TWEEDE BLAD.
LIJST 5
BINNENLAND.
PU ROL er op!
Kerknieuws.
MAANDAG t JULI 1929 TWEEDE BLAD PAG. 5
STEMT Woensdag
3 Juli
OP N°. 1 VAN
Dit is de
Antirevolutionaire
lijst
GEEN GELOOFSDAAD.
MAAR POLITIEKE BEREKENING
IN HET SPEL.
De „open brief" van Prof. Visscher.
Ds. R. Bartlema, Necl. Hcrv. predikant te
Zeist, schrijft ons:
In het tweede Propagandanummer, hij
blad van de Banier van 28 Juni 1929, heb
ben de heeren Ds. Kersten en Ds. Zandt on
der het hoofd „De aanval van Prof. Dr. H.
Visscher" een antwoord gegeven op de „open
brief"' van Prof. Visscher, aan de redactie
van De Bazuin gericht.
In dat antwoord wordt, zooals te verwach
ten was, ook nog gerept van mijn rede te
Vriezonveen gehouden, Uit het feit, dat ik
op het stuk van den heer v. Dis, onder den
bijtitel „hoe het liegt",.
TER OPHELDERING.
-«cv ILp- .erschenen
15 Juni 1929, niet antwoordde,
worden weer conclusies getrokken naar de
methode, die de Banier telkens toepast. Die
conclusies evenals de methode blijven voor
rekening van de Banierredactic. Als ik hier
een enkel woord nog plaats over de zaak
zeive, dan vindt dat niet zijn oorzaak m de
sommatie en insinuatie van De Banier.
Daarop ga ik niet in. t
Ik wil alleen een woord van protest doen
hooren tegen de wijze waarop men een
blaam probeert te werpen op Prol.
wegens zijn onthullingen van de waarheid
betreffende ds politieke slimmigheden van
Ds. Kersten inzake zijn motie betreffende
het gezantschap bij den Paus. Niet dat
Prof. Visscher ter verdediging zelf niet kan
voeren. Hij is daartoe mans genoeg. Trou
wens cle Banier zelve verdedigt hem.
Want in haar antwoord aan Prof. vi
scher gebruikt ze wel veel groote woorden
over dingen, die met de kwestie mets te ma
ken hebben. Maar wat de hoofdzaak betreit
cle weg, waarin Ds. Kersten zekerheid ver
kregen had, dat bij indiening, zijn_motie
zou worden aangenomen, zwijgt de Banier
in alle talen.
Die hoofdzaak is dus niet bestreden -Daar
over ging het voornamelijk in Prof. is-
schers „Open brief." Wat hij daarin zeide.is
dus blijkens het stuk van Ds. Kersten en
Ds Zandt een feit. Zelfs verklaarden de hee
ren. dat zij üemoiie nimmer hebben willen
doen voorkomen als een geloofsdaad. Dit is
wel zeer teekenend voor deze gansche affaire
Welnu, dat is de zaak waarover het ging,
in mijn rede te Vriezenveen en liet debat
dat daarop volgde. Mijn debater daar
een ze-kere mijnheer Boone uit Rijssen.
Ik heb met den heer Boone over dezelfde
zaak weer gedebatteeerd enkele dagen latei-
te Enter. Zijn weergave van de dingen heb
ik Donderdagavond 27 Juni in liet openbaar
te Rijssen als „ongelukkig" gewraakt.. En
ofschoon hij vragen kon stellen, en dat ook
gedaan heeft, viel hij mij op die uitdruk
king niet aan. Uit een gesprek, dat ik in
bijzijn van velen j.l. Donderdagavond met
hem had, bleek mij, dat hij nog staat op
het standpunt, dat de indiening der motie
inzake liet gezantschap bij den Paus wel een
geloofsdaad was.
De Banier van Vrijdag j.l. zal dus voor
hem en voor velen der getrouwen van Ds.
Kersten en Ds. Zandt wel een ontnuchte
ring geweest zijn. Mocht dit maar zóu door-
Merken, dat de oogen opengaan van vele te
goeder trouw dwalende zielen, die door de
propaganda van De Banier den indruk heb
ben, dat de indiening van de bekende motie
alsmede de gansche politiek der S. G. P. ge
dragen werd en wordt door een noodzaak,
dcs°geloofs. die doet handelen naar het be
kende: „Ziende in het gebod en voor de
uitkomst blind."
De Banier wil weten, wat ik te Vnezen-
vcen heb gezegd. Welnu, zij weten dan nu
van mij. dat ilc te Vriezenveen en te Enter,
in de grootste kalmte de heer Boone
schreef het zelf aan de redactie van de Ba
nier, zij zal dit dus wel willen gelooven
mijn gehoor de waarheid heb gezegd, dat de
actie van de S. G. P. in het algemeen, en in
hot bijzonder haar daad inzake het gezant
schap bij den Paus, niet wordt en werd ge
dragen door het 'fiere devies: „Ziende in het
gebod cn voor de uitkomst blind."
Integendeel. Ik heb aangetoond, dat Ds
Kersten blijkens zijn instemming met het
woord van den heer Colijn, waarbij deze
de politiek als het terrein van het compro
mis betitelde (begrootinsdebat 1922) dit zelf
ook terdege in practijk brengt.
En in Enter heb ik ter verduidelijking
er nog bijgevoegd, dat ilc niet wilde bewe
ren, dat er een officieele afspraak was tus-
schcn Ds. Kersten en degenen, die hem hiel
pen zijn motie aangenomen te krijgen. Maar
dat ik er wel van overtuigd was, gelijk ik
het nog ben, (bevestigd in deze overtuiging
door het eigen stuk van Ds. Kersten en Ds.
Zandt in de Banier van 28 Juni 1929) dat
Ds. Kersten zekerheid had verkregen, van
dé aanneming van zijn motie, alvorens hij
dij» indiende. 11c heb dit niet privé van Prof.
Visscher gehoord. Hij heeft op de Openbare
vergadering van de Herv. A.-R. te Utrecht
in antwoord op een vraag, meegedeeld, wat
hij publiceerde op 21 Juni 1929.
Prof. Visscher wist niet,., welk gebruik ik
heb gemaakt van zijn mededeclingcn. II
moest dus wel dc reserve maken, waarovei
Ds. Kersten en Ds. Zandt hem nu willen bla-
meeren.
En wat nu de zaak der S. G. P. zelve be
treft, heel haar optreden wordt niet gedra
gen en gedreven door dien Geest der
heid, waardoor God dc TIcere zijn kindeern
doet verschijnen in de worstel in;,
heilige goederen van het Kruis van Christus
met het fiere: God en mijn recht
Wie in dat besef strijdt heeft niet noodig
als strijdmiddel te gebru ken schelden
verdachtmaken. God zelve opene de o
voor het politieke bedrijf der S. G. P., dat
in dezen den toets der waarheid niet kan
doorstaan.
Het doet mij leed, dit te moeten zeggi
van mannen, die krachtens het beginsel, dat
zij belijden, omhelzen, met
Tegen verkeerde voorstellingen.
Nu naar het schijnt de Staatkundig Gere
formeerden, voorgegaan door hun dagblad Dc
Banier de anti-revolutionairen in den lande
er een verwijt van blijven maken, dat in
Rotterdam eene „verkiezingsrevue" gegeven
wordt voor de A. R. candidatenlijst en zij in
verband daarmede smaleyd spreken van het
Jolig Christendom der antirevolutionairen"
willen wij op deze plaats nog eens de feiten
»ven
De A. R. partij in Rotterdam heeft in geen
enkel opzicht met deze verkiezingspropa-
paganda, noch wat haar voorbereiding,
noch wat de reclame, noch wat haar uit
voering betreft, iets uit te staan. Zij is ge
heel uitgegaan van een Vereeniging, waar-
er de A. R. partij op geen enkele wijze
iets te zeggen heeft, en waarop zij geen in
vloed uitoefenen kan.
Zelfs heeft in „De Banier" van 24 Juni jl.
gestaan in een artikel onder den titel „Anti
revolutionaire propaganda" het volgende:
„Reeds wezen wij er op, dat de „Ver
eeniging tot opbloei van het geestelijk
leven" duidelijk blijken gaf van haar al
ge,meenen wereldzin. Alsof het nog niet
mooi genoeg was, wordt door die veree
niging, wier voorzitter candidaat der A.R
Partij is, tot steun van die partij een
kaart bezorgd".
De Redactie van „De Banier" heeft dit
laatste alleen gerectificeerd onder „Rotter-
damsch Nieuws" en dan nog niet eens op
de namens het Bestuur der Centrale A. R.
Kiesvefeen. te Rotterdam verzochte wijze.
Dit vroeg plaatsing van een stukje, waarin
ten aanzien van dit punt het navolgende
voorkwam, waaraan echter in „De Banier
geen plaats werd ingeruimd.
„Wij wijzen er op, dat dit beslist on
juist is. De voorzitter der genoemde ver
eeniging was nimmer candidaat der A. R.
Partij en is dit oolc thans noch te Rotter
dam noch elders.
Wij veroorloven ons u nog op te mer
ken, dat deze vergissing ons hoogst on
verklaarbaar oorkonit Een blik op onze
candidatenlijst of een telefonische infor
matie bij ons secretariaat had u doen
weten, dat uw mededeelmg in strijd is
met dc feiten".
Wij brengen een en ander nog even on
der de aandacht van onze lezers, met ver
zoek deze mededeelingen door te geven, op
dat de misleidende voorstellingen worden
tegengesproken.
REGENTEN GEVANGENISSEN.
Bij Kon. besluit zijn benoemd tot lid en
voorzitter van het College van Regenten
over de gevangenis te Zwolle Mr. M. Tres-
ling, notaris, wonende te Zwolle;
tot lid van het college van regenten over
de gevangenis te Winschoten J. C. Lotge
ring, inspecteur der directe belastingen,
wonende te Winschoten;
tot lid van het college van regenten over
de gevangenissen te Rotterdam Mr. J. A. dc
Visser, substituut-officier van Justitie bij de
arrondissements-rechtbank te Rotterdam,
wonende aldaar:
is benoemd tot lid van het college van
regenten over de gevangenissen te Gronin
gen Mr. A. Rombach, Officier van Justitie
bij de arrondissements-rechtbank te Gro-
VOLKSGEZONDHEID.
Bij Kon. besluit is benoemd tot veterinair
inspecteur van de volksgezondheid, tevens
inspecteur van den veeartsenijkundigen
dienst, dc heer P. Stchouwer, wien als
ambtsgebied is aangewezen het district Zee
land, westelijk Noord-Brabant;
is aan den veterinair inspecteur van den
veeartsenijkundigen dienst van de Volksge
zondheid, tevens inspecteur van den vee-
gezondheid, tevens inspecteur van dén vee
artsenijkundigen dienst, Dr. A. A._ Overbeek,
als ambtsgebied aangewezen het district
Zuidelijk Zuid-Holland en aan den inspec
teur K. de Vin k het district Noordelijk
Zuid-Holland, Westelijk Utrecht, terwijl de
inspecteur Dr. S. G. Zwart ontheven wordt
van zijn werkzaamheden in het district
Noordelijk Zuid-Holland, Westelijk Utrecht
en toegevoegd wordt aan den hoofdinspec
teur van de Volksgezondheid Dr. H. C. L. E.
Berger.
Bij beschikking van den minister van Ar
beid is aangewezen als standplaats voor den
inspecteur P. Stehouwer de gemeente Bre
da, voor den inspecteur Dr. A. A. Overbeek
de gemeente Rotterdam en voor den inspec
teur K. de Vink de gemeente 's-Gravenhage.
DE WIJDINGSAVOND OP 2 JULI
De Radio-wijdingsavond van de Neder-
laudsche Christelijke Radio-Vereeniging op
Dinsdagavond 2 Juli, waarbij de verschil
lende Orthodox Protestantsche groepen zou
den spreken ter voorbereiding van de ver
kiezing, zal op verzoek van den Minister van
Waterstaat niet doorgaan.
Hoewel de zendvergunning het houden
in politieke redevoeringen niet verbiedt en
de gezamenlijke partijen van links meer po- j
litieke kwartiertjes hebben gehad dan de
partijen van rechts, was de Minister van
Waterstaat, den Radioraad gehoord, van
oordeel, dat door de uitzendingen van Dins
dagavond, welke niet door den Radioraad
zijn voorgeschreven, onbillijkheid zou worden
geschapen, tegenover andere partijen zoodat
hij verzocht deze uitzendingen te doen ver
vallen.
Ook de. spreekbeurt van den heer Vlie
gen op Dinsdagavond, die zich had voor
genomen op het door den rechtschen zender
tgezondene kritiek te leveren, is door de
Socialistische „Vara" op verzoek van den
Minister ingetrokken.
alleen geven. Mijn bede gaat daarvoor op.
Om die eenheid te bereiken stemme al
wat leeft en begeert te leven uit de Geref.
beginselen, en in het bijzonder onze herv.
geref. groep, als één man en vrouw de A.-
R. partij.
Stemmen is belijden.
Belijden voor Gods aangezicht en voor
Hem allqen.
Welnu, ons stemmen zjj_ een_bi dd e nd b <i;
lijden,. dat wij begeeren die partij te helpen
die in haar program van beginselen, liét
machtige beginsel der Heilige Schrift ver
tolkt. Gerefoimuleerd door Calvijn, dat ook
de Overheid op haar terrein God heeft te
verheerlijken.
In dien weg alleen is zegen voor ons volk
te verwachten.
OFFICIEELE BERICHTEN.
RECHTERALIJKE MACHT.
Bij Kon. besluis is aan Jhr. Mr. F. E. M.
de Roy van Zuidewijn, ambtenaar van het
Openbaar Ministerie bij de kantongerechten
Breda, Oosterhout en Zevenbergen, ter stand
plaats Breda, benoemd substituut-officier van
Justitie bij de arrondissements-rechtbank te
Breda, eervol ontslag verleend uit zijn be
trekking van rechterlijk ambtenaar, en
is benoemd tot substituut-officier van Justi
tie bij de arrondissementsrechtbank te Bre
da Mr. O. E. G. Graaf van Limburg Sii-
runi, thans ambtenaar van het Openbaar Mi
nisterie bij de kantongerechten in het ar
rondissement Amsterdam, ter standplaats
Amsterdam.
RIJKSTUCHT- EN OPVOEDINGSWEZEN.
Bij Kon. besluit is aan Jkvr. Dr. C. M. La-
man Trip, wegens verandering in de inrich
ting van het dienstvak, waarbij zij werk
zaam is, eervol ontslag verleend uit haar
betrekking van secretares van.het Algemeen
College van Toezicht, Bijstand en Advies
voor het Rijkstucht- en opvoedingswezen.
STATIONSCOMMANDANT.
Bij Kon. besluit is aangewezen voor de
functie van stationscommandant, bestemd
voor het door den Minister van Defensie
te bepalen station, de reserve-majoor C.
den Nieuwenhuizen, van het 2de rcg. inf.
KONINKLIJK BEZOEK.
KONINGIN EN PRINS TE GRONINGEN.
Heel de stad in feestdos.
Hedenmorgen te 9.56 arriveerden H. M. dc
Koningin, Z. K. II. Prins Hendrik en H K.
H. Prinses Juliana per extratrein aan het
Zuiderstation te Groningen.
Aan het station waren ter begroeting aan
wezig de Commissaris der Koningin in Gro
ningen, Jhr. Mr. A. W. L. Tjarda van Ster-
kenborgh Stachouwer, de burgemeester
Groningen, Jhr. Mr. Dr. L. H. N. Bosch Rid
der van Rosenthal en de garnizoenscomman
dant Luit. Kol. G. Haenen.
Terstond na de aankomst begonnen de
klokken in de stad te luiden.
Na de begroeting verliet het gezelschap het
tweede perron. De Koningin inspecteerd
op het eerste perron opgestelde eerewacht,
bestaande uit het 12e regiment infanterie te
Groningen en de stafmuziek van dc derde
infanterie brigade, uit Assen.
Vervolgens werd naar het Stadhuis gere
den. Daar had de officieele ontvangst plaats
in de versierde raadszaal, waar dc burge
meester, wethouders en raadsleden ter be
groeting aanwezig waren. De burgemeester,
Jhr. mr. dr. L. H. N. Bosch Ridder van Ro
senthal hield een rede, wélke door dc Ko
ningin werd beantwoord.
Daarna namen de gasten plaats op het
bordes-vatt het Stadhuis om het défilé te aan
schouwen, waaraan ongeveer 6000 personen
deelnamen.
Na het défilé maakte de Koninklijke Fami
lie een rijtoer .door de versierde straten,
waarna in het gouvernementsgebouw de
lunch werd gebruikt.
Heel de stad viert feest.
Van avond is er groot vuurwerk.
DE OVERVAL CP CURACAO
GEEN BRIEF VAN AMERIKA.
Te bevoegder plaatse wordt verzekerd, dat
daar noch een nota van Venezuela, noch
een brief van Amerika naar aanleiding
de gebeurtenissen op Curacao is ontvangen.
Is er dan iets anders geweest?
Een mondelinge mededeeling b.v., dat het
gebeurde zich niet moet herhalen of een
andere wenk in gelijken geest?
RIJKSKLEEDINGCOMMISSIE.
In de jongste vergadering der Rijksklee-
dingcommissie werd medegedeeld, dat de
Voorzitter van-den Raad van Ministers zich
met. het ontwerp-Rijkskleedingreglement
heeft vereenigd.
Voorts werden besprekingen gevoerd over
de vervaardiging der uniformen en over
inrichting van een reparatie-stelsel.
NED. CHR. BLINDENBOND.
JAARVERGADERING.
De Ned. Chr. Blindenbond zal op 4 Juli s
te Den Haag in café Overbosch, Bezuidenhout
389, vergaderen. Des middags zal de heer
Goedendorp, van Rotterdam, spreken
over: „Leerplicht voor Blinden1'.
EEN EERSTE PRIJSWINNAAR.
tnoesten optrekken. Die eenheid kan God I Een eerste prijswinnaar van het Concoy.rs-Rippique, dezer dagen te Dordt gehouden.
POLITIEK EN RADIO
H.M. DE KONINGIN-MOEDER OP BEZOEK.
KERK EN POLITIEK.
DE MISLUKTE TROUWPLECHTIGHEID.
Op het stadhuis te Rotterdam liep het op
rolletjes. De getuigen waren present en dc
ambtenaren waren niet te laat
De bruidegom zei j a en de bruid zei j a
1 toen gingen ze naar de kerk, opdat hun
huwelijk door Ds. Kersten ingezegend zou
kunnen \vorden.
De stoet kwam de kerk binnen, de koster
wees ieder zijn plaats: stil en beschroomd
zetten de jonggetrouwden zich onder den
kansel.
zc hoorden reeds in gedachten dc mach
tige stem:
„Ik neem u allen, die hier vergaderd zijt
tot getuigen, dat er geen wettelijke verhin
dering voorgekomen is.
En naardien liet dan recht en behoorlijk
is, dat uw zaak gevorderd worde
Geen wettelijke verhindering.recht
behoorlijkmaar waarom had hun zaak
dan geen voörtgan? De bruidegom wachtte
niet op de bruid en zij niet op hem; doch
vaar bleef de predikant?
Het voegt niet, om onder dergelijke
itandigheden elkaar zoete woordjes toe te
fluisteren; maar vragende blikken gingen
wel heen en weer. Was er dan toch ee
wettelijke verhindering gekomen? Geen der
vee gelieven was zich iets bewust.
Praten in de kerk staat leelijk; zelfs als
mexL.eon trouwplechtigheid bijwoont. Maar
het gefluister begon toch na eeriigen tijd
.,Wat is er aan dc hand? Waarom vertoeft
hij te komen?"
Hét was twee uur; het werd halfdrie:
wijzer schpof naar drie; ging er ovei
jen; 't was haast half vier.
En in angstig, zwijgend waeliten warec
alle blikken gericht op de deur der consisto-
welke zoo nu en dan wel open ging,
doch niet om dominé door te laten.
Was de dominé wettig verhinderd?
Net, zoo ge 't nemen wil. De predikant
as op 't verkiezingspad en naar latei-
bleek had hij dc trein gemist. Daardoor
werd het geduld van bruid en bruidegom
en omzittende gasten op een zware proef
gesteld.
Een minuut kan soms een uur duren;
doch hoe lang zullen de uren thans geduurd
hebben? De jonggehuwden waanden, zich
na een uur van pijnlijk wachten zeker een
kwarteeuw getrouwd; maar de stemming
nn zoo'n huwelijksfeest was er niet.
Totdat eindelijk een ouderling het krasse
besluit nam om als plaatsvervanger op te
treden en de kerkelijke plechtigheid te ver
uiten. Want hij oordeelde terecht, dat de
politieke besognes van den dominé geen
wettige reden van verhindering vormen.
Misschien Mas het mooie er nu wel een
beetje af, maar enfinlang gedacht en
toch gekregen.
En met instemming lazen de jonggetrouw-
jn een paar dagey later in het dagblad
..in den dominé, dat predikanten goed zul
len doen zich tot hun herderlijk werk te
bepalen.
Zegt u dat wel, dominé.
Op het buiten ..Over-Holland" aan de Vecht bij Nieuw er sluis woonde H.M. de Koningin-
Moeder Zaterdagmiddag het historisch tuinfeést bij, dat door het Utrechtsch Minahassa-
Comité werd gehouden. Wc zien hier H.M.in gesprek viet een paar dames in historisch
costuurru
AUTOBUS RIJDT
IN EEN MENSCHENMENIGTE.
DROEVIG ONGEVAL BIJ HET
VLIEGFEEST.
Eén doode, drie gewonden.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Dit moet Uw eerste gedachte zijn bij
Brand- en Snijwonden, Ontvellingen
en allerlei Huidverwondingen
Het verzacht en geneest.
DE KOMENDE DAG.
Onder het manifest aan de Hervormde kie
zers, voorkómende in ons blad van j.l. Zater
dag, waarin wordt aanbevolen om de stem
uit tc brengen op No. 1 van lijst 5, moet ook
voorkomen de naam van Ds. J. J. Timmer
te Enmelo.
GROOTE FABRIEKSBRAND
TE WORMERVEER.
„DE PIJL" IN VLAMMEN.
Zondagmiddag, omstreeks vier uur is door
tot nog toe onbekende oorzaak brand uitge
broken in de oliefabriek „De Pijl", liggende
in de gemeente Wormer en toebehoorende
aan Krooten's Handel Mij.
Snel grepen de vlammen om zich heen. Na
een half uur tijd was de gcheele fabriek een
vuurzee. Aan behoud viel toen niet meer te
denken. De op het terrein der brand aanwe
zige brandweer uit Wormer en Wormerveer
bepaalde zich dan ook slechts tot het nat
houden van het aangrenzende pakhuis en
de machinekamer, met een tiental stralen.
Om kwart voor vijf stortte het gebouw in,
waarna het gevaar voor liet pakhuis en de
machinekamer grootendeels geweken was.
Door den hevigen vonkenregen brak even
later in het gebouwencomplex van de aan
de overzijde der Zaan gelegen rubberfabriek
der firma Boon en Co. een begin van brand
uit, dat door de ijlings toegeschoten brand
weer kon worden gebluscht.
De oliefabriek is geheel verloren. De schade
die op een paar ton wordt geschat, wordt
door verzekering op beurspolis gedekt
Tal van arbeiders zijn werkloos geworden
„Wat nu gebenrd is, werd
reeds veel eerder verwacht: de
veel te smalle weg naar het
vliegveld veroorzaakte den dood
van voorbijgangers".
Op den weg van Charlois naar het vlieg
veld Waalhaven heeft gistermiddag een
ernstig ongeval plaats gehad. Een gemeen
telijke autobus, waarvan de bestuurder
Milde uitwijken om een aanrijding te voor
komen is op een groep voorbijgangers op
het rijwielpad ingereden. Een van hen
werd gedood, een werd zwaar, twee licht
gewond.
Omtrent de omstandigheden, Maaronder
dit ontzettend ongeluk zich heeft afge
speeld vernemen wij nader het volgende:
Ter gelegenheid van het vliegfeest op
Waalhaven, uaarbij men helaas ook den
Zondag weer had betrokken, heerschte gis
ter den geheelen dag op den weg, die
Charlois naai het Vliegveld leidt, een
weldige drukte.
- Deze weg, er is reeds meer dan eens
„geklaagd, is veel te smal.
Wanneer een der breede bussen naar
Heyplaat passeert, is de geheele weg ver
sperd. In gewone omstandigheden redt
men zich dan nog wel, maar op drukke
dagen komt er een bopelooze stagnatie.
Gistermiddag tegen half zes bewoog zich
een geweldige menschenmenigte
richting van het vliegveld, meest voetgan
gers, maai- ook fietsers, motorrijders en
automobilisten.
Het rijwielpad werd geheel door voet
gangers in beslag genomen en ook een ge
deelte van den rijweg was met de schare
jrerdekt.
De fietsers moesten daarom vaak inet le-
msgevaar tusschen de wandelaars cn
jto's door manoeuvreeren en ieder oogen-
blik kon er een ongeluk gebeuren.
Toen de drukte op het hoogst was geste
gen gebeurde het
Charlois kwam een der groote gele
autobussen, bestuurd door den 32-jarigen
chauffeur G. S. De Magen zat vol menschen
die naar het vliegiweld wilden en de bestuur
der had al zijn aandacht noodig om op den
drukken weg te kunnen passeeren. Voor de
bus uit reed eer. taxi, die wat gemakkelijker
door de menigte heenkoerste. Ongeveer
200 Meter voor dc werf van Lith en Madcrn
maakte de taxi plotseling een zwenking
naar links, doch de bus reed recht door.
Plotseling zal de chauffeur recht voor zich
uit een fietser opduiken, die recht op de
autobus in reed. Deze fietser kwam var
Waalhaven en was voor dc taxi naar link
uitgeweken.
De bestuurder van de bus zag, dat een aan
rijding onvermijdelijk zou zijn, wanneer hij
recht door reed en intuïüef gooide hij het
stuur om naar rechts, ten einde een aan
rijding te voorkomen.
Dc bus schoot tusschen twee boomen door
het rijwielpad op en kwam midden in eei
groep M-andelaars en wielrijders terecht
natuurlijk maar een ondeelbaar
oogenblik, doch toen de bus tot stilstand
gebracht bleek een ontzettend ongeluk
hebben plaats gehad. Een paniek ontstond,
gegil en gekrijt stegen uit de menschenklu-
>p, velen vielen flauw cn het duurde
voor men tot bezinning kwam. Toen
men zich realiseerde wat er gebeurd
bleek dat er vijf personen door de autobus
•waren overeden.
De. 17-jarige H. ter Haan uit dc Meidoorn-
straat was cr het ergste aan toe. Hij was
door de autobus tegen den grond gesmakt en
had oon schedelbreuk bekomen. Eenige
oogen blikken -later overleed hij.'
Do 38-jarlge II. Hofman uit de Raephorst
straat, die met zijn zoon op het rijwielpad
reed werd eveneens tegen don grond ge
worpen. Hij bekwam een ernstige schedel
breuk en is in bedenkelijken toestand opyeno-
menen en pér auto van den Geneeskundi
gen Dienst naar het ziekenhuis aan
Coolsingel vervoerd, Maar hij ter verpleging
is opgenomen.
Een andere fietser, de 35-jarige P. J.
Jong, kreeg eon wonde aan het achterhoofd
terwijl de 17-jarige mej. P. van 't Hou'.,
eveneens gewond bleek te zijn. Beiden ziji
door den Geneeskundigen Dienst naar he
ziekenhuis aan den C.oolsingel vervoerd,
doch konden na verbonden te zijn direct
naar hun ouderlijk huis worden gebracht.
De vele vrouwen, die waren flauw- geval
len ten gevolge van den schrik en bij het
zien van de slachtoffers, konden ter plaats
weer worden bijgebracht. Het publiek wa
inmiddels in grooten getale opgedrongen
naar de plaats van het ongeval en nam een
zeer vijandige houding aan tegen den be
s'tiurder van de autobus. Natuurlijk hadden
weer degenen, die het minst van het onge
val hadden gezien, het grootste woord «n
het scheelde maar weinig of men was hand
tastelijk geworden.
Inmiddels was de politic, die gewaar
schuwd was, op het terrein van het ongeval
aangekomen. Het onderzoek naar de oor
zaak van het ongeval werd geleid door in-
sjjecteur J. W .J. Moerman, van de Motor,
brigade, en door inspecteur A. H. W. Wee-
kenstroo, van de Ve afdeeling.
Oiraiididellijk werden ter plaatse met de
bus proeven genomen, waarbij kwam vast
te staan, dat deze volkomen in orde was. D»
cnauffeur verklaarde, dat hij slechis met
een snelheid van 20 K.M. had gereden, doch
dat hij over den hoogen kant van het rijwiel
pad zijn wagen niet zoo spoedig tot stil
stand had kunnen brengen. Uit proeven, die
ter plaatse werden genomen, is vast komen
te staan, dat de autobus óp het midden van
den Meg moet hebben, gereden, anders had
hij nooit zoo precies de bus tusschen de boo
men door kunnen rijden.
De weg.
De autobus, die slechts weinig beschadigd
was, is later weggereden, het verkeer ner-
nam zijn loop en nog slechts eenige groepjes
druk gesticulèerende ooggetuigen toonden
de plek aan, waar het droevig ongeval zich
had afgespeeld.
zegd worden, dat Je vijandige houding van
het publiek tegenover den bestuurder van de
autobus niet gerechtvaardigd is. Iedere be
stuurder ivan een auto zal, wanneer hij een
tegenkomer recht op zich aan ziet rijden,
trachten door uit te halen een ongeluk te
voorkomen en dan is er niet altijd gelegen
heid om te overwegen, of men daardoor nog
niet een veel grooter ongeluk zal veroorza
ken. Wel staat vast, dat dc toestand ^er
plaatse aanleiding tot het ongeval is ge
weest Deze M-eg is ook op gewone dagen
veel te smal. Waar men voor de verbinding
met het vliegveld geheel op het autoverkeer
is aangewezen, is het toch geen toestand,
die bestendigd mag blijven, dat er op den
weg naar het -vliegveld geen ruimte is voor
twee auto's om elkaar tc passeeren.
Zoo is deze Zondag weer veranderd in een
ongeluksdag.
In Engeland staat alle sport op Zondag
stil, hier MÓrdt er de dag telkens door be
dorven. De strijd voor Zondagsrust moet al
lerkrachtigst worden voortgezet
GEREF. KERKEN.
•roepen: Te Rotterdam-Katendrecht
(4de pred.pl.), D. J. B. Allaart te Kollura.
Te Wartena, cand. L. W Wessels te Go-
rinchem.
ingenomen: Naar Zwolle (vac.-Dr.
C. Bouma), J. H. Kuiper te Drachten.
ïdankt: Voor Bolnes, J. B. van der Sijs
te Kollumerpomp. Voor SchooncLyke, M.
den Boer, hulppred. te Haarlem.
NED. HERV. KERK.
iertal: Te Groningen (10de pred.pl.),
W. M. A. Kalkman te Katwijk aan Zee, H.
Mondt te Leiderdorp, J. H. Wessel te Burum
A. J. Wormgoor te Bussum.
leroepen: Te Wapenveld, J. A. van Nie
te Zetten.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Cand. J. C. T e r 1 o u w, van Utrecht,
hoopt Zondagmiddag 8 September a.s. intrede
te doen als predikant der Ned. Hervormde
Gemeente van Kamperveen, na des morgens
bevestigd te Zijn door Ds. J. Goslinga, van
Utrecht,
D r. W. J. de Wilde, overgekomen
van Reitsma, werd Zondagavond by de Ned.
Herv. Gemeente te Den Haag (vac.-Dr. Joh.
de Groot) bevestigd door Drs. J. Willemze,
van Groningen. In zijn" voorafspraak noemde
bevestiger het een oorzaak van groote vreug
de, dat hy den jeugdigen leeraar voor de
vierde maal tot nieuw werk mag inleiden. God
is goedertieren en daarom bracht Hij weder
om een leeraar tot de zoo beproefde Haagsche
Gemeente, aldus Ds. Willemze. Tot tekst
werd vervolgens gekozen 2 Tim. 4 :2: „Predik
het Woord". Stilgestaan werd bij: 1. den in
houd van het Woord, 2. den ernst van het
Woord, en 3. dc uitvoering van het Woord.
Na de bevestiging zong de schare Dr. de Wilde
Psalm 81 12 toe.
Woensdagavond zal Dr. de Wilde, wederom
in dé Groote Kerk, zyn intrede doen.
JEUGDDIENSTEN.
Te Bergeuthei m begint de tfed. Herv.
Gemeente met het organiseeren vhn afzon",
derlijke jeugddiensten.
