MAANDAG 6 MEI 1929
DERDE BLAD PAG. 9^
DERDE BLAD.
Uit de Pers.
DE ONDERWIJZER-JOURNALIST.
Eerlijkheid gestraft.
We hebben onlangs een driestar geschre
ven över een. beschikking van Ged. Stafeen
van Overijsel, waarbij een hoofd der school
verlof geweigerd werd, om, naast zijn be
trekking het redacteurschap van de „Nieuwe
Kamper Courant" waar te nemen.
We hebben dat ongeoorloofde plagerij ge
noemd en meenen dat verweer geboden is.
Zoo dacht er ook ,„de Standaard" over, die
ons artikeltje met volkomen instemming
«vernam.
Thans schrijft een onderwijzer-journalist
In het „Handelsblad":
„Pc ineen, dat Ged. Staten het recht niis-
§en, dese afwijkende beschikking te nemen.
Eenige jaren geladen was de beer J. A.
Bergmeyer, onderwijzer te Dordrecht, redac
teur van een plaatselijk blad. B. en W. ver
langden, dat hij daarvoor verlof aan Ged.
Staten van Zuid-Holland zou vragen.
Zijn weigering leidde tot een procedure,
waarin de Hooge Bard tenslotte heeft beslist,
dat het redacteur of correspondent zijn van
een blad niet is liet uitoefenen van een
ambt of bediening, den onderwijzer bij de
wet verboden.
Uit eigen ervaring voeg ik hieraan toe,
dat ik gedurende bijna veertig jaren beide
fnnntiën bob uitgeoefend naast mijn onder-
wijizersambt, zonder dat ik daartoe vergnn-
aiing aan wie ook gevraagd heb en zonder
dat ïk, hoewel de autoriteiten daarvan ken
nis droegen, daarover ben lastig ge.vallen.
Men kan ook in dit opzicht te veel vragen.
„Wacht, tot het venhoden wordt", is een
raad, soms de overweging waard."
BELIJDENIS DES GELOOFS EN HET
LIDMAATSCHAP EENER
VAKVEREENIGING.
Het. Christelijk Nationaal Vakverbond
heeft een brochure doen verschijnen met het
ddel deze door de kerkeraden te doen uitrei
ken aan hen, die belijdenis des geloofs heb
bed afgelegd. Deze brochure, getiteld „Uw
belijdenis beleven", is in onze kolommen be
sproken.
Verschillende kerkbodes juich 1 het uit
reiken bij gelegenheid van liet belijdenis
doen toe. Thans ontwikkelen Prol'. Dr. H. H.
Kuyper iai de Heraut en Dr. J. G.
Geelkerken in Het Kerkblad v
de.Geref. Kerken in Hersteld V
band op dcnzelfden dag ongeveer gelijke
bezwaren.
Al kan Prof. Kuyper zich vereenigen
met den algemeenen opzet der brochure, het
uitreiken op dit moment heeft niet zijn
«temming. Hij schrijft aldus:
Wat op dat heilige oogeniblik het niid-
•delpunt moet blijven, waarop al de aan-
dacht van zijn hart zich moet saamitrek-
"ken, is die belijdenis des geloofs zelf en
de toetreding tot het Heilig Avondmaal,
die daarop volgt. Al wat de aandacht
daarvan kan afleiden, wat uit die heilige
stemming ónze jonge lidmaten plotseling
in een heel andere sfeer zou overbrengen,
dient daarom bij de belijdenis des geloofs
te worden gemeden.
Wil men daarom bij de belijdenis des
geloofs geschriften uitreiken, laten het
dan boekjes zijn als De offerande des lofs
van Prof. Dr. H. Bavinck of Voor een Dis
tel een Mirt van Prof. Dr. A. Kuvpef,
waarin dit religieusc element tot uiting
komt.
Maar een geschrift waarin gehandeld
wordt over allerlei sociale kwesties, over
het collectief contract, over het medezeg
genschap der arbeiders in de vaststelling
hunner arbeidsvoorwaarden; waarin ver
teld wordt, dat de Christelijke vakorga
nisatie paraat is als men tot staking zal
overgaan en zoo ruim bij kas is, dat ze
in staat is ook een langdurige staking te
financieren (toliz. 21) brengt onze jonge
lidmaten, die belijdenis doen, over in een
sl'eer, die bij die openbare belijdenis en
de eerste toetreding tot het Avondmaal
niet past. En het legt veel te eenzijdig
den nadruk er op, alsof in de aansluiting
aan deze Christelijke vakorganisatie nu
eigenlijk het beleven der belijdenis zou
moeten uitkomen.
Een euvel, dat aan alle propaganda
voor een bepaald doel verbonden is, maar
dat bovenal dient vermeden te worden
bij de aflegging van de belijdenis des ge
loofs, waar alle nadruk er juist op gelegd
moet worden, dat men heel zijn leven
aan Christus moet wijden.
Vond dit voorbeeld dan ook navolging,
dan zou de Kerkeraad heel een bundel
van zulke propagandaliteratuur bij de
belijdenis des geloofs kunnen uitreiken,
voor aansluiting bij de antirevolutionaire
partij, voor aansluiting bij Patrimonium,
om lid of begunstiger te worden van de
Vrije Universiteit of de Theologische
School enz. enz.
En niet alleen, dat dit alles reeds op
zichzelf zeer ongewenscht zou wezen,
maar de kerkeraad zou daardoor ruin of
meer partij gaan kiezen in kwesties,
waarover onder onze christelijke voorgan
gers geen overeenstemming bestaat.
Wanneer in deze brochure, om nu een
concreet voorbeeld te ncjeïnen, als eisich
van het Christelijk beginsel genoemd
wordt de medezeggenschap der arbeiders
niet alleen in de vaststedfng hunner ar
beidsvoorwaarden, maar opk een behoor
lijk omschreven m«dezegg<5nschap in het
bedrijf bij het gebruik der prodactiemid-
delen (biz. 71) dan bestaat over znlk een
medezeggenschap zeker gipot verschil van
gevoelen en behoort' de barkeraad niet en
Allerminst, hij de belijdenis des geloofs
door de uitreiking van znflk een geschrift
als 't ware het zegel op dfeze opvattingen
te drukken. Daardoor zr>u, en terecht,
aanstoot worden gegeven kan degenen die
anders' hierover denken.
Er zijn nog veel meer bezwaren te noe
men, maar we meenen, dat deze voldoen
de zijn. 'Wil de predikant bij bet cateche
tisch onderwijs -of in de prediking er op
aandringen, dat men zich niet hij neu
trale va kvcreep'rgingen aansluit, maar bij
christelijke orpjuiiaaties, dan hebben we
daartegen geen het ruinate bezwaar.
Maar bij de openbare belijdenis des ge
loofs en de toetreding, tot "het Avondmaal
is daarvoor de plaats ni-ot, en nog veel
minder om dVn een dergelijk propaganda
geschrift van een bepaalde organisatie
bun in handen ,te geven, waardoor de
aandacht wordt ipTgeleid van wat hoofd
zaak moet blijven.
In H e t W e e k b 1 a«d dervGeref. Herken in
H. V. laat Br. Geel k^xlcen zich als volgt
hooren:
Een uitnemend gaschriftje, dat met
name hen, die'belijderris des geloofs de
den, oproept tot «cmi^teHjk-socialen ar
beid. ze inlicht pmetrfeut de christelijke
vakbeweging hier Jc'khidc en ze opwekt,
om zich aan te slubfcrn hij dien christélij-
ken vakbond, waar'öp Zij krachtens ambt
of beroep georganiseerd moeten zijn.
Tot zoover is alleys o. i. vólkomen
orde. Er is missehiepi nok geen overwe
gend bezwaar, dat dij. boekje juist in den
tijd van hun belijden5s-<iben aan de jeug
dige leden der lafcrk wórdt toegezonden,
al zouden wij voor ons het beter achten,
wanneer daarvoor 'een ander, vroeger of
later tijdstip werd gukceen.
Immers, er is aJflos aan gelegen, dat de
aandacht der je uilige belijders juist
de dagen van hun holjjdenis-doen, gecon-
centreerd blijft op ^ot centrale in de be
lijdenis des geloofs.
Onx dezelfde reden vinden we het dan
ook niet goed, dat kjprkeraden of predi
kanten dit boekje aaijt de belijdenis-cate
chisanten uitreiken.
O. i. ligt het of) dan weg niet van het
kerkelijk instituut en zijn ambtelijke or
ganen, maar van de cjvristelijk-sociale be
weging zelve, in casu «.an het Christelijk
Nationaal "Vakverbond^, om dit goede
schriftje direct aan de bedoelden toe
Ie zenden, wier namen en adressen zeer
gemakkelijk te verkrijgen zijn.
GEEN VROUWEN OP DEN KANSEL.
De Synode der Hongaarsche Geref. Kerk
heeft besloten, vrouwen, ook wanneer zy over
de vereischte kwalificatie beschikken, niet tot
het predikambt toe te laten.
WAT MEN VOORGAAN NOEMT.
Ds. J. van der Sluis merkt in.de „Goudsche
Kerkbode" op, hoe men in onkerkelijke gezel
schapskringen bij begrafenissen dikwijls een
voorganger uit de verte noodigt om leiding te
geven. Dan krijgt men nogal eens iets te
hooren, zooals nergens elders. Zoo zei on
langs een leider van 'zulk een begrafenis, dat
als er iemand gestorven is, er drie soorten,
menschen noodig zijn, namelijk „afleggers",
Skisters" en „dragers" en dat deze een beeld
on de Drieëenheid geven!
Dus: God de Vader, God de Zóón en God de
Heilige Geest vergeleken mdt menschen die
ïzig zjjn met een lijk!
Als zóó de voorgangers profaneeren, wat
dan van de volgelingen te wachten?
OUDERLINGEN-CONFERENTIES.
Te A mstcr clam wordt Donderdag 30
ha a.s. een Conferentie gehouden van
•Ouderlingen en Diakenen'van Goref. Kórken
in Herstel Verband, Ds. J. J. BuskesTr., Van
Oosterend (Texel), zal inleiden: „Geloofsver
zekerdheid". -
RECHTS EN LINKS.
Te Nieuw old a (Gr.) zijn door den'
rechtzinnigen Kerkeraad der Ned. Hervorm
de Gemeente aan de Vrijzinnig-Hervormden
drie kerkbeurten afgestaan.
RADIO-PREEKE* IN INDÏE.
De Herkeraad der Geretf. Kerk van Djogjo-
carta heeft aan dien van Bataria meegedeeld,
dat radio-uitzending van preeken zal worden
beproefd en vroeg opgave van adressen van
verstrooiden, die in het bezit zijn van een ont
vangtoestel om met hen óver de ontvangst in
correspondentie te kunnen treden.
KERKGEBOUWEN.
Te Eindhoven zal de nieuw to houwen
kerk der Geref. Kerk, die aan do Bezem
straat. komt. te staan en die men reeds tegen
1 September a.s. hoopt in gebruik te nemen.
ruimte voor 690 zitplaatsen bevatten,
Zonder grond en zonder orgel zal het gebouw
ongeveer f21.750 kosten.
Kerknieuws.
NAAR ANDEREN KANSEL.
Ds. J. H. Smit S i b i li g.a, predikant der
Remonstrantsdie Gemeente te Nieuwkoop,
die, gelijk we reeds meldden, een beroep
aannam naar de 'vrijzinnigs 'Ned. Hervormde
Gemeente te Oldchove, is door het Prov.
Kerkbestuur van Zeeland na afgelegd col
loquium doctum toegelaten tot de Evangelie
bediening ill de Ned. Hervormde Kerk.
KERKBESTUREN.
Het Prov. Kerkbestuur (voor Zuid-Holland
heeft in zijn laatste vergadering benoemd tot
ouderling primus-lid van de Alg. Synode der
Ned. Herv. Kerk deu heer A. Sneep te Nu-
mansdorp en als -diens secundus den heer G.
A. van der Wilde te Delfshaven. Ds. K. H. E.
Gravemeijer, Herv. predikant te 's-Gravenha-
ge en diens secundus Dr. J..C. S. Locher, Herv.
predikant te Leiden keeren'derhalve niet
in de Synode terug.
Tot ric.e-secretaris van het Provinciaal
Kerkbestuur van Zuid-Holland werd benoemd
in plaats van Ds. H. J. van Schuppen te Oude
water, die vertrok, Ds. H- Stegenga, predi
kant te Sïraonshaven.
PREDIK ANTENGDNFEBENTIES.
De Groningsche Geref. pneriikantenconferen-
tie zal D-V. gehouden warden te Groninger
Woensdag 29 Mei. Sprekers zjjn: Dr. S. P. Dee
te Haren en Ds. H. van den Elskamp
Groningen.
PREDIKANT-ZIEKENBEZOEKER.
In de jJ. gehouden vergadering der Clas
sis Groningen van Geref. Kejrken werd be
sloten te ondersteunen een aanvrage van de
Kerk van Harkstede aan de Pbrt Synode om
hulp voor het beroepen van een predikant
die tevens zijn zorg kan wijden aan de zie
kenhuizen in Groningen.
heer .T, C. de Koning, van Hillegom. Aan den
vooravond zal in een bidstond voorgaan Ds. J.
Douma, .van Arnhem.
EVANGELISATIE.
Te Gasselte (Dr.) hoopt de Ned. Herv
Evangelisatie 8 Mei a.s. haar zilveren feest
te vieren. Een drietal sprekers hopen in een
herdenkingssamenkomst het woord te roe
in.
'De Classis Leeuwarilen der Geref.
Kerken sprak als haar oordeel uit, dat het
Evangelisatiewerk in de streek ten zuiden van
Leeuwarden bijv. door de aanstelling van een
Bij bel-colporteur krachtiger dient te worden
aangevat.
Tc Den H a a g-0 os t kwam bij den K<
keraad dor GeTef. Kerk van een lidmate -een
rzoek in bijzondere Godsdienstoefeningen
te stellen voor zieke on zwakke leden'dei-
Gemeente. Overeejiko: stig het advies, der
predikanten besloot cl leikeraad op dit- v<
zoek niet in tö gaan.
ONGEDOOPTEN.
De Classis Dokkum der Gèref. Kerken heeft
n Commissie benoemd, bestaande uit Ds».
J. P. Klaarhamer, Ds. J. G. R. van Mourik
Ds. H. van Dijk, om ter voorlichting van
de Classis in studie te nemen de vragen: hoe
kunnen wij het kwaad van het groot aantal
ongedoopten te boven komen?
KERK EN MODE.
Ter vergadering van dé Classis Amsterdam
der Chr. Geref. Kerk was een instructie
Kerk van Zaandam, betreffende de open
baring van de tegenwoordige modezucht. Om
de moeilijkheid van de uitvoering
met de instructie bedoeld -werd, nam ,dedepu-,
tafeie van Zaandam haar weer terug.-.
KERKELIJKE PËRS.
Een voorstel om vanwege de Classis' Am
sterdam der Chr. Geref.' Kerk een eigen
gaan uit te geven, ontmoette öp dé Classis-
vergadering té weinig sympathie en Werd óp
getrokken.
RUSTHUIZEN.
Te Voorst (G.) is vanwege de Diaconie
der Ned. Herv. Gemeente een rusthuis ge
opend voor ouden van dagen en anderen, die
voor opneming in dat tehuis eventueel in
aanmerking zullen komen. Ds. H.J, de Groot
hield de openingsrede. Het rusthuis, het voor
malig hotel Ruimzicht, is keurig ingericht
biedt voor het doel voldoende ruimte aan.
MOSKOU EN HET VATÏCAAN.
De „Osservatore Romano" hfteit dezer da-
gen een afdoend antwoord gegeven op de
geruchten inzake ondorhandclinge
schen de regeering van Moskou en het Vati-
caan. Genoemd blad erkent, dat er zeer
ernstige onderhandelingen gevoerd zijn
het afsluiten van een qoncordaat, waardoor
de moeilijke positie der Roonisch-Katholickcu
ijl Rusland zeer zou zijn verbeterd. Er werd
echter aan deze onderhandelingen een be
slissend einde gemaakt op grond van de
overweging, -dat het Vatieaan geen verdrag
afsluiten kan met een Staat, waarvan hen»
het stelsel en de wetten ten eenenmalö in
srijd zijn met de Christelijke opvattingen.
Dit bericht van de „Osservatore RomA.no'
bevat tevens een aankondiging
scherpe bestrijding van het Sovjet-systeem
onder vaststelling van het feit, dat de Chris
teïivervolgingen in Rusland nog steeds Voort
duren en zelfs erger geworden zouden zijn.
„JAjCHIN'-.
De jaarvergadering der Geref. Zondags-
schoolvereen. „Jachin1' is- bepaald op W
dag 17 Juli a.s. te Breda. Als sprekers treden
op Ds. P. Nomes, van Den Haag-West, en de
ZENDING.
idin
Stanle.y Joncs en
Voor het Studentencorps der Theol. School
to Apeldoorn „Per fidem studiumque ad-
rostra", trad op Dr. K. J. Brouwer, Zeu-
dingsdirector te Oegstgeest, met het onder
worp: „Wezen en doel den Zending in ver
band met de beschouwingen van Stanley
Jones". Op de vraag wat eigenlijk zending is
aldus spreker is zoowel een theore-
tïsch als een practiséh antwoord te geven.
Zending is hot overkokende leven van de;
Christenheid. Hierin worden do grenzen tus-
aohen in- en uitwendige zending bijna geheel
uitgewischt. Het zendingsbevel volgens
Matth.'2S ligt" geheel in de lijn van het
Evangelie. Niet in hot superioriteitsgevoel
ligt de wave bron voor zendingsijver. In het
beeld dat ons dikwijls van Indië wordt ge
geven ligt trouwens door de eenzijdigheid
iets onwaars. De Westerschc beschaving kan
geen punt van uitgang zijn. De goede manier
is, volgens Stanley Jones, niets te zijn dau
een Christen, d.w.z. Christus volgen. Zending
drijven is geen proselieten-makerij. Christus
moet gebracht en Indië moet zelf naar den
besten vorm zoeken, om Christus te volgen,
te beleven.
„De Boodschap van Jeruzalem" heeft veel
overeenkomst met Jones' gedachten. Zonder
Christus sterven is ontzettend, zonder Hem
te leven eveneens, 1-Iij is dc drij fveer tot oen-
ding. Hij moet gestalte krijgen in 't leven der
volken. Spr. toonde hierna aan, dat Stanley
Jones' ideeën eenzijdig onvolledig zijn. Aan
't prediken van Christus gaat nog iets voor
af. Een zuiverder voorstelïjng van God moet
gegeven met name, waar 't Animisme
heerscht..' Medische zending en de beteekenis
der zending voor de cultuur behooren ge
waardeerd te worden, maar ook moet aan de
in de Indische volkskerken zich ontplooiende
krachten dc gelegenheid gegeven worden
zich naar eigen aard te ontwikkelen. Chris
tus is gekomen om te dienen, zoo ook moe
ten wij Indië dienen; niet er willen heer-
stfhen, dan blijft het ware wezen en doel der
zending.
Aan de door het studentencorps gezonden
itnoodiging tot het bijwonen der lezing was
door verschillende plaatselijke predikanten
gehoor gegeven, terwijl'ook aanwezig waren
Docenten en Studenten der Theol. School
an do Vrije Evangel. Gemeenten.
E g y p t e-Z e n d i n g. Maandagmiddag 13
Mei as. zal de Jaarvergadering der Egypte-
Zendjng gehouden worden te Groningen, ge
volgd door een avondsamenkomst in de Mar
tinikerk met de Gemeente, waarin als spre
kers hopen op te treden Ds. J. J. van de Wal,
Prof. Dr. W. -J. Aalders, beiden te Groningen,
Ds. A. 'J; A. Vermeer (env-pred. van Den
Haag) te'Doorn. Dé organist H. P. Steenhnis
en het Hetv. Kéfkkoor (dir. R. W. Kuiper)
vérleenen médewerking. Een Commissie van
aanbeveling is gevormd uit vooraanstaanden
üt'de Ned. .Hejr'v/Kerk .erj de "Geïef. Kerkén.
2 en d in gs da ge n. Op Donderdag 9 Mei
(Hemelvaartsdag) zal voor en ten bate van
den Geref.. Zendingsbond in het Spaanderwoud
te Hilversum een Zendingsmiddag voor
het Gooi worden, .gehouden. Sprekers zullen
zjjn: Ds. W, J. van Lokhorst, Hilversum:
Openingsrede; Ds. J. Ch. W, Kruishoop, Soest:
„Uit eenen bloede''; Ds. G. A. Pott, Bode
graven: „De zegen der Zending"; Ds. O. B.
Holland-, Rotterdam-Delf shaven„Te gering'':
Ds. W. A. Mulder, Voorthuizen: „Een banier
tegen het Heidendom'': en Ds. H. A. de Geus,
Huizen: Slotrede.
Vanwege, def Classis Amsterdam der Ohr.
Geref. Kerk zal Woensdag 26 Juni a.s. i
Brongebouw te Haarlem een Zendingsdag
worden gehouden.
wijl voor eenige jaren een nieuw ruim
schoolgebouw in gebruik is genomen. Ook
het verslag van den secretaris, den heer H.
Reerink, door hem keurig op rijm gebracht,
was in danktoon gesteld. Daarna werd bij
monde van den heer R. Beeltink, die zelf
vopr 50 jaar als leerling op de schoolbanken
had plaats genomen, het Bestuur namens de
oud-leerlingen gelukgevvenscht en werden
eenige cacteaux aangeboden. Tot groote te
leurstelling van de vergadering was de feest
redenaar Ds. J. G Helders, van Bilthoven,
door ongesteldheid verhinderd de vergade
ring bij te wonen. Met groote aandacht werd
do gevoelvolle rede van Ds. Heldere, door
het hoofd der School, den heer K. G. Rou-
wenhorst, voorgelezen, gevolgd. Tal van spre
kers voerden hierna nog het woord, om het
Bestuur te complimcnteeren. Met dank aan
God kon worden gesproken van rijken ze
gen, al hadden drukkende zorgen niet ont
broken. Deze bijeenkomst werd nadat staan
de was gezongen Ps. TZ va 11, door den heer
Rouwenhorst met dankgebed gesloten.
's Avonds had een uitstekend geslaagde
feestvergadering plaats, onder leiding van
den heer Rouwenhorst, die in een gloedvol
betoog vooral het licht liet vallen op Gods
rijken zepen ons bewezen en op de harmo
nie, die er in de Schoolverecniging heerscht
De Vereeniging van oud-leerlingen, die deze
vergadering op touw had gezet, komt zeker
alle lof toe. 't Is onmogelijk namen te noe
men, omdat zoovelen aan het welslagen van
avond hebben meegewerkt Maar 't was
één woord schitterend. De historie ging
er leven in. tal van aardige, meest zelf op
gestelde voordrachten en causerieën. Voor
muzikale afwisseling zorgde op verdienste-
ijze een dubbel kwartet onder leiding
an den heer Schotten, terwijl een duet or
gel-klarinet eveneens veel bijval oogstte. In
't bijzonder komt een woord van lof toe aan
den heer Groot-Enzerink te Doetinchem, oud-
leerling der School, die een serie passende
feestliederen vervaardigde, die door de aan
wezigen werdengezongen. Donderdag- en
Vrijdagavond werd deze uitvoering herhaald
omdat de beschikbare zaal allo belangstel
lenden niet in eens kon bevatten.
Vrijdag hadden de kinderen eveneens feest
Moge bovenal in aller harten leven, wat op
den feestdag voor de schóólingang prijkte:
Soli Deo Gloria.
„BARNABAS".
De Vereeniging „Barnabas" tot steun van
nagelaten betrekkingen van Chr. Onderwij
zers zal ditmaal niet met de Vereen, van Chr
Onderwijzers in dezelfde plaats (Amsterdam)
vergaderen, doch op Zaterdag 18 Mei 1929
te Utrecht. Een statutenwijziging is nood'g,
wjjl het Bestuur na overleg met de Commis-
en naar aanleiding van het inge-
wiskundig advies, wil voorstellen de
cenmaligfe uitkeering bjj overlijden aanzienlijk
te verhoogen, wat de' zeer gunstige toestand
der Uitkeeringskas ten volle mogelijk maakt,
doch de ongewijzigde Statuten niet verc
loven.
TEGEN ROOKENDE SCHOLIEREN.
De „Times" vermeldt een bijzondere recht
zaak in Engeland.
Het betrof het geval van een zestienj'arigen
jongen, die buiten de schooluren gezien was,
sigaretten rookende. Den volgenden morgen
werd hij bjj het hoofd der school geroepen
toen met een rietje getuchtigd, terwijl twee
onderwijzers hem vasthielden De aanklacht,
die de vader indiende, was gebaseerd op drie
gronden: dn de eerste plaats betwistte hij bet
hoofd der school het recht zjjn zoon lichame
lijk te straffen, in de tweede plaats had het
feit plaats buóten de schooluren en was dus
de jongen onder het vadeHjjk gezag en ten
derde had de jongen van zjjn vader verlof om
te rooken en dus had de onderwijzer niet het
recht hem daarvoor te straffen.
rechter besliste, dat het hoofd der
school volkomen volgens zijn bevoegdheid
had gehandeld. De aanklager werd in de kos
ten veroordeeld.
c.C r:.V 11 11.30 Korte Zlokendlenat.
J.SÓ—-1.45 Orgelconcert. 45 ZlekenuurUe. 6
6.30 Gramophoon. 6.30—7 Literaire leting. 7—'..*0
Orgelconcert. 7-30 Concert m. tn. v. vocale so-
U-ten. Sprekers. Daarna persberichten.
HILVERSUM <1071) 10—10.15 Morgenwijding.
12.152 Concert. 33 GramofOon. 2-304.30 Or
kest. 3—6 inderuurtje. 6.01—7.15 Concert. 7.15—
7.45 Tooneeihalfuurtje. 8.01—9 Voordracht met
uzik. voorbeelden. 911 Concert Omroeporkest.
i.05 Persberichten. 11 Gremofoon.
PAVEXTRY 1-562 M.) 9.85 Kerkdienst. 10.05
Huishoudpraatje. 10."
Schoolnieuws.
LAGER ONDERWIJS.
SCHOOLJUBILEA.
Te Hazerswoude (Dorp) zal het 60-
jarig bestaan der Chr. School herdacht worden
met eén feestavond op Vrjjdag 10 Mei a.s
het kerkgebouw der Ned. Herv. Gemeente.
Te Vorde n (G.) heeft 1 Mei j.l. de Chr.
Nat. School 50 jaren bestaan.
Door Bestuur en Vereeniging van Oud
leerlingen is' gezorgd, dat deze dag op waar
dige wijze is geviord. 's Middags te 1 uur
had een offici'eele bijeenkomst in de feestelijk
versierde school plaats onder leiding van don
voorzitter van het Bestuur den heer J. A.
Beren pas. "In zijn openingswoord gewaagde
hij van den zegén (les Heeren, die do school
gedurende vijftig jaar had bewaard en doen
groeien, zoodat het leerlingen tal van 80 bij
öön aanvang tot nü 262 was gestegen, ter-
Radio Nieuws»
Pü ÜL11.80 Balla-
11^0" Variété. 12.20—1.20 Orgelconcert 1.50
nor de scholen. 2.20 Muziek. 2.25 Voorlezing.
IC Muziek. 2.50 Muziek. 3.35 Orkest 4.35 Kln-
ruurtje. 5.20 Lezing. .5.3-5 Nleuwsber. 5.50 Le
ng. 6.05 Oude ItaJIaansche cello-muzlek. 6.20
>ekenpraatje. 6.35 Muziek. 6.40 TooneeL 8.30
louwsber. 8.35 Lezing. 8.40 Lezing. 8.65 Xteuwa-
;r. 9 Kamermuziek. 10.20—11.20 Muziek.
PARIJS ..Radio-Paris" <1744 MA 11.50 Orkest
3.05 Symphonleconcert 5.65 Gramofoon. 7.40 Con
cert Orkbst, koor en solisten.
LANGEN-BERG (462 M.) 9.35—1L30 Gramo
foon. 12.25—1.50 Orkest 5.05—5.50 Orkest 7.20—
8.15 Concert S-20 Strijkkwartet Daarna tot 11.30
Muziek.
ZEESEK (1649 M.) 11.20—4.30 Leringen. 4.20—
—5 20 Orkest 5.20—7.05 Lezingen. 7.20 TooneeL
7.50—8.20 Plano-recital. 8.50 Orkest
HAMBURG <391.7 MA 10.20—11.20 Gramofoon.
5.20 Vroolök allerlei. 7.20 Zangonderricht. 8.20
Orkcat-concert 10.20 Orkest
BRUSSEL <511.9 MA 4.20 Trio. 5.50 Gramafoon-
7.35 Orkest «.25 Orl
Dinsdag
HUIZEN. <336.3 M. i
-- -- G-
!RO. Klok. 12.131.15 Concert
- U52M.) <fft.L
KRO-ultz). 11.3012 Godsdienstig halfuurtje. 1»
Tijdsein van dc T""" ,,c—1 ,K
het KRO-'
.20 Knlpcv --
?rio. 1.152 Gramofoontnuzlek.
het KRO-Tri o.
.20 Knipcursos.
6.305.Ö0 Plano-recital. 5.506.10 Gramofoon-
-recltaL 6.30—
Gratnofooni
6.10—6.30 Vervolg pla
Gramofoonmuzlek. 77.25
oor beginners. 7.35S Curs
evorderden. 8 Uitzending
heater te Eindhoven. Opv
chöpfung". Oratorium van
- tollater
het Rembrandt
■Ing van „Dt*
Haydn. Orkest,
mLiEHstiu^ooii. HO
3 Gramofoonmu;
•t. *22.45 KookpraatJe. 2.45
AVRO-Knipcursus.
4—5 Microfoon-debutanten. 5.30—7.15 Concert.
7.15—7.45 Engelfche voor gevorderden 1.15 Mu-
ztetc o 1. van Pr. Willem Mengelberg. Na af-
looo Persberichten en Muziek door het AVRO-
Gemengd Nieuws»
UIT HET SOCIALE LEVEN.
VOORUITGANG.
Bij de Chr. Vakbeweging 't grootst.
Met het toenemend economisch herstel
gaat gepaard een vooruitgang van do vak
beweging.
Voor deze laatste schijnt het tijdperk van
inzinking .geheel voorbij te zijn Opvallend,
doch geheel verklaarbaar is, dat bij de ar
beiderevakbeweging de „hoofdrichtingen" de
meeste aantrekkingskracht hebben op de
beiders.
De vooruitgang komt voor het overgroote
deel de drie grootste Vakcentralen ten goede.
Het socialistische N. V. V. ging in
met 14.927 leden vooruit of 7.26 pCt. van het
totaal.
Het R. K. Werkliedenverbond met 9.412
leden of 8.90 pCt. vau het totaal.
De vooruitgang bij het Chr. Nat. Vakver
bond bedroeg in 1928 4.928 leden of 9.18 pCt.
van het totale ledental.
Bij de Christelijke vakbeweging was dus
procentsgewijs do vooruitgang het grootst
Dan volgde het R. K. Werkliedenverbond eu
daarna pas de socialistische vakbeweging.
Zulks niettegenstaande de socialistische be
weging zeer waarschijnlijk wel geprofiteerd
zal hebben van den strijd in de uiterst link-
sche nl. de communistische en syndicalisti
sche vakbeweging.
Desondanks bleef men verhoudingsgewijs
bij de Christelijken niet onbelangrijk ten
achter.
EEN GEVAARLIJKE VULPEN.
De Minister van Justitie deelt in het Alg.
Politieblad" mede, dat blijkens een bericht
in het Belgische Centraal Signalementen-
blad door bandieten te New York en Chica
go een vuurwapen zou worden gebezigd in
den vorm van een vulpenhouder, waarmede
traangas kan worden verspreid of een kogel
van klein kaliber afgeschoten.
Daarop worden de ambtenaren van politie
opmerkzaam gemaakt. Het is toch niet uit
gesloten, dat een dergelijk wapen ook naar
Nederland wordt overgebracht. Do invoer
daarvan zal in geen geval worden toegestaan
Mocht bij fouilleering van verdachten of an
derszins een dergelijk wapen worden aan
getroffen, dan ware daarmede, tenzij het in
beslag kan worden genomen, onverwijld,
overeenkomstig de voorschriften van de artt.
9 en 10 der Vuurwapenwet 1919 te handelen,
terwijl terstond dient te worden onderzocht
wie dat wapen heeft afgeleverd en Koe het
hier te lande is binnengekomen.
DE VUIST EENS BURGEMEESTERS.
De vorige week kwam Burgersdljk, opper-
brandmeester van de brandweer te 's-Gra-
venzande, bij den burgemeester dier gemeen
te. Burgersdijk en nog eenige brandmeester»
hadden een cursus betreffende het brand
weren bijgewoond te Voorburg en Rijswijk.
Burgersdijk kwam bij don burgemeester om
zijn declaratie voor reiskosten, waarin ook
begrepen waren de reiskosten van do brand
meesters, welke met hem don cursus hadden
gevolgd, nader toe te lichten.
Daarbij is het tot eenige woordenwisseling
gekomen, tot op een gegeven oogenblik de
burgemeester Burgersdijk een vuistslag in
bijzijn van anderen toediende.
Naar aanleiding hiervan heeft Burgersdijk
een aanklacht ingediend bij den officier van
justitie.
KIND DOODGEREDEN.
Een 5-jarig kind aan do Rollandstraat t®
Haarlem kwam spelende onder den volp-
wagen van een vuilnisauto. Het kind was
onmiddellijk dood.
Rechtzaken.
DE STRANDING VAN DE „SALENTO".
De Raad voor de Scheepvaart deed uitspraak
inzake de stranding van het Italiaansche
stoomschip „Salento" en het omslaan van <3©
reddingsboot van IJmuiden bjj een poging ois
hulp te verleenen.
De Raad vereenigde zich met het betoog
van den hoofdinspecteur en wees nog op het
gevaar van ankeren op onze kust.
De Raad is met den hoofdinspecteur en den'
deskundige van oordeel, dat ten opzichte van
de redding alles gedaan is wat mogeljjk was.
Ds. H. J. Budding en de zijnen,
A. M. WESSELS.
V.
Wat nu te doen? Overeenkomstig het ge-
vrahgd advies van Ds. S. van Velzen, Pro
vinciaal leeraar voor Friesland, werd een
Commissie naar Budding gezonden, om te
trachten hem van zijn voornemen 'af te
brengen.
Ook Ds. H. de Coek bemoeide zich met de
ze droeve zaak en hoopte, dat Ds. B., bij na
denken" zou inzien, dat niet om allerlei oor
zaak scheiding geoorloofd was, maar alleen
dan, wanneer het de fondementeele stukken
der Sohrlft raakt.
Ds. Budding was echter onverzettelijk.
Hij dreef zijn zaken door en brak af, zoo
dat de Provinciale vergadering van Zuid-
Holland oordeelde, dat er spoedig een Pro
vinciale vergadering in Zeeland moest be
legd worden. Daar kon dan de aanhangige
kwestie nogmaals bedaard en ernstig wor-
den onderzocht.
Ter vergadering verschenen de afgevaar
digden dor Gemeenten te Borsellen, Hein-
kenszand, Nicuwdorp, Wolfaartsdijk, Goes,
Ka nelle. Baarland, Kruiningen, enz. enz.
Deze gewichtige vergadering werd 23 Oct.
1839 te Goes gehouden. Scholte en Gezel! e
Meerburg waren als adviseurs present, doch
Da Budding was.—- afwezig. Het was een
een beslissing
pijnlijke vergadering,
moest vallen.
Met algemeene stemmen werd besloten
ua Ds. Buddingdc inan, om zijn oprecht
heid. en zuiverheid in .de leer van allen har
telijk. bemind en gelieffL, als Herder en
Leeraar der Afgescheiden Gemeenten in
Zeeland, in den Naam des Herren, te ont
slaan".
Thans trad er een nie»nve periode in het
leven van Ds. Budding.
Onverzettelijkheid en veranderlijkheid
wisselden zich in het loviïn en karakter af.
Want zie 3 jaren later dacht hij weex
anders over de zaken. Nu had hij geen be
zwaar meer tegen de niefiwe Psalmen en
werd hij Predikant bij de Afgescheiden Ge
meente van Groningen.
In de Noordscho Provinciehoofdstad was
Budding, ondanks het voje goede, niet op
zijn gemak. Het was een te -root verschil
met Zeeland. Iu deze Zuidelijke Provincie
een schare, die hem op de handen droeg,
wier geestelijke vader hij was, en die hem
ais 't ware blindelings volgden, hjor in Gro
ningen, een doodige, ultra-rechtzinnige Ge
meente, die hem eigenlijk beheersehen wilde.
Z"'n rusteloos hart haakte telkens naar
verandering. Naar Zeeland trok zijn hart
Maarnaar Zeeland terug, waar hij een
maal ontslagen was, neen dat nimmer.
Eerder zou het water uit de zee naar do
berg terug vloeien, eer dat Budding van een
zelfgekozen weg terugkwam.
In Zeeland wist men echter dat hij Let niet
naar zijn zin had. B. liet er zich in zijn
brieven wel eens over uit. Dit had ten ge
volge, dat velen vurig begeerden hun ouden
geliefden leeraar weer in hun midden ie
hebben.
Brief op brief kwam om weer tot zijn
Goes terug te keeren. Doch hij had iets an.
ders in den zin. Op zekeren dag besloot hij
om naar Amerika te gaan.
Zoo Ds. Budding eenmaal tot iets beslo
ten was, dan moest on zou het ook ge
beuren.
Ook in de Nieuwe Wereld beleefde hij
eel. Hij was er reizend predikant En uit
de vele voorvallen vertelt de heer Van Nas
(en ook Gunning):
Toen hij op zekeren dag hot land door
ging, zooals hij altijd gaarne placht te doen,
den voorbijgangers vriendelijk toespreken
de, menige stulp binnentredende om do
menschen op het cóno noodige te wijzen,
kwam hem een wagen achterop rijden en
de boer die het rijtuig monde, vroeg of hij
mee wilde rijden. Ds. Budding maakte van
de gelegenheid een eindweegs gebruik. Toen
hij nu den wagen verlaten zou, verzocht de
landman hem 4 dollars (f 10) aan te ne
men, en hoowel onze leeraar verklaarde dit
geld volstrekt niet noodig te hebben, bleef
de boer aanhouden, met de betuiging dat
hij zich daartoe gedrongen gevoelde
Hierop stak Budding het geld bij zich, want
God zou daar zijn bedoeling wel mee heb
ben.
Als Ds. Budding wederom zijn weg ver
volgde, ontmoette hem een eind verder, een
eenvoudig man, in schamele kleeding en
bitter bedrukt van aanzien. Ds. Budding
vroeg dadelijk wat hom schoeide. Snikkend
verklaarde hij f 10 huishuur schuldig te zijn
en wist niet deze som bij elkaar te krijgen,
zoodat hij vreesde zijn huisje te moeten ver
laten. Men stelle zich de blijdschap voor van
den armen tobber, die uit den nood gered
was, toen hij f 10 kreeg.
Een soortgelijk voorval werd mij dezer
dagen nog te Heinkenszand meegedeeld
door oude menschen, die nog bij Budding 1
ter kerk gingen. Ds. Budding reed met een
zekére boer Pijke door het land van Zuid-
Bov.el&nd. Ook daar zag Ds. B. op den weg
een armé loópen. „Stop!" zei B. De wagen
hield stil-en Budding zei: „Toe geef deze
man een, gave, Pijkei" Deze greep zijn
beurs, maar Budding, die zag dat de boer
sr een geldstuk uit wilde nomen, zeido:
,Neen, neen, niets uitzoeken, stort hem
maar geheel Th zijn hand leeg. 't Is geleend
«au den Heere en dus goed belegd!"
Het ongestadige heen cn weer trekken In
Amerika beviel echter Budding op den
duur niet on hij werd... boer. Voor f 11.000
kocht hij een boerderij van zijn moederlijk
erfdeel, die hij den naam gaf van „Noeste
Vlijt".
Maar dat boeren beviel hem uiot erg en
dat moest spaak loopen.
Deze tijding werd in Holland met verba
zing ontvangen Het .stroomde brieven naar
Amerika, allen met dit slotaccoord: „Kom
terug! Kom terug!"
Als een staaltje hoe men hem zocht over
to halen weer naar. Holland te komen, dea
len wij dit briefje mede:
„Ds., gij zijt geroepen tot een huisbe
zorger Gods, dat kunt, dat wilt, dat
zult gij niet ontkennen! En nu zult
gij een akker, een boomgaard, een huis van
kalk en steen .verzorgen? Wel lieve Domi
nee, uw roeping is- h e m o is c li: dus wat
zult gij dan in de aarde wroeten? Laat dit
maar voor de wormen en mollen over, maar
neemt gij uw vlucht boven do starren on
wandel met Groenewegen Ln hot geloof
door de zaal, waar gij eeuwig zult verkec-
ren; want daar zijt gij op verliefd".
Zulke stemmen kwamen er in massa, de
een al dringender dan de ander. En het ver
langen naar Holland, op deze wijze gevoed,
werd te sterk. Zonder ook maar eenige 1
orde op zijn zaken te stellen ging hij scheep
cn kwam te Gorkum aan.
Hier werd hij weer herder cn leeraai,
maar hij hield het er niet lang uit, en na
korte werkzaamheid verruilde hij de her-
Jerstaf weer voor het oude zwervende leven
iu Groningen begeerde men Budding
weer terugmaar voor men hem beriep
wilde men eerst eens wat van hem weten.
Hij had de laatste tijd zoo „vreemd en on
rustig" gedaan, dat men hem vooraf wilde
polsen. Men wilde weten wat men precies
aan hem had.
Een brief werd hem gezonden, die tot re
sultaat hadeen volkomen breken niet
do Chr. Geref. Dit gaf een geweldige op
schudding, doch er was niets aan te doen.
Budding was geen man, die men zoo maar
eens even ter verantwoording kon roepen.
Eindelijk kwam hij weer tot rust en tot
een vaste woonplaats. Zijn verlangen ging
uit naar zijn trouwe stad Goes. Zijn vrien
den, die een kerk vormden, namen hem niet
vernieuwde liefde op en woldra stond hij
weer te midden van zijn getrouwen.
Maar was do stad weinig veranderd.
Budding's karakter evenmin. Hij was nog
maar pas bezig, of hij wildeniet meer
in Goes preeken. H(j had bezwaren. Wel
ttök hij naar 's-Gravenpolder, waar hij een
zestal weken bij de „Bakkeriancn" preekte,
maar in Goes was een „ban" voor hem. Hij
li^d geen „aanwijzing van den Heere".
Hij bleef maar boven op zijn kamer zitten
bij hakker De Jonge (wiens familie nog In
Goes leeft). Op zekeren Zondagmorgen liep
het dochtertje van „dezen Hemelschen Bak
ker' 'door het huis en zong het versje van
Bunjan:
Heuvel, die zoo hoog,
En vol zwarigheden
Mij nu komt in 't oog,
'k Meen u met mijn voet,
in der mannen moed,
Vroolijk op to treden.
Dat kindergezang was voor hem „een toe
ken van den Heere". Onmiddellijk gaat hij
naar zijn schuurkerk toe, waar zijn ouder
ling stond te lezen, gaat zonder wat te zeg
gen den kansel op en begint, alsof er nooit
ets gebeurd was, te prediken.
De toeloop was van af nu ontzettend. Al»
een donderslag sloeg het bericht, dat „d©
Gwst weer in Ds. Budding was" in en ver
vulde geheel Zuid-Beveland.
Met wagens, schuiten kwam men van
heinde en ver om hem te hooren. Een rei»
van zeven uur loopen had men er gaarne
voor over.
Een voorval dat dc Goessche leeraar weer
ocht teekent is dit:
Voor dat de dienst begon stond Budding
gewoonlijk, als een koster, aan den ingang
zijner kerkdeur cn hield dan de man
nen tegen, totdat de vrouwen
goed gezeten waren. Dan keek hij of
zc goed zaten en wee als zij een plaats te
ruim genomon hadden, clan zei hij: „Schik
wat op, daar kan nog een heilbegeerige ziel
tusaclien".
Budding was. dit zij zonder overdrijving
gozegd, de populairste predikant in Zeeland
ln dien UJd. Maar dit bracht ook een vree-
selijke verzoeking mee.
Zoo treffend zegt Dr. Gunning: „Het is
een ontzaglijk gevai populair te zijn en
door allen op de handen to worden ge
dragen".
(Slot volgt,)
