WOENSDAG 30 JANUARI 1929 TWEEDE BLAD PAG.fi
STADSNIEUWS.
VAN HET STADHUIS.
UITLOTING 4'/j GELDLEENING
B. en W. van Leiden brengen ter algemee-
ne kon na, ds-t by de op 28 Januari 1929
gehcuden uitloting van 50 obligatiën 4 f 1000
in de 4% geidieening van 1928, groot
f 2000.000,de navolgende nummers rijn
uitgeloot:
113 271 869 470 614 526 642 555
624 667 985 1055 1058 1356 1384
1491 1509 1541 1561 1564 1586 1592
1601 1673 1677 1718 1728 1751 1760
1810 1823 877 1882 1883 1893 1909
1917 1924 1926 1929 1931 1942 1943
1953 1957 195Q 1963 1978 1994 en 2000.
Dsze obligatiën worden 1 April 1929 met
tot dien datum verloop en rente, afgelost
en houden op d'en dag op rente te dragen.
Ledden, 80 Januari 1929.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
UNIVERSITEITSNIEUWS.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen wijs
begeerte de heer N. Diederichs (Amsterdam)
en vcor het candidagtsexamen Indologie de
heer R. Venema (Diemen).
Dr. H JL WOLTJER.
Naar wij vernemen komt Dr. H. R. Wol
ver, lector aan de Universiteit alhier, als m*
f voor op een voordracht van B. en W. te
Amsterdam ter benoeming van gewoor.
hocg!eeraar ia de experisnenteele natuur
kunde.
Op no. 1 staat Prof. Clay van Bandoeng,
dien Dr. Woltjer ten vorigen jare een tijd
lang aan de Technische Hoogeschool te
Bandoer.g heeft vervangen.
KOLONIALE STAATHUISHOUDKUNDE.
Voordracht van prof. Sneller.
Prof. dr. Z- W. Sneller, hoogleeraar in de
«roncTvsche geschieden's, enz. aan de Ned.
Üandelshoogeschool te Rotterdam, zal, daar
tos nangezocht door het Leidsch Universi
teitsfonds, op de Maandagen 18 en 25 Febr.
en 4, 11 en 18 Maart, telkens des namiddags
te 1 uur. in het klein auditorium der Le'd-
6che Universiteit spreken over onderwerpen
beteffende koloniale staathuishoudkunde.
•PROF. WILLIAM STERN.
Haar taak, methode en werking.
De bekende psycholoog, prof. dr. Wil
liam Stern u't Hamburg, heeft gister
avond op uitnoodiging van de Leidsche Ver-
tenlging voor Wetenschappelijke voordrach
ten in het Universiteitsgebouw een vcor-
cïracht gehouden over: Moderne kinder- en
jeugdpsychologie, haar taak, methoden en
werking.
De kinderpsychologie, een nog zeer jonge
wetenschap, is, aldus ving spreker aan, niet
slechts een „scientia amabJis" ranar een
„©eientia ssvera". Want zy moet ons een
liulp zyn by de zware en verantwoordelijke
taak, welke wy by de vormng van de op-
groo'ende generatie hebben te vervullen.
Opvoeding en onderricht, voorzorg en jeugd-
verzorging, k'nderrechtrprriak en zielsver-
zorging van de jeugd, zy alle leiden er
toe, dat men aan alles wat er in ds ziel van
het kind omgaat, «ijn geschikthe:d en be-
aardigheid der verschllende leeftijden, veel
derlijke gewaarword ngen en van de eigen
langstelling, de byzonderheden van de lc'n-
bcter verstaat en waardeert dan tot dusver
!n doorsnee het gevai Is.
Aan deze nieuwe wetenschap staan de
meest verschillende methoden, welke de psy
cho'ogie der laatste decenniën in het leven
heeft geroepen, ten dienste. Zorgvuldige, ob
jectieve waarnemingen van de kinderlijke
gedragingen, het proefondervindelijk onder
zoeken van de geschiktheid, en tal van an
dere door de moderne psychologe methoden
werden door spr. als voorbeeld aangehaald.
Wat echter zco aan materiaal verkregen
wordt, verlangt eerst de ju'ste verklaring,
om het enkele u't het geheel der zich ontwik
kelende persoonlykheid naar voren te bren
gen en uit het samenbotsen met de invloe
den der omgeving begrijpelijk te maken.
Verschillende verklaringsmethoden, o a. de
psychologie, werden vervolgens door spr. in
verhand h:ermede besproken.
Spr. richtte vervolgens bet algemeene
gezichtspunt naar de drie hoofdpericd-n
oer kinder- en jeugdjaren. In de eerste kin
aerjaren (tot op het zevend® jaar), staan
spelen en fantasie geheel in het middelpunt.
Ook het leeren geschiedt spelenderwijs. Spr.
besprak herby ter'oops de Montessori-theo-
rie, welke het vrije heerschen der fantas'e
te wein'g lont gelden en in plaats hievan
een realistische oefening van den zin zou
willen Invoeren.
De tweede periode omvat den tyd der
leerplicht (tot het veertiende jaar). Hier
groepeert zich de belangstelling om twee
hoofdvragen. De psychologie van het on
derwijs verlangt preciese kennis omtrent de
man'er van denken, aanschouwen, ena. bij
verschillende gebeurtenissen op verschllen
de leeftijden, en wat daarbij valt waar te
remen, zooals de dytiamek van vermoeidheid
en ontspanning. De psycho'opie van de
schoolorganisatie moet medewerken, om de
gaven en ne:gingen der kinderen op den
juist en tyd te peilen, opdat zy in d'e scho
len komen waarin zij overeenkomstg hun
geestelijke structuur thu:s hoeren.
Het meest Is de derde periode, de puber
teitsjaren, voorwerp van wetenschappelijk
onderzoek gewo-den. Zij is voor de nsyrho-
logen het moeilijkst toegankelijk, wyl dan
de jongeling zyn ziele'even voor den vol
wassenen gesloten houdt; en zy 's het moei
lijkst te verklaren, omdat zii vol is_ van in
wendige snanningen en d:sharmonicën en
van bewurt of onbewust verbergen. N'"tte-
min gelukt het langham, ook hier inzichten
te verzamelen, zoo bijv. over het fang met
e°n siti'er bedekt geweest z'inde gestechts-
en liefdeleven, over de eigenaardige struc
tuur van het jeugdige ,ik "-bewustzijn en
over de verhoud'ng ervan tot de gemeen-
srh.-T» en de cultureele we»"d«m: over be-
roepsne'gingen en -gesch'ktheid daartoe,
brt"een snr. met vele vnordeelen uit zyn
ete~n onderzoek aantoonde.
Snr. heslont met twee d;ngen te benlei-
ten: AHen. d'e m»t de len~d te maken h«S-
ben. zooa's ouders onderwijrers. en*., moe
ten een d'ene stud - van de kinder- m
me.Ven. en voorts nv>»t -an
da v-kV'-"g e»vnr~pavrWgo» *~*-
kurd'-e Vt w-t tot nm^t «robe Wen be
hoort. in de school, bii d- rechtspreek en by
de beroepskeuze geraadpleegd woPden.
HOOFDINSPECTEUR BALFOORT.
GAAT MET PENSIOEN.
Naar wy vernemen heeft de hoofdinspec
teur van Politie, de heer W. Balfoort, in ver
bard met het bereiken van den pensioenge-
recht'gden leeftyd, het voornemen te ken
nen gegeven, in den loop van dit jaar ont
slag aan te vragen.
EEN NUTTIGE SOCIALE WET.
De heer T. S. Goslinga, Voorzitter van
den Raad van Arbeid te Leiden schrijft ons:
Op 3 December 1928 was deze wet negen
jaar in werking. Volgens de gegevens van
de Rijksverzekeringsbank waren krachtens
deze wet op 1 Januari 1929 de volgende ren
ten of pensioenen van loopende:
23044 invaliditeitsi enten jaarl. bedrag
3.714.033 70109 ouderdomsrenten jaarl.
bedrag 10.449.45-4; 11577 weduwenrenten
jaarl. bedrag f 2.030.478; 10633 weezenrenten
jaarl. bedrag 1.927.103. Totaal 11.5393 ren
ten tot een totaalbedrag van 18.121.068;
waarvan in 't gebied van den Raad van
Arbeid Leiden: 841 invaliditeitsrentcn
136.273: 216S ouderdomsren'-m 321.854;
366 weduwenrenten 64.761; 344 weezenren
ten 62.527; totaal 3719 renten tot een to
taalbedrag van f 585.415.
In 't geheel werd aan 27899 arbeiders en
arbeidsters een geneeskundige behandeling
toegekend waarvan 800 behoorden tot den
Raad van Arbeid te Leiden. Alleen in 1928
werden 1400 bezitters van een rentekaart op
genomen in de verschillende sanatoria te
gen tuberculose. Uit deze cijfers is het
groote sociale nut van de wet duidelijk op
te maken, vooral als men in aanmerking
neemt, dat de gegeven cijfers spreken van
loopende renten, dus die op 1 Januari 1929
van kracht waren.
De vele duizenden die in den loop dezer
negen jaren van de wet geprofiteerd heb-
K. VAN K. VAN RIJNLAND.
Nieuwe inschrijving. 29 Jan. John's Studio,
Breestraat 123, (Fotografische onderne
ming). Vennooten: J. J. Zomerschoe, 's Gra-
venhage; A. H. M. Bouwens, 's-Gravenhage.
Wat er al gebeuren moet, voor we
de plaatjes in de krant hebben.
Voor een kleine kring belangstellenden
/an de Leidsche Amateurfotograf en-vereenl-
ging, heeft gisteravond in een der boven
zalen van het café-restaurant „In den Ver
gulden Turk", de heer J. Hof ker uit Am
rterdam een lezing gehouden over het on
derwerp: „Uit de wereld der persfotografe"
Spr. diepte uit zyn schat van ervaringen
tal van interessante staaltjes op die duide
lijk demonstreerden met hoe vele moeilykhe-
den de persfotograaf te kampen heeft om
actueel e foto's te maken en op tyd in de
courant te hebben. Niet alleen komen deze
moeilykheden van de zyde van autoriteiten,
fiie tegenwerken, waardoor de fotograaf soms
dp grenzen van de bescha'denhe'd ver moet
overschrijden, maar vooral ook zyn het de
weerscmstandighedV, die zyn werk belem-
In regen, mist en sneeuw moeten foto's ge
maakt worden en het is begrypelyk dat dilt
lani niet gemakkelyk is.
Spr. gaf hierby verschillende technische
toelichtingen, vooral stilstaande by de op
name van verschillende gebeurtenissen, b n-
nenshuis bij gewoon electrisch l.cht. waarty
zelfs geprepareerde platen worden gebruikt.
De mogelijkheid van deze opnamen, die beter
zyn dan de blitz licht foto's, is een groote
vooru'tgang voct de persfotografie geweest
Men kon daardoor b.v. tooneelspelers en
sprekers en scène kieken by de gewone voor
stolling of spreekbeurt
Spr. lichtte zyn lezing toe met een groot
aantal lantaarnplaatjes van belangrijke ge
beurtenissen uit de laatste jaren, waaronder
hyzonder mooie foto's fe bewonderen waren
en waardoor tevens duldelyk gedemonstreerd
werd hoeveel vakkennis voor de persfotografie
wordt veteiecht
De lezer, die 't avonds zyn krant opneemt
cn rustig de foto's beziet, kan zich moeili'k
voorstellen wat al tyd en inspanning en tech
nische vaardigheid de k'ekjes wel gevraagd
hebben en al is de foto-verslaggever dan a!
wat brutaal, men moet hem dat maar ver
geven. Het respect voor den onvermoeiden
ijver (want zonder dat kan geen enkele pers
fotograaf) kan daartegen ruimschoots op-
^D^leden van de Leidsche Amateursver-
etnigig hebben van deze lezing ongetwijfeld
wel wat kunnen opsteken. De dank die de
voor*, den heer J. Hofker bracht aan t eind
van de vergadering, was welverdiend.
DE GLADHEID.
Hoe het beroemde gedicht van de beide
soldaatjes, die tengevolge van den regen, op
een ntie nader te noemen gedeelte van hun
corpus vielen, in de wereld gekomen is, is
moeilyk te zeggen, maar ik stel me voor dat
dit geschied is by gelyke en gelyksoortige
weersomstandigheden als vandaag. Want er
was vanmorgen door den regen op vele wegen
een ysbaarlyke gladheid ontstaan, waardoor
vele menschen die in het minst niet verdacht
waren op de verraderiyke ijsmassa, die glim-
merde op de traten, na hulpeloos de handen
in de lucht gestoken te hebben, het vaantje
streken en languit in de vieze nattigheid
vielen. Zelfs de auto- en fietsbanden hadden
geen vat op het plaveisel en op sommige
plaatsen schoof men niet dan met rukken
vooruit.
Men zag oude en ook wel jongere vrouwen
met sokken om de schoenen heldhaftig de
gladheid trotseeren, maar ook hierdoor wa
ren ze niet genoeg gewapend tegen glibberen
en was de uiterste voorzichtigheid geboden.
Alle menschen liepen met voorzichtige,
houterige pasjes en af en toe gingen de armen
in de lucht alsof ze aan het boegspriet-
loopen waren.
De autobusdiensten Moda en Trio, die over
Zoeterwoude hun weg naar Leiden vinden, on
dervonden belangrijke stagnatie.
Ernstige ongelukken hebben evenwel ge
lukkig niet plaats gehad, hoewel er toch wel
eenige minder ernstige te melden zijn.
Vanmorgen te 8 uur is in de Leeuwen
hoekstraat hoek Hanzcstraat de 60-jarige
mej. G. F. VV. V. wonende in de Koning
straat tengevolge van de gladheid komen te
vallen. Ze werd opgenomen met een lichte
hersenschudding en is per auto-brancard
naar haar woning gebracht
Een vrachtauto van de fa. T. en D. op de
Middelstegracht uit het gebouw van de fir
ma kwam, slipte, en gleed het water in. De
chauffeur wist gelukkig bijtijds van den wa
gen af te springen en bekwam geen letsel.
En zoo zijn er nog wel een paar andere
ongelukjes gebeurd, maar over 't algemeen
is alles goed afgeloopen.
Bovendien zet de dooi flink door en spoe
dig zal de straat van gevaarlijke aanslagen
op de menschen afgelaten hebben.
AANMELDING VERZOCHT.
De commissaris van politie verzoekt Je
wielrijder die op 9 Jan. des middags te 2
uur in de Koppenhinksteeg een juffrouw
heeft aangereden, zich te melden bij de po
litie alhier.
BURGERLIJKE STAND.
Gehuwd: J J Koning en H G v Duysen
H H v Son-sbeek en E Vogelenzang Gvd
Bogaard on G Fllppo S Holswtlder en J Hons-
beek.
i v a 11 e n: T v d Ruit—Visser C W No
un— Lek x. C P GoddUn—v d PUI z.
«spersevan RUn z. J M Zaalberg—v d
VI 1st z J W van Kempen—Bezie d T J M
BergereBoerscma z. H VerhagenVreden-
burg z. J S Stuart—van Leeuwen z. G Gul-
demond—Mlssaar z P M Wösman—van Dlnten
I. K WebbersJansen z. M C Hamstra—
Copp' schaar d K M de Boer—Walraven z
J v d VeldeRompa z M den OsGorree d.
'V E Dijkman»Derelgnl z. P Cornet
Dr. li. J. BROUWER OVER ZIJN REIS
DOOR INDle.
Gaarne vestigen wü nog eens de aandacht
op de ZendingsbUeenkomst, d'e Donderdag
avond 8 uur in de Oosterkerk zal worden ge
houden, en waar dr. K. J. Brouwer zal spre
ken over zyn reis door India.
BESPREKING OVER WATERPOLO.
In een der zalen van „De Burcht" werd
gisteravond vanwege de LZ C. een vergade
ring gehouden ter bespreking van het wa
terpolo. Mede in verband met het feit, dat
de ysbean geopend was, was.het bezoek ma-
Ug. Intusschen is het toch een leerzame
avond geworden.
Eerst heeft de heer J- B. Buys een ver
handeling gegeven betreffende de spelregels
en vervolgens heeft de heer Planjer de spel-
tact'ek en speltechniek toegelicht. H erover
ontstond een prettige discusae, waardoor
nog verschillende punten nader in het licht
gesteld werden.
TRAGISCHE DOOD.
Gisteravond om 8 uur vond mej. v. d. M.,
wonende Heerengracht 130, toen zy van een
boodschap thuis kwam, haar 61-jarige zuster
met wie zy samenwoonde, op den vloer lig
gen, met het lichaam op een testje met vuur.
Hear k'.eeren schroeiden reeds.
De ontboden geneesheer constateerde, dat
zy aan een hartverlamming was overleden.
ARM GEBROKEN.
Do melkslijter J. S. te Leiderdorp, met
wagen en paard rijdende In de Witte Ro
zenstraat alhier, ia gistermiddag komen tc
val'en en heeft daarbij een wiel van zijn
wagen over den reeh'errm gekregen, waar
door deze arm Is gebroken. De man is ter
behandeling naar het Academisch Zieken
huis gebracht
strijd groot. De uitslag was als volgt: 1ste
prijs J. Boere en mej. Boere, 2e prijs C. v. d.
Hoorn en mej. v. d. Hoorn, 3e prijs E. Kool
haas en mej. Treur.
De prijzen werden in het café van den
heer J. Snceboer, door den heer J. A. Bak
huizen, burgemeester dezer gemeente, uit
gereikt.
Het ijs was in uitstekende conditie. Me;i
zag reeds heele gezelschappen van uit de
richting Aalsmeer de plas overkomen.
Een baan in de rich .ing Aalsmeer is reeds
aangelegd. De sneeuw geeft thans den te
volgen weg gemakkel jk aan.
Donderdagmiddag za' door ,Nut en Ver
maak" een hardrijderij worden gehouden.
Leden der ijselub cn ingezetenen der ge
meente Leimuiden kunnen aan den wed
strijd deelnemen.
Vrijdr.gmiddrg zal een ijsfeest voor kin
deren gehouden worden.
SzejnogoSterei
d. W M de HaanKI an ka z. C J de h
•Rle—Hemerlk z J Prevo—Beltman d C
TekampBet) s
m 84 J. A J Wai
edr. 78 J L A Affourtlt—v Hoosreve*
1 J G Houps—Nleuwoïdt wed 82
•rHoorrendoorn wed. 78 J. J H H
an tn 48 J A J de Koning Jm. 22 m
Uit den Omtrek.
ALPHEN AAN DEN RUN.
AAN HET WERK.
De lezers van ons blad zal 't wel niet zyn
ontgaan dat door de Directie een propagan-
da-aetie is op touw gezet om de lezerskring
uit te bre'den.
Hoe geweld g ons blad (en gelukkig) cok
versT>re:d is in ons land. telkens blykt dat
er nog veel menschen zyn die, wat de pers
betreft nog niet gevonden hebben wat ze
zochten, en die uit sleur blyven lezen dat
gene wat hun niet bevalt. In Alphen aan
den Rijn is dat n et nvnder dan in Le'd:n:
onze lezerskring kan hier verdubbeld wor
den. Ln alle Christelijke gezinnen de Chrls-
te'.yke pers! en als 't maar even mogelijk is
de Nieuwe Leidsche Courant.
Laten we iets doen wat we allemaal graai
doen, een afspraakje maken. Elke abonné
geeft een nieuwe abonné op; slechts één,
mdnder kan toch niet.
Aan 't werk voor onze Nieuwe Leidsche
Alphen aan de spits.
Hier begint de Victorie.
„SURSUM CORDA".
Gisteravond heeft de Chr. zangvereen'glng
en het Kinderkoor „Sursum Corda'» haar
Jaarlyksche uitvoering gegeven in 't Nuts-
gebouw, onder leiding van den heer J. van
Beek. 't Welverzorgde programma is schit
terend afgewerkt.
Dit was de eerste keer, dat Sursum Corda
met haar kinderkoor uitkwam en 't verd'ent
n'le lof. Is het te betreuren, dat wat de
kwantiteit betreft Sursum Cooda ernstige
verliezen beeft geleden, het koor heeft ge
tracht de kwaliteit op t zelfde peil te hou
den, en is daarin ook geslaagd al kon 't vo
lume dan ook wel wat voller wezen.
Er is zuiver en met volharding gezongen en
dat zal haar in de toekomst geen schade
doen.
AANGEHOUDEN.
Op verzoek van de Haagsche politie werd
door de politie alhier aangehouden en naar
Den Haag overgebracht zekere S. B., als
verdacht van oplichting.
LIEFDADIGE HARDRIJDERIJ.
Gistermiddag is op de Aar de hardrijderij
begonnen ten bate van arme en behoeftige
gezinnen uit onze gemeente.
HAZERSWOUDE.
RnrKcrlOk# Stand
Bevallen: K ten Brlnk-^Janaen
Am Ie—do MtJtl z M van Tol—Labai
LEIMUIDEN.
RINGRIJDERIJ.
Door de IJsclub „Nut en Vermaak" werd
Dinsdagmiddag op de Westpias een ring-
rijderij op de schaats gehouden voor paren
27 paren namen aan dezen wedstrijd deel
Ondanks den guren wind die over de plas
blies, was de belangstelling voor dezen wed
LISSE.
DERDE VOORVEILING „HOBAHO",
De 3de belangrijke voorveiling zal gehouden
worden op Maandag 6 Februari. Men kan zich
dagelyks nog voor deze voorveiling ten kan
tore van ..Hofcaho'' opgeven en eveneens op
de beurs te Haarlem.
De eerste plaatsen zullen wederom worden
gereserveerd voor degenen die in den handels-
tyd een vaste plaats in de mynzaal hebben.
VEILINGEN „HOBAHO".
Donderdagmiddag te 2 uur in gebouw „Hoba-
ho'* veiling van groote partyen leverbare
gladiolen in de beste handelssoorten, alsmede
alle soorten leverbaar, zooals: Paconia's,
Dyclitra's, Spiraea's, Dahlia's, Montbretia's,
PLUIMVEE- EN KONIJNENSPORT.
De pluimvee- en konynensportvereeniging
Lisse en omstreken1' houdt Donderdagavond
in gebouw „De Vereeniging'' haar jaarverga
dering. Op de agenda komen o.m. voor de ver
kiezing van le voorzitter, le penningmeester,
2e secretaris en een commissaris. Tevens zul
len gekozen moeten worden een voorzitter en
secr.-penningmeester voor de eerstvolgende
tentoonstelling.
Aan deze vergadering is een verloting ver
bonden, wat de opkomst wel bevorderen zal.
In verband met de ouderavond in de Chr.
School kan deze week de vergadering niet op
Woensdag gehouden worden, doch a.s. Vrijdag
avond. De heer A. Buurman zal inleiden:
„Van Egypte naar Kanaan'' en de heer J. de
Zee: „Het geschreven Woord Gods". Aanvang
half acht.
TELEFOON.
Hieronder volgen enkele gegevens van het
Rykstelefoonnet Lisse.
Aantal geaboa tiaden: op 1 Januari 1929
867; op 1 Januari 1928 803; toename gedu
rende 1928: 61. verdeeld nis volgt: Lisse 19,
Hillegcm 19, Sassenheim 21, Noord wijk er-
hout 2.
Het aantal geabonmeerden bedraagt thans:
te Lisse 265, te Hillegom 330. te Sassen
heim 231, te Noordwykerhout 41.
UIT EN OVER INDIE.
BIJ HET HALVE EEUWFEEST
VAN DE INDISCHE GIDS.
RIJNSATERWOUDE.
IJSSFORT o/d BRASEM.
Op het Brasemermeer is het ijs prachtig
Onder deze gemeente zijn mooie banen in
gereedheid gebracht. Dinsdagmiddag had
reeds een hardrijderij plaats.
ZOETERWOUDE.
HARDRIJDERIJ.
Gistermiddag werd alhier op de Does door
de ysclub Zoeterwoude-Leiderdorp een hard
rijderij op schaatsen gehouden voor hulpbe
hoevenden om levensmiddelen. Ruim 100 per
sonen namen aan den wedstryd deel. Prijzen
werden gewonren door: le pr. D. Lemmerzaal,
Zoeterwoude; 2e pr. J. de Lange, 8e pr. B.
Koolmees, 4e pr. J. Sandyk, allen Leiderdorp.
lederen djelnemer kreeg esn bon voor le
vensmiddelen. De prijzen zullen Donderdag
a.s., 's middags tusch-'n 2 en 4 uur worden
uitgedeeld: voor Leiderdorp by J. M. Koning,
voor Zoeterwoude by J. Lemmerzaal.
DE GEMEENTEBEGROOTING.
De gemeentebeerooting 1929 is door Gedep.
Staten van Zuid-Holland aan den Raad terug
gestuurd, daar op de begreoting voorkomt
heffing van 5% pet. van de salarissen der
ambtenaren voor pensioenbydrage, hetgeen
door genoemd college noch wenschelyk noch
noodzakelyk wordt geacht.
DE GLADHEID.
Door de vreeselyke gladheid van den weg
zyn van morgen vele menschen gevallen. De
oude vrouw V. kwam by het ter kerke gaan
te vallen en bezeerde zich vry ernstig aan het
been.
De autobussen Moda en Trio lieten op zich
wachten en waren biykbaar niet uitgereden.
Denken de bewoners er wel om, dat zy vol
gens de politieverordening verplicht zyn by
gladheid van den weg voor hun panden zand
te strooien?
Laatste Nieuws.
BERLIJN, 30 Jan. Naar de „Rote Fahn«"
verneemt, kan de verbanning van Trolzki
uit de Unie van Socialistische Sovvjet He
publieken elk oogenblik verwacht worden.
Trotzki staat net vrij ecu verblijf te
kiezen buiten de Sowjet-Rcpuhiieken. Le
geheelo werkzaamheid van de illegale groep
onder de leiding van Tro.uki, voorai hun
pogingen tot het tot ontbindiug bieiigcu
van het Roode leger, hun anti-ievolution-
naire propaganda in de bedrijven, hun <u.
ti-Sowjetpropaganda onder de boeren Za,j
zich in niets meer onderscheiden van Ut
werkzaamheid van de witte gardisten n
de mensjewiki. De verbanning van Trotzki
uit de Sowjet-Unie zou daarom oen noo I-
zakelijkhcid van revolutionnaire zelfver
dedigir.g zyn.
BERLIJN, 29 Jan. Volgens een bericht
van de „Localanzeiger" is Dinsdag door nog
niet bekende oorzaak de laatste pussagiers-
wagon van een trein op de baan Huhpol
dingPraunstcin ontspoord. Daar echter de
noodrem in deze wagon niet werkte is de
17-jarige scholier Anton Plenk uit Ruhpoi
ding. met gevaar voor eigen leven op don
volgenden wagon gek ommen om daar aan
den noodrem te trekken. Met waagstuk ge
lukte, de trein werd tot staan gehracht en
daarmede een groot ongeluk voorkomen.
Koloniale vraagstukken, die wilde „de
Indische Gids" behandelen. En hij is er in
geslaagd, gedurende een halve eeuw te zijn
een leidin 'evend, vooraanstaand maande
lijks orga waarin de besten, de knajjsten,
de edelstcn, kortom de aristoi hun meenin
gen en zienswijzen aan Nederland en aan
het groote Rijk van eilanden kenbaar
maakten.
En nu, bij de herdenking van zijn vijftig
sten verjaardag zijn die edelen byeengeko-
men en hebben ieder hun kostbare steenen
aangedragen, waarvan de redactie cn de
u.tgever 'hebben gebouwd een monument
van cultuur-historische waarde.
Hier toch werd bijeengebracht in een boek
werk van ruim driehonderd bladzijden het
oordeel van mannen van naam en erkende
reputatie op het gebied van staatkundig- en
economisoh-koloniale vragen.
Alleen reeds een blik op de inhoudsopgave
bracht ons onder den indruk van de groote
actualiteit en veelzijdigheid van dit jubi
leum-geschrift. In het bestek van dit artikel
kunnen wij natuurlijk niet elk artikel de
revue laten passeeren.
Min of meer willekeurig willen we een
greep doen. om een beeld te geven van d<
rijke schatten van wetenschap, welke gebo-
(ftn werden.
De heer George Nypels, de tegen
woordige hoofdredacteur van de Indische
Gids opent met een historisch overzicht,
stelt met vreugde vast, dat vele der vi
uitstrevende gedachten op koloniaal gebied,
in den loop der vijftig jaren tot werkelijk
heid geworden zijn. Een gids. ook een vijf
tigjarige, mag niet oud worden. Daarom gal
de redactie ook plaats aan de dragers van
jeugdige idealen van onzen modernen tijd;
zoo komen onder de schrijvers ook Javanen
en Chineezen voor.
De speciaal koloniale literatuur is zot
omvangrijk, dat men zich er wel eens ove<
verbaast, waar steeds de schrijvers en lezers
cnadverteerders vandaan komen. Do
Indische Gids wil geven een revue der re
vues en blijven een onafhankelijk maand
blad, dat boven en buiten de partijen staat
en dat zich als roeping stelt mee te werken
aan het behoud van het evenwicht in deze
zoo fel bewogen tijden.
Uit het artikel van Dr. C J.
A a 1 s t, president van de Nederlandsche
Handel-Maatschappij nemen we deze alinea
over: Bevredigende uitkomsten van ons ko
loniaal beheer en toenemende belangstelling
voor onze overzeesche gewesten, ziedaar
twee verschijnselen, die tot blijdschap stem
men. Men moet betreuren, dat er ook een
belangstelling is, die destructief tracht te
werken, de rust in het land te ondermijnen
cn de welvaart te remmen. Niet met afbre
kende critiek wordt de toekomst van Indië
Verzekerd, wèl met de verbreiding van de
ware kennis van feiten en toestanden.
Onze oude historicus prof. dr. P. J. Blok,
geeft een opstel over
De Oranjevorsten cn Indlë.
waarin hij uiteen zet dat verscheiden Orah
je's bijzondere belangstelling aan den dag
hebben gelegd voor Indië. Reeds Maurits
legde getuigenis af van een practischcn blik
op de betekenis der zeevaart voor onze lan
den. Hij Was een warm voorstander van «le
I. C., en in de West-Indische Compagnie
zag hij èen krachtig middel om Spanje af
breuk te doen, evenals Frederik Hendrik, die
oorlogvoeren met Spanje als zijn levenstaak
beschouwde.
Prins Willem IV toonde meer Interesse
voor de economische zijde van 't vraagstuk,
voelde veel voor de hervormingsplannen van
Van Imhoff.
De energieke werkzaamheid van Koning
Willem I heeft een uiterst belangrijke in
vloed gehad op Oost en West; men denkc
slechts aan de stichting der Handelmaat
schappij in 1824, en het cultuurstelsel van
Van den Boscli Zijn kleinzoon prins Hen
drik, was de eerse Oranje, die in Indië ver
scheen (deze was van 1830—'38 als luitenant
ter zee naar Indië gegaan).
Willem III wordt in het artikel genoemd
als stichter van Bronbeek. Diens broeder,
prins Hendrik, was een krachtig bescher
mer van handel en zeevaart
De heer H. Co lijn leverde een opstel
over
De handelspolitiek van Indië.
waarin hij het een staatkundig principe van
de eerste orde noemt alle jaloerschheid te
vermijden, die uit ongelijke behandeling op
handelsgebied zou kunnen voortvloeien.
Door een autonoom tarief wordt dit het best
bereikt. Differentieele rechten zijn voor ons
onraadzaam te achten.
De heer Colijn noemt het onmisken
baar, dat Nederland voor wat betreft den
invoer in Indië na den oorlog in het gedram
is geraakt. Nederland daalde van 33 op
18 terwijl andere landen daarentegen
stegen (Amerika van 2.1% op 6.5%, Japan
van 1.6% op 11.1%). Als middel om hier
oplossing te brengen noemt de heer Colijn:
het vervangen van een waarderecht dat op
betere goederen zwaarder drukt) wordt
vangen door een specifiek recht, waardoor
het betere product eerder onder het bereik
der consumenten gebracht zou zijn; een
maatregel welke de producenten slechts zul
len toejuichen.
De vraag „vrijhandel of protectie" Is nog
niet aan de orde in de Indische handels
politiek. Voorloopig boude men zich aan wat
men heeft: een fiscaal recht, dat behoorlijk
tot de inkomsten van de Indische schatkist
bijdraagt. Daarnevens kan men voor elk ge
val afzonderlijk, overwegen of de economie
van het Indische volksleven eischt, dat de
industrialiseering van dit agrarische land
door bijzondere maatregelen worde bevor
derd.
Dat niet alleen aan Oost-Indië gedacht is,
blijke uit een artikel van mr. B. de Gaay
Fortman over
Curacao 50 jaar geleden en thans.
waarin deze constateert, dat aan geschied
beschrijving van Curaqao nog weinig is ge
daan; dat evenwel van goede vooruitgane
gewag gemaakt mag worden blijkens enkele
cijfers, door hem genoemd. De begrootinu
voor 1879 raamde de uitgaven op ruim vijf
maal honderdduizend gulden; die voor 1921)
is tienmaal hooger. Kwamen er in 1877 832
«chepen Curasao's haven binnenvallen, in
1927 was dit aantal 5532. Vooruitgang dus.
Trouwens de Troonrede van verleden jaar
zeide: de economische opleving van Cura
cao blijft aanhouden.
Van de hand van Z.Exc. A. VV. F. I d e n
burg lazen we een bijdrage over
De beteokenls van Van Hentz.
Johannes Benedlctus van Hentz wordt ge
teckend als de man die door zijn helder in
zicht, zijn groote kordaatheid en zijn on
geëvenaarde geestkracht den grondslag heeft
gelegd voor een nieuw en intensief bestuurs
beleid,- do.elende op de stoffelyke, geestelijke
BINNENLAND.
(BIz. i)
Een adres aan de Tweede Kamer van
Centrale van Hoogere Gemeente ambte
ren inzake het wetsontwerp tot regeling
liet V. H. en M. O.
Verschillende gemeenten hebben rege
gen gemaakt ten einde de werkloozcn
door de vorst niet kunnen arbeiden, te
moet te komen.
Het antwoord van den Minister op
vragen van den heer Lovink betreffei
de Zuiderzeesteunwet
(blz. 2.)
De bemanning van de „Merauke" Li
het schip verlaten.
(Blz. 5.)
Een uiteenzetting van den Minister
Financiën over de maatregelen die zul
genomen worden wanneer de Eerste Kaï
de verlaging van den accijns op het ge
tilleerd goedkeurt.
Zal het ontwerp tot regeling van de fin
cieele verhouding tusschcn het Rijk cn
gemeenten nog vóór het eind van het
tingsjaar in behandeling komen?
Weer een andere lezing van de kwe
te Herkingcn.
(Blz. 9.)
De installatie van den Radio-raad d
Minister v. d. Vegtei
BUITENLAND.
(Blz. 2.)
Een Chineesche kreet in de opiumo
missie.
Een nieuwe mislukte revolutie In Spa
De Fransche Kamer zet het debat o
het autonomisme in den Elzas voort De
vattingen van Poincaré.
China en Japan gaan vriendschappelij
met elkaar spreken.
Engeland zal een enquête Instellen i
de arbeidstoestanden in Britsch-Indi-.
Sterke toeneming van de werklooshek
Duitschland.
Voornaamste Nieuws.
en staatkundige ontwikkeling van de or
Ncderlandsch vlag vereenigde volken
den Archipel en die aldus is geworden
schepper van de mogelijkheid om onze k
niale taak naar nieuwere opvattingen
volvoeren.
De klacht, die de heer Colijn uitte
onzen handel in het algemeen, werd ei
eens geslaakt door M r. Dr. H. J. D.
Lier, secretaris van de Rotterdamsche
v. IC in een opstel over
De handel van Rotterdam,
met Indië in de laatste halve eeuw. De
delsverbindingen met onze koloniën zijn
lance na niet in evenredigheid met an<
wclvaartbronnen van Rotterdam ontvvikk
En om te besluiten zooals gezegd,
den we een zeer willekeurige greep uit
overstelpende veelheid worde nog
noemd het optimistisch gestemde art
van den directeur der K. L. M. den hce
Ptesman over het
Lnchtvorkeer In en met Indië.
Groote voorrleelen zijn er verbonden I
het snelle verplaatsen in Indië. Aanvar
lijk zullen slechts de lynen Batavia—I
doeng cn Batavia—Semarang geëxploit
worden. Aan het eind van dit jaar hoopt
gereed te komen met de lijn Batavia—
gaporeMedan.
De heer Plesman geeft dan een oven
on de importantie der Indiö-vluchten.
afstand Amsterdam—Batavia kan men ii
vlieguren afleggen. Een reis van 10 h 12
gen levert groot comfort en voor de n
dienst is 't een geweldige voorsprong.
Geleidelijk za! het aantal vluchten gro
en in 1931 hoont men te komen tot een
regelde wekelijksche dienst Amsterda
Batavia!
Uit bovenstaande regelen kan men eci
zins zich een idee vormen van de gr
verscheidenheid, welke dit jubileum-
van de Indische Gids biedt
Het trof ons, dat er geen artikel ge'
was aan de zending en wat die tot st
gehracht had in de laatste halve eeuw.
wil ons voorkomen, dat men bij een i
mecne beschouwing van Indië, toch dit
vergeten mag. Mogelijk valt dit manco oi
de belangrijke onderwerpen, waarvan
uitgevers in hun voorwoord het betreu
dat ze tegen hun wcnsch en bedoeling
behandeld zijn gebleven, omdat enkelen i
gehoor gegeven hebben aan hpt verzoek
den hoofdredacteur om een bydrage te I
ren.
Wij betreuren het mèt de uitgeveri.
Intusschen, wij zijn dankbaar voor
geboden werd, en blijven met groote heli
stelling kennis nemen van wat de Indis1
Gids in de volgende halve eeuw zal ge
HANDELSBERICHTEN.
BOTTERDAM. 30 JANUARI
MAIS. Vroegkoersen van heden: per M
226%. per Mei 221%. per Juli 206%. P«
tembor 206
TARWE. Vroogkoersen van heden: per M
11.60. per Mei 11.82%, por Juli 12.00,
tember 12,10. Omzet 1 contract
MARKTBERICHTEN.
Vee J.
le kw 108-
c.. 2e "kw 96—108 c. 8e kw 85—96 c.. pe
lovend gewicht: 47 nuchtere kalveren
per atuk; 820 varkens Door het slechte
aanvoer te weinig om behoorlijke noteerln)
te geven.
DELFT. 30 Januari. Varkens. Aar
145 stuks. Prüzen: zware 68—70—72 e..
64—67 c.. per kg.
MAASTRICHT, 30 Januari. Boter.
oerd aan do UotermUn 136.675 kg.
prü» ƒ2,35 mltidenprljs ƒ2.25. laagst
2.16 per kg.
LTIIKCHT. 29 Jan. (Fruitveiling) Pr#
Goudi elnetten extra 50—88. le srt I-
srt 3137 c.. Jueger appels f3—36. leirn
3160 aterappel» 26—40. dubb bellellei
i'Or 22—31 c
11—31
■adUs
-23
art 19—30 c.. rlbbellnge
14—24, armgaard 19—
present van Engeland 22—60 c. per kg.; rabi
11—83 per 100 bos.
VKF.NE.XDAAL, 29 Jan. Vee Slachtkali
8—15. fokkalve.en 2—30. gelten 12—20.
....Os
Plu
ƒ2.25—2.35.
Prüzen iJ"1
ƒ3—4.50. henn
7—8.60.
«invoer 80 stuks.
1 matig. Wegens gladheid geringe a
