ECONOMIE EN FINANCIEN.
r
DE REPUBLIEK PERU.
Een land met een toekomst.
Het Z.-Amerikaanseh» werelddeel Is de laat
ste decennia In economische belangrijkhe'd ge
weldig vooruitgegaan en het is daarom interes
sant kennis te nemen van eenige gegevens, d'e
ons door de National C'ty Company over een
«Ier voornaamste Zuid-Amerikaansche republie
ken. Peru. werden verstrekt.
De republiek Peru met een bevolking van
6.000.000 z'elen heeft een grondgebied van
*>50.000 vierkante mii'en en is dus 2% maal
zoo groot als Frankrijk.
Een zeer gunstige factor In de economische
entwikkeling van het lnnd was de opening van
het Panamakanaal, nu bijna 15 jaar geleden.
De af;tand tusschen de Vereen" gde Staten het
voor Peru voornaamste exportland, en Peru
werd er belangrijk door verkle'nd, hetgeen
d-iide'ijk blijkt u't het feit. dat de afstand van
New-York naar de voornaamste Peruaansche
haven. Callao. er door werd teruggebracht
van 9000 tot 3500 zeemijlen.
Irrigatiewerken en wegenaanleg.
S'nd* 1919 is de Regeer'nr er zooveel mo-
fcliik op bedacht, dorre landen om te zetten
in vru-htbaren p-rond. Verschillende kleinere
irrigatiewerken zijn reeds u'tgevoerd en thans
is een groot plan in u'tvoering. na afwerkng
waarvan 200 000 acres land ontgonnen zu'len
zijn en op gunstige voorwaarden san de be
volking zullen worden aangeboden.
Het spoorwegnet wordt belangrijk uitgebre'd.
Dat m»n daarbij te werk gaat vol"ens groot-
ache plsnnen, blijkt duidelijk daaruit, dat nog
dit jaar begonnen wordt aan ccn spoorweg-aan
leg tusschen de Amszone en de Pacific kust.
Deze lijn moet een gedeelte vormen van de
verbinding tusschen den Atlantischen en den
Stillen Oceaan en beoogt de kolonisatie te be
vorderen van Spanjaarden, Du'tschers, Zwit
sers en Italianen.
Ook aan de uithreid'ng van het landwegen-
viet. dat vooral'd'enen moet om de kust te ver
binden met de bevaarbare rivieren in het bin
nenland, word', geregeld gearbeid.
Mijnbouw.
Het hoofdbedrijf van den Peruaan Is de mijn
bouw. Van de wereldproductie van vanadium-
Staal komt 80 pCt. uit Peru en men delft er
verder koper, silver, goud. zink, lood, wolfram,
petroleum, bismuth, kolen, antimonium en
guand.
De totale waarde der mijnbouwproductie be
droeg in 1927 bijna 100 000 000, hetgeen ten
opzichte van 1918 een a'üpng beteeket van
ru!m 300 pCt
Peru is op 2 na de grootste zilverproducent
ter wereld. De productie van dit metaal bedroeg
in 1926 668.734 kg.
Een der grootste kopergebieden der wereld
vindt men in het Cerrode Paaco district, waar
de Amerikanen, o.a. de American Smelt ng and
Refening Company, vele millioenen hebben be
legd
De nog onontgonnen petroleumreaervea syn
belnngri'k en woiden door bu'tenlandsch, voor-
el Amerikaansch kapitaal, tot ontwikkeling ge
bracht,
Landbouw en veeteelt.
Ook de landbouw is voor Peru van groot be
lang, waarbij het een voordeel is, dat het kli
maat tengevolge van de groote u'tgestrektheid
des lands, in de versch'llende gebieden zeer
u'teenloopt, zoodat men zich op diverse takken
van landbouw kan toe'eggcn. De voornaamste
producten zijn 6uiker en katoen. De su'ker-pro-
ductie is de laatste Jnren zeer toegenomen. De
uitvoer bedroeg in 1926 329.779 ton. Door een
doel mat'<re rr'g°tie heeft men de perioden vna
groei tot rijpheid zoo kunnen regelen, ('at bijna
het gehecle jaar door gemalen kan worden.
Van de wereldproductie van alpacawol komt.
driekwart uit Peru, terwijl bovendien nog
schapen- en lamawol wordt u'tgevoerd.
Men schat het aantal schapen op 10.000.000.
dot der alpaca's op 1.500.000 cn der lama's cp
500.000.
FinantiPn.
In 1922 heeft de republiek haar bankwezen
hervormd naar het Amerikaansche voorbeeld
der Federal Reserve Bank, waarby ook werd
overgegaan tot stabiliseering der munteenheid.
De Regeering heeft zich verplicht met de tot
doorvoering der stabilisatie opgerichte Banco
Reserva del Peru in a'le opz'chten samen te
werken. Aan de bank werd de verantwoordelijk-
he'd opgedragen voor de regeling van de be
taalmiddelen der republiek. Zij moet een m'ni-
mum goudreserve hebben van 50 pCt., welke
gedeeltelijk in het bu'tenland aanwezig mag
zijn. Op 31 Augustus 1928 was de gouddekkdng
van het in om'oop zijnde pap'ergeld 88.92 pCt.
De totale inkomsten en gewone uitgaven van
het land bedroegen is '27 resp. rond 40.000.000
en rond 4 .000.000.
30 Juni was de nat. schuld 130.000.000
of $22 per hoofd der bevolkisg.
Van de sociale maatregelen vermelden wij,
dat bij de wet van 6 Februari 1921 het volgen
van koste'oos lager onderwijs werd verplich
tend gesteld. De in 1551 door Karei V te Lima
gest'chte universiteit werd in 1924 door ruim
1600 studesten bezocht.
De groote vooruitgang, die Peru op alle ge
bied te zi®n geeft, is naast voordeelen als de
open'ng van het Panamakanaal en het kunnen
profiteeren van den wereldoorlog, ook te dan
ken aan het krachtig bestuur van den president
Leguia, een zeer bekwaam man, die in 1919
voor het eerst gekozen thans in de tweede zee-
jarige periode van zijn presidentschap is.
Wanneer de energieke leiding, die de regee
ring te zien geeft, bewaard blijft, gaat Peru
een belangwekkende toekomst tegemoet.
BINNENLANDSCHE LEENINGEN
HAARLEM.
Uitgift* van 4% pet. obligaties 97% pet.
De Amsterdamse he Bank en de Rotterdam-
sche Bankvereeniging berichten, dat de ge
legenheid tot Inschrijving op f 4 millioen
4% obligaties der geme«nte Haarlem in
stukken van f 1000, openstaat, met recht
van voorkeur voor houders van n et uitgelo-
U obligatie* der 1—nJng 1916, tot den
koers van 99% op Donderdag 17 Januari
as. by de Amsterdamsche Bank te Amster
dam en Haarlem, bij de Rotterdamsche
Bankvereeniging te Rotterdam, by de Na.
liormle Bankvereen'ging en den gemeente
ontvanger te Haarlem.
De storting van den inschrijvingsprijs
moet plaats hebben op Vrydag 1 Februari
1929. De opnem'ng der leening in de prijs
couranten van de Vereen'ging voor c!:n
Effectenhandel te Amsterdam onder rubriek
1 van de Vereeniging van Effectenhandela
ren te Rotterdam is aangevraagd. De aflos
sing op deze leening zal aanvangen in 1930
en zal eindigen in 1969.
Buiten de verpl chte aflossing behoudt de
"emeente z'ch de h*voegdheid voor om deze
leening te allen tyde geheel of gedeeltelijk
a pari af te lossen. In het laatste ireval wor
den de af te lossen obligaties door middel
van uitlot'ng aangewezen.
De rente en aflossing worden gevonden
uit de gewone inkomsten der gemeente. U t-
zondering hierop vormt de afloss'ng in her
40ste jaar, hetwelk voor een bedrag van
f 433.000 uit buitengewone middelen zal mo
gen worden bestreden.
Aflossing restant 5 leening 1915.
Burgemeester en Wethouders van Haar
lem maken bekend, dat ingevolge besluit
van den raad der gemeente 1 Februari 1929
zal worden overgegaan tot algeheele aflos
sing a pari van het restant der 5 leening
1915. oorspronkelijk groot f 2 m 'Hoen. per
1 Febr., zulks met bijbetalmg van de tot ge
noemden datum verschuldigde rente ad
f 16.67 per obligatie.
INDUSTRIEELE DISCONTO MIJ.
Overname van de Bank voor Roerende
Goederen te Haarlem.
De Industrieel® Disconto Maatschappij
heeft de ,.Bank voor Roerende Goederen" te
Haarlem in haar concern opgenomen.
Deze laatste instell'ng wordt met het Ne.
'crln"'lsrho bedrijf der ïnrlu'-trieele D "con
to Maatschappij gefusioneerd op de volgen
de wyze:
De Koninklijke Bewilliging is aangevraagd
op een statutenwijziging, waardoor de
.nam der Bank voor Roerende Goederen"
zal warden vervangen door den naam In-
dustrieele Disconto Maatschappij voor Ne
derland".
Het Nederlandsche bedry'f der Industr'eele
Disconto Maatschappij wordt vereenigd met
het bedrijf van de aldug van naam gewijzig
de Bank voor Roerende Goederen die hier
voor haar kapitaal verhoogd heeft.
Op het tijdstip van overneming bedroeg
het maatschappelijk kapitaal der Bank voor
Roerende Goederen f 1 000.000. waarvan
f 610,000 volgestort waren geplaatst.
Het maatschappelijk kapitaal wordt thans
gebracht op f 3 000 000, waarvan f 1.000.000
volgestort geplaatst is.
Pe Tndu^tr'eele D'sconto Mmtrehappy
bezit hiervan f 986,000 of ruim 98 pet.
Aan de eerlang te houden jaarlyksche
vergadering van aandeelhouders zal worden
voorgesteld om de statunire reserves der
„Industrieel* Disconto Maatschsnnij voor
Nederland" per 31 December 1923 te bren
gen op f 200 009, zijnd® 20 van het vol
gestort kapiUftL
S. A. DES USINES GILSON.
Uitgifte van f 2 millioen 6 pCt. obl. k 93 pCt.
De Nederlandsch-Indische Handelsbank be
richt, dat zy bot Donderdag 17 Januari in
schrijvingen zal aannemen bij haar kantoren te
Amsterdam, Den Haag en Rotterdam op f2
millioen 6 pCt. obligaties elk groot f 1000 der
Société Arvanyme des Uslnes Gilson, la
Croyère, België, tot den koers van 93 pCt.
De leening is A pari aflosbaar uiterlijk 1
Jan. 1949 door middel van 19 annuïeteiten,
waarvan de eerste vervalt op 1 Jan. 1931. Ver
sterkte aflossing na 1 Jan. 1934 is geoorloofd.
Als Trustee der leening en gedelegeerde der
obligat'ehouders treedt op de Banque Union
Finandère d'Anvers, Antwerpen.
De bestaande obligatieleening, groot frs.
7.500.000, wordt uit een oogpunt van zeker
heid in rang achtergesteld bij de thans uit te
geven leening ad frs. 2.000.000.
Het bedrijf omvat vier afdeelingen, t.w. Ie.
een houtenfabriek; 2e. een Martin-staalfabriek;
3e. een blooming-inrichting en diverse wals-
werken, en 4e. een hoefijzerfab- 'ek.
In totaal leveren de Usines Gilson jaarlijks
u t hun werkplaatsen 100 A 125.000 tons aan
diverse fabrikaten af, voor het meerendeel
speciale artikelen. De fabrieken verschaffen
werk aan ccrca 1650 arbeiders en geëmploy^er-
Het kapitaal der maatschappij bestaat uit
40.000 aandeelen zonder nominale waarde. De
beursnoteering der aandeelen te Brussel
draagt momenteel circa frs. 1500. De statu
taire reserve bedraagt frs. 1.000.000; daar dit
bedrag overeenkomt met frs. 25 per aandeel,
is de statutaire bepaling, dat uit de wansten
allereerst 6 pCt. aan de reserve, moet worden
toegevoegd, bu ten werking gesteld.
Volgens de balansen bedroegen de winsten
gedurende de laatste drie boekjaren, na ru'me
afschrijvingen: resp. frs. 504.169; frs. 3.665.776
en frs. 4.214.187.
De opbrengst der leen'ng is in de eerste
plaats bestemd voor de financiering van
dee'nemingen, d'e de maatschappij in andei
ondernem'ngen heeft, en voorts tor versterking
van de bedrijfsmiddelen.
Het winstsaldo per 30 Juni 1928 bedroe-
fr. 4 905.391. De reserves beliepen fr. 1.012.818.
De betaling der toegewezen obligaties,
meerderd met den loopenden interest vanaf 1
Januari 1919 ad f 3.67 per obligatie, ei
kosten van het zegel der nota van tcewyz'ng,
moet plaats hebben op Woensdag 23 Jan. 1929.
De noteering ter beurze van Amsterdam zal
worden aangevraagd.
CANADIAN NATIONAL RAILWAY.
Introductie ter beurze van 4'/z Pct- obligaties
ad 10CO tegen circa 97% pet.
De heer F. Glasberger I.Hzn., commissio
nair in effecten, bericht, dat vanaf 11 Januari
a.s. door hem ter beurze van Amsterdam
zullen worden verhandeld 4% pet. 40-jarige
goud-obligaties per 1 December 1968 der Ca
nadian National Railway Company, in stuk
ken van 1000.
De eerste koers zal in overeenstemming met
den koers t« New-York, circa 97% pet. zijn.
De noteerin" in Rubriek II van de prijscou
rant van de Vereen'ging voor den Effecten
handel is aangevraagd.
DE DUITSCHE RIJKSBANK.
Discontoverlaging.
De Du'tsche Rijksbank verlaagde haar
HAMBURGA MERIKA -LI JN.
De directie, deelt thans officieel mede, dat
inderdaad tot snelheldvergrooting van eeni
ge schepen zal worden overgegaan met in
gang van het voorjaar 1930.
"INANCIEEL WEEKOVERZICHT
Van 5 tot en met 11 JanuarL
De algemeene stemming ter beurze blijft
uitstekend. De zaken hebben een behoor!»
ken omvang en de technische positie van de
markt laat niets te wenschen over. De ge
dachte, dat een reactie in Amerika niet on
mogelijk is en het koerspeil daar altbuns
hoog genoeg is, heeft op de willigte te Am
sterdam geen invloed.
Zelfs wanneer New-York, zooals dat deze
week een keer gebeurde, lager afkomt
merkt men er weinig van. Het is er een t>e
wijs van, dat Amsterdam een zelfstandig ka
rakter heeft gekregen en niet langer een
bijkantoor van New York of Londen is.
De grootste verrassing ter beurze werd
deze week gevormd door de plotselinge stij
ging van den rubberprijs, die Woensdag ire
heel onverwacht opliep tot 9 d en gisteren
zelfs op 9% d kwam. De beurs begroette -leze
verbetering met optimisme. Rubberaandee-
len stonden weder in het middelpunt iter
belangstelling en een uitgebreiden handel in
verschillende open hoeken vond plaata Am
sterdam Rubbers namen natuurlijk de »er
ste plaats in. Zij belandden Vrijdag zelfs
op 275'/i na Maandag jl. nog 238 genoteerd
te hebben. Doch ook de andere rubberoün
declen konden in koers vooruitgaan. De
nogal talrijke baissiers zaten leclijk in den
knel.
Den eersten dag van de nieuwe rubber
hausse was de industrieele markt wat mat
van toon. Ook voor de Margarine Unies. Nn
Zaterdag jl. een Hinken sprong genomen te
hebben en zelfs 375 te hebben gehaald kwam
reeds Maandag een daling en waren ook ge
durende de volgende dagen der week k >o
j ers niet meer zoo in de meerderheid als de
t*"jek te voren. Hetzelfde geldt voor de
Calvé's. De Unies sloten onze verslagperiode
op 350, de Calvé's op 153. Van Berkel's wa
ren weder zeer gezocht evenals Philips'
Gloeilampen, waarvan de gewone aandeelen
Gemeenschappelijk Bezit, waarin de meeste
handel ia, een 45 punten stegen.
Kunstzijdewaarden lagen slap in de mnrk<
en liepen in koers terug. De mededeeiï'ig
dat de Duitsche viscose conventie tot prijs
verlaging zal besluiten werkte niet animee
rend.
In de afdeeling Mijnbouw maakten Boe
tons rare sprongen, welke ten slotte op een
daling van eenige tientallen punten neer
kwamen.
Evenmin als Iemand een verklaring weet
voor de formidabele steijging weet men nu
waaraan de daling is toe te schrijven.
Algemeene Exploraties trokken vooral In
het begin der week de aandacht, welke later
eenigszins minderde. Per slot \an rekenini
liep de koers evenwel een 15-tal punten >p.
Petroleumwaarden waren kalm met weinif
veranderde koersen.
Thee-aandeelen mochten zich verheugd
in een vaste stemming. De marktpositie vga
het product opent iets betere vooruhzichlcn
De Londenscbe voorraden nemen af terwij
de Britsch Indische oogst onder de ramig
zal blijven.
Suikerfondsen waren kalm en prijsho*
dend.
De Scheepvaarthoek was van weinig I»
lang. De willigte voor eenige fondsen gedu
rende de vorige week maakte plaats voot
een rustiger stemming met geringe koer»
schommelingen. Japanlijnen liepen evei
omhoog doch zakten later in.
Tabakken waren vast, gedeeltelijk in syra
pathie met rubber, waarbij \ele tabaksniaat
schappijen zijn geïnteresseerd. Daarbij komt
dat de verwachtipgen voor den nieuwr
oogst gunstig zijn.
Er was verder nog eenige bclangstellin|
voor Indische Electriciteitsaandeelen. Anicmi
en Indische Gassen werden goed gekocht ci
konden niet onbelangrijk monteeren.
De Amerikaansche afdeeling heeft, nu Nrt
York zelf zoo nu en dan weifelt, niet ta
veel belangstelling meer en beweegt zid
natuurlijk in sympathie met de „moodef
Van de Buitenlandsche fondsen Is nirt
veel te vertellen. Aandeelen Ougrée Marihnyi
en Küchenmeister hadden nog den moo&tcl
handel.
LICHAMELIJKE OEFENING.
VOETBAL.
FUSZBALL, FUSZBALL UBER ALLES.
De hartstocht voor voetbal is In Duitsd
land zoo groot, dat men op het oogein
nu alle velden dik onder de sneeuw liggd
de wedstrijden gewoon door laat gaan. /o
werd ccn wedstrijd Zuid Duitschland—N-tifl
Oostenrijk gespeeld op een veld. dat dik
der de sneeuw lag. De lijnen waren inpltui
van met wit, eenvoudig met zwart aangcg»
ven. Er wordt niet bericht, hoeveel ongeluk
ken er per wedstrijd geschieden.
Maar dat is ook minder... als het publiJJ
maar geniet-
PAARDEN.
OLD KATE IS ZIEK.
Old Kate, een bekend vrouwtje, dat
paardenrennen in Londen programma** «f
koopt en wie de koning vin Engeland zeil
tijdens zyn ziekte een bedankbrief zond, omui
ze eiken dag aan het Pal es kwam hooren,
nu zelf ziek. Kate, die reeds zestig jaar pi
gramma-g verkoopt ia op het station toen
op den trein stor.d te wachten naar Lingfie
ingestort. Ze was door de koude bevangen
haar toestand liet zich ernstig aanzien. Vr
den hebben h' *n e*n ruto rr-r hu's i
bracht, wijl ze gerde zich per ambulaacil
laten vervoeren,
DE TRAINING VOOR DE JAARLIJKSCHE ENGELSCHE VARSITY OxlordCambridge. Is. Os en sneeuw (en spijt weer aangevangen. Cambridge's
«oude acht" aan het oeienen op de rivier de C am temidden van een schitterend wlnterdecor.
IN HEI ENOEISCHE GRAAFSCHAP Gl OUCFSTFRSHIRF heelt Woensdagavond een hevig spoorweg-
ongeluk plaats gehad. Een express uit Bristol en een roederentreln uit Ashchnrch kwamen bil laatstgenoemd
plaatsje In botsing, waarbij 4 personen gedood wem en. waaronder de machinist van den express, en
30 gewond. De «erwoestlng die werd aangericht
DE OPENING VAN DE GROOTE AUTOMOPIFI TENTOONSTELLING In het R. A. I.-gebouw te Amsterdam.
Hoofdinspecteur Bakker van de Verkeerspolitie en Inspecteur Schottlng bestudeereo een der nieuwe modellen.