Dagelijks verschijnend Nieuwsblad voor Leiden en Omstreken
TWEEDE KAMER
BINNENLAND.
ABONNEMENT;
Pet kwartaal 3.25
(Beschikkingskosrcn 0.15).
Voor het Buitenland bij Weke-
lijksrlie zemling 5.—
Bij dagedjksclie zending 7#—
AWes bij vooruilbetaling.
Losse nummers 5 cent.
tnet Zondagsblad 7Va cent.
No 2677
Cureau: Hooigracht 35 Telefoon 2778 Aangesloten op het streeknet Lisse. Postbox 20 Postgiro 58936.
ZATERDAG 23 FEBRUARI 1929
ADVERTENTICNi
Van 1 tot 5 regels 1.17Va
Elke regel meer 022!
Inger Mededeeütigen
van 1—5 regels 2 33
Elke rego meer 0.45
Bij contract belangrijke korting.
Voor het bevragen aan het bureau
worJt berekend 0.10
9e Jaargang.
C.l nummer bestaat uit VIER bladen.
EERSTE BLAD.
DE RAMP AAN DEN HOEK.
TWEE-EH-TWINTIGSTE
VERANTWOORDING.
Mevr. P. te B. (5.— tam. E. te R.
I 5^Spaarpot Koos te R. f 1,50; H.
A. D. v. A. te R. f 10.—;.— H. S. F, te R,
f 1.50: H. Z. H. te R. f 2.50; Ontv.- van
DE HEILIGE KERKEDiENST
HANDHAVEN?
Deze vraag wordt thans niet bedoeld
in algemeenen zin: „Hce zal de Over
heid de religie handhaven?" Daarop
hebben wij in den brecde geantwoord.
Thans wordt die vraag meer bijzon
der gesteld met het oog op den door ons
bestreden eisch, dat de Overheid den
heiligen kerkedienst zou hebben te
handhaven door alleen aan eer bepaald
j| belijdende Kerk het recht vcor openbare
beer VaGvi'jn'sMRto Ic'sii JrccM be-j gcdsdienstcefcnin- t03 ts «t*so.
toreüe giften ann Int bureau van de Maas-I Voorts VCrdt c.Q vracg cck losge-
en Merweiiode f 07.00; - 1. H. V. te str. maakt van de bjjzcndjra cmstandig.ie-
f 2.00; - Collecte Jaarverg. .lor c.iir. j.v. te den in den reformatorische!! iijJ, tooi:
flockauje f 10.-; M. van W. te O. f 2.50; j het nationale geloofsleven ca cie heer-
Door bemiddeling van den heer M. J. ;schendö traditie medewerkten om de
van Dam van C v. D. f 10.—; N. N. te overheidstaak jegens de rekgie in staats-
gj f j_; Collecte J.V. op G.G. „Onder
zoekt de Schriften" te Vlaardingcn f 5.35;
Gift pit de kas dierzelfde Vereeniging f 10.-;
Ontv. door bemiddeling van den heer Y.
v. Meeuwen tc Gorinchem, van N. N. f 5.—;
J. de VI. te W. f 5.-; - C. v. G. te W
f i.—: H. C v. d. A. te W. f 2,50; - Zus
Ier N. N. (Ziekenhuis Bergweg te R.) f 1.—;
Mevr. V. V. te L. f 5.-; - N. N. te L
I l._; Door bemiddeling van_ den heer
J. Kool te Leerdam f 5.40; A. v. te Sch.
f 2.50; fam. W. v. D. te Sch. f 3.—
No. 77 Sch. f 1—fam. C. L. H. te Sch.
f 4,50; A. K. te Sch. f 1
der N.V. Boele's Sclu-epwt
fabriek te Bolnes f 127.22;
kerkdijken zin te verstaan.
Da nieuwere kerkgeschiedenis en de
toestand van het kerkelijk leven, zelfs
van het gereformeerd kerkelijk leven,
dat wij in enze dagen kennen, leveren
zooveel factoren op, die ens nopen de
verhouding van de Overheid tot de
openbaring der Kerk principieel onder
het oog te nemen.
Reeds verdedigden wij een opvatting
van Artikel C6 waar het gewaagt van de
handhaving van de heilige Kerkedienst,
Werklieden die WÜ voor alles als de letterlijke vin-
'en en Machine-diceeron dcor voer Kerkedienst niet te
Annie K. te lezen kerk, kerkelijke gemeenschap, ge-
A. f 1.05; - N. N. tc H. f 2.50; Knop-
reformeerde kerk of gereformeerde rc-
'samiiëi" te Berg. i op Zoom f 2.50.1 ligie, aangezien dat er niet staat, maar
Ontv. door bemiddeling van den heer J. hcüific Kerkedienst, d. i. in den uitge-
Boudcstcyn te Maassluis var. T. P. te M.' j breidsten, zin Dienst des Woords.
f n. fsj. te M. f 0 50; Schoolklas ln dezen letterlijken zin vvenschen \vy
docr bemiddeling van don' heer L. P. Jansen, J deze belijdenis van het ambt der Over-j|n
keurd, zij werpt toch een licht over het
onderhavige vraagstuk, dat om bezin
ning roept.
Met welk recht eischt men nu van de
Overheid dat zij de hand houde aan
den heiligen Kerkedienst, door alleen
de zuivere gereformeerde religie te
erkennen en de zuivere Kerkedienst toe
te staan, hetgeen zou beteekenen, dat
zy alleen aan een bepaalde Kerk open
bare godsdienstoefening zou veroor
loven?
Welk recht heeft de Overheid om b.v.
in den hedendaagochen toestand te be
slissen aan welke Kerkgemeenschap dat
voorrecht toekomt?
Men kon er toch zeker van zyn, dat
alle gereformeerde kerkgemeenschap
pen, cm alleen maar van deze te spre
ken, met de pretentie zouden opkomen,
dat zy den zuiveren Kerkedienst on
derhouden.
Of zal men het recht der Overheid
erkennen, om den zuiveren Kerkedienst
ook daarin te handhaven, dat zij alle
gereformeerden in één kerkverband zet
en geen afgescheidenen toelaat?
Doch verder, welk orgaan heeft de,
Overheid om uit te maken, welke de
zuivere gestalte voor den heiligen Ker
kedienst zij, die de gewcnschte bevoor
rechting verdiende.
Moet zij dat afmeten naar de meer
derheid der bevolking, die zich bij eeni-^ortcn'h'or-st sloot
ge kerkgemeenschap aansluit als de:
peilschaal van het volksoordeel?
Kan en mag zij het naar eigen in
zicht bepalen, zij het dan naar, wat zij
meent, met Gods Woord het zuiverst
oyer een te komen?
Inderdaad heeft God zijn Woord aan
de wereld geschonken, het Licht schijnt
wereld en de zaligmakende genade
Bcrkelschci: 41, R'dain f3; Fam. ten H. tc Z. heid onverkort te handhaven en te ver- 15 opgegaan over alle menschen, maar
1 is.—; D. v.. d. B. te K. f 5,—; Chr. I dedigenleder, die toestemt dat de j^e wereld ligt in duisternis. De H. Geest
n) f"»,--; Us. G.Overheid van Godswege verplicht is tot 'ieeft de Heere aan Zijn Kerk geschon-
Geref. Gemeente (Centrum)
H. de J. te Tz. f 5,-; - M. K. te G. f 1
R. B. te R. f 5,— Personeel Sigaren-
fabriek „Indiana" te Kampen f31,— - N.
N. te R. f 2,-; - A. K. te P. f 1,25; - Mej. j
W. IC te SI. f2.50; - Ds. G. L. te S. f 2j
Verz. door den heer P. v. d. Spek te Schip-j
liyden 51 IQ; - Geref. School te Schiplui-1
fD 41 i
Overheid van Godswege verplicht
de religie, en wie zal dit kunnen ont
kennen, moet krachtens dit beginsel
toestaan, dat de Overheid verplichting
heeft tot de hoogste openbaring der re
ligie in den door Christus geordineer-
den Dienst des Woords.
fiw, Di_ t itoomsch nietrRoomsch aaL dezen
X«enVtoraren ito Vlied,nol le cisch z°° in dien letterlijken zin gevoe-
SimWentwrg t 1750; 4. CnlIM. leerlingen-,^ f:sch'fems bewgst dit on-
Chr Sch te H I Ambacht hb-or bemhltlc' wecrsprckelflk. Daarin is zoo nun iets
ling van den heer Hoge»-.* ISO. - E. [specifiek Roomsch, als iets specifiek
d B te D. f lt—G. II. tc R. f 250: Gereformeerd. Het is alleen specifiek
Bakker te R. f5,-; De knecht van «len j Christelijk, omdat alleen het Christen
bakker te R. f 1,—; Verzameld door den dom een Kerk kent.
agent'te Katwijk f 15,— Verzameld door
den heer J. 'E. C. Stciiifort te Hillegom
112,50; Chr. Gem. Koor „Excelsior" te
Barendrecht f 17,40; Collecte Meisjesv. „Soli
Deo Gloria" te Rotterdam f 4,20; Ds. D. E.
J. H. te O. f 10,— Collecte, gehóuden in
de School met den Bijbel te Leerdam (hoofd
dé heer C. Ketel) f43 06; Lecrl. Chr.
Het specifiek Rcomsche treedt daar
op, waar men den kerkedienst in Room-
schen zin den zuiveren acht en alleen
erkend wil zien. Het specifiek Gerefor
meerde, waar men dat voorrecht den
Gereformeerden Kerkedienst toekent.
Als kenmerk van persoonlijk geloof
'alleen is dat specifieke vólkernen juist.
School -te Doorn (Kampweg) f7,50; - J.T.Men js Roomscll> ümdat men den Room-
s- ,e D' f CJ" ,AV'M® K te"'R' |Schen dienst de zuivere religie acht, en
f 5.Ea:mLB"^Iifc'te'J^rcnsr' Moijcs" cn |™en ,is Gereformeerd, omdat men de
Jongclingsverccn. op G. c. le Bergum 17.00; Gereformeerde beludems in overeen-
Gift van Paviljoen „Schoonoord'
tp stemming met Gods Woord acht te zijn.
Wolfheze f2,-; „Moedorkring" te Chnr-
lois f 10,75; Ds. B. v. H. te E. f 2,50;
J. J. V. te R. f 2,50; H. Sp.-G. te R
f 10,— A. J. van L. te R. f 1,25; A. W.
S. te Kw. f 2,50; „Boter laat dan nooit"
te R. f 1,—- A. C T. B. en D.. f 1,-ï -
N. N. te de L. f0 20; Gecollecteerd op den
Men zal dus persoonlijk het oordeel
der onzuiverheid over een andere kerk-
openbaring koesteren. Met zy'n geloofs
belijdenis is dat feitelijk uitgesproken.
In de natie, die in meerderheid
Roomsch is, zal de Roomsche Kerke
dienst door het nationale oordcel voor
trouwdag
lijn
f 3,85; v. M. te 's-Gr. f 0,75; Fam. S.
te s'-Gr. f 2,- Fam. S. tc s'-Gr. f 6,—
Door bemiddeling van don lieer G. «Ie Vries
te Giesscndam van V. II. W. L. G. f 3,
van G. D. R. T. f3,- tezamen f G,-; - Fam.
H. te R. f 5,-; - D. M. t Z. f 7,-: - Uit
den spaarpot van Annie K. te VV. f 1,—
Lcerl. der Chr. School 1c Rozenburg (hoofd
de heer T. Berkman) f 15,— Geref. Kna-
penverg. „Samuël" te Rozenburg f5,—
G. H. te R. f 2,50;.- Nagift Chr. Nat. Sch.
te Voorburg f 025; C. D. van Kr. te R. f. 2,—.
Chr Geref. J. V. te H. f 5,-; Cr!!. Janrv.
Chr Pers in Publ. Dienst te A. f 26.43;
N. N. te IJ. f 14,— H. W. te U. f 1.—
A. C. D. te R. f 1—Ontv. door bemiddeling
van den lieer Korvinns te Schiedam (te veel
ontv. op vork. hoekjes Heldendood) 17.20;
Kinderen v. d. H. te S. f 1,—
M. S. te 's Gr. f 8,—; - Dr. v. D. te 's Gr.
f 5,-; B. S. te 's Gr. f 2,50; G. J. te
Schev. f 2,50.
Eerste afdrao'it batii saldo verkoop
boekje „HELDENDOOD" 1250.—.
Totaal 32102.89.
Eerstdaags zullen wij een nabe
trachting wijden aan deze inzameling.
VtC'-loopig onzen grootcn dank.
DE DlttECTIE.
öe L. tc II
Voor'.s is i
>r den i
door o
ii den
slaclitnffi
van T. E. le 'sGr. f,5, - en
Sn. 1 2,50 cn voorden nood
N. N. te Naaldwijk f 2,5a
ter Adr. te 's Gr. ds ware en zuivere worden gehouden.
Daar waar de natie in meerderheid Ge
deformeerd is zal dat nationale gevoe
len de Gereformeerde Kerkedienst
steunen.-
Is die meerderheid in het eene en an
dere geval overwegend, dan ligt het
vrijwel voor de hand, dat het openbaar
gelaat der religie Roomsch of Gerefor
meerd is en dat de taak der Overheid
tot den Kerkedienst wordt verstaan als
een taak jegens den Roomschen c.q.
Gereformeerden Kerkedienst Dit was
de toestand der reformatie.
In dit licht willen wjj even opmer
ken, dat het staatskerkelijk standpunt,
hetwelk wij vaak als Roomsch hooren
betitelen alleen daarom Roomsch is.
omdat de Roomsche Kerkedienst voor
de reformatie algemeen wasdoch het is
eigenlijk evenzeer Luthersch en Gede
formeerd in het land waar de Luther-
sche of de Gereformeerde Kerkedienst
nationaal werd.
Roomsch wordt het krachtens een
andere factor clan de nationale heer
schappij der religie. Roomsch wordt hel
zoo men zijn Kerkedienst als de alleen
zaligmakende beschouwt en anderen
wil opleggen, dus als men gaat zeggen,
dat buiten zijn Kerk geen zaligheid is.
In dien zin zyn onze vaderen niet
Roomsch geweest. Daarom kon Dathe-
nus zijn instemming betuigen met de
ontvangen vnn A.' August ij nsche Confessie,
il in Drente f 2.50.1
nul*aneon voor leDe veelvormige gestalte, welke de
i i .i Grout.-gast openbaring der Kerk aannam zelfs on-
•n 'i wi'.i, M. te der de Gereformeerden, moge nu op
,un grond van het allerheiligst geloof in den
I Christus der Schriften worden afge
ken en die is het, welke in alle waar
heid leidt.
Hoe zal men nu van de wereldlijke,
macht zulk een beslissing eischen ovei
den zuiveren Dienst des Woord, die aan,
de Kerk is bevolen?
Het eenjgg orgaan, dat de Overheid. De heer Sri
is irr(;ev,ïn, om haar taak jegens «eflïLF.'lwï;,
heiligen kerkedienst te eeren, is de
openbaring der Kerk van Christus in
den lande zelf. Haar geestelijke heer
schappij over het nationale leven za!
de Overheid en de openbare meening
zeggen, dat zy uit het geloof leeft en een
gestalte van den heiligen Kerkediènst
onderhoudt, die voor zuiver moet
gelden.
De zelfstandige taak der Overheid
jegens de religie, uit kracht van haar
ambt als Dienaresse Gods, kan men
haar altoos en onder alle omstandig
heden voor ocgen houden. Zij heeft
onder alle omstandigheden het recht
om Gods wet te handhaven. Daartoe
steunt zij op het werk der Wet in de
harten, op het getuigenis der conscien-
tiën van de geopenbaarde Wet.
Krachtens diezelfde taak zal zy ook
de hand houden aan den heiligen Ker
kedienst, dus aan den Dienst des
Woords cn zij doet zulks op grond van
haar roeping jegens de ?uivere religie.
Welke, dat heeft zij niet uit te makèn.
want dat heeft God in Zijn Christus
geopenbaard. Wanneer wij in het Chris
tenland spreken over de roeping der
Overheid jegens de religie is dat om
Gods wil tot de religie van Christus.
Een andere mag zy niet erkennen.
Hoe zy die taak jegens den heiligen
Kerkedienst krachtens haar zelfstandi
ge roeping heeft te vervullen, nemen
wij ons voor nog te onderzoeken.
Hier gaat het over die taak naar een
bepaalde opvatting, als zou de Overheid
een bepaalde Kerkelijke belijdenis be
voorrechten, ja zelfs een bepaalde
Kerkgemeenschap uitsluitend als open
bare toestaan.
Behoudens een nationale openbaring
van de Kerk des Heeren naar een
gemeenscbappel y ke gcloofsbel ij denis
heeft de Overheid geen orgaan om haar
taak zoo te vervullen ert daarom geen
onafhankelijk recht, dat onder alle om
standigheden zou gelden.
Zij die nochtans meenen, dat zy van
de Overheid zulk een bevoorrechting
van de gereformeerde religie mogen
eischen, zouden zich krachtens dit
zicht reeds genoopt moeten weten, om
met al hun krachten te strijden voor
de aaneensluiting van geheel het gere
formeerde volk zoo kerkelijk als poli
tiek en in stede van den broederkrijg
te voeden de gemeenschap zoeken. Op
zich zelf reeds zou dit den zegen des
Heeren kunnen verwachten.
De huidige omstandigheden daaren
tegen zijn oorzaak, dat de Overheid
haar oordeel over den heiligen Kerke-bezel
die. st moet bepalen naar de publieke
opinie cn voor Kerkdienst houden, wat
daarvoor in de openbare meening ge
houden wordt.
De opheffing van de Marinewerf
te Hellevoetbluis
Nader onderzoek gevraagd.
Ijstoestand en IJsgevaar.
Vefjradering van 22 Februari 192».
OVERZICHT.
Het debat "over -evcrltueclö'opheffing van
de Marinewerf te Hellevoetskte is nog niet
ten einde. Het wordt a.s Dinsdag voortgezet.
De hoer Hïemstra, di8 de bezwaren er te
gen had uiteengezet, kwam in tweeden ter-
Ij n met een motie, waarvan de bedoeling
m nader onderzoek uit te lokken over de
nogeiijkheid van .bet bij reorganisatie, ren
dabel maken van de Itedrcigde werf.
De Minister .van Defensie verklaarde haar
it militaire redenen niet noodig,te .hebben
en zag economisch in opheffing groote voor
deden. Er is thans te Hellevoetsluis veel te
veel personeel voor het werk. dat te doen is
cn dat werkt het lanterianten sterk in de
hand.
Met deze opvatting ging de vrijz.-dem. Mr.
Oud. geheel actoord en ook de R.-K. heer
oot er zich hij aan,
Overigens werden van alle zijden bezwa-
in tegen de opheffing aangevoerd. De hee
ren Snoeck Henkem^ns, v. Dijk, v. d. Bilt
Boon gaven den heer Hiemsira op dit
punt niets toe. Militair waren de argumen
ton van de beide eerstgcnoeindcn de heer
Oud wees er terecht op natuurlijk het
stcrksL
Oj) handige wijze zetten zoowel Mr Oud
als de lieer de Visser de soe.-dem. op hun
nummer., Waar Mijft gij nu, heeren ontwa-
penaars,. zoo werd dezen spottend toegeroe
pen. Met de ultra-militairisten pleit ge nu
voor dezelfde zaak en logisch zoudt ge nok
niet de verdedigingsmiddelen mogen weige
ren als die gevraagd worden om de Helle
voet sche werf to beschermen. Thans mnaïef
Iruk over de 300 menschen, die er bij
betrokken zijn, maar dat is niet in.overeen-
stemming inct uw Ontwnpeningswet, toen
ee vele duizenden uit hun werk wildet stoo
De heer Schaper poogde wel dezen nanvil
afdoende was zjjn ver
weer allerminst en hij kon de bewering vaii
dén heer de Visser niet ontzenuwen, dat tie
dem, op kiezersgunst bedacht waren ih
dit geval. Van de 4 A,5 ton, die op de mili
taire uitgaven bezuinigd konden worden,
trokken ze zich thins niets aan.
Inderdaad is er in het optreden der soc.-
dom. Iets vreemds. Logisch is het niet erg in
overeenstemming met den c:srh ('er directe
n eenzijdige ontwapening, die ze aan hun
'oleelingon zon gaarne voorhouden
Zij leveren nu zrif het bewijs, dat hczi
gen niri den mond en on panier als regel ge-
-kkPliiker giat dan dnnr de daad.
Op zich zelf is het natuurlijk niet onrede
k om b.v. In d't geval rekening te houden
met de belangen van een bepaalde gemeen
de porsmien. d'"e hij eventueele
uitvoering van de adviezen der ministerieele
betrokken zijn. F,r was n.l. here
kend, d"t mét ongeveer 325 man personeel
in^er kon worden volstaan, ind'on de v
te FellevoetsJuis wordt ongeh«von en a
wordt geronren'reerd te Willemsoord
oor zooveel nondig de hulp van particuliere
verven wordt benut.
Het gebeurt wel meer, dat Iemand ternrr-
ehfikt voor de ronsekwonte uitvoering zii-
ner met vuur verkondigde principes. Ook lui
de soe.-dem. blijkt dit thms zoo te zijn
'e kunnen ons voorstellen, hoe blij z(
endig zijn. dat ?e nog steeds niet staan
oor de verwerkelijking vnn vele andere vi
hun procrrameischen. die dan als bomijs
elkaar zonden vallen. Ze kunnen nu n
lal ongestoord critiseeren en eischen ze
der vrees voor verantwoordelijkheid.
is het gehouden debat uiterst
leerzaam.
Zooals gezegd volgende week gnat d
amer er noe mee voort. Want de minisfe
scheen nog zooveel on zijn hart te hebben,
dat hii zijn tweede rede niet voor een bijna
leege Kanier wenschte te houden.
VERSLAG.
De heer Hl ernst ra. de anti-militairist,
heeft gistermiddag nog mijn een half
zijn liezwaren ontvouwd tegen de plai
met de werf te Hellevoetsluis. die bedoelden
4 A 5 ton op de militaire uitgaven te bespa
ren. Hij besloot zijn rode met een vijftal vro-
aan den Minister van Defensie. Ge
vraagd werd: waarom de minister naast
particuliere deskundigen geen deskundige
ambtenaren hoeft benoemd in dp cornmi:
betreffende de opheffing van de Marinewerf
te Hollevnetriuis en de reorganisatie va
werf te Willemsoord; waarom het oordeel
'lier nnditenaren niet in het rapport der con
missie is vermeld; of er werkelijk hozuin
ïirig zal worden verkregen: of uit de afban
kelijkheid van de particuliere werven gee
finaneieele voorde.den voor het Rijk z.ullen
oortvlnelen, en of de minister wil doen on
derzoeken, of deze werven rendabel kunnen
worden, door daaraan alle herstellingen van
schepen, van alle rijksdiensten op te dra-
werf moet er al was het alleen maar als
prijsrepulator voor reparaties blijven.
Met Willemsoord kunnen we \olstaan.
Hellevoetsluis is in oorlogstijd onbruikbaar
daarom is het beter ons op cón werf tc
concentreeren en nacr beliefte van puticu-
licre werven gebruik te maken
ft ware economisch een lecht h- leid
rijks-mnrinewerf als concurrent op in
dustrieel gebied te laten optreden. De laatste
raag werd op dezen grond in b"giiifH ont
kennend beantwoord. Mede onv'at het aan
een middel ondeugdelijk is De rcn>.ra-
an de rijksschcepjes zou per w< rl t iet
nicer dan f 20.000 opleveren en de nieuw
bouw ongeveer gelijk bedrag per jaar.
De werf te Willemsoord heeft in d-*n oor
logstijd 1125 man aan het vak gehad. Nu
eri er in de beide bedrijven senrin on
geveer evenveel. Willemsoord kan dus nog
wel wat velen. Maar tevens bewijst dit, ('at
erven onder ongunstige omstandigheden
worden geëxploiteerd.
De logische oplossing is dc zieltogende, al
lesbehalve moderne »;n óverbnuige, werf tc
Hi'sluis op tc heffen en van Willemsoord een
op gezonde basis 'gebracht, volbelast vvciTbe-
clrijf to maken
minister heeft alle vertrouwen dat de
berekende hezuiniging vrijwel zal aurmen
worden- verkregen.
Op een werf waar weinig werk -s vv rJt
bovendien langzaam gewerkt. Zoo trir.g het
nok in H/sluis Men was er zeer geraffineerd
in dit opzicht. Het voor het werk te groote
personeel trachtte op deze wijze aan den slag
te Mijven.
De reorganisatie-commissie was veelzijdig
samengesteld en er zat geen éen belangheb
bende in, die bij een werf was betrokken,
waar reparaties voor de marine geschieden
De bewering van den heer Hiemstra, dat de
commissie bevoordeeld zou zijn, is niets an
ders dan een verdachtmaking. Het sprak
vanzelf, dat do Minister in dit geval z'jn
eigen adviseurs niet in de commissie plaat
ste. -Hun rapport zijn later gevraagd. Die
van de directeuren der werven zijn aan 4''
Kamer-hekend met d-" oomerkingen waartoe
zij de Commissie aanleiding gaven. De direc
teur van scheepsbouw/die rechtstreeks on
Ier den Minister staat, heeft zich zelfs ver
oorloofd buiten medeweten van den Minis
ter zijn meening aan een ambtënarenorga
nisatie mee te doelen.
Thans is niet te zeggen of inkrimping van
nersoneel mogel 'tk zal zijn. Ook van bedrijfs-
inkrimping is geen snrake. Willemsoord zal
al het normale werk voor marine cn loods
ozon kunnen verrichten.
Ten slotte sprak de Minister er ziin ver
wondering over uit, dat do heer Hiemstra
zich tegen opheffing van de werf tc H.s'uis
verzet, een ooheffing. die vroeger door den
soc. dem. Hijgfnholtz. na diepgaande studie,
warm werd verdedigd, ook om d uitgaven,
voor de defensie niet noodeloos op te voe
Bij zijn renliek diende de heer Hiemstra
Op zakelijke economische grouden na:n
de heer Ktrtcnhorst (ILK.j bet voor
den Minister op, nu de?e meende het bedrijf
cm redenen \on staatsbelang niet noodlg
te hebben.
De heer S hu per (S.D.) achtte zirn ten
slotte geroej^n om een ooging te doen oiu
den tacti, e geslaagden aanval van -cn
heer De Vissri af te s!aso. 't Ging o het
ging. Erg inslaand was de-verdediginp niet
Daarna zou de Minister hei debat be
antwoorden. Hij verzocht dit echter as
Dinsdag te mogen doen.
Geen bezwaar, verklaarde de Voorzit
ter en dies sloot hij dc vergadering.
Te kwart voor vier was de werfbesprckiOf
onderbroken om den heer Bulten (R.K.y
gelegenhcdd te geven den Minister van Wa
terstaat vragen te stellen over eventueel*
maatregelen tot het opruimen der ijsrros--..
en het hesehermen \an kunstwerken er
schepen tegen de gevolgen van ijsgang.
Minister v. d. Vegte antwoordde terstond
Men zie daarvoor op een andere plaafa i»
ons blad.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
Denkt U er om:
Hot antwoord van den Minister.
ter l.amhooy begon met dc opmer
king, dat de werven na den oorlog 'e sterk
en daarom particulier werk
het personeel aan den gang te
houden Dat is geen goede toestand.
De rijkswerven moeten haar normale werk
doen en is er abnormaal veoj werk. dan is
er geen enkele reden om niet van pnrtieu.
licrc werven gebruik te maken. Eén rijks-
Motie
in om alsnog te onderzoeken of opheffing
van H.sluis kan worden voorkomen door
aan deze werf de hcrsteMm" van de sche
pen van alle rijksdiensten op te dragen.
Ook andere leden mengden zich in het
debat
De heer v. d. B i 11 (B.K.) bepaalde zich tol
de concentratie. Ilij was van oordeel dat wc
nan Willemsoord niet g. ocg hebben. Wc
zouden er meer i'ikruinito noodig hebben
dan nu beschikbaar is. Dnnrom wil hij
II.sluis, al is het duur geoutilleerd, maar he
houden. Dnar hebben we de nocdlgo dok
ruimte. Echter zou er krachtig bezuinigd
moeten en ook kunnen worden.
Ook de heer Snoeck H enkemans
(C.H.) vreesde nadeclige gevolgen voor onze
weerbaarheid van opheffing der werf. De be
rekende bezuiniging zou spoedig door nieu
we uitgaven voor Willemsoord worden te
niet gedaan, meende hij.
Voorts werd gewezen op de dreigende
loodlijdendheid van Hellevoetsluis, indien de
werf verdwijnt.
Het oopenblrk om tot die ooheffing over te
gaan scheen den heer Snoeck Henkemans.
derhalve nog niet gekomen.
Zoo dacht ook de heer Boon (Lib.) er
De heer v. D ij k (A.R.) bestreed eveneens
de ministerieele redevoering. Militair ai
zakelijk achtte hij die niet houdbaar en het
rapport der Commissie zeer aanvechtbaar.
Zeer zeker is noodig een voorafgaand on
derzoek of reparatie- en dokgelegenhoid in
Willemsoord voldoende zullen zijn. Blijft Hel
levoetsluis, dan zal echter reorganisatie daar
niet achterwege kunnen blijven.
En ten slottp ilo belangen van H.sluis
mogen wel niet als doorslaggevend worden
beschouwd, maar hii een objectief onderzoek
behoort er toch ernstig rekening mee te
worden gehouden.
Ook de heer Ter Laan (S.D.) beweerde
nog eens. dat, niet is aangetoond, dat di
werf te H.sluis niet op economischen grond
slag is in te richten en wees verder op de
personeels- en dienat'^langcn, die zouden
worden cesehand door on'^ffino.
Terecht wees dc heer Oud (V.P.) er op,
dat de Minister steeds in moeilijke omstan
digheden verkeert, als hij met bczuinigings
plannen komt. Het verzet er tegen ko nt nu
uit den kring der soe.-dem. met volle krnc!,,.
Zij negeeren zelfs, dat de meest steekhou
dende argumenten voor behoud militaire
argumenten zijn, welke werden aangevoerd
door de heeren v. P k cn Snoeck Honko
mans. Dit laatste, verklaarde de heer Ou-I.
moest juist tot voorzichtigheid manen Naar
ziin meening moet het werfhedrijf le HMlc
voets'uis verdwijnen: dat is een eisch \nn
goede bedrijfseconomie. Het is nu er--i slech
te vorm van werkxorsohafing: tiet lanter
fanten viert In dit bedrijf hoog-ij Daarom
was de heer Oud tegen de motie Hiemstra
Ook de heer Do Visser (Offnm.) liet
niet na op het vreemde In de houding da
soe.-dem. tn wijzen. Nu maken ze zich druk
over die 300 mensehen. maar toen hun out
wanenings>\et nnn de orde was. -••p'en z(
niet van de belangen der duizenden, die var
nntwanoning de dupe zouden worden Tbam
gaan de sne-Jem. hand in hntm met -Ie hv
per-milltairisten in de Kamer, nlleen t< i
wille vnn kiezersgunst De smvdem. mf va
penaars zullen ook de m|d •••'-n mno'en wil
len ceven om de werf te Hellevnetsluis te
beschermen tegen vijandelijke aanvallen.
Waar blijft ge r.u? riep hij hun ironisch toe.,
OFFICIEELE BERICHTEN.
BURGEMEESTERS.
Bij kon. besluit zijn herbenoemd tot buj-
gemecstcr van Wadepoyen: L. Nes; Boskoop:
P. A. Colijn; Voorburg: Jhr. C VV. Stem;
Jisp: W. Vorstcr, secretaris; Landsmeer: C
P. van der Sluys, secretaris; Breskens: EL
H. van Jugen; Za&mslag: J. de Feyter:
Sluis: J. C L. A. Berkers: Tubt.ergen: Th.
C L Luytkx; Muntendam; R. E. Torringa;
Arcen en Velden: P. H. Gubbels: Schimmert:
J. H. Bogman, secretaris.
BELASTINGDIENST.
Bij besrhikking van den minister van Fi
nanciën is de ontvanger der directe t>"lie
gen, enz. H. J. Fok ma verplaatst van Bos
koop naar Zevenbergen.
ZEEMACHT.
Bij beschikking van den Minister van
•fensie is dc luitenant ter zee der 2e klasse
Marine Rpsorve, W. Wildschut, dea l'u
Maart a.s. geplaatst aan boord van Hr. Ms
achtschïp te Willemsoord.
LANDMACHT.
Bij kon. besluit Is op grond van het be
paalde ln art. 39, punt- 4, der Bevordering*-
oor de landmacht 1902, eervol ontslagen
uit den militairen dienst de majoor W. C.
D. A. W. Jaarsina van het le reg. infanterie;
is benoemd hij het personeel van den ge
neeskundigen dienst, tot reserve-officier van
tdheid 2c klas de heer C van Staveren,
vergunning verleend tot het dragen van
Ijet officiers-ocroteekcn van het Ooslenrijk-
Roodc Kruis aan den generaai-majoor
N. Schrijver, inspecteur vnn den gene-skun-
ilien dienst der landmacht.
I)e opkomst van dienstplichtigen, die 1
Maart a.s. moeten opkomen ter inlijving of
voor eerste oefening, wordt in verband n»et
de heerschcnde gevallen van griep onder dc
militairen \oorloopig 14 dagen uitgesteld.
De hier bedoelde dienstplichtigen kunnen
evenwel aan den Minister \an Defensie h*-t
\erzoek doen om zoo spoedig mogelijk op tc
komen. In dit verzoek, hetwelk ten spot hg-
noet worden ingediend, hehooren duide
lijk te worden vermeld de naam, de or
en, de lichting, het korps, het ganvroon
opkomst, de gemeente \an inschrijving.
':.e adres, alsmede welke dringm-
«or het verzoek bestaat.
DE BURGERZAAL
suppletoir*? begroot ing wordt alsnog
op hoofdstuk I der Stantshcgrooting 192D 'n
bedrag van f 20000 anngev rnngd, noodig oiu
de meest hinderlijke beschadigingen der
Burgerzaal in liet Kon. Paleis te Amster
dam met aangrenzende galerijen te kunnen
horstellen met natuursteen en pleisterwer
ken.
Met de commissie tot onderzotk en voor
lichting betreffende den staat van het uit
wendige van het paleis te Amsientr.ru komt
liet de Begeering voor, dat, naast do buiten-
restauratie, waarmede inmiddels wordt
voortgegaan, ook de gebreken in tien hinnrn
toestand als gevolg vnn den slechten toe
stand der buitenmuren op Rijkskosten moe
ten worden weggenome».
NIEUW MODEL REDDINGBOOT.
PROF. VOSSNACK GRVRAAGD EEN
MODEL TE ONTWERPEN.
Nnar wij vernemen ri Pmf K. Yojwnark
tc Delft door de Zuid Holton.U.-he Mant-
|.pii tot TV-l.lin» van Schipbreokchrv
,dtreboot, welke Iwriemd zal ziin voor
reddingstation te Hoek van Ho||«nd
