TWEEDE BLAD.
BINNENLAND.
LUCHTSCHIP EN VLIEGBOOT.
Gemengd Nieuws.
VRIJDAG 4 JANUARI 1929 TWEEDE BLAD PAG. 5
CENTRALE BELEGGINGSRAAD.
llr. IL J. H. PATIJN VOORZITTER.
Bij Koninklijk besluit zijn benoemd tot
leden van den Central en Bclcggingsraad,
liet nieuwe college, dat ingevolge de dezer da
gen afgekondigde wet belast zal zijn met de
belegging van fondsgelden, de volgende
hoeren
Mr. R. J. II. Patijn, te 's Gravenhage, voor
titter;
P. Hofstede de Groot, directeur van de
Amsterdamsche Bank. te Amsterdam;
Mr. W. M. van Lanschot, lid van de Eerste
Kamer;
Mr. S. J. R. de Monchy, burgemeester van
Arnhem;
J. M. Tclders, directeur van de Twentsche
Bank te Amsterdam.
Tot plaatsvervangende leden zijn be
roemd:
Mr. E. Fenncma, vice-voorzittcr van de
Vereoniging voor den Effectenhandel, direc
teur van Broekman'! Effectenkantoor te
Amsterdam;
Jhr. Mr. L. H. van Lcnnep, lid van de
firma Van Eeghen en Co., te Amsterdam;
II. Meincsz, directeur van de Javaschc
Bank, te Amsterdam;
J. VV. Nicmeycr. directeur van de Natio
nale Levensverzekcringbank, te Iluis ter
lleide;
Mr. A. S. van Nicrop, directeur der Hy
potheekbank voor Nederland, te Amsterdam.
Door do Nedcrlandsche Bank worden be
noemd de hceren:
Mr. W. M. J. van Lutterveld, to Bloemen-
tfaal;
Mr. J. C. de Beaufort, lid van de firma Van
Boon en Cie., te Amsterdam;
tot plaatsvervangende leden:
de heer A. ds Byll Nachcnius, te Haar
lem, commissionair in effecten, en
Jhr. J. de Savornin Lohman, directeur van
ide Amsterdamsche Maatschappij van Le
vensverzekering.
RUKSKLEEDING-COMMISSIE.
Zooals kort geleden gemeld werd lag het
In de bedoeling in te stel.en een Rijksklee-
dingcommissie en een Rijkskleedingsbureau
De Minister van Financiën heeft thans
met ingang van 1 Januari 1929 ingesteld
een Rijkskleedingscommissie, die belast is
met het toezicht op de naleving van desbe
treffende bepalingen en heeft in die com
missie benoemd:
tot. lid en voorzitter den directeur van het
Centraal Bureau van voorbereiding voor
nmijtenarcnizaken;
tot leden: den direrteur van het Rijksin-
koopbureau; den inspecteur van hea gevan
geniswezen (voor den arbeid); benevens de
heerCn: Mr. II. F. de Boer, Bezuinigingsin
specteur bij bet Departement van Financiën
F. S. Noordhoff, vertegenwoordiger van het
Comité ter behartiging van de algemcene
belangen van het overheidspersoneel te
•s-Gravenhage; J. Mennes, vertegenwoordi
ger van de Christelijke Organisaties van
personeel in puhliekcn dienst te Groningen;
ff. M. Cohen, vertegenwoordiger van de
Centrale van Nederlandsclh overheidsper
soneel te Amsterdam; tot secretaris: het
hoofd van het in to stellen Rijkskleedings
bureau.
PSYCHIATRISCITE-
NEUROLOGISCHE KLINIEK.
Do zlektebswcgiuo over 1923.
Omtrent de ziektcbewcging gedurende het
Jaar 1928 in dcPsychiatrisclie-Ncurologische
Kliniek, Valcriusplein te Amsterdam wordt
het volgende medegedeeld:
Aanwezig op 1 Jan. 1928 91 patiënten (47
mannen. 47 vrouwen); opgenomen werden in
192S: 482 pat. (255 m., 227 v.); totaal ver
pleegd 37G pat (302 m., 274 v.
Afgevoerd werden 488 pat (201 m., 227 v.)
Aanwezig op 31 Dec. 1928: 88 paL( 41 m.,
47 vrouwen.)
Van de afgevoerden werden; hersteld of
verbeterd ontslagen: 230 pat (118 m., 112 v.)
Niet hersteld ontslagen 147 pat. (74 m.t
73 vr.); Ontslagen na observatie: 02 pat
(43 m., 19 vr.); Overleden 49 pat 2G m.,
23 vr.); totaal 4S8 pat (261 m., 227 vr.)
Het totaal aantal vcrplecgdügcn bedroeg:
S503G.
AMSTERDAM-BOVENRIJN.
ADRES VAN HEMMEN EN HETEREN.
Door de gemeenteraden van Hemmen en
Iletcrcn in de Betuwe is een adres aan den
minister van Waterstaat gezonden, waarbij
tij wijzen op dc groote bezwaren en ernstige
gevaren, die huns inziens aan do totstand
koming van een kanaal door de Gcldersche
Vallei met aansluitend kanaal door de Over-
Bctuwe voor hun gemeenten verbonden zijn.
Adressanten verwijzen naar hoofdstuk VI
par. 3 van het verslag van een staatscom
missie, waarin wordt gewezen op de nadoe
len voor de Be».uwe van dit kanaalplan, in
open gemeenschap met de aanliggende ri
vieren en deswege met hoog water vrije dijken
ontworpen, in den vorm van vergrooting
van het gevaar van doorbraak, van toene
ming van de kwel cii van bemoeilijking van
liet verkeer te land voor de Betuwe.
Bij een doorbraak van Rijn- of Waaldijk
bovvnstrooms van het kanaal zou het de Be
ll ave binncnslroomcnde water, dat thans ge-
lijdelijk naar het Westen kan afvloeien,
door den lioogcn kanaaldijk worden gekeerd
zoodot het beoosten daarvan gelegen deel
van de Betuwe dieper onder water zou ko
men dan vroeger het geval was. De syphon
van ongeveer 1000 vierkante meter door-
stroomingsopening, welke in het plan gepro
jecteerd is, wordt al» onvoldoende be
schouwd.
EVEN LACHEN.
En vooral niet boos worden.
In het liberale „Handelsblad" lozen we
een beschouwing over de verwachtingen,
welke bij den komenden verkiezingsstrijd
door de Vriiheidbondsche fractie gekoesterd
mogen worden.
fn dat artikel troffen on« de laatste pas
sage» en daar we zeer mededeelzaam zijn
en onze vreugde graag met de legers doelen,
verzoeken we hen dringend het volgende
met den grootst mogelijken ernst te lezen;
doeh er dan verder niet aan te denken.
Wc mogen immers vooral niet hoos worden,
want dan zonden de levenversterkende vi
taminen cn de bederfwerende zuurdesem uit
V/OUBRUGGE'S BURGEMEESTER IN T HUWELIJK GETREDEN.
Gister werd te Bussum het huwelijk voltrokken tusschen den heer J. E. Boddens TJosang,
Burgemeester van Woubruqge en mejuffrouw F. J. W. van Dishocck. Bovenstaande foto
werd genomen toen het bruidspaar de Syi'ghelkcrk te Bussum verliet na de plechtige
St- huwelijlisinzegening.
MOBILISATIE-INVALIDEN.
Weet recht te doen en barmhartigheid te
oefenen I
De bespreking der belangen der Mobilisa
tie-slachtoffers in de Tweede Kamer wekte
de hoop, dat eindelijk recht gedaan cn barm
hartigheid beoefend zou worden.
Doch dat schijnt in deze zaak wel bijna on
mogelijk te zijn.
Lezen we het korte uittreksel van het
verslag, dat de Commissie voor de Verzoek
schriften uitbracht op het adres van het
comité dat het voor de slachtoffers opnam,
goed, dan wil men de aangelegenheid op
nieuw verdrinken in een zee van koud for
malisme.
Alsof het ccn zakelijk contract betreft,
Cierkt de Commissie op, dat het niet duidelijk
is, wat onder eerherstel verstaan moet
worden.
Weten de hceren da* heusch niet?
Dat kan men toch moeilijk aannemen van
mensclien die zoo spoedig geneigd zijn het
woord voor „een persoonlijk feit" te vragen,
nis ze mccncn, dat anderen hen beleedigd
hebben.
Waarom bcleedigen zij dan ongelukkigon,
die in 1914 alles gewillig hebben achterge
laten, die moeite verdroegen cn ellende le
den; die, gebroken naar lichaam en geest
terugkwamen uit legertent en kampement;
met het treurige vooruitzicht om heel het
verder leven van de liefdadigheid af te
hangen?
Afdoende en rechtvaardig te helpen; het
zal ongetwijfeld moeilijk zijn; maar men
spreke niet half-smalcnd (we gelooven nog,
dat het anders bedoeld is) over „eerherstel
Wat eerherstel inhoudt? Eenvoudig dit,
dat zij, die als militair in overheidsdienst
tijdens de mobilisatie hun gezondheid ge
knakt zagen, behandeld worden op precies
dezelfde wijze als waarop Nederland zijn
ambtenaren behandelt, die in Staatsdienst
invalide worden.
Hebben zij, die gereed moesten staan om
het leven te wagen, daarop geen recht? Of
staan ze in rechten bovenaan?
Indien men de zaak eens uit dat stand
punt beschouwde, dan zou men er zich niet
met spitsvondige formaliteiten afmaken.
Dan zou men ook niet, heel het land door,
de ellendigcn vinden, die de hand moeten
ophouden om een aalmoes, terwijl ze recht
op behoorlijke verzorging hebben, omdat zij
een zoo grootschen plicht vervulden als
slechts liet Vaderland mag opleggen.
Noodkreten.
De heer Otto V.'alsemann, zelf mohilisatic-
slachtoffor en correspondent voor Mobilisa
tie-invaliden te Utrecht, die sedert wij een cn
ander van hem publiceerden veel sympathie
betuigingen (doch geen bijdragen) cn nog
meer klachten van lotgenooten ontving,
deelde ons weer een en ander uit ontvangen
brieven mee.
We doen een enkele greep uit het rijke
materiaal om de noodzakelijkheid van hulp
betoon nogmaals duidelijk te maken.
De voorganger van een Chr. Geref. Kerk
in 't Oosten des lands (wiens arbeid op po-
litick-maatschappclijk terrein sinds jaren
onze groote waardccring heeft) schrijft over
een familielid, die sedert de mobilisatie een
open wond in den rug heeft cn wiens groot
gezin op den steun der familie is aangewe
zen.
Eenmaal, vóór 1923 ontving dat gezin een
uitkeering van f 1000, doch daarna kwam de
meedoogenlooze berichtkaart, dat verdere
uitkeeringen niet gegeven zouden worden.
Een ander kreeg door herhaaldelijk kou
vatten in den dienst chronische bronchitis
en asthma.
In 1923 kon hij licht werk doen In den
tuinbouw, doch stortte in en kon sindsdien
niet meer arbeiden.
In 1921 kreeg hij f 800, daarna f 200
t 300 per jaar.
Heeft die man geen recht dan Is dat f 200
te veel; werd hij dc*>r en in den dienst in
valide, dan komt hem een behoorlijk pensi
oen toe.
Een oud-zcemilicicn, wiens lichaamslijden
te vrecselijk is om het hier te beschrijven,
heeft dat, volgens verklaring van een spe
cialist, te wijten aan de onoordeelkundige
roekelooze behandeling van den militairen
arts. Hij ligt al tien jaar in een gipsbed cn
krijgt een uitkeering als boven.
Volhouden.
Moet dat alles maar zoo blijven?
I.Jag dat?
Kan ons volk, kan onze Regcering dat voor
God verantwoorden?
Zal de laatste nu eens tot daden komen?
In de Kamer bleek onlangs opnieuw (het
onbegrijpelijke rapnort der commissie tot
onderzoek van verzoekschriften was er nog
niet), dat de overgroote meerderheid der
leden bereid is gelden voor dit doel te vo-
teeren.
Wij dachten, dat de zaak nu op rolletjes
zou gaan; maar in de laatsto dagen komt
de vrees weer boven.
Wat nu?
Aanhouden!
We hebben hier voor ons een lange lijst
van predikanten, uit elke kerkformatie en
van elke theologische richting, die blijkens
hun uitspraken den nood der mobilisatie
invaliden kennen.
Laten zij nu eens medewerking verleenen!
Laten zij de hun bekende individueele ge
vallen ter kennis van de Regcering brengen.
Laten zij het er op wagen om woorden te
hooren, zooals de onrechtvaardige rechter
tot de onverschrokken vrouw sprak;
want,
toen werd er recht gedaan.
En op recht wachten de slachtoffers der
mobilisatie nu al meer dan tien lange en
bange jaren!
EEN JUBILEERENDE JONGEDOCHTERSVEREENIGING.
De Ned. Ilerv. Jongedochtersvereeniging op Geref. grondslag „Spreuken 3 6" te Gorin-
chem, vierde haar tO-jarig bestaan. Op de fotobestuur en leden der vereen. Lillend
van links naar rechts de dames: 1. Middelhoven, P. van Muylwijk, 2e secr.esse; J. P.
flakkert, secr.eD. J. Sronk, pres.e; T. Cornet 2e pres.e; S. Spronk, penningm.e; F.
Groenenberg en M. de Craaff, bestuursleden. De beide presidenten zijn reeds vanaf de
oprichting aan de vereeniging verbonden.
onze politieke actie weggenomen worden.
Lees:
„Wat de laatste driekwart eeuw aan winst
bracht op staatkundig gebied, is voor een
r groot deel liberaal werk. Dat geldt de
sociale wetgeving evenzeer als de uithrei-
ding van den staatkundigen invloed ook van
dp krineen der bevolking die daarvan ver-
stnkpn waren, evenzeer als het onderwijs
Op elk terrein onzer staatkundige bescha
ving en ontwikkeling heeft de vrijzinnige
gedachte in Nederland baanbrekend werk
gedaan.
En dat zal blijven doen, als zuurdeesem in
de andere partijen doorwerkend, als de vrij
zinnigen er meer m slagen den ergsten
vijand, de kleinmoedigheid in eigen kring,
te overwinnen."
Even lachen.
En vooral niet boos worden.
WAT REEDS BEREIKT WERD
NIEUWE PLANNEN.
Het nieuwe vliegtuig van Dornicr.
DE „AVIOLANDA"-FABRIEKEN TE
FAFENDBECHT.
EEN BELANGWEKKENDE INDUSTRIE.
Dc ontwikkeling van de vliegtuigconstruc-
tie heeft, niet zonder den grooten invloed
van den grooten oorlog, een ongedachte,
snelle koers genomen.
Algemeen is het streven waar te nemen
niet alleen naar verbetering van allerlei
daarvoor in aanmerking komende onderdee-
Icn, maar ook om telkens weer nieuwere,
meer stoute typen te scheppen.
Steeds grooter wordt het gebied, waarop
zich de vliegtuigbouwkunde waagt en ook
het gebied, dat door deze wetenschap ont
sloten wordt In het bijzonder de laat
ste jaren zijn in dit laatsto opzicht ver
bazend vruchtbaar geweest
Het is thans geen droombeeld meer te
spreken van een luchttrein, waarmede van
Amerika naar Europa en omgekeerd het
reizen mogelijk zal blijken. Men legt er
zich op toe luchtvcrvoergelegenheid te bou
wen, dat al hetgeen tot nu toe bereikt werd
verre in de schaduw laat Het transatlan
tisch luchtverkeer is vandaag niet meer een
een technische quaestie, doch een van
practijk en organisatie.
Het vliegbedrijf moet nog rationeel wor
den gemaakt cn geldelijk te dragen. In
weerwil van het steeds uitleggen van de
luchtlijnen en het steeds vergrooten van het
vervoermateriaal blijft tot heden het op de
been houden van vliegbedrijf en vliegtuig-
bouwbedrijf meestal nog offers, te groote
offers in den vorm van bijdragen en toeslag
vragen. Dat kan niet in het oneindige wor
den voortgezet Wie zich rekenschap geeft
van wat onze K.L.M., waarop wij terecht
trotsch zijn alzoo heeft noodig gehad en nu
weer ook al weer terecht vraagt om de
ontwikkeling van de luchtvaart in Ned.
Indië, zal dit onvoorwaardelijk toestemmen.
Straks moeten bouwers en exploitanten van
vliegtuigen den weg hebben gevonden van
economische bestaanbaarheid. Deze beiden
nu, vergrooting van actieradius en economi
sche resultaten van het gebruik ervan kun
nen o.i. het beste worden bevorderd door
het vliegtuig van groot model. Hoe meer
personen op een tocht kunnen worden mee
gevoerd des te grooter is de kans, dat in
komsten en uitgaven der exploitatie klop
pen en de vervoerprijs aan den lagen kont
komt
Het moet gezegd, dat wij met reuzenschre
den dit ideaal naderbij komen, wanneer
men ziet, wat de Zeppelin-werf te Frie-
drichshafcn heeft weten te bereiken met het
in de vaart brengen van de LZ 127. Er mo
ge nog te verduren zijn geweest de invloed
van den storm, die storend op de vaart in
werkte, het 6tatig heenkoersen overigens
van de oude naar de nieuwe wereld heeft
nieuwe aspecten gegeven aan hetgeen nog
op het programma is gebracht Stabiel is
de LZ 127 gebleken te zijn en vandaar dat
de onvermoeide Dr. Hugo Eckcncr er aan
denkt in ongeveer 300 uren om den aardbol
heen te vliegen. De actieradius is vergroot
tot 14.000 Kilometer cn de bedrijfszekerheid
zoover verzorgd als heden mogelijk is. In
plaats van benzine heeft men voor de mo
toren een moeilijk ontbrandbaar gas ten
gebrtiike ingevoerd. Verre overtreft de LZ
127 het tot nu toe bereikte en wie op het
veld of in de loods te Fricdrichshafen het
gevaarte, lang pl.m. 235 meter met een door
snede van pl.m. 30 meter, met zijn inhoud
van pl.m. 105.000 kubieke meters zag en
van binnen beschouwde, moet dit erkennen.
Restaurant, keuken, 10 slaapkamers e.d.g.
comfort duiden een reeds bereikte hoogen
trap van ontwikkeling aan.
Gebleken is, dat de normale snelheid op
120 kilometer te stellen is, dat is veel snel
ler dan de snelste treinen en laat de snel
ste Occaanstoomers verre achter zich. Moge
lijk kan in hüzondere gevallen door toedoen
van speciale handelingen de snelheid nog
met 15 kilometer per uur vergroot worden.
Indrukwekkend dit alles als men bedenkt,
dat het leeggewicht van de LZ 127 onge
veer GO ton, zestigduizend kilogrammen, be
draagt. Gerekend is hierop dat behalve het
toelaatbare aantal passagiers, pl.m. 30 de
bediening vraagt ook ongeveer 30 personen
nog ongeveer 15.000 kilogram, of een
groote spoorwagen, vrachtgoed kan worden
meegevoerd.
In Altcnrhein. n.d. Zuidelijken oever van de
Bodensce bevindt zich op Zwitscrschen bo
dem een deel der reusachtige werkplaatsen
an de Dornierwercke, de Do X, d.w.z. het
tiende type door Dornier ontworpen, welke
DO X ongeveer GO passagiers, de bemanning
welke op 9 A 10 personen te stellen is, niet
medegerekend, zal kunnen vervoeren. Als
de vorige typen geheel van Duraluminium
geconstrueerd. Dat is het pionierswerk van
Dr. Ir. Claudius Dornier, het iederen dag
kampen met haast onoplosbare vraagstuk
ken op het gebied der metalen vliegtuig
bouw. Iedere arbeidsdag heeft hem letterlijk
strijd, teleurstelling en zege gegeven. Nieuwe
gezichtspunten, bezwaren en teleurstellin
gen wisselden onophoudelijk elkander af,
maar met stagen arbeid en naarstig willen
vorderde hij langzaam maar zeker. De hui
dige technicus leert in zijn studententijd on
middellijk goed waar Dr. Dornier maanden
naar had te zoeken. En zoo heeft Dr. Dornier
op de latere constructeurs voor een enorme
massa practische kennis. Wanneer dan ook
huidige jongere constructeurs met een
nieuwe groote boot durven te komen, her
kennen mannen als Dr. Dornier onmiddel
lijk in dit ontwerp de fouten door hen reeds
tien jaar geleden gemaakt, fouten uit den
weg te ruimen door langen ingespannen ar
beid of te vermijden indien men beschikt
over de geweldige ervaring van Dr. Claudius
Dornier.
Zooals gezegd wordt in de Dornier-Metall-
Bauten fabriek het voor zoover thans be
kend grootste vliegtuig, dat tot heden
vervaardigd werd gebouwd. De voor cenige
maanden sterk de aandacht trekkende „Ro-
mar" product van Dr. Ir. A.Rohrbach
Iaat de DO X achter zich.
De romp van de boot is 40 meter lang;
het gehecle vliegtuig zal een eigengewicht
hebben van 25000 Kg. en een lading kunnen
vervoeren van pl.m. 26.500 Kg., waarbij op
te merken is, dat de ver voert apacit ei t zeer
waarschijnlijk nog beduidend zal kunnen
worden vergroot
De voortbeweging van de DO X geschiedt
door 12 motoren, luchtgekoelde met een ge
zamenlijk aantal paardckrachten van 0000.
De actieradius wordt berekend op 4250 kilo
meters, waardoor met één tusschen lading op
de Azoren gelijk planmatig beraamd is
vanuit Europa Amerika te bereiken is.
Ook bij dezen bouw is gerekend op com
fort voor de passagiers. Zoo zullen 12 slaap
kamers worden ingebouwd, ccn restaurant,
een electrische keuken en rijkelijk gelegen
heid voor bagage. Aan boord zal ongeveer
18000 liter benzine worden meegevoerd.
Zie hier een kabine van de L. Z. 127. fn
gereedheid gebracht voor den nacht. Men
kan zich schier niet voorstellen, dat dit
knusse vertrekje den passagier lot nachtver
blijf in een luchtschip dient.
Boven de verdiepingen, waar zich ben
zine en laadruim bevinden, alsmede het tus-
schcndek zijn de slnapruimtcn en verblijf
plaatsen van het bedienend personeel, dat
vrij van dienst is. Voor deze ruimte in den
boeg zijn de navigaticruimtcn ingebouwd.
Deze boot is beiderzijds voorzien van
vastaangebouwde drijflichamcn, waarop de
vleugelstijlen rusten, hetgeen een hoogc zee
waardigheid verschaft en doelmatige, een
voudige vastheid en stevigheid.
Een vlieatuig boren het mrer van Constanx.
Dit kiekje geeft een gelukkige combinatlt
van natuurschoon en techniekwonder.
Gerekend wordt, dat dit vliegtuig een
snelheid ongeacht ongunstig \s*»r— het*
ben zal van 1S5 kilometer per uur, en in
dien noodig in bijzondere gevallen een snel*
heid van 240 kilometer per uur.
Nog is te vermelden, dat de DO X niet ts
beschouwen is als een probeersel maar ia
serie wordt get ouwd.
Verbazing bevangt den toeschouwer bij
het zien van het nieuwste luchtvaartuig en
wanneer ook de kosten in aanmerking go-
nomen worden valt een vergelijking van
LZ 127 met DO X zonder veel voorbehoud
ten gunste van de DO X uiL
Kleinere typen van dezen bouwer Dr.
Dornier hebben wij in ons land gezien. In
Juli bezocht de z.g.n „Super Wal" ons land
voortgedreven door 4 motoren ieder van
450 P.K., waarin in het voorschip een ca
bine voor 13 personen en achter de bestuur-
dcrszitplaatscn en radiohut zijn de tank*
ingebouwd 4 maal G00 L en 4 maal 285 L»
en daarachter weer een passagierscabino
voor 11 personen. Volledig belast weegt ds
Super „Wal" 9400 Kg.
Een ander type wordt gebouwd In ds
mooie fabrieken van Aviolanda te Papcn-
drecht, meer speciaal voor onze NederL In
dische marine.
Heeft de Super „Wal" een bootlengte van
24.6 meter en vleugelwijdte van 28.6 meter,
de „Wal" te Papendrecht heeft een boot-
lengte van 16.8 meter en vleugelwijdte van
22.5 meter.
Wanneer men deze, ook zeevsardigs bo<*
ten ziet, kan men nauwelijks meer «ienken
aan een vliegtuig maar moet men zien een
vliegende booL Deze booten hebben Amund
sen naar de Noordpool gebracht en terug,
voerden Franco van Spanje naar Argentinië,
bewaanle Locatelli, gedurende een storm,
veilig onder de kust van Groenland en be
reikten een grooter aantal wereldrecords dan
eenig ander voortbrengsel van metaal vlieg
tuigbouw.
De fabrieken te Papendrecht van Aviolan
da" staan onder de energievke leiding van
onzen groot-industrieel Adolph H. Burger
hout; ondanks de bijna onoverkomelijke ba-
invaren aan vliegtuigbouw vooral bij den
aanvang verhonden slaagden de heer Bur
gerhout en zijn bekwame medehelpers ds
Irs. E. II. Ca bot en O. Stellman er in om
in een jaar tijds na de stiohting der fabriek
14 booten naar Oo6t-Indië af te leveren. Mei
deze fabriek is Nederland een belangwekken
de industrie rijker geworden en de heo*
Burgerhout, die het fin&ncioele risico aan
vaardde heeft recht op dank en een geluk*
wensch.
In een plechtige bijeenkomst reikte 1 Oc
tober ll„ de burgemeester van Papendrecht
te Fricdrichshafen o.a. in tegenwoordigheid
van den heer Adolph Burgerhout een oor
konde uit namens de gemeente Papendrecht
aan Dr. Ir. Claudius Doniier, aangezien dezs
gemeente door de vestiging van „Aviolan*
da" zeer bijzonder is gebaat.
De „Wal" als verkeersvliegtuig.
Luchtvaart.
ENKELE CIJFERS OVER 1928.
De K.L.M. heeft in het afgeloopen jaar
17,165 passagiers, 688,130 K.G. goederen,
35,100 K.G. briefpost en 23,233 K.G. pakket-
post vervoerd. Ten opzichte van 1927 betee-
kent dit een vermeerdering van het vervoer
van passagiers met S3 pet., van het goederen
vervoer met 71 pet., een tweevoudige toe
neming van het postvervoer en e«.n toeneming
met 42 pet. van het gewicht aan pakketpost.
De K,L.M.-vloot presteerde 1,726,118 ton
K.M. tegen 1,272,000 in 1927, hetgeen een ver
meerdering met 35,4 pet. beteekent.
De toeste n vlogen 10,287 uur tegen 8187
In 1927. Zy legden daarby omstreeks 1%L mil-
lioen K.M. af; de dienstregeimatigheid bedroe»
95 pet.
Het aantal personen d:e korte vluchten met
de K.L.M. maakten op de vliegvelden en op
Soesterbcrg, Den Helaer, Arnhem, Venlo enz.
bedroeg 17,170.
Tal van byzondere vluchten werden uitge
voerd, tezamen over 450,000 K.M. Wy noemen
hierbij de vluchten op Ameland, Schiermon
nikoog en Urk op 1, 3 en 4 Januari, toen deze
eilanden tengevolge van ysgang van alle ver
keer waren verstoken; de vluchten van den
heer Van Lear Black (oz. naar Khartoem,
Kopenhagen, Berlyn, Reims, Southampton
enz.), Major Holt en Captain Loewenstein.
Het vervoer van tuinbouwproducten is ge
weldig gestegen. In Mei alleen bedroeg dit
reeds 70,000 K.G. Wanneer men de resultaten
van een enkele maand van den zomerdienst
vergelijkt met de resultaten van 12 maanden
van nog slechts enkele jaren geleden, beseft
men pas, welk een reusachtige vooruitgang is
Zoo is het aantal passagiers over Augustus
1928 ongeveer gelijk aan dat over het geheele
jaar 1923 en is het vervoer van aardbeien (niet
van andere tuinbouwproducten) in Mei alleen
I reed9 gelijk aan het geheele goederenvervoer
1921.
Uit het Sociale Leven.
UIT HET STOOMT RA WLERBEDRljr.
Een collectie! contract
Op 27 Dec. en 2 Jan. werd geconfereerd
door den Chr. Zeeliedenl>ond en de Chr Fa-
brieks- on Transportarbeiders met do ree-
ders ter zake van een nieuw collectief con
tract
Hoewel in de vergaderingen vrij groote
I ontevredenheid werd geuit ten opzichte van
I bepna de naar voren gebrachte en door de
reeders tot nog toe niet ingewilligde putVen.
I gaven de 'eden de besturen, vo'machl. reke
j ning houdende met de door de vergaderin-
j gen gemaakte opmerkingen, ern collectief
contract af te sluiten voor den tijd van twee
I Jaar.
j De besturen der Chr. organisaties en der
IJmuider Federatie zullen nu hei de nrga
J nisalies door het bestuur der Reedersver
I toegezonden cnncept-coTVract gezamenlijk
hchnnde'en en zoo mogelijk em gr-meen
1 schappelijk standpunt betreffende de ver
INGEZONDEN MEDEDEELINO.
Ij Ilacmatogen j
II SS JAAR BEPROEFD I
fJi(oeówunend-Ve%die'iAena.
schillende zaken vaststeken.
Vermoedelijk zullen nog enkele gezAmm-
li'ke besprekingen met de reeders noodig
zijn, alvorens het contract definitief zai
kunnen worden jnderteokend.
ERNSTIGE AANRIJDING»
Op den llclderschcwcg bij Alkmaar Is het
achtjarig dochtertje van Berkhout uit Boi-
gen, door een auto aangereden. Met een lich
te hersenschudding en een beenbreuk werd
het kind opgenomen cn met een anderen
passerrenden auto naar de ouderlijke wo
ning'en vandaar naar het St. Eli*al>eth-
ziekenhuis te Alkmaar vervoerd. De be
stuurder van den aan rijdenden auto reed
door.