m p -«wjaOSTc? P OEST \NT> BIJ F.MWFPIK IS 7FFP KRITIEK Sleed- hooier slapelen ,Mi de ll scholron lit den Plln no .fr leeds aacbvlljkei wordt de positie. In allerijl w .rdpn met m?n cn roa.hi bekistingen aangebracht om to trachten den ijand te kwcrcn. i PROF Dr. C. F. 4. KOCH, die wegens het bereiken van den 70-Jarlgen lecf'Qd zal aftreden als hooglet»* raar aan den Oren. k-iUultuaiteit. ALBFRT FR4NK.RFINE. die de vervalscber zon zUn van het veel besproken Fransch- Belgisch mll'talr verdrag, en als zoodanig te geaucstecid. VOOR DF WATFRVOORZIEN1NO van Los Angeles heelt men In CalUornlS een kostbaar systeem van aquaducten aangelegd, waarvan de pas voltooide geweldige Paco'ma Dam nabij San Fernando, ten koste van 2\i mlll'oen dollar, het grootste bouwwerk te. De i— Pacolma Dam. over welks constructie men 1 jaai gebouwd heelt. HELDEN DER ZEE-FONDS. i.JOBEDEELlNGEN UIT „3ET REDDING- WEZEN" OVER DE STICHTING. In het Maart nummer van „Het Redding- !*ézen", tijdschrift van den Kon. Nat. Bond ,yoor Reduingwezen cn Eerste Hulp bij on- jrelukkcn, worden door den heer C. D. Julius, secretaris der Z.-H. Mij. tot Redding van Schipbreukelingen eenige mcdedeelingen go- daan over de slichting van het lleldcn dei Jee-fonds „Prins der Nederlunden". Met dankbaarheid wordt gewag gerpaakt wan de rijke inzamelingen cn terecht zegt de achrijver: „Dat z j. wier toekomst verder van gelde lijke zorgen vrij zal zijn, megen beseffen, dat i:Ar^nri;..l,„irl »'nrli WJinrrioPrilU» di' liefdadigheid, doch v.uordcering d. drijfveer was van de hun geboden hulp! Of deze hulp nooclig wasZonder voorbc- kouil moet dit bevestigend worden Leant woord." Dit laatste wil niet zeggen, dat dc Red 'dingmaatschappijen de weduwen en wcezan roers krachtens de Zeeongevallenwet verze- ^6Jn de wet zijn dc normen van de deggcl 'den der verschillende categorieën opvaren den vastgelegd. Om een voorbeeld te geven: Voor den schipper is deze norm bepaald op f 8.—. Indien deze dus door een zeeongeval liet leven verliest, ontvangt de weduwe .",0 pCt. en elk kind 15 pCt. tct een totaal van 60 pCt. Een schippersweduw? met 2 of meer kinderen mag dus rekenen op (10 pCt. van I s of f 4.80 per dag, d. I. f 28.80 per week.' Wat dc uitkeering bedraagt voor een „ma iroos". deelt de lieer Julius niet mee. Doelt, wanneer ook hier de grperegcling geldt als <r>p vfsschersvaartuigen, den z >u de weduwe van een matroos ten hoogste f 14.40 per week oid vangen. Dit zegt duidelijker dan iets anders, dal aanvullende hulp noodig is. Financieel zoo oordeelt heel ons volk, mogen de nage laten betrekkingen het in geen geval minder Jiebben, dan toen de kostwinner nog niet .■welgevallen was. Welnu, daarvoor kan liet Fonds ruim «rhoots zorgen. Het binneneekomen bedrag Jjl'>(t zeker nicl beneden bet halve millioen. Er kan dan ook ccn Stichting in hel leven geroepen worden, welke, krachtens artikel 2 ider acte len doel heef!: het geven van een toeslag hoven hel ni:ii Iron krachtens de zeeongevallenwet 1010 toe |ia,|', Ook in Nederland zal dit overlijden velen, die hern b.v. in Valkenburg in een of ander openluchtspel hebben zien optreden of ook als declamator hebben gehoord, ontroering wekken. Dr. de Gruytcr was een figuur van betee kenis, oen edel. rijk begaafd kunstenaar,die inderdaad heeft getracht Vlaanderen door verbetering en veredeling van het toonsul. cultureel op te heffen. Dat wij tegenêt*»- ders zijn van 't tooneel in zijn tegenwoor- digen vorm is ons geen beletsel dit te et- kennen. In 1903 richtte de toen 23-jarige De Gruy- ter in Vlaanderen op een „Verceniging voor Tooneel- en Voordrachtkunst". Eerst ve toonde dit gezelschap „Philoktctes" cn a dere klassieke drama's in Cs bcsschen \u St Martens Laethem, in de Leistreek hij Gent. Spoedig echter reisde De Gruytcr lieel Vlaamsch België door. In den oorlog diende deze Vlaming Re'g'u als onderofficier. Als Vlratnsch intellectueel kon hij liet n a t u u r I ij Ic! niet brengen tot den rang van officier. Niet alleen was de tegenstand der Belgische militaire machthebber» negatief, ock positief I elem merden zij Jen invloed ten goede, die hij op de Vlaamsche IJzerpioltcn traclitte uit t«» oefenen. De Vlaamsche studiekring achter liet front, waarin hij een voordracht over Guido Gezcilo liad gehouden, werdop geheven! Maar De Gruytcr hield vol cn richtte voor de 83 pet. Vlamingen van de Vlaamsche bloedlijn „een Vlaamsch Fronttooneel" op. Gelijk van zelf spreekt, werd ook dit plan tegengewerkt, maar tenslotte zegevierde De Gruytcr ovei alle kleinzielig gedoe en ge niepige of openlijke tegenwerking. Het „Vlaamsche Volkstooneclwaarmee Dr. de Giuyier na den oorlog stad cn lan t van Vlaanderen afreisde cn ook menigmaal Nederland bezocht, was de voortzetting van het „Vlaamsche Fronttooneel". Zijn benoe ming tot bestuurder van den Nedcrlandscheo Schouwburg te Antwerpen was In zekeren zin een bekroning van zijn werk voor Vlaan deren. v,- «m», komend pensioen aan de weduwen cn *«n van dc loden dor hemenning van de red jrflngboot „Prins der Nederlanden", die op Ifi januari 11)2!) bij bun pogingen lot redding yrn do opvarenden van hef stoomschip „Valka" Ie Hoek van Holland om het leven sin gekomen; b. hel aanmoedigen ven dc redding van «ehipbreukelingen door bet geven van bc loonlng. tegemoetkoming of bewijzen vnn er kentelijkhoid aan redders, door liet toeleg gen van uitkeering aan de nagelaten betrek kingen van hen. die in verhand met de red ding of pogingen daartoe het loven vcrlic ge", of op andere wijze. Artikel 3 irgf: De geldmiddelen dor Stlrli tlng worden in de eersle plaats aangewend voor liet in artikel 2 sul» n genoemde dool Het Bestuur der Stichting beslist, hccveel voor dat dnel noodig ia. Met overblijvende wordt bestemd voor bet doel, genoemd in artikel 2 b. Het Bestuur der Stichting berust bij de j.Zuld-Hollandscbe Mnntscbnppij tot Redding van Schipbreukelingen", gevestigd te Ilol terdnm. Kunst en Letteren. Dr. OSCAR DE ORUYTER. t Dr. Oscar de G-uvtsr hee«»unler van den T1«an.»rhen Koninklijken Schouwburg le 'Antwerpen, 1» overleden, Prof. Dr. EAEHRENS. f Prof. Dr. Willem Baehrcns van 1910 tol 1918 l.ocgleeranr in cïe Latijnschc taal aan de Vlaanisc.he Universiteit te Gent en sinds 1922 professor aan de hoogeschool te Göi tingen, is aldaar voor ccnigcu tijd overleden leden. - mi_ EE DOM VAN KEULEN. „Ik ging verder en slak het plein over om de voorzijde van dc kathedraal te hcscluui Ofschoon ik mij onder liet loopen genomen niet eerder op to zien, voor ik liet front in zijn geheel van op cenigen afstand met mijn blik z.ou kunnen omvadc men, gleed mijn oog toch even zijdelings om hoog en langs een hrecdcn loodrechten dof grijzen torenrand. Ik werd door een onvville keurige huivering cn dan door een lichte beklemming bevangen. F.en aantal schreden voortgegaan, bleef ik staan cn wendde mij Wat ik toen aanschouwde was ontzag wekkend. Voor mij, Imven alle9 uit en alles beheer -«clicnri, verhief zich, langzaam cn breed van den grond «prijzend, in aan alle zijden har monisch-evcnwiclitigo kolossaallicid, grijs en zwaar, met dc enorme flankeercndo toren houwen, in stroeve, strakke lijnen, niunr liet geheel overdekt van spitsbogen cn cirkel hogen en lilocmranden en heiligenbeelden lot in de geringste enderdoelen voleindigd en afgewerkt. als iets eeuwigs cn onver gankclijk grandioos de dom van Keulen. Ik stond nis vustgcnagcld. mijn oogen waren niet te verzadigen, Zij gingen lailgs liet ge wcldige lichte trappen hordes met nietige he vlagde stalletjes cn snamgogroopte vreemde lingen, omhoog, langs de schitterend lie werkte pilaren en honger over do rozetten en vensterbogen cn kruisen van liet midden •«tuk: langs de ontzaglijke torens, met luie knepelrninen en beeld peiler* en bun oiitcl hare kleine bij-torens, langs «Ie machtige l»e kanteelde torenspitsen, die aan elkandei evenwijdig opklommen in de smetteloos hlamve zomerlucht. F.n drtn over het geheel liet donkergrijze, wrolian* en bv-h lirhfe. pv rami dale reu zen geheel, dat i*» z.-in zwnre hink jking alleen en onaantastbaar stond te uiid den van het onverschillig-drukke menschea- gcwoel der moderne Duitache aartsbisschops stad Keulen." (Benno J. Stokvis „Boek en Kunst") Gemengd Nieuws. EEN AARDIGE REOLAKE. W De N. V. Sluis' Biscuitfabrieken tc Deven ter pat' ccn aardig boekske uit: „Uit Koek stad", 't Bestaat uit zes versjes van Antoi nette van Dijk ca werd gcïllustcerd door D. H. Melck. Op bekende wijsjes wordt c!c lof van lek- kerbeetjes, sprits, katlctongen, succes-mocca en nog vele andere heerlijkheden bezongen. Kiiideii-n zulten vcrsjusU'ii plaatjes iieei mooi vinden cn hun aaiilioudeml gezang zal telkens weer dc aandacht vestigen op '1 De venter fabrikaat. Eii daarmee zal 'I doel van deze aardige reclame zijn bereikt L2VEIJD VEIÏBItAHD. Tc Lieshout (N.-Br.) kwam ezn 82 Jarige vrouw le dicht bij liet vuur, waardoor ltaur kleuren in vlam vlogen. De ongelukkige bezweek aan do brand wonden. OVEimEDEH E!I GEDOOD. Te Roermond werd een 12 jarig meisje, vittend op haar fiets, door ecu auto aange reden cn ernstig gewond. Het kind is aau de gevolgen gestorven. ZIGEUNERS AAN DE GRENZEN. Aan dc Oostelijke grens van Groningen beproeven zigeunerbenden tusschen Belling wolde en Bourtango ons land binnen te trek ken. Marechaussees bewaken de frontieren. Deze benden zijn dezelfde, die rcéds maan denlang langs onze grenzen zwerven, om ons land in te komen. Ook bezuiden Terapci deden deze nomaden hiertoe pogingen. FELLE BRANDEN. Bij IIedikliuiz.cn (N.-Br.) brandden het dubbel woonhuis van Van Gestel, liet woon huis van A. van Loon, de woning van A. v d. Wensch en 'n schuur van Van Bokhoven af. Do inl>oedels gingen verloren. Twee kooien cn ccn kalf kwamen in de vlammen om. Verzekering dekt de schade. Te Maarhees (N.-Br.) brak brand uit in •n strooperserij van 1-nmmers. Twee groote schuren met ruim 100.000 K.G. hooi en stroo een groote hooi- en stroopers werden een prooi der vlammen. De brandweer kon we gens gebrek aan water niets uitrichten. Di schade hewraagt f 10.000, die slechts gedccl lelijk tl oor verzekering wordt gedekt Te Eindhoven brandde de winkel van P Koenen op den Heezcrwcg uit. Te Made (N.-Br.) is de arbeiderswoning •an J. Diependaal tot den grond afgebrand Verzekering dekt gedeeltelijk de schade. Tijdens afwezigheid van de bewoners Is liet schip van Vencma, in liet Muntendam merdiep le Zuidhmek (Gr.) afgebrand. Dok de inboedel ging verloren. -ttt EEN DOODELIJK C3H07. Rij Laag Koppel (Gld.) verwondde een jachtopziener zich ernstig hij een ongeluk met zijn jachtgeweer. Aan dc gevolgen is hij gestorven. LICHAMELIJKE OEFENING 1 F VOETBAL. t jjl Een opwekking. In hrt jaaroverzicht over den arbeid ran den r.entraal-Rond voor Inwendige Zendinv ■*n r.hr. Philantro >r!m Fniirlit: ^en ^geeft directeur van bet Centraal -eau. *h: NL G T. van Lcunop ccn ncschouwin over dc Olympische Spelen en het werk ?ar. het Chr. Sociaal CcroiU». In een perooonlijk oordeel over dc Spelen r..eent S_r. dat »'-• J .waren sterk overdro ven zijn en hij uit *J-H op verschoonendc wijze over het sensatie en tribun„-elemei.i doch komt wt een i.. iusic. die v 'en kun mn ondersclirijven nl. dat „de overdrijving in de s -rt met de daaraan vorbonden na deelcn niet moet worden bestreden door eer. verbod liet spelen van wedstrijden." Het bezwaar van de Zondagswedstrijden is niet anders te ondervangen dan door de wedstrijden naar den Zaterdag tc verleggen, zooals in Engeland gebruikelijk is. Als do Christenheid zich niet te veel afzijdig had gehouden, aldus de schrijver, zouden in dit opzicht reeds lang resultaten hpreikt zijn. Zoouls Ds. I.. I). Poot in „Sport en spirit" terecht schrijft zijn in Engeland Kerk en sportwereld niet van elkaar vervreemd, m onze omgeving zijn Christendom cn sportwe reld er twee. Een verplaatsing van liet wed strijdwezen van den Zondag naar den Za terdag zou hierin een belangrijke verbelo ring kunnen brengen. Juist dezer dagen las ik, dat plannen wor den gevormd tot oprichting van een lande lijken CJif. Voethal-Bond, welke wedstrijden on Zaterdag organiseeren zal. Laat men deze actio allcrwcgc krachtig steunen! In het algemeen zal do Kerk niet betrek king tot het sportvraagstuk in do toekomsi meer-leidend- en steunend d.i. positief dan waarschuwend d.i. negatief moeten optre den". Tot zoover dc schrijver. Wij merken hierbij op, dat Jhr. Van Lennep blijkbaar nog niet ervan op dc hoog te is ,dat er reeds sedert eenige jaren een Chr. Sportactie in ons land is. die zoo wel leidend cn steunend als waarschuwend waai dit noodig is, optreedt. Dit optreden van de sportbroeders onder ting zal waarschijnlijk toch wel liet meeste succes hebben, wanneer dc leiding goed is En van den goeden geest dier Ixindcn kan men liet bost kennis nemen uit liet officieel orgaan, dat wekelijks waardevolle leiding geeft. Want bet gaat ten slotte niet alleen om den Zondag, maar vonrul <x k om den goes' die er np bet sportveld zal heersclien. of doz< zal zijn gericht tegen het Christendom, de geest van liet gestoelte der spetters, of dep geest, waarin de sportbeoefening in dc itiis te waarde wordt gezien als een ondord"o| van dc algchcclc opvoeding Economie en Financiën. FAILLISSEMENTEN IN NEDERLAND. Volgens opgaaf van Van der Graaf Co (afd. Handelsinformaties) zijn in Nederland in totaal in Februari 1929 251 faillissement^!, uitgesproken en van 1 Januari af 510 faillis sementen tegen €06 faillissementen in bet zelfde tijdvak van 1928. UITLOTING OBLIGATIES AMSTERDAM B. en W. van Amsterdam brengen ter Len- s van belanghebbenden, dat op 11 dezer zat worden overgegaan tot de uitloting van een serie, vertegenwoordigende 275 obligatier der 5 pet. leening 1923 nominaal groot f 11,250,000 KON. NED. GOOGOVENS, Kapitaalsverhoog'ng tot f 53 millloen. In de eerstkomende buitengewone vergade ring van aandeelhouders der Koninklijke Ne- derlandsche Hoogovens en Staalfabrieken tc Velsen komt e?n voorstel in behandeling toi wijziging van de statuten, in verband met de nieuwe wet op de N. V. Het kapitaal zal worden verhoogd van f 35 milhoen tot f 50 millioen. HYPOTHEEKBANK VOOR NEDERLVND. Algemeene Waarborgmaatschappij. Voorgesteld zal worden san de aandeelhou dersvcrgader'ng der N. V. Hypotheekbank •oor Nederland. N. V. A'gemeene Waarborg- maatF-'hapr'j te Amsterdam, het d'vidmd over 102Z tc bepalen op 30 pet. (als t. j.)- na toevoeging van f 95,058 aan de reserve voor koersverschil ca van f 35,000 aan dt eiu.-re.er,,. ÏIOLL. RISCONTEERINGSBANK. Voorstel opschorting couponbetaling. Da Centrale Trust Co. te Amsterdam -cpt op verzoek van de Hollandsche Disconteerings Bank tegen 20 dezer obligatiehouders var. genoemde instelling bijeen, ter benrjming van een Commissie van Toezicht op de gelei delijke afwikkeling der zaken of de verga nisatie van het bedrijf of overdracht 'aai^ van. Voorts wordt voorgesteld de betal'ng c'tcr April-coupon tot 1 Uct. a.s. op te schorten. CULTUUR MIJ. „WAlllNGIN". Uitgifte van f 700.000 gewone namle^-n. Re Cultuur Maatschappij „Waringïnbe richt, dat de inschrijving wordt opengesteld ten kantore der'Ntd.-lnd. Escompto Maat schappij op 15 dezer op f 700,000 gewone can deelcn Cultuur Maatschappij „Waring'n", in bewijzen van f 600 aandeelcn, zijnde verza- meistukken van 100 aandeelen groot 'Ik f 5 Deze aandeelen deelen ten volle in de rinst van 1 Januari 1929 af. De inschrijving tot d01 koers van 140 pet. staat uitsluitend open voor houders van gewone aandeelen. Van de reeds uitstaande gewone aandeelen ad f 2."> kunnen cr 2(1 worden ingewisseld tegen bewijzen van f 500. Betaling moet geschieden op 22 ilezei len l^antore van inschrijving. EUROPEESCH BUIZENSYNDICAAT. Eon overeenkomst met Engeland cn Amerika Naar hst Buizensyndicaat mededeelt, i: tusschen het Europeesche Buizensyrd caat er de Britsche, de Noord-Amerikaansehe cn Ca nadecsche tuizenfabrieken overeenstemming bereikt inzake de princ'pieele kwesties vai een internationale overeenkomst voor den x.f- zet van buizen uit smeedijzer en staal cp de wereldmarkt. --m* - NEW-YORTÏ. Record fceursomzet. De omzet ter New-Yorksche beurze bedroeg it. Februari 77,8 millioen stuks tegen 10,t millioen in Januari, v.-aarbij er evenwel nke ning mede gehouden moet worden, d.~t dc beurs in de afgeloopen maand cenigp dagen gesloten was en Februari 3 dagen korter was dan Januari. In de eerste 2 maanden van dit ilen inensch iaar 1,as de ta'?al tegen 124,2 nulhoen stuks in 19_j. N. V. MARGARINE UNIE. Tn aansluiting aan het bericht, naar aan leiding van de buitengewone algemeene ver gadering van aandeelhouders, gehouden op 30 Januari j.l., is tegen 20 Maart c.k. een buitengewone algemeene vergadering van aan deelhouders der 11 V. Margarine Un.'c bijsen geroepen. In deze vergadering zullen de voorstellen tot statutenwijziging behandeld worden,-amen hangende met de belangengemeenschap, aan gegaan met het Schicht-Concern en met de N. v. h. Hartog'a Fabrieken. Zooals reeds is medegedeeld, is het de be doeling door u'tbreiding van het statutair aantal leden van den Raad van Bestuur cn door de daarmede samenhangende wijzigin gen van eenige verdere bepalingen der statu ten de mogelijkheid te scheppen, vertegen woordigers van de beide vorengenoemde groepen in den Ilaad van Bestuur op tc nemen. Boeken cn Geschriften. irjGzzorjDzn stukken. l<»l lilt held der ItednrtleV l D. H. thVlilluaJX. J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1929 | | pagina 8