lEKrmtre Itcifosdjr Courant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
DE VERWORDING BESTENDIGD
BINNENLAND.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.23
(Beschikkingskoslen 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
tijksche zending 6.—
Bij dageJijksche zending m 7«—
Allies bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7% cent.
No 2777
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
DINSDAG 25 JUNI 1929
ADVERTENTIE!!
Van 1 tot 5 regels L17Yt
Elke regel meer 0.22%
fngez. Mededeellngcn
van 1—5 regels 2J0
Elke regel meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
10e Jaargang.
Dit nummer bestaat uit TWEE ciadm
Wie zich* heden abonneert ais
Kwartaal-Abonné op ons blad, met
ingang van 1 Juli a.s., ontvangt de
tot dien datum verschijnende nummers
GRATIS.
De heer C. W. Berghout zond ons het
Volgende artikel
De verwording van „de nationale
fchool" was er, voor Kuyper en Loh-
man plaats namen in het politieke
Strijdperk.
Vanaf het oogenblik, dat de school
werd School van de landelijke Over
heid, van 1806 af is het wat het begin
sel aangaat, met de School verkeerd ge-
loopen.
Bij de grondwetsherziening van 1848
bleek de Regeering in art. 194 gekozen
te hebben voor een publiek onderwijs,
dat volgens de grondwet door de wet
lou worden geregeld, met eerbiediging
van ieders godsdienstige beginselen.
Prof. v. Swinderen schreef.dan
blijft dus hier niets over dan een bloot
wetenschappelijk onderwijs zonder vor
ming, zonder eenige opleiding tot maat
schappelijke en Christelijke deugden;
want tegen dit laatste zouden de Joden
zich verzetten, en in de Staatsscholen
zal dus misschien nog de naam van
God, maar zeker niet die van Christus
mogen genoemd worden, om de Joden
niet te ergeren.
„Hetgeen in de schoolwetten van alle
andere landen (zelfs in de Fransche
wetten) als het eerste vak van onder
wijs genoemd wordt, het onderwijs in
den godsdienst, dat zal in de Neder-
landsche Staatsschool verboden zijn.
Maar welk Nederlandsch Christen '//.tl
i\u aijn kinderen naar zulke scholen
zenden?Gebeden zal er dus in de
scholen niet meer mogen worden, want
werd *r gebeden zonder dat er vooraf
een gemaakt was, dan ergerden
zich de R. K., en werd er voor en
na ieder gebed een kruis gemaakt, dan
ergerden zich de Protestanten".
De verwording was er dus bij de tot
standkoming van de grondwet van
1848.
Maar er was vrijheid van onderwijs
toegestaan. Dus gingen de voorstanders
van Christelijk onderwijs bijzondere
scholen met den Bijbel bouwen. Vele
Hervormden deden hieraan mee.
Kuyper en Lohman kunnen voor deze
verwording en voor deze oprichting
van bijzondere scholen nog niet ver
antwoordelijk gesteld worden.
De verwording van de Staatsschool
kon niet worden tegengehouden door de
Christenonderwijzers op de Staats
school.
Die er Christelijk onderwijs wilden
geven, werden gestraft met schorsing
en ontslag.
J. v. Noort, aan de openb. school te
Honswijk; Quick te Ravestein; H. J.
v. Lummel te Houten. Van Malscm was
„vriendelijk gepensioneerd."
Die ontslagen Hervormde onderwij
zers gingen naar de „seperatistische
scholen, zonder dat Kuyper en Lohman
hiervoor verantwoordelijk kunnen ge
steld worden.
Die gewezen Openb. Onderwijzers
beweerden: wij kunnen en mogen niet
anders.
Toch is van anti-revolutionaire zijde
nog getracht te redden, wat er te red
den was van de Openbare School.
Niet van liberale zijde: Het ideaal
van 1827 van schoolopziener Van Dam
van Isselt was het ideaal der vrijzin
nigen: „Wanneer men in een Ned.
School komt, moet het niet blijken, van
welken godsdienst de meester is, Is
raëliet, Christen of Mahomedaan".
Ds. Beets (N.-Holl. Predik.-ver.
13 Mei '51) zeide: Onderwijs en opvoe
ding zijn onafscheidelijk; de school
moet Chr. zijn; de gemengde School
moet uiteen in Prot. en R. K.op de
Protest. School behoort de Bijbel.
De Nederlander, van Mr. Gr. v. Prin
sterer, drong aan op de facultatief ge
splitste Staatsschool.
Wormser was voor de stichting van
Overheidswege van gezindheidsscholen.
Dr. J. J. v. Toorenenbergen schreef'
(Nederlander 26 Febr. '51)een goede
wet op het onderwijs moet de volgende
artt. bevatten:
„Het onderwijs wordt in overeen
stemming met de godsdienstige begrip
pen der natie gegeven.
„Daartoe zal, daar. waar de pf°atse-
lijke toestand het toelaat, het O. L. on
derwijs afzonderlijk voor Protest, en
R. K. kinderen worden ingericht.
„Waar het pl. bestuur niet bij machte
is hieraan te voldoen, zal de gemengde
school provisioneel blijven bestaan".
De Nederlander van 23 Oct. 1853
gaf als regelen voor een toekomstige
schoolwet
1. Vrijheid van bijz. onderwijs vol
gens de grondwet.
Een welingerichte O. school, in
den regel tegen de concurrentie der
bijz. school bestand.
3. Waar het mogelijk is, afzonderlijke
scholen van Staatswege voor Protes
tanten en R. K.
4. Geen godsdienstlooze school, die
aan de overmacht van Rome, door ter
zijdestelling van Bijbel en volkshistorie
den weg baant.
We citeeren nog deze stellingen van
Mr. van der Brugghen:
„Vrijheid van bijz. onderwijs volgens
de grondwet, met dien verstande, dat
er niet later door reglementen, zelfs
tegen de bedoeling van de regeering,
mogelijkheid ontsta, om zijdelings het
gebruik te belemmeren, zoo al niet te
beletten van de vrijheid, die recht
streeks verleend werd.
„In den regel afzonderlijke scholen
voor Israëlieten, R. K. en Protestanten.
„Voor de gemengde school behoud
van het Chr. beginsel, althans geen be
vel, waardoor de godsdienst bij maat
regel van politie geweerd wordt.
„Een Christelijke natie heeft op de
bruikbaarheid der O. school voor Chr.
volksopvoeding recht."
We citeeren wat breed, om te laten
zien, hoe van a. r. zijde gewerkt werd
voor het Christelijk karakter van de
O. school.
Dat men vóór 1857 van vrijzinnige
zijde niet wilde en dat Mr. van der
Brugghen zoo teleurstelde, kan men de
a. r. niet aanrekenen.
Toen in de Wet van '57 gekozen werd
voor de gemengde, neutrale, school, nam
Mr. Groen als protest ontslag als lid
van de Tweede Kamer.
Zoo heeft derhalve de godsdienst
loosheid van de O. School haar beslag
gekregen, vóór Kuyper en Lohman aan
deel namen in den schoolstrijd.
Ds. Lingbeek zegt: De A. R. onder K.
L. hebben de verwording van de
nationale school bestendigd. Zij hebben
er mede in bewilligd dat al onze natio
nale instellingen verheidend werden.
Vrage: zijn na 1889 de liberalen en
hun rood kroost: de socialisten, veran
derd? Zijn er ook nog niet de R. K.
Wanneer alle a. r., C. h., St. Geref., II.
G. S. in de Staten-Generaal zijn voor de
Openb. School met den Bijbel, is er dan
een meerderheid vóór?
Kunnen de A. R. onder Kuyper en
Lohman het helpen, dat ze nooit hebben
gevormd de meerderheid in de Staten-
Generaal?
Wanneer dezen er voor verantwoor
delijk gesteld kunnen worden, dan moe
ten ook Dr. Hoedemaker en Dr. Schok
king met de vroegere Fr. Chr. Histo-
rischen op de zondaarsbank.
Ds. Lingbeek gaat natuurlijk vrij uit.
Voor de H. G. S. werd opgericht had
bij geen politiek verleden. En wie heeft
er ooit van gehoord, dat Ds. Lingbeek
bestuurslid is geweest van een sepera
tistische (bijzondere) school?
Alleen op één ding willen we even
wijzenop wat Dr. de Visser en Heems
kerk deden in het belang van de kinde
ren aan de Openb. Scholen. Wat be
treft het godsdienstonderwijs.
Verleden jaar is door ons breedvoe
rig hierover geschreven in De Rotter
dammer en de N. Haagsclie Crt.
Hoewel verbonden aan het Hervormd
bijzonder (Ds. L. moge het me verge
ven) onderwijs, hebben we er het pleit
voor gevoerd, dat, overeenkomstig de
bedoeling der betreffende Koninklijke
Besluiten en de Schoolwet van 1920,
aan de Christen-onderwijzers van de
O. Scholen, in Rotterdam, godsdienst
onderwijs gegeven mocht worden onder
de schooltijden.
We verzochten inlichtingen hierom
trent, hoe gehandeld werd in andere
steden.
We ontvingen bewijzen van belang
stelling van a. r. en C. h. zijde.
Echter niet van de zijde van Ds.
Lingbeek en zijn geestverwanten.
We mogen toch niet veronderstellen,
dat de toestand van de O. School niet
de belangstelling heeft in 1928 en wel
in 1929?
De voorstanders en onderwijzers van
de Scholen met den Bijbel hebben het
belang van de jeugd op het oog gehad
toen zij met groote ontbering verkozen
liever met het volk Gods smaadheid en
druk te lijden, dan tegen hun geweten
in op de O. School te moeten zwijgen
van den Zaligmaker van zondaren om
meer salaris te kunnen verdienen.
De openbare school was onbruikbaar
voor ons Christenvolk.
Ds. Lingbeek leere uit de geschiede
nis van den schoolstrijd, dat Gods we
gen hooger zijn dan onze wegen. We
ontvingen uit Zijn hand als een koste
lijk pand onze in waarheid Chris Lelijke
en Nationale School.
„IK HAD DEN ZONDAG".
Wij lezen in de Maasbode:
De anti-revolutionaire partij verloor ir.
den heer H. de Wilde een harer ipeest
kloeke, stoere en toegewijde strijders.
Op het gebied van het politieke leven
in het algemeen, van het onderwijs in.
het bijzonder.
Als bestuurder in allerlei functies.
Als spreker en, vooral toeh dit niet
meer ging, als schrijver.
Een vin die hoogstaande mannen, die
zich geheel, het gansche leven lang,
dag in dag uit en uur na uur, geven uit
volle overtuiging, zonder eenige egoïsti
sche bijbedoeling, aan de kerk, aan de
partij, die zij dienen.
Zulk een leven vergt onafgebroken het
moeilijkste, dat iemand in dit leven ge
ven kan.
Voortdurende zelfopoffering.
En er moet een bron zijn, waaruit zulk
een edelmoedige, zulk een sterke gere
geld kan putten zijn offerzin en zijn
kracht.
Waarin vond deze anti-revolutionaire
strijde^ die bron van voortdurende
krachtOTevoer?
Met fluisterende stem heeft hij het op
zijn sterfbed geopenbaard: „Ik had den
Zondag".
„Ik had den Zondag en God gaf mij
zooveel in de prediking".
„Ik had den Zondag
Laten wij het erkennen: treffend
woord, voor menig Katholiek om stil te
worden.
En om een langen en diepen blik te
slaan in eigen consciëntie.
Helaas! al te talrijk zijn reeds, en
steeds talrijker worden de Katholieken
voor wie de Zondag niet is: de dag van
geestelijke krachtshernieuwing, maar al
te uitsluitend, de dag van lichamelijke
krachtsverspilling, ver uitgaande bovcr
een gezonde sportbeoefening.
Ziel en lichaam moeten op den rust
dag, den dag des Heeren, worden ge
sterkt
Maar helaas! de eenige of althans al te
zeer overwegende zorg gaat naar het
lichaam uit, en de ziel schiet schromelijk
te kort
„Ik had den Zondag
t Was voor don stervenden Christen,
dien de anti-revolutionaire partij zoo pas
verloor, nog op zijn sterfbed een troos
tende gedachte.
Laten wij zorgen dat deze gedachte
eenmaal in dezelfde ure voor ons er niet
een worde van diepe, al te gerechtvaar
digde beschaming.
DE VIERING VAN GOUDEN JUBILEUM
DE GESCHENKEN VAN WEEZEN
EN OUD-WEEZEN.
EEN ZAXG VAN GOEDERTIERENHEID
EN RECHT.
OFFICIEELE BERICHTEN.
ONDERSCHEIDING.
Bij Kon. besluit is benoemd tot comman
deur in de Oranje Nassau-orde mr. dr. L. E.
Visser, voorzitter van de commissie betref
fende een nieuwe wettelijke regeling der
naamlooze vennootschap.
Bij Kon. besluit is bevorderd tot grootof-
ficier in de orde van Oranie-Nassau m
J. A. Trip, president-directeur van de Java-
schc Bank.
COMMISSIE N.V. ONTBONDEN.
i Ju-
Bij beschikking van den minister
stitie is ontbonden de op 26 Juli 1928 inge
stelde commissie, aan welke was opgedra
gen hem voor te lichten over de vraag, ol
en, zoo ja, in hoeverre wijziging is te bren
gen in de nieuwe wettelijke regeling van de
naamlooze vennootschap, voor wat betreft
openbaarmaking van balans en winst- en
verliesrekening, onder dankzegging aan den
voorzitter, leden en den secretaris der com
missie voor het verrichten van hun vrucht-
dfagemlen arbeid.
AUDIËNTIE.
De gewone audiëntie van den minisle,
van Arbeid zal op Donderdag 27 Juni a.s
niet plaats hebben.
CONSULAIRE DIENST.
Bij K. B. is de heer C. N. O. Fulton erkend
en toegelaten als consul van Zweden, ie
Medan, voor het Gouvernement Oostkust
vn Sumatra (uitgezonderd de afd. Beng-
kalis), het Gouvernement Atjeh en onder-
hoorigheden en de residentie Tapanoeli;
de heer G. F. J. Staargaard erkend cn tot
gelaten als consul van Zweden, te Soer
baja, voor de gewesten Midden- en Oost-
Ja va, Soerakarfa en Jogjakarta; zijn sir J.
Crosby, cn de heer H. B. Henderson erkend
en toegelaten resp. als consul-generaal en
als vice-consul van Groot-Brittannië cir
Ierland, beiden te Batavia.
De Nederlandsche gezant te Tokio, p«
raai J. C. Pabst is te Den Haag in Hotel
Paulez aangekbmen.
DE HYDRA.
PROVINCIAAL GEREF. WEESHUIS
TE MIDDELHARNIS.
Maandag en Dinsdag, 24 cn 25 Juni, werd
het 50-jarig bestaan van het Provinciaal Ge
reformeerd Weeshuis te Middelharnis her
dacht
enkele weken hebben wij den
lezers van ons blad een en ander verteld be
treffende het ontstaan en de geschiedenis
van deze stichting, wij kunnen derhalve
thans volstaan met een verslag van het gou
den feest, dat vele belangstellenden naar het
eiland Goeree en Overflakkee getrokken
he#fL
De voorbereiding
van het feest werd gemaakt door de ouders
van het groote weezengezin, de heer en me
vrouw W e e d a, die alle lof verdiend hebben
x>r deze organisatie.
.Met behulp van den heer C A. T i e-
_jens, teekenleeraar aan de Ambachts
school te Middelharnis, hebben zij de groote
zalen van het gebouw een feestelijk aanzien
gegeven, en een versiering aangebracht, die
er uit een oogpunt van smaak, kleur en lij
nen wezen mag.
Wat overigens de organisatie betreft, kan
men eenigszins een indruk krijgen van het
geen er in dit opzicht gebeuren moest, als
wij meedeelen, dat er voor een onthaal en
logies van meer dan honderd feestgangers
gezorgd moest worden. (Er was op de komst
van niet minder dan 80 oud-weezen gere
kend).
Dat die oud-weezen de voorrechten van
een opvoeding in deze inrichting nog niet
vergeten waren, bleek wel uit het feit, dat
zij gezamenlijk voor het bovenlicht in de
vestibule aan het Huis een
gebrandschilderd raam
Wfettfötfken hebben. Dit raam geeft een dui-
delijke teekening van het Huis en de omge
ving, het is een kostbaar stuk. dat inderdaad
een aanwinst voor de stichting genoemd
mag worden.
Ook de weezen, die nog hun verpleging in
het Huis genieten, hebben zich niet onbe
tuigd gelaten. Zij hebben ter eere van het
gouden jubileum aan het Huis
voordeur
voor den hoofdingang geschonken. Een mas
saal stuk werk van teak-hout, met koperen
monteering. Tevens hebben zij een graniet-
steenen stoep gegeven, zoodat de entree een
nieuw aanzien gekregen heeft. Dit was wel
noodig! De oude deur was verweerd en ver
teerd. Het zou niet lang meer geduurd heb
ben of de paneelen waren er uit gevallen!
Het sympathieke van deze schenking is,
dat onze weezen grootendeels zelf
voor de kosten hebben gezorgd. De heer
Weeda heeft nl. van zijn weezengezin een
«angkoor gevormd en door dit in het publiek
te doen optreden, konden de weezen een
tlink bedrag van do schenking zelf bijeen
brengen.
Dinsdag werden de twee cadeaux aan
het bestuur der stichting overgedragen.
Geven wij thans een geregeld verslag van
de festiviteiten.
Ecu schaduw is er op gevallen doordat de
heer Muiswinkel, mede-bestuurslid van
de stichting, door ongesteldheid verhinderd
aanwezig te zijn. Het is vooral de heer
Muiswinkel die gedurende den tijd dat hij
voor het Huis gewerkt heeft, het hart der
weezen heeft gestolen. Niemand als hij ver
staat de kunst in het leven der weezen in
te dringen en voor deze kinderen een milieu
te scheppen, waardoor zij voor het groote
verlies dat hen trof, vergoed worden wat er
aan hen te vergoeden is.
Evenals bij het veertigjarig jubileum,
werd het feest geopend met een gedachte
nisrede in de Gereformeerde Kek te Middel
harnis. Deze samenkomst werd gehouden
Maandagavond om 7 uur. De voorzitter van
het bestuur der inrichting, Ds. Akker
huis van Maassluis, leidde deze gebeds
ure. Behalve de vele deelnemers aan het
feest waren hier aanwezig enkele officieele
personen uit de Gemeente cn verscheiden
leden der Gereformeerde Kerk te Middelhar
MINSTER LAMBOOY OP BEZOEK.
Sedert eenige dagen ligt te Dordrecht
het opleidingsschip „Hydra" met een
twaalftal adelborsten.
Deze brachten een bezoek aan do vlieg
tuigfabriek Aviolanda te Papendrecht
Ook do minister van Defensie, de heer
Lambooy, vergezeld van den chef van den
marinestaf, sc'>nut bij-nacht mr. De Jager,
den chef van >!e nfdeeling materieel, den
schout-bij-nar' 'chorer, en den adjudant
van den min luit ter zee eerste klasse
lleydt, begaf aan boord van de „Hy
dra" en vertrok daarmee u .nr Tiengeme-
ten. De minister nam de marine-inrichtin
gen in oogenschouw, die aldaar nog zijn
gevestigd.
Gebedsure.
Het samenzijn werd geopend met het zin
gen van Ps. 136 1 en 3. waarna Ds. Akker
huis zijn rede aanving met er op te wijzen,
dat thans ons Provinciaal Gerefomieerj
Weeshuis to Middelharnis met groote dank
baarheid zijn halve eeuwfeest mag vieren.
Het geldt hier geen kring van het geheelo
Nederlandsche volk, maar het feit worrit
begrensd door de natuurlijke grenzen
de provincie Zuid-Holland en nog nader
gestippeld door degenen die in genoemde
Provincie behooren tot de Geroformoerdo
Kerk. Maar dit neemt niet weg. dat er niet
minder reden is om aan den avond van de
zen dag met groote dankbaarheid de wel
daden te herdenken, die onze trouwe Bonds
god aan deze Stichting heeft bewezen. Een
gedetaileerde historie-beschrijving van de
voorbij gesnelde halve eeuw is dus van Spr.
niet te verwachten. Daar velen dit toch mis
schien verwacht hadden, heeft Spr. zijn tan'.,
met schroom aanvaard. Maar de hartelijke
toegenegenb tot het Weeshuis en de wee
zen heeft hef gewonnen. Als tekst heeft
Spr. gekozen Ps. 101 1.
In dezen Psalm, zegt Spr., legt de Koning
de zedelijke en godsdienstige grondlijnen
bloot van zijn regeering, en eischt hij van
zijn onderdanen een leven, waarin de van
God gewilde heiligheid tot openbaring komt.
De eerste toon. die wij hier beluisteren van
den Koninklijken harpenaar is: „Ik zal zin
gen". De inhoud van Davids lied is: ..Ik zai
goedertierenheid en recht zingen". Niet
alleen zalige ervaringen, maar ook beproe
vingen en rampen, gaven hem stof voor zijn
Psalm. Dit is het onderscheid tusschen het
lied van den wereld ling en van den Chris
ten. Juist de vereeniging van goedertieren
heid en recht maakt het lied zoo zeldzaam
welluidend, zoo Godverheerlijkend, maar ook
zoo moeilijk.
Bij de herdenking van het 50-jarig bestaan
van ons Weeshuis willen we zingen van
goedertierenheid en van recht. Aan ons
geestesoog gaat voorbij de brcede stroom
van zegeningen, waarmede de Heere ons
heeft beweldadigd. Gezegend heeft God d>
vele weezen, die hier verpleegd mochten
worden, die hier hun opvoeding hebben g,<
noten, die hier de eerste vorming verkregen
hebben, om als nuttige leden in de maat
schappij op te treden.
Van die goedertierenheid des Heeren wil
Spr. ook zingen als hij denkt aan wijlen
broeder Schoonejongen, die -16 jaar directeur
van het Weeshuis was en waarvan Dr. Im-
peta in de Chr. Encyclopaedic vermeldt:
„Onder leiding van den directeur H. Schoo
nejongen kwam de S achting tot goeden
bloei".
Van de goedertierenheid des Heeren wi
ook Spr. zingen, omdat deze het bestuur ir
staat stelde, om als Deputaten aan de Par
ticuliere Synod- \an Zuid-Holland leiding
te geven bij al het werk, dat ten bate va
hei Weeshuis moest volbracht worden.
Maar bovenal herdenkt Spr. de goedertu
renheid des Heeren ten opzichte van onzen
God zelf, die op zoo heerlijke wijze Zijn
Woord bevestigde, dat Hij een „Vader der
weezen" is.
Maar een gezang wordt eerst welluidend,
wanneer er onderscheiden klanken in sa
mensmelten. D' hooge toon van goedertieren
heid en de lage stem van het recht smelten
tot een hartroerend schoone melodie ineen.
De wereld doet haar best de geleden smart
te vergeten, maar de Christen teekent het op
in 't dagboek zijner levenservaring. De be
proevingen ziin ook voor het Weeshuis niet
uitgebleven. Menigmaal werden verschillen
de kinderen door ernstige krankheden aan-
gcgirepen. Meermalen werden wy door over
lijden van onze weeskinderen getroffen.
Wat een beproeving soms, wanneer de
leiding van het weezengezin minder gunstig
uitviel en de Stichting daardoor in discre
dit raakte. Welk een beproevingen, wan
neer de zware stormen de zilte wateren op
joegen en de landerijen der Stichting gerui-
men tijd onvruchtbaar waren. Welk een be
proevingen, wanneer jongens of meisjes, in
of buiten het Weeshuis, van den God huns
Doops afweken en 't pad der zonde kozen
boven den nauwen weg ten eeuwigen leven.
Welk een beproeving, wanneer het scheen,
alsof het groote gezin trouwe leiding en ver
zorging zou moeten missen.
Alleen wanneer wij zingen van de goeder
tierenheid en het recht des Heeren, kan
lied zijn ter verheerlijking van den Naam
onzes Gods.
Geen krachtiger getuigenis tegenover de
wereld, van den rijkdom van Gods genade,
dan het zingen van goedertierenheid en van
recht
Het gezang der gemeente blijft op aarde
gebrekkig en onvolkomen. Sommigen begin-
el te zingen, maar kunnen de wijs niet
houden. Anderen zijn gedurig uit de maat;
zijn overmatig in hun blijdschap en
matig in hun droefheid. Daardoor brengen
Fe disharmonie in het lied des geloofs. De
danktoon mag geen holle frase of sierlijk
ornament zijn, en de toon uit de diepte geen
namaak, want dat is in 's Heeren oog een
walg.
Spr. richt zich dan tot de weezen en oud-
weezen en zegt: Mijn voorlaatste woord moet
u zijn. De beproevingen bleven ook in
even niet uit Maar de goedertierenhe
den des Heeren bereidde u dit tehuis, v
eler uwer jaren achtereen hebben
keerd. Gij hebt daar een Gereformeerde op-
ontvangen en veel zegeningen ge
noten. zoowel van geestelijken als van na
tuurlijken zin.
En zich tot alle saamgekomenen richtend,
zegt spr.: Laten wij allen eindigen met on
zen dank in den Heere. Laat deze gansche
herdenking zich mogen kenmerken door al-
roem aan menschelijke zijde te vermijden
en laat het een lofaccoord zijn: „U zal ik
psalmzingen, o Heere".
Na afloop van de gebedsure begaven zïph
de genoodigden zich naar het Weeshuis te-
ar de verdere avond in gezellig sa
menzijn werd doorgebracht De weezen had
den voor dezen avond veel werk gemaakt
Verschillende tableaux werden er opge
voerd. Er heerschte een gezellige sfeer. On
gemerkt was het laat geworden. Op waar-
ge wijze is deze gedenkdag gevierd.
HET VARKEN.
EEN VERKIEZINGS-IDYLLE.
Men schrijft ons:
In de havelooze feestzaal, waar de rook
te snijden viel, stond op het gammele too-
neel de Kamercandidaat.
U moet mij niet vragen, welke van de 2i6
namen van mijn stembiljet de candidaat
draagt noch nieuwsgierig zijn naar de par
tij die onzen Kamercandidaat daar in het
rookcrig feestlokaal van 't rustige dorp
ertegenwoordigde. Dat doet niets ter zake.
Alleen maar, hij was Kamer-candidaat en
dominee. Hij sprak zwaarwichtig, omd?..
hij Kamer-candidaat en zalvend, omdat Lil
dominee was, en van den alouden stempel.
a zijn rede valt weinig te vermelden:
.vas naar 't gewone recept van onze
dagen. Hij kamde af en hij kamde op. al
naarmate hij zijn naasten buurman of z;jn
eigen heilig huisje bij den kop had. Hij
poseerde als het schaap te midden ter hui
lende wolven. Hij was de allecn-beginse!-
•aste!
Alle ellende en narigheid over land en
volk was de schuld van gezegde buurman.
Maar daarvan wilde ik u niet vertellen.
Het eind van deze rede was het begin van
mijn verhaal.
Want toen kwam er zooiets als debat. Op
gedrongen debat, waarover Zijn H oog Ede t-
gestrenge-Zijn Eerwaarde zich hoogeüjK
erontwaardigd gevoelde, maar waaraan
niet te ontkomen viel.
Waarom dan ook dominee ten slotte zijn
hooge zijden weer naast liet spreekge
stoelte deponeerde, diep ademhaalde cn
te-opzettelijk verveeld luisterde naar zijn
tegenstander.
Maar de redenen des tegenstander»
brachten verbolgenheid in de ziel van den
Kamercandidaat dominee, wiens naam was
(neen, zand er over). En na een citaat,
aarbij de opponent aantoonde, dat zelf»
één der aloude vaderen niet de beginselen
Zijn Eerwaarde's partij was toegedaan,
ondanks het feit dat hij een onbetwistbaar-
zuiver-oud-vader was, was dominee's ee-
duld uitgeput, en hij brulde de zaal in,
„Maar meneerrrrr, dat citaat slaat als een
tang op een varken".
Toen kwam het moment van den avond.
De nuchtere opmerking van iemand achter
uit de zaal, die de rook, de benauwheid, de
erveling, de vervelooze coulissen deed
■ergeten.
„W ie is hier het Varken?"
Daverend applaus.
Dominee-Kamercandidaat met hooge zij-»
den en parapluie af.
EMIGRATIE NAAR CANADA.
DE HEER CNOSSEN NAAR HET WESTEN
De secretaris van de Gereformeerde Emi-
gratievereeniging, de heer T. Cnossen,
hoopt 9 Juli naar Canada te vertrekken oni
amen met Dr. H. Beets, Directeur van
de Holland Reformed Immigrant Aid So
ciety for Canada, verschillende nederzettin
gen aldaar te bezoeken en een regeling ter
voorkoming van vertstrooiïng van Neder
landsche Christelijke emigranten, voor te
bereiden.
Gaarna zal hij mededeelingen, die in dit
erband van belang kunnen zijn, ontvan
gen aan zijn adres: Stationsplein 9b, Rot
terdam.
Correspondentie kan ook tijdens de afwe
zigheid van den secretaris aan het secre
tariaat worden gericht en bijdragen even
eens op het girono. 126752.
AMSTERDAM-RIJNVERBINDING.
COMITÉ GEVORMD.
Door een groep burgemeesters uit de
streek, gelegen ten Zuiden van de stad
Utrecht, is een comité gevormd om mede te
werken tot de totstandkoming van het plan-
Mussert (kanaal via Wijk bij Duurstede).
Voorzitter van het comité is de burgemees
ter van Wik bij Duurstede, Jhr. J. A. van
Geen. en secretaris de burgemeester der ge
meente Vreeswijk, Jhr. J. C Mollerus.
De voortzetting.
Heden werd het feest voortgezet met een
gemeenschappelijkcn maaltijd, waarna de
cadeaux van weezen en oud-weezen werden
overhandigd Hedenmorgen was er in de
Weeshuisschool gelegenheid om te compli
menteeren .waarvan een druk gebruik werd
gemaakt Vanavond vertrekken de gasten
Morgen zal er een schoolfeest gehouden
worden, daar ook die school vijftig jaar be
staat.
Het ligt in de bedoeling varf het bestuur
om de opbrengst van de feestcollecte die in
de Geref. Kerken van Zuid-Holland gebon
den zijn, te bestemmen voor de nanleg van
centrale verwarming, die zeer noodig is D»?
kosten hiervan worden begroot op f 3000.
JEUGDHERBERGEN.
EEN CIRCULAIRE.
Na langdurige voorbereidingen is enkele
maanden geleden de Ned. Jeugdherberg Cen
trale opgericht
Tientallen landelijke organisaties op het
gebied van jeugdwerk, onderwijs en toeris
me hebben hun medewerking hiertoe ver
leend.
Thans is een circulaire verspreid voor
eenige jeugdherbergen door een aan ul per
sonen, welke door een veel gelijkegd \ignet
den indruk wekt, dat zij uitgaat van boven
genoemde Centrale, die och "er elke verant
woordelijkheid voor den gang van zaken in
bedoelde jeugdherbergen afwijst en drin
gend het verleenen van eiken steun afraadt
CHRISTENDOM EN OORLOG.
RECTIFICATIE.
In het artikel van dr. H. M. A. van r
Valk in ons blad van gister werd de eerste
alinea door een paar verkeerde correctie
regels onleesbaar verminkt
F.r moest staan:
Ook in dezen T\veede-Kamerverkie_xing<
strijd wordt door de ijveraars voor eonziidi-
ge ontwapening met meest als gevolg dienst
weigering en zelfs sabotage, tegen hen dio
voor land verdediging zijn, 't woord \an
Christus uitgebuit: „Steek uw zwaard in de
schede!" enz.
DE H.T.M. TE DELFT.
De openingsrlt van de H. T. M. over n
verlengde tracé van de Delftsrhe lijn in de
gemeente Delft tot de Rotterdnmsche Poort
zul a s. Donderdag plaats hebben. De be
doeling is te half 12 van het Plein te ver
trekken. Voor het publiek gaat de nieuwe
dienst op 28 dezer in. Het tarief blijft on
gewijzigd.
