Hef verlerende vuur.
DuT\uc.nDAG 18 Ar Tl'L 1329
EE
ROIC CLrtU mo
2
BUITENLAND.
DE VOORBEREIDING DER
ONTWAPENING.
Levendige discussies zijn Woensdag inde
Voorbereidende ontwapeningsconferentie ge
houden over Rusland's voorstellen.
Japan en Frankrijk wezen die „mathema
tische methode" af, muar Bernstorff wees
#r op, dat de commissie zich toch hoe langer
hoe meer verwijdert van het doel waar zij
pioet belanden en genoegen neemt met al-
|cr'ei weinig verstrekkende bepalingen, ter-
nijl intusschen overal de bewapening toe
neemt en het gevaar dreigt, dat het gunstig
tijdstip om tot vermindering over te gaan,
zal passeeren. Volgens hem moesten Litwi-
uof's voorstellen ernstig onderzocht worden.
-Bij het einde der discussie constateerde
Jhr. Loudon, dat de groote meerderheid te
genstandcr was van het vocstcl-Litwinof.
Litwinof achtte dit nog onzeker en vroeg
stemming over de hoofdbeginselen van zijn
voorstel, dje hij aldus formuleerde:
Je. Onmiddellijke aanzienlijke verminde-1
ring van bewapening en niet alleen beper
king.
2e. Vermindering der bewapening nanr
evenredigheid, met uitzonderingsbepaling
voor de kleine staten.
3e. Vaststelling van een algemeenen
Coëfficiënt voor die evenredige verminde
ring.
De heer Loudon had natuurlijk bezwaar
tegen stemming over deze formuleering. die
'n klaarblijkelijke propagandndistischc strek
king had, en die trouwens buiten de orde
was. Hij gaf in overweging te 6temmen over
de vraag: of ue commissie het ontwerp van
Litwinof in de plaats van het ontwerp der
commissie zelf van 1927 zou willen stellen,
als grond voor haar verdere beraadslagin
gen.
'j'orn Litwinof zich met d't denkbeeld
niet kon vereenigen en de andere leden be
zworen bleken te hehhen tegen een stem-
noi g over de door Litwinof geformuleerde
vragen heeft de heer Loudon «ie vergade
ring maar gesloten, ten einde de leden eer
bedenktijd te geven.
DE DESKUNDIGENCONFERENTIE
HET DUITSCHE MEMORANDUM.
Het in antwoord op het memorandum der
geallieerden door de Duitsche deskundigen
ingediende memorandum is in de Deskun
digencommissie te Parijs besproken en ten
slotte, met het andere memorandum, naar
een subcommissie verwezen, die er rapport
over zal uitbrengen. Dr. Schacht zal namens
Duitschland in die commissie zitting heb
hen.
Het Duitsche memorandum zou 37 jaar-
lijksche annuïteiten van 1650 millioen mark
voorstellen.
DE REGEERINGSCRIS1S
IN OOSTENRIJK.
EEN „STUUDKABINET"?
De chri8telijk-60ciale partij heeft belang
rijke besprekingen gevoerd. Men kwam tot
de conclusie, dat na de opgedane ervaringen
van nieuwe onderhandelingen me' de oppn
pitte nauwelijks nog verwachtingen kunnen
worden gekoesterd.
Algemeen is men thans van meening, dat
erop te rekenen valt, dat een ..striidkabinei"
tot stand zal komen. Ongetwijfeld zal dn"
«en van de vertrouwensmannen van den af
gereden bondskanselier, Dr. Seipel, de lei
ding van de nieuwe regeering nemen.
HAVELOCK WILSON f.
Havelock Wilson, de bekende leider van
de Engelsche zeelieden, welbekend om zijn
vaderlandliefde en zijn» anti-revolutionaris-
me. is te Londen 70 jaar oud, overleden. Hij
was zelf zeeman geweest voor hij voor betere
arbeidsvoorwaarden voor de zeelieden is
gaan ijveren. In 1925 publiceerde hij een
autobiografie: Mv stormv voyage through
live".
In de Oostzee is bij het Decnsche eiland
See'and een groote ijsberg gesignaleerd, die
ongeveer 16 vierkante K.M. groot moet ziju
De ijsberg drijft in de richting van hel
eiland Rugen. Aangezien men gelooft, dat
de ijsberg een gevaar voor de scheepvaart
oplevert, is een kustschip uitgezonden, om
den ijsberg te vernielen.
TROTSKI NIET IN NOORWEGEN.
De Noorsche regeoring heeft op het tot
haar door de arbeiderspartij en de vakver-
eenigingen gerichte verzoek tot toelating
van Trotskl in Noorwegen, na het advies
van den minister van justitie te hebben
ingewonnen, geantwoord ongeacht de
door de indieners van het verzoek gehuldig
de opvattingen aangaande politiek asyl-
recht, niet in staat is aan dat verzoek
gevolg te geven, wegens de moeilijkheden,
welke de plicht, om alsdan voor Trotski's
veiligheid te zorgen, voor dc regecring zou
met zich brengen.
EEN WALVISCHVAARDER VERGAAN.
Spoorloos verdwenen.
De ln Zuid-George (Zuidelijke IJszee) ge
stationeerde Engelsche walvlschvaarder
„Southern Sky" is sedert drie dagen in
weerwil van uitgebreide navorschingcn on-
vlndbaar. Men vreest dat het schip, dat een
bemanning van twaalf Noren en oen En
gclsch matroos aan boord had, in den storm
t%e eenige dagen geleden in dit gebied woed
de, is vergaan. Daarop schijnt ook wrak
hout te wijzen, dat in de nabijheid der kust
werd gevonden.
LONDEN, 17 April. De politic te Delhi cn
te Lahore zet bet onderzoek n mr den bom
aanslag te Delhi op groote schaal voort.
Reeds meent zij te hebben ontdekt dat ne
hoofdzetel der anarchistische bVvoglng m?et
liggen in hei Pensjagebied met vertakking'1»
en onder centrales in de verschillende
provincies.
BESCHONKENE AAN T STUURRAD.
Bij een rit, dien dc chauffeur van een 6tc
deüjken autobus te Bochum met bedronken
inzittenden ondernam, greep plotseling één
der naast hem zittenden het stuurrad. De
auto botste in volle vaart tegen een boom.
De wagen werd volkomen vernield. De z«'s
inzittenden werden zeer zwaar, voor een
deel levensgevaarlijk gewond.
HET POKKENGEVAAR.
DE FRANSCHE MAATREGEL
OPGESCHORT.
Na aandrang van den Britschen ambas
sadeur te Parijs heeft de Fransche m
terraad gistermorgen besloten voorloopig de
voorgenomen controle-maatregelen tegen de
reizigers uit Engeland op te schorten. -
Onverwijld zal een samenkomst worden
belegd tusschen de Britsche en Fransche
gezundlieidsautoriteiten, om gemeenschap
pelijk alle noodige voorzorgsmaatregels
te treffen.
De Fransche minister van openbare ge
zondheid heeft voorts uitleggingen gevraagd
aan de plaatselijke ressorten, die de ge
melde controle-maatregelen getroffen heb
ben, weliswaar krachtens de internationale
sanitaire conventie, doch zonder met den
minister overleg Ie i'egen.
.Minister Chamberlain heeft in het Engel
sche Lagerhuis op een vraag van Mac
Donald over de stappen te Pari is iets
gedeeld. De Britsche regeering had er den
nadruk op gelegd, dst het hier slechts een
lichten vorm der epidemie betreft,, terwijl
tegenwoordig liet besmettingsgevaar nauwe
lijks meer bestaat.
De mededeeling, dat de Fransche regee-
ring besloten heeft de vaccinatie-dwang
voor Engelsche reizigers voorloopig niet in
werking te laten treden, heeft in Londen- 'n
zekere opluchting verschaft.
Het totaal aantal in Londen behandelde
gevallen van poltken bedraagt thans 202.
In Frankrijk zijn vaccinatie en hervacci
natie verplichtend voorgeschreven. Ieder
Fransch burger moet ingeënt worden tegen
pokken op zijn of haar eerste, elfde cn 21ste
jaar en de wet voorziet erin, dat tijdens een
epidemie allen op nieuw gevaccineerd moe
ten worden, die het niet binnen vijf jaar
gedaan zijn.
Nu de Fransche zichzelf zulke voorzichtige
maatregelen hebben opgelegd, achten ze
zich blijkbaar verplicht om te eischen, dat
hun bezoekers even sterk gewapend zijn te
gen deze ziekte, die voorkomen kan worden.
Te Parijs is zelfs een beweging gaande
voor verplichte vaccinatie om de vijf of zes
jaar-
Men kan er in Frankrijk niet goed bij,
dat de vaccinatie niet verplicht is in hét
land waar ze het eerst ontdekt is en er wordt
te Parijs aan gedacht, dat het Hygiënisch
Comité van den Volkenbond een actie op
touw moet zetten om Groot-Brittannië over
te halen tot de verplichte vaccinatie.
DE „LEKKAGE" BIJ SCOTLAND YARD.
De band van ICoskca?
Het onilérzoek der autoriteiten naar dc
„lekkage'1 bij Scotland Yard, het uitlekken
van staatsgeheimen in verband waarmee
een inspecteur en een brigadier van dp
„special branch" (de politieke afdeeling)
van het Lóndehsche hoofdbureau van poli
tie geschorst zijn, duurt nog steeds voort
Uit de berichten in sommige Engelsche
bladen valt op te maken, dat d«j uitgelekte
geheimen ten goedé zouden gekomen zijn
aan de Russische communisten en Britsche
troepenbewegingen zouden betroffen hebben.
De inlichtingen zouden via een andéren
staat naar Moskou zijn opgezonden.
Volgens een andere lezing zou het geval
aldus in eikaar zitten: Al meer dan drie
Jaar lang zijn de communisten bezig te
trachten de Britsche soldaten op te ruien.
Bepaalde regimenten zijn herhaaldelijk ver
plaatst, maar nauwelijks waren zij op hun
nieuwe bestemming aan gekomen ofthT cbïh-
munistïsche propagandisten waren er ook
ai. De politieke-afdeeling van Scotland Yard
kon de schuldigen maar niet ontdekken tot
een inlichting, die door een bekend commu
nist aan den inlichtingendienst van het de
partement van oorlog zou verstrekt zijn, ver
denking deed ontstaan omtrent de vermoe
delijke bron. Vertegenwoordigers van een
vreemde mogendheid zouden zoowel met
ambtenaren van de politieke afdeeling als
met Britsche communisten in verbinding
hebben gestaan.
Dan is er tenslotte in verband hiermee nog
een verhaal van een som van 46.000 pond
sterling, die in Februari 1928 uit Moskou via
Amerika naar Engeland zou gezonden zijn
voor „Russische uniformen", waarmede
communistische organisaties in Engeland
zouden worden uitgerust Slechts een klein
deel dergenen, voor wie ze bestemd waren
hebben die uniformen ontvangen. Wat is er
met de rest van liet geld gebeurd? wordt jr
gevraagd. Het verband tusschen die
uniformen en de propaganda onder de Brit
sche militairen wordt ietwat duidelijker als
men weet «lat onlangs communistische pro
pagandisten m Russische uniformen gekleed,
het militaire kamp van Aldershot hun
leerstellingen trachten te verkondigen.
DE BESTRIJDING DER DRANK-
SMOHKELARIJ.
De „B.Z. am Mittag" meldt uit Londen,
dat terwijl eenige schepen der Amerikaan
sche kustwacht binnen de drie mijlszone
oor het strand van do luxe-badplaats Miami
een alcohol-smokkelschip achtervolgden en
beschoten, door een plotseling manoeuvre
de kanonnen der kusiwaclitschepen in de
richting van Miami schoten, met het gevolg
dat een aantal huizen en gebouwen bescha
digd worden cn een groot aantal ruiten word
•crnield.
LIFTONGELUK TE LONDEN.
Maandag was in Bishopsgate (Londen)
een arbeider bezig om, staande op een goe
derenlift de .lift te smeren toen deze begon
te bewegen. Hij was niet in staat dc lift
tot stilstand te brengen, die hem langzaam
drie verdiepingen hoog voerde tot hij tegen
de zoldering verpletterd werd. Andere ar
beiders kwamen opzijn schreeuwen af, doch
toen was het reeds te laat
llit Oost-Indië
DE BEVLOEINGSWERKEN VAN
TJITAROEM.
BATAVIA, 17 April. (Anela.) Iu de beken
de bevloeingswerken van TJitaroem is tenge
volge van de geweldige werking van het wa
rn- een gat ontstaan dat acht tot tien meter
liep is. Hierdoor ontstaat een ernstig ge
vaar voor algehoelo vernietiging. IJzeren
damplanken ten behoeve van het. herstel
zijn reeds besteld. Aan de regecring is voor
gesteld een bedrag van 600.000 beschikbaar
te stellen. De kosten van reparatie worden
geraamd tusschen 300.000 en 600.000.
HET MIDDENSTANDSVRAAG3TUK.
BUITENZORG, 17 April (Aneta. Aan het
lid van het college van gedelegeerden van
den volksraad, tevens voorzitter van dc Com
missie tot liet instellen van oen onderzoek
voor de Inlandschc Middenstand, den heer
Djajadcningrat, is opgedragen om zich ge
durende twee maanden in Nederland,
Duitschland en Oostenrijk on de hoogte te
stellen van de organisatie van den Midden
stand, van de vraagstukken die zich hierbij
voordoen, en van dc maatregelen welke in
genoemde Janden in het belang van den
Middenstand getroffen zijn.
Kerknieuws.
NED HERV. KERK.
Beroepen: Te Rotterdam 18de pred.-
pl.), D. Tromp te Heerlen. Te Ouddorp
(Z.-H), W. L. Mulder te Yoorthuizen (G.)
Te Huizen (vae.-C. B. Holland), G. Lans
te Suawoude.
GERF.F. KERKEN.
Tweetal: Te Wageningen, D. J. B.
Allaart te Ko'lum en Th. Deileman te Gies-
sen-Nleuvvk erk.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Men schryft ons:
f. A. D o n d o r p, van Wagenborgen,
hoopt 26 Mei a.s. afscheid te nemen en 2
Juni d.a.v. intrede te doen bij de Gcref. Kerk
te Heemstede, na bevestigd te zijn door zijn
zwager Ds. J. A Tazelaar, van Rotterdam.
Ds. J. Douma, van Den Haag-Oost,
hoopt a.s. Zondagavond bevestigd te worden
bij de Gcref. Kerk van Arnhem door Ds. H.
L. Both, aldaar. De intrede is bepaald op
Woensdagavond. Deze plechtigheden hebben
onderscheidenlijk plaats in de Oester-,en de
Wcsterkerk.
D s. C. K a p t e ij n Dzn. nam Zondag
jl. afscheid van de Geref. Kerk te Moerdijk,
die in groote scharen was opgekomen, met
een precl'kat.'e over Lucas 4 18 en 19. Spr.
wees er op hoe Christus, gezalfd met den
H. Geest, Zijn Gemeente bearbeidde als Pro
feet, Priester en Koning. Namens Kérkeraad
en Gemeente werden hartelijke woorden va
waardeering de scheldende leeraar to eet
sproken door ouderling A. C. Meijll, die liet
toezingen Psalm 121:4. Vervolgens dankte
Ds. C. KapteJJn Dzn. voor de hartelijke wo
den hem toegesproken, erop wijzende, dat
deze dag toch ook stof was tot dankbaarheid,
omdat bijna v er jaar in zoo goede sai
werking in het midden dei Gemeente mocht
worden gearbeid.
Tijdens de vacature is het adres van de
Geref. Keik: A C. Meyll, Grintweg, Moer
dijk.
D s. C. J Schweitzer de Zondag
il. bevestigd is als pred kant der Ned. Hen-
Gemeente te Amsterdam lieeft Woensdag
avond in de Nieuwe Kerk op den Dam zijn
intrede gedaan. Ds. Schweitzer hield
pred'katie over 2 Cor 5 14: „Want de Liefde
van Christus dringt ons", welke hij besloot
met de gebruikelijke toespraken. Aan het
einde van den dienst zong de groote schare,
die het kerkgebouw geheel vulde, hem toe de
zegenbede Psalm 134:3.
D s. W V der hoopt a.s. Zondagavond
te h-.lf 6 van de Geref. Kerk te "Waddinxv
afscheid te nemen. De bevestig'ng te Utrc
is bepaald op Zondagmorgen 5 Mei a.s. door
Ds. K. E? van Arkel. aldaar, en.de intrede op
Dinsdagavond 7 Mei d.a v. te half 8. I
plechtigheden te Utrecht zullen plaats heb
ben in de Öosterkerk.
Cand. S van Wou we hoopt Zondag
42 Mei as -intrede te doen a's predikant der
Gcref. Keik te Arum na bevestiging door
Ds. F. Tollenaar, van Den Helder.
KOFPREDIKER.
Prof. I) r. H. T h. O b b i n k, door H. M.
de Koningin benoemd tot hofprediker, zal,
naar'het Hbl.'> verneemt, alé hoogleeraar te
Utrecht werkzaam blijven.
t>$. J. L* JASPERS.
Naar- te Arnhem verluidt, aldus meldt het
Hbl.", heeft de Kerkeraad der Geref. Kerk
van Lunteren uitgesproken, géén rechter in
de Ssaak-.laspers te willen zijn, zoodat behan
deling hiervan op de Classis-Arnhem ver
wacht wordt. Deze,Classis komt binnenkort in
vergadering bijeen.
LUTHÊR'S CATECHISMUS.
Te Amsterdam heeft Woensdagavond
dn de Hersteld Evangelisch-Lutherscfce Kerk
aan de K'oveniersburgwal plaats geljad de sa
menkomst ter herdenking van het feit dat
Maarten Luther 400 jaar geleden zijn Kleine
Catechismus gaf. De drie predikanten der
Hersteld Evangelisch-Luthersche Gemeente
voerden het woord.
PINKSTERCURSUS.
De Witteveenvereeniging, te Ermejo, hoopt
haar tienden Pinkstercursus te houden van
1822 Mei. Als sprekers hopen op te tre
den: Ds. P. Stegenga: „De Bijbel"; Prof. Dr.
M. van Rijn: „De persoon van Christus";
Prof. Dr. Joh. de Grcot: „Jeremia"'; Ds. T.
J. Janr°n Schoonhoven: „Saul en Davld"; Dr.
S. F. H. Berkelbach van den Sprenkel: ,JPau-
lus"; en Ds. H. W. Creutzberg: „Stephanus".
INWENDIGE ZENDING.
De Centraal-Bond voor Inwendige Zending
en Cbr. Pliilantropischc Inrichtingen heeft zijn
jaarvergadering tot het najaar uitgesteld en
voorloopig bepaald op 17 October a.s. De
in.-pecteur Mr. A. de Graaf zal refereeren over
„Verzorg.ng van oudere meisjes'*.
Van 16-19 Juli zal te Barchem een confe
rentie worden gehouden.
ZENDING.
Ds Soepater. Naar het Geref. „Zen-
dingsblad1' verneemt, is Ds. Soepater, de eer
ste Jnvaansche predikant op het Geref. Zen-
dingstcirejn, de pand.'ta djawa van Djokja,
ernstig krank. En de geneesheeren verwach
ten, dat de krankheid lang zal duren.
Met verlof. Het adres van Dr. M. G.
Muller, missionair arts te Djokja, thans met
verlof in Holland, is voorloopig Wetering-
plein 10, te Den Haag. Mevrouw ds gelukkig
hersteld.
GIFTEN EN LEGATEN.
Tc V eenhui zen (N.-H.) ontvingen de
Ned. Herv. Gemeente en haar Diaconie van
wijlen mej. N. S geb. B. elk een legaat van
duizend gulden.
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
TECHNISCHE HOOGESCHOOL TE DELFT.
Een lectoraat in Fototechniek?
De heer W H Idzerda heeft zich getvend tot
het collége van curatoren der Technische
Hoogeschoo] te Delft met het verzoek, het
instellen van een lectoraat in de fototechniek
en cinematografie te willen bevorderen. Hij
heeft zich n'et gericht tot het bestuur van
eenige afdeeling'ïn, daar, hoewel de fotogra
fie op scheikundigen grondslag berust, niet
aüeen de sche-'kundige afdeeling, doch ook
die der scheikundige technologie alsmede
der mechanische technologie tot basis van
het ressort kan worden gerekend zoodat het
onderbrengen van de fctctechniek en cine
matografie in een der afdeelingen der tech
nische hoog each ooi zeker nadere gedachten-
Weerbericht.
Barometerstand.
Hoogste Stand 776.9 te Weenen.
Laagstu Stand 751.1 te Stcnsele.
Verwachting van liet Koninklijk Meteort
logisch Instituut te De Bilt:
Zwakke tot matige Zuidwestelijke to Zui
delijke wind, meest licht bewolkt met och
tend nevel, droog, iets warmer, mogelijk tij
delijk toenemende wind cn weinig of geen
regen in het Noorden.
IIETSERS. LICHT OP:
Van 19—20 April van 7.34 nam. tot 4.22 vm.
wisseling zal behoeven. Adressant brengt in
herinnering, wat hij in den loop der jaren
voor het tot stand komen van den leerstoel
bovengenoemd, heeft gedaan, door zelf aan
de T. H. les te geven, welke echter, gez"«
het feit, dat hem geen hulp werd verstrekt,
op den duur niet dcorvoerbaar bleken te zijn.
Voorts wijst adressant er op, dat in Duitsch
land n.l. aan de technische hoogeschool te
Dresden reeds in 1908 een gewoon hooglee
raar in de fotorafie werd benoemd; dat is 21
jaar geleden. Dat het mitsdien langzamer
hand tijd wordt, hier te lande ook eens te be
ginnen, al is het slechts met eer. "bescheiden
lectoraat, wordt door niemand d e de mate
rie en haar groot nut kent, ontkend. De nota
is vergezeld van 2 bijlagen nl. een organic;
tieplan en een onkostenrekening.
Adressant vestigt er de aandacht op. dat
een dergelijke leerstoel zai worden een we-
tenschappe'ijk fotografisch centrum in om
land, dat reeds lang gewenscht wordt en var
groot nut is voor rijks-, provincie- en gemeen-
te-instell'ngen, die d" fotografie als hu'pmid-
del bezigen. In hoever de organisatie z ch
naar den fototechnisc-hen kant zal ontwikke
len, moet dc praktijk uitwijzen. De kostei
ming geelt een overzicht van de ko. ten
een.-, welke zijn getaxeerd op f 4950 en de
;aarli;jrs"he korten op f C450, welke bedragen,
gcz'en de uitgebre'dhc d van den leerstoel, ge
ring zijn te noemen Komt de jonge leerstoel
tot stand, dan kan a'dus adressant op
den steun van buitenlandsche en binnenland-
sche fotografische fabrieken alsmede van
tenlandsche fotografische laboratoria worden
gerekend.
Tot landbouwkunrl'ge is met ingang v
Mei a.s. benoemd Ir. J. L. Ossewaarde te
Wageningen, thans tijdelijk als zoodanig
Morgen. Vrijdag, zal Prof. B. Brutz-
kus, hóogleeraar aan het Russische Wirt-
sch aftsin stltut der Universiteit te Berlijn, ir
de hulpauln ten rede houden over: „De Rus-
sische Landfccuw-revclutie, haar oorzaken er
Prof. Brutzkua is hoogleefaar geweest aar
de Landbouwhoógefchool te St. Petersburg er
is om zijn opposit e tégen het Sowjetsysteem
over de grens gezet.
Ook te Utrecht en te Rotterdam zal Prof.
Brutzkus spreken.
Prof. Dr. H. REMMELTS. f
Woensdag is te Den Haag, 62 ja;
oud,
erleden Prof. Dr. H. Remmelts, buitenge
woon hoogleeraar in de Faculteit der Vee
artsenijkunde aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht.
Prof. Remmelts werd te Assen geboren,
studeerde-te' Utrecht en vërkreëg 'iri 18-02 het
d ploma vborivëeatt-s. Hij oefende de -praktijk
uit o.rn. te Bellingwolde, Nijkerk en Vlaai
dir.gen. In Bern haalde hy den doctorsgTaaa
op een proefschrift: „Untersuchungen betref
fend Eacterium Coli Gümm'üne, bei Saugétie-
ren, Vögèln und Fischen". In 1903 werd lij
van Rijkswege belast met het ontwerpen van
een regeling voor de organisat'e van dc Keu
ring van voor uitvoer bestemd vleesch, In 1906
volgde zijn benoeming als rijkskeurmeester ii
alg. dienst, standplaats Den Haag. In 19)0
werd hij benoemd tot inspecteur van den
veeartsenjjkundigen dienst. In verband met
de. reorganisat'e van dien dienst veranderde
in 1923 deze titel in dien van directéiu van
dien dienst. Mede in verband met zijn gezond
heidstoestand vroeg de thans ontslapene, ing.
1 Januari 1925 eervol ontslag uit die functie.
Intusschen was Dr. Remmelts reeds eenige
jaren docent aan de Veeartsenijkundige Ho
geschool, waardoor hem in 1923, toen de:
School hij de Rijksuniversiteit werd gevoegd,
de titel van buitengewoon hoogleeraar ten deei
viel.,De bestrijding van het mopd- en klauw
zeer heeft in het bijzonder steeds de aandacht
van den overledene gehad. Daarover zijn van
zijn hand een'ge rapporten verschenen. Dr.
Remmelts heeft ook deel uitgemaakt van ds
gezondheidscommissie te Den Haag.
EEN CHR. LYCEUM TE DELFT.
Wederom wordt, naar dc „Stand." meldt.
LAGER ONDERWIJS.
HOOFDBENOEMINGEN.
Leimuiden, D. Ham, hoofd te Nieuwe*
Wetering.
ONDERWIJZERSBENOEMINGEN.
Goedereede, A. P. de Bree te Vlissin-
gen; Aang.
Hoogeveen (Geref. School voor M. U.
L. O., hoofd J. P. Streef), A. G de Graaf
Groningen. Voor tijdelijk.
Haren, J. Vaatstra te Opende (Gr,). Me
de op viertal stonden: G. Wjegers te Rheden,
T. Beishuizen te Westerlee en J. Bethlehem te
Tolbert.
Stavoren, W. A. Visser tc Lemmer. Als
kw. met akte.
Vrouwenparochie, J. Stulp te Zw
gerveen.
Dëdemsvaart (Herv. School), N. Gla-
zenburg te Valthermond.
W a g c n i n p e n, mej. S. A. van den Hoek
te Gorinchcm. Voor tijdelijk.
Oudewater, mej. C. J. Groeneweg,-al
daar. Voor tjjdelyk.
Nieuw-Vennpp (Sloterweg), mej. C.
Walker te Alkmaar.
O u d e-W ét e r i n g, mej. M. C. Dijkstra
te Amsterdam. Als kw. met akte.
JUBILEUM P. WIELINGA.
Onder groote belangstelling heeft de heer
P. Wielinga, hoofdinsp-'etenr in de 2e hoofd-
inspectie, 'ijn rijveren aoubtsjubileum bij
het Rijksd' hoo tor-zicht gevierd. In „Royal"
te Arnhem hield hij Dinsdagmiddag een
druk bezochte receptie, waarop tal van
hoofdinspecteurs, hoofden van scholen en
afgevaardigden van vereenigingen op onder
wijsgebied. benevens de we: houder \an on
derwijs te Arnhem, de heer B. Bakker, aan
wezig waren. Hot woord werd allereerst ge
voerd door den heer W. B. de Jongh. verte
genwoordiger van don Minister van Onder
wijs, dde don jubilaris den dank der Regee
ring vertolkte voor al zijn arbeid in het be
lang van bet 1. o. verricht. Verder spraken
de he eren S. Eringa van Hilversum als voor
zitter der vereenig ing \an inspecteurs en
Het Paleis voor Volksvlijt te Amsterdam
door brand verwoest.
DE AMSTERDAMSCHE BRANDWEER
MACHTELOOS.
Een nimmar te vergeten schouwspel.
DE SCHADE GESCHAT OP
DRIE MILLIOEN.
Dc Amsterdamsche brandweer stond nim
mer zoo machteloos als hedennacht, toen zij
zich voor de ontzaglijke Laak i*esteld zag de
brand in het Paleis voor Volksvlijt te be
strijden, die omstreeks kwart voor drie in
den rechtervleugel aan de zijde van het
Oosteinde was uitgebroken.
Uit alle brandweerkazernes reden de mo
tor- en ladderwagens weg op hun tocht naar
het Frederiksplcin door de luide signalen de
nachtrust van menigeen storende.
Geen wonder dat vooral uit den omtrek
duizenden uit hun slaap gewekt naar het
groote plein snelden, waar hun een schouw
spel getoond werd, zoo schitterend van aan
blik, en zoo emotioneel als bij mcnschen-
heugenis voor de Amsterdammers nog nim
mer te zien was.
Met-loeiend geweld joegen de vlammen
reeds een kwartier, nadat de brand ontdekt
was door Imt reusachtige gebouw.
Vermoedelijk is het vuur ontstaan in de
keuken bh het Paleisrestaurant, vlak naast
de peristyle, althans was de brand aanvan
kelijk het hevigst in het restaurant, van
waar direct de schouwburgzaal werd aange
tast. Ook was in een minimum van tijd het
vuur doorgevreten tot in de tooneelzaal, waar
de vlammen in de geweldige ruimte vrij spel
hadden en hoog oplaaiden tot in dc glazen
koepel.
Het leek wel of deze koepel schitterend ge
ïllumineerd was.
Vanuit de hoogte werd een lichte gloed
verspreid, die vrijwel in de geheele stad
zichtbaar was.
Zoo machteloos als de brandweer stond
tegenover de niets ontziende woeste vuur
zee. zoo onmachtig zal wel'icht ook elke jour
nalist blijven om te beschrijven de reusach
tiger» indruk die het vlammenspel op de
toeschouwers heeft gemaakt. De schoonste
kleurschakperinpen werden bij het vlammen-
geweld tentoongespreid. Nu eens zag men,
wanneer er in de tentoonstellingszaal een
deel van het plafond was neergekomen, de
dpnkerrood gekleurde vlammen opstijgen,
dan weer verriedden de groene vlammen
langs den grooten koepel en de onderschei
dene torens dat het vuur zich door het zink
een weg had gebaand, maar overheerschend
was het lichtrood® vuur, dat vanuit het
reusachtige gebouw overal aan. den vóór-.en.
achterkant en beneden eoboven zichtbaar
U De hitte die dit vuur in zijn ongekende
heftigheid verspreidde, was van dien aard
dat de brandweer zelf op een afstand moest
blijven.
Duar komt bij dat hot voortdurend in zoo
hevige mate onken regende, dat het ver
blijf in de nabijheid gevaren met zich bracht
Toch was voor de brandweer de moeilijke
taak weggelegd, waar bet gold te voorkomen
dat hot huizen complex in de Galerij, zoowel
aan den kant van het Oosteinde als aan dien
van het Westeinde eveneens ten prooi aan
het vuur,zou vallen.
Er dreigde voor vele huizen, die inmiddels
door de bewoners ontruimd moesten worden
groot gevaar.
De brandweer had vooral op de huizen op
den hoek van het Oosteincte haar aandacht
gevestigd, omdat de vlammen met cnweer-
staanbaie kracht door den Westenwind in
die richting werden voortgedreven.
Bovendien moest de brandweer er op be
dacht zijn dat de buizen od het Frederiks
plcin aan de Oostzijde de geweldige vonken
regen niet zouden kunnen doorstaan.
Op de daken van die huizen had een brand
wacht, gewapend met emmers water post
gevat en telkens wanneer hier een daklijst
vlam vatte en daar weer ander gevaar
dreigde, werd onmiddellijk ingegrepen. Zelfs
het asphalt op het Froderiksplein, dat
eenige malen door de ontzettende vuurregen
een verdachte kleur kreeg, werjl nu cn dan
natgespoten.
Een brandstoffenbergplaats in de nabije
Maarten Janszoon Kosterstraat was bijna
in de vlammen opgegaan, wanneer niet
spoedig de brandweer eenige stralen op 'en
door vonken verot akten brand had ge
richt
Zooals reeds betoogd was het Paleis voor
Volksvlijt zelf niet meer te redden. Zelfs
was binnen een uur het noodlot van dit Am
sterdamsche curiosum beslist
Want men moge verschillend oordeelen
over de architectonische waarde van dit
bouwwerk van de 19e eeuw, curieus en in
zekere mate monumentaal was het Paleis
voor Volksvlijt, waarvan het gemis op het
Fredcriksplein voor iedereen zonder twijfel
heel vreemd zal zijn.
Als een kinderbouwwerk is het reusachtig
glazen paleis in elkaar gestort-
Een half uur nadat de brand tvas ontdekt,
stortte reeds met een donderend geraas de
kleine koepel, die het dak versierde, met de
dakbedekking van de tooneelzaal naar be
neden.
Het woeste element had toen echter nog
goen post gevat op de tooncelruirate, die door
een brandscberm was afgesloten, en waarin
zeer waarschijnlijk het regenscherm, waar
op de brandweer commandant de heer C.
Gordijn, .die het blusschingsuyriv leidde, te
recht zoo trcts is, geruimen tijd nuttig werk
heeft gedaan.
Later echter moest ook dit deel van het
gebouw er aan gelooven.
Onafgebroken hield het vlam- en vonken-
vuurwerk aan, cn nok het lawaai van de
instortingen was gedurende bet eerste uur
van de ramp niet meer van de lucht.
Het grootste en machtigste moment was
om kwart voor vier in den ochtend aange
broken. Toen zonk met een geweldige slag
de reusachtige glazen koepel ineen, waarop
het bekende beeld met Oh ironie van het
noodlot! de fakkel in de hand tot het
laatste oogenblik had stand gehouden.
Nu was de ziel vernietigd, en daaxmedo
was ock de geheele schepping van Dr. Sar-
pathi ten doode opgeschreven.
Na dit prootsche moment volgde slag op
slag, als waren er donderbussen eo voetzoe
kers afgelaten.
Met een ongeloofelijke suglheid zette het
los gekomen element zijn vernielend werk
voort. Niets bleef meer intact.
Toen omstreeks vijf uur in Jen ochtend
de hevigheid van het vuur was afgenomen,
en de plaats waar eens het machtige Paleis
voor Volksvlijt stond, was te benaderen, kon
worden vastgesteld, dat slechts eeu ruïne
was overgebleven.
Alleen het tpbncelgedcelte was overeind
blijven staan en ook dc peristyle bleek aan
het verwoestend element nog weerstand te
hebben kunneti bieden. Overigens is er van
het geheele glazen paleis niets meer over.
De tooneel- eu de tentoonstellingszaal lig
gen in puin .evenals het café-restaurant dat
nog kort geleden een moderne inrichting
had gLekrpgf-n.
Gelukkig bleven alle huizen in de Galerij
gaspaard, ook al zal het bluschwati r nog
al wat schade hebben teweeggebracht.
Dc sj inkcls welke aan de Westeindekant
gevestigd zijn, zooals een lunchroom, een
sigarenmagazijn en een comestibleszaak zijn
ook aan het vuur ten prooi gevallen.
ln het watrr van de Stadhouderskade lag
de drijvende stoomspuit „Jan van der Hey-
den", die meer dan veertig stralen den ge-
heelcn nachj naar 'den brand leidde.
De brandwachten waren genoodzaakt niet
ijzeren platen hun gelaat tc beschermen to
gen de verschroeiende hitte van de hoog-
oplaaiende vlammen.
Bij de leiding van het blusschingswerk
werd de brand w eel' commandant bijgestaan
door den hoofd,jjritédfQecfiier Foi-ch ca Bru-
net de Róéh'ébrunë;
De politieiafzëtHng waar achter zich dui-
kant van de Utrechtsdie straat als aan de j
kant van de Utrechtsche straat als aan do
zijde der Weteringschans stond onder lei
ding van de politic-commissaris De Jong.
Ook de hoofdcommissaris van politie, do
heer Versteeg, bleef den geheelen nacht ter
plaatse.
Verder deden verschillende stedelijke auto
riteiten van hunne belangstelling blijken.
Het was niet mogelijk in de vroege och
tenduren, waarin, liet blusschingswerk trou
wens nog in volle gang was, de trams over
het Frederiksplein te laten rijden. Omtrent
de schade welke deze ramp veroorzaakt
heeft, valt op dit oogenblik niet veel te
zeggen.
Wel hoorden wij verluiden dat de oude
heer Van Hall, ,d»e kort geleden is overle
den, en dus voor deze ramp behoed is ge
bleven, het geheele gebouw inclusief dc in
ventaris voor drie millioen gulden zou ver
zekerd gehad hebben.
De schade zou, indien dat juist mag blij
ken, de drie millioen gulden beloopen.
Ook voor het gezelschap van Louis Bouw
meester Jr.. die als schouwburg het Palei»
voor Volksvlijt bespeeldL met de revue
„Wonder boven Wonder" beteekent de brand
een gevoelige slag.
Alle requisieten en costuums ter waarde
van eenige tienduizenden guldens gingen in
de vlammen verloren.
Troosteloos zag om zes uur vanmorgen
het Frederiksplein er uit.
Het verkeer bleef stopgezet. Omtrent de
oorzaak tast men in het duister.
Men gëlooft dat een ontploffing den brand
veroorzaakt heeft. De buurtbewoners hebben
althans omstreeks kwart voor drie, toen de
brand ontdekt werd, een geweldige plof ge
hoord.
Naar wij nader vernemen is het gebouw
van bet Paleis voor Volksvlijt op beurspolis
voor ,f 500.000 verzekerd. Eveneens op beurs
polis zijn tot een bedrag van f 60.000 dö
requisieten van het tooneelgezelschap van
Bouwmeester verzekerd
schoolopzieners in Nederland; Bigot nametn®
de kweekschoolinspocteurs; J. A. Rienks
van 's-Gravenhage, namens de hoofdinspec
teurs in dc le inspectie; Smit namens de
inspecteurs in het district Nijmegen; K. v.
d. Kooi van Apeldoorn namens de commissie
van examinatoren; Torpet ra, namens dever-
eennging van Arnhemsche scholen; A. Lob-
stein, van Bussum, namens de vereenigiin?
Muloleeraren; Bitter, namens de Arnhem
sche veroeniging van hoofden van openbare
scholen; W. Uiltenbogaard ,van Arnhem,
pamens de voreeniging voor Chr. Mulo; P.
van Aalten, van Klein Warn shorn, namens
de vereeniglng van Chr. onderwijzers enz.
en Bedt namens do R K. Mulo-examinato
ren. Alle sprekers schetsten de verdiensten
van den jubi'aris voor het onderwijs en
roomden zijn activiteit, doortasterw'iheid en
helder oordeel en boden bloemstukken oi
andere geschonken aan. De heer Wielinga
zegde met een onkel woord dank voor dc
hem gebrachte hulde, waarna een druk be
zochte receptje aanving.
NIEUWE CBR. SCHOLEN.
Te Groote Lindt (gem. ZwflnarecM
wordt omstreeks 1 September a.s. een tweeda
Chr. Nat. School
EXAMENS.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Rilks universiteit te Lelden. O e-
slaagrd: Indologie: ecön. doet. ex.. de heer W. C.
Sch roevers.
Ciein. Universiteit te Amsterdam,
slaagd: Godgeleerdheid: kerk. voorb. ex., dc heer
13. C. Visser.
Apothekersassistent, mej. J. A- Verlnga ta
Dordrecht en dc hecren A. O. Augustön te Dor
drecht. J. L. AVestcrdilk Bosdijk en G. BUlevcld,
beiden te Utrecht.
Gemengd Nieuws.
DE MOORD
TE GIESSEN-NIEUWKERK.
DE JONG VERHOORD.
Gistermorgen i6 de instructie voor dé
Rechtbank te Dordrecht voortgezet in de
meineedzaak contra de Kroons.
Gehoord is de rijksveldwachter de Jong,
d zeer zenuwachtig was. Op olie mogelijke
manieren heeft hij zich onzichtbaar geho*
den voor de pers en voor de fotografen.
