jUrtnti? gntecift éteuratti ABONNEMENT: Per kwartaal 3£S (Besclnkkingskos'.en 0.15). Voor het Buitenland bij Weke- lijksclie zending Bij dage-ijksche zending m 7c— Allies bij vooruitbetaling. Losse nummers 5 cent. met Zondagsblad TV% cent. Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936. No 2688 VRIJDAG 8 MAART 1929 ADVERTENTIE 1>: Van 1 tot 5 regelsL17yx 21k£ regei meer 022% (ngez Mededeelingen van I—5 regels 2-30 Elke rege meer 0.45 Bij contraclT'belangrijke korting. I bevragen aan bet bureau 0.10 9e Jaargang. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. Een bsvrcdipdc oplossing. In ons blad van 16 November j.l. hebben we bezwaren geopperd tegen de koloniale paragraaf van het ontwerp- Program van Actie der anti-revolutio naire partij. We hebben in ons artikel er ,op gewezen, dat de voorgestelde formuleering„De Nederlandsehe lei ding in dit ontwikkelingsproces worde daarom door de wetgeving op ondub belzinnige wijze gewaarborgd" niet kon worden aanvaard door hen, die Van oordeel zijn, dat beter waarborg dan thans wordt gegeven door de ver andering, van wetgevipg. niet is te ver krijgen. Bovendien vestigden we er de aan dacht op,dat zulk een beteekenisvollc uitspraak in een program van actie toch alleen zedelijke kracht en waarde heeft indien ze leeft in de party. En nu is het al heel opmerkelijk, dat lioch in onze pers, noch door onze volks vertegenwoordigers over dit onderwerp ■wordt of is gehandeld. Indien dan toch een ernstige poging meet worden ge waagd, orii in zulk een hoogst Delang- rijk vraagstuk, waarmee een levens kwestie voor Nederland en Indië is ge moeid, een uitspraak van ons volk te verkrijgen,' dan mocht toch worden ver wacht, dat men rusteloos de belang stelling voor dit onderwerp zou trach ten wakker te roepen; dat niet eens maar voortdurend gewezen werd op de groote 'belangen, die hier op het spel staan én dat zou worden aangetoond, hoe door wijziging van de wetgeving' Verbetering is te verkrijgen. Niets van dit alles. De bezwaren, die in ons blad' zijn geopperd, zijn voor'zoover wij Weten', pooit openlijk behandeld- De a.-r. ver tegenwoordigers in de Kamer hebben zich ook bij de jongste politieke debat ten over dit 'önderwerp in 'tgeheel ïiict uitgelaten; Van eenige poging, om ons volk' wakker te schudden en de kiezers op te roepen hun vertrouwen te geven aan een partij,, die in dit bui tengewoon belangrijk vraagstuk een welgevestigde overtuiging heeft, hebben we niets gemerkt. Kortom, het had er Allen schijn van, dat men in de bewuste paragraaf zou moeten zien een dcode verklaring, wel geschikt, cm wantrou wen te wekken bij bondgenooten en tegenstanders en zelfs in eigen kring, maar allerminst geschikt om bezieling le wekken voor een welgefundeerde overtuiging in zake den koers, die we met betrekking tot ons koloniaal beleid hebben in te slaan. Het zal dan ook niemand verbazen, dat we teleurgesteld waren, toen we be merkten, dat in de nieuwe uitgave van het Ontwerp-Program van Actie de ge wraakte paragraaf onveranderd was gebleven. Tcch was die teleursteling niet zoo heel groot. Wijl ze niet onverwacht kwam. Op het Centralen-Convent was geen tyd geweest, de koloniale paragraaf te behandelen. Want wel heet het koloniale vraagstuk het meest belangrijke poli tieke vraagstuk van onzen tijd, maar dat wil nog niet zeggen, dat er nu ook aan dat gewichtigste vraagstuk de meeste aandacht wordt gewijd. Inte gendeel. Het schijnt soms wel. alsof het gewicht van ,eenig politiek vraagstuk in omgekeerde evenredigneid staat tot den tijd die er aan besteed wordt. Ook op onze kies vereen; gingen bemerkt gc, dat men vaak veel meer belangstelling over heeft voor dingen, die niet' half zoo gewichtig zijn als het koloniale vraagstuk. Daarom waren we er op voorbereid, dat men de koloniale paragraaf wel zonder bezwaar slikken zou. Dat ze on gewijzigd zou blijven en dat zy, die het pleit zouden hebben te voeren voor de groote waarde van een anti-rcvolu tionaire koloniale politiek, niet weinig last zouden endervinden van een kolo niale paragraaf, die binnen en buiten Tnzen kring weinig bijval heeft ge- Tonden. Des te grooter was onze blijdschap, ":oen we bemerkten, dat er toch een niet onbelangrijke wijziging is aangebracht. Niet in de dcor ons bestreden alinea van de koloniale paragraaf. Die is'on gewijzigd gebleven. Maar in de toelichting. Wat blijkt nu echter? Dat die beide Standaard-artikelen in hun geheel als toelichting op de ko loniale paragraaf zijn opgenomen in de niéuwe uitgaaf van het ontwerp- Program van Actie, maar dat het slot van die toelichting aanmerkelijk is ge wijzigd. Gewijzigd in een geest, die zoo goed als geheel tegemoet komt aan de be zwaren, die door ons zijn geuit. Wie den driestar Koloniën in De Standaard van 27 October, tweede ko lom, vergelijkt met bladz. 45 van het Program va,n Actie ziet al heel spoe - dig, welke belangrijke wijzigingen die toelichting heeft ondergaan. We zullen hier niet al de verande ringen aangeven. Alleen willen we hier afdrukken de alinea in ao toelichting, waardoor voor ons het uezwaar tegen de gewraakte alinea in de koloniale pa ragraaf wordt ondervangen. .„Het is om die reden, dat wy nu de bezwaren aan de bestaande, rege ling verbonden, zich zooveel scherper afteekenen er de voorkeur aan ge ven de regeling der wederzijdsche be voegdheden nog eens opnieuw onder de oogen te zien, met de bedoeling deze, zoo mogelijk, beter te doen beantwoor den aan den cisch, dat de Nederlandsehe leiding op onaantastbare wyze verze kerd zy". Met deze interpretatie v^n ons Pro gram zijn onze voornaamste bezwaren weggenomen. Vooral, omdat nu wegge laten is, wat in De Standaard op bo venstaande zinsnede volgde. Tegen eer. opnieuw onder de oogen zien van de bestaande regeling hebben we ons nooit verklaard. Integendeel, we hebben meermalen uitgesproken, dat daartoe alle aanleiding bestaat. Bedenkingen zouden kunrsen rijzen tegen de bedoeling van dat onder-de- oogen-zien. Maar ook die bedenkingen heeft de toelichting op gelukkige wyze onder vangen door de bijvoeg'ng van de woorden: zoo mogelijk. Ook wie van oordeel is, dat het niet mogelijk zal zijn, door wyziging in de kolöïiiah wetgeving de Nederlandsehe leiding op onaantastbare wyze te ver zekeren, kan nu toch zonder eenig bezwaar medegaan. Want ook hy kan er niets op tegen hebben, dat deze kwestie nader onder deoogen gezien wordt. In den grond der zaak is door deze toelichting de gewraakte alinea m den door ons voorgesteldén zin gewijzigd. Wij hadden voorgesteld te lezén: ,,De Nederlandsehe leiding in.d't ont wikkelingsproces moet daarom donr ds wetgeving op ondubbelzinnige wyze zijn gewaarborgd". En al is nu deze wyzig.ng niet over genomen, door de toelichting is toch feitelijk de wijziging aangebracht Ideaal vinden we de/e wyze van doen niet. Het ware o.i. i-eter geweest, indien het program den wensch' had te kennen gegeven, die nu in de toelich ting staat: onderzoek naar de moge lijkheid, om door een andere regeling der wederzijdsche bevoegdheden de Nederlandsehe leiding beier te waar borgen. Maar men moet in de politiek nooit het onderste uit de kan illen hebben En daarom zijn we al dankbaar, dat we de koloniale paragraaf uit het anti revolutionair Program vin Actie, gele zen in het licht van de toelichting, kun nen aanvaarden. Vroeger heette het: er is geen geld, maar dat kan men nu niet meer voihoud'ii. Er is een tijd geweest van' overdreven economische zwartkijkerij. Komende eindelijk komende tot de be grooting, informeerde de heer Mondeis naar I den wdttelijken grondslag van .andstorm f-n burgerwacht Dat was vragen aar dei: be kenden weg. Maar de heer Mende.s vond de door de Regeering gegeven antwoorden niet voldoende. Vermoedelijk ir het ook een ihegonnen werk om daarnaar te trachten. De:heer Mendels betoogde verder uitvoer rig^ dat de Christelijke coal it ie dood is door het principieele groote verschil tusschen <le C.H. en R.K. Mocht ondanks alies de coalitie EERSTE KAMER. De financieele verhouding. Collec tieve behoeften en collectieve voor zieningen. Een program-ministerie met liberale medewerking. Zondi gen binnen de muren. Hekelaan de fijnen. Regeerende parlementen en uitvoerende ministers. Lof en blaam. Vragen naar den bekenden weg. De doode coalitie. Handelspolitiek. Vergadering van 7 Maart 1929. OVERZICHT. De heer Wibaut begon den dag met een scherpe philippica tegen het wetsontwerp, dat de financieel, verhouding tusschen hel Rijk en de gemeenten op nieuwe basis be oogt te regelen De soc.-dein. senator was er ooral daarom zoo fel tegen, uindat hij reest dat gen eentebesturen er door zulten vorden verhinderd om als al-verzorgers van het maatschappelijk leven op te treoeu. Met de poli'iek hielden zich bezig dehee rep Rink en Mendels. De eerste had - ?on- een aardig neutraal regeeringspro grammetje in elkaar geknutseld. Wie er iets voor voelt van coalitie-kabi netten komt toch niets meer, meent de heer Rink. kan den Vrijheidsbond als bondgenoot verwerven. Wc betwijfelen of de politieke lommerd veel geld zal geven op deze poging om vanuit den Senaat den koers voor d>- toekomstige Nederlandsehe politiek aan l» geven. Mr. Mendels sprak lang. maar van groo ten stijl was weinig te bespeuren, 't Was aan den kleinen kant en meermalen zelfs vrij taai. Over den landstorm stond hij bepaald te zeuren. De middag werd afgesloten met een libe raai pleidooi voor vrijhandel en tegen een onderhandelingstarief. Nieuwheid en frisch heid waren hier geen opvoedende deugden. VERSLAG. De heer Wibaut (S.D.) heeft zijn afge broken rede vervolgd.' Hij had gehoopt op een ruimere woning welvaarts- en salaris-politiek toen de finan ciön bicken wat ruimer te vloeien. Nu is het z. i. onvoldoende geweest. Er zijn ambtena ren met groote verantwoordelijkheid, wier salariecring zeer sober is, b.v. de belasting inspecteurs. Breedvoerig besprak Dr. Wibaut vervol gens „de geest", die spreekt uit het ontwerp tot regeling van-de financieele verhouding tusschen Rijk en gemeenten. Teleurstelling is hem eigenlijk een te zwak woord om zijt. gevoelens daaromtrent uit te drukken. D.- gemeentelijke bemoeiing wordt door *s mi nisters plannen sterk gehandicapt en daar mee gaat hij in tegen de moderne strevingen om voor collectieve behoeften collectieve voorzieningen te treffen. Het wetsontwerp ondermijnt ae bevoegdheid der gemeente besturen om voor eigen gebied de belastir: gen vast te stellen, die noodig worden g" acht Zelfs werd 't aan de hand van een rapport der Vereen, van N'ed. gemeenten I onuitvoerbaar geacht wat betreft de heffing I van maximaal S0 opcenten voor de gemeen De cntv. -rpen koloniale paragrr.'.flen op het in te stellen gemeentefonds. Zo- «roo "t Wrrplieht in de er RePn saneering der gemcentefinari was uitvc T toegelicht m de Man- c|ftn komen Er zjjn 285 gemeenlen> dh ve,, daard van en 27 October liL.5). En moor dan go omrenten noodig hebben t i oo we hadden in ons artikel van 16 No- peil te brengen verabsr vooral ook teaen die tnrlic' —'«fn» 2T ric herr Wibaut heeft met zijn rede hel zij Zt710 onze bezwaren te berde gebracht. nc g;dalQ om u keeren. Voor den heer Rink (Lib.) was het spreekgestoelte weer opgesteld ep met zijn gewone statigheid- nam hij achter den ka theder p'aats Het extra-parlementaire intermezzo is ju h'et Verslag der Kamer onbevredigend ge noerod. Maar is dat geen uiting van zelfver wijt, vroeg de heer Rink terecht, en liet is te hopen, dat zijn vrienden in de Tweede Kamer er een vonnis over hun, daad van 1925 in, zullen vernemen. Meh moet niet klagen over iets wat men zélf bedorven heeft. Het kan ook zijn. meende de heer Rink, dat men in zijn onderbewustzijn overtuigd is. dat in Nederland de tijd voor de parte meritaire kabinetten' in den ouden zin, du; voor gekomen uit een groote meerderheids partij voorbij is en daarover treurt. Latei kregen we de coalitie-kabinetten, die steun den op partijen, die allerlei genveenschap- pelijks meenden' te hebben en\daarin een verecnigingspunt voor politieke samen wer king zagen. Voor den heer Rink bieden de Christe lijkte beginselen geen grondslag voor poli lieke samenwerking der rechtprz'jde. Ook gelooft hij niet meer in parlementaire mi nisteries, zooa's we die in deze eeuw heb ben gekend. Zijn hart gaat uit naar ministe rics. steunende op samenwerking van ver schillende groepen op de basis van een ge mccnschappclijk practisch program. Op dit program zonden kunnen voork-t- men: oplossing van de Belgische kwestie financieele verhouding tusschen Rijk en ge meenten, huwelijksgcederenrecht, ambten a ren-salarissen en -rechtspositie, bezuiniging op onderwijs en voorziening in de nooden der ouden van dagen. Ou welke wijze deze vraagstukken zullen worden aangevat, zal grootendeels afhangen van dc te verwachten uitspraak der kiezers. Wanneer de Vrijheidsbond geroepen wordt tot samenwerking zal hij zich tweemaal be denken eer hij een weigerend antwoord geeft. Hij is tot samenwerking bereid, mits zijn beginselen niet worden aangetast het landsbelang gediénd wordt. Dc Vrijheidsbond staat gereed en komt als hij geroepen wordt. Na de pauze sprak de heer Mende (S.D.). Hij begon met België'en wenschte in de Rege'enngsvckklaring ook te lezen een er kenning, dat ook fouten zijn gemaakt bin nen de muren van het département van Buitenlandsche Zaken. De lezing is zeker wel niet al te consekwent. Het kabinet aldus ging de heer Mendpls voort, zit. bij deze, beschouwingen eigenlijk voor spek en boonén. Het program van den héér Rink was in de oog.cn van den heer Mendels acceptabel voor rechts: vooral levenslustige Chr.-hjsL en stijve Vrijheidsbonders zouden het wol met elkaar kunnen vinden. Aan „de fijnen" hebben dé liberalen wel een beet:e 'n hekel, maar daar stapper ze wel over heen. Allen zijn vooral een in respect voor het kapita lisme. Met Je antithetische onderwerpen ?i.' het zoo'n vaart niet loopen. Ook een Zakenkabinet zou mogelijk zim, maar dat zou moeten steunen op wisselende meerderheden Al is dit Tpisschien niet wen- schelijk, mogelijk is het wel. De heer Mendels stelde de vraag of. bij den luiidigen stand van zaken, er geen aan leiding is om de grondslagen van onze staats- en parlementaire „conventions" eens te onderzoeker.. Moet b v. vastgehouden worden de oude strakke homogeniteit van het Kabinet? De heer Mendels zou wel willen gaan in de richting dat de Parlementen regeenngs lichaam werden en de ministers werden ge kozen als uitvoerders. De heer Mendels nam niet voor r.iin reke ning de sor. dem. uitspraak, dat het kabinet „niets ernstigs" zou hebben ondernomen. Justitie met name heeft veel belnncriil' werk gedaan. Rn ook and- herleven, dan zal zij ais een gevaar v>ir d<* arbeidersklasse opnieuw ten krachtigsic be streden worden. Welke samenwerking er na de verkiezingen zal plaats hebben wist de heer Mendels niet, maar <lat er na uczf- verkiezingen nog niet veel terecht zal Konten van samenwerking van zijn partij en de 11.IC., daarvan was hij overtuigd. De heer Koster (Lib.) smot den n.iddag met het breed uitmeten van bezwaren tegen wijziging onzer handelspolitiek. Vooral geen actieve handelspolitiek! 't Was een oud lijzig liedeke. TWEEDE KAMER Verworpen moties. De Ziektewet. De particuliere kassen bedreigd. Premiebetaling en zure gezichten. Uitbreiding der verzekerden. Geen gelijkstelling van gehuwde en ongehuwde moeders. 's Ministers kladboekje. De Staatskas goed voor allen. Vergadering van 7 Maart 1929. OVERZICHT. Na onze samenvatting van gister hebben' e over de Ziektewet niet veel uieer te zeggen. ut rechtsgrond er van verlengstuk van de loonregeling, dus eigenlijk een stuk ar beidscontract is duur memand bctwrsL Hoogstens zal het nog geschieden door iemand, die in ernst scnijnt te meoncn. dat het leveu der 2Uste eeuw in een keurslijf van voor 3 a 4 eeuwen terug is te p rie leiding Gods in de historie en de ontwik keling der dingen miskent en het een ideaal acht, dat het mcnschdom bij ziekte, ouderdom of invaliditeit in massa den gang maakt naar diaconie of armbestuur. Gemeenschappelijke zorg voor die dingen, voorziening in en uit het bednjfsle' vult hem met afkeer. Wat de eore arbeidersstand uitmaakt: met God en met ecre in vrijheid door het leven te gaan, acht hij haar schande!! !Maar liet'is gemakkelijk spreken, als men dien gang naar de armen zorg slechts san anderen behoeft over te laten, maar zelf in vettigheid zich verlusli gen kan en van stilstaande inkomsten of nooden en behoeftenvan den ouden dag niets te vreezen heeft Het is eisch van distributieve rechtvaar digheid in liet maatschappelijk leven, dat de afhankelijkheid van den arbeidersstand van menschcn' niet grootër zij, dan mijdelijk is. Voor het vallen in handen der menschcn waren tcrqcht ook de oud-testa- mpntische geloofshelden reeds beducht. Intusschcn behoeft geen vrees gekoesterd, dat ooit in Nederland die massale armen zorg ook maar ecnigszins kans zal hebben erwezenlijking. In de Kamer zullen nauwelijks tweeinconaekwente voorstanders an gevonden worden. Dat zal ook bij de Ziektewet w blijken. Het debat van gister overziende, mogen e wel zeggen, dat aanneming der wet met groote meerderheid verzekert schijnt, al zal op meer dan één punt nog scherp gestreden worden. Men zie er het verslag maar op na omtrent de -particuliere kassen", premie betaling, zwangerschftipsuitkeering enkele andere onderwerpen. We gaan daar thans niet op in, omdat de kwesties bij de artikelen uitvoerig aan de orde zullen komen en we niet gaarne herhaling vervallen, als we straks aan de amendementen toe zullen zijn. De algemeene beschouwingen worden he den voortgezet. De dag zal er nog wel mee gemoeid zijn. INGEZONDEN MEDEDEELING. y-Uli yüep dmüjfti Mtun.in.tteaan.'/SerSSct) Hij zal dit abnormaal product van wet geving niet kunnen volgen. Liever geen ziekteverzekering* dan deze wet! De beer Veraart (R.K.) zag in liet ont- werp een echte arbeidersverzekering. Er zullen, omdat ziekteverzekering een stuk loonregeling is, op den duur moeten komen firhte bednjfsverecnigingcn, waarin werk gevers en werknemers gezamenlijk dé finan ieele gevolgen van ziekte zullen regelen. In de hedrijfsvereenigingen zag hij niet een bedreiging der arbeiders gelijk de heer Bakker dit deed. Ten einde het getal bedrijfsvereenigingen lovcel mogelijk te beperken, voelde de heer Veraart er voor om bet loonbedrag van 'IV2 milliocn. 'dat"noodig is om als hedrijfs ireeniging 'te worden toegelaten, te ver vegen. Met de beste wenschen voor het slagen in 's ministers pogen besloot de heer Veraart Ook de heer Smeenk (A.R.) ging met t etsontwerp mee, al betreurde hij het uit- •hakftlen der particuliere kassen. De wet zelf gaat hem hoven de organisatie. Boven- iden de particuliere kassen bij de ontwikkeling der bedrijfsvereenigingen ilechts ft-n kwijnend bestnon lijden. I)e kas icn. kunnen takken van een bedrijfsvereeni- ging worden. Beperking dier uitvoeringsorganen achtte ook de heer Smeenk gewenscht Hij voelde oor verfiooging van het loonliedrag en nog neer voor uitbreiding van den krjng dei 'erzekerden. Jammer is het, dat knntonrhe dienden, die niet in dienst van een onder neming zijn, huiten de wet zullen vnllen. Wat de premiebetaling betreft, men moge zeggen dat betaling door den werkgever de medezeggenschap der arbeiders niet opheft: toch zal een gedeeltelijke premiebetaling door de arbeiders een steun zijn voor die medezeggenschap en zij *al in ieder geval le, he.jangstellipir van de arbeiders in de verzekering prikkelen Moet zwangerschap gelijk worden gesteld met ziekte? Criterium voor uitkeering- is lichamelijke bneesehiktheid nm arbeid tr erriehten, zondat er'reden is voor die ge gelijkstelling. Wél zou de heer Smeenk ern 't'g bezwaar hebben tegen gelijkstelling 'van gehuwde en ongehuwde arbeidsters. De wet ever moet geen enkelen stap doen om hel huwelijk ge'iik te stellen met ongehuwe sa menleving. Daarom is hij voor dc beperking om alleen voor gehuwde vrouwen zwanger schap met ziekte geluk te stellen. De heer Duys (SD.l: Bij de behande ling van de wet-Talma hebt u precies an ders gespreken. De beer Smeenk (A.R.) weersprak di^ hij was toen niet in de Kamer. Al wordt dit ontwerp nu aangenomen, dan is men er nog niet. Maar hoe het ook ga er zal voor moeten .worden gezorgd, dat niet weer gebeuren zal wat ouder het knhi net-Cort van der Linden in 1913 is geschied, nl. dat een aangenomen wet niet werd uit gevoerd. De wet zal na de aanneming ook spoedig moeten worden uitgevoerd. Niet onwelwillend stelde zich ook de heer v. C. ij n (Lih.) tegenover het wetsontwerp Uitschakeling der partiriiliere kassen had ook zijn instemming. Onoverkomelijk he zwaar zou echter ontstaan indien geheel de premie ten laste der werkgevers zou wor den gebracht. De arbeiders moeten ook we ten. dat ze hij de wet belang hebben. Zon der meebetaling zou ook de grond voor medezeggenschap ontbreken. De zwangerschapsregeling kon den heer v. Gijn niet bekoren. Hij wacht belangstel lend af vat op dit punt geschieden zal. Het jitwuos. - liefst ziet hij haar afzonderlijk geregeld. 1 Do heer Kuiper (R.K.y begon met een De Kamer heeft dc beulo communislisclie historisch overzicht on hotonedo dnema ,l„i moties, tot beperking van het aantal ar- beidscontracters bij den postdienst en tot DE BELGISCHE MEETING. Sommigen hebben er zich over goërgerd althans verbaasd, dat'op de rcode meeting; te Amsterdam het vrije woord liMzij ge sproken, hetzij gezongen verboden was. Wie het „Wilhelmus" aanhief of het „Wicn Neerlands bloed" inzette, werd eenvoudig naar buiten gekogeld. Mij heeft düt niets verwonderd. De ser- iele,onderdanige en slaafsche houding, velke de Hollani.sche rcoden tegenover de Belgische partijgenooten .aannemen, ver klaart alles. 't Was geen internationale of Nederland sehe bijeenkomst waarop naar dc waarheid gezocht zou worden, maar een Belgische meeting in Amsterdam; waarvan het gelden zou: gelooven op gezag, dat mag wel weer 1 onze dagen; als Huysmans ons bepreekt 1 spreekt, dan zullen wij niets vragen. Geen wonder dus, dat t bloed ging koken, toen het onti-belgische „vaderlandschc"* lied (waar een calvinist ook niet van houdt) werd aangeheven, 't Kwam niet tot de reemde smetten", waarvan wij vrij zijn; maar als het couplet zoover doorzezongea dan zou Huysmans zeker linia recta zijn retour genomen hebben. Natuurlijk was er ook geen reden om het Vlaamsche volkslied te zingen van „Vliegt le blauwvoet, storm op zee". Want vóór dat Huysmans gesproken had, was de storm reeds bezworen. De Hollandsche S. D. A. P. bereid desnoods een bedevaart naar het Belgische hoofdkwartier te maken om don generalen staf de meest overtuigende he- vijzen van aanhankelijkheid te schenken. Men heeft dan ook hij deze gelegenheid een nieuwe spreuk uitgevonden: hij spreekt als een sociaal-democraat; d.i.: hij spreekt wparheid. Dit ter vervanging van het vroegere „Het Heet". Komt in Nederland Iemand op voor land»- erdediging, hij moge generaal of pastoor ijn. dan schreeuwt de rcode greep: gij zijt een militairist; wij gelooven uw goede be doeling niet. Maar zegt Huysmans: Ik ken het geheime verdrag en Van der Velde toekende het, cfaa noemt men hem een bestrijder.van het mi- li tairisme. Ternauwernood durft men de opmerking maken, dat het geheime verdrag toch niet te Gerieve is meegedeeld; maar wanneer het is anders hevut dan een eenvoudige ver. klaring van samenwerking tusschen Frank rijk en België .hij ëen onuilgelokten Duit- schen inval, dan is het goed. Ondertusschen gaat de sociaal-democrati sche waarheid, waaraan de S. D. A. P. or>- waardelijk geloof slaat, toch niet zóó ver. dat de inhoud van 't geheim verdrag wordt meegedeeld. Het beduidt baast niets; het beteckcnt na Locarno niets meer; maarwo vertellen toch niét, wot er in staat: zegt Huysmans en de S. D. A. P. in Nederland applaudisseert. Ik loop vast mot die sociaal-democratisché geheimzinnige waarheid. F.n hoe gaat het met de waarheid, als een sociaal-democraat eens deserteert? „Iets, wat ook wel eens een enkele maal g»- Anne Waarheid! het stellen van den arbeidstijd van 't lagere personeel op niet langer dan 8 uur per dag. verworpen met 53 tegen 18 en 54 tegen 18 stemmen. Voor stemden alleen de com munist met de soc.-dem. Eigenlijk waren de laatstgenoemden er tegen, want heide zaken waren bij het Georg. Overleg in behande ling. Maar het was een te hard gelag om deze gelegenheidom te getuigen te laten passeeren. Zoo ongeveer de heer Drop. Maar om de door u aangevoerde reden zul len wij tegenstemmen, verklaarde met prach tige ironie de vrijz.-dem. Joekes. De motie-v. <1. Heuvel waarin leedwezen werd uitgesproken over het verruimen van de gelegenheid op hulppostkantoren om op Zondag van telegraaf en telefoon gebruik te maken, werd eveneens verworpen en wel met 49 tegen 23 stemmen. Alleen de anti rev., chr. hist en de heer Kersten stem den voor; Aan de orde was vervolgens de Ziektewet De heer Bakker (CH.) kantte zich scherp tegen het gewijzigd wetsontwerp. oor zoover daarin geen plaats was gelaten de particuliere kassen, die een belang rijk stuk maatschappelijk werk van goede kwaliteit vormen. In het eerste ontwerp stonden ze nog wel. De Minister heeft op dit punt ernstig teleurgesteld en gaat tegen de chr. hist, opvatting in met zijn uiteenruk ken van een moeizaam opgebouwd stuk so ciaal werk. Voor de losse en los-vaste seizoenarbeiders ten plattelande zal. Moogde de beer Bak ker verder, dit wet 'werp een groot na deel brengen. Van 1 ezeggenscbap der ar !>p;'ter>» 71I ook gen .nrake ziin: de nrbei wel der wordt een levende doode, hij zal slechts iets gepresteerd, al was de heer Mendels .een verzekeriogsnbjecf zijn. het er niet in alten rteele mee eens. Maar I Dok het uitschakelen der met arbeiders op sociaal gebied ligt nóg veel puin van getükgesjelden wa* een grief van den heer „slooper Coliin". I Bakker, INGEZONDEN KEDED^ELING. Onze prima ijzersterke PYAMA'S slechts de voornaamste wijzigingen uit den In: tijd zijn instemming hebben, met name wa betreft de vereenvoudiging der uitvoerings organen en de verbooging der uitkeeringen. Ook anderen hadden de gronden daarvoor reeds aangegeven. n de ondernemingskassen. die als fi liaal der bedrijfsvereenigingen kunnen fun geeren. verklaarde de heer Kuiper zich geen bewonderaar. De premiebetaling regeling had ook zijn instemming niet. liet bedrijf moet betalen is redelijk. Slechts nieuwe sterke; argu menten zullen de bezwaren kunnen wegne- tegen een regeling, die tot ongelijkhe den voert voor sterk-georganiseerdo arbei (Iers en economisch zwakkeren. Ook Dr.de V laser-(GIL) verhief zijn gezaghebbende stem tegen het uitschakelen der uit de mantschnppij opgekomen organi saties. !n het eerste ontwerp hield de mi nister er in overeenstemming met een vroegere troonrede wel rekening mee. Die verandering van gedragslijn Is een ongekend .iets en een allerzonderlingst ver schijnsel en bovendien in de stukken slechts oppervlakkig en zeer nlgemeen gemotiveerd. Het is ook in strijd met het toekennen van een ruime plaats in heel onze verzekerings wetgeving van liet particulier Initiatief. Vanwaar die omkeer? Waarom heet nu onmogelijk, wat voorheen door allerlei mi nisters Talma. Trcub. Aalberse als wel mogelijk is beschouwd? De minister zegt. dat .jtecr waarsrhijn lijk" do bijzondere kassen het niet zullen houden. Maar waarom geeft hij ze dan geen kans en laat de ervaring beslissen? De ziekenkassen hadden zich bereids een traal georganiseerd. D.at is nu allemaal werk voor niets geweest. Vooral op het plat triand zal door de genomen beslissing groo 'zon schrij' te schade worden gedaan. gen. De hedrijfsvereenigingen zijn goed. maar Alle premies moesten eigenlijk ill. d« ei»mm moeten de bijzondere kassen vernle sf~~tskas worden betaald, gelijk men bo- t gd? Dat wenscht eigenlijk niemand en grijpt ,hct is in strijd mei de gedachten omtrent Heden gaan we verder. liet particulier initiatief, die zich in do latere juren hebben baan gebreken. -De heer v. Voorst tot V oorst (R.K.) verwachtte van het wetsontwerp nieuwe las ten voor land- en tuinbouw, maar 'achtte het een eisch van sociale rechtvaardigheid otn het wetsontwerp aan te nemen. De arbeider moet in dagen van ziekte niet afhankelijk zijn van de goedgunstigheid van zijn werk gever. Maar is bet niet beter, vroeg hij. om geen prcmieverhaal mogelijk te maken? In de practijk zal daarvan toch niet veel terecht komen. En men voorkomt iedere week weer zure gezichten. De klfssctegcnstellingen hehecrschen ook de sociale wetgeving, betoogde de heer De Visser (Comm.). Alle prentiehetalen door de arbeiders acht te hij een stap achteruit Als uitvoerings orgaan zou kunnen worden volstaan met één orgaan: nu zijn er twee. De ziekcngcld- iiitkeering behoort 100 te zijn. Want dat is zijn bestaansminimum. F.r zijn trouwens collectieve overeenkom sten. waarin de 100 staan. 7.al dit wets ontwerp daaraan geen afbreuk doen? Venier somde dc heer De Visser allerlei op. dat hij rds kleine verbeteringen he- srhouwde Voorts zag hij gel.reken en hij hoopte. d"t ile minister ze in zijn kleilhoekfQ -~K-; 1 er verbetering in te hren-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1929 | | pagina 1