ImpJiprig-ew
J mm-nUtUWil
,y -naa nA ia anaair? t
ZATERDAG 5 JANUARI 1929
EERSTE BLAD PAG. 2
BUITENLAND.
OVERZICHT.
Wij meldden dezer dagen, dat Korósetsj,
de S!o censohe priester-staatsman, die vijf
maanden ge'eden een Kabinet vormde,
welks doel was verzoening :usschen Belgra
do en Agram te bewerken, is afgetreden.
De stoot tot dit aftreden was de oneenig-
heid over de prikkelende benoeming van
Maximowitsj tot militair gouverneur te
Agram, onder de regeeringspartijen.
Deze crisis geeft Koning Alexander een
nieuwe genegenheid om te trachten de ont
stemde Kroa cn te bevredigen, die sinds den
moord in de Skoeptsjlna iV.t lichaam niet
meer erkennen en me greoter nadruk dan
ooit tevoren zclfrcgeering in een federatief
ingerichten Servischen staat eischen en daar
om ook dreigen, dat waarneer er na hun
besprekingen met den Koning een Kabinet
wordt gevormd uit de huidige partijen, zij
nooit weer in Belgrado zu len komen.
Er zou over de Servisch-Kroa/ische on-
eonigheid veel te zeggen zijn, maar op het
oogenb'-ik -vols'a de herinnering, dat de Km
aten reeds In 1918, bij de ineenstorting van
de Donaumonarchie, dadelijk geëischt heb
ben eem federa'ieven regeeringsvorm, een
dualistischen staat, waarin zij, die zich in
ontwikkeling en beschaving de meerderen
van de Scrvcn voelen, "zichzelf konden be
•'uren: dat bun vrees vóór en afkeer van
Ita'iië hen zich slechts heeft doen schikken
In de rege'ing vair don ouden Pasjitsj, ri.r
een groot en ongedeeld Servië wi'de en dal
het juist de toenadering van Belgrado tol
Rome geweest is, die hen verleden jaar i»
de fel'e oppositie heef: gebracht, welke een
Jld der regeeringspartij tot den bekenden
revolveraanslag heeft geprikkeld.
De heide leiders van de Kroatische Boe
renpartii, Matsjek en Piibits'ewi'sj, zijn nu
bij den Koning geweest en Pribitsjewüsi, die
overigens bekend s'aat a's den Groot-Ser
viër onder de Kroaten, die s'echts om tac
tische redenen ann de zijde der federatie
mannen staat, heeft den Koning voorgesa-
gen: herziening van de grondwet, waarbij
voldaan wordt aan de eischen der Kroaten,
terwijl hij hem ten srto'te heeft verzekerd,
dat indien Korosje'sj of Woekitsjewitsl zou
worden uitgenoodigd het nieuwe Kabinet
samen te stel'en. de Kroaten niet meer zul
ien pra'en maar handelen.
Met dit dreigement «voor oogen zal Ko
ning Alexander misschien nu wel doortasten
In de. richting van de fertera'e Inrichting
van zijn rijk, dat anders zich In hinnen'and-
ache oneenirzheden meer en meer uitput en
daardoor naar buiten niet andere kan dan
verzwakken.
EEN NEGER VAN 110 JAAR.
Kort geleden vierde „Uncle Bill" Sanders,
•en 'neder in den N.-Amerikaanschen staat
Alabama, zijn 110 den verjaardag. Uit oude
gegevens blijkt, dat hij op 4 Dec- 1818 te
Blue Creek, in Virginia, Is geboren, hetzelf
de jaar waarin Alabama hij de Unie werd
gevoegd. Op 12-jarigen leeftijd was „Uncle
Bill" van zijn meester gestolen en verkocht.
Gedurende den Burgeroorlog, vertelt hij,
bleef hij op zijns meesters oude plantage
passen. Hii woont nu 93 jaar als boer te
Millport, Alabama, en kweekt daar mais cn
katoen. Hij ziet er jonger uit dan menig man
van 65 en wordt hooggeacht zoowel door
blanken als negers.
DE ORGANISATOR VAN HET NIEUWE
TURKSCHE ABC OVERLEDEN..
Nedjatl Bey, de 34-jarige Turksche minis
ter van onderwijs, is Donderdag gestorven
als gevolg van een blindedarm-operatie op
denzclfden dag waarop door heel Turkije
het onderwijs in het nieuwe, latijnsche, al-
fabeth is begonnen in cursussen waaraan
ouders en kinderen gelijkelijk deelnemen,
daartoe opgeroepen door de traditioncele
Davoultrom ,die vroeger diende voor het op*
roepen van de soldaten.
HOOVER EN PARKER GILBERT.
Hoover heeft maarregelen getroffen om
Zondag reeds te Washington te kunnen aan-
kpmen. Men verwacht, dat hij Maandag een
onderhoud met Parker Gilbert zal hebben.
DE DESKUNDIGEN COMMISSIE.
Owen Yoring heeft zich (bereid verklaard
voor Amerika m de commissie voor het
schadevergoedingsvraagstuk zitting Le ne-
Dr. Matsjek, leider der Kroatische oppo
sitie, is door koning Alexander in audiëri-
tie ontvangea De koning dee-de hem mede,
dat de huidige s'.aatscrisis niet als opgelost
kan ■worden beschouwd zonder verandering
van regiem.
DE TOESTAND VAN KONING GEORGE.
Vrijdag heeflt Koning George een rustigen
éag gehad. De plaatse ijke toestand was
weer iet* beter, de algemeene toestand
ëezeJfde.
GRIEP BACILLEN GESTOLEN.
Uit een auto te Londen is een koffer ge
stolen, waarin tuber met bacillen zaten. In
dien deze mochten breken is er kans, dat
•en ernstige griep-epidemie zal uitbreken.
GEHEIME OORLOGSDOCUMENTEN.
Het Sovjet-Russische staatsarchief begint
voorjaar 1920 een aantal dip.omatieke stuk
ken over den wereldoorlog te publiceeren.
OOSTENRIJKS CHE WERKLOOZEN
NAAR FRANKRIJK/
Naar een Weensch blad meldt, heeft de
directeur van liet urbeidsbureau te Berlijn
te Weenen onderhandelingen gevoerd over
het te werk stellen van Uostenryksche werk-
lüozen in Frankrijk. Hij achtte liet mogelijk
in Frankrijk aan 20.000 Oostenr.jkcrs werk
te vorscliaifen, voorul aan arbeiders uit de
metaal- en mijnnijverlieid en uit de bouw
vakken. Volgens dit bericht zou een eerste
transport binnenkort vertrekken.
ITALIË EN DE OCEAAN. f
De „Naviguzione Generale" heeft heslotë-ft
«en reusachtigen oceaanstoomcr te bouwen;
welke een waterverploatsing van 45.000 ton
en een snelheid van 27 knoopen zal hebben.
EEN NATIONAAL LEGER IN CHINA.
In de hevellicbberscnnferentie te Sjanghai
heeft Tsjang Kai Shek de vorming van een
nationaal leger geëischt. Het moet uit zijn
met «Ie dictatuur van de toechoens in de
provincies.
DIPHTERITIS TE POTSDAM.
Te Potsdam heerscht diphteritis. De ziek
te breidt zich op onrustbarende wijze uit.
Dr. KARL UNGSR DOODGESCHOTEN.
De voorzitter dei anthropo ofische ver-
eèniging In Duitschland, Dr. Kuil linger, is
te Neurenberg door een krankzinnigs inct
drie «Hinten gedond toen hij het Luitpolfl-
haus binnenging om er ee.i voordracht te
bouden.
HET STEENKOOLVRAAGSTUK.
Onderzoek voor het Economisch Volken-
bondscomlté.
Vijf leden» van het Ec. Volkenbondscomité
cn elf steenkoo'deskundigen, waaronder ook
een Nederlander, zullen 8 dezer te Genèvc
bijeenkomen om een voorbereidende tech;
nisch-economiscffb studie te maken van het
steen kolen vraags! uk, teneinde het Econo
misch Volkenbondscomité in staat te stellen
■te beoordeelen, hoe de 'verdere international
!e bestudeering van het v eenkolen vraag
stuk zal moeien geschieden.
DIERENDRESSUUR EN DIEREN
KWELLING.
Dierendressuur gaat nagenoeg altijd met
dierenkwel ing gepaard, Een mode\verker
van het „Bqrl, Tag." vertelt, dat hij de on
vrijwillige getuige was geweest van ecu
barbaarsch tafereel-: hoe een beer moest fep-
ren dansen. Het dier was in een brouwerij
ketel geplaatst, waaronder een vuurtje werd
gestopkt. Toen de bodem te heet wer1,
„danste" hel dier zoolang tot het bloed uil
zijnverzengde pooten liep. Ten slotte werd
hij door toedoen van eenige voorbijgangers
die de po itie waarschuwden, uit zijn ellen
de verlost,
Wat dieren te lijden hebben, ivoordot zij
hun kunstjes vertoonen, weet heT „Jack
London Verbond" te verte Wen.
LLOYD GEORGE OP REIS.
Lloyd George verlaat de volgende week
Engelund voor een tocht oVer de Middel-
landbcne Zee uan boord vaa een particulier
jacht.
HET AUTO ONGELUK IN BELGIE.
Het blijkt, dut de vrachtauio met 14 ar-
beuders uu de steengroeven van liet
uorp Authisnes, vermoeden,k door defeci
aan de stuurinrichting tegen de balustrade
mag* déu weg bij een brug is gereden
Deze brug en de wagen stortte in de diep
te, in het water van net in den regel on
schuldige riviertje, dat echie- in de winter
maanden zeer woest en diep i»
De eenige getuige van d« ramp bevond
zich op eenige honderden meters aisiand.
Hij sne.de naar de plek des onheiig, doch
zag geen enkel slacntofter. Alleen de auto
stak nog een weinig Doven het water uit.
Hij waarschuwde eenige bewoners, die
reddingspogingen in het wr-Tk stelden, maar
zonder resultaat. Pas toen de brandweer
uit Luik was aangekomen en genietroepen
waren gerequireerd, kon 't zoeken naar de
elaahtolfers doeltreffend geschieden, of
schoon toen de ingevallen duisternis het
werk belemmerde.
Volgens de laatste berichten waren nog
slechts drie liiken gevonden. Geen der in
zittenden in de auto heelt het leven er af
gebracht
GROOTE SNEEUWVAL.
In Beieren, Thuringen cn het Zwarte
Woud is veel sneeuw geva.lcn. liet verkeer
wordt er door belemmerd of zelfs geheel ver
hinderd. Op de spoorwegen zijn de sneeuw
ploegen voortdurend in de weer en bijzon
dere controle wordt op de1 wissels geoefend.
Ook in het Zuidoosten Is veel sneeuw ge
vallen. De Oriënt-expres moest naar Triest
terugkeeren en over Assling geleid worden.
In Frankrijk en Spanje heerscht. almep
strenge- kou en wordt liet verkeer door
sneeuwval geh'ndcrd.
DE NIEUWE SPOORTARIEVEN.
Verschuiving van 3c naar 2e klasse.
Sedert op 7 October 1928 door de rijks
spoorwegen het nieuwe tarief is ingevoerd
heeft een aanmerkelijke verschuiving van
de vroeger'1 derde naar de tweede klasse
plaats gevonden.
Ongeveer 30 pet. der vroegere derde klas
reizigers maken thans van de rij'.uigcn met
bekleede zittingen gebruik. Hierdoor is een
zeker tekort aan wagens met bekleede zit
tingen merkbaar geworden, in verband
waarmede de rijksspoorwegen reeds 759
nieuwe wagens hebben besteld, waarvan er
enkele reeds gereed zijn gekomen en in het
Roergebied tusschen Dortmund en Keulen
in gebruik zijn gesteld.
Deze wagens vertoonen veel overeenkomst
met de vroegere wagens der D treinen.
Voorts zijn reeds 9000 van de 80 000 wagens
vierde klasse omgebouwd tot wagens derde
klasse.
HET KLLLOGG PACT EN DE
AMERIKAANSCHE VLOOT.
Uit Washington wordt geme'd:
Bij de discussie over het Kellogg-pact gis
ter in den senaat merkte een senator op,
dat "de AmerikaanschSpaansche oorlog
toch gerechtvaardigd zou zijn geweest, in
dien het pact "toen had bestaan, omdat dio
oorlog aan de Vereen. Staten door vijande
lijkheden van den kant van Spanje was op
gedrongen.
Borah sprak de meeming uit, dat de aan
vaarding van het pact niet direct een ver
mindering -van het aantal voor hert land
noodige kruisers met «ich zal brengen.
DE OPSTAND IN AFGHANISTAN.
Do vlucht van Amanoella's oom veroorzaakte
groote opwinding
Naar uit Kaboel gemeld wordt, heelt het
berich^ over de vlucht van Prins Moham
med Omar-Khan, den oom van den koning,
uit Nieuw-Dehli groote opwinding veroor
zaak! in Afgaansche politieke kringen- Men
neemt aan, dat de prins *ich in verbinding
gestéld heeft met de Sjinwaris die den veld
tocht tegen den koning leiden.
De Indische regeering publiceert naar
aanleiding van de vlucht van den prins een
verklaring volgens welke deze op den 20cn
December zonder bagage op een wandeling
verdween. De Indische regeering, die ver
antwoordelijk is voor den prins, heeft alle
maatregelen genomen om den prins weer
op te sporen. De vertrouwden van den prins
zijn gaerresteerd. Alle nasporingen zijn ech
ter tot nu toe zonder succes gebleven.
WOLVEN IN SPANJE.
Door de koude gedreven overvallen ben
den hongerige wolven dorpen in de Noor
delijke bergstreken van Spanje. Zij vallen
het vee aan en veroorzaken vee^chade.
TELEGRAMMEN.
LONDEN, 5 Januari. De Britsche, Fran-
srhe, Italiaansche cn Belgische regeerincon
zijn thans overeengekomen, meldt de „Ti
mes", dat om formcele redenen de benoe
ming der deskundigen door de commissie
van herstel zal geschieden. De commissie van
herstel zal evc nwel geen bindende besluiten
naar aanleiding van de adviezen van de
commissie van deskundigen kunnen nemen.
dALESKI BESTOLEN.
Op zijn rol# van Praag naar PUssa.
PRAAG. f> Januari. Nonr eerst thans be
kend wordt, werd op Nieuwjaarsdag de
PoolThe minister van buitpnlanfjsche za-
kon Ztlëski gedurende den reis van Prang
naar Pilsen bestolen. In den trein U een ge
deelte van zijn bagage verdwenen. Gister
werd ln verband hiermede te Pressburg een
persoon aangehouden, bij wien verscheide
ne diplomatieke stukken en andere beschei
den. die den Poolschen minister waren ont
stolen. werden gevonden. De man had ook
een inbraak hij een goudsmid op zijn gew
ten. welke hij gedurende de Kerstdagen had
gepleegd.
Kerknieuws.
NED. HERV. KERK.
Bedankt: Voor Vlaardlngen (4de pred.
pl.) en Nieuw-Stadskanaal, P. Hofstede te
NoordwijkerhouL Voor Harlingen (vac.-
H- A. Leenmans), J. F. Berkel te Schoon e-
beek. Voor Oudemirdum, B. G. C. Steen
beek te Wierden.
GEREF. KERKEN.
AFSCHEID, BEVESTIGING, INTREDE.
Men schryft ons:
Cand. R. H. Kuipers hoopt Zondag 27
Januari a.s. zyn intrede te doen als pred'kant
der Geref. Kerk van Oosthem, na bevestlgang
door zijn a.s. schoonvader, Ds. J. Dyk, em.-
pred. der Geref. Kerk van Sloterweg Haar
lemmermeer).
Cand. H. L. G. O u w r k e rk, van Am
sterdam, hoopt Zondag 13 Januari a.s. z'ch te
verbinden aan de Evang. Luthersche Gemeente
te Groede (Z.)t na bevestigd te zijn door Ds.
C. C. G. Visser, Evang. Luth. pred'kant te
Rotterdam.
JUBILEA.
Ds. G. Ver rij, predikant der Gerefor
meerde Kerk van Hardenbcrg (O.), hoopt
Vrijdag 11 Januari a.s. zijn zilveren ambts
jubileum te vieren.
Gillis Verrij werd 12 Mei 1873 te Heinen-
oord geboren, waar zijn vader met de Do
leantie was medegegaan. Hij liep het Geref.
Gymnasium te Amsterdam af, deed er hei
eindexamen en tevens staatsexamen, en stAi
deerde daarna aan de Vrije Universiteit,
waar hij 5 Juni 1903 het candidaatsexambn
in de Theologie aflegde.
De eerste Gemeente van Ds. Verrij was
Tholen, waar hij 11 Jan. 1904 bij de Geref.
Kerk in het ambt bevestigd werd door nu
wijlen Ds. R. J. W. Rudolph, van Leiden,
die vóórdien te Heinenoor-J stond en die in
Gods hand het middel geweest is, dat Ds.
Verrij tot de studie kwam. Hij ontving dan
ook van hem de eerste lessen in Latijn en
Grieksch. Zijn intreetekst was Jesaja 40 31.
In 1907 deed Ds. Verrij intrede te Giessen-
Oudekerk v.a., voorts in 1911 te Waarder
(bij Woerden), in 1916 te Hellevoetsiuis cn
sinds 31 Juli 1921 dient hij de Gemeente van
Hardenherg, waar hij zich aan haar verbond
met een predikatie over 2 Petrus 1": 19.
Driemalen werd Ds. Verrij door Ds. Ru
dolph in het ambt bevestigd: te Tholen, te
Glessen-Oudokerk c.a. en te Waarder.
Een aantal malen was Ds, Verrij lid van
de Particuliere Synode van Zuid-Holland
(Zuid. gcd.). In zijn standplaats Hellevoet-
sluis was hij o. m. provinciaal deputaat
voor het Weeshuis te Middelharnis en secre
taris van de afd. Brielle van het Roode
Kruis.
In zijn tegenwoordige Gemeente is hij van
wege de Classis Ommen Kcrkvisitator, exa
minator voor het O. Testament en deputaat
voor hulphèhoevende Kerken. Reeds ettelijke
malen werd hij naar de Part Synode van
Overijsel afgevaardigd. Voorts iB hij voorzit-
de Provinciale Deputaten ad. Art 19
K. O. en provinciaal Deputaat ad. Art 49
K. O.
Ook builen het Kerkelijk leven laat Ds.
Verrij zich niet onbetuigd. Het maatschap
pelijk leven heeft zijn actieve belangstelling.
Vooral het Chr. Onderwijs heeft zijn daad
werkelijke sympathie. Zoo is hij voorzitter
van het Bestuur der Chr. Scholen voor L. O.
en M. U. L. O. te Hartlenberg en van den
Chr. Scholenbond voor Hardenherg en Om
streken, en lid van den Raad, van Toezicht
van de Chr. Landbouwwinterschool te Ambt-
Hardenberg. Verder is hij voorzitter van het
College van Regenten van het Geuzenge-
sticht „Wilhelmus van Nassauen" te Brielle
met nog een Tehuis te Utrecht, li van den
Raad van Toezicht der Vereeniging „Onder
linge Hulp" te Hardenherg en omgeving, en
lid van het Bestuur van het Groene Kruis
aldaar
Ook voor de pers heeft Ds. Verrij arbeid
verricht. Zoo werd indertijd door hem de
uitgave bezorg'' van de brieven van Ds Ru
dolph, bekend onder den naam „Van strak
gespannen snaren", met een daaraan van
zijn hand toegevoegde levensbeschrijving.
Verder werden van hem uitgegeven zijn ge
dachtenisrede bij het gouden jubileum van
het Geuzengesticht te Brielle (3 Oct. 1923),
het Gedenkboek van het Prov. Geref. Wees
huis te Middelharnis, jnarlijksche bijdragen
in den Geuzenalmanak van genoemde Stich
ting en eenige artikelen in „de Geuzen
bode".
De jubilaris, die op Vrijdag n.s., des mid
■lags te half 3, In de kerk met afgevaardig
den receptie geeft, hoopt Zondag 13 Januari
a.s. voor zijn Gerr.jente oen gedachtenisrede
te houden
PREDIKDIENSTEN.
Te Katendreeht (Rottcrdnm) zul van
wege de Geref. Kerk morgen, Zondag, begon
nen worden met de instelling van een v'crdc
gclegenhe cl voor den dienst des Wooi'ds. De
z.g.n. Tivrderpd:en.cten. die h ermee bedoeld
worden, vinden voor'oonig plant' op tu'schen-
rresehovèn uren k de Kerk aan het Sandeling-
plein.
De man van „de consc'ëntiekreet".
Ds. J. L. Jaspers verklaart ziek
Naar het V.-D.-bureau verneemt, heeft Ds.
J L. Jaspers, em. Geref. predikant te Sant
poort, de volgende verklaring gezonden aan de
Classis Arnhem van Geref. Kerken:
Aan de Kerken der classis Arnhem, saam
t« komen in vergadering op Donderdag 10
Jan. 1929 te Arnhem.
Weleerw. en Eerw., Broeders,
De ondergetcekende, J. L. Jaspers, em.-
pred. van de Geref. Kerk te Lunteren. ge
voelt zich gedrongen in het midden van uw
vergadering de volgende verklaring af te
leggen:
1. dat een Schriftbeschouwing als die,
welke in de Asser beslissingen tot uiting
kwam, z.i. noodzakelijke consequenties mat
zich medebrengt, zooals hij er onderschei
dene heeft aangewezen in zijn brochure:
„Zjjn de mannen van Assen zelf aanranders
van het Schriftgezag
2. dat zulk een consequente toepassing van
het te Assen ingenomen standpunt inzake
Schriftbeschouwing echter z.i. voert ad
ab6urdum, ia. zouden immers mannen van
onverdacht.» Gereformeerde reputatie veroor
deeld moet-.n worden;
3. dat dit mede bij hem de overtuiging
heeft gewekt, dat de Asser Synode het recht
miste voor de bewering, dat instemming
met haar opvatting inzake de bekende bij
zonderheden van Genesis 2 en 3 een eisch is
van onderwerping aan het Schriftgezag;
4. dat hij er dus ten sterkste op moet
aandringen, dat door uw vergadering al
het mogelijke wórde gedaan om inzake de
Schriftbeschouwing in onze Gereformeerde
Kerken tot confess!oneele klaarheid en tot
een gelijkmatige en rechtvaardige behancta
ling van daarop betrekking tabbende uit
spraken van leden en ambtsdragers dier
Kerken te geraken.
Uw vergadering de leiding des Heiligen
Geestes toebiddende.
Uw dienstw. broeder
J. L. Jaspers.
GODSDIENSTONDERWIJS.
Te Borne is tot godsdienstonderwijzer bij
de Ned. Herv. Gemeente benoemd de hèer G.
van der Gronden te Barger-Compascuum.
VOOR DE ZUIDERZEEWERKERS.
Te Den Helderis in de vergadering van
den Kerkeraad der Geref. Kerk over den ar
beid van het Comité in zake de geestelijke ver
zorging van de Zuiderzeewerkers meegedeeld,
dat voor een te stichten gebouw de grond reeds
aangekocht is en dat het voornemen bestaat
voor dezen arbeid een TheoL candidaat te be
roepen.
KLEINZIELIGE TEGENWERKING.
Omtrent de vertooning van de Java-Soemba-
Zendingsfilm vanwege de Geref. Kerk te
V e n 1 o, waarbij 150 toegangskaarten ver
kocht werden voor deze kleine Kerk een
beduidend getal, wordt door de „Geref.
Kerkbode voor Noord-Brabant en Limburg"
de volgende onaangename bijzonderheid mee
gedeeld:
„De Venlonazaal, die acht dagen tevoren
gehuurd was, werd, tengevolge van de actie
van den Deken der Roomsche Kerk, ter elfder
ure weer opgezegd, maar werd door een for-
sohe tegenactie onzerzijds en met welwi.lende
tusschenkomst van Ónzen Burgemeester, het
Hoofd der Politie, toch behouden".
De tegenwerking van de Roomsche geeste
lijkheid te Venlo is wel kleinzielig geweest:
de Java-Soemba-film legde de Roomsche
Missie geen strootje in den wegt
KERKGEBOUWEN.
Te Zwolle is het nieuwe kerkgebouw
der Chr. Geref. Kerk, sa tan do aan het Assies-
plein, in gebruik genomen, by welke gelegen
heid Ds. L. de Bruyne een predikatie hield over
1 Kon. 8 29a en 1 Kon. 9 8b, sprekende
overr „des Heeren werken aan des Heeren zoi -
gen toevertrouwd.*' De predikant gaf hierbij
tevens een overzicht van het Kerkelijk leven
na 1892.
Vervolgens werd door den predikant namens
de Orgelcommissie aan de Gemeente het nieu
we, door firma Spiering te Dordrecht gelever
de, orgel aangeboden, waarop de organist R.
Kamp drie composities van Bach ten gehoore
bracht.
Verder hebben het woord gevoerd: Ds. H. de
Bruin, van Vlaardingen, voorheen te Zwolle,
die in den eersten dienst ln het oude kerkge
bouw, op 30 Juni 1910, voorging, en nu tot de
gemeente sprak over Psalm 27 4; Ds. A. H.
Hilbers, van Enschedé, namens de Classis
Zwolle sprekende, zijn gehoor bepalende by 2
Petrus 3 18; en de heer H. Bouman, die dank
bracht aan de aannemers en leveranciers.
Ds. de Bruyne sprak een slotwoord.
Het Gemeentebestuur van Zwolle bracht hü
dank voor zyn tegenwoordigheid en voor be
toonde medewerkng by den bouw, terwijl hy
erkentelijkheid uitsprak jegens de vele schen
kers, die eveneens hun daadwerkelijke belang
stelling hadden getoond.
Omtrent het nieuwe kerkgebouw zelf hebben
we reeds vroeger mededeelingen gedaan. We
voegen er aan toe, dat het thans ongeveer 600
zitplaatsen telt.
Het orgel is gebouwd volgens het rein-pneu-
matische systeem, heeft 2 klavieren en vrij
pedaal. Het totaal aantal registers is 24,
•van 16 sprekende, een transmissie en 7
neuenregisters. Het aantal py'pen bedraagt 994.
het pijpwerk van het tweede Manuaal is om
sloten door een z.g. zwelkast, waardoor bui
tengewoon fraaie effecten zijn te bereiken.
Verder noemen we registers als Bourdon 16 vt.,
Gamba 8 vt., Celesto 8 vt., Woudfluit 8 vt.,
Clarinet 8 vt. enz., alle uitnemend in hun ver
schillend karakter geïntoneerd. De windaan-
geschiedt door een electrische wind ma
chine, de terzyde is opgesteld. De speeltafel is
aan de rechterzijde van het orgel geplaatst,
het interieur is in gepolitoerd Cuba-mahonie,
terwijl de registerwippen groepsgewijze zijn
opgesteld.
Het front is in moderne sty'1 en werd ont
worpen door het architecten-bureau Boxman
te Zwolle, die ook de bouwers der kerk zijn.
Het orgel vormt met bet daaronder geplaat
ste spreekgestoelte een keur g geheel.
Vermelding verdienen nog enkele geschen
ken, die ontvangen werden, n.l. de electrische
verlicht.ng. bestaande uit 7 Zciss-armnturen,
van de catechisanten en enkele vereeni gin
gen; 10 by bels voor de kerkeraadsbaniien,
van een andere vercenig ng; twee psa'mbor-
den van den heer H. C. Knipmeyer te Zwolle;-
en kussens in de kerkcraaasbanken van een
onbekenden gever.
DE ZENDER VAN BLOEMENDAAL.
De Classis Haarlem der Geref. Kerken
heeft een Commissie benoemd, die onderzoeken
n overwegen in hoeverre de mogelijkheid
bestaat van den radio-zender te Bloemendaal
gebruik te maken.
GIFTEN EN LEGATEN.
Te Heeg en te Schettens fi. ontvin
gen de Geref. Kerken elk een lcgaa'. twee
duizend guldon van mej. de wed. D» 'Vries
Jansen te Schettens.
Te Vclp, waar de heer Mr. T> Ruys
J.Pzn. overleed, werd door de Ned. Herv. Ge
meente van hem een legaat van f 2500, vr'j van
rechten, ontvangen.
OE UITVAART VAN
CR. F. VAN GfiEEL GILDEMEESÏER,
Met een door den eenvoud grootsche plech
tigheid hebben duizenden heden afscheid
genomen van wijlen Dr. v Gheel Gildeme
ter. Met erkentelijkheid zal ongetwijfeld gis
teravond kennis zijn genomen van het be
richt, dat de familie heeft willen toestaan,
dat de uitvaart van den dicp-bctrcurden
doodc, die bij zijn leven voor zoo heel velen
een vriend en leidsman heeft mogen zijn, zou
plaats hebben vanuit den ouden S:. Jacob,
van welks kansel Dr. v. Gheel Gi'demeeester
zoo lange jaren het Woord van leven en
troost der gemeente heeft mogen brengen.
Van onder de tot aanbidden stemmende
hoog-oprijzende spitsbogen van liet oude
Godshuis zou hij nog eenmaal spreken na
dat hij gestorven was, als over zijn stoffe
lijk overschot het Woord van den Heerc van
leven en dood, in Wiens hand aller adem
is, uit den mond van een Zijner dienaren
zou uitgaan. Bii dit lot het stof weergekeer
de hulsel van den met éón slag gevelden,
schijnbaar zoo sterken mcnsch, moest
nomen worden de stem van Hem, die ook
het leven is geweest in het zoo rijke
vruchtbare bestaan van dezen oudsten die
naar der Hervormde Gemeente. Zoo zal het
geheel in zijn geest zijn geweest
Dat Dr. v. Gheel Gildem-eester in het Haag-
sche leven in het algemeen en in dat der
Herv. gemeenle in het bijzonder een breeds
en beteekenisvolle plaats heeft ingenomen,
bewees de pechtige samenkomst van heden
morgen in de Groote Kerk ten volle.
Een machtige, ontroerde schare had er
zich verzameld. In veler hart was verslagen
heid en droefheid. Maar door de nevelen van
smart en mcnschelijk medegevoel brak toch
ook weer het zonlicht van de majesteit des
Heeren, Die ook dit sterven plaatst in
eeuwigheidslicht Het is God, die aan Zijn
menschenkinderen, ook aan Zijn Kerk, veel,
ja alles ook alle gave en talent schenkt,
maar ook op Zijn tijd terugneemt hetgeen
Hij in Zijn genade en gunst wilde geven.
Ten sterfhulze.
In den zeer Intiemen kring van familie,
naaste vrienden, ambtgenooten en oud-col
lega's Prof- Dr. Joh. de Groot, Ds. Welter, W.
Bieshaar is gisteravond van de jeugd tot
den ouderdom toe' van wijlen Dr. v. Gheel
Gildemeester, in een rouwdienst voorge
gaan.
Ds. Weiter las Ps. 10311—17 en Rom.
81, 14—16 en 31—39. Naar aanleiding van
deze Schriftgedeelten, speciaal die uit Ro
meinen, richtte hij woorden van troost, in
het bijzonder tot de bedroefde kinderen, die
zoo heel veel in dezen vader hebben ver
loren.
Het was een ontroerende gewijde ure van
teere intimiteit.
We moeten daarover verder zwijgen..
Na het dankgebed zijn allen stil een laart-
sten groet gaan brengen aan -den doode
Daar is toen in menige ziel veel omgegaan.
Minister Slotemnker de Bruine heeft gis
termiddag een grooten dienst aan de familie
Gildemeester bewezen, door een gesprek
haar met de dochter van Ds- v. Gheel Gilde
meester, mejuffrouw A. v. Gheel Gildemees
ter ,in Indië mogelijk te maken, zoodat deze
precies op de hoogte is van de plechtigheden,
welke gisterenavond en heden plaals hebben.
In den zeer intiemen kring van familie,
vrienden, ambtgenooten, waar o.m. tegen
woordig waren Prof. Dr. Joh. de Groot ea
W. Bieshaar is gisteravond Ds. Weiter voor
gegaan in een rouwdienst en heeft den
overledene van diens jeugd "tot den ouder
dom herdacht,
In de Groote Kerk.
Vanmorgen is het stoffelijk overschot van
Dr. v. Ghedl Gildemeester naar de Groote
Kerk overgebracht. j
Te 10 uur werden de deuren van het bede
huis geopemd. Snel liep het kerkgebouw met
een groote schare, die onder den indruk van
de plechtigheid stil haar plaatsen innam,
vol.
Zacht speelde hert orgeli
Te half 11 betrad Dr. H. Sohokklng den
kansel.
Nadat vam den 90sten psalm de verzen 1
cn 2 gezongen waren en liet votum was uit-
rvsproken, las hij Ps. 90 voor en vervolgens
Openbaringen 7.
De woorden uit 2 Kon. 2, waar Eliza bij c!e
hemelvaart van Elia uitroept: Mijn vader,
mijn vader, wagon Israëls en zijne rui teren
boden vervolgens Dr. Schokking stof voor
zijn toespraak.
Hij wees op de ontroering, die door het
plots verscheiden van den bekenden predi
ker door de gemeente gevaren» was. De over
ledene was een geestelijke vader voor zeer
ve'en, waarom de uitroep van Eliza hier
past
Anderzijds was hij een figuur van k-acht.
Wagen Israels en zijne ruirteren! Echter
moeten we hij den» menseh niot blijven
staan. Openb. 7 spreekit van een staan voo>-
den troon en het Lam en van de overw.n-
ntng die de wereld overwint. Dat is de ver
maning en vertroosting voor de gemeente.
De roepstem, die van dit sterven tot allen
komt plaatst ons voor de vraag of ook wij
behooren tot degenen, die eenmaal voor den
troon van het Lam zullen staan. Hierna
word gezongen Gez. 20, waarna Dr. Schok
king voorging im gebed.
Terwijl de aanwezigen s'aande zongen
Gez. 20 1, werd het stoffelijk overschot on
der p'ech'ig klokgelui uitgedragen.
Het zangkoor der Herv. Stadsevangelisa
tie „Te Deum Lanr'amns" zong daarna een
enkel lied. De menigte hlerf in de kerk tot
dat allpn die rtot den rouwstoet behoorden,
in de rijtuigen hadden p'na's genomen.
H. M. de Koningin had zich bij dozen
dienst doen vertegenwoordigen door haar
hofprediker, Ds. W. L, Wetter.
Voor de Kerk
was een groote menigte getuige van het uil
dragen naar zijn laatste rustplaats van „do
minee Gildemeester", Velen vergezelden den
stoet, waarin achter den lijkwagen een vijf
tal volgkoetsen meereden, op den weg naar
Oud-Eik-en-Duinen. Langs den weg naar dp
begraafplaats ontblootten velen bij het voor
bijrijden eerbiedig het hoofd.
Op de begraafplaats
was een tijdelijk pref gemankt, waarin de
voorloopige teraardebestelling zou plaats
hebben. In het midden van een afgezet ge
deelte was een met rouwfloers hcklced
spreekgestoelte geplaatst, vanwaar af alleen
Dr. Sehokking het woord zou voeren.
Daar stonden we op de plna'S waar wc zoo
menigmaal Dr. v. Gheel Gildemeester zelf
hij een begrafenisplechtigheid hadden gezien
cn gehoord als hij zijn aandeel daarin begon
met de bekende woorden van den liturgi
schen tekst:
Nndemaal het den Almachtige behaagd
heeft de ziel van onzen broedertot
zich te nemen, zoo'hebben' wij ons hier ver
eenigd om zijn stoffel ,k overschot, eerbiedig
cn eervol to begraven: stof lot stof. asch tot
nsch, aarde tot narde, in het vast vertrouwen
dat wanneer dit aardse!»e huis van onzen
tabernakel gebroken wordt, wj| een .gebouw
hij God hebben, eón huis niet inct handen
gemaakt, maar' eeuwig in de hemelen.
En don volgde een gebed.
INGEZONDEN MEDEDEELING.
j Ruwe Hu id
I 5chralQ Lippen
Thans was voor hem zelve dc groeve ge
dolven.
De belangstelling was enorm.
Bij het naderen van den stoet deden dv
bazuinblazers van „Sonorita", het muziek
corps der Chr. Jongemannenverecniging ziel
liooren en voerde het corps koraalmuziek
uit.
Persstemmen.
De ,,'s Grav. Kerkbode", waarvan Dr. v.
Gheel Gildemeester redacteur was, is ter ge
legcnheid van zijn overlijden in rouwrant
verschenen.
Op de voorpagina schrijft Dr. H. Schok
king, voorzitter van den Kerkeraad, bij een
welgelijkend portret van den overledene een
uitvoerig in memoriam. Ook Ds. W. L. Wei
ter, zijn oude vriend; de redactie en de 1
drukker, de heer S. S. Korthuis, wijden
woorden van eerbiedige hulde aan de nage
dachtenis vaa» den beminden doode.
In dit no. waarin meerdere predikanten
in hun rubriek met een enkel woord aan dit
tragisch verscheiden herinneren, is ook op
genomen weemoedige gedachte! het
437e „Gemeentebelang" van de hand "van
Dr. v. Gheel Gildemeester, dat aldus aan
vangt:
„Aan alle lezers dezer Gemeentebelangen
een zeer vvelgemeenden groet bij den aan
vang van 1929. Moge dit jaar veel goeds
brengen voor ons lieve vaderland en onzè
koloniën; voor de vaderlandsche kerk in
haar geheel, voor de Haagsche gemeente in
het bijzonder en voor alle vriendelijke lezers
die deze artikelen kunnen lezen zonder bril
en met pleizierige goedwilligheid."
In het „Kerkblad der Geref. Kerken van
's Gravenhage" wijdt Ds. M. Schuurman zeer
hartelijke woorden aan de nagedachtenis
van Dr. Gildemeester.
Hij schrijft o.m.: „Ons Kerkblad eert hem
als Hoofdredacteur van de 's Grav. Kerkb.
Zijn artikelen over Gemeentebelangen welke
hij ten getale van 436 geschreven heeft, wa
ren altijd pittig, altijd lezenswaard. Zij gin
gen er in ook al was men het niet met hem
eens. Hij was in vele opzichten singulier.
Niet licht zal men een redacteur van een
Kerkelijk orgaan aanwijzen die met meer
toewijding zijn blad heeft verzorgd. Hij had
dat werk lief, hij heeft er al zijn talent en
dat was niet gering aan besteed, hij heeft
er aan gewerkt zoolang het dag voor hem
was.
Aan zijn doodsponde brengen ook wij
hem onzen eerbiedigen groet. Zijn stof ruste
in vrede, zijn iziel bij God."
Schoolnieuws.
HOOGER ONDERWIJS.
PROF. DR. D. C. HESSELING.
Prof. Dr. D. C. Hesscling, hooglceraar in"
het Nicuw-Grieksch aan de l.eidsche Uni
versiteit, werd den 15en Juli 1859 geboren
te Amsterdam en zal dus in 1929 zijn zeven
tigster verjaardag vieren. Prof. Hesscling
studeerde aan de Lcidsche Universiteit eu
promoveerde aldaar op een proefschrift ge
titeld: „De usu coranarum apud graeeos ca
pita selecta". In 1892 werd hij aan onze IIoo-
geschool als privaat-docent benoemd en op
6 Maart 1907 aanvaardde hij het hooglee-
raarsambt.
Verschalende belangrijke werken zijn van
zijn hand verschenen.
Geruimen tijd was hij president-curator
van het l.eidsche Gymnasium.
Zooals gemeld, zal professor TTesseling. we
gens het bereiken van den 70-ïarigen leeftijd
aan het einde van den arodemiecïien cursus
het hoogleeraarsamht neerleggen.
PROF. Dr. ROTGANS.
Prof. Dr. Rotgans, oud-hoogleeranr in" de
Geneeskunde aan de Oen». Unmrsit'et te Am-
Fterdam. wonende te B-arn, mocht Denderde
zijn 70-rten verjnnrdag vieren. O.m. var de
Medirehe Faculteit te Amsterdam en van he*
heatuur van het ICankerinst tuut ontving de be
kende chirurg blocmgesohenkcn.
CHR LYCEUM TE BANDOENG.
Tot lceraar. met ingang van liet nieuwe
cursusjaar (Jn'i 1929) zijn benoemd: voor
Wiskunde de heeren R. Cnehoorn te Brv's-
ward en H. T-Ieidinga, lecraor aan de Thr.
TI. R School te Leen,'warden: en voor Schei-
kunde de heer K. Posthumus. .Iceraar aan
de Chr. H. B. School te Leiden.
Voor Neclprlandsch. Geschiedenis on Gods
dienstonderwijs worden spoerl'cr benoe
mingen tegemoet gerien: voor Dui'sch zul
len opnieuw sollicitanten worden opge
roepen.
LAGER ONDERWIJS.
SCHOOLBOUW.
Te R ii s s n ip voor den houw van een LuJ
Geref. School tat inarr.-t irrrrrrTircvpn door
de heeren O. ,T, Ê-hufs en W. ten ITrrmret
f 17 flC-O; schilderwerk F. J ten Ber-a
f 1 "8; h t 'oedmeterswerk J. Aaklerink
Het. werkis gegund.
GEWEEST.
Te Fijn a art (N.-B'r.) besloot dr Ga-
esnteraad tot opheffing van d» Openhar»
School in de kom der gemeente. Zij werd door
nog slechts 8 leerlingen bezocht.
