TWEEDE BLAD.
Uit Oost-Indië
BINNENLAND.
VRIJDAG 1 FEBRUARI 1929 TWEEDE BLAD. J=AG„ 5
NED. CHR. RADIO-VEREENIGING.
PHOPAGAriDA-flVOfJD
TE ROTTERDAM.
Toespraken van Mr. Heemskerk,
r. van der Deure en Ds. den Hertog.
piste-avond heeft de afdceling Botterdam
a de Ncderlandsche Christelijke Radio-
Irccniging een propaganda-vergadering ge
juden in het Luthersche kerkgebouw aan
l Wolfshoek.
5 leiding van deze vergadering berustte
iDs. J. P. Tazelaar, die liet zingen Psalm
1 en voorging in gebed. Aanstonds werd
rop het woord gegeven aan Z.Exc. Mr.
Heemskerk, Minister van Staat
Redo Ur. Th. Heemskerk.
Mr. Heemskerk begon met op te merken,
f mcnschen di° de eerste jeugd vooruij
n, een nieuwe vinding als de radio wel
is wat lastig kunnen vinden. In den
len lijd ging het alles zooveel rustiger.
gedachte is ook bij Spr. wel eens opge-
1mcn, maar het is niet geoorloofd daar
toe te geven. Wij moeten er ons reken-
i geven, dat de nieuwe tijden ook
I uwe ontdekkingen meebrengen en dat
i zoowel ten kwade als ten goede kun-
worden aangewend.
I itvinden is eigenliik niets anders dan
Idcn, wat er reeds in de schepping ver-
•gen leg. De mensch kan niets maken,
i wat gemaakt is werd door God gc-
I cht en wat de mensch doet is eigenlijk
enders dan ontdekken, dat er zekere
•hepping
i gebruik kan maren.
was de tele-
n een ontdek-
g: dat men door
Idel van draden
kon spreken met
sonen, die niet in
■«e nabijheid ver-
I rden en de draad
e telefonie strekt
1 kunnen nog ver-
I uit, zoodat het nu
I ls mogelijk is dat
met onze vrien
in Java een ge-
voeren alsof
|tnet ons in een ka-
stonden.
i den grond van de zaak is het alles zeer
iroudig: het is spreken, van dicht bij en
ver. De Christen moet spreken overeen-
ig zijn roeping, hij moet Gods Woord
indigen of Christelijke gedachten uiten,
lag het spreken niet aan andersdenken-
overlaten.
radio spreekt tot allen en het is dus
„envoudig, klaar en duidelijk, dat ook
In Christenen een Christelijk geluid la-
spreken is een wonderlijke zaak.
en gehoor zijn voor den gelccrdstcn
nrvorscher een wonderwerk dat in zijn
Dn niet te doorgronden is, maar even
als het gewone spreken voor ons ee*i
'oudigc zaak geworden is, zoo is ook de
en onze roeping tegenover de radio
cenvourligcn aard. Wij hebben zoon Is
spreken in het gewone leven ook in de
0 een roeping om te getu'gcn van ons
nrcl.
ettemin heeft deze eenvoudige waarheid
rijding gevonden. Sommige bladen heli
con hartstochtclijken strijd gevoerd te-
het streven van de N.C R.V. om zich een
ts te veroveren in den omroep,
en heeft gesproken over het sectarisme
len ether e.d.
is deze zegswijze au fond reeds vcr-
d. Een secte is een groep van mcnschen
een bekrompen waarde hechten aan ze-
1 onderdcelen van de Christelijke levens-
houwing.
grondgedachte van de bestrijders was
dezelfde, die langen tijd heeft ge-
scht in de tijden, toen gezworen werd
[le z g. neutrale Openhore School. Onder
leuze, dat men eerbied moest hebben
ieders godsdienstige overtuiging werd
godsdienst eenvoudig uitgowischt. Het
mrlijke leven stelde men geheel afge
[idcn ven het geloofsleven,
ie echter doordenkt voet. dat liet ge
i'even ook het natuurlijke leven geheel
li moet doordringen.
'arom gaan wij voor die bestrijders niet
den weg en vragen een plaats ook voor
Cbristeüike woord in de radio.
dit alles /.eer eenvoudig, er zijn ook
tandigheden, ^>e niet zoo eenvoud»»
Er zijn technische moeilijkheden: de
tellen noodig voor de uitzending zi;n
kostbaar en er ziin voor de uitzendver-
gingen groote fondsen noodig om ze te
non bekostigen Daardoor was het noo-
dit er voor het houwen van den zender
luizen samenwerking kwam tusschen de
fivigc Protestanten en de Roomschen.
regeling v»n de golf'engte was e
ilijko zaak, die nationaal en inlernatio-
>est worden geregeld, om geen chaos
ijgen.
ook de verhouding tusschen de
'gingen en de Rcgeering.
ft het wel voorgesteld of het de
.V. ging om ccn politiek streven,
wil niet zeggen. d"t de politiek
mee te maken hooft. Wanneer
het Christelijk volksdeal geen plaats
in de r»din, dan zou d't een aantos-
rrn de godcUenstvrijheid en dat
slechte politiek.
zooverre het noodig was positie fe
len tegen dit streven kan men zeggen
or een politiek streven is geweest. F.r
len ook door ons wel politieke redevne-
door de radio verspreid, doch in
'lijkine mpt hetgeen h.v. de socialisten
lit gebied presteeren. valt het nog al
Bij de Chr. Radiovereeniging neemt de
:k niet de eerste plaats in. Spr. wijst
•el andersoortige uitzending: op «le
tondiging van het zuivere evangelie loor
het spreken van ccn stichtelijk
zieken en ouden van Wagen
lat ook eenvoudige menschen „de kerk
lo kamer" kunnen krijgen, op de muziek
istclijke liederen, wetenschap, lcttcrkun-
;n geschiedenis.
(leze gebieden moeten doordrongen wor-
van het Christcl::k geloof en het is geen
te taak voor de Christelijke radio-vercc-
hicrin de juiste banen te bcwan
at men ook noodig heeft is beleid. De
erkent het goed recht ook van de C. N.
maar dan zal deze moeten blijven he
en hij Jie vereenigingen, die voldoen-
nergie ontwikkelen. Het resultaat, dat
ikt werd, kan niet behouden blijven,
niet blijft beleidvolle saroen-
,l-—"n ">«-i anderen en een lie"Me s«'/en-
king tussclien de geloovige Protestant-
10
sche groepen onderling. Deze laatste samen
werking is voor Spr. steeds een zeer aan
trekkelijk punt geweest in de N. C R. V.
Een der zaken, die het meest reden tot
droefheid c»i bezorgdheid heeft gegeven in
den laatsten tijd is het meer en meer wer
ken van den splijtzwam in het Protestan
tisme. Weliswaar is er geen kerkelijk of we
reldlijk centraal gezag, dat bindt, maar er
is toch een hoogere eenheid, die zich open
baart door de werking van den Heiligen
Geest Daarom is er goed beleid noodig om
bij alle verscheidenheid dc verschillende
groepen tot eenheid te brengen.
Nog een ander beleid is noodig. Zoo juist
de radio-raad geïnstalleerd met een rede
van den Minister van Waterstaat, waaruit
Spr, cenige passages citeert De Minister
hoopt, dat het nog eens zal komen tot ecp
nationale» omroep
Do betreffende passage in 's Ministers re-
do munt niet uit door helderheid. Wat ver
staat men onder een nationalen omroep. Is
het, dat alles wat uitgezonden wordt een
zelfde» geest moet ademen? Dan vreest Spr.
inderdaad, dat er onoverkomelijke moeilijk
heden zullen zijn. Verstaat men onder een
nationalen omroep echter datgene, waarbij
ieders overtuiging op behoorlijke wijze tot
haar ree'it komt, dan is er over te praten.
Dan zal het moeten gaan, zooals het thans
bij de samenwerking tusschen geloovige
Protestanten en Roomsch-Katholiekcn en
tusschen de groepen Protestanten onderling,
op de basis van algemeen overleg en
een algemeen goedgekeurde beh.ooriijke
deeling van den zendtijd.
Van de N. C. R. V. mogen we dit beleid
verwachten en er tevens op rekenen, dat zij
Toit haar beginsel zal verzaken, bij welke
.menwerking ook.
Offer, samenwerking en beleid zal er bij
bij de geloovige Protestanten moeten blijven
om het Christelijk geluid in de radio te be
houden. Mogen die er zijn mèt het gebed,
dat Gods zegen op dezen arbeid moge blij
ven rusten.
Redo I3r. A. van der Denrc.
Nadat de heer J. T. Schaddelce, organist
van de I.uth. Kerk, muziek van Bach ten gc-
hoore had gebracht, werd het woord gevoerd
door den voorzitter van de N. C. R. V., Mr
an derDeure, die een rede hield on
der den zinspreuk „Voor vrijheid en recht".
Spr. herinnerde aan een bloeitijdperk
Israels geschiedenis, toen onder Nelieniin
begonnen werd met den herhouw van de
en van Jeruzalem. Het was een hloi
tijd in geestelijk opzicht, niet in finantieclcn
zin, want de gegoede Joden waren rustig in
Dabei gebleven. De eenvoudigen werkten
echter met koortsachtigen ijver ten spijt van
bespotting en hoon aan den bouw van J
zalem voort, in de ecne hand den troflel, in
dc andere het zwaard, er was geestdrift:
want het hart des volks was om te werk'
Spr. meent, dat het werk van de N. C R.
V. tot op zekere hoogte vergeleken kan wor
den met het aangehaalde voorbeeld uit Is
raels historie.
Ook wij kennen de minachting en de
smaad. Zijn we niet de oudste der sectari
sche omroepen? Maar onze arbeid is ten
spijt van de hoon rijk gezegend. De tegen
werking bracht juist de groei. Eerst gunde
men ons nog wel dien eenen Woensdag
avond, maar toen we wenschten mee le spre
ken in den omroep, teen we eischten lat
ook de Christelijke cultuur zich zou
nacst het liberalisme, toen kwam Leiden in
last.
Iloe meer we groeiden, hoe sterker de te
genstand werd, vooral toen de Rcgei
naar onze adviezen begon te luisteren. Het
hoogtepunt van den smaad werd bereikt,
toen de conclusies van de commissie-H
bekend wer len. Toen was het gescheld niet
de lucht. De liberale en z.g. neutrale
bladen gingen te keer als nimmer te v
we waanden ons weer in de eerste dagen
i den schoolstrijd, toen de woorden splijt
zwam, secte en vcrdeelers der natie al
zeer in trek waren. Wij wisten daarmee
ter, dat wij op den goeden weg waren en dat
het denkend deel der natie nog steeds mets
geleerd en niets vergeten had.
Verder: ons airistenvolk werd wakker, het
ledental der verecniging verviervoudigde. De
actie ('er linksche pers was het zaad
de N. C. R. V.
Wat nu de verdeeling van den zendtijd
betreft: ook hij het in gebruik stellen van
den nieuwen zender bleef er een onbillijk
heid, daar we ccn avond moesten afstaan
aan de vrijzinnigen die daardoor 8 zend
avonden kregen tegen Rechts 6.
Hoe heeft men gehoond, toen bekend werd
dat ons een zendvergunning was gegeven
Smalend sprak men van den papieren zen
der te Huizen, maar zie, Huizen werkt nu
reeds meer dan ccn jaar. Spr. teekent uit
voerig het zegenrijke werk van de N. C. R
V. in het uitzenden van kerkdiensten, ver
gaderingen, lezingen, muziek en herinnert
vaak ontroerende brieven, die van
zieke cn ongeloovige luisteraars werden ge
zonden.
Wat nu de uitzending naar Indië betreft:
de korte golf bracht grootsche perspectieven.
Wat een voorrecht moet het niet zijn voor
een zendeling op een eenzamen post om
deel te kunnen hebben aan de Christelijke
cultuur van Nederland, welk een perspectie-
openen zich niet voor ZuVl-Afrika, voor
Zuid- cn Noord-Am er i ka, voor Oost- en
West-Indië.
Zoowel de N. C. R. V. als een groep on
dernemers van de groote cultures in Indië
hebben aan Philips om medewerking
zocht. Onze aanvraag werd botweg ge
gerd, die van de cultuurondernemers toege
staan. Inmiddels is ook deze zaak Lij den
Minister gekomen. Den Minister hebben vvij
gevraagd, wat de bedoeling zou zijn van de
zendvergunning van de Indische zender:
;cn monopolie of een particulierp onderne
ming. Als het een particuliere onderneming
geweest, dan hadden wij dezelfde rech
ten laten gelden als de cultuurondernemers,
maar de Minister verklaarde uitdrukkelijk
dat hij de zendvergunning naar Indië als
ccn monopolie vvcnsrhte te beschou
Daartegen hebben wij met kracht geprotes
teerd.
Toen vvij de cultuurondernemers om een
deel van den zendtijd vroegen, was het ant
woord, dat men weigerde „aan die dwepo
rii mee te doen".
De uitzending zal zich dus beperken tot
wat luchtige dansmuziek en wat de Jibera-
listen verder voor hun employe's nuttig en
noodig zullen achten, met uitzondering van
d<> „dweperij".
Gelukkig heeft de Tweede Kamer bereids
het standpunt van den Minister veroordeeld
is thans het woord aan den fadio-raad,
die den juisten weg zal hebben te wijzen.
Wij staan thans op een moeilijk punt van
ons organisatie-leven.
Na aanneming van de radio-wet, waarbij
iedere volksgroep naar rato van het aantal
leden beschikking krijgt over den zend
tijd is men koortsachtig bezig de luisteraars
en ook de niet-Iuisteraars te org.miseeren.
De Vrijzinnige Omroep, de V. P. R. O., kan
er zich op beroemen, dat men in een kerk
dienst van een vrijzinnig predikant vaak
1000 leden gewonnen heeft, die natuurlijk
maar voor een klein deel toeste'-hezitters
zijn. Maar ook deze leden tellen mee.
Om nu te voorkomen, dat de verhoudin
gen door deze bepaling straks toch weer be
dorven worden, zal het noodig zijn, dat or
thodox Nederland ontwaakt cn er «*en mas
sale Icdcncampogne wordt gevoerd. De con
tributie van f 0 50 per half jaar mag daar
geen beletsel voor zijn. Het gaat om de le
den en daarmee om den zendtijd en het be
houd van de Christelijke cultuur in den
om roep.
Spr. wekt in een peroratie op om krach
tig en eensgezind op te trden onder de
kruisbanier met het Pro Rcge, cn den
strijd te. voeren om ook in de radio te ver-
kriieen vrijheid en recht
Terwijl de orgelist werken van Mendels
sohn ten gehoore bracht werden de aanwe
zigen door de. propagandisten bewerkt om
toe te treden als lid en met bevredigend
resultaat
Rede Ds. A. C. G. den Hertog.
Ton slotte heeft Ds. A. C. G. den Her
tog, Ned. Herv. predikant alhier, en hoofd
bestuurslid van de N. C R. V., een kort
slotwoord gesproken.
St. vees on het verblijdende feit, dat i-
de N. C. R. V. de eenheid wordt gevonden
die. ons in de Bergrede geboden wordt en
dat men ook verstaat de woorden van den
Heii-md, dat wij ons licht hebben te doen
schijnen.
Als men dat dan maar niet zoo verstaat,
flat wo óns licht hebben te'laten schijnen,
maar ons licht, nl. het licht des Evan
gc'ics.
Niet als de Farizeeërs voor ons uit laten
tromnettcn, maT als de baanwachter ziin,
die den sneltrein waarschuwde voor nade
rend gevaar door ziin licht, maar die zelf
onvindbaar was, toen men hem wilde gaan
huldigen.
De liberalistcn willen wel radio, maar
geen prcokorij. FTcekerij willen wij ook niet,
maar wel het brengen van het licht Spr.
wi.ist vervolger.-, on hot Hoogepriosterlijk ge
hod, waarin de Christus zijn gekregen hei)
als 't ware doorg eft.
Zoo hebben ook wij niet anders te doen dan
door te geven. Ten slotte wijst Snr. op nog
een ander Dracht'-» eb ri ft woord: Dc aar
de zal vol z n van de kennis des Hcoren,
gelijk de wateren den bodem der zee bedek
ken.
Wij staan over dit woord verbaasd, maar
God heeft gezegd en het zal zoo z:jn.
Sta n we door dc radio nader tot dit oro
fetisrh ideaal? Wij weten het niet. maar Spr
wekt allen op om opk in de radio-strijd te
staan als ccn man, dc fakkel3 hoog gehou
den, brengende het licht opdat het straks
moge zijn:
De heer A. C. den Besten, Hoofd der Ncd.
Herv. Gemeenteschool aan de Waterstraat
te Utrecht, herdenkt vandaar/ den dag, dat
hij vóór 25 jaar zijn arbeid aan die school
begon,.
HR. MS. ..WILLEBRORD SNELLIL'S".
iNDüI.
68871
SAMENSTELLING ARMEtMDEil.
Iiechtstreeksche invloed toegekend aan
de groote instellingen bij het aan
wezen van bestuursleden.
Wijzlglngsontwerp.
Een wetsontwerp i« ingediend tot wijzi
ging van de wet van 27 April 1912, tot re
geling van het Armbestuur.
Naar in d« Memorie van Toelichting wordt
uiteengezet, geldt het hier een hor'.iening
van technischen aard, waarbij d» grond
slagen der wet behouden blijven. Afgezien
van cenige bepalingen die beoogen in be
paalde gevallen te voorzien in het toezicht
op het beheer van instellingen van welda
digheid, alsmede eenige andere wijzigingen
van ondergeschikt belang betreffen dc voor
gestelde wijz:«nngen de samenstelling en de
werking van de Armenraden en de rege
ling van het verhaaL
Aanwijzing bestuursleden.
Wat het eerste punt hetreft, gelden de ne-
zwaren in de eerste plaats de in art 48 der
geldende wet neergelegde .cgeling omtrent
de rechtstreeksche aanwijzing van bcstuurs-
l<*Jcn van den armenraad.
Volgens deze regeling kan een instelling
welker uitgaven tot zoodanig bedrag zijn
geklommen, dat zij de bedragen, door alle
andere instellingen uitgegeven, verre achtei
zich laten, de meerderheid van het aantal
bestuursleden rechtstreeks aanwijzen en
zich aldus een overwegende positie in het
bestuur verzekeren.
Dat de groote instellingen ook voortaan
rechtstreeks invloed zullen kunnen uitocfe
nen op de samenstelling van het bestuur,
schijnt gewenscht, doch dit recht dient te
worden beperkt
In verband hiermede wordt do volgend'
regeling voorgesteld:
De Kroon blijft voor eiken armenraad het
aantal bestuursleden vaststellen, doch
paalt tevens voor eiken armenraad een
drag aan ondersteuning dat bereikt moet
zijn om tot de z.g. groote instellingen gere
kend te worden. F.cn instelling, die dat c»j
Ier bereikt, zal het rcebt hebben voor zoo
vele malen als het hedrag barer uitgaven
het vastgestelde cijfer omvat, even zooveel
vertegenwoordigers in den armenraad aan
te wijzen. Bovendien zullen de gezamenlijke
vertegenwoordigers van zoodanige instelling
het recht hebben zelfstandige bestuursleden
aan te wijzen, evenwel tot ten hoogste een
derde van het totaal aantal.
Door deze nieuwe regeling zal de belang
rijkheid van de „groote" instelling zich ook
in het bestuur van den armenraad afteekc
nen, terwijl de gestelde limiet zal voorkomen
dat van een instelling een overwegende in
locd zou uitgaan.
Geen „dagalijksch bestuur" meer.
Voorts wordt het instituut van het dage
lijksch bestuur van den armenraad, dat in
de praktijk niet heeft voldaan, opgeheven
(te Amsterdam bestaat nog steeds zulk een
dagelijksch bestuur, dat door deze wetswijzi
ging thans echter zal verdwijnen).
Verder wordt tegemoet gekomen aan de
gebleken - wenschelijkheid dat door de in
stellingen van weldadigheid naast hare ver
tegenwoordigers in den armenraad, plaats
vervangende vertegenwoordigers worden
benoemd. Ook wordt de mogelijkheid geo
pend tot toetreding van ccnigc instelling tol
den armenraad binnen den tormijn van vier
jaren, gedurende welken de vertegenwoor
digers zitting hebben, mits vaststa, dat de
tusschcntiids toetredende instelling aan bel
cijfer harer uitgaven geen bijzondere rcrh
ten zal kunnen ontleenen wat hetreft haar
vertegenwoordiging in den Armenraad.
Ten opzichte van het verhaalsrecht wor
den cenige leemten aangevuld. Zoo worden
thans ook eehtgenooten uitdrukkelijk als
onderhoudsn'ichtigen vermeld. Verder wordt
het verhaalsrecht tegen den onderhands
plichtige aan een termijn gebonden (vijf
J'aar')'
Van de verdere wijzingingen vermelden
wij nog, die daarbij verlenging van den
termijn van ondcrs'euning door den Armen
raad wordt mogelijk gemankt. Die mogelijk
hcid dient echter beperkt te blijven tot ar
men. die niet tot werken in staat zijn. Mei
betrekking tot valide armen blijft dc termijn
hepaald op ten hoogste een jaar en voor
lenging vatbaar.
Hr. Ms. opn-emings vaartuig Willebrord Sncllius", dat tijdelijk is ingericht voor een
expeditie Ler onderzoek van de diepe bekkens in het Oostelijk I van «Lr»
Ooii-lndiicJix* ^7'JdpcJ-
EEN NACHTKLUIS-INRICHTING.
Hedenmorgen werd door dc Incasso-bank te Botterdam in haar bijkantoor aan den Gr.
Hilledijk een nachtkluis-inrichting de eerste in ons land in gebruik genomen. Up
bovenstaande foto ziet men de straatzijde ran de kluis. Een safe-houder werpt zijn
waardevolle papieren, geborgen in een speciaal daarvoor besten.de caselte, in de. kluis
en ontvangt hierna een kaartje met den juisten tijd van deponeering.
DE DERDE KARAKORUM-EXPEDITIE.
DE HEER PH. C. VISSER
OVER HET DOEL.
VAN DE GLETSCHERVORMING.
BESTUDEERING
Twee dagen voor hun vertrek naar het Ka-
rakorumgebjed, speciaal tot het onderzoek
van de gletschervorming in dat gebied, zijn
onze koene Nederlandsche ontdekkingsreizi
gers de heer Ph. C. Visser en zijn kranige
echgenoote, de gasten van de Rotterdamsche
Volksuniversiteit te samen met de Ned. Beis
verecniging geweest. De groote Doelezaal
was flink vol, want al had de heer Visser
thans geen reisverhaal te doen, men heeft
terecht begrepen dat hij wel weer heel in
teressante dingen zou te vertellen hebben.
De voorzitter der Volksuniversiteit, de lieer
Mees heeft den spreker ingeleid door hem le
danken voor zijn bereidwilligheid om ook
nu zijn laatste avond aan Rotterdam te ge
ven. dat hij altijd zulk een goed hart toe
draagt al is hij Schiedammer. Ilij sprak het
vermoeden uit, dat we hem als hij terugkomt
als Rotterdammer kunnen begroeten, omdat
dan Schiedam wel geannexeerd zal zijn.
Met Delfshaven hooft Rotterdam indertijd
Piet Hein geannexeerd, met Schiedam /ai
het tevens den heer Visser annexecren. Ilij
verzocht hem tevens zijn laatste optreden ui
Rotterdam als een goed voortecken te be
schouwen en wenschte hem alles goeds en
een terugzien na z ;n geslaagde expeditie
De heer Visser zijn causerie aanvangend,
sloot zich bij dien wensch aan, maar wees
er overigens op, dat Piet Hein niet kan weg
loopen, maar hij wel (Gelach).
Hij had tegen deze lezing opgezien als te
gen een berg. In Den Haag kon hij in intie-
men kring van Alpinisten niet meer da i
minuten volpraten. Ilij zou in deze bijeen
komst echter in het algemeen o\er de glei
schers en hun bcteekenis spreken cn in het
bijzonder over die van het Karakorumgcbicd.
Op zijn gewone duidelijke, geestige wij/.c
heeft de heer Visser bet voornaamste ovvr
de gletschers verteld, het gesprokene toclirh
tend met krijtteekeningen en lichtbeelden van
moerendeel zelf genomen foto's zoowel in lvt
Alpengebied als in het Karakorumgcbied.
Over de gletschervorming in het Alpenge
bied bestaan voor dc wetenschap practiscli
geen vragen meer. Wel over die in de Kara
korum, die in een volkomen droge, tropische
omgeving ligt en nochtans niet minder dan
208 gletschers in ontzaglijken omvang heelt,
gletschers van 70,60 cn 50 KM. cn gcwchligi
breedte cn diepte. De Zuidwestelijke natt»
moesson, die tegen de Zuidzijde van de kou
de bergkammen -'aat, schijnt de verklaring
te zijn voor dc zuidelijke gletschers, maar
veel grootcre, die - aar e Noordzijde „af«
stroomen" deen ook een Noordelijken natten
wind vermorden, die dan in den winter z.jii
glctsclicr-vormcndcn invloed zou doen gel
den. Om dat te weten te komen is het noo
dig ccn winter in h t Fa: "korum-gebied over
te blijven en dat zullen dc heer en mevrouw
Visser op hun derde expeditie gaan beproe-
ven.
Bijzonder belangwekkend was wat de
heer Visser vertelde over het typisch voor
komen, alleen in hc;t Ivarakorumgebied, van
z g. ablatiedalcn, d.z. dalen in de lengte
langs dc glctschcr "tn wel 3S 40 K.M. lang,
ontstaan door de weerkaatsir" van de tro
pische zonnestralen tegen de berghelling. In
die ablatiedalcn rntstaaat vlak naast den
gletsi' ?rwand, tengevolge van de broeikas-
cchtige warmte die er hcerscht, een prach
tige flora. Is dc heer Visser het op goedo
grond- n niet eens et Prof. Pcnck, die ver
onderstelt. dat de Karakcumgletschers T.g.
dood üs zouden zijn, u't d:n ijstijd afkom
stig, hij acht wel de mogelijkheid aanwezig
dat dc Hora in de genoemde ablatiedalcn
uil de tertiair, neriode is overgebleven, dus
o\ er den ijstijd heen. Deze veronderstelling
is niet zoo vreemd als men bedenkt, dat de
gemiddelde i; -.temperatuur in Zwitserland
maar V of 5 graden behoeft te dalen om een
nieuwen üs in bet ven tc roepen en het
het": land onder honderd meter hooge glet
schers te doen verdwijnen.
De derde Karakorum-expeditic zal ttvea
jaar duren volgens het ruwe plan daarom
trent bij Srinigar beginnen. De expeditie wu
dan dwars over da Himalaya- en Karako-
rum kammen trekken naar het gebied v an
Kwcnlun, waar men de expeditie van Svcn
Hcdin. volgens afspraak zal trachten tc ont
moeten om samen Kerstmis cn Nieuwjaar
door te brengen, waarna men langs de
Ilunza-rivier naar Srinagar zal trachten te
rug te keeren.
Dc heer Visser eindigde zijn met de groot
ste aandacht beluisterde rede met erop te
wijzen, dat er aan zulke reizen als hij met
zijii cchtgenootc nu weer een gaat onderne
men, zeker oen toeristische kant zit, maar
dat wanneer zulk ccn reis wat lang duurt,
er telkens ccn onweerstaanbaar verlangen
naar buis bij ben opkomt en dat het cenige
tegengif tegen dit heimwee is het besef, dat
er resultaten moeten bereikt worden voor
do wetenschap.
Met ccn toesnraakje van den heer Mees en
ccn hartelük applaus van de aanwezigen
is ion slotte van den heer Visser en zijn ga
de afscheid genomen.
DE KRAKATAU.
BATAVIA, 1 Februari. (Aneta). Do Kra
katau vertoont dc laatste twee dagen telkens
over de 7000 ecrupties, waarvan do hoogst'
ccn hoogte van 1000 meter bereikten. De
kraterrand is thans vijf meter hoven den
zeespiegel over een lengte van 250 meter, en
vormt een nieuw eiland met een kegelvor-
m'ge gedaante, dat steeds aangroeit.
HET KROONPRINSELIJK BEZOEK.
MAKASSAR, 31 Januari. (Aneta.) liet
Kroonprinselijk paar van België is alhier
gearriveerd.
BURGEMEESTER DE VLUGT.
SOERABAYA, 31 JanuLri (Aneta.) De
burgemeester van Amsterdam, dc heer De
Vlugt, wordt hier hedenmiddag uit Solo
verwacht, en zal cenigen tijd te Soerabaya
verblijven.
AUTOBUS-ONGELUK.
CHERIBON, 31 Jan. (Aneta.) Een nieuwe
Chevrolet-autobus is op de Tegalwcg met
een snelheid van 50 K.M. tegen een boom
opgereden. Van de 26 passrgiers werden er
vier zwaar gewond, waarvan een stervende
is. Acht Lregen verwondingen van glas
scherven. De oorzaak van het ongeluk is
onoplettendheid van den chauffeur, die zelf
.3e»1* jewend werd.
Dr. L. F. D. E. Louters, d'rtcleur der Bijks-
seruminrichting te IHtterdam, welke inrich
ting vandaag 25 jaar bestaat. Van de
oprichting af was Dr. Lourrns aan deze
bekende en nuttige instelling werkzaam.
NEDERL. SPOORWEGEN.
Naar „Het Volk" verneemt, ligt bet in de
bedoeling van de directie der Nederlandsche
Spoorwegen, dc tractie op het tra!eet Am
sterdam—Rotterdam in do toekomst volle
dig electrisch te maken.
Men weet, dat de personentreinen, die de
verbinding lussrhen de hoofdstad m Rot
terdam onderhouden, sinds 1 Ooctoher 1927
met electrische tractie worden gedreven.
De internationale treinen op dit traject
alsmede do passagierstrelncn naar cn van
liet Zuiden cn de goederentreinen, worden
nog met stoomlocomotieven voortbewogen.
Dit levert evenwel in de praktijk verschil
lende bezwaren op. Zoo zet zicli door den
ronk op de vocdingsdrndcn van bet electn-
srhe net ccn roetluag af. Wanneer op de
plaats, waar deze roctnfzelting zich be
vindt. een motorwagen pusseert, krijgt men
veel vuurwerk. Dit geeft allereerst bescha
diging aan den voodingsdrnnd, want waar
vuur is, daar spnelt het metaal. Vandaar,
dat de directie van de spoorwegen reeds ge-
ruimen tijd overweegt om «lo stoomlocomo
tieven te vervangen door electrische.
De eenige moeilijkheid, die zich daarbij
nog voordoet, is een electrische verwar
ming van de wagons der doorgaande trei
nen. Deze bevatten dikwijls Belgische en
Fransche rijtuigen, en eerst na onderhan
delingen zal men kunnen komen tot het
plaatsen van de verwarmingsapparaten.
Die onderhandelingen zullen echter geen
moeilijkheden opleveren.
De tmrtlo door middel van electrisch
locomotieven levert verschillende voordee-
len op. Men kan sneller optrekken en een
beduidend gmote snelheid ontwikkelen.
Voorts is de capaciteit van een electrische
locomotief bij gelijk gewicht grooter dan
van een stoomlocomotief
Een ander grnot voordeel ls, dat men hij
electrische tractie ongeveer de helft van het
■mntnl locomotieven noodig heeft van dat
bij stoomtrnrtie. De stoomlocomotieven toch
moeten geregeld, na een aantal bod rii fs-
iiren. nagezien worden, terwijl dit bij elec
trische locomotieven niet noodig is.
(Tok voor. ile goederentreinen zullen da
nieuwe e'eetrische locomotieven gebezigd
worden. Zii kunnen -w-ro treinen rnet
een snelheid v an 60 KM. vervoeren rri
zullen np den dag tusschen dc passagiers-
treinen worden gelegd, ronder dat vertin-
gioT daarvan het gevnto behoeft te ziin.
De locomotieven, d'e de dlrertle vn do
X. S. denki 1- o«Umlkc<\ ruiten PK.
konnen ont'-ikkelen en vnorricn r'ln van
de z.g. as motoren met Iromophonging.
i
