grittóctjjt
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
EERSTE BLAD.
BRIEVEN UIT DE HOÜFDSTJB
BINNENLAND.
ABONNEMENT:
Per kwartaal 3.23
(Beschlkkingskoslen 0.15).
Voor het Buitenland bi} Weke-
iijksche zending 6.—
Bij dageüjksche zending m 7*—
AUles bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent
met Zondagsblad 7Va cent.
ZondagsLlad niet afzonderlijk verkrijg
baar.
No 2713
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 53936.
DINSDAG 9 APRIL 1929
ADVERTENTIE N»
Van I tot 5 regels\.W/%
Elke regel meer m 022%
fngez Mededcelingcn
van 1—5 regels 2.30
Elke rege: meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
wordt berekend 0.10
9e Jaargang.
Dit nummer bestaat uil DRIE bladen.
IN DE FUIK ZWEMMEN.
Uit een tweetal ingekomen brieven blijkt
ons, dat althans een enkele in onzen kring
het spoor bijster is ten aandien van het
A-V.R.O.-reMetje in den ether.
De een acht ons advies om niet op het
petitionnement voor de A.V.R.O. te teekenen
in strijd met de Christelijke naastenliefde
en de ander met het Godsvertrouwen.
Indien we nu niet wisten, dat de A.V.R.O.-
menschen allerlei middelen te baat nemen
om handtcekeningen te verwerven, dan zon
den we de bezwaarden in een persoonlijk
schrijven beantwoorden en de zaak verder
laten rusten.
Maar de petitionnements-actie wordt niei
terlijk gedreven.
Men laat rijp en groen, oud en jong, luis
teraar en niet-luisteraar eenvoudig zijn
naam zetten.
Men werkt, zooals wij schreven, wel zeer
bepaald met de morgenwijding, welke in
gevaar zou komen.
Op groote bureaux bieden de chefs de lijsi
te;- teekening aan en oefenen zoo ongeoor
loofden dwang op ondergeschikt personeel
Die dingen moeten gezegd worden. De
Radio-raad en de Minister moeten weten, hoe
het relletje verloopt, hoe de onnoozelen in
de fuik zwemmen, hoeveel waarde aan de
Telegraaf-actie toegekend moet worden.
Tegen dit onwaarachtig gedoe, tegen tic
AV.R.O.-humbug en de zelfoverschatting
moet gewaarschuwd worden. De Christelijke
naastenliefde komt daarmee volstrekt niet
in 't gedrang.
Wij gunnen deze vrijzinnige oproep ge
heel en ten volle waarop hij recht heeft.
Maar ook niets meer. Want we ontkennen,
dat dit de nationale, neutrale, door ieder
begeerde omroep is.
En dus ontzeggen we hem 't recht op een
volle week, een eigen zender en de beste
golflengte.
Dat is vrijzinnige schrokkerigheid, gansch
onevenredig aan de werkelijke beteekenis.
De A-V-R-O. moet met een halve week dub
bel en dwars tevreden zijn. Want hel jtal do
groote vraag zijn of een vierde deel van ons
principieel deze richting is toegedaan.
Ons land heeft twee zenders: één te Hui
ten en één te Hilversum. Juist in deze da
gen wordt overwogen of Nederland een lan
ge en een korte golf mag houden, dan wel
genoegen moet nemen met twee korte gol
ven, wat aan onze zeekust minder ge
wenscht is.
En nu komt de A.V.R.O. en zegt in hoog
moedswaan: geef mij heel de week Huizen
en stuur alle ouUuresle omroepen naar Hil
versum.
Men staat toch werkelijk verbaasd over
de brutaliteit en de echt-oud-liberale onver
draagzaamheid.
Daartegen moet verweer geboden worden.
Lijdelijkheid zou ook hier zonde zijn.
De vermaning, dat tegenactie in strijd is
met het geloof in Gods Voorzienigheid, ver-
ètaan we dan ook volstrekt niet.
Te meer niet, omdat de schrijver het peti
tionnement teekende, wijl hij de kunsiuit-
zendingen van de A.V.R.O. waardeert.
Daar zit in deze houding toch wel iels
tegenstrijdigs.
NIET ACTIEF GENOEG.
Het jaarverslag over 1928 van het Genoot
schap tot Bevordering der Koepokinenting
te Rotterdam vermeldt, dat dit vercenigings-
jaar zich kenmerkte door vermindering van
werkzaamheden.
Als voor de hand liggende oorzaak wordt
aangegeven, dat kinderen niet meer ingeënt
behoeven te worden om toch de scholen te
mogen bezoeken.
Het is natuurlijk volkomen juist, dat hei
bekende opschortingswetje hei verzenden
van entstof heeft verminderd en dat he?
Genootschap derhalve zijn arbejdsveld ver
kleind zag.
Maar het komt ons toch voor, dat het Ge
nootschap in activiteit is tekort geschoten.
Tegen vaccinatie is altijd verzet gevoerd.
Dit verzet was tweeledig van aard. In de
eerste p'aats waren er menschon, die oor
deelen, dat vaccinatie strijdt met het geloof
in Gods voorzienigheid en daarom verbo
den is.
Wij deelen die meening niet, integendeel,
maar wenschen wel, dat zoo'n ernstig ge
moedsbezwaar wordt ontzien.
In de tweede plaats zijn er anderen, die
positie kiezen tegen den inentingsd w a n g
te meer, omdat de gevaarlooshcid van hei
middel nooit boven alien twijfel vaststond.
Tamelijk onvenvacht is deze oppositie
merkbaar versterkt, doordat de officieele.
medische wetenschap door sterftegevallen
tengevolge van vaccinatie de verantwoorde
lijkheid niet meer durfde dragen.
En dat dit leidde tot opschorting van den
batelijken dwang is toch zeer begrijpelijk
Het Genootschap schijnt zie'* echter van
deze dingen niets aan te trekken. Alsof
niets gebeurd is, klaagt het verslag over
vermindering van werkzaamheden, over de
opschorting van het nuttig effect (door
«lat de arts met perifeer nnntel en kleinere
schrapjes moet volstaan!) en over het steeds
stijgend gevaar voor wel- en nlet-ge
vaccineerden.
Het Genootschap heeft nu eenmaal ten
doel bevordering van de Koepokinen
ting en blijft daar bij, al is ook gebleken,
dat aan die bevordering gevaren zijn ver
bonden. Eens heeft de wetenschap verklaar),
dat inenting nuttig voor de toekomst en
ongevaarlijk voor het heden is, en dus
klaagt het Genootschap alleen maar over
de vermindering dei vaccinatie.
Ons dunkt, dat men zijn activiteit nu wel
eens op iets anders had kunnen richten.
Het Genootschap had b.v. zijn medewerking
ditmaal kunnen verlecnen aan een ernstig
onderzoek naar de waarde en het gevaar
der inenting.
Wellicht had men dan nuttig effect
verkregen.
HARD WERKEN.
Geen enkele stad wordt zonder noesten ar
beid groot. Altijd zal weer blijken dat de
„cost" voor den „baet" uitgaat. Eerst moe
ten offers gebracht, belangrijke offers dik
wijls, eer men aan eenige vrucht denken
kan.
Voor Amsterdam spreekt dit wel heel
sterk. Meer nog in de laatste jaren als in de
eeuwen, die voorbij gingen. Relatief waren
toen de tijden gemakkelijker dan in de laat
ste honderd of zeg vijftig jaren het geval is
geweest
In het bijzonder denken wij hierbij aan
onze groote scheepvaartverbindingen, onze
havenwerken, onze vaarwegen.
Wij bedoelen niet dat Rotterdam zijn ge
weldige handelsinrichtingen en havencom
plexen cadeau heeft gekregen. Maar tocli
in hoe veel gunstiger conditie verkeert onze
zusterstad.
Wij hebben in den ouden tijd het voorrecht
gehad dat wij aan de zee lagen. Het was
wel een binnenzee, maar had zoowel ziin
voordeelen als nadeelen. De schepen kon
den, toen zc nog notedopjes waren, onze
stad direct uit de open zee bereiken. Wij
hadden bovendien een gemakkelijk verkeer
met de Noordelijke provinciën.
Dat begon moeilijkheden te baren, toen
de schepen grooter werden en schcepska-
meelen hen over de droogte van Pampus
moesten brengen. Amsterdam moest oen
een anderen weg naar de open zee zoeken
èn we kregen het groot Nqord-Hollandsch-
kanaal, dat al direct voor het groot- cheep-
vaart verkeer ongeschikt bleek.
Een landkanaal doof heel Noord-holland
heen, Helder de voorhaven van Amster
dam, dat was een oplossing die maar heel
kort bevredigen kon.
Toen hebben wij gekregen het Noordzee
kanaal na veel strijd en spot en ongeloof,
een reuzenstap vooruit, een geweldige ver
betering. Zeer terecht hebhen wij voor kort
het gouden feest van dit kanaal luisterrijk
gevierd.
Maar het bleef een kanaal, gesloten bij
IJmuidcn» en slechts door geweldige slui
zen konden de zeekasteelen onze haven be
reiken.
En op dit terrein is als overal elders te
zien hoe snel wij leven, want in die halve
eeuw bleek reeds meer dan eenmaal ver
breeding en vergrooting van kanaal en slui
zen ten koste van zware offers noodig.
Rotterdam heeft zijn open waterweg naar
zee, heeft ^:n natuurlijken voorsprong, die
Amsterdam niet kun krijgen. Wij moeten
met kunstwerken vergoeden wat natuur ons
onthield.
Dat is nu niet als klacht bedoeld. Wij
hebben ons door veel moeilijkheden heen
geslagen wij zijn ook in onzen arbeid gc
zegend. Maar wat wij bedoelen is even te
laten uitkomen hoe veel energie en vertrou
wen in de toekomst onze kooplieden en
magi.straten steeds noodig hebben gehad,
om te behouden cn te verkrijgen een belang
rijke plaats als haven- en handelsstad.
Met onze verbind'oc met den Boven-Rijn
staat het nie.t anders.
Rotterdam ligt aan de groote natuurlijke
verkeersweg. Amsterdam heeft die moeten
maken. Heeft althans in den aanleg daar
van belangrijk aandeel moeten nemen.
Wij hebben eerst gekregen de Keulsche
vaart. Toen die niet kon voldoen, de ont
wikkeling van het Rijnvcrkeer onmogelijk
maakte vroeg Amsterdam een verbinding
door de Geldersche Vallei.
In plaats daarvan werd ons het Merwede-
kanaal gegeven, dat reeds bij de opening
onvoldoende bleek. En toch hebben wij het
er jaren mee moeten doen.
Voor een 13-tal jaren is de actie voor een
nieuwe Rijnverbinding gekomen in een
stadium, dat vervulling van Amsterdams
wenschen aanstaande scheen. Maar altijd en
altijd weer werd Amsterdam teleurgesteld.
Ambtelijke commissies, staatscommissies, de
partementen en ingenieurs bekeken de zaak,
meer dan 14 plannen ontstonden er in den
loop der jaren, maar de waterweg dio noo
dig was kwam niet.
Eerst in het vorig jaar herleefde de hoop,
dat nu binnen heel korten tijd, aan dringen
de heden, aan herhaalde wenschen, aan har
telijke verlangens zou worden tegemoet-ge-
komen. De Minister van Waterstaat zou
Amsterdam helpen aan de noodzakelijke
verbinding met den Boven-Rijn.
Het verloop van de geschiedenis behoef
ik na al wat er den laatsten tijd over is
geschreven niet te herhalen.
Men kon kri'gen een kanaal over Vrees
wijk, men wilde hebben een kanaal over
Wijk bij Duurstede.
Toen het plan Vreeswijk was losgelaten,
meende men het gewonnen te hebben, ^ag
in zijn verbeelding reeds de spade in den
grond gestoken en ziet, opnieuw rezen er
moeilijkheden en nu werd het vroeger be
geerde Vallei plan door den Minister voor
gestaan.
Wanneer de zaak in de Kamer wordt be
handeld, zullen wij misschien hooren, om
welke motieven, dezen vaarweg de voorkeur
heeft gehad van het dopar uent
Is het niet een zonderlir"- loop van za
ken. dat men nu in Aip" 'am voor het
Valleinlan niet voelt? In ïatten in den
Raad is wel gebleken, da? maar zeer en
kele leden, het vallei plan te voorkeur geven.
7,r>n er el een meerderheid vas voo.* de voor
stellen van B. en W. het was omdat men
onder het juk door moest
Daar zit misschien een ietsje te veel ste
delijke fierheid in de houding-van hen, die
bleven staan op het eenmaal ingenomen
standpunt, een weg over Dorestad.
Maar het is aan den anderen kant toch
ook heel moeilijk, nu weer te doen, wat men
met het Merwedekanaal heeft gedaan, na
melijk een plan aanvaarden, dat men niet
ied acht
Handelsgeest maakt tot schikking, maakt
tot het geven van concessies bereid. Harden
arbeid maakt stroever,
Wie gelijk heeft gehad valt buiten ons
oordeel. Eenige fierheid zien wij in de Ma
gistraat eener groote stad gaarne, als ze
niet met koppigheid in een adem kan wor
den genoemd. De toekomst zal leeren of een
erstandig besluit is genomen.
Harde arbeid zal ook in de komende ja
en voor Amsterdam noodig zijn. Moge het
bidden, ook voor dit nieuwe pogen niet ont
breken.
Zoo komen wij er weer. Zoo alleen zal de
ontwikkeling een zegen zijn.
AREND VAN AMSTEL.
OFFICIEELE BERICHTEN.
ONDERSCHEIDING.
By Kon. bes'uit is benoemd tot officier der
Oranje Nassau-Orde J. P. Dudck van Heel,
beheerend vennoot van de Konink'ijke Beet-
wortelzaadcultuur Kuhn Co. te Naarden.
Bij Kon. beslu't is toegekend de bronzen
eeremedaille der Oranje Nassau-orde aan H.
Verbaten te 's-Gravenhage, controleur bij de
H.T.M. en aan G. Lentink, drogist-bediende
bij de firma van Dijk en Wesseldijk te Zut-
phen; de zilveren idem aan D. A. Bijleveld,
chef der afdeeling pakkerij van de firma C. M.
van Sillevoldt te Rotterdam.
AUDIEN7TE.
De gewone audiëntie van den Minsiter van
Koloniën zal op Vrijdag 12 April niet plaats
hebben.
ZUIDERZEE-COMMISfSlE.
De Minister van Waterstaat beeft benoemd
tot voorzitter der commissie, welke de ïegee*
ring met betrekking tot de van de betrokken
prov'ncïën in verband met de afs'uiting van
de Zuiderzee te vorderen bijdragen van ad
vies zal moeten dienen, Ir. J. W. Aibarda,
lid der Tweede Kamer te 's-Gravenhage.
BELASTINGDIENST.
Bij ministerieele beschikking
teur der directe be'ast'ngen enz. van de
Heg verplaatst van Amsterdam naar Purmer-
end en aangegeven als hoofd van de inspectie
der directe belastingen enz. aldaar.
DIPLOMATIEKE DIENST.
Bij Kon. besluit is benoemd tot gezant
schapsattaché Mr. E. Star Busmann
VRAGEN VAN KAMERLEDEN.
OVERTREDINGEN VAN DE TABAKSWET.
Het Tweede KameTlid de heer Staalman
heeft aan den Minister van Financiën ge
vraagd:
I-Ieefl de Minister kennis genomen van
de verslagen van zittingen der arrondisse-
ments-rechtbank te Amsterdam, kort gele
den gehouden, waarin een aantal overtre
dingen der Tabakswet, waarvan verschil
lende reeds begaan in 1925 en 1926, berecht
werden en waarhij overtreders van soms
zeer onbelangrijke vergrijpen boeten opge
legd móesten worden van minifmaa! f 100
voor iedere overtreding, waarhij de recht
bank bepaalde, dat elke geldboete vervan
gen zou worden door één dag hechtenis.
Mpent de Minister niet, dat deze strafver
volgingen ten duidelijkste hebben aange
toond: lo. dat. voor het geval niet 't systeem
deze belas'ingheffing op tabak geheel gewij
zigd wordt, toch de strafheoalingen dezer
wet dringend herziening eischen; 2o. dat -ie
toepassing dezer wet van de zijde der amb
tenaren, met het toezicht on de naleving er
van belast, veel soene'er behoort te geschie
den dan thans blijkbaar het geval is: 3u.
dat de berechting deze overtredingen snel
Ier moet plaats vinden?
ANTWOORDEN VAN MINISTERS.
DE BEWEERDE MISHANDELING VAN
EEN DWANGARBEIDER DOOR EEN
OFFICIER TE TARAKAN.
Tn antwoord op de schriftelijke vragen van
het Tweede Kamerlid L. L. H. de Visser be
treffende een door de couranten gepubliceerd
geval van mishandeling te Tarakan (het
cold hier de behandeling van een dwang-
arbeider door den eersten luitenant Van den
D.), deelt de minister van Koloniën mede,
dat blijkens door hein van de Indische regee-
ring ontvangen inlichtingen, door een Euro-
pcescti onderofficier een klacht is ingediend,
welke in hoofdzaak overeenkomt met de
courantenberichten.
Of de feiten zich inderdaad zoo hebben
toegedragen als daarin gemeld wordt, is den
minister niet bekend. Echter is ter zake van
de mishandeling een vervolging ingesteld.
Het gerechtelijk onderzoek is beëindigd cn
bijeenroeping van den krijgsraad is eerlang
te verwachten.
Het Tweede Kamerlid, de heer Ketelaar,
richtte tot den minister van Onderwijs o
de volgende schriftelijke vragen:
Is de minister bereid mede te deelen, om
welke redenen volgens het nieuwe bezoldi
gingsbesluit de jaarwedde van het hoofd en
de onderwijzers van een rijksleerschool of
van een school, die als leerschool verbonden
is aan' een van rijkswege gesubsidieerde ge
meentelijke of bijzondere kweekschool niet
meer wordt vermeerderd met resp. f 450 en
f 250. voor zoover dat personeel niet op 81
Oct. j.l. aan een dergelijke schóól verbor
was?.
Is de minister niet van meaning, dat het
ook voortaan noodzakelijk sa) lijn, de prac-
tische opleiding van de leerlingen der kweek
scholen te doen plaats vinden aan daartoe
bepaald aangewezen lagere scholen en dat
het billijk is, het onderwijzend personeel Jicr
scholen, dat zich niet die practische oplei
ding belast, daarvoor een belooning toe te
kennen?
Indien de minister voor de toekomst deze
verhooging van jaarwedde niet meer noodig
mocht achten, is hij dan in ieder geval be
reid te bevorderen, dat de krachtens het vo
rige bezoldigingsbesluit, vóór de bekendma
king van liet nieuwe bezoldigingsbesluit toe
gekende verhooginsen van jaarwedde aan
hoofden en onderwijzers van de bovenbp
doelde scholen gehandhaafd worden?
TOELATING VAN KINDEREN TOT DE
S3HOOL.
De minister van Onderwijs deelt in ant
woord op desbetreffende vragen van het
Tweede Kamerlid Vliegen mede, dat hem bij
onderzoek gebleken is, dat het hoofd der
R. K. Bijzondere School voor Meisjes te Ge
mert zestien kinderen, wier ouders niet had
den voldaan aan de voor «le school vastge
stelde regelen in zake de kleeding van de
leerlingen, van de school heeft verwijderd
De bedoeling was niet deze kinderen als
leerling af te schrijven, maar hen weder to*
de schooi toe te laten, wanneer het bezwaar
betreffende de kleeding zou zijn opgeheven.
Inmiddels zijn reeds spoedig dertien kin
deren op de school teruggekeerd, terwijl dit
na de Paaschvacantie ook met de overigen
het geval zal zijn. In verhand hiermede is
een voorziening in het onderwijs voor deze
kinderen overbodig geworden.
De meening dat in de gemeente Gemert.
nocb in den omtrek, een openbare school zou
bestaan is onjuist.
Waar, behoudens het geval, voorzien in
art. 106 der L. O.-wet 1920 hetwelk i. c
niet van toepassing was het bestuur eener
bijzondere school volgens de wet vrij is in
zijn beslissing omtrent de toelating van kin
deren tot de school, acht de minister zich
niet bevoegd omtrent de motieven voor niet
toelating van kinderen aan besturen van bij
zondere scholen een bepaalde gedragslijn
voor te schrijven.
KOEPOKINENTING.
Het jaarverslag over 1928 van het Genoo:
schap tot Bevordering der Koepokinen ine
publiceert o.a. het feit, dat het iaar 1928
voor het Genootschap gekenmerkt werd
door vermindering van werkzaamheden, in
zoovprre. dat er over het algemeen minder
Ingeënt en minder entstof is verzonden, o.a
mede in verband met het feit dat kinderen
niet meer ingeënt behoeven te worden om
wch de scholen te mogen bezoeken. D'o
Wordt ten zeerste betreurd.
Voorts verdient ook een tweede overheids
maatregel dit jaar ingevoerd vermelding,
n.l. dat aan alle entende artsen de verplich
ting werd opgelegd niet meer met vijf
schrapjes elk een centimeter lang in
te enten, doeh met slechts drie schrapjes
elk van ongcyeer een halven centimeter.
Ervaringen uit oudere tijde<n en verschei
den landen doen vreezen. dat deze inkrim
ping in aantal en lengte der schrapies zoo
wel de intensiteit der immuniteit als den
duur ervan verkleint, dus het nuttig effect
der enting: vermindert
BEGROOTING P. T. T.
MEMORIE VAN ANTWOORD.
Gedeeltelijk herstel der vierde bestelling?
In de Memorie van Antwoord aan de Eer
ste Kamer over de begrooting van het staats
bedrijf der P. T. en '1'. voor 1929 deelt de
Minister van Waterstaat mede, dat, in ver
band met de bezwaren, gerezen tegen de
uiting van de bestelling huis aan huis
stukken van politiekcn of godsdiensti-
gen aard, zal worden overwogen of, indien
yijziging dient te worden overgegaan,
het goheele stelsel van de bezorging huis
aan huis moet worden afgeschaft, dan wel
algemeen moet worden gemaakt Om
trent deze aangelegenheid wordt thans het
advies van den Postraad ingewonnen.
onderzoek is de vraag, of cn in hoe-
het noodig is de opgeheven vierde
hestelling in enkele plaatsen te herstellen.
Het ligt echter geenszins in de bedoeling,
hiervoor alle plaatsen in aanmerking te
brengen, waar de vierde bestelling werd
opgeheven, omdat in vele van die plaatsen
«Ie behoefte daaraan niet in voldoende mate
bestaat.
Bij de in overweging zijnde herziening
an de rijkstelefocntarievcn zal in het bij
zonder rekening gehouden worden met de
ichelijkheid. de aansluitingen, ook ten
plaltelande, meer in het financieel hereik
te brengen van een ieder, die de telefoon
nuttig kan gebruiken.
De Minister kan geen vrijheid vinden om
thans wijziging van het salaris voor de
burcclambtenaren in overweging te nemen.
Omtrent de vraag of weder tot uitkeering
ran een matige rente aan de rekoninghou-
lers bij den Postchëque- en Girodienst zal
kunnen worden overgegaan, kan nog geen
beslissing worden genomen. Het? overleg,
dat daaromtrent met den Minister van Fi
nanciën wordt gepleegd, is nog niet afge-
loopen.
Zendtijd voor omroeporganisaties.
Met betrekking tot vermeerdering van
zendtijd voor de Vereeniging van Arbeiders
Radio-Amateurs merkt de Minister op. dat
aan den Railinraad advies is gevraagd om
trent een billijke verdeeling van den be
schikbaren zendtijd over de nmroeporgani-
atics. In afwachting van dit advies vindt
de Minister geen vrijheid om in de thans
geldende tijdelijke regeling van die verdee
ling wijziging te brengen.
MOBILISATIE-INVALIDEN.
Het Alzijdig Nationaal Comité tot \erkrij
ging van recht voor de M«>bilisatie Invali
den en hun Nabestaanden, bereidt een groo
te landelijke actie voor, omdat het zich nu t
de houding, die de Regecring aanneemt je
gens de mobilisatie-slachtoffers, niet kan
vereenigen.
In verschillende groote steden en plaatsen
van ons land zullen openbare vergaderin
gen worden belegd en plaatselijke comité"?
worden gevormd.
Als inzet zal Vrijdag 19 April te Leeuwnr
den de eerste groote Openbare Vergadering
worden gehouden, waar o.m als sprekers
zullen optreden: Ds. J. A. Hoek. Ned. Herv
Pred. te Nyega: D. v. d. Meulen, Hoofdredac
teur van het Friesch Dagblad te Sneek en
Ds. G. Westmyse, Ned. Herv. Pred te Drach
ten
Do bedoeling is, na afloop een plaatselijk
Comité op te richten ter ondersteuning vai
het doel en streven van het Landelijk Cj
mité.
Vooraans'aande ingezetenen van diversi
richtingen hebhen zich reeds bereid ver
klaard zit'ïng te nemen in een te vormen
alzijdig plaatselijk Comité.
DE MAASKANALISATIE.
Het verkeer over de Maas geschiedt op
verscheiden plaatsen in de provincie Lini
burg door middel van gierponten. Tenge
volge van de kanalisatie van de Maas i<=
echter de stroomsnelheid van de rivier ge
durende een groote gedeelte van het jaar
zoo belangrijk verminderd, soms s'aat het
water geheel stil. dat do werking der gier
ponten wordt belemmerd of geheel onnio
gelijk gemaakt zooriat de pont aan een ka
bel over de rivier moet worden getrokken.
De pachters van enkele veren zijn aan
de bezwaren tegemoet gekomen door fle
pont met behulp van een aangekoppelde
motorboot heen en weer te laten varen,
waardoor een aanzienlijke verbetering van
het landsverkeer is verkregen. Niet all»
pachters zij» echter in staat de kosten van
een dergeliike installatie te dragen, zoodat
op verschillende plaatsen het verkeer over
de rivier zeer belemmerd wordt.
Aangezien de ontstane bezwaren een ge
volg zijn van de kanalisatie van de Maas.
en het dus wel op den weg van het Rijk
ligt de opheffing der bezwaren zooveel mo
gelijk te bevorderen, hebben de besturen
van den A. N. W. B.. Toeristenhond voor
Nederland en de K. N. A C. een adres
den Minister van Waterstaat gericht met
het verzoek maa'regelen te willen nemen,
opdat bij de veren over de Maas in Limburg
de overtocht weer geregeld en .vlot kan ge-
1 achteden.
GROOTE GEZINNEN.
CHR. VER. TOT BEHARTIGING VAN DE
BELANGEN VAN GROOTE GEZINNEN
IN NEDERLAND.
Oprichtingsvergadering.
Zaterdagmiddag vond in het Jaarbeursge
bouw te Utrecht plaats de oprichtingsverga
dering van bovenstaande vereeniging. De
Voorz., de heer J. C. van Goudoever
opende de vergadering op de gebruikelijke
wijze, en zcide in zijn openingswoord, dat de
vereeniging niet bedoelt te zijn een propa
ganda voor groote gezinnen. Hoewel kin
deren een erfdeel des Heercn en een zegen
jn, behoeft liet toch geen groot gezin te
zijn. Onze beweging aldus Spr. wordt
ook nipt opgericht als middel speciaal ter
bestrijding van het Neo-Ma!thusianisme.
De vereeniging bedoelt het groote gezin te
steunen. Het groote gezin wordt getroffen
door belastingen (cr wordt bij de heffing te
weinig met de grootte van het gezin reke
ning gehouden) floor schoorgeldregclingen,
terwijl ook het woningvraagstuk voor de
groote gezinnen een geheel aparten kant
heeft. Al deze dingen zulten door de vereen,
onder het oog gezten worden.
Daarop vonden de algumcene besprekin
gen plaats. Gevraagd werd of niet beter het
adjectief „groote" uit den naam kon wor
den weggelaten. Het woord gezin is naar
Gods Woord, maar de kwalificatie groot ge
zin heeft tegenwoordig een ongunstige be
teekenis gekregen. Men doet liet tegenwoor
dig voorkomen alsof het een schande is, als
men een groot gezin heeft. Bovendien wal
is een groot gez:n?
De Voorz. antwoordde, dat dit bijv. naam
woord beter behouden kan worden. De be
naming groot heeft nu eenmaal burgerrecht
verkregen in ons land. Als iemand vijf kin
deren heeft in Transvaal, dan is dat daar
geen groot gezin, omdat daar veel meer kin
deren regei is. Maar hier in ons land kun
nen we vijf kinderen wel een groot gezin
EEN LIBERAAL KANTOOR.
Er zijn sommige dingen, welke ik begrijp
en zeer vele, welke ik niet begrijp.
Die stelling is duidelijk, zou ik zoo zeggen.
Even duidelijk als die van het raadslid, die
zei: we kunnen het voorstel aannemen ol
verwerpen.
Nog al wiedes, zei een spotter.
Er is toch niemand, die meent, dat ik al
les begrijp, wat ik zoo al lees in krant of
bock?
En nok zal niemand verwachten, dat ik
zal uitleggen, of bij een ander informeerea,
wnnrom ik vele dingen niet begrijp.
Maar in deze verkiezingsdagen trekt elk
wooril met een politieke bijsmaak mij en
zoo Vruikelde ik heden over 't woord libe
raal.
Nu, zooveel hoofden van partijen er in de
politiek zijn, zooveel zinnen heeft het woord
liberaal. Maak cr maar eens een statistiek
Intusschen, ik f thans het woord aan In
een verband, dat me zeer duister is cn
lat mag toch wel ecnigszins verwonderlijk
schijnen.
Mijn oog viel n.l. op een advertentie in
n liberaal blad, waarin een stenotypiste
gevraagd wordt op een liberaal kantoor.
Zeg nu maar eens, wat dit is. Een libe-
a a I kantoor.
Het kan niet beteekenen, dat «te chef van
dit kantoor liberaal in de politiek is, en dus
met deze mededeoling een wenk aan sollici
tanten geeft, dat zij het ook moeten zijn.
Immers, liberalen vragen alleen naar ge
schiktheid cn niet naar geloof.
Is het dan een kantoor van een liberate or
ganisatie: b.v. die der werkgevers onder lei-
ling van Simon A. Maas, een Centrale van
Dr. Posthuma, de A.V.R.O. of het Thorbecke-
huis?
Waarschijnlijk ook niet.
Trouwens, indien het in één funciie ge
beurt, dan geldt het voor stenotypisten ze
ker, dat de gaven mét het ambt komen. Hebt
ge ooit gehoord, dat een stenotypiste een ge
heim verklapte, retourcommissies aannam,
n document vcrvalschte of iets dergelijks?
Dat bestaat eenvoudig niet.
De veronderstelling, hetzij persoonlijk. ?t-
zij in het ijle blauw der bespiegelingen, ia
reeds beleedigend.
Maar wat beteekent die uitdrukking dan
toch F.cn liberaal kantoor?
Beteekent het, 'at de patroon een hu-
aan mensch is? 't Is te hopen, maar nie
mand zal het tegendeel annonceeren.
't Is een hopeloos geval. Een nict-politiek
maar zakelijk kantnor, dat nochtans een po
litiek vernisje kreeg.
Tegen deze nieuwe segregatie, deae zoo-
verlste splijtingszwam mag Dr. Zimmerman
el eens een waarschuwend artikel schrj-
cn, Dr. Raemakers kan een critiek-plaat
teekenon en de A.V.R.O. wil wel een petition
nement organiseeren.
Maar een raadsel blijft hetT
Van tal van zijden werden hierop bezwn
ren naar voren gebracht, dat men van d
vereeniging een stichting zou maken. Eet
breedvoerige discussie ontspon zich hierover.
Men wenschte een gewone vereeniging, geen
stichting. Tenslotte verklaarde het bestuur
zich bereid mee te gaan met degenen, die
een gewone vereeniging wenschten, on
eenheid to bewaren. Men zal dus nu
vereeniging kri'gen met in verschillende
plaatsen nfdeelingen.
Nadat bes' >te was, dat geen stichting,
maar een vereeniging zal worden gevormd,
werd de vergadering huishoudelijk ter
stelling van hot reglement.
Het voorloopig rnmité werd als bestuur
fter vereeniging gekozen.
fRee<te "n t. or. o;l. geptanUI)
ONZE LANDBOUWEXPORT.
Voorschriften betreffende het waarborgen
van bepaalde eigenschappen van
uitgevoerde producten.
Ingediend is een wetsontwerp houdende
voorschriften betreffende het waarborgen
van bepaalde eigenschappen of hoedanig
heid van uitgevoerde voortbrengselen van
het landbouw-, tuinbouw-, veeteelt- en zui
velbedrijf.
In de Memorie van Toelichting ret de Mi
nister van Binnenlandsche Zaken uiteer»,
welke gevaren onzen uitvoer van landbouw
producten nedreigen. Reeds eerier zijn be
paalde middelen toegepast om den uitvoer
tegen deze gevaren te verdedigen
Echter zulten, naar de Minister betoogt,
binnen afzienharen tüd nog op verschillen
de onderdeden van den uitvoer van land
bouwproducten regelingen moeten worden
getroffen, welke hetzij naar het voorbeeld
van de boter- en kaascontro'e. zulten berus
ten op de uitgifte van een Rijksmerk als
bewijs, dat de waar aan zekere vereisehten
voldoet of van bepaalde hoedanigheid is,
hetzij zullen bestaan uit een regeling van
den uitvoer zonder uitreiking van pen merk,
eveneens tot opvoering van de kwaliteit van
het uitgevoerde product
Tot dat doe! strekt het ontwerp, waarin
getracht is, het geheete gebied van den lanri-
bouwexport te bestrijken. Do gedachte is
daarin ontwikkeld om in het leven te roe
pen een algcmeene wet. we ke aan de Re-
geerirg de noodige bevoegdheden geeft o:n,
ingeval van wenschelijk geachte inmenging
aanstonds de noodige wettelijke stappen te
doen.
Het ontwerp beoaalt zich dan nok tot al
gcmeene voorzieningen, welke hij de orga
nieke regelingen, voor zooveel noodig. kun
nen worden aangevuld.
Overleg met belanghebbenden.
Opgenomen is een ht pal ing, welke waar-
Irorgt, dat steeds overleg mei belanghebben
den zal worden geploegd.
Als vorm is gekozen de wijze van wetge
ving geliik die hekend is van de planten-
zlektcnwet: een alg. maa'regel van bestuur
regelt de materie op grond van de onder
havige wetsbepalingen en wordt binnen kor
ten tijd gevolgd door een ontwerp van wet,
wnarin deze'fde materie is behandeld.
De sedert verscheiden jaren geiden-te be
palingen voor den uit voer van boter en kaas
zijn in het onderhavige ontwerp overgeno
men.
Voorts Is in het ontwerp een kwaliteits-
eontroleregeling van uit te voeren vteesch-
waren. in he Tijzonder van baron, een
plaats ingeruimd, ten einde aanstond», wan
neer tiet ontwerp kracht van wet zal heb
ben verkregen on dit "««rrein ren controle in
werking te kunren stellen, «elke op defi
nitieve voorschriften is gebaseerd.
Daarbij is levens «te moge ijkhcld geopend
om zoodanige maaireprten te nemen ten
aanzien van andere soorten gezouten var-
kensvleesch dan bacon.
Naast boter rp kaas kunnen wat de
controle met Rijksmerk betreft -- b.v. ge-
eondenseerde melk. melkpoeders en blokmeik
en voorts nader te wijzen gn»rnten
vrurhten en am opeten, vlrrsrh. eieren^
producten van h> drijf nl naar
pkomt. ouder «te rege-
VOLKENBONDS
TENTOONSTELLING.
Wordt te Den Haag in het najaar gehouden.
Gemeld wordt:
Teneinde uitvoering te geven aan
reeds eenige jaren bij de „Vereeniging i
Volkenbond en Vrede" bestaand
zul in het najaar, van ongeveer 25 Septcm
her tot 25 October d.a.v., te Den Haag plaals
nebben de Vrcdes en Volkcnbondstentoon-
stelTing, uitgaande van deze Vereeniging. De
tentoonstelling wordt gehouden in het com
plex der Grafelijke Zalyn. dat daartoe dooi
de Regeering welwillend ter beschikking
gesteld.
De tentoonstelli ig staat onder h«schermin
van een eere-comité. waarin Ministers, hoo-
ge dignétarisscn en vooraanstaande inter-j de lvehoefto da' r -
nationale persoonlijkheden zitting hebben1 |jng worden betrokk
genomen. Do redactie der j>vi;n van he' n -twerp
Voor deze tentoonstelling blijkt reeds zoo i ls zoo ruim gested, dat daaromter zoowel
wel in Binnen- als buitenland veel Belang- een garanttemerkt als een kwaliteitsmerk
«telling te bestaan. J kan vallen.
