m
p -«wjaOSTc?
P OEST \NT> BIJ F.MWFPIK IS 7FFP KRITIEK Sleed- hooier slapelen ,Mi de ll scholron lit den Plln no
.fr leeds aacbvlljkei wordt de positie. In allerijl w .rdpn met m?n cn roa.hi bekistingen aangebracht om to
trachten den ijand te kwcrcn. i
PROF Dr. C. F. 4. KOCH,
die wegens het bereiken
van den 70-Jarlgen lecf'Qd
zal aftreden als hooglet»*
raar aan den Oren.
k-iUultuaiteit.
ALBFRT FR4NK.RFINE.
die de vervalscber zon
zUn van het veel besproken
Fransch- Belgisch mll'talr
verdrag, en als zoodanig te
geaucstecid.
VOOR DF WATFRVOORZIEN1NO van Los Angeles heelt men In CalUornlS een kostbaar
systeem van aquaducten aangelegd, waarvan de pas voltooide geweldige Paco'ma Dam
nabij San Fernando, ten koste van 2\i mlll'oen dollar, het grootste bouwwerk te. De
i— Pacolma Dam. over welks constructie men 1 jaai gebouwd heelt.
HELDEN DER ZEE-FONDS.
i.JOBEDEELlNGEN UIT „3ET REDDING-
WEZEN" OVER DE STICHTING.
In het Maart nummer van „Het Redding-
!*ézen", tijdschrift van den Kon. Nat. Bond
,yoor Reduingwezen cn Eerste Hulp bij on-
jrelukkcn, worden door den heer C. D. Julius,
secretaris der Z.-H. Mij. tot Redding van
Schipbreukelingen eenige mcdedeelingen go-
daan over de slichting van het lleldcn dei
Jee-fonds „Prins der Nederlunden".
Met dankbaarheid wordt gewag gerpaakt
wan de rijke inzamelingen cn terecht zegt de
achrijver:
„Dat z j. wier toekomst verder van gelde
lijke zorgen vrij zal zijn, megen beseffen, dat
i:Ar^nri;..l,„irl »'nrli WJinrrioPrilU» di'
liefdadigheid, doch v.uordcering d.
drijfveer was van de hun geboden hulp!
Of deze hulp nooclig wasZonder voorbc-
kouil moet dit bevestigend worden Leant
woord."
Dit laatste wil niet zeggen, dat dc Red
'dingmaatschappijen de weduwen en wcezan
roers krachtens de Zeeongevallenwet verze-
^6Jn de wet zijn dc normen van de deggcl
'den der verschillende categorieën opvaren
den vastgelegd. Om een voorbeeld te geven:
Voor den schipper is deze norm bepaald op
f 8.—. Indien deze dus door een zeeongeval
liet leven verliest, ontvangt de weduwe .",0
pCt. en elk kind 15 pCt. tct een totaal van
60 pCt. Een schippersweduw? met 2 of meer
kinderen mag dus rekenen op (10 pCt. van
I s of f 4.80 per dag, d. I. f 28.80 per week.'
Wat dc uitkeering bedraagt voor een „ma
iroos". deelt de lieer Julius niet mee. Doelt,
wanneer ook hier de grperegcling geldt als
<r>p vfsschersvaartuigen, den z >u de weduwe
van een matroos ten hoogste f 14.40 per week
oid vangen.
Dit zegt duidelijker dan iets anders, dal
aanvullende hulp noodig is. Financieel
zoo oordeelt heel ons volk, mogen de nage
laten betrekkingen het in geen geval minder
Jiebben, dan toen de kostwinner nog niet
.■welgevallen was.
Welnu, daarvoor kan liet Fonds ruim
«rhoots zorgen. Het binneneekomen bedrag
Jjl'>(t zeker nicl beneden bet halve millioen.
Er kan dan ook ccn Stichting in hel leven
geroepen worden, welke, krachtens artikel 2
ider acte len doel heef!:
het geven van een toeslag hoven hel ni:ii
Iron krachtens de zeeongevallenwet 1010 toe |ia,|',
Ook in Nederland zal dit overlijden velen,
die hern b.v. in Valkenburg in een of ander
openluchtspel hebben zien optreden of ook
als declamator hebben gehoord, ontroering
wekken.
Dr. de Gruytcr was een figuur van betee
kenis, oen edel. rijk begaafd kunstenaar,die
inderdaad heeft getracht Vlaanderen door
verbetering en veredeling van het toonsul.
cultureel op te heffen. Dat wij tegenêt*»-
ders zijn van 't tooneel in zijn tegenwoor-
digen vorm is ons geen beletsel dit te et-
kennen.
In 1903 richtte de toen 23-jarige De Gruy-
ter in Vlaanderen op een „Verceniging voor
Tooneel- en Voordrachtkunst". Eerst ve
toonde dit gezelschap „Philoktctes" cn a
dere klassieke drama's in Cs bcsschen \u
St Martens Laethem, in de Leistreek hij
Gent. Spoedig echter reisde De Gruytcr lieel
Vlaamsch België door.
In den oorlog diende deze Vlaming Re'g'u
als onderofficier. Als Vlratnsch intellectueel
kon hij liet n a t u u r I ij Ic! niet brengen
tot den rang van officier. Niet alleen was
de tegenstand der Belgische militaire
machthebber» negatief, ock positief I elem
merden zij Jen invloed ten goede, die hij op
de Vlaamsche IJzerpioltcn traclitte uit t«»
oefenen. De Vlaamsche studiekring achter
liet front, waarin hij een voordracht over
Guido Gezcilo liad gehouden, werdop
geheven!
Maar De Gruytcr hield vol cn richtte voor
de 83 pet. Vlamingen van de Vlaamsche
bloedlijn „een Vlaamsch Fronttooneel" op.
Gelijk van zelf spreekt, werd ook dit plan
tegengewerkt, maar tenslotte zegevierde De
Gruytcr ovei alle kleinzielig gedoe en ge
niepige of openlijke tegenwerking.
Het „Vlaamsche Volkstooneclwaarmee
Dr. de Giuyier na den oorlog stad cn lan t
van Vlaanderen afreisde cn ook menigmaal
Nederland bezocht, was de voortzetting van
het „Vlaamsche Fronttooneel". Zijn benoe
ming tot bestuurder van den Nedcrlandscheo
Schouwburg te Antwerpen was In zekeren
zin een bekroning van zijn werk voor Vlaan
deren. v,- «m»,
komend pensioen aan de weduwen cn
*«n van dc loden dor hemenning van de red
jrflngboot „Prins der Nederlanden", die op Ifi
januari 11)2!) bij bun pogingen lot redding
yrn do opvarenden van hef stoomschip
„Valka" Ie Hoek van Holland om het leven
sin gekomen;
b. hel aanmoedigen ven dc redding van
«ehipbreukelingen door bet geven van bc
loonlng. tegemoetkoming of bewijzen vnn er
kentelijkhoid aan redders, door liet toeleg
gen van uitkeering aan de nagelaten betrek
kingen van hen. die in verhand met de red
ding of pogingen daartoe het loven vcrlic
ge", of op andere wijze.
Artikel 3 irgf: De geldmiddelen dor Stlrli
tlng worden in de eersle plaats aangewend
voor liet in artikel 2 sul» n genoemde dool
Het Bestuur der Stichting beslist, hccveel
voor dat dnel noodig ia. Met overblijvende
wordt bestemd voor bet doel, genoemd in
artikel 2 b.
Het Bestuur der Stichting berust bij de
j.Zuld-Hollandscbe Mnntscbnppij tot Redding
van Schipbreukelingen", gevestigd te Ilol
terdnm.
Kunst en Letteren.
Dr. OSCAR DE ORUYTER. t
Dr. Oscar de G-uvtsr hee«»unler van den
T1«an.»rhen Koninklijken Schouwburg le
'Antwerpen, 1» overleden,
Prof. Dr. EAEHRENS. f
Prof. Dr. Willem Baehrcns van 1910 tol
1918 l.ocgleeranr in cïe Latijnschc taal aan
de Vlaanisc.he Universiteit te Gent en sinds
1922 professor aan de hoogeschool te Göi
tingen, is aldaar voor ccnigcu tijd overleden
leden. - mi_
EE DOM VAN KEULEN.
„Ik ging verder en slak het plein over om
de voorzijde van dc kathedraal te hcscluui
Ofschoon ik mij onder liet loopen
genomen niet eerder op to zien, voor
ik liet front in zijn geheel van op cenigen
afstand met mijn blik z.ou kunnen omvadc
men, gleed mijn oog toch even zijdelings om
hoog en langs een hrecdcn loodrechten dof
grijzen torenrand. Ik werd door een onvville
keurige huivering cn dan door een lichte
beklemming bevangen. F.en aantal schreden
voortgegaan, bleef ik staan cn wendde mij
Wat ik toen aanschouwde was ontzag
wekkend.
Voor mij, Imven alle9 uit en alles beheer
-«clicnri, verhief zich, langzaam cn breed van
den grond «prijzend, in aan alle zijden har
monisch-evcnwiclitigo kolossaallicid, grijs en
zwaar, met dc enorme flankeercndo toren
houwen, in stroeve, strakke lijnen, niunr
liet geheel overdekt van spitsbogen cn cirkel
hogen en lilocmranden en heiligenbeelden
lot in de geringste enderdoelen voleindigd
en afgewerkt. als iets eeuwigs cn onver
gankclijk grandioos de dom van Keulen. Ik
stond nis vustgcnagcld. mijn oogen waren
niet te verzadigen, Zij gingen lailgs liet ge
wcldige lichte trappen hordes met nietige he
vlagde stalletjes cn snamgogroopte vreemde
lingen, omhoog, langs de schitterend lie
werkte pilaren en honger over do rozetten
en vensterbogen cn kruisen van liet midden
•«tuk: langs de ontzaglijke torens, met luie
knepelrninen en beeld peiler* en bun oiitcl
hare kleine bij-torens, langs «Ie machtige l»e
kanteelde torenspitsen, die aan elkandei
evenwijdig opklommen in de smetteloos
hlamve zomerlucht. F.n drtn over het geheel
liet donkergrijze, wrolian* en bv-h lirhfe. pv
rami dale reu zen geheel, dat i*» z.-in zwnre hink
jking alleen en onaantastbaar stond te uiid
den van het onverschillig-drukke menschea-
gcwoel der moderne Duitache aartsbisschops
stad Keulen."
(Benno J. Stokvis „Boek en Kunst")
Gemengd Nieuws.
EEN AARDIGE REOLAKE. W
De N. V. Sluis' Biscuitfabrieken tc Deven
ter pat' ccn aardig boekske uit: „Uit Koek
stad", 't Bestaat uit zes versjes van Antoi
nette van Dijk ca werd gcïllustcerd door D.
H. Melck.
Op bekende wijsjes wordt c!c lof van lek-
kerbeetjes, sprits, katlctongen, succes-mocca
en nog vele andere heerlijkheden bezongen.
Kiiideii-n zulten vcrsjusU'ii plaatjes iieei
mooi vinden cn hun aaiilioudeml gezang zal
telkens weer dc aandacht vestigen op '1 De
venter fabrikaat.
Eii daarmee zal 'I doel van deze aardige
reclame zijn bereikt
L2VEIJD VEIÏBItAHD.
Tc Lieshout (N.-Br.) kwam ezn 82 Jarige
vrouw le dicht bij liet vuur, waardoor ltaur
kleuren in vlam vlogen.
De ongelukkige bezweek aan do brand
wonden.
OVEimEDEH E!I GEDOOD.
Te Roermond werd een 12 jarig meisje,
vittend op haar fiets, door ecu auto aange
reden cn ernstig gewond. Het kind is aau de
gevolgen gestorven.
ZIGEUNERS AAN DE GRENZEN.
Aan dc Oostelijke grens van Groningen
beproeven zigeunerbenden tusschen Belling
wolde en Bourtango ons land binnen te trek
ken. Marechaussees bewaken de frontieren.
Deze benden zijn dezelfde, die rcéds maan
denlang langs onze grenzen zwerven, om
ons land in te komen. Ook bezuiden Terapci
deden deze nomaden hiertoe pogingen.
FELLE BRANDEN.
Bij IIedikliuiz.cn (N.-Br.) brandden het
dubbel woonhuis van Van Gestel, liet woon
huis van A. van Loon, de woning van A. v
d. Wensch en 'n schuur van Van Bokhoven
af. Do inl>oedels gingen verloren. Twee
kooien cn ccn kalf kwamen in de vlammen
om. Verzekering dekt de schade.
Te Maarhees (N.-Br.) brak brand uit in
•n strooperserij van 1-nmmers. Twee groote
schuren met ruim 100.000 K.G. hooi en stroo
een groote hooi- en stroopers werden een
prooi der vlammen. De brandweer kon we
gens gebrek aan water niets uitrichten. Di
schade hewraagt f 10.000, die slechts gedccl
lelijk tl oor verzekering wordt gedekt
Te Eindhoven brandde de winkel van P
Koenen op den Heezcrwcg uit.
Te Made (N.-Br.) is de arbeiderswoning
•an J. Diependaal tot den grond afgebrand
Verzekering dekt gedeeltelijk de schade.
Tijdens afwezigheid van de bewoners Is
liet schip van Vencma, in liet Muntendam
merdiep le Zuidhmek (Gr.) afgebrand. Dok
de inboedel ging verloren. -ttt
EEN DOODELIJK C3H07.
Rij Laag Koppel (Gld.) verwondde een
jachtopziener zich ernstig hij een ongeluk
met zijn jachtgeweer. Aan dc gevolgen is hij
gestorven.
LICHAMELIJKE OEFENING
1 F VOETBAL. t
jjl Een opwekking.
In hrt jaaroverzicht over den arbeid ran
den r.entraal-Rond voor Inwendige Zendinv
■*n r.hr. Philantro >r!m Fniirlit: ^en ^geeft
directeur van bet Centraal -eau. *h:
NL G T. van Lcunop ccn ncschouwin
over dc Olympische Spelen en het werk ?ar.
het Chr. Sociaal CcroiU».
In een perooonlijk oordeel over dc Spelen
r..eent S_r. dat »'-• J .waren sterk overdro
ven zijn en hij uit *J-H op verschoonendc
wijze over het sensatie en tribun„-elemei.i
doch komt wt een i.. iusic. die v 'en kun
mn ondersclirijven nl. dat „de overdrijving
in de s -rt met de daaraan vorbonden na
deelcn niet moet worden bestreden door eer.
verbod liet spelen van wedstrijden."
Het bezwaar van de Zondagswedstrijden is
niet anders te ondervangen dan door de
wedstrijden naar den Zaterdag tc verleggen,
zooals in Engeland gebruikelijk is. Als do
Christenheid zich niet te veel afzijdig had
gehouden, aldus de schrijver, zouden in dit
opzicht reeds lang resultaten hpreikt zijn.
Zoouls Ds. I.. I). Poot in „Sport en spirit"
terecht schrijft zijn in Engeland Kerk en
sportwereld niet van elkaar vervreemd, m
onze omgeving zijn Christendom cn sportwe
reld er twee. Een verplaatsing van liet wed
strijdwezen van den Zondag naar den Za
terdag zou hierin een belangrijke verbelo
ring kunnen brengen.
Juist dezer dagen las ik, dat plannen wor
den gevormd tot oprichting van een lande
lijken CJif. Voethal-Bond, welke wedstrijden
on Zaterdag organiseeren zal. Laat men deze
actio allcrwcgc krachtig steunen!
In het algemeen zal do Kerk niet betrek
king tot het sportvraagstuk in do toekomsi
meer-leidend- en steunend d.i. positief dan
waarschuwend d.i. negatief moeten optre
den".
Tot zoover dc schrijver.
Wij merken hierbij op, dat Jhr. Van
Lennep blijkbaar nog niet ervan op dc hoog
te is ,dat er reeds sedert eenige jaren een
Chr. Sportactie in ons land is. die zoo wel
leidend cn steunend als waarschuwend waai
dit noodig is, optreedt.
Dit optreden van de sportbroeders onder
ting zal waarschijnlijk toch wel liet meeste
succes hebben, wanneer dc leiding goed is
En van den goeden geest dier Ixindcn kan
men liet bost kennis nemen uit liet officieel
orgaan, dat wekelijks waardevolle leiding
geeft.
Want bet gaat ten slotte niet alleen om
den Zondag, maar vonrul <x k om den goes'
die er np bet sportveld zal heersclien. of doz<
zal zijn gericht tegen het Christendom, de
geest van liet gestoelte der spetters, of dep
geest, waarin de sportbeoefening in dc itiis
te waarde wordt gezien als een ondord"o|
van dc algchcclc opvoeding
Economie en Financiën.
FAILLISSEMENTEN IN NEDERLAND.
Volgens opgaaf van Van der Graaf Co
(afd. Handelsinformaties) zijn in Nederland
in totaal in Februari 1929 251 faillissement^!,
uitgesproken en van 1 Januari af 510 faillis
sementen tegen €06 faillissementen in bet
zelfde tijdvak van 1928.
UITLOTING OBLIGATIES AMSTERDAM
B. en W. van Amsterdam brengen ter Len-
s van belanghebbenden, dat op 11 dezer zat
worden overgegaan tot de uitloting van een
serie, vertegenwoordigende 275 obligatier der
5 pet. leening 1923 nominaal groot f 11,250,000
KON. NED. GOOGOVENS,
Kapitaalsverhoog'ng tot f 53 millloen.
In de eerstkomende buitengewone vergade
ring van aandeelhouders der Koninklijke Ne-
derlandsche Hoogovens en Staalfabrieken tc
Velsen komt e?n voorstel in behandeling toi
wijziging van de statuten, in verband met de
nieuwe wet op de N. V. Het kapitaal zal
worden verhoogd van f 35 milhoen tot f 50
millioen.
HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLVND.
Algemeene Waarborgmaatschappij.
Voorgesteld zal worden san de aandeelhou
dersvcrgader'ng der N. V. Hypotheekbank
•oor Nederland. N. V. A'gemeene Waarborg-
maatF-'hapr'j te Amsterdam, het d'vidmd
over 102Z tc bepalen op 30 pet. (als t. j.)-
na toevoeging van f 95,058 aan de reserve
voor koersverschil ca van f 35,000 aan dt
eiu.-re.er,,.
ÏIOLL. RISCONTEERINGSBANK.
Voorstel opschorting couponbetaling.
Da Centrale Trust Co. te Amsterdam -cpt
op verzoek van de Hollandsche Disconteerings
Bank tegen 20 dezer obligatiehouders var.
genoemde instelling bijeen, ter benrjming
van een Commissie van Toezicht op de gelei
delijke afwikkeling der zaken of de verga
nisatie van het bedrijf of overdracht 'aai^
van. Voorts wordt voorgesteld de betal'ng
c'tcr April-coupon tot 1 Uct. a.s. op te schorten.
CULTUUR MIJ. „WAlllNGIN".
Uitgifte van f 700.000 gewone namle^-n.
Re Cultuur Maatschappij „Waringïnbe
richt, dat de inschrijving wordt opengesteld
ten kantore der'Ntd.-lnd. Escompto Maat
schappij op 15 dezer op f 700,000 gewone can
deelcn Cultuur Maatschappij „Waring'n", in
bewijzen van f 600 aandeelcn, zijnde verza-
meistukken van 100 aandeelen groot 'Ik f 5
Deze aandeelen deelen ten volle in de rinst
van 1 Januari 1929 af. De inschrijving tot d01
koers van 140 pet. staat uitsluitend open voor
houders van gewone aandeelen. Van de reeds
uitstaande gewone aandeelen ad f 2."> kunnen
cr 2(1 worden ingewisseld tegen bewijzen van
f 500. Betaling moet geschieden op 22 ilezei
len l^antore van inschrijving.
EUROPEESCH BUIZENSYNDICAAT.
Eon overeenkomst met Engeland cn Amerika
Naar hst Buizensyndicaat mededeelt, i:
tusschen het Europeesche Buizensyrd caat er
de Britsche, de Noord-Amerikaansehe cn Ca
nadecsche tuizenfabrieken overeenstemming
bereikt inzake de princ'pieele kwesties vai
een internationale overeenkomst voor den x.f-
zet van buizen uit smeedijzer en staal cp de
wereldmarkt. --m*
-
NEW-YORTÏ.
Record fceursomzet.
De omzet ter New-Yorksche beurze bedroeg
it. Februari 77,8 millioen stuks tegen 10,t
millioen in Januari, v.-aarbij er evenwel nke
ning mede gehouden moet worden, d.~t dc
beurs in de afgeloopen maand cenigp dagen
gesloten was en Februari 3 dagen korter was
dan Januari. In de eerste 2 maanden van dit
ilen inensch iaar 1,as de ta'?al
tegen 124,2 nulhoen stuks in 19_j.
N. V. MARGARINE UNIE.
Tn aansluiting aan het bericht, naar aan
leiding van de buitengewone algemeene ver
gadering van aandeelhouders, gehouden op
30 Januari j.l., is tegen 20 Maart c.k. een
buitengewone algemeene vergadering van aan
deelhouders der 11 V. Margarine Un.'c bijsen
geroepen.
In deze vergadering zullen de voorstellen
tot statutenwijziging behandeld worden,-amen
hangende met de belangengemeenschap, aan
gegaan met het Schicht-Concern en met de
N. v. h. Hartog'a Fabrieken.
Zooals reeds is medegedeeld, is het de be
doeling door u'tbreiding van het statutair
aantal leden van den Raad van Bestuur cn
door de daarmede samenhangende wijzigin
gen van eenige verdere bepalingen der statu
ten de mogelijkheid te scheppen, vertegen
woordigers van de beide vorengenoemde
groepen in den Ilaad van Bestuur op tc nemen.
Boeken cn Geschriften.
irjGzzorjDzn stukken.
l<»l lilt held der ItednrtleV l
D. H. thVlilluaJX. J