JMrttntf £eiïisdjr QTmtmttl
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BINNENLAND.
ABONNEMENT?
Per kwartaal U5
(Beschikkingskosten 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke*
lijksche tending
Bi| dage'-ijksche tending u Ir»
AUles bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7% cent.
Zondagsblad niet aftonderlijk verkrijg
baar.
No 2724
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
MAANDAG 22 APRIL 1929
VDVÉRTENTIfil»!
Van 1 tot 5 regels 1.17V«
Elke regel meer 932\\
Xnget Mededeelingcn
van 1—6 regels A3*
Elke regel meer MS
Bij contract belangrijke korting-.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend f Ml
10e Jaargang.
{lit nummer bestaat uit TWEE blader'.
LIJDEN EN MEDE-LIJDEN.
De mensch is medewerker Gods in de
bestriding van de gevolgen der zonde
en in het zoeken en vinden van voor
zorgsmaatregelen daartegen op den weg
der eeuwen, die geleidelijk uitloopt op
de volle ontplooiing van den Raad Gods
met Zijn Schepping.
Als de mensch die middelen ontdekt
cn toepast, gaat dat dus allerminst bui
ten het Voorzienig bestel Gods om.
Dit te bedenken is noodig als we de
ontwikkeling gadeslaan, die op het ter
rein der maatschappij heeft plaats ge
had.
Ook daar gaf God den mensch een
taak en geeft Hij ons wat te leeren om
trent hetgeen te doen valt om de gevol
gen der zonde, die gemeenschappelijk
gedragen worden, te verzachten en in
eikaars lijden mede te lijden en 1e hel-
pen.
Israëls wetten en geschiedenis zijn in
dit opzicht zeer leerzaam.
Veel later werden door het uitdeelen
van gaven allerlei onzekerheden des le
vens zoo niet weggenomen, dan toch in
haar uitwerking zooveel mogelijk ver
sacht.
Deze gemeenschapsgedachte, die de
tekorten van het leven bedoelt om te
slaan over alles, heeft zich steeds doen
gelden; zü was ook volkomen natuur
lijk. Het best werkte ~j, toen de chris
telijke solidariteitsgedachte in aller ziel
leefde. Dat heeft echter niet zoo heel
lang geduurd en al spoedig moest de
overheid aanvullend optreden.
Later werd het nog moeilijkei. De
kunst van geven werd niet meer ver
staan, de gemeenschapsgedachte ver
vlakte, de beweldadifden werden in een
positie van afhankelijkheid gebracht en
de beschouwingen van het individua
lisme vonden ingang.
Er trad een maatschappelijk ont
bindingsproces in, dat tot allerlei
schrikkelijke verhoudingen leidde. Re
volutie vloeide er zelfs uit voort.
Toch bracht de revolutie van het in
dividualisme niet de gewenschte ver
betering van toestanden. Integendeel
leidde zij tot een soort moderne slaver-
Hij in onze westersche maatschappij.
Hoe die was hebben Bilderdijk en
Da Costa ons in ontroerende zangen
doen hooren.
De revolutie bracht een diepgaanden
socialen nood en allerlei ongerechtige
toestanden, zooals waarvan de Predi
ker in ziin dagen reeds klaagde: aan
de zijde der verdrukkers was macht,
maar de verdrukten hadden geen
trooster. De sociale gedachte was ge
heel zoek geraakt
Gode zij dank zijn toen echter man
nen opgestaan, die haar van onder het
revolutionaire stcf hebben opgedolven
en de schriftuurlijke gemeenschapsge
dachte weer hebben deen herboren.
Opnieuw hebben zij doen verstaan,
dat de maatschappij naar goddelijke
ordinantie een organisch geheel is en
dat die ordinantie wordt aangetast, in
dien de leuze „ben ik mijns broeders
hoeder" niet werd verlaten en daar
voor in de plaats trad een toepassing
van de schriftuurlijks maatschappelij
ke beschouwing, die ons spreekt van
een goddelijke orde der menschelijke
samenleving.
In die maatschappij is nood door
allerlei oorzaak. Maar die nood is in
den grond der zaak een gemeenschap
pelijke. al treft hij niet allen in gelijke
mate. Die nood moet dus gemeenschap
pelijk gedragen worden, ook waar hij
zich als van financieelen aard open
baart.
Die nood is allerminst noodlot of
willekeur, maar komt ons in allerlei
vorm toe van Hem, wiens raadsplan
goddelijk volmaakt is en Die in Zijn
groote genade niet den ondergang van
Zijn schepsel beoogt, maar zelf het wa
pende tot afweer van de vernietigende
doorwerking van de gevolgen der zon
de.
Toen de sociale gedachte tot nieuw
lsven kwam, is aan die gemeenschap
pelijke taak opnieuw aandacht ge
schonken.
De primitieve verhoudingen van
vroeger waren echter verdwenen en
machtige industrieele onwikkeling
brak zich baan. gepaard met een
gemeenschap lieten varen en tot een
alle gemeenschapsbesef vernietigenden
kla3ssstrijd zich lieten verleiden.
Van toen af stend het vast men
moge het nog zoo betreuren dat de
overheid een belangrijke taak zou krij
gen om de gemeenschappelijke zorg
voor aan de menschengemeenscliap
overkomen leed in allerlei vorm, te 01-
ganiseeren. V/ant dat stond wel vast:
de schaden, die het gemeenschappelijk
leven bedreigen, behooren niet door
den enkeling, die er door getroffen
wordt, te worden gedragen, maar zij
moeten over allen worden omgeslagen.
Het lijden moest worden omgezet in
mede-lijden. Immers het lijden: ziekte,
invaliditeit, ouderdom en velerlei meer,
regelt zich gelijk de Schrift ons leert
niet naar iemands persoonlijke
schuld bij God, hoewel we die ook nooit
mogen vergeten. Ook persoonlijke ver
diensten blijven buiten aanmerking bij
alle niet-oorzakelijk lijden.
Als in een fabriek iemand veronge
lukt, daardoor verminkt wordt of sterft,
is dat niet om zijn persoonlijke schuld
of om die van zijn gezin of van den
werkgever. Men denke maar weer aan
den toren van Siloam, aan Ps. 37 en
Ps. 73, aan Job en zoo mer.ig ander
bjjbelsch voorbeeld.
Neen, zulk lijden, al verbijzondert het
zich, overkomt aan de menschengemeen-
schap als een gevolg der zonde, waar
door het leven als organisch geheel
wordt getroffen. We weten, dat er al
lerlei lijden en ramp komen zal, maar
weten niet vooruit wie er door getroffen
zullen worden. Het geschiedt, naar
Pred. 3:1, echter niet bij geval, maar
naar Gods Raad. Ook in het solidaire
lijden is er geen toeval, maar heerscht
wetmatigheid.
Die wetmatigheid nu in sterven, ziek
te, ongeval, werkloosheid en allerlei an
dere rampen heeft, onder Gods bestel
ook daarin kan gezegd, dat God den
mensch onderwees er toe geleid, dat
zij door den mensch werd opgemerkt en
hem ten slotte in staat gesteld langs
statistischen weg te komen tot een om
slaan der constant wederkeerer.de, maar
gemeenschappelijk te dragen schaden
en risico's van het leven.
We mogen die regelmaat in het lijden
niet ontkennen en zeker ook niet doen
alsof God haar ons niet getoond heeft
om ons in staat te stellen het gemeen
schappelijk lijden waar mogelijk te kee-
ren en te verzachten en de gevolgen van
gemeenschappelijke zondeschuld zooveel
als doenlijk is saam te dragen.
Die gemeenschappelijke zorg, dat
„overnemen van wat enkelen treft door
allen", heeft technisch den niet al te
fraaien en gelukkigen naam van „ver
zekering" gekregen.
Men behoeft dus, goed beschouwd,
van dit woord niet te schrikken, als men
de zaak, die er mee bedoeld wordt, maar
goed onderscheidt.
Bjj verzekering behoeft niet aan iets
minderwaardigs, aan iets dat tot booze
dingen verlokt of tot het miskenner
van Gods Voorzienig bestel leidt, te
worden gedacht. De zaak is goed, al is
de naam niet bepaald de meest juiste
uitdrukking er voor.
In „verzekering" mits goed ver
staan wordt een werk Gods open
baar, dat we evenzeer mogen gebruiken
als elke andere goede gave, die we van
Hem ontvangen.
Waarom ook niet? We gebruiken
zelfs het orgel en menig ander instru
ment, dat een uitvinding in de ongeloo-
vige menschenlinie was. Kaïn bouwde
een stad met muren en nooit hadden
Gods kinderen bezwaar om zich in een
ommuurde stad te vestigen.
En wie maakt er bezwaar tegen het
gebruik van het woord „Sacramenten"
alleen omdat het niet van bjjbelschen of
christelijken, maar van heidenschen
oorsprong is?
Het is ons wel eens overkomen, dat
men zich beriep op den tekst uit Job
12 5: „de goddeloozen hebben verze
kerdheden". Het rustig nalezen van dit
bijbelhoofdstuk vormt echter de beste
weerlegging van deze nietszeggende te
genwerping. Wie dat doet. zal zien „dal
de hand des Heeren dit alles doet", ook
het toebrengen van die „verzekerdhe
den" ("een gerust en welvoorzien leven)
aan de goddeloozen.
In een slotartikel spreken we nog kort
over het gepast gebruik van „verzeke
ring".
LANDMACHT.
By Kon. besluit is een eervol ontslag uit
den mil-tairen dienst verleend aan den diri*
gcerend officier van gezondheid der 3e fcl.
H. S. van der Stempel, van het personeel van
den geneeskundigen dienst der landmacht en
is hem de titulaire rangpvan diritreerend
off cier van gezondheid der 2e kl. verleend;
is: 1ste aan den reserve-kolonel van den
generalen staf F. J. B. Sanders een eervol
ontslag verleend;
2de benoemd tij het dienstvak van den
generalen staf, tot ressrve-ko'.onel, de eervol
ontslagen reserve-kolonel F. J. B. Sanders;
aan den reserve-luitenant-kolonel P. de
Vries, van het dienstvak der Militaire Adnii-
istrat'e, en voorts aan de reserve-eerstc-
luitenants F. J. van der Schalk en J. Tuzee,
onderscheidenlijk van het 7de regiment veld
artillerie en het 12de regiment infanterie, op
hun verzoek, een eervol ontslag verleend uit
den mil tairen dienst;
is benoemd tot reserve-paardenarts der 2de
klasse de heeren W. J. L. de Groof en J. B.
M. Buiteman, veeartsen;
is benoemd bij het personeel van den ge
neeskundigen dienst, tot reserve-officier van
gezondheid der 2e klasse de heer M. A. Eg
berts, arts;
is aan de reserve ec-rste-luitenants R. C. A.
Franken en G. Diepenhorst, onderscheidenlijk
van de Schoolcompagriie van den Motordieist
en van het 15de regiment infanterie, op hun
verzoek een eervol ontslag verleend uit den
militairen dienst.
Bij Kon. besluit zijn met ingang van 1 Mei
1929 A. benoemd tot lid-voorz'tter
Raad van Beroep voor de directe belastingen:
te 's-Hertogenbosch: Mr H. P, F M. Man
dors, voorzitter van den Raad van Arbeid te
's- Hertogenbosch
te Breda Mr L. J. M. Nelissen, l:anton
rechter te Breda;
te Arnhem Mr Cr C. W. Maris, vice-presi
dent van het Gerechtshof te Arnhem;
No. I te Rotterdam Mr Dr H. J D.
Lier, voorzitter van den Raad van Beroep
(O.) te Rotterdam;
No. II te Rotterdam Mr. P. Blussé van Oio-
Alblas, advocaat en procureur te Dordrecht:
i-Gravenhage Mr K. W. Brevet, presi
dent van het Gerechtshof te 's-Gravenhage;
te Leiden Mr A. S. de Blécourt, hoogleeraar
m de Rijksuniversiteit te Leiden;
No. I te Amsterdam Mr Dr F. C. van jeer.
Raadsheer in het Gerechtshof te Amsterdam;
II te Amsterdam Mr. K. Mesdag tr
Hilversum;
te Alkmaar M. C. Roos, oud inspecteur der
registratie en domeinen, kantonrechter plaats
vervanger in het kanton Alkmaar;
te Haarlem Mr W. F. C. C. Pynacker Hor
dijk te Haarlem;
te Middelburg Mr A. A. de Veer, advocaat
te Middelburg;
te Utrecht Mr Dr H. Reuijl, voorzitter van
den Centralen Raad van Beroen te Utrecht:
Leeuwarden Mr E. van Weideren oai on
Rengers te IJsbrechtcm;
te Groningen Jhr Mr T. j. van Iddekinge,
advocaat en procureur te Groningen;
te Assen Mr G. M. Doornbos, rechter in de
•r. rechtbank te Assen;
te Roermond Mr P. W. H. Truyen t? Roer-
te Tilburg Mr J. C. A. M. van de dortcl,
kantonrechter-plaatsvervanger in het kanton
Tilburg;
te Maastricht Mr. G. M. J. Borhomme,
president der arr. rechtbank te Maastricht.
Benoemd tot lid-voorzitter van den Raad
m Beroep voor de directe belastingen:
te Zutphen Mr J. Dijckmeester, burge
meester der gemeente Zutphen;
te Zwolle: Mr Dr I. A. van Royen, burge
meester der gemeente Zwolle.
BURGEMEESTERS.
Bij Kon. besluit is benoemd tot burgemees
ter der gemeente Bergen op Zoom Mr. Urs.
P. A. F. Blom, met gelijktijdig eervol oat-
siag als burgemeester der gem. Angerle;
is benoemd tot burgemeester der gem.ee-it-ï
Opsterland J. Bleeker, met gelijktijdig eervol
ontslag a'.s burgemeester der gemeente
Utingeradeel.
AUTOBUSDIENSTEN.
Beroep afgewezen.
Bij Kon. Besluit is ongegrond verklaard het
beroep, ingesteld door den directeur va
Rotterdamsche Tramweg-Maatschappij
Rotterdam tegen de beschikkingen ven Gedep.
Staten van Zeeland van 29 April 1927, voor
zooveel daarbij aan de genoemde onderneming
vergunningen zijn geweigerd tot het in wer
king brengen van autobusdiensten tupschei
Burgh-K aamstede en Zierikzee en tusschen
Bruinisse en Zierikzee.
NOTARIAAT.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris t»
VREEMD EERETEEKEN.
Bij Kon. beslu't is aan den gepensionneer-
den luitenant-generaa!-titulair Jhr. J. H.
Röell, eerste-ondervcorzitter van bet Ncder-
landsche Roode Kruis, vergunning verleend
tot het dragen van het eereteeken le klas
van het Oostenrijksche Rood? Kruis;
is aan Dr. P. E. Verkade, hoogleeraar aan
de Handelshoogeechool te Rotterdam, vergun
ning verleend tot het aannemen van de be
noeming tot Officier de llnstruction publigue,
ZEEMACHT.
Bij Kon .besluit is a. bepaald, dat Hr. Ms.
pantserschip Jacob van Heemskerck den 2en
Mei 1929 te Willemsoord zal worden in dienst
gesteld
b. de kapitein-luitenant ter zee M. H.
Du'm belast met het bevel over genoemden
bodem;
is de heer P. S. Walraa van der Molen. arts.
benoemd tot officier van gezondheid Jer 2de
klasse bij de Zeemacht.
ONZE MUNT.
Een commissie van onderzoek.
De ministers van Financiën en van Kolo-
dcr bestaande munteenheid tusschen Neder
land en zijn overzeesche gebiedsdeelen, ver
vanging van de grove, zilveren munten door
nikkelen stukken van dezelfde n« minale
waarde, onder gelijktijdige verlaging van die
stukken tot pasmunt al dan niet gepaard
gaande met vervanging van de zilveren pas
munt door nikkelen munt uitvoerbaar is
hij evcntueole bevestigende beantwoor
ding van deze vraag, of die vervauging ge-
wenscht moet worden geacht.
In deze commissie zijn benoemd tot lid en
voorzitter Mr. G. Vissering, president van de
Nederlandsche Bank te Amsterdam; lot lid:
H. J. van don Brink, hoofd der 2de atdeeling
het Departement van Koloniën; prof. dr.
G. \V. J. Bruins, Rijkscommissaris bij de
Nederlandsche Bank (adres: Reichsbank S.
W. III, Berlijn); mr. dr. A. van Doorninck,
thesaurier-generaal bij het Departement van
Financiën; mr. W. Sucrmondt Lzn., lid van
de firma A. C. Fraser en Co. te Rotterdam;
prof. dr. C. A. Verrijn Stuart, hoogleeraar
aan de Rijks-universiteit te Utrecht. Aan de
commissie, aan welke is opgedragen omtrent
de resultaten van haar onderzoek rapport
uit te brengen, Is als secretaris toegevoegd
mr. C W. Ritter te Amsterdam.
UITVOERING VAN VONNISSEN.
INDISCHE CONVERSIELEENING.
AFLOSSING VOOR HET NOMINAALBE-
DRAG DER NIET UITGESLOTEN SCHULD
BEWIJZEN DER LEENINGEN 1915,
1910, 1917, 1923a EN 192id.
Ingediend is een wetsontwerp tot het aan
niën hebben ingesteld een commissie inet de gaan van 'n geldlecning (conversieleening)
opdracht te onderzoeken, of bij handhaving ten laste van Nederlandsch-Indië.
Bij dit wetsontwerp wordt de Minister
van Koloniën gemachtigd, om, ter aflossing
voor het nominaal bedrag der niet uitge
lote schuldbewijzen, welke behooren tot
Nederlandsch-Indische leeningen 1915, 1916,
1917, 1923a en 1923d, schuldbewijzen ten
laste van Nederlandsch-lndië te gelde te
maken tegen een door hem te bepalen
koers cn rente, welke laatste lager zal zijn
dan die van de af te lossen stukken, tot
zoodanig bedrag als noodig is ter verkrij
ging van een som van ten hoogste
f 224.375.000.
Het betreft hier, naar uit de Memorie van
Toelichting blijkt, alle 5-procenis lecnin-
gen, met uitzondering van de leening 1923d.
Het staat volgens den Minister vast, dat de
huidige rentestand op de kapitaalgeldmarkt
een renteverlaging van de 6 Iconing zal
veroorloven, terwijl voorts de mogelijkheid
geenszins is uitgesloten, dat ook de 5
schuld in schuld van ccn lager rentetype
zal kunnen worden omgezet
In verband met de stijging der geld
koersen is echter bij voorbaat niet te zeg
gen, dat spoedig ook tot conversie der 5 %-
schuld zal kunnen worden overgegaan;
niettemin acht de Minister het zeer ge-
wcnscht ook daarvoor thans reeds mach
tiging te erlangen, opdat, zoodra tot een
aantrekkelijke conversie ook van die schuld
kan worden overgegaan, de Regeering pa
rse t zij.
Evenals voor de conversies van 1926 Is
ook thans de vorm gekozen ecner alge
meen» machtiging. Rekening is gehouden
met de mogelijkheid van partieele corner-
van de geheele nog uitstaande 5 en
rentende guldensschuld, daar immers
het geval zich kan voordoen, dat ondanks
een gunstiger gesteldheid van de kapitaal-
geldsmarkt niet tot conversies zal kui\nen
vorden overgegaan wegens de grootte van
het te converteeren bedrag.
verband met den bij deze wetsvoor-
dracht gevorderden spoed heeft ook dit
maal raadpleging van den Volksraad niet
kunnen plaats vinden. Omtrent de uitgifte
der beoogde conversie'eening(en) zal ech
ter ook hij de uitvoering von de onderha
vige wet overleg met de Indische regeering
worden gepleegd.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Ontvellingen
Geschaafde Huid, Schrammen en
Schrijnende Plekken, Huidwondjes,
Brand- en Snijwonden genezen met
PUROL
Doos 30 6U90 ct. Tube i
HET PETITIONNEMENT.
Zooals wij reeds hebben gemeld heeft de
Eerste Kamer het wetsontwerp van het
verdrag met België betreffende do uitvoe
ring van vonnissen enz. van de agenda af
gevoerd
De „N. R. C!t" scheen eenigszins te wil
len suggcreeren. dat zulks vrucht zou zijn
van een artikel van haar geestverwant,
Mr. Knottenbelt.
Er schijnt ons voor zulk een onderstelling
weinig reden.
Over het afvoeren van het wetsontwerp
is in de Kamer in hPt openbaar niet ge
sproken; ook onderling schijnt er niet over
gepraat. De voorzitter heeft er ook geener
lei inededecling over gedaan. Men heeft het
betrokken ngendanunt eenvoudig met stille
trom laten verdwijnen.
Of dit geheel correct is, mag worden be
twijfeld. De Kamer stelt haar eigen agenda
vast en aan haar is het die te wijzigen.
Er moet dus in dit geval vermoedelijk
worden gedacht aan een min of meer eigen-
macbFre daad van hem of hen, die heiast
"is of belast zijn met het dagelijks doen af
drukken en distribueeren der agenda.
Ook al zou de Kamer op zich zelf teger,
;t voorloopig laten nisten van het be
doelde wetsontwerp geen bezwaar hebben,
dan ware het toch alleszins correct geweest
haar daartoe het voorstel te doen en er toe
te laten hesluiten.
Venvacht mug worden, dat de Kamer
wier gevoelens inzake het beruchte Belgi
sche Comité de Politique Nationale nog
pas gebleken zijn morgen den voorzitter
?enige nadere verklaring van zijn daad
verzoeken. Hij zal zijn motieven dan
moeten meedeelen. Ook formeel zal de zaak
dan wel in orde komen.
Als we spreken van het Petitionnement-
dan weet tlians ieder, wat er ineo bedoeld
wordt Niet, omdat het zoo belangrijk is en
zoo tot het rechtsgevoel spreekt; maar om
dat de A. V. R. U. pogingen zoo grenzenlooa
aanmatigend en brutaal zijn.
Hoe het toegaat bij het teekenen; we heb-
ben er op meer dan een plaats reeds op ge
wezen.
Thans schrijft ons een lezer ifit Amster
dam, hoe menschen, die veel werk te verg©*
ven hebben en dat naar willekeur kannen
doen, \an hun invloed gebruik maken ona
liandteekeningcn te verzamelen. Hot zijn...
de Amsterdamschebegrafenisonderne
mers.
Ouder hen. zoo schrijft onze lezer, zijn er
ook die „veel werk" hebben, cn A. V. R. O.-
voorstanders zijn. Wal hun recht is.
Maar dezulken worden naar de ooiren go*
';eken door meer kleine menschen, die van
hen afhankelijk zijn. En van die grooten loo-
pen cr niet lijsten in hun zak, die bij elke
begrafenis, welke plaats heeft, opnieirwdoor
de kleinen moeten worden geteckcud.
Deze weigeren natuurlijk niet maar teek©-
ion bij A en B en C enz., U kunt Int zolC
•ervolgen tot het einde van het alphabet.
En vele lijsten kunnen worden opgezon*
len. Wat ziet een minister er ook van of dia
handtcekening op meerdere lijsten voor*
komtnietwaar?
Het is een knap stelletje, die A. V. R. O.»
scharrelaars. Men zou haast vreezen, dat er
straks méér handteckeningeti op de lijsten
staan, dan ons land inwoners telt.
t Is Joch maar alles even ernstig bij da
A. V. R. O.
OFFICIE E' E BERICHTEN.
RECHTF^LIJKE MACHT.
Bij Kon. besluit 's benoemd tot exiffier
IN MEMORIAM JAN KLOOTSEMA.
Naar men ons mededeelt, is door den
-- ----.Minister van Justitie toestemming verleend
Mr J-jom op het terrein van het Rijksopvoertingv
gesticht de „Kruisberg" te Doetinrhem
voortdurend verfijnde techniek.
Het aanschijn der maatschappij enj jjv
de verhoudingen daarin wijzigden zich i b#»t Gerecht-hof t» Amsterdam -Th;
zoo radicaal, dat alle oude methoden !m. van A-ch van Wück. thans
arrondissementsrechtbank te Zwol'e;
- is nan«»pweren in de enV>lvouH'<r? K*7"'r door wijlen Jan Klootsems ten hëhoev*
nood faler. moesten. Te meer t^en dtil- vore de hphen.ici-'r.iT ven hnwprli'k®^ kinder- opvoedingswezen verrichten arbeid.
T^-'len en tienduizenden di-» ook in ons '-Iren. tevn« hHcst met de heb"-'-'|n« van Het ligt in'het voornomen van de da
land reeds tot vele honderdduizenden kiri". iï"" d-e-. i destijds Ingestelde eommlssie om ito over-
i rechtbank te M
geworden zijn, alle religie en kerkelijke Gadioti ,„hter.
HET BRANDENDE VRAAGSTUK.
Lost de moeilijkheden niet op.
Bijna te laat verscheen de vorige week
«ederom een brochure van den heer J.
i o r t e r K z n., wethouder van financiën
der gemeente Emmen, uitgegeven bij Man-
ï's Drukkerij, Nieuw-Anisterdam.
Bijna te laat, want het ontwerp is reeds
i behandeling.
De heer Gorter, die gezag in deze mate-
e heeft, laat nogmaals een noodkreet hoo
ren. Het voornemen der Regeering was
loffelijk, maar de oplossing is zóó onbevre
digend, dat de schrijver hoopt op verwer
ping vun het wetsontwerp.
De materie, welke het wetsontwerp be
handelt, is bijzonder ingewikkeld; maar
als wij ^t wel zien, treft de heer Gorter de
zaak in het hart
De instelling van een Gemeentefonds
uitnemend, maar de verdeeling onder de
gemeenten deugt absoluut niet
De schrijver heeft berekend, dat ieder in
woner in ons land in het belastingjaai
1926/27 gemiddeld f 13.14 bijdroeg in db
Rijksinkomstenbelasting. Gemiddeld, want
in Den Haag is dat cijfer f 30.S6 (in Hilver
sum zelfs f 39.c8ö en in Emmen f 1.57.
Zoo verschilt de draagkracht der bevol
king.
Gevolg is natuurlijk, dat de gemeenten
met hooge inkomens, ook veel meer plaat
selijke belasting kunnen heffen dan de
armoe-gemeenten.
En gevolg daarvan is weer, dat de arme
gemeenten straks uit het Gemeentefonds
veel minder uitkeering jier hoofd ontvan
gen dan de luxe gemeenten, want voor die
uitkeering wordt de belasting-opbrengst der
laatste jaren genomen.
De gemeenten, welke, noodgedrongen, dus
zoo sober mogelijk hebben huis gehouden,
worden daarvoor nu gestraft
Wat ze tekort komen aan de uitkeering
uit het Fonds, kan door opcenten aange
vuld worden. Maar terwijl Almelo met 3G
zou kunnen volstaan, zou Emmen er wel
636 moeten heffen.
Het maximum is echter SO en omdat men
daaraan niet genoeg heeft, krijgt men de
categorie noodlijdende gemeenten, ze
ker 200 in getal.
Deze gemeenten komen dan onder rijk?
curateelc te staan; haar zelfstandigheid
wordt vernietigd.
De schrijver meent, dat een andere oplos
sing mogelijk is waarhij als grondslag het
beginsel van gelijkstelling (zooals hij
het onderwijs) van welvarende en minder-
welvprende gemeen
van wettelijk opgelegde verplichtingen word'
POSTPAKKETTEN.
MAXIMUM-GEWICHT VERHOOGD.
Met Ingang van 15 April jl. is het ms
um-gewcht voor postpakketten in het bin-
nerlandsch verkeer verhoogd tot 7 K.G.
Het port voor een pakket met een gewicht
tn meer dan 5 K.G. tot en met 7 K.G.
bepaald op 60 cent.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
RIJKSUNIVERSITEIT TË LEIDEN.
De u'tgeste'.de lezing, die Prof Dr R. Jc'.rl-
schmidt voor de Theologische Faculteit der
Leidsche studenten over „Die Theo» ie der Cen-
wirkung'» zou houden, zal plaats vinden op
Donderdag 25 April in de collegezaal van ne'
Botanisch Laboratorium in de Nonnensteeg
RIJKSUNIVERSITEIT TE GRONINGEN.
Voor de Vereeniging voor Pnedagogisch
Onderwijs aan bovengenoemde Univen
heeft Dr. U. Ph. I-ely, leeraar aan het Chr.
Gymnasium te Den Haag, een rede gehou-
over: „De didactische waarde van het
experiment bij het natuurkunde-onderwijs".
LAGER ONDERWIJS.
P. GELDERMANS. t
Te Scheveningen is in den ouderdom van
67 jaren overleden de heer P. Geldermans,
oud-hoofd der Chr. School te De Heurne
(Dinxperloo). Gedurende veertig jaren heeft
de overledene het Chr. Onderwijs te Brielle
Velp en Heurne ged'end.
Ook in het kerkelijk leven te Varsseveld
nam de overleden een voorname p'aats in.
Dat deze voortrekker van het Chr. Onder
wijs een geziene per. oonlykheid was, bleek
wel in September 1927, toen de heer Gelder
mans met pensioen Dinxperloo verliet.
De begrafenis zal morgen te Dinxperloo
plaats hebben.
„De Commissie van Toezicht aanvaardde
izschien de door de ouders opgegeven re
denen niet. Althans ik ontving den in het
stukje bedoelden brieL Zes weken verlof
gaf ik niet
,Van 4 Dec. 1927—9 Juni 1928 had tic
ziekteverlof wegens overspanning en van 15
Nov. 1923—1 Mei 192S weer. 4 Maart werd
ik afgekeurd. Veel invloed om de Chr.
School te doen bevolken, zooals 't stukja
aangaf, kon van mij dus niet uitgaan.
„Het waarnemend hoofd, tevens onderwij
zer aan onze School, boekte ook overgangen
naar ons.
„In 1928 werd het Schoolbestuur in meere
derheid Hervormd. Naar verhouding kwa
men toen 1 April meer leerlingen op School
dan anders. In 1929 nog meer. Dit kan niet
toegeschreven worden aan ruim verlof ge
ven, daar mijn pentioen 1 Mei a.s, zal in
gaan".
We zijn den heer R. Kiewiet dankbaar
voor zijn mededeelingen. 't Is o. i. niet noo
dig nog iets er aan toe te voegen. Het
schrijven spreekt voor zichzelf.
GODSDIENST OP SOVJET-SCHOLEN.
De Sovjet-pers klaart er over, dat de in
vloed van den godsdienst op de leerlingen
van de Sovjet-Scholen steeds toeneemt. To
Wolkolamsk is het al zoover gekomen <dat
de leerlingen van de Middeltere School de
monstratief den nieuwen bisschop verwel
komden en deelnamen aan den stoet. Zelfs
op sommige zuiver proletarische Scholen,
zijn de leerlingen vaak „fanatiek religieus",
zocels de „Rabotsjaja Moskwa" zich uit
drukt.
Uit de Antirev. Partij.
Fn daarom adviseert de heer Gorter om
-Is de weduwe de onrechtvaardige rech-
dracht aan het Rijk te doen plaats hebben ter maar steeds aan te houden; opdat erlders voor de Commissie tot Wering
op Donderdag 16 Mei e.k. des n.m. 1.30 uur. I eindelijk recht gedaan tal worden. J Schoolverzuim.
GROEI DER BIJZONDERE SCHOOL.
Tegen valsche beschuldiging.
Te Ooltgensplaat zou de Chr. School
groeien ten koste van de Openbare School
cn wel, naar de socialistische „Yoorwaats"
beweert, omdat eerstgenoemde School rui
mer landbouwverlof aan leerlingen geeft
dan de laatste.
Omtrent deze beschuldiging hebben we
den heer R. Kiewiet, hoofd der Chr. School
te Ooltgensplaat, om inlichtingen en ver
antwoording gevraagd. Hoewel hij wegens
overspanning ziekteverlof heeft, was hij
toch gaarne bereid ons zijn mededeelingen
te doen. We laten ze hier volgen:
„In September kwamen drie gezinnen
met 10 kinderen naar onze Chr. NaL School
over; ik bezocht die, om de redenen der
verhuizing te weten, nadat de kinderen
reols met de school hadden kennis ge
maakt. Antwoord: „het Hoofd der Open
bare School weigerde liet door ons aange
vraagd verlof Met die weigering namen we
genoegen, maar niet met de manier, waarop
dit gehenrdfi. Daarom komen 7.c hier en
niet om meer verlof. Zooals het bij u op
school gaat, betreffende bidden, zingen,
Bijbelsche Geschiedenis en danken, is ge
heel In onzen geest". Aan den heer Inspec
teur berichtte ik 't zelfde
Bij mijn bezoek, juist voor Ik dit
schrijven verzend, bevestigden die ouders
hun Septembergetuiscnis. Redoelde kinde
ren gaan allen naar de Herv. Zondags
school. I
„Hetzelfde hij mij aangevraagd, doch Vi
geweigerd verlof, brnrht die va- Kies
22 Juni OA te Almelo
EXAMENS.
ACADEMISCHE EXAMENS.
tie Universiteit te Amaterdeow
<5«»1.^Godgeleerdheid: prop. ex„ de heer E. Döh-
k n'i vera l telt te Utrecht. Ge*
:d Rechtswetenschap: rand. e*., do heerca
Rutgers en U. J. N. de Graaff.
EXAMENS-NOTARIAAT.
i 2de ge<
Haag
VERKIEZINGSLECTUUR.
Twee brochures van Ds. Van Grieken.
Thans deed de „Dr. A. Kuyperstichting" te
s-Gravenhage twee verkiezings-brochures
het licht zien ven de hand van Ds. M. vaa
Grieken.
Het eerste is getiteld: De sociale wetge
ving (Ds. Kersten en wij) en het anderi:
Sluit de gelederen.
We hopen er nader op terug te komen.
Men gelieve deze vlugschrift te bentel-
Ion hij dc Drukkerij „De Rotterdammer",
Goudsehesingel 105. Rotterdam. Giro 396-79.
De prijs bedraagt f 2 per 100 exemplaren!
grooere aanta len flinke reductie.
PARTIJDAG TE ALMELO.
1 houden.
ege het Prov Comité van Antirev.
iglngen in Overijssel wordt op
I partijdag ga-
