DINSDAG 9 APRIL 1929
EERSTE BLAD PAG. 3
HOE DE ARCHIVARIS EROVER DENKT.
DR. J. C. VAN OVERVOORDE OVER DE STADHUISKWESTIE.
In itJsr geval moeten we den toren
terug hebben,
HERBOUW,
GEEN PRIJSVRAGEN!
Gisternrddag heeft uit nitnood'giug van
Vereeaig.'ng „Oud Leiden" in het S edely'k ten in te denken. Wat dit laatste betref, zijn, suggestie'
d;> alleen beheerscht wordt door de schoon-
he'dsfcegr'ppsn van het heden.
Men mag aannemen, dat h t herbouwen van
een monument in den ouden vorm wrinig in
stemming vindt, wanneer daarvan geen b>
'nngrijke deelen meer aanwzij zijn (men
denke aan den tcTen van hit ran h'r's te
Haarlem), doéh dat de gevoelens u'teen'.oopen
wrnneer nog vele cn versier 'e dee'en b&Vu 'en
bleven d'e het weder optrekken of ve~ n'euvm
mogelijk maken, json 'er dat te veel ïmct ove -
ge!"ten worden aan het inricht van den drr
.rede belasten bouwmee-ter en van de a-b i
willekeurig controleert een organist met goede
oogen bliksemsnel, wat hy doet. Die mogelijk
heid ontbreekt een bl'nde ten eenenmale, zoo-
dat zijn spel, vooral wanneer het een zeer
gecompliceerd en solied werk als „Praludium
en Fuga in C-moll" van Bach betreft, telkens
opnieuw frappeert. Zoo werd het eerste deel,
het Praeludium zeer knap gespeeld met kleu
rige registratie en goede voordracht. Dit
Prariud um heeft, zooals men weet, iets fees
telijks, en het is jammer dat het orgel in de
sterke registers soms wat hard is. Het zou
dar grooter ruimte kunnen verdragen.
In de zachte registers, waarmee de Fuga
wordt opgezet, voldoet het veel beter. De
elkaar a'.s in vlucht volgende melodischs lijnen
van het thema werden goed uit elkaar gehou
den. Het aanbrengen van het forto in da ont-
wiklcel'ng getuigde van smeek. De heer De
Nie to:rda in dit werk, dat hij het vo'.koman
beheerceht. Daarom vroegen we ons met eenige
verwondering af, waarom er passages in
vocrkv.-amen, die onrustig aandeden.
Brch eischt nu eenmaal een metronomische
vhythm'ek. Deze geeft aan zyn werk dat
[tuk.
„De Lakenhal", dr. J. C. O
archivaris dezer g roe nte, een
g gegeven op het Stadhuisvraag-
ij in da 1 atste .-.en -» he:,
positie, dank zij de sp:c'ale opleiding van
voor restauratiewerken bestemd^ bee'dVuws
ender de goede zorgen van professor Odé te
De'ft.
Het is dus gedeeltelijk een v-ang naa- h-1
meer of minder guns'hg be'-oud, meer dan
j een absoluut afwerend beginsel.
Zh'n nu in Le'den vo'doende redee'ten bs-
j waard om tot een herbouw te kunnen be-
I sluiten Ook op die
Na door den voorzitter van „Oud Le'den",
mr. D. van Blom, met enika1 e weorde-..
:5jn ingeleid, s.vak dr. Van Overvoorclts
:r nadrukkelijk op gewezen te hebben, da*
ij geheel zijn persoonlijk gevoelen we erge ft
ngeveer als volgt. (Wij hebben de rede
yj'gszins besnoeid): _r
Bij de bespreking van de vraag op welke [technisch ondereoek een rfdoend antwoord
■yze te voorzien zal zijn in de leemte, ont- geven, als niet alleen blylct^wat
Etean door den stadhu'sbrand, moga in de wezig is, doch ook
plaats op den voorgrond gest:ld wcr- behouden bleef. Bij
dien machtigen drang.
Hetzelfde onrustige trof ons ook in de
Toccata van Théodore Dubois. Waarom toch?
We moeten het toeschrijven aan een geheel
tijdelijke indispositie, want in de Choral vor-
sp'ele van Bach, maar vooral in het Praelu
dium en Fuga in F kl. t. van Sieger Visser
kwam hij er geheel boven uit. Dit werk van
den blinden componist Visser,dat voor het
eerst hier werd uitgevoerd, is modem van
structuur. Gemakkelijk is het niet, integen
deel. Wanneer men het hoofdthema evenwel
steeds vast houdt en in de uitwerking en ver
werking gced volgt, bespeurt men dat het
werk streng logisch is gebouwd rn dat Vls-
al d^-n <Ja ongewone accoordverbindingen
jen, clet het raadhuis moet voldoen aan alle
•he eischen van den dienst en in ft* at
noct rijn om nog lange jaren gesch iet te blii-
vcor een groote z:ch steeds uitbreidend1
eente en de d-arvoor benoodlgde steeds
emende
start dit
-'akk'ge be- I en 'modu.TLties soms nog wat vreemd aan,
schouwing zoude men, onder voorbehoud veel phantasie beschikt.
van het genoemde onderzoek, er cp kun- I De zangeres mej. Too van Houweningen had
nen wyzen, dat de voomui nog staat en het z;ch met 4? keuze harer numm
schijnbaar geen invloed ondervond van dm zoo he^i gemakkelijk gemaakt. Als z\
Paasohstorm, die de schutting omver wierp voorspel van Rdnde's Aria u t Saraso
de versierde steen en aan de waardeert men onmiddellijk haar zeer
ZEVENTIENDE-EEUWSCH ROTTERDAM.
en In 1572 erg door Spanjaarden toegetakeld.
Het is thans omgeven door e^n ijzeren hek.
(Natuurlijk niet tegen de Spanjaarden, maar
tegen de Rotterdamsche straatjongens).
Deze stad is thans geheel den Pr.n? van
Oranje (onsen tegenwoordigen koning), toege
daan, want de inwoners zijn hartstochte ijke
en ijverige minnaars van zijn perscon en zijn
belangen, en geven aan hun liefde bij al'e ge
legenheden ten zeers'e uiting. Hier (let op
mr. Mountaguo's gedachten-associatie) brouwt
men goed bier, dat naar de omliggende steden
en dorpen gezonden wordt; ook de Legers en
Vloten der Staten worden ervan voorz en.
Als brandstof worden turf cn hout gebruikt;
het eerste is goedkoop, het lwec-de duur, en
wordt alleen door de betere star.den gebrand.
Zoo vaak wy een Hollandsche stad naderdc-n,
werden wy een vreemde lucht gewaar, wa.ke
van de turf komt en onaangenaam, en naar wij
gelooven, ongezond is, en sterker, dan d.e van
de steenkool van New-Castle te Londen.
Deze menschen (nl. d© RotterdammerM z\jn
over het algemeen welw'ilender ten opzi-hle
van de Enge'schen, dan die in eenige andere
plaats, hetgeen geheel meet worden toege
schreven aan hun veelvuldig contact m:t hen.
Men bouwt hier zeer gicofe oorlogsschepen
van honderd stukken geschut en minder. Wij
g'ngen aan boord van eenige van de grootste,
en bezagen ze goed, in- en uitwerd g. Zij zu'n
niet zoo knap en precies gebouwd als de En-
van de Zeldzaamheden in de Anatomische gelsche, en evenmin zoo praet ach, maar inte-
S-hool te Leiden. gendeel onhandiger, cf.choon zeer sterk, en
De letterkundige verdienste van 't werkje, gwchikt voor den d'enst.
loll dat 240 pagina's bes aa* (maar met meer dan Wy zagen het Stadhu's, dat een zeer goed
ie-. I 140 wx>orden per bladzijde). st*at beneden elk j gebouw is, en de SL, Lauren kerk. d e groot is
peil, en de inhoud moet in den tijd, waarin het j en een zeer oud orgel hoeft. De Hollandsche
geschreven werd, niet bijzonder lezenswaardig I Presbyterianen zijn_ ne mei ijk net zoo akelig-
HET OORDEEL VAN EEN
ENGELSCHMAN.
Eon groote, sterke en zeer rijke stad.
ORANIELIEFDE EN GOED BIER.
Erasmus, de St. Laurens,
slechte kookkunst en dure restaurants.
Ik heb, schrijft een correspondent der „Msb.1'
een heerlijk boekje in handen gekregen.
Het werd gedrukt in het jaar 1696 voor de
uitgevers John Sturton en A. Bosv le in de
Dial over-agalnst St. Dunstan's Church, in
Fleetstreet".
De schrijver is William Mountague. Esq., en
het boekje draagt den nogal wijdloopigen titel:
De Geneugien van Holland, of Een re's van
drie maanden door deze en de andere Provin
cies, met opmerkingen en bespiegelingen be
treffende hun Handel, Illjkdom, Kracht, Schcon
heid, Pol tick, enz., benevens een Catalogus
i groot terrein.
dministrat e. Om daaraan te Omgehaalde toppen althins e:n niet onbelang- j warm altgeluid. Haar wijze van zingen
•.doen is de beschikking vereischt gedeelte uit het puin is opgedolven. argeloos en innemend, haar optreden zeer
sympathiek. Er is een gelukkig pogen i.aar
tiet is moger.jK. voordracht en fraseering. Er gaat w\Jd'ng
Fet weder optrekken van den ouden gevel j van haar zang uit/en ze dunkt ons een veel-
Een ideale oplossing ware, in-lien men d? schijnt spr. daarom mogelijk, behoudens belovende lcerkzangeres.
ssch'kking konda krijgen over h't geheel: onverwachte by het onderzoek opkomende be- Het is ons evenwel opgevallen, dat zij min-
ompiex van gebouwen tusschen de M a s- zwaren. Hiermede is echter nog niet aange- J der gaf dan zij kon geven. Zoo leek ons de
ansteeg en de Korenbrugstceg, waarc'oo toond, dat die herbouw ook gewenscht is, Aria uit de H. Mo l Messe van Bach „Qui
v JH-ve nrgu- sedes ad dexteram Patris, etc." te veel inge-
Een groot complex-
pvens een fce'angryke verbetering vonr het daar ook de tegenstand:rs, krachti:
«keer zoude te verk-ijgen z'in door het ver- j menten voor him meening kunnen
rceden vrn beide drukke, d'ch verl t: smrlle Zij willen met
meesters hebben ongetwijfeld bewezen,^ dat
onze bouwkunst gcede
i-ntale bouwnver-
houden, ta weinig gloedvol.
We l-.ebben dit toegeschreven aan onvoldoend
act met de begeleiding, wat met het oog
gesteldheid ter plaatse heel moeilijk is.
t is heel jammer, want we kregen vee! den
ruk, dat mej. van Houweningen haar taak
olkomen in haar macht had. Onder zmke
'ch p'th"." d'
de panden aan d: V?s:hm3"kt cvsr
le gcheqje breedte van h"t oude ra-dhu s.
Wanneer wil" d eventue le zijgevels by b--
>uw:ng van het g'Teele blo11; voor'ngnig bu:-
n haschouw'ng '.aten. dan v 'len thins d Te
locfdnu'-t'-n te behandelen: de rcHr.gev-1
de Virchmarkt, de toren en de g vel
tan de Ereestraat. Het eenvoudigst is de g>
in de V'schmarkt, dear aldaar ge:n aon-
g hestoat o"n rek-">~ t~ houden m t de
bcfcouwLng. De gevels zyn, fceVlv? b
itadhu"spoortje zonder o"n "e 'cunstw-a-de
n men meet a'.leen den e'sch st-llen, dat e_n
lonumenteal en harmonisch geheel verkregen
irorde, dat niet in disharmonie mag zijn m t
?7l te k ezen voorgevel.
Het begrip van een harmonisch geVel is
iet te verwar.r'oozen, omdat voor- en ach
ira-evel verbonden worden door den Rnad-
huislorèn.
geweest zyn. Maar thans, byna twee-'
halve eeuw later, zijn de „opmerk'ngen en be
spiegelingen1' van den schrijver in menig op
zicht belangwekkend, omdat zenu Ja, om
dat ze zoo Jang geleden gemaakt werdm.
Ik zal eenige passages uit de reisbeschrijvin
gen van WiH'am Mountague, Esq. weergeven,
maar mij heden bepalen to4 datgene, wat hjj
van Rotterdam te zeggen had.
Een groote, sterke, moo'e en zeer rijke 6tad
ncemde hy het, één van de beroemsie havens het weer te bevei ipen
van Europa, de tweede handelshaven in deze Wy hebbïn h er versche'd'
scrupuleus als de Engelsche. d'e mets moe',
hebben van het gebruJc van d.t muziekinstru
ment dn kerken.
In deze kerk zijn de monumenten van ver
scheidene groote vlootvoogden. De Engeiechen,
Schotten en Franschen hebben ook elk een
kerk hier.
Er is een open p'aats voor de koopb'eden om
samen te komen, en dat noemen ze de Beuri
zyn geen nobele Piazza- cm hen tegen
^^^■■Londen.
dagen ver-
provinc e, zeer gunstig gelegen aan de riwertoefd, en soms in de Engelsche, soms
de „Mae e". Het drijft grooten handel met En- Hollandsche en Frnnsche huizen (restaurants),
ge'and, Schotland, Frankrijk (als er vrede is) gegeten. De „open tafels'1 (tables d'hótes) zijn
en Ierland; het heeft veel belang by de groote i de beste en goedkoopste, waar men eten kan,
en kleine vrischerij en is een heel bloeiende want dan weet men wat het kost, maar anders
plaats. Hier zyn versch'llende kanalen gegra- J is men overge'everd aan den waard, die naar
ven, d'e zoo goed aangriegd en onderhouden willekeur aanrekent, iets, waarop men gehee'
zijn, dat de grootste schepen kunnen binnen- geen verhaal heeft, want klaagt men by den
loopen en veikg l'ggen. en somnvTe schepen Magistraat, dan beslist deze, dat men toch be-
van twee- en driehonderd ton worden gesleept talen moet. Hy weet, dat men al'een
tot midden in de stad, waar de goederen aan nieuwsg'erigheid, cm het land te zien, daar
ery kunnen
te Rotterdam en de Via de venti S t erob
Grnua. cn dat het verhuren der ondorvcr- ken a n voortbrer.gen, al valt daarnaast ook omstandigheden moet veel" meer worden ge
ien.ng dan n et onbelan"ryke baten kan te wyzen op resultaten, d'e, trots veel goeas, repetesrd dan men in normale gevallen do.t.
n.everen. Door zware bctonvloeren is J ons toeh geen volledige bevrediging geien. De compos it es van Adr. van Tetterode op
irandgevaar te weren. Mrehlen da rro te jn L'iden zal de op-rave echter des te moer-wooiden van Allard Pierson gaven niet dat,
:osten e"n onoverkome' ijk ve~\v-ar b'ijk n, lykcr zijn, omdat de omgaving zich weirug Wat we er van verwachtten. Van Tetterode
an verschaffe men z'ch r'th d1* bes hk eigent voor een modern monument. Dit naagt kunt zyn „vak" en schrijft dus goed, maar
om ru mte, die te Leiden geheel ontbreekt. jiet element van inspiratie hebben we toch i i vc,r*not>
Zal ook ki modern architect h'er 'n oplossing n;et erg kunnen waartleercn. Dan staat do worden, vertoeft,
kunnen geven, die op deze plaats den in- j muziek van /red. de Nie op Verwoy's bekende
diuk van het verlorene nabijstreeft? scumet „O Man van Smarte, met de Docr
kroon" ze!:er hooger. De Nie schrijft
Gevoelsargumenten. lpoj2 melodie en weet er smaakvolle po.yphone
De keuze tusschen herbouw en afbraak zal orgelpaity mee te vereenigen. L'e muzikale
ook beïnvlöed worden door overwegingen van bewerking doet het op zich zelf reeds zoc
persoori.ijk gevoel; de een voelt voor een mo- treffende gedicht geen oneer aan. We heb-
dernen gevel, de ander laat meer het histo- ben nut veel genoegen naar de uitvoering
risch gevoel gelden. Daarnaast blijft echter er van geluisterd,
neg een derde, nog onbesproken, overweging,
het gevoelselement. Geslachten lang hebben de
Lcidenaars hun stadhuis bewonaerd; zy' zijn
In ieder geval
toren.
Welke oplossing ook gekozen mog: worden,
n geen geval mag daarbij een Raadhu storen
Uitbreken, die reeds van verre de nadering
oont voor de stad. De torens werden steeds
leschouivd a'.s het zinnebeell van burger
recht en het vertrouwen der burgerij, die on-
[erept bleven, trots de overweldigende rronp.
De wijze van herbouw
reheel samen met de beslissing d
i&ofdgevel aan de Breeetraat zal vallen. De
pits is verloren en het mass'ef van den to-
ertcont zulke ernst Ve scheuren en be
schadigingen, dat het ze'fs de vraag zal zyn
f en in hoeverre men het nog bestaande zil
linnen behouden. De bouwval toont, cp Ire
mzlnnige wijze men vroeger soms met de
;êbouwen kon omspringen. De Zuid-Oostelif.ee
iteunbeer is gedeeltelijk weggebrek n en
steunt thans op een balk, zoodat de beer,
den toren moest versterken, thans aan
en toren hangt, en uit de scheuren blijkt, dat
!e beer een gedeelte van het metselwerk
leeft vernield.
De torensp:ts is verloren, doch h?t brken-
e werk van Iel:man, uitgegeven door de
lij. van Bouwkunst in de serie afheellingei
an bestaande gebouwen, levert voldo nde
[egevens voor een herbouw in den oud:n
de wijzigingen in de 18de eeuw, en
raar de Leidsche torensnits zco'n bu'teng:-
roon fraai punt vormt in het stadssilhouet.
zoude in dit geval zeker er veel voor
feiten om bij het weder optrekken van d"n
«den gerei aan de Breestraat, ok dit beeld
oor Leidn te redden. Het carillon, de zingen
ie toren, mag daarbij niet ontbreken.
De voorgevel.
Wy komen thans tot het hoofdpunt: de ge
il aan de Breestraat, waarvan de oplossing
i zoo sterke m3te d e van andere deden
eïnvloedt. Hierbij hebben wy' zoowel reke-
ling te houden met de meer arch'tectonische,
met da historische en gevoelsoverwegin-
i, doch boven alls dom-'neert de vraag: wat
ischt de toestand van den gevel, mat an-
lere woorden, verkeert de gevel in een toe-
tand, dat herstel mogalyk en wenschT'ik is
He vraag moet hier onbesproken blijven,
aar het technisch onderzoek hiernaar nog
rauwelijks be-ronnen is. Het gemeent'b'-
h'erbij reeds in overleg yatredan m:t
fdeeling B van de monuanentencommissie ep
c regeering heeft een zeer bekwaam bouw
reester ter beschikking gesteld, zcodat wij
t.et zekerheid mogen aannemen, dat d'.t tecV
ïisch advies onaanvechtbaar zal zyn. vcor
verre betreft de mogelijkhe:d van harstal.
Ie stellingen worden reeds gesteld en de
uirgery zal niet te lan" op dit advies behoe-
te wachten; mogTyk slecht^ ruim een
naand. Dan komt echter de belangrijkste
g:' wat nu? Is het advies te ongunstig,
zal men hierin moeten berusten doch
cht d't herhouw mogelijk, dan eerst k-h ds
esliss'ng vallen of deze ook wenschelyk cn
de gegeven omstandigheden mogalq'k is.
lyn verders beschouwingen gaan daarom,
venals in het bekende Rapport van 28
laart, uit van het standpunt, dat thans nog
gegevens voor een dsfin'tieve bsslissing
uitbreken en dat alleen overwogsn kan war-
len, wat, in het geval dot h"t technisch on-
lerzoek niet ongunstig luidt, ds meest ge
ven sch te oplossing zoude zijn,
5 April ïaaa
Tulyci
verkordigde en waaraan voor Leiden zelf zoo
veel herinneringen verbonden waren. Alleen
noodgedwongen zouden velen dien band ver
braken willen zien, docr verwijdering van geh
h:t bestaande en het vervangen hiervan door voo
een wellicht zeer fraai, doch modern gebouw, op
dat geen her nnering wekt.
Men heeft hieraan trachten tegemoet te
kom:n door öf enkele nog bestaande lrag- f3
menten, zooals de poortjes, in de nieuwe a-:
constructie op te nemen, öf die fragmenten f4.: a
elders, tuiten verband met het raadhuis op z u
te stellen. -
Zelfs werd de mogelijkheid geopperd om
riners een nieuw raadhuis te bouwen cn de
dïn toren hangl ruïne weder op te trekken en tot een andor
deel te bestemmen.
Het laatst.3 lijkt mij slechts *n verplaatsen
r-rss ia
zoude gevonden moeten worden èn een be- priiiant z 10u%
stemming voor het oude raadhuis, die een
kostbaar herstel rechtvaardigde. Doch ook de j
12-op
f3.60. dito z y—10 1 1.00. l*arUg<
-- ƒ3.50. Centenaira t 12-op
Bar. do la Tonno:
3. Pride or Haarlc
Ewbank z ll-op ƒ3.70.
i. dito s 11 ƒ3.20.
ware z u-op ft. rr. Ellsabetü s 12-op
Clara Butt 12-op ƒ3.10. .dito z 10-11 ƒ1.80.
Dubbele vroeg,
z 11 ƒ2.70. dito
3.00. Tbceroos
plaats J AaT' J'S"
Noi
r 4.2
0.
2 3.50. dito
10 ƒ2.10. Salvator Kose 10-11
ll-op 3.8tf.
Witte Duo Max 10-op
3.70. Gole
Uk 11-13 ƒ8.
Inglc. Yellovr 11
10-1
ƒ3.10
mij op zich zelf zóó onbevredigend, dat deze uu^oed:
alleen in beschouwing kunnnen komen, indien I f t-30, dito
elke betere oplossing onmogelijk bly'kt. 1 ISR
Geen namauk.
Hét inwendige kan ik buiten heschouwhv
lst-sn, daar men by de indseling h ernn over
wegend rekening moet houden met de eischen
door den dienst gesteld.
Men trachte niet hier zoogenaamd histori
sche zalen te stichten, gevuld m?t namaak of
geleend meubilair. Uit de vreemde museum-
depots is nog wel iets byeen te brengen, doch
elk beheerder behoudt wat waarde hreft, zoo
dat slechts tweede of derderangs goed beschik
baar komt. Men hoede ons gemet-.ntehuis voot
dergeyke popenkastery, richte de zalen In
naar de eischen van den dienst en kleedt die
op waardige wijze aan overeenkomst'g het ge
bruik als zetel van het bestuur der stad.
En ook geen prijsvraag.
Ten slotte nog *n opmerking: men onthoude
zich van prijsvragen, die zoo dikwijls tot T-e-
Furste'ling en steeds tot vertrag'ng luiden.
Men kieze een kunstenaar, die getoond heeft
het vertrouwen te verdienen. Moge deze keuze
een gelukkige zyn en onze goecle stad daar
door de gegronde hoop koesteren dat, in wel
ken geest herbouw of afbraak van het
oude de beslissing moge vallen, in het hart
acr stad aan Leidens hoofdstraat een gebouw
verryze, dat de bewondering van stadgenoot
en vreemdel ng trekt en dat de trots moge zyr.
van een zich krachtig en gélukkig ontwikkelde
gemeenschap.
Nadat het applaus bedaard was, sprak prof.
van Blom een kort slotwoord, waarna geza
menlijk de tentoonstelling van afbeeldingen
van het Stadhuis werd bezichtigd.
2.4
Til
Kunst en Letteren.
KERKCONCERT.
laria Meleagrie 5-c
Plai
Tul pon per H.L.
Ipen. Grotchen tot 10 ƒ35. T
11 ƒ46. Clara Butt tot 11 fl
11 48. Will, l'ltt onder
era ben .11 ƒ46, Bartlgon
on ge r. 51, Tonnaye ongc
irtvliet onger. ƒ50. Oluda one
liter, ƒ89. Prof. Rauwenhoff
97.
68. La Tullpe Nol
128, Gen.
tot 12 6R.
irgent n 43. Be
0 76, Inc. Crc
3.30, Mr. E. H. Krc
Mr. Alkemade 12-op ƒ190. 8-5 15 c.. War
2-op SO c.. Souvenir 13-op 80 c.. 10-12 55 c..
30 c.. Menuet #-« 22 c.. America 12-op
1.10. 10-12 85 o.. 4-6 18 c.. Prlncen» 10-12 65 c..
i-lmoroa 12-op 75 c.. Scbwahen 10-on 55 c 4-fi
10 c.. Orange Queen 10-12 55 c.. Hnlley 12-op
'5 c. 6-8 25 e.. 4-6 16 c.. Gemencrd 12-op 65 c..
10-12 46 c.. Venue 12-op 1. 10-12 65 c.. Fla-
ninirsword 14-on ƒ1.20. 12-op 1. 8-10 24 c.. 4-6
rondloton 12-c
-op 90 c.. 10-12 65 c.. Foch 12-op
6-10 20 c.. Van der Neer 4-6 18 o..
8op 30 c. .6-8 14 c.. Yellow SM
ƒ1. Hohenzollern 12-on 80 c.. Pi
14-op 1 35. 12-op 1. Kenne
roed: Cathnrlna kralen
c. rink Perfection 2
ellea per L.. LU. Tlirr
l Max 6 50. Monthr»
i 65 c.. LIL Tlgr.
Rechtzaken.
KANTONGERECHT LEIDEN.
In df Btrafzittlng van Maandag trad als
Kantonrechter-plaatsvervanger op Mr. Bol-
Het eerst stond terecht Tl». A. van G., sla-
por te I.eidep, die vleesch had vervoerd zon
der kouringsstempel. Na verhoor van den
-lagersknecht van Tongeren, die evenals ver
(lachte de overtreding toegaf cischte de Am'n
hetgeen een groet gemak is. I moet dus bydxagen
Erasmus, de greote herste'ler der wetenschap land.
werd in het jaar Onzrs Hoeren 1467 in deze William Mountague Esq.
te
het onderhoud
i het
nog over
stad geboren.'h'j st'erf te Freiburg in den El-1 de Ho'landsche kookkunst uit, mankt vooral
(Wat n'et zoo is). Opmerkelijk
dankbaarhe'd van zijn volk dat, om zijn naam
en herinnering te bewaren, op eigen kosten
zyn beeltenis in brons heeft opgericht, zeer
"ocd uitgevoerd, met een groot beek in de
ud (waarvan hij de bladen omslaat zoo vaak
da klok hco:t slaan, hatg-en zeker een
'e Hollandsche humor i.-). Dit standbeeld
;d, naar wy vernamen, in 1564 opgericht,
tig bezwaar tegen liet te gaar koken
het vleecch, en komt tot de trotsche conc'.i
dat de Engelsche manier van koken, 'braden
en stoven, met behoud van het v'eeschnat, dat
de beste aller sauzen is. d*» beste ter wereld is'
Wil'iam Mountague Esq. was dus e3n echte
Engelschman en, dit feit in aanmerking ge
nomen, mogen de Rotterdammers bly zyn over
zyn gunstig oordeel
di«re ttJd i
van Dr. Oberman,
door do hern ge
leder hoofdstuk c
Ion maken voor
spreking.
Het hierboven
maakt dat wU dit
tenaar van het O. M. 5 boete of 2 dagen
Vonnis 3 of 2 dagen.
A. van der P., bodrljfschef van de fa. den
Duik te Katwijk aan Zee was in verzot ge
komen tegen een vonnis van den Kanton
rechter terzake van het doen verrichten van
arbeid door een 12-jarigcn jongen.
De verbalisant Hamerslag hield vol dat
do jongen gewerkt had, al ontving hy daar-1 ïeugdorgan
voor dan ook geen loon. wanneer'z'u
Verdachte alsmede de beide getuigen 'over de die:
décharge betoogden evenwel, dat de jongen j Én 1
had zitten spelen. iji*
Het O. M. verzocht bevestiging van het lllt(.r
vonnis. Uitspraak over 8 dagen. word
J. O., 23 jaar, arbeider van beroep, had
met een auto te Voorschoten komende uit de
Katteluan den weg overgestoken zonder zich
te overtuigen of de weg vrij was en hier
door een botsing veroorzaakt met een bestel
auto van de firma Waals, bestuurd door I.
van der Veer uit Leiden.
Laatstgenoemde had verd.'s auto van ach
teren aangereden en schade aan de radio-
teur bekomen.
Na verhoor van twee ooggetuigen, conclu
deerde de ambtenaar, dat verd. onvoorzich
tig gereden had en eischte 10 boete of 5
dagen. Uitspraak over 8 dagen.
:onder voorbehoi
bü hen. die rUper
Boeken en Geschriften.
'rof. Dr. Korl Helm
Is, omdnt hb
ellende meebracht.
Ut boek zoo duldeltJk aan den dag tr
In de Nederlandsche bewerklnr niet heeft i
en.. Daardoor toch gevoelen de leiera.
r bevattelUke wüze
sche Schepping, plai
uitgezonderd, ^een
londe, die vloek
>evredlgend
het ontzet-
i dood over
Wie zoo
r. Helm. i
held van h
IVU *Un
hU het ver
schouwt al
Hlerdo.
i gehuld. Z
en heeft o
heeft HU
den aard
ar dit err
niet belet
wordt het door Dr. Karl Helm
aloude Kruls-Evangelle niet Is
ch. maar dat het niettemin toch
i de InnerlUkste zlelsbehoeften
h.
ulgd en overtuigend schrUft als
)r. Helm. wann<
val In Gen. J I
voorstelling, oi
Hide volken,
rerkeiykheld v
m gelooft. In i
s In het onzek.
er verlossing.
i het feit der
beswaar kan
- dit belangrijke
roevlg tel
irklsrlng
srlng i
wetensohappeltlke
i de schrometUke oppervlak-
leachouwlng van hen. die In
stelsel heil soeken. wordt duldetJk In
it gested. En dsrtegenover wordt tref-
rtJkdom van het Evangels vpor heden en
i dit l
c ligt o.l. d*<
de bange vragen
Marktberichfen.
LEIDEN. 9 April. Va
lichte -S0
A31 ST F. HO A April. Aardappelen,
irtlzen waren b en onveranderd. Geen aanvo
IIA It FN Dll LC UT. 8 Ari H. «Coflp. Tulnbou
streken'). Proz<
spruiten 22—32. splnaxle
1.60. witlof ƒ28—33. duns
100 kg.; roode radys
r 17. kroten f 0.
I 1.70—3.70. allee per 106
boa.
IIOnrcRAVL-N. 9 AprIL Ka a a Aangevoerd
157 pirtüen. '.uiz stugs, wegende pl.rc. 56096
kg. l'rjzen; Uouoscfte met UOkamerk le ert.
ƒ41—45. 2e erL 36— 33. Handel matig.
rrBMBIieXD, 9 April. Vee. Aanvoeren en
prpxenj 210 vette runderen 75—105 c. per kg.;
mnik- en geldekoolen 125—350 per etuk;
16 eieren; 27 paaruen 100— 200 per stuk; 23
vette iol rien ƒ1.401.6U per kg.: 1008 nuch
ter^ kalvc.cn. vcor de slacht 7—36. - ^or de
tpk ƒ12—26. per stuk; 55$ vette varkens, voor
de siacht 60—86 c.. souteis 64—88 c.. per kg.;
32 magere va» kens 3848, 249 biggen ƒ20—
32, 898 schapen en overhouders. schapen 25—
30—32, 23 bokken, piepkui
kens 1—2.60,
Handel In vet
Loeien, paardei
i varkens, blggei
*int f ibrlckskaas met HUksmerk
)en Jtlelne boerenkaas met KUki
invoer 84 000 kg. Handel matig.
Boter 1.65—1.86 per kg. Atnri
Klpeelren f 6.75—5.50. t
100
uka.
308 kl
66.70, allee per 100
9 April.
Aangevoerd;
l'rlfcer
50—52H
37—40—4ó i
PrUzen per stuk van mager Vee: Melkkoele»
f 200410. stieren 110—600. paarden ƒ250—500,
slachtpxarden 180—230. hitten 100—i40. veu
lens 80—120. fok nurnt. kalveren 15—25.
slacht nuchL kalveren ƒ1015. kalfaoeien ƒ200
400. pinken 100—15u. vaarsen l-O—230. big-
zen gehandhaafd. Een
tot 2t4 c. boven noteer
oot. handel Umelük. i
II. 9 April. (Rott Boter- en Kaas.
er. Aangevoerd F600 kg. Hooi;.
lenprUs 1.82. laagste rrue
K a n a. Aangevoerd 1S50 Kg
sche 24—96 c_ Leldsehe 15—40 c
ROTTERDAM. 9 April. Ele
UTRECHT. 8 Aprl
717. taanstelen ƒ1.404 80,
seldeU f 3.50—4.70
Groenten- e»
100 bos; kro;
f 2.20—6.40;
pen f 8.105.40: wint
tenf 2—6 per 100 ka
'tukdunsel 25—56
f 8—21anddvle
ners f 26—34; r,re|
-28; roods kool
4; per 100 bosj
»E. 8 April. El
ƒ4.20—6. el-
Kippen 0.80—1.80, kontJm
191
Aan alle dingen komt een eind, en waar nn zoo
langzamerhand iedereen in het bezit is van een dejeoné
met melkbeker en - we week de fluitketel
ontvangt, ziet men natuurlijk weer verlangend uit naar
het derde stuk in de huishouding.
Eet wordt gemakkelijk genoeg gemaakt, want men
behoeft maar weer slechts één nieuwe abonné op te
geven. Ditmaal zal het dan zijn
Voor 1 abonné
EEN NEST SCHALEN
Winkelprijs ca. 2.
Voor 2 abonné's
ZES ZILVEREN LEPELTJES IN ETUI
Winkelprijs ca. 4.SO
We vestigen er de aandaent op, dat de premie
alleen bestemd is voor ben die zeli abonné op ons blad
zijn. Ze vormen onze belooning voor de actie, die onz-
ibonné's in bet belang van ons blad ontwikkelen
De premies worden zoo spoedig mogelijk toegezonden
Ingevulde bonnen opzenden aan De Administratie
Zie adres aan den kop van bet blad.
PROPAGANDAWEEH III
Ondergeteekende geeft op als abonné op dit blad VOOR MINSTENS
EEN JAAR dc(n) volgeude(n) persoon(onen)
AANBRENGER:
(Namen en adressen volledig Invullen).
Onderleckening
