
TILBURG: 3Gebroeders, et.
ROSSUM: Johan. van DuiJnen; Marle. Claes;
Eergle. Borremans; Preference 6. Buy?."-.
DE STEEG: AthlUa.Vermeeren;
L1NSCHOTEN: Dolfiin, de Vries.
HELMOND: Cellna. Stoop.
niNTELOORD: Johanna, et.
DEN HAAG: Mathilde, v. d. Weyer.
OUDE TONGE: Goede
VLA AR DINGEN: CKarlois -j. et-
SON- Nieuwe zorer. st.; Rival, rBoekeif.
OOSTERHOUT: Blazlna, st.
NTFinVDORP: Olstermando. st
AMSTERDAM: Ambulant, st.
IJMUIDEN: Oome Hein: st.
DORDRECHT: Adno. Verbuist; Wllhelmlna,
QORTNCHEM: Cosmoplite. van DUkc.
ARNHEM: Helena Jacob.1. st.
SL1EDRECHT: Altijd wat. st.
VENLO: Janna, at.-
BREDA: Cordo. Vertrouwen, Theunlssen.
DUTTSCHLAND: Maria, st: Navis 8, Thee-
naart; Emlle, van Cauwenbarg; Maria, v. d.
Pluym; Louis. De Koning; Constant. Heus; Era
..„«„w,..,111, Schmltt; Zeemi
Holt: Oso 12. v Asperen'; Iepelina. Feenstra;
Nautilus 9, Korstanje; Gerhard. Casteleyns;
Hobbema, Mollé; Theresla, Wyckmans; Alber-
tlna WyckmanS; Josephine. De- Volder; Made
leine. De Volder- Limmat, StruUf; Allee, Acda;
Paul Dlsch .van Kóeverden.
EBLGTE: Vlaehluuidel. St.; Valentino. St.; Re-
soluto St.- Zuid Nederland. Molenwijk; Vre-
denburg. Pouwels; Hespengauw. De Wachter
Marle 0sé, van Doodewaard; Lieo. Boom; Wlert»
Do MeyAdrlanus. Verschuren: Maurlts. Maas;
Albanië. eVrschureD; C. G. Mayer; 13, Eldam:
Martmlue, Suva&l; Adrlana, De Looy; Flora 8.
Mimosa. Selp;
Johanna. Goedg
Mars. Meyer; Belglca, Splei
nus. Cranendonk; 3 Gebroedert. Knllff; Grace
de Dleu. de Bock; Visscher.-'Patiwels; Wllle-
brordus. Berkelmans; Jan Vermeer. Neyenhoff:
Binnenvaart 5. van Oosten; Bato 9. Boontjes;
Cornelia, van Putten.
LOBITH, 3 Juli.
Gepasseerd voor 4 uur en bestemd voor:
ROTTERDAM: stoomschepen: Annard; Lle-
na; de Gruyter 7; K Vaart 16; Atla; Hekla;
Herman; Excelsior: Jacobus; Barba; Albatros;
Relnier; Somme; Johanna 2; Janna; Adriana;
La Place; Sully; Gerard; Louvols; D'AJembert:
Scarpe; Eendracht; Jean Millet; Walsum 1;
Dipping 5, Le Sage; Schwyz. Fuchs; Windhorst.
Becker; Gertrud Wllhelmlna. Ruffler; Kur-
fürst st: Bromo, Netten; Huberdlna, Vennee-
ren; Tweeling, Waverijn; Wllfra. v. Nljenhoff;
Risico, Visser; st Vail; Adda; Confluentia. Ur-
metzerJohanna, v .d. Elshout; st Obi; Noord-
kaap; R. Karcher S; Kronos 2; Arja. Vissers;
Horl, Siebenlist; Martha, KnUponga; Baden 48.
Schaefer; Anher, Jager; Luik 20, Jansen; st
Rotterdam; NJord 1; Johannes 2; Llsbeth, Meuw-
sen; Apollo, Weissbarth; Graf v. Haeseli
Schweikert; Luclwig, Quernliorst; Silabve, Je-
ras; Huwa, de Bot; Wilhelm, Linkenbach; Anna
Marle, Neuer; Einigkelt, Oess; Mepomeno, Slg-
mund; Karoline, Helings; Anna Marle, Pohl;
Saturn, Pohl;_ Maria. Driessen: - Stoteanfels.
Haas; Lahneck. Haas; Neptua 62, Denneet»
Llnqulnda, Schot; In Spe, Dekken; Noach. BI»»
senmann: Valerie 4, de Ruytec; Walsum 9. JoUeï.
Arna, Heidenstecker: Chüomena, Hoender©?,;,
Mutatio. Ludewigs; Kanaalvaart 14, Krebs; etj
Wlljo; Pieter; Jonel; Llmburgla; Taurus; DoU
fUn: AMSTERDAM: st! HardervrtJs; de Hoop.
B.kkeren: Willem. d. Boom: Zuid-Holland.
Vonk; Ariel. Borger; Kanaalvaart 11. Hfiring;
HALFWEG: Mijn Verlangen. Wegh; NL'MANS-
DORP: Alpha, Keyzer; SLUISKIL. Ortlieb, v.
d. Cuyp: IJMUIDEN: RevisSo. Boos: TILBURG?
Susco, Fromm; BERGEN OP ZOOM: St Pe
trus 2, Sep: VEGHEL: Maria Christina. Vogel3(
LOBITH: Bernardlna, Lucassen; DELFT: Mul-:
tro. Mulder; DORDRECHT: Wllhelnunfl. v. d.
Staay; BUDEL: EtoUe du Nord. Voets: HEL
MOND: Anna, de KruikSLIKKERVEER?
Clara, Janssen; TILBURG: Puccini, v. d. Berg;
LEEUWARDEN: Elisabeth Jacoba. Swietink:
GRONINGEN: Onderneming, Veldman: GOES;
Pius 10. Stegere; GOUDSWAARD: Anna. den
Breejen; ENKHUIZEN: Vier Gebroeders. Blom
GRONINGEN: Trijntje, Smit: LOBITH: Adolf,
Brien; BRIELLE: Majola, Broer; MEDE1I-
BLIK: Richard, v. Dongen; VLAARD1NGEN;
Jacora, Kant ere; GORINCHEM: Piux 10. Bee-
nen: LEKKERKERKKrimpenerwaard. d#
Gruyter: DEIL: Voorwaarts, r. Geyn; ZWOL*
LERKERSPEL: Rival. Padding; KATWIJK aaa
ZEE: Rust Roest, Schaart; ZUILEN: Flora. v.
Estrik: JUTPHAAS: Dipping 4. Schut; NIJEN-
BEEIC: St Josef, Flelschhauer: ARNHEM:
Neeltje Christina, Bouman; BRESKENS: Tripj
Hooglander; DEN HAAG: Anna Maria, Slag*
ter; ZUTPHEN: Daventrla, MüssJg; LEMMER:
Helena 3, Steenstra; Transito, Koster; GRIJP5»
KERK: Hoop doet leven Zoer: Dankbaarheid,
Talen: ZWOLLE: Cornelia. Cornet; MAAS-
BRACHT: Erstling. Kellig; Holzmann 76, Küp*
pers; Holzmann 21, Cöttert; DELFT: Alld<^
Vegte; GEERTRUIDENBERGConcurrent. Si-
bryns: ZUTPHEN: Heinz WUly, Bannier: BAT-
TENOORD: Onderneming, Bezemer; BERGEN
OP ZOOM: Gerjo, Larooy; BEVERWIJK: Hen*
drika Cornelia, v. d. Ouden: ALPHBN a/d. RIJN:!
Tijdstroom, van Dam; ARNHEM: Dina, Han
sen; KOUDEKERK: Verandering, v. Dam: ME
LISSANT: Vertrouwen, v. d. Doel; ALKMAAR:!
Cornelia Hendrika, v. Buuren; *t ZAND: Johat»
Aanna, BonesBUIKSLOOT: Deo Gloria, Vol-
ker; ZUTPHEN: IJsel 8, Nout: "\\1LZEX
Nljm. Koophandel 3 Wegh; BATTENOORDAm
bulant de Wachter: DEN HAAG: Goede Hoop„
de Waardt; STELLENDAM: Vlos, Bastlaansed
LEIDEN: Glück Auf, Wendt; WARMOND:)
Dwaal lk wacht U. van Dam; RENKUM: Twee
Gebroeders, v. d. Ham; ZIJPERSLUIS: Tabeel^
de Boer; ROTTERDAM: EUse, Gob. j
BELGIé: Bastiaan Willem. Touw; Risquon-
stout Fene uil; Oso 15. Franke; Fuflor. Somera;;
iFy, Verberght; Geertruida, Borst: Taunua,
KrleselsJaguar, de Heldt; Clemendina. v. We
zel mael; Spera, de Vos; Leverrier, Oosterwaal;!
Irma, Stekete; Florentlna, Westorlinck; Amiciv
Thomassen; Flore, Janssen; Madonna, v. Blo
zen; Leon, Kalle; Reveil. Janssens; Color.eL
Lenglez, Verberg 1... Stad Luik, Hammer; Sta4
Lier, Jansen; Hubert 2. Camermann; Van Le-
rlua. Herincx; Shamrock, Mlnnebo; Sterre der
Zee, Ilemelers; Stad Mechelen, de Schepper;j
Pax, Steuns; Livien, do Vos; Paulir.e, Bal; Pe
trus Anton, de Koninck; Maria 3, Verstrakten;'
Osco, Joos; Mannheim 202. Wehner; Credo, de
Vos; Assancla, Schnorrenbosch: Volonte de
Doeu. v. Dongen; Hans Georg, Klele: JaheanJa»
Santen; FIco, Haarsma; Alsu. Snijders: Cor,:
Roon; Ougree 2, Muller; ^ugree 5. Baar; Ac4-|
dum. Boontjes; Pieter Bernard. Graaf; Gabeej
Werning; Sujo, Buisman; Hubertlne Agnes, v.
Dijk; Rokka, Hoek; Zeehond, Stobbelaar; Excel
sior. Brouwer; Dana, Maas; Languedor, Dries.'
DUITSCHLAND: stoomschepen: Nelly; Coa-j
stantlna; Janna Gardina; Victoria; Pr ogress us
K Vaaj-t 9; Embla; Nanny; Seine; Fiat 6;!
Rakata; Maaskade: Maipo; K Vaart' 11; Pro-
gres; Flandria; Vill; Henny; Eendracht; Aisneri
Colbert; Buffon; Katla; Vergennes; Maxarin;!
Pasteur; Wingi; Fulla; Tireur; Turgot; Spea;!
Hanlel 21; Meuse; Pasto; Hanlel IS; Legia;i
Anna. Walter; Christina, Trouborst; Succes,
Schuur; Socrates, v. d. Ende; Wongo, v. Oeve-
ren; Bretagne, Enswein; Eveluia, v. Houten ;xi
Harpen 15, Élsfeld; Neptun. Gorhard; Walsum:
32, Roth; Mithra. Walbel; Grand Ouree, v. 8Ioo-j
ten: Jan Steen, Timmermans; Stad Lokeren, r.'
Loack; Sindore, v. d. Zande; Worms, Schepers;)
Louisa, Breur; Geertruida, Smits; Johanna, v.
d. Ende: Rijnzeevaart 8, v. d. Lucht; Alexan-
drlna. Kroot jas; Geertruida, lonkhuizen; Wo-
dan, Schobbe; Feijenoord, v. Vliet; Ines Coma.
lissen; Caroline, Kinzier; Spea Koreman; Bru
ges. Vertongen; Rhelnfahrt 72, Schlfferdecker;
Rheinfahrt 63, Hermann; Simco 5. Vervliet;
Manna, v. Ophuizen; Wlvlna, Lengbeek; FTaka.
T. Gamert; Ze us, Gassert; Lena, Reltsma; Hane
Thoma, Staubitz; Kloet, Rosenbrand; Saphlr.
Röreeh; Agnella, de Bot; Dankbaarheid. Doddei
Nautilus 3, d'Hondt: Rival. Blezen; Schwarx-
horn, Berianbach; Madonna. Heimen; Nautilus
17, Landskroon; Vogel 37. v. Deeln; R.S.G. 8.
Frank; Cornells Ravensbergen; Carolina. Ren»
nlngs; Gott mlt uns, Stung; Vooruit, Vonk;:
Comptolr 21, Niedecke.-; Eliee. WirgosFraa-
ciska, Hoenderop; R. Karcher 7. Weschler; UIW
thls, Mey: Montan 7, Terschuren; Phillpp Jacob,
Meurs; Maria Thcreeia, Wisse; Rumoret, Bom;
Sablna, Heningen; Catharlna 3. Biltjes; Metier.
Vermeulen; Sfax, Rheinhardt: Merkur. En-
gelsma; Gerardus, Dongen; Hendi-ika, Loon;
Wlnschermann 27 Wagner; Paul. Passxnann:
Indo Chine, Maurik; Secunda Ver*. Wielen:
Odenwald. Mechelen: sL Paul; Ludwig; Kara;
K Karcher 12; Willi; Wacht am Rhein;' Rlkste.
de Vries; Metallwerke unterweser. Micklay; at.
Enna; Juni; Mollere, Krusenbaum; Mannheim
31, Klink; Constant, Peer: Renan, Pouwer;
at. Gelria 1; Java, V. d. Abeele; Neptun 42.
Meckes; Tamanarive. Gras; Nèptun 30, Sack:
Athena, Krootjes; Rubens. Bosselaar: Maas.
stroom 34. Hendriks; Overijsel, Vergeer; Noord-
Brabant, Feekens; Johanna Adrian*. Vermeulen;
Dependant Kerkhof; Anna. Doodewaard: Nau
tilus 8, Huyssen; at Orest; Florian, Landa;:
Maasstroom 29, BUjdenstein: Eilse. r. Wiel;
Pandora, Visser; Rhelnsteln 2, Fendel: Oranje.
Troost: Morgenröthe. Maas: Hendrika, Huls
man; Verwisseling, Vos; Hydra, Lens; Chariot*
11, Ooeterwük; Petrus, Visser; Somme, Hof
weghen; Kanaalvaart 6, Stumm; Maria, Kreutz;
Tango, Veld; Gerda, Leemans; PetroneUa.
Eyk; SL Antonius 1 Zaal; sL Edmund.
MEDISCHE KRONIEK.
VOEDINGSMIDDELEN.
I
V^ïle omstandigheden zijn van invloed op
'de voeding. Hoe mooi men alles in getallen
kan uitrekenen, als een rekensom gaat hit
niet.
Vooreerst zijn nog tal van vaak onbekende
stoffen vooral in versch en rauw voedsel
aanwezig die bij de voeding niet gemist
kunnen worden. Een sterk sprekend voor
beeld hiervan is een ziekte, die vroeger veel
voorkwam bij de zeevarenden op lange toch
ten indien zij zich vooral met gezout9n
Vleesch moesten behelpen.
Deze ziekte de z.g. scheurbuik, was vaak
doodelijk en werd spoedig genezen, vooral nu
't gebruik van verschc groenten.
De bcri-beri trad 'op, waar men zich uit
sluitend voedde met gepelde rijst. Wanneer
men het zilvervliesjc om de rijst mede a'-.
trad de ziekte niet op.
Men kan nog volstrekt niet in getallen aan
geven, hoeveel van dit of dat voedsel noodig
is om een goede voeding te verkrijgen. Al-
ierlei onmisbare grootendeels nog onbekende
stoffen, die in versch en afwisselend voedsei
gevonden worden, spelen een groote rol. Men
noemt ze vitaminen.
Het is dus niet voldoende alleen de voe
dingsvraarde van ons voedsel in cijfers na
te gaan, van evenveel belang is de wijze van
toebereiding en de afwisseling.
De voedingswaarde der voedingsstoffen
wordt uitgedrukt in cijfers. De voedingsstof
fen, die uit het darmkanaal door middel van
liet. bloed naar de weefsels wordt gebracht,
verbranden aldaar. Die warmte geeft kracht
voor spierarbeid en voor eigen lichaams
warmte. Men meet die warmte, die vrij
komt als men 1 gr. vet, 1 gr. eiwit of 1 gr.
koolhydraat verbrandt. Omdat hoeveelheden
warmte in Caloriën uitgedrukt worden, meet
men de warmte die vrijkomt bij 't verbran
den van voedingsstoffen eveneens in Calo
riën (1).
Een man, die matigen spierarbeid verricht,
heeft per dag 3COO caloriën nooaig, d.i. b.v.
100 gr. eiwit, 75 gr. vet en 500 gr. kool
hydraten.
Wie meer eet, dan noodig is, spaart daar
van een gedeelte en behoudt dit als reserve,
geborgen in de vetlaag onder de huid en om
do ingewanden. Alleen vet en meelspijs
geen ehvit kan door overvoeding worden
overgespaard. Overmaat van eiwit is dus
steeds ballast cn onnut De spaarpot van
vet kan in tijden van ondervoeding of ni
gebrekkige voeding b.v. gedurende een ziekte
van veel nut zijn.
Evenwel is een overmatige vetophoopin?
voor den algemeenen toestand niet gunstig
Groot lichaamsgewicht, door veel vet maakt
spoedig vadzig en lui. bovendien kan hei
vet zich om het hart afzetten en de functie
van het hart belemmeren.
Het is dikwijls een vraag van gewicht
wanneer men den hoofdmaaltijd, die gerusi
de helft mag bedragen van al 't voedsel
1) Eén calorie is de hoeveelheid warm'
noodig om 1 kg. water één graad in temp1
ratuur te doen stijgen.
De spijsverteringsorganen zijn gedurende
hun werkzaamheid, evenals andere organen,
die in actie zijn, het meest bloedrijk, ter
wijl de andere deelen, b.v. de hersenen,
dan minder bloed hebben. Men zegt dan
bekleedt de aardappel een eerste plaats.
Om deze reden lijkt het mij wel het meest
gewenscht den hoofdmaaltijd na afloop der
werkzaamheden te gebruiken. Een maaltijd
aan 't eind van den dag, komt niet te laat
voi- het werk van dien dag, omdat men
eigenlijk 6teeds met het voedsel in voor
schot is.
De toebereiding van het voedsel door
hakken, snijden, koken, braden, vernietigt
stevige celwanden, of maakt ze weeker en
beter toegankelijk voor de spijsver.teeren.de
sappen. Evenwel kan hoogc temperatuur
nuttige stoffen vernietigen of door 't kook
water doen verloren gaan. Daarom groenten
niet te veel afgieten, liever gaar stoomen.
Onder de voornaamste voedingsmiddelen
bekleedt de aardappel een eerste plaats.
Zij is aan het einde der 18e eeuw uit
Amerika in Europa ingevoerd en is sinds
dien het volksvoedsel bij uitnemendheid.
Men heeft nog al eens afgegeven op den
aardappel, doch ten onrechte. De aardappel
verveelt nooit, ook niet bij dagelijksch ge
bruik, wat men ook van brood en vleesch
kan zeggen. Andere voedingsmiddelen gaan
bij geregeld gebruik tegenstaan en vervelen.
De arbeider heeft den aardappel liever dan
erwten en boonon en de meer gegoeden
houden den aardappel ook reeds om den
aangenamen smaak. Men geeft wel eens af
ip den aardappel, alsof daar geen voedsel
n zou zitten. De ondervinding wijst toch
geheel anders uit. In grootere hoeveelhe
den is het Juist een heel goed voedings
middel. Doch men moet het aanvullen met
eiwitten em vet. Goedkoope eiwitten zijn:
stokvisch, taptemelk, karnemelk, magere
kaas, erwten en boonen. Aardappelen be
vatten evenals versche groenten nog onbe
kende voor de voeding nuttige stoffen,
waaronder in de eerste plaats de vitaminen
moeten worden genoemd.
Groenten zijn door het gehalte aan ijzer-
zouten en plantenzuren zoer nuttig. Het uit
loofden der groenten door het koken, kan
veel nuttige stoffen doen verloren gaan,
waarom het in vele gevallen noodig is, ook
het kookwater te gebruiken en kookwater,
niet te vaak te ververschcn. Gaar maken
door stoom gaat dit verlies tegen. Ook het
gaar maken in hooikisten, wat in oorlogs
tijd veel in zwang kwam, maar nu, jammer
genoeg, meer in onbruik komt.
Rauwe salade is zeer gezond, doch kan
nadeelig zijn, .wanneer het in besmet sloot
water is gewasschen.
De groenten hebben door hun overgroot
watergehalte voor de voeding als zoodanig
weinig beteeken is. Men gebruikt ze eens
deels voor de smaak, den geur, doch ander
deels prikkelen zij den eetlust en komen zoo
aan de spijsvertering ten goede. Velen toch
bevatten allerlei zuren, die meerdere af
scheiding der ingewandsklieren te weeg
brengen en ook prikkelend werken op de
bewegelijkheid der darmwanden.
Toch hebben sommige groenten ook nog
veel voedingswaarde, b.v. de kool 6.7 pet.,
koolhydraten, de erwten zelfs 12 pet. Voorts
geven de bieten veel suiker en versche erw
ten en boonen eiwit.
Vruchten zijn door hun plantenzuren en
6uiker zeer aan te bevelen. Zij maken door
hun watergehalte de ontlasting meer vloei
baar ea door de onverteerbare stoffen, kv.
de schil, zijn zij een sterke prikkel voor de
voortbeweging van het voedsel in den darm,
dus een goed middel bij verstoppir.r. Rauwe
fruit, is nooit gevaarlijk. Alleen wel bij
overgroot gebruik en ook in onrijpen toe
stand, waarbij het heftige maagdarmstoor
nissen kan geven of wanneer de fruit is
gewasschen in besmet water, wat wel eens
kan gebeuren met sloot- en rivierwater.
Fruit staat zoo ongeveer tusschen voe-
dings- en genotmiddel: in. Men gebruikt het
meer als het laatste om den aangenamen,
verfrisschenden smaak en geur. Toch be-
va' en vele vruchten suiker en stoffen, die
de spijsverteringsorganen prikkelen.
Sommige vruchten worden ingemaakt tot
geleien, jams, vruchtensappen in den regel
onder toevoeging van suiker. Hierdoor stijgt
natuurlijk dc voedingswaarde.
Vleesch is het spierweefsel der slachtdle-
dieren. Het is rijk aan eiwit
Bij het braden van vleesch ontstaan geu
rige stoffen, die de smaak van het vleesch
verhoogen en door geen andere stoffen
kunnen worden vervangen, waarom men
het ook een aangename afwisseling, die
ook noodig is, kan noemen. Vandaar dat op
feestmaaltijden vleesch van verschillende
dieren, vooral ook van wild of gevogelte,
de voornaamste gerechten zijn. Het is wc!
mogelijk, doch niet gemakkelijk, en voor
deel voor de gezondheid levert het niet op.
Bouillon .3 afkooksel van vleesch in wa
ter. Het is eigenlijk in 't geheel aiet voed
zaam, doch werkt aangenaam, opwekkond
door geur cn smaak. Het vleesch en eiwit
lost zich in water op, daarom wordt Je
soep eerst voedzaam, door 'toevoeging van
erwten, rijs«m nndqre Resfanddeplén.
Soepvteesch is even voedzaam, a.s ander
vleesch, doch minder smakelijk.
Vleesch in groote hoeveelheden is schade
lijk voor de gezondheid, vooral voor jongs
kinderen. Het prikkelt te veel dc nieren.
Bedorven en besmet vleesch is ongeschikt
voor het gebruik en schadelijk voor de ge
zondheid. Het is soms verwonderlijk en mis
dadig hoe sommige slagers (3o en 4o rang®
gewoonlijk, in den volksmond spreekt men
van knors), toch nog vaak bedorven vleesch
aan den man trachten te brengen.
Vandaar is een strenge vleeschkeitring
van veel nut In ondeugdelijk vleesch kan
voorkomen de lintworm, bij varkens de tri
chinen, die door intensief koken van het
vleesch gedood worden.
De vleeschvergiftiging ontstaat door ge
bruik van bedorven vleesch of worst, is een
zeer ernstige ziekte. Heftig braken en diar»
rhec na een dag treden hierbij op, vaak
met doodelijk gevolg.
Paardenvleesch is voor de consumptie oolc
te gebruiken en even voedzaam als ander
vleesch.
Visch is een zeer eiwitrijk voedsel; zalm,
elft en paling zijn daarbij zeer vetrijk
Vischvergiftiging komt in ons land wel
zelden voor. Wel vergiftiging na het ge
bruik van garnalen, mosselen en oesters.
Ook komt het wel voor, dat oesters ge
kweekt worden in besmet water, b.v. met
typhus besmet; de oesters daaruit kunnen
dan oorzaak worden tot het optreden der
typhus.
