iDirtuar ^riftsrljr (üéurant
Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
TWEEDE KAMER
ABONNEMENT:
Per kwartaal f 3.25
(Bescliikkingskosten 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksche rending t.—
Bij dag&ijksche zending m 7«—
AWes bij vooruitbetaling.
Losse nummers 5 cent.
met Zondagsblad 7Vi cent.
Bureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
No 2686
WOENSDAG 6 MAART 1929
ADVERTENTIE IVt
Van 1 tot 5 regels 1.17Vfc
Elke regei meer 0.22%
fngez Mededeelingen
van 1—5 regels £30
Elke rege meer 0.43
Bij contract belangrijke korting.
Voor bel bevragen aan hei bureau
wordt berekend f 0.10
9e Jaargang.
Dit nummer beslaat uil DRIE bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VERORDENING
EN TöEiSiNGSRECHT.*)
Eén tweetal punten uit het gedeelte
van het ontwerp tot wijziging der Ge
meentewet, dat een meer „technische'
herziening bevat, werd aan een afzon
derlijke bespreking onderworpen. Bij
hetvoorstel om het Burgemeesters
ambt open te stellen voor de vrouw
■tonden we stil. Thans wordt de aan
dacht gevraagd voor die bepalingen, die
op de bevoegdheid der gemeenten tot
het maken van verordeningen betrek
king hebben en op het toetsingsrecht
van den rechter te dien aanzien.
Artikel 135 der Gemeentewet, inhou
dende dat aan den Raad behoort het
maken van de verordeningen, die in het
belang der openbare orde, zedelijkheid
en gezondheid worden vereischt en van
andere, betreffende de huishouding der
gemeente, is steeds een bron geweest
Van veel onzekerheid. De uitgebreide
jurisprudentie op dezen regel levert het
bewijs, dat het voor de gemeentebestu
ren niet gemakkelijk viel zich zekerheid
te verschaffen omtrent de grenzen de
zer wetsbepaling. De beperking tot en
kele met name genoemde begrippen le
verde hier de moeilijkheid op.
Van deze enge begrenzing neemt Mi
nister Kan, op het voetspoor der Staats-
eommissie-Oppenheim en van Minister
Ruys, afscheid. Voorgesteld wordt het
betreffende artikel voortaan aldus te
lezen: „Hij (de Raad) maakt de ver
ordeningen, die hij in het belang der
gemeente noodig oordeelt".
Deze uitbreiding van 's Raads be
voegdheid juichen we onverdeeld toe.
Voor de ietwat willekeurige construc
tie. waardoor tot nu toe de Raad in zijn
vèrordeningsbevpegdheid werd beperkt,
bestond geen voldoende grond. Voortaan
zal alleen de Raad, behoudens de wer
king van het Koninklijk vernietigings
recht. hebben te beoordeelen welke re
geling in het belang der gemeente ge-
wenscht is. En het recht van den rech
ter, die de gemeentelijke verordeningen
aan art. 135 placht te toetsen door zich
af te vragen, of de grenzen van de huis
houding der gemeente niet werden over
schreden, zal hiermee komen te verva
len.
Hiertegenover staat echter verster
king op een ander punt. Artikel 150 der
Gemeentewet, dat negatief omschrijft
wat art. 135 positief regelt, ondergaat
eveneens wijziging. Schreef de wet tot
heden voor, dat de plaatselijke veror
deningen niet treden in hetgeen van al
gemeen Rijks- of Provinciaal belang is,
Minister Kan heeft zijn hart verpand
aan de lezing, dat de plaatselijke ver
ordeningen niet mogen voorzien in het
zelfde belang dat bij een wet, een alge-
me,enen maatregel van bestuur, een pro
vinciale verordening of een verordening
van een commissie of orgaan, bedoeld
in artikel 122, is geregeld, tenzij daar
toe bij die regelingen de bevoegdheid is
gegeven.
Ook hier is scherpere omlijning. Tot
dusver legde de jurisprudentie eveneens
menigmaal den nadruk op het belang,
dat verzorgd werd, vroeg men naar het
motief, dat bij de regeling van het Rijk
had voorgezeten, onderscheidde al naar
de Regeering een bepaalde materie uit
puttend, had willen regelen of niet.
Formeel is zonder twijfel het thans
voorgestelde een stap vooruit. De be
doeling, het oogmerk dat voorzat bij de
Rijksvoorziening zal thans beslissen
over de vraag, of gemeentelijke behar
tiging van hetzelfde onderwerp nog
toelaatbaar is.
Louter formeel beduidt het ontwerp op
dit punt een stap vooruit materieel
beteekent het voor de gemeenten een
geduchte bedreiging in hun verordé-
ningsrecht. Tal van maatregelen van
Christelijk-zedelijke strekicing zullen, nu
de bsoordeeling der vraag welk oog
merk bij de regeling voorzat als recht
spraak zal worden aangemerkt en tot de
competentie van den rechter zal behoo-
ren, na toetsing aan de voorgestelde be
paling geen genade meer kunnen vin
den. Juist op het gebied, waar de ge
meentelijke wetgever in den loop der
jaren zoo menige heilzame maatregel
wist te treffen, wordt diens bevoegd
heid het sterkst beknot.
Zal dan rechterlijke inmenging moe
ten worden geweerd? Dit lijkt ons niet
gewenscht. Wij zijn met den ontwerper
sing achten wü gelegen in algeheele
schrapping van art 150. Ds controle op
de plaatselijke verordeningen achten
I wij voldoende beheerscht door art. 153,
'dat vernietiging vanwege het admini
stratieve gezag mogelijk maakt in geval
van'strijd met de wet of het algemeen
belang. En waar de- beoordeeling van
de vraag of strijd met de wet aanwezig
is, naar ons oordeel eveneens tot het
terrein der rechtspraak behoort, zou
den we deze taak aan den rechter wil
len zien opgedragen.
Hebben wy zoo tegen enkele bepalin
gen der voorgestelde regeling ernstige
bedenkingen, die, naar we hopen, bii de
behandeling althans voor het grootste
deel zullen worden weggenomen, voor
de belangryke verbeteringen die dit
ontwerp brengt ook ten aanzien van de
verordeningsbevoegdheid van den Raad
zyn we allerminst blind.
Voortaan zal althans de vraag welke
materie op gemeentelyk gebied voor
ziening vereischt, van het vrye inzichi
van den Raad afhankelijk zyn onder
toezicht der Kroon. Daarmede is dan
dezelfde positie bereikt, waarin de pro
vinciale verordeningen verkeeren. Ten
aanzien dezer categorie sprak eenmaal
terecht Mr. Schepel van een „muurvas
te jurisprudentie", die dit punt aan het
oordeel van den Hoogen Raad onttrok.
Eindelyk willen we den wensch uit
spreken, dat dit ontwerp zy het op
enkele voorname punten gewyzigd
het Staatsblad moge bereiken. Waarmee
we echter niet willen zeggen, dat we
dit feit nog verwachten in het loopende
zittingsjaar.
Belangryke ontwerpen wachten nog
op behandeling. Deze omstandigheid èn
de tweeslachtigheid der voorstellen,
waarop we reeds eerder wezen, zijn aan
een spoedige terhandneming niet bevor
der] yk.
zijde van het gemeentebestuur in scheep
vaartmaatschappijen wordt alle medewcr
king ondervonden.
In het algemeen is uitbreiding der voor
schriften, bedoeld in de Je vraag, niet
noodzakelijk. Echter is een wijziging dei-
Schepenwet in voorbereiding ten einde een
betere verpleging der landverhuizers te be
vorderen.
Ook wordt een wijziging van de wet op
de Artsenijbereidkunst overwogen.
Commissoriaal onderzoek achtte de Re
geering niet noodig.
Mevr. de Vries verklaarde met dit ant
woord van afwachten niet bevredigd te zijn
door don minister en diende een motie in
nn de commissie uit haar 5e vraag in te
stellen
I)r. Vos (Lib.) was van oordeel dat de
minister volkomen diligent toonde te zijn en
dat liet dus niet noodig was liem een com
missie ou te dringen
De M i n i s t e i herhaalde, dat de zaak do
■olie aandacht heeft Het is mogelijk, dat er
ivvée commissies komen: de eene onder lei
ding van oe Scheepvaartinspectie en do un
"ere onder leiding van het staatstoezicht op
de Volksgezondheid. Die zullen onderzoeken
i voorstellen doen.
Mevr. de Vries.trok haar motie in en
de interpellatie werd gesloten.
Aau de orde was daarna
de Postbegrooting 1929.
De heer v. d. Hen vei (A.H.) besprak de
iKii-genouien wijzigingen uer le.eiooiuane-
.'cu. op vv eiken g.oüo. zoo werd gevraagd.
REGEERINGSVERKLARING
INZAKE DE UTRECHTSCHE
PUBLICATIES.
De Stemplicht Hygiëne op schepen
Postbegrooting.
OVERZICHT.
Vergadering van 5 Maart 1929.
't Zag er gistermiddag achter de ministers
tafel eenigszins plechtig uit: alle ministers
present
't Kon de motie-Zandt bezwaarlijk gelden.
Zou er wellicht een rcgeeringsverklaring in
zake de geruchtmakende Utrechtsche publi
catics komen?
Dit bleek inderdaad het geval.
Nadat de motie-Zandt tot afschaffing van
den stemplicht was verworpen, verkreeg de
minister-president het woord. Hij logde, in
verband met de bekende gebeurtenissen der
laatste tien dagen een verklaring af. Voor
den inhoud ervan verwijzen we naar een an
dere plaats in on3 blad, voor zoover onze Ie
zers niet reeds gister in de gelegenheid wa
ren van de verklaring kennis te nemen.
Het ware wel te wenschen geweest, dat de
Regecring zorg had gedragen dat deze gis
ter aan heel het N'edcrlandsche volk ter
kennis had kunnen zijn gebracht. Iets vroe
ger contact met de pers had wel op haar
weg gelegen. Nu moest na het uitspreken
der verklaring zelfs nog moeite worden ge
daan om haar machtig te worden en woor
delijk want dat was van het grootste ge
wicht wereldkundig te maken.
Met den moesten spoed is getracht daar
voor to zorgen, ondanks de onbegrijpelijke
nalatigheid van den minister-president, wien
in andere gevallen de weg tot de pers toch
niet onhekend is.
De Regeering trekke uil het gebeurde de
juiste les.
En nu de verklaring.
Veel zullen we er nog niet van zeggen.
Er blijkt uit, dat de Rcgcering van het
door het U. D. gepubliceerde ..geheime" stuk
te voren kennis droeg en dat het gepubli
ceerde document hetzelfde is, dat enkele
dagen te voren aan Buitenlandsche Zaken
bekend was geworden.
De vraag komt op of er daar niet al te
weinig aandacht aan is geschonken en of de
minister niet beter gedaan had het geval
niet on den vooravond van zijn vertrek naar
Engeland, maar reeds terstond bij den mi
nister-president bekend te maken. Het raak
te toch niet uitsluitend zj'n departement,
vooral als gedacht werd aan mogelijke ge
volgen van de te verwachten en niet to
keeren openbaarmaking.
Mogeli'k had dan het inwinnen van in'ich
tingen hij henaalde rcgccringen, voor z
ze niet het Engelsche voorbeeld zouden hol
'ben gevolgd, hebben kunnen geschieden op
een wijze en onder omstandigheden, v.
onder deze stappen onzer Regeering
minder relief zouden hebben gekregen.
Politiek was thans na de antwoorden uil
Londen, Parijs en Brussel de zaak voor hel
Plein afgedaan. De Regeering verklaarde
zich overtuigd, dat ons „van geen enkele
andere natie eenigc gevaar bedreigt".
Dat is dus af en gaarne zal algemeen de
wensch worden gedeeld, dat deze niet zeer
fraaie episode voor ons land geen verdere
nadeelige gevolgen zal opleveren.
Zij dient wel in het -vergeethoek te komen
en het beste is nog, indien zij er toe mag bij
dragen om alle kiem van internationaal wan
trouwen uit te bannen, doe dat ons volk met
anderen saam in de oude vriendschan zal
samenwerken aan den opbouw van vrede cn
welvaart.
Inderdaad. De kiemen voor wantrouwen
dienen te verdwijnen.
B.v. door een eind te maken aan geheime
militaire verdragen cn afsnraken buiten
opwerpen. De binncnlandsche zijde der zaak
zal echter allicht nog even de aandacht bc
houden.
•t overige der vergadering was niet
bijster belangrijk.
De stcmplirhtinotie der heeren Zandt en
Kersten bracht het tot verwerping, gelijk te
verwachten was. Zij heteekende trouwens
practiseh heel weinig: uitvoering, ervan was
toch niet te verwachten geweest.
Met de antï-rev. en de heide voorstellers,
stemde ook alle snc.-dem. voer do motie,
a een ommezientje vloog de Kamer door
aantal kleine welsontwerpjes, verslagen
conclusies heen. Daarna kreeg Mevr. De
Vries-Bruins gelegenheid voor haar inter
pellatie over de hygiënische en medische
verzorging aaji boord van schepen, naar aan
leiding van de ziektegevallen op de ..Insu
linde".
De Kamer toonde weinig belangstelling er
voor, zoo kort na de Rcgeeringsverklaring.
Trouwens de interpellatie was nok niet zoo
bijster gewichtig. De Minister van Arbeid
toonde aan, dat hij ter zake volkomen dili
gent is. Zijn mededeelingen deden zelfs een
ingediende motie versmelten. Men zie hier
over verder bet verslag, evenals wat betreft
de Postbegrooting, welker behandeling heden
wórd) voortgezet
schouwen.
Natuurlijk is met deze verklaring der Re
gecring het geheurdo in zijn geheel nog niet
opgehelderd. Maar zoover het in haar macht
staat, is door de Regeering gepoogd en we
hopen met succes de gevaarlijke politieke
angel er uit weg te nemen.
Die zijde der kwestie hehoeft dus niet
langer op den voorgrond te staan.
We achten het echter niet ongewenscht.
dat voortgezet onderzoek volledige klaarheid
omtrent heel deze machinatie, terecht een
dien-treurig incident genoemd, hrenge.
Daarop gaan we te dezer plaatse echter
niet dieper in.
De Kamer heeft de Rcgeeringsverklaring
van nnrrlppl dat vratren hier riizpn 1 mct Proo,° aandacht aangehoord. Uit hel
van oordeel, dat vragen ais hier ryzen nDplaus en do bravo's-dieerop volgden, mag
7 worden afgeleid, dat zij algemeen instem-
Dit artikel sluit aan bjj die van 26 •aiming heeft gevonden. Ook parlementair zal
27 FcLt. en 5 Maart 'dua voc-locpig het gebeurde wel geen «tof
VERSLAG.
afschaffing van den stemplicht.
Zij word met 40 tegen 30 stemmen ver
worpen, Voor R.G.P., AR. cn S.D. AP.
Onmiddellijk daarna verkreeg de m i-
n i s t e r-p.r c s i den t het word tot het af
leggen van een
Reie-ïrlnisverkUrinri Inzake de ge-
ruahtmakende Utrechtsche publica
ties.
Men vindt haar elders in ons blad.
De rede van den minister werd met de
grootste aandacht aangehoord. Aan het slot
weerklonken applaus en bravo's.
Een twintigtal
kleine wetsontwerpen
nasseerde zonder debat of stemming den
hamer, zoodat even later onder groot ge
roezemoes de interpellatie van Mevr. de
V r i e s—B ruins (S.D.) aan de orde was
over
hygiënische en medische verzorging
aan boord van schepen.
De veelbesproken ziektegevallen aan
boord van de „Insulindc" waren de aanlci
ding tot deze interpellatie geweest.
Tn een vrij uitvoerige rede lichtte Mevr.
de Vries de volgende vragen toe:
le. Op welke wijze kan worden bevorderd
dat goed hijgehouden ziekte-geschiedenis
sen (voornamelijk van ziektegevallen van
verdacht hesmettelijkcn aard), betrekking
hebbende op bemanning cn passagiers van
Nedcrlnndsche schepen np de groote vaart,
geregeld ter kennis worden gebracht van
daarvoor aan Ie wijzen medische ambtena
ren of zoo nrodig van een commissie, be
staande uit één of meer doktoren, als ver
tegenwoordigers der scheepvaartmaatschap
pijen, en een ambtenaar-medicus?
2e. Welke maatregelen kunnen worden
genomen om te voorkomen, dat personen,
dip gevaar opleveren voor infertieziri ten
aan boord van schepen worden toegelaten,
hetzij els lid van de bemanning, hetzij ah
r:er?
üeiust de veiwaeiiung, dat
jen luiliiocu uiiuuer uun inki
leveren? De lieer v. d. ueuve.
ueel, dat op ue uicesie piuai
l op-
l maken en dat
luuiuere opumigst geen sprake
zal zijn. Hij ineënt, dal hei mei nuouig is
vuisten uit ue telefoon te vergroulen; de
.genomen herziening zaï werkelijk moe-
strekken tot veriugmg van de lasten
van het bednjisieveil.
De bezwaren legen een gesprekkentanef
werden vrij groot geacht.
Ernstig kwam ue neer v. d. Heuvel op
tegen het openstellen sinds cnkeie weken
m bijna ÜoU huippostkantoren ut de Zou-
.gochteiidureiu
Dut is een stap achteruit, die van dezen
Minister zeer le.eursleit. Hel is te hopen,
dat ue Minister zoo antwoordt, dat liet niet
oouig zal zijn een uiispruuk \uu ue nafncr
vragen Ounrent uezeu onuo»ruacht ge-
umen maatregel.
De heer v. Voorst tol Voorst (R.K.)
juichte verlaging der telefoontarieven ten
van het platteland toe.
ui on tl leerlij k is om liet algemeen regee-
rmgsheleid, wat de hoofdzaken betreft, in
principe, doch zeer summier, onder de con-
nlfi vim de Kamer te brengdij*
Deze gedragslijn, aldus de heer Mendcls,
kan tol dubbele of driedubbele bespreking
an bel Indische Hegeenngsboleid leiden:
hij de Indische bcgrouting nog eens weer
en ook bij het wetsontwerp tot wijziging van
de Indische staatsregeling. Hij stelde daar
voor oni heden hij de algemeene be
schouwingen geen beschouwingen te hou-
over bet Indische beleid, doch daarover
te spreken bij het ontwerp tot wijziging der
Indische Staatsregeling en om. ten einde liet
bezwaar te ondervangen, dut de opmerkin-
ilan niet tot de Regeering, doch alleen
lot den minister van Koloniën word. i ge-
den Voorzitter te verzoeken de Aegce-
ring van dit besluit in kennis te stellen en
haar uit te nomligen aanwezig le zijn hij de
behandeling van genoemd wetsontwerp
Voorzitter steunde het voorstel, dat
hij de heeren de Gij se laar (CH.) en
mjous (R.K.) echter eenige tegenkau
ting vond.
De heer B r i 5 t (A.R.) vond er niets tegen
!s een lid kort wil spreken over het Indi
sche beleid bij de algemeene beschouwingen
cn dringt aan op intrekking.
De Voorzitter, die nog mededeelde dat de
ensch van den heer Mondeis van verschil
lende zijden geuit is, bracht daarna het
voorstel in stemming, dat aangenomen werd
met 1S tegen 12 stemmen.
Hierna ging de kamer in de afdeelingen.
TWEEDE KAMER.
De heeren Visscher en F'eskens warer
teren wegens ongesteldheid verhinderd
Tweede Kamer aanwezig te zyn.
U(J mül Uü£e gemeente gesiou
De lieer Du k ker (L.ii.) was beducht, dat koojst inzake de vernietiging
UITVOERING VEEWET.
ue directie der Ned Thenno-Cliemisch-
fabrieken, we ke zich !>elas:cn met de des
truciie van afgekeurd vee "en vleesch, ver
zocht aan de burgemeesters in de gemeen
ten welke bij Berguni zijn aangesloten
(Friesland. Groningen, Drente en een deel
van Ovcr.jsel) een attest over de nakominu
der overecuKomst.
Vai. allen kwam een gunstig antwoord in
ongeveer in deze bewoordingen:
„Wij deelcn inede, dat Uw Vennootscliup
.de met deze gemeente gesloten
van de reorganisatie van den postdienst het
platteland ue dupe zou worden: Voor uit-
urciuing van den telefoondienst vveaschte
j meer tegemoetkoming aan 't platteiaud.
Dij de reorganisatie vuil den dienst mo
gen ue persuiieeibeiangou met worden ver-
jnachtzuamd.
Dat op het platteland op Zondag een hall
jur ge.egcnheid bestond om poststukken a<
ie hulon was voldoende. Uitbreiding van
hen tijd is onnoodig.
De heer Oud (V.D.) besprak verschillen
de personeel belangen en verklaarde zich te
gen het bezorgen van ongcudresseerde stuk
door tie post. Nu het bedrijf het wei
doet, is het niet behoorlijk om godsdienstige
cn politieke stukken daarvan uit le zonde
Zulk een censuur leidt gemakkelijk
tot willekeur en moeilijkheden. Het is" he»
beste, dat de Minister zijn gedragslijn ten
deze herziet.
De lieer Veraart (R. K.) vroeg inlicli
tingen omtrent de te nemen beslissing in
zake den bouw van radio-zeiiiiinstallnties.
Het gevaar schijnt te dreigen, dut die beslis
ng als een passeeren door de nationale in
dustric zou kunnen worden gevoeld.
Verder werd aangedrongen op een zoo
danige regeling der telefoontarieven, dat 'n
onbillijk, impopulair gesprekkentarief wordt
rkomen.
'e aansluitingskosten voor de telefoon
achtte de lieer Ebcls (V.D.) voor liet plat
teland nog te boog. De aansluitingsgrcns is
lok te beperkL Een groote uitbreiding ver
wacht hij daarom niet Het is gowensclit de
aansluitingsgrcns te verruimen van 7y2 tol
15 K.M.
Mevr Bakker—No rt (V.D.) voelde
zich in aangename positie nu de vierde post
bestelling te Groningen bleef gehandhaafd
De heer Schaper (SD.) uenschte meer
postbezorging ten pluttelande. Ook de lieer
Korten horst (R.K.) verzette zich tegen
het in-.populaire telefoongcsprekkcntarief.
Voor handel cn nijverheid is dit turief eer-
groot inconvenient Men bchoude een geva
rieerd abonnementstarief.
De lieer Knottenbelt (Lib.) besprak
de vraag of de bouw van rndio-zendstations
lusschen Nederland cn Ned.-Tndië zal
den opgedragen aan de Nederlandsche of
aan de buitenlandse!)'1 industrie. Wanneer,
aldus de vraag aan den Minister, zal deze
zaak in de Kamer besproken kunnen wor
den?
Aangedrongen werd bet openen van de
gelegenheid om nangeteekende stukken tc
doen thuis bezorgen.
Heden voortzetting van het debat
idavc
3e. Zijn de voorschriften aangaande:
a. goncoskundige behandeling;
b. in voorraad hebben van en toezicht op
geneesmiddelen;
e. het inrichten van en het toezicht op
hospitalen cn ziekenhutten op schepen van
de groote vaart voldoende te achten?
4e. Welke verbeteringen kunnen worden
aangebracht in ventilatie, watervonrzienini
en voeding (samenstelling cn bereiding vai
liet voedsel), zoowel als het bewaren der
vodingsmiddelen?
5e Is de Receering bereid, een commissie
te benoemen, die tot taak, zal hebben, te on
derzoeken, of, en zoo ja, welke maatrege
len kunnen worden genomen, in het be
lang van de gezondheid van passagiers cn
manschappen van Nederlandsche schepen
op de groote vaart?
Antwoord van den Minister.
Dc Minister van Arbeid beant
woordde de interpellatie.
Het bleek, drt oen instantie 'n vjurbe
reiding is om de hcdcelle 7'okte geschiede
nissen te verzamelen.
Maatregelen als in \raag l bedeeld zijn
in voorbereiding en in overweging- Van de
BINNENLAND.
OFFICIEELE BERICHTEN.
BELASTINGDIENST.
By beschikking van den Minister van Fi
nanciën is de ontvanger der d recte belastin
gen enz. A. C. Otter verplaatst van het kan
toor Vorden naar het kantoor Heerenveen.
etc., speciaal
steeds np de
ge -eefd".
Deze tevredenliei'dsbetuigingcn zijn dom
de Thermo-fabriekcn in facsimilé weergege
en worden in carton verpakt aan bc
gstellendcn gratis toegezonden.
WIJZIGING BANKWET.
GEEN „N. V." OP ONZE BANKBILJETTEN.
Ingediend is een. wetsontwerp tot wijzi
;ing van de Bankwet-1919.
In de toelichting wordt medegedeeld, dat
ngevolge de. nieuwe wettelijke bepalingen
omtrent de naamlopze vennootschappen enz.
ia het in werking treden dier wet in
omloop te brengen biljetten van de Neder
landsche Bank o. m. voorzien moeten zijn
van de aanduiding „Naamlooze Vennoot
schap'.' of wel afgekori „N. V.".
Het voldoen aan dit voorschrift stuit in
ile praetijk op onoverkomelijke bezwaren
Vandaar dat wordt voorgesteld het voor
ift in kwestie ten aanzien van de
biljetten van de Nederlandsche Bank niet
.■an toepassing te \erklaren.
MJDZRNE FOLTERWERKTUIGEN.
EEN ZEER VRIJMOEDIGE
GEMEENTERAAD.
Folterwerktuigen hebben we niet meer ia
is land. Wel te verstaan, geen ouderwet»
sche. We hebben thans modern materiaal,
k Wensch niemand van u toe er ooit ken-
s mee te maken; want men kan er wreed
spei mee spelen, 'k Geloof zeker, dat vetea
een middelecu.vsche pijnbank zouden ver
kiezen boxen een morcele marteling
De tong is ook een vuur. zegt de Schrift,
vol van doodelijk venijn, een onbedwingelijk
kw aad.
Wat kan ze wonden en steken, kwetsen
«•n pijnigen.
Dil moderne foltenverktuig chijnt la
Doetincliem, liet aardige plaatsje met voor
velen zulke aangename herinneringen, met
buitengewone energie te worden gebruikt.
Men weet, hoe «Ie directeur der Gasfabriek
oneervol werd ontslagen, als verdacht van
corruptie, met een hoofdopzichter voor 1e
rechtbank werd gedaagd; hoe ook de naam
van een wethouder over de tong ging cn
hoe ten slotte overtuigend bleek, dat ieder
van hen niets anders had gedaan, dan het
welzijn der gemeente zooveel mogelijk te
bevorderen
Ja, het geval was zoo sterk, dat de rechter
het betreurde den wethouder niet ter ver
antwoording te kunnen roepen, alleen maar
om voor heel de wereld duidelijk te de-
monstreeren. dal er van fraude of corruptió
schijn noch schaduw was.
Geen wonder, nat na deze ondubbelzinni
ge uitspraak de Kroon het,onts'ag van den
directeur vernietigde als geheel in strijd
met het algemeen helang.
Nu zou ieder zeggen: de raadsmeerder-
heid heeft er thans zeker genoeg van. Z*
mag dan weinig zin hebben om openlijk den
directeur te rehabiliteeren; zwijgen zal ze
zeker.
Geen sprake van. Het marteiwerk wordt
doorgezet. Het moderne foltenverktuig blijft
in actie.
Zes raadsleden schrijven aan den Mini»,
ter. dat zij zich verbazen over de vemieti-
eing van het oneenol onlslag van Februari
192iv Immers. Je directeur was niet onts a-
-n wetrens corruptie, doch wegens dienst»
e i g e r i n g.
Ziedaar bei toppunt.
De directeur had geweigerd zich te ver
antwoorden tegenover roekeloozc aankla
gers als de heer Van der Stel en zijn advo-
iat: beroemdheden, van wie men than*
iets meer hoort.
Dat noemt men in Doetinchem dienstwei.
gering; en duarom wordt een directeur, di«
niets te Inkon en in veel te prijzen is,
leer.vol ontslagen.
Aan zoo'n formalistisrhcn strop zal me-a
■n achtenswaardig ambtenaar ten slotte
>g willen ophangen.
Het is werko ijk een «reuriffe geschiedenis,
tt zoo n mmpagne in Nederland gevoerd
kan worden.
De publieke opinie breke er den staf over!
AUTOBUSSEN.
BESLISSINGEN VAN DE KROON.
De Kroon heeft ongegrond verklaard de
beroepen ingesteld door:
L. van Hernert te Vuren tegen de beschik
king van Ged. Staten van Zuid-Holland en van
Ged. Staten van Gelderland, waarby hm ver-
gunn ng is geweigerd voor een autobusdienst
ven Gorincbem naar Waardenburg en door
Ph. Klop te Haaften tegen de beschikking van
dezelfde colleges, waarby hem vergunning i»
geweigerd voor een autobusdienet van Gorin»
chem naar Waardenburg.
UIT DEN VRIJHEIDSBOND.
De geldmacht hcerscht.
De heer Abr. Staalman, lid der Tweede
Kamer beeft; naar de „Tel." verneemt,
het bestuur van de
ifdceling Amsterdam
van don Vrijheids
Hond. den volgenden
brief geschreven
„Het is thans vour
i mij met langer twij
leiachtig, dat de Li
i-erale Staatspartij,
Ie Vrijheidsbond,
niet meer de helan
«cn van alle groe
pen der bevolking
naar belmoren kan
kan behartigen. De
zeer belangrijke fi
•nancieele steun, dien
de partij van een kleine groep kapitaal
krachtige personen ontvangt, heeft te gron-
tcn invloed op den gang van zaken in de
party gekregen.
Het is ook hieraan te wijten, dat ik, hoe
wel in den partijraad als elders, o.a. door
den voorzitter en den secrefnris der partij
herhaaldelijk is verklaard, dat men mij
gaarne als lid der Kamerfractie helmuden
zag. toch voor een nieuweling in de politiek
moest wijken.
Door dezen hier gesignoleerden invloed
komen de belangen van andere bevolkings
groepen te zeer in het gedrang, dan dat ik
mij verant—onrd kan achten langer lid uwer
partij te zijn.
Ik verzoek u derhalve mij als lid van de
Liberale Staatspartij, den Vrijheidsbond, te
schrappen."
Leger en Vloot.
EERSTE KAMER.
Regeling van werkzaamheden.
Tn de gisteravond gehouden bijeenkomst
der Eerste Kamer deelde de V o o r z i 11 e
mede. dat de centrale afdeoling had hesl«
ton de in de agenda genoemde wetsontwer
pen heden en morgen in de ahleclingen te
onderzoeken.
Mr Men dels (S.D.) maakte hezwaar
tegen het voornomen om hij de vandaag lie j p. Coen", hetwelk as. Vrijdag' van Genua
ginnende algemeene beschouwingen over de zal afvaren, Donderdagmorgen 7 dezer zal heeft geheerscht
BOOTTREIN STOOMVAART-MIJ
..NEDERLAND-.
Het agentschap der Stoomvaart Maat
schnppij „Nederland" de firma Kuyper. Van
Dam cn Smeer te Rotterdam, me'dt, dat de
hoot trein, aansluiting gevend op liet ss. .,.T.
C. NIJBAKKER. f
Te Soerabava is door een auto-ongeluk da
heer C- Nybakker om het leven gekomen:
De overledene was oud-voorzitter van den
Bond van Chr. Mar.ne-personeel beneden den
rang van officier.
In Tndië werkte hy eveneens voor de
langen van het marine-personeel en voor dn
Evangelisatie.
DE BIJZ. VRIJW. LANDSTORM.
Naai de „N. Prov. Groti. Crt." vemceml
mocht de Bijzondere Vrijwillige Landstorm
het vorig jaar 4470 nieuwe vrijwilligers in»
schr.jveu. Het ledental klom daardoor
02.520.
Gemengd Nieuws.
EEU KINDER VERKECRSDESSIN.
De N. V. Handelmaatschappij „Het In»
dtnthrcn-huis" te Amsterdam (handel^ in
zon- cn waschcchl gevcrhle artikelen), is op
een aardig denkbeeld gekomen.
We ontvingen nl. ecu staal cretonne voor
kinderaameigordijnen, bedrukt met 'n uit
sluitend voor het Indanthren-liuia oin»,...^
pen Ycrkeersdessin.
Het ontwerp werd getoekend door \V.
Hcskes, terwijl de vervaardiging en het
drukken der cretonne in Nederland ga-
schiedde.
Ue kieuren der cretonne zijn Indanthren»
echt.en bestand tegen alle invloeden vaj»
wnsch. zon. weer. tropen cn zeeklimaat
Op prettige en humoristische wijze wordt
op iicdoeld dessin den kinderen een duur
zame waarschuwing verschaft tegen de ge
varen van de slraaL Er zal nog een ge
ïllustreerd hoekje verschijnen, o.a. versierd
met het verkrersdessin en toegelicht met
toepasselijke gedichtjes.
EEN GRIEP EPIDEMIE.
Er kan thans worden medegedeeld, dat dt
grienppidamle. die weken Inng te Arnhem
ermindert.
,,v' ...„■•■.v .v ,iv 'i 4 n /.er 7.11 li cc ft geheerse lit stork vorm i ui lort
Stn,tRhwooting over het beleid ten aanzien I vertrekken van Botterdam (Maaa) t. 7.(0 raiirntrn'daalt aar! ook m
va, Nad.-lndi* 1, aoovar t. lat.n aprrko |uur an van a Omvenha,. (S.Sj t. 8.00 uur. I minta iiVkrnhiiv
