WOENSDAG 15 MEI 1929
cmcTP R1 AD PAG. 3
PROV. STATEN
VAN UTRECHT.
Diverse subsidies.
Gcdep. Staten stellen aan de Prov. Staten
Boor om aan de Provinciale Utrechtsche
Verkeersinspectie op haar verzoek 'voor 1929
een subsidie, groot f 500, te verleenen.
Tevens stellcim zij voor om aan de Provin
ciale Rcgelingscommissie voor de Paardpn-
lokkerij in de provincie Utrecht een provin
cial subsidie toe te kennen van f 3200. De
commissie deed eem -daartoe s'. rekkend ver
rock o:i Ged. schrijven, dat als het-subsidie
iet verleend wordt de Rog-elingsconunissiui
iechts een klein deel van haar taak zal kun-
en vervullen.
Do Commissie ter bevordering van de Vee
fokkerij in de provincie Utrecht verzocht een
subsidie van f 3500 voor het zwart-bont Hol-
landsch veeslag en van f 250 voor het zwart-
Dlaar Groningsch veeslrg. Zij vraagt voor
serstcenoemd veeslag dus f 300 meer dan
voorgaande jaren, daar zij bijdragen zou be-
ichikbaar willen stellen voor uitstekend
vrouwelijk vee. Gedeputeerden zien noodza
kelijkheid van verhooging van dit subsidie
niet" in en stellen de Staten voor nm subsidie
i verleenen van resp. f 3200 en f 250.
De Commissie, aangewezen door de Regee-
ring om de belangen der geiten-fokkerij in de
provincie Utrecht te behartigen, wondde zich
tot de Staten met verzoek om een subsidie
van f 4CO. Gedeputeerde Staten geven aan de
Staten in overweging het gevraagde subsidie
te verleenen.
Groctwaterschap van Woerden.
Gedeputeerde Staten schrijven o. m. aan
Prov. Staten, dat tot voor korten tijd zich
langs den watergand De Geer tusschen den
hoek van Spengcn en de brug van den
Ouden-dam twee evenwijdig loopende kaden
waren, waardoor een deel van hot grootwa
terschap van Woerden tegen het Amstelwa-
ier werd beschermd. Van die beide water
keringen was de onmiddellijk langs de Geer
liggende Buitenmeentkade in beheer en on
derhoud hij het waterschap Kamerik-Teijlin-
gen.s terwijl het onderhoud van den daarach
ter liggenden dijk, deel uitmakend van de
Hollandsche Kade, verhoefriaagd was onder
toezicht van het grootwaterschap Woerden.
Laatstbedoeld kadegedeelte, hetwelk eerst
hij doorbraak van de Buitenmeentkade
dienst had moeten doen, werd zeer slecht on
derhouden. Het was uit zeer lichte grond-
joortcn samengesteld, terwijl de hoogte 0.45
M. lager was, Öaini in de keur van Woerden
was voorgeschreven. Was derhalve dit kade-
gedeelte als waterkecring geheel ongeschikt,
ook de toestand van de Buitenmeentkade
bleek bij hooge waterstanden, welke zich in
den winter van 1 £25/1926 voordeden, zoozeer
•enschen over te laten, dat gevaar voor
doorbraak bestond.
Gedeputeerden schreven derhajve de beide
genoemde waterschappen aan, verbetering in
dezen toestand te brengen, waarbij zij in
Dverwegjne gaven in gemeenschappelijk over
leg de beide thans aanwezige onvoldoende
k& 'cn door één waterkecring van voldoende
Sterkte te vervangen.
De hiervoor noodige werken zijn door h"t
waterschap Kamerik—Teijlingens, met mede
werking van het grootwaterschap van Woer-
fcn, uit geveerd. Het bestuur van het groct-
witerschap Woerden deed nu een verzoek
ot reglemontswljz'gi'nig.
De grens van het grootwaterschap van
Woerden loopt volgens de omschrijving in
artikel 1 van het reglement langs den noor
delijken voet van de Hollandsche kade, zoo
dat de Buitenmeentkade buiten het groot-
watcrschapsgebicd ligt. Nu laatstgenoemde
kade de eenige waterkeering is geworden,
echten ook Gedeputeerden liet gewensebt,
dat het grootwaterschapsbostuur toezicht
krijgt over bet onderhoud daarvan. Zij mee-
uen dan ook, dat aan het verzoek van hot
grootwaterschapsbestuur tot wijziging van de
prensomsch rij ving moet worden voldaan. In
verband met de voorwerpen, waarmede de
nieuwe grens in aanraking komt, zal de
grensaandui'ling echter iets orders moeten
Juiden, dan het bestuur voorstelt.
Wetenschap.
INSTITUUT KERN.
JAARVERSLAG.
In het dezer dagen verschenen jaarverslag
van het Instituut Kern te Lelden wordt er o.ri
op gewezen, dat met succes pogingen zijn
eangewend om de jaarlyksche inkomsten
van het instituut met f 2000 te vermeeria-
len, waardoor het mogelijk zal worden oen
testen conservator te bezoldigen, wiens
aansteling voor het voortbestaan van het
inst'tuut onontbeerlijk wordt geacht. Het
aantal donateurs steeg van 42 tot 68, het
aantal gewone leden van 250 tot 30S.
Mr. J. H. Kramers trad af a's secretaris
en werd opgevolgd floor den heer H. J.
Damsté.
Een subsidie van f 500 uit het Le:dscb
staat gesteld om de inricht;ng der oude ga
lUniversiteitsfonds heeft het bestuur in
rechtszaal te voltooien in verband met haar
..-e bestemming en tevens om voor een
betere bergplaats te zorgen voor d'aposi-
en af prenten van inscripties. Boven
dien kon worden overgegaan tot het ploat-
van Oud-Javaansche inscripties door
het Ethnografisch museum in bruikleen af
gestaan.
De collegezaal, zoowel als de andere lo
llen van het gebouw Gravensteen worden
geregeld gebruikt voor colleges en cursus
sen niet alleen in de archaeologie ven Ned.-
en Britsch-Indië, maar ook in het Arabisch,
Bataksch, Javaans-ch, Balisch, Male'sch,
Crud-Javaansah, Palé, Turksch, Sanskrit.
Soendar.ch en Arabisch.
De hoogleeraren Berg, Krom en Vogel
houden hun spreekuur in het instituut, even
als de directeur van het Inlichtingenbureau
van het Ministerie van Kolon'ën.
Het jaarverslag geeft vervolgens een uit
voerig overz:cht van de door het instituut
gehouden lezingen. Verschillende buiten-
landsche geleerden bezochten het instituut,
o.a. prof. Gabriel Ferrand en prof. Sylvain
Lév'. beiden u:t Parijs; prof. Lüders uit
Berljjn en prof. Mejumdar van de universi
teit van Brcca (Bengalen).
De bibliotheek van het instituut werd ge
stadig uitgebreid, zoowel dcor aankoop als
door s-henking. Voor den aankoop van boe
ken schonk het Leidsch Universiteitsfonds
een bedrag van f 500, terwijl het Oostersch
Instituut een bijdrage verleende van f 200
voor aankoop van de ontbrekende nummers
van het ..Journal of the Bombay Branch of
the F.oyal Aziatic Society". Ook tal van
buitenlandsche geleerden schonken kostbare
archaeologische werken. Het janrvers'ng
geeft een uitgebreide opsomming van d'e
schenkingen en behandelt vervolgens ult-
Op het eerste deel der Annual R'blioTC-
phy of Indian Archaeologie in Mei 1923
dcor het n'stituut gepubliceerd is thans h-t
tweede deel gevolgd, voornamelijk dank z'j
de ijver en toewyd'ng van dr. C. L. Fnbri.
Blijkens talrijke ontvangen brieven wordt
door bibliographie in deskund:ge kringen
zeer gewaardeerd als hulpmiddel by de stu
die der Indische oudhe'dkunde.
Dr. C. L. Fabri bleef als tydelyk ass's
tent aan het instituut verbonden, terw'jl de
hce-en A. J. Bernet Kenners, Th. P. Ge-
les tin, W. Kern en A. Jonkers op ve~s:hi'.-
lend gebied voor het instituut werkzaam
waren.
Aan het slot van het jaarverslag wordt
er nog op gewezen, dat de boekerij nog me
nige aanvuïï'ng behoeft. De samenstelling
van een cnta'ogus is voorts een dringende
eiscli. Hetzelfde geldt voor de verzamelin
gen van fotografieën en diapositieven. De
helen er iike aanwinst op het gebied van
Hindoc-Javaansehs inscript'es doet den
wensch ontstaan een aanvang te maken
met een representatieve collectie afg'etsels
ven bee'dhouwwerk uit Voor- en Achter-
fnd'a. Orglneele stukken zijn echter moei
lijk te krijgen en slechts tegen enorme prij
zen. Te mogelijkheid om in Eurona zulk een
collectie te vormen heft fe'telijk ongehou
den te bestaan. In d->ze omstandigheden
zou een met zorg gekozen verzameling van
af.g'etse's groote waarde bezitten voor cl?
studie der Indische archaeologie en kunst
ges-h'edenis. De verwezenlijk'ng van dit
denkbee'd 's afhankelijk van de geldelijke
hulpmiddelen.
UIT DE ANT1-REV. PARTIJ.
REDE DS. H. JANSSEN
TROUW AAN DE BEGINSELEN.
Men meldt ons uit Dordrecht:
Voor esn stampvolle Blauwe zeal van
„Americain" trad gisteravond voor de An i-
revolutionaire Kiesvereeniglng op d;. H.
Janssen, Leger- en-Viootpredik.int in al-
gemeenen dienst.
Dr. Severffn, tweede voorzitter, ver
zoekt te zingen Ps. 63 1, leest een gedeelte
uit de H. Schrift en gaat voor in gebel.
Spr. heet, by ontstentenis van d?n eer
sten voorzitter, de opgekome.nen wrlk.im.
Het is spr. aangenaam op deze wijze da
verkiezlngs-campagne te mogen inleiden.
Het is, zegt spr. voorts, goed dat we te kla
gen hebben over afval en verval, omdat 't
dan een dag des roepens wordt. Want de
antirevolutionaire partij in ons vaderland is
geboren uit het geloof. Daarin belijden we,
dat d't is een werk Gods. En 't werk
Gods kan niet verloren gaan, omdat God
niet laat varen de werken Zijner hinden.
Spr. wekt met genoegen op. Wart in de
ze vergadering blijkt 't. dat 't der A.-1L
Party ernst is, als ze belijdt een interkerke
lijke uartij te zijn. Wij hebben maar één
wortel, dat is het geloof. Met dit ouder-
wetsch genoemde geloof, kunnen wij de
moderne wereld overwinnen en de moderne
v raagstuldcen oplossen.
Ds. Jansser,
daarna het woord
verkrijgende, wijst
or op, dat ons "elk
over enkele weken
geroepen wordt een
zeer prlncipieele uit
spraak te doen. NI.
over de vraag, hoe
ons volk in de ko
mende jaren z 1
.•egeerd. Spr. vraagt,
of zijn gehoor wel
eens goed ingedacht
heeft, wat er zju
gebeuren als de lin
ker,-artyen 't 3 .luti
wonnen. Want hoe zou een linksche re
geering staan tegenover het onderwys, hu
welijk. Zondagswetgeving, defensie cn
vaccinatie? Men kan er op aan, dat men
van links alles doen zal om er te komen.
De tegenwoordige apath'e wijt spr. aan
het tegenwoordige intermezzo-kabinet.
Voor spr. is het de grootste vraag: hoe
komen we er uit. Mede in verband met h t
penibele Belgische vraa-rstuk is spr.'s bede.
dat er kome een kebinet-Colijn.
Spr. wil meer. Want met een recht=che
meerderhe'd zyn we er nog niet. Want die
hebben we nu ook.
Daarom wil spr. opwekken trouw aan de
beg'nselen te zijn.
Er wordt in onze dagen veel beginse'looa
geleefd, en daarom is er ook zooveel ver
deeldheid. Spr. noemt het terrein der ker'c,
waar men lustig voort scheurt of er kaclit
zat in het losscheuren.
On 't terrein van den Staat is t niet
anders. Er zyn eigenly'k maar twee groote
beginselen: geloof en ongeloof: een ent-
revolutionaire en een revolutionaire partij.
Dat dit ru links hokus pokus is, kan snr.
zich indenken, want al wat uit oe revolutie
is. draagt den wortel der verdeeldheid in
zich.
Mr ar 't is heiras rechts niet veel bater.
Het bedroeft spr., want de duivel lacht er
Het oud-Hollandsche huisgezin is eren-
eens der ontbinding prijs gegeven, en wordt
vervangen door het moderne huisgezin.
Allen beg'nselen kunnen kerk, staat en
buisgezin bijeenhouden. D^ze b'ginselen
zijn geen rbstracties, maar ziin 't eeuwig?
•'n 't tijdelijke, 't onveranderlijke temi-ü.n
van alles wat verandert. Dra-om kan er
ook niet mee gem rebandeert worden.
Van d't alles bebben we 't hewys in ons
ei zen midden: het joodsche volk. Dat p-e-
d:kt ons on indrukwekkende wij-e: wi? Gad
verlaat heeft smart op smart te vre?z?n.
Snr. wijst drarop, omdat G-oen van Prin
steren meermalen ons volk daarbij vergele
ken h??ft evenals Da Costa.
Ons vo'k is niet alleen cn th?olo?!se»-
rend vo'k, mrar ook een poTt'cempn-t vo k
Dit volk ru is altijd antirevolution-ir ge
weest en is het nog. Want het karaktisee-
rende d'er partü is. dat haar p^og-am van
berinso'en u't Gods Woord is opgebouwd.
In het tweede gedeo1te v?n z";n betoon,
bez'et snr. de vraa~: hoe st?at 't m-t d"«
trouw ran d'e bcinBrïen. Want be~ins.l n
zonder beleving verge'ij1 "t spr. hü grcn'co-
ren op zolder, dat nimmer opkomt. Nc-n.
beriufelen moeten vorm en gestalte in ons
kriigen
Er ziin er. die zeggen, nis é"ne pa-t'i
h-~'-«~-Moo«V:d 8n-e1-an kan, is het d:
A.-R. Party', zooals ,.de Bmmr" zegt. Snr
hoopt dat er vele Tanier"-leze1rs aanwe
zig zjin. Als men dit b'ad lepst, vraagt m n
z:ch af, of een zó-S in-verrotte p"rt>f als de
a „0,, ,,.e] i«r-er K-staan kan. Men
stelt 't voor, of de A--R. partü ni>-ts an
ders doet, dan ons volk aan Rome ver-
s'-cheren. Rnm». d~t is de êéne groote
vijand van ..de Banier".
Snr. maakt en ve-sehil tnsscben de Rcom-
sehe Kerk en de R-ximsche burgers. Als
spr. over de P-rpe-he m's sp-eekt. Js die
een vervloekte 8f~oderii. D"n do't h'i d_ar
geen letter pf. Mam de Ronm-ohe bur'ers
die stonden in 191R naast de protestan
ten t^gmover h?t socialist;sch g?v»an. Om-
d"t de S D.A .P. ook de Roomsche Keik niet
bobben moet.
Maar, hoewel spr. 't hebben kan, dat er v"n
de A.-R. partü wat gezegd wondt, s'elt hü
••e condities, d-t men ten eemt* wA\r zri-
het regende gevnd niet ove-irede. T-n
tweede, n:et spreke zolder kenn;s van za
ken, en geen schijn voor zijn aanziet
M-'nder orit'seere en meer stui'e^re.
De Staatkundig Gere'o-meerden Vroegen
'ich op orze v°deren. Doch men wet niet,
hoe droef de tn'd was onder onze vaderen
Men leze Theodorus ven der Groe.
Men kan tegenwoordig op 't poRti-k"1
«errein menschen ontmoeten die 'o"pen m^t
pen moker en een breekijzer. Maar spr.
vraagt: boe kan men daarmee nu bouwen?
Daarmee h-bben ze ru al tien laar op d:
A -R. partij gerameid. Eu 't is onmmk--
ljjk er is nor geen scheurtje in de A.-R.
partij. Of ze ook goed Is.
Man- nu vraa-t snr.: houdt nu e'n--- op
met afbreken, doch kom eens met uw be
stek. Zoo doen we toch ook i" ons hnViük
leven? Vóór we breken en 6loou2n gain,
hebben we toch eerst een nieuw bestek
kir ar.
Als spr. ervan ovnfprgd was. dat het
mogelijk is op artikel 36 een partü te bou
wen. een re^eering te vormen en 't geb-e-
le staatkundige leven on te t-ekkm, dan
werd hij morgen Staatkundig Gerfar-
meerd. Maar dat ziet spr. iwst niet. Ea daar
om blijft bij Antirevolutionair.
Een ander bezwaar ;s. dat de A.R. ratty in
h-ar organen te wein-'g petui-t. D-urvoor
kan spr. wel wat voelen. Want d~t is h?.?r
roening toeh. Spr. is bevreesd, dat we te
veel nrar de regeering hebben gestaan.
Spr. hoopt, dat er 8 Juli e-r rechtsche
meerderhe'd komt eh dat d? A.-R. en Ch-.-
Hist. en Roomseh-Kath. elkra- voar e-n
regeeringsprogram kunnen vinden. Wnnt
een nün'sterïe als we nu hebben Is nlft
acceptabel voor de A.-R. partij. Spr. ho0pl.
dat we zullen krygen een zuiver pnrleman-
taire regeering op een vast accoord. (Ap
plaus).
Land- en Tuinbouw.
FRUITTEELT EXCURSIE.
Door de hoofdafdealing „Fruitteelt" der
N'ed. Heide Maatschappij zal bij voldoende
deelname einde Juni een excursie worden
gehouden naar het fruitteelt- en boomkwee-
kerijgebied in de omgeving van Hamburg.
KAASCONTROLESTATION
ZUID-HOLLAND (VOLVET).
Uit het ons toegezonden jaarverslag van
genoemd station over 1928 blijkt, dat ecu
hoogere garantie dan 46 voor volvette
boerenkaas niet gegeven kan worden. Aan
gedrongen werd op terugkeer tot de ouder-
wetsche bereidmethode.
In Noord-Brabant en Limburg staan 17
boerenbedrijven onder controle.
Het ledental nam in 1928 toe van 3224 to
3297: 230 nieuwe leden traden toe en 157 be
dankten.
Het mntal monsteis volvette kaas, door
de controleurs genomen en in het labora
torium onderzocht, bedroeg 6J.783. Een vorig
jaar was dit 68.812.
Totaal werden G9.295 kaasanalyses (vet- en
vochtbepalingen) gedaan tegen 77.653 in het
vorig jaar.
Wegena een vetgehalte in de kaas beneden
46 moesten 385 leden geschorst worden;
257 in 1927.
Het gemiddelde vetgehalte was even hoop
als in 1927, nl. 49,0».
In 1928 had 1.37 van het totale aantal
onderzochte monsters een vetgehalte lager
dan 46 (1,23 19.2 van alle onder
zochte monsteis had een vetgehalte lager (I
48 (18.4 Bij de bcoordeeling van het
gemiddelde vetgehalte over het geheele jDJr
moot er rekening mede worden gehouden,
dat dit gemiddelde gedrukt wordt doordat
bij het station zeer speciale monsters van de
morgenkaas worden genomen, welke kaas
ongeveer 2 vet minder bevat dan d'
avondkaas.
Het gemiddelde vochtgehalte van 20t4
monsters kaas was 4IS.1 (als v.j.) 72 mon
sters kaas van 21SU dagen oud bleken ge
middeld 40.8 vocht te bevatten, 620 mon
sters van 30—UO dagen oud gemiddeld 39."
vocht, 453 monsters van 90— ISO dagen
oud gemiddeld 38.0 vocht en 64 monsters
ouder dan 180 dagen gemiddeld 35.3 vocht.
Aan contributie werd ontvangen f54.G95.25,
aan buitengewone bijslng f 39.725.20.
Evenals in 1927 werd «<>>k in 1928 tien cent
per koe aan de leden terugbetaald, hetgeen
f 7750.60 vorderde. Aan contributie en bij
slag werd f 4245 meer ontvangen dan in
1927. De entreegelden beliepen f 6192, de
boeten f 1298.05. Uitgegeven werd aan sala
rissen f 57.1S9 of f 7000 minder dan in 1927.
Aan propaganda werd f 2220.94 besteed.
Het batig saldo bedraagt f 3795. 59, dat
bijgeschreven is op de rekening exploitatie
erschot van voorgaando jaren.
De balans, sluitende op f 161.051.16, ver
meldt een reservefonds van f 80.000.
De winst- en verliesrekening sluit in uit
gaaf en ontvangst met f 98.365.96. De be
grooting voor 1929 s'nit met een ontvangst
en uitgaaf van f 96.700.
Ter algemeene vergadering werden jaar
verslag, rekening en begrooting goedge
keurd.
Voor 1930 zal verlaging van den bijslag
per koe overwogen worden.
Besloten werd, in het huishoudelijk regle
ment de bepaling op te nemen, dat de leden
van afdeelingsbesturen, behalve de voorzit
ter en de secretaris, lid moeten zijn van het
station.
Uit besprekingen bleek dat de meeste
boeren gekant waren tegen liet opleggen van
nieuwe verplichtingen aan de leden van het
station.
Het hoofdbestuur /.ou rekening houden
met opmerkingen inzake den bewaartermijn
en bezwaren hiertegen.
In de vacature-Jougert werd benoemd tot
technisch ambtenaar, de heer H. J. Huis
man te Gouda.
EXAMEN FRUITTEELT.
Het bestuur der Ned. Pomologische Ver
een. hoofdafdeeling Fruitteelt der Ned. Hel
de Maatschappij heeft besloten bij vuldoen
de deelname het examen fruitteelt in bei
a s. najaar op nader te bespreken plaats te
houden
ZOUTGEHALTE NI HET BOEZEMWATER.
Dezer dagen is vanwege de Rijkstuln-
bouwwinterschool te Naaldwijk een onder
zoek ingesteld naar het zoutgehalte van het
boezemwater in het Westland.
Onde.rtaand lijstje geeft uan hoeveel
grammen keukenzout cón liter water bevat-
Honselersdijk 0.20; Weste/.ee 0-30; Loosdui
nen 0.32; Kwintsheul 0.34; Wateringen 0.37:
Poeldijk 0.39; Sammersbrug 0.39; Monster
0.41; 's Gravenzande 0.49; Naaldwijk 0.53;
Oranjebinnensluis 0.53; Zwartendijk 0.55.
liet water kan dus overal als gietwnter
gebruikt worden zonder de planten te scha
den.
EEN BELANGRIJK VRAAGSTUK.
De varkensmesteiy heeft in het laatste tien
tal jaren nog al wat schommelingen mee
gemaakt.
Over t geheel hoort men er veel over
klagen. En daarvoor is reden. Meer dan één
reden zelfs, daar er weinig winst te boeken
mestinrichtlng.
Vroeger kon men doormeslen tot men
vette varkens had, zoo soms tot 500 pond
toe. Die tijd is voorbij. Men lust geen spek
meer! t Moet vleesch zynl En daarom geen
vette, oude varkens meer.
Het vleezige varken doet nu opgeld. Veel
vraag naar jonge dieren dus. Zoo gingen er
uit ons land honderden en duizenden zooge
naamde Londensche biggen, die tot een ge
wicht van ongeveer 100 pond werden gehou
den en dan in verschen toestand werden uit
gevoerd. Daar is met één slag een einde aan
gekomen, doordat Engeland den invoer van
versch vleesch heeft verboden.
Dat is een slag voor onze varkenshouders
geworden, daar juist het opfokken van zulke
lichte dieren het meest voordeelig i3, daar de
gew.chtstoename dan het sterkst is en dus het
voordeeligst wordt gemest.
Een derde mestrichting vinden we in het
grootbrengen van het baconvarken.
Dat is een varken van tusschen de 150 en
200 pond. Zulke dieren worden in Engeland
heel veel gevraagd. Het is ook weer een
varken, dat vooral om zijn vleesch wordt
grootgebracht en niet om het vet. dus een
vleeschvarken en geen spekvarken.
De eigenschap om vooral vleez'g te worden
is niet bij alle varkensrassen even sterk ont
wikkeld. En waar men in Engeland zeer
scherpe eischen stelt aan de eigenschappen
van het varkensvleesch, moet men wel terdege
er op letten welke dieren men fokt.
De bepaalde voorkeur, die men in Engeland
voor een scherpbegrensd soort heeft, blijk*
wel heel duidelijk daaru-t, dat de Nederlar.d-
sche baconvarkens soms tot 20 en meer cen
ten minder per K.G. opbrengen dan Iersc'ne of
altyd toch ook nog minder opbrengen dan le
Deensche bacon.
Geen wonder dus, dat de vraag naar de
beste wy'ze van baconfokken een vraag is, die
in den laatsten tijd heel sterk naar voren
komt en heel vaak wordt besproken.
Vooral waar de resultaten van de varkens-
mestery niet zoo rooskleurig zyn, moet men
alles doen om hierin verbetering aan te bren
gen, wat er maar gedaan kan worden.
Ook voor de landbouwers zit hieraan een
zeer gewichtige kant. Immers de verbouw
van koren is in de laatste jaren ook al niet
van de voordeeligste. De prijzen, die door de
wereldmarkt worden bepaald, zyn vaak van
dien aard, dat er maar amper een loonend
bedrijf v£»n maken is. Doordat de boer het
stroo als veevoer en als veestrooiïng goed te
pas kan brengen, komt hy er dan nog zoo
Kon hy nu zijn koren ook nog in het eigen
bedrijf 200 rendabel mogelijk maken, dan zou
dat ook den korenbouwers heel wat kunnen
verlichten. Zou dat misschien ook door de
varkensmeatcrij gedaan kunnen worden
Immers de boer kan hier voordediger
mesten dan hy, die alles moet aankoopen-
Van tusschenpersonen is dan geen sprake:
vervoerkosten vallen er buiten. Dat beloopt
per 100 K.G. toch ook altijd wel zulk een
bedrag, dat dit voor den boer-gubruiker een
behoorlijke winst zou be teekenen.
Eer men in belangrijk aantal tot dezen
maatregel overgaat, zal er nog wel eenige
tijd verloopen, daar de varkensmestery voor
vele bouwboeren vaak een heel gering onder
deel is van hun bedrijf. Een onderdeel, waar
aan ze zich vaak al heel weinig storen. W an-
neer er in den herfst maar een paar varkens
zijn, waarvan men er één slachten kan om in
de kuip te bergen, dan is men al tevree.
En toch zou het te probeeren zyn of men
z'n koren niet voordeel ger zou kunnen om
zetten in varkens, dan het zoo aan de markt
te brengen. Menigeen zal de schouders op
halen en weten te vertellen, dat hij nog maar
weinig voordeel van zijn mesten heeft ge
noten. Doch daar is dan ook reden voor. Men
heeft daarbij meestal groote fouten gemaakt-
En om tot een rationeele mester» te komen,
moet men er zich ten eerste veel meer mee
bemoeien; ten tweede moet men zich goed
rekenschap geven van de richting die men uit
wil en ten derde moet men (om net maar bij
drie punten te laten) voederen op een oor-
deelkundige wy'ze, zoo dus, dat men het
meest gewenschte product krygt voor de
markt waarvoor men leveren wil. Daar komei.
we D.V. op térugl
Plaatselijk Nieuws.
USSE.
GEREF. IÏANNENVEREENIGING.
De heer A. R. Kuiper zal hedenavond In
de vergadering der Geref. Mannenvereeni-
ging inleiden: „De verovering van Kanaan"
De veigadcring vangt aan om 8 uur.
GROENE VEILING.
„Hobaho"
Op Donderdag 16 Mei tc Hillegom en
Bennebroek. Te beginnen des n.m. 2 uur
precies op den tuin genaamd „Winterrust
van dei heer W. F. van VVaveren.
Gepre:entcerd zullen worden o.m. 70 R.R.
Scilla Siberica, staande op den tuin aan de
Veenenturgerlaan van de firma H. Rusman
«fc Zonen. Deze nartij ls vooraf te bezichtigen
en wordt niet op den tuin geveild. Voorts
voor den heer W. F. van waveren. Barri
Albatros, Barri Seagull, Poeticus Horace,
Cassandra, Glory of Lisse, Golden Giant,
Rljzendo Zon, King of the Yellow, Ibie,
Vuurbaak, Orange Globe, Prins v. Orange,
Couronne d'Or, van der Neer, enz. Voor de
firma Stammes v. d. Vliet 180 R.R. dubb.
Van Sion. Voor den hoer P. van Zijl 40 R.R.
Bartigon, 40 R.R. Princes Elizabeth, Faust,
Ivrelage, Sirene, Rauwenhof, John Ruskin,
Hobbema, Thournesoll, Lac v. Haarlem.
Voor den h?er F. J. Sassen, groote partijen
Sir Watkin, Ornatus, Barri Seagull, Golden
Spur, Glory of Lisse en diverse partijen
enkele en "dubb. en Darwintulpen.
Donderdag 16 Mei, des namiddags 2 uur,
groote liquidatie-veiling te Noordvvijkerhout.
Ten verzoeke van de heeren F. Duiven
voorde Wz. en L. F. Bellccom en W. Borst
\jl. Ten oversttan van notaris A. B. ter Haar
te Noord wijk. Te beginnen bij F. Duiven
voorde Wz., Kraaierelaan, te Noordwijker-
hout.
Aangeboden zullen o.m. worden: Groote
partijen: Narcissen: Spring Glory, Sir Wat
kin, King Alfred, Emperor, Lucifer, Victoria,
Poet, Horace, Laurens Koster, Ornatus, Poe-
taz. Zaailingen, D. v. T. Cour d'Or, Theeroos,
Murillo Azalea.
Darwin tulpen: Elisabeth, Sanders, Barti
gon, E. v. T. Oostenrijk, Rose Grisdelin, Coul,
Cardinal, Harm. Schlegel, cnz.
Op Donderdag 16 Mel te Hoek v. Holland.
Te beginnen des v.m. 10 uur nrecies op den
tuin aan de Halte Kaapwoning der W.S.M.
te Hoek van Holland. Voor diverse princi
palen. Groote partijen vroege- en Darwin
tulpen, waaropder voorkomen groote en
sterke partijen Will. Copland, Clara Butt,
Couronne d'Or, Murillo, Witte Due Max,
Scarlet Due, Prins van Oostenrijk en ande
ren, alles extra sterk in 't gewas staande.
UITSLAG VOOnVRILING.
gehouden door de Coop. Velllngvereen. voor
Bloembollenkweekers H.B.O. iG.A.) to Lisse.
abelh s-12 op 4.50.
Plantgoed. Talpen per II.L. Nnrelaaea per kk
Enkele Vroege Tuipeni BrilUnt Star onger,
f 121. dito ouuer 10 1JZ. Proserpine onger. 17^
Alax Havelaer 125, Pr. v. Oostenrijk 104. Wlttn
One -Mux onder 10 40. La itelne Max ond. 1»
ƒ81, Herm. schlegel 77. gele Prln» ƒ100. Scar
let Due onder 10 ƒ58. Pr. v. Oo«tuurOk onder 1»
ƒ22. Due. de Berlin onder 9 ƒ118.
61. La TuUpe
of the North f 0.11. Barry
.'ur<
227. Crocu-* Geel ƒ145. Mont Blana
ƒ290. K.lng of the Whites 279. Queen of tha
Blues ƒ410. Crocua blauw tot 8 cm. ƒ24», MeQer
beer 221.
Dubbele vroege Tnlpeai MnrlUo onger.
Imp. Rubroirum onder 10 122, Theerooa onder
Rechtzaken.
HOOCZ RAAD.
DE CULEHBORGSCHE MOORDZAAK.
De Hooge Raad heeft behandeld de cas-
satieberoepen van A. C en M. d. S., di«
met betrekking tut de Culemborgsch*
moordzaak lijn veroordeeld door het Hof t«
Arnhem, de eerste tot 5 maanden, de laaw
ste tot 2 jaar gevangenisstraf wegens meio»
eed.
In de zaak-C werd niet gepleit De pnv
cureur-generaal concludeerde tot verwer
ping, en de uitspraak werd bepaald op '21
MeL
In de zaak-De S. werden drie cassatie»
middelen voorgelezen door Mr. B. Edera.
heim.
De conclusie van het O. AL werd bepaald
op 27 MeL
BEROOVING VAN EEN BANKLOOPER
TE AMSTERDAM.
Voorts behandelde de Hooge Raad no*
opn cassatieberoep van H. N. K., door hei
Hof te Amsterdam veroordeeld tot een eo»
vangenisstraf van 3 jaar en 9 maanden
wegens diefstal. Tezamen met zekeren V.
haii bij te Amsterdam op 15 Februari op
den Singel van een banklooper der firma
M. een ta.sch geroofd, inhoudende f ló.OOOt
Mr. de Lauwere lichtte enkele cassatie»
middelen toe.
HAAGSCHB RECHTBANK.
De Haogsche rechtbank heeft den gewe
zen huisknecht van het krankzinnigenge»
Oud-Rosenhurg to I^ïosduincn. J. Chr. van
O., thans gedetineerd» ter zake van den
moordaanslag op een zuster van dal ge
sticht, door op haar eenige revolverschoten
te lossen, veroordeeld tot 3 jaren gevang»»
nisstraf met ter beschikking stelling van
de Regeering na het ondergaan van dio
straf. De eisrh was 8 jaren gevangenisstraf
met ter beschikking stelling.
Laatste Nieuws.
DE VUEGBOOTEN NAAR INDIB
Maandagmiddag kwamen de twee Nedei*
landsche vlicgbootcn uit Bombay te Trin-
comali aan en denken vandaag aan het
langste traject van de hcele vlucht te be
ginnen.
Blijkens een bij het Departement van De
fensie ontvangen telegram zijn de Neder»
landsche vliegbooten hedenochtend 12 uur
Middelbare tijd Greenwich (pl.ra. 5^ uur
pl. tijd) naar Sabang vertrokken.
TABAKSAANPLANT VERNIELD.
MEDAN, 14 Mei (Aneta). Storm en slag
regens hebben het Bind.! rsclie geteisterd.
Talrijke boomen zijn ontworteld. Op de on
dernemingen van do Deli Batavia Tabak-
Maatschappij zijn 2»/z ruilliocn tabaksplan
ten ernstig beschadigd.
KERKNIEUWS.
GEREF. KERKEN.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Hengelo (vae.-G. Salo
mons), Dr. H. W. Obb'nk te Geldermalsen.
Te Ee (Fr.), O. S. Cazemier te Stavoren,
Marktberichten.
TLMS, 14 Met. Ele
WOunoEX. IS Met. K n n Aangeroerd f.r<4
partijen. TrUxen: le »rt. 35—40. met Rük»merk
le art. ƒ41—44. 2e art »7—39. Hundci matig
5.20540. een dene I
4.90. nllea per 100 etuk*.
Pluimvee. Kippen 60—90 e.. henen 1.56—
1.90. renden 45 o. duiven *4—26 e. konQnen Tl
HANDSCHRIFTEN DES BIJBELS.
II. (Slot.)
Zijn dus de eicren.handig geschreven of ge
dicteerde geschriften der Bijbelschrijvers alle
le loor gegaan, gelukkig werden in den loop
der eeuwen tal van afschriften gevonden,
wier aantal reeds in de duizenden loopt
Het is nu de taak der Textcritiek om de
ïoozeer uiteenloopende waarden dier af
schriften te taxeeren, en door hare onder
linge vergelijking den oompronkelijken tekst
Ier II. S. vast te stellen. De afschrijvers heb-
jen immers allerlei fouten gemaakt: niet
slechts de begrijpelijke hoor- (bij het dictee-
en r/ezichtsiouten (door verkeerd lezen
van letters en woorden, sotns overslaan van
geheele zinnen), maar ook opzettelijke (en
dat nint alleen door z.g. ketters), omdat de
inhoud van het geconiëerde geschrift niet
overeenkwam met hunne persoonlijke of
hunner lastgevers mcening.
Enkele voorbeelden, ook uit de oudste en
beste handschriften kunnen zulks duidelijk
©aken.
In Joh. S 13 werd wel weggelaten: die In
den hemel is, of in veranderd in uit, of is
vertaald door was. In 14 28 licfhadl ver
anderd in liefheb!, om Jezus' verwijt te ver
zachten. In 1 Cor. 4 2 in de uitdeclers wordl
vereischtin: eischt van de uildcelcrs!; in
1 Petr. 2 3: indien r/ij anders gesmaakt hebt
dat de Heere goedertieren is, door verande
ring in den grondtekst van één letter, in-
dat de Heere is de Christus; in Malth. 27
60: en leidde dat in zijn nieuw graf, in: in
zijn ledig graf; in Matth. 11 li: en zoo qij
het wilt aannemen, in: wanneer gij wilt, zoo
neemt het aan!; in Itom. 2 17: zie, gij wordt
een Jood genaamd, in: maar hoeals gij een
Jood genaamd wordt; in 1 Tim. 3 16 in
plaats van: God is geopenbaard in het
I vleesch; Hij is geopenbaard enz.; in 1 Cor.
7 2 in plaats van: zijn eigen vrouw hebben.
in: houden (verschil dus over de vraag, of
|de ongehuwde staat heiliger is dan de ge-
huwde): in vs. G: doch ik zeg dit uil toela
ting, niet uit bevel, in: niet uit zwakheid;
j in vs. 7: want ik wilde dat alle menschen
I waren, gelijk ik ben, bijgevoegd: in reinheid;
in Luk. 1 3 in plaats van: voortreffelijke
I Thcofilus, oprechte T.; in Mark 14 30 het
woordje: tweemaal geschrapt, om zoo den
tekst in overeenstemming te brengen met
dien der andere evangelisten, die slechts van
een kraaien van den haan spreken zonder
meer; in Luk. 22 36 de woorden: en koope
een zwaard, veranderd in: en bidt voor uw
vijanden; voorts vs. 43 door velen, vooral in
den strijd met de Arianen, geheel weggela
ten, omdat zij die versterking van Jezus door
een engel beneden de waardigheid van Chris
tus achtten; insgelijks in Ef. 5 31 geschrapt:
en zal zijn vrouw aanhangen, waarin de
kerkvader Hieronymus het met Marcion eens
was; in Mark 13 32 eveneens: ook de Zoon
niet (van orthodoxe zijde tegen de Arianen):
in Tit. 2 8 het woordje kivaads; in 3 10
de woorden: cn tweede; Matth. 5 17 ver
anderd in: „Wat meent gij? Ik zou gekomen
zijn om de Wet en de Profeten te houden?
Ik ben niet gekomen om ze te houden, maar
omver te stooten!"; 11 21 door verkeerde
schelding der woorden in plaats van: Wee
u Chorazin, gelezen: Wee u, gij land van Sin;
en 11 23 veranderd in: En gij Kapernaum,
dal niet tot den hemel verhoogd zijt!
In Matth. 27 16 en 17 is denaam Jczu9
voor Barabbas in vele handschriften helaas
geschrapt en door onze Statenoverzetters
niet overgenomen, wat opzettelijk gedaan Is.
zooals de kerkvader Origenes mededeelt,
daar een booswicht als Barabbas wel zulk
een mooien naam als dien van Jezus wel niet
mocht dragen; insgelijks In Hand. 13 6 het
woord Barjehu, dat onze Statenvertaling wèl
heeft overgenomen, veranderd in Barjehu.
Zeer opmerkelijk ls, dat sedert den dood van
Jezus diens naam niet meer aan kinderen
van Joodsohe afkomst werd gegeven, door de
Joden niet uit vijandschap, door de Christe
nen niet uit piëteit, welk feit een sterke bij
drage is voor de historiciteit van den
Christus.
Ook een paar voorbeelden van bijvoegingen
mogen hier volgen.
Achter Matth. 20 28, waar van Solome's
verzoek ten gunste harcr beide zonen sprake
is, leest men in enkele handschriften, o.a.
in het bekende van Cambridge, de woorden:
„Gij moet trachten van kleinen grooten, en
van grooten kleinen te worden. Als gij naar
een maaltijd gaat, waartoe gij uitgenoodigd
zijt neemt dan niet de eerste plaatsen In,
want mogelijk eou iemand die voornamer
was dan gij er komen, en dan zou degene, die
u genood heeft, tot u kunnen zeggen: schikt
een weinig naar beneden, en gij zoudt be
schaamd worden. Maar neemt de laagste
plaats in, cn als dan iemand komt, die min
der Ls dan gij, dan zal degene, die u genood
heeft zeggen' schikt wat op, en dat zal beter
voor u zijn". De laatste zinnen herinneren
aan Luk. 14 8—10, maar komen daar an
dere voor, ook wat het verhand betreft, ter
wijl laai en stijl van den oorspronkelijken
tekst tegen de Inlassching getuigen.
Achter Rom. 3 21 onder den invloed van
Origenes: „Maar zoo is nu wel Gods gerech
tigheid geopenbaard geworden zonder de wel
der natuur, hebbende het getuigenis van de
v van Mn7.es en van de profeten." Tus-
hC> cn Mark 14 en 15 hebben de Marclonietpn
mielascht: „En zij rechtvaardigden zich,
zeggende: deze eeuw berust op een bestand
van onrecht en ongcloovlgheid, omdat zij
door (den invloed van) de onreine geesten
niet toelaat, dat men zich de ware deugd van
God eigen maakt Openbaar daarom nu reote
Uw recht!"
Het niet voorkomen In vele handschriften
van den hekenden JohanneTsch?n tekst
(1 Joh. 5 7) kan zeer gevoegelijk verklaard
worden uit een gosichtsfout van de afschrii
vers, daar de verzen 7 en 8 met dezelfde
woorden aanvansen. zoodat het overslaan
van vers 7 gemakkelijk le hegrijpen is. Wam
het weglaten van woorden en zinnen in
voorname afschriften pleit nog niet altijd
tegen de echtheid. Een sterk voorbeeld
hiervan is, dat in onze Bijbels het tweede
gedeelte van Matth. 27 35 luidt: „opdat ver
vuld zoude worden hetgeen gezegd is door
den profeet: zij hebben Mijne kleedoren on
der zich verdeeld, en hebben het lot over
Mijne klecding geworpen", welke zin slechts
in 12 van de 112 Ixvtc handschriften voor
komt, en dat toch terecht, ook door onze Sta
tenverlalers, als oorspronkelijk Is erkend.
Met de geschiedenis urn de overspelige
vrouw (Joh. 7 538 11), die in de oudste
en beste handschriften niet le vinden is, ook
niet oprrvrkellik in de oude Syrische veria-
1 llng. de Pryehit» (d.i. de letterlijke, hoewel
ze minder letterlijk is dan de nieuwero), den
Bijbel voor de Nesiuriaansch Jacohict -di
en Marei ilsche ketters, staat het heel
anders»
Uit oude geschriften blijkt, dat dit opzette
lijk weglaten uit den oorspronkelijken tekst
voornamelijk vierderlei reden had: t. dat
wel niet allen, die weggingen, echtbreker#
zullen geweest zijn; een bezwaar, later voor
al aangedikt door de Socianiancn, als Joh. Cl»
ricus, den man van het „vrij van alle dog
matische vooroonleelen"; 2. zou. wat Jezu»
sprak en deed, gestreden hebben zoowel tegen
het Mozaïsch als Romeinsch recht men
lette er niet op. dat de vrouw een bruid was,
vgl. Peut. 22 23 v.; 3. zou Jezus het zeven 1»
gebod door woord en daad ontzenuwd h*t*
ben, wat evenwel met de juiste uitlegging In
tegenspraak Is; en 4. roesden de mannen,
dat het lozen dezer geschiedenis voor hunn»
vrouwen te hunnen opzichte slechte gevolgen
zou hPhben door hen ontrouw te worderw
Voor de echtheid pleit o.a. het bericht van
het schrijven in de narde, dat juist bij zulk»
voorvallen, als hier verhaald wordt, een ty
pische Joodsche gewoonte was, waaromtrent
zelfs de rabbijnen hadden bepaald, dat zulk
schrijven, alsook op muren, zelfs op sabbat
mocht gesrhiedpn.
Het war» wel le wenschen. dat zij. die to*
grif weg lokston schrappen, en vooral zij. dl»
heti klakkeloos napraten, wat meer onder
zochten. welke de redenen zijn geweest, dat
zulke teksten in sommige handschriften ntot
voorkomen.
'lil lege rsberg.
M. H A. VAN DER VAUL