r
NI UWE LEISSCHE COURANT
van
VRIJDAG 30 NOV.1928
TWEEDE BLAD.
WAT DE BLADEN ZEGGEN.
Geen schaamte en geen fatsoen.
Wij lezen in „De Volkskrant":
De „Telegraaf" staat letterlijk voor
niets.
Wat na het voorgevallene ieder voor
onmogelijk zou houden, durft zij be
staan.
Ze drukt een teekening af van Louis
Raemaekers over November 1918.
Een prent in twee afdeelingen.
Het bovenstuk vertoont de heer
Troelstra in dreigende houding, met
de Jacobijnenmuts getooid, een ge
trokken zwaard in de eene, een lont in
de andere hand.
Tegen de Nederlandsche Maagd, als
een bedaagd besje met neepjesmuts op
een stoel gezeten, breiende aan haar
keus. schreeuwt hij: „Overmorgen om
11 uur RRR evolutie! 1 I
Het benedenstuk van de plaat geeft
een heel ander beeld.
De Nederlandsche Maagd, thans een
struische vrouw, den eenen arm in de
zij, dreigt met de opgeheven pook den
klein geworden Troelstra, die zijn
wapenen heeft laten vallen en sta-
melt:„hi-hi, 't was maar 'n fopje".
Zoo iets durft de Telegraaf af te
drukken.
Men staat er eenvoudig beduusd
van.
Het blad, dat op den „vooravond"
van de verwachte revolutie, in het
nachtelijk uur want er was geen
minuut te verliezen zijn afgevaar
digden naar den heer Vliegen zond,
om dezen den steun van een groot
dagblad aan te bieden; dat, had de
S.D.A.P. het aanbod aanvaard, den
volgenden dag als sociaal-democra
tisch en revolutionair orgaan zou zijn
ontwaakt, met een revolutionaire di
rectie en een revolutionaire redactie,
dit blad durft nog een loopje te ne
men met het revolutie-plan van den
heer Troelstra.
En allicht meenen de lezers van de
„Telegraaf", die zorgvuldig onkundig
zijn gelaten van het nachtelijk bezoek
van den hoofdredacteur aan president
Vliegen, nog, dat door de kloeke' hou
ding van het blad, althans mede door
die kloeke houding, het revolutie-ge
vaar is gekeerd.
Er mankeert aan Raemaekers'
prent slechts dit onderschrift: „Ons
werk!" om de verlakkerij van het pu-,
bliek nog meer illustratief te maken.
Inmiddels is wat de „Telegraaf"
geléverd heeft een sterk staal van
haar schaamteloozen durf.
Ieder ander, die in haar geval ver
keerde, zou zich schaden en zich muis
stil houden.
De „Telegraaf" kent geen schaamte
en geen fatsoen: zij etaleert, of het een
heldenstuk was, haar eigen schande.
Bij haar vergeleken, heeft Troelstra
met de erkenning van zijn vergissing
een nobel figuur gemaakt.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: Te Oosterbierum (toez.),
D. M. Vermet te Balk. Te Wanswerd, G.
Montfrans te Barneveld. Te Asten, de heer
M. van Reken, cand. te 's-Gravenhage. Te
Oudega, J. Kalshoven, te Ovezande. Te
St. Annaland, G. C. Severijn, te Waarder
(Z.-H.).
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Hasselt, J. Maaskant,
te Echten.
Aangenomen: Naar Wons, E. N.
v. d. Loo, cand. te Zwagerveen. Naar
IJmuiden, W. Seinen, te Opperdoes.
Bedankt: Voor Mildam, Makkum en
Stadskanaal Pekelderweg, E. N. van Loo,
cand. te Zwagerveen.
VACATURE-WEE.
Van de zes Herv. predikantsplaatsen in
de gemeente Ten Boer zijn er nu 5 vacant.
Alléén Wittewierum heeft nog maar een
predikant.
FEUILLETON.
De vreemde landlooper
4) o
Hendrik heeft hem kleedingstukken
van jezelf gegeven en ik werd bijna
verlegen toen die man met zijn zwar
ten baard en donkere, schitterende
oogen op mij toetrad en mij heel net
jes bedankte. Ik wist heusch niet wat
ik zeggen moest".
„Voor 't eerst in je leven?" plaag
de Elwitz haar.
„Och Kurt, maak nu geen grappen;
je kunt 't gerust gelooven, dat 't mij
door de ziel sneed toen ik er aan
dacht, hoe er iemand hongerig, half
bevroren en in lompen gekleed voor
onze deur had gestaan. Iemand, die
misschien van onzen stand is, die ge
droomd had van een leven vol vreug
de en geluk en nu bedelend door de
straten zwerft".
..Kan ik hem nog zien, Clara, of zou
hi.i al slapen; want je hebt hem toch
zeker een bed gegeven?"
Mevrouw Elwitz knikte glimla
chend. ..Hij slaapt al. Ik had Hendrik
opgedragen een der dienstbodenka
mers voor hem gereed te maken, maar
Hendrik heeft, hem bij zich gehouden.
Met de oogen vol tranen heeft hij mij
verteld, dat de stumper sliep als in
Abraham s schoot. En wat nu, Kurt?"
„Ja, zeg dat zelf eens, verstandig
JUBILEA.
Ds. D. J. van Dijk, pred. der Ned. Her
vormde Gemeente te Zuidwolde (Dr.) viert
13 December a.s. zijn zilveren ambtsfeest.
Ds. v. Dijk aanvaardde het predikambt te
Steenwijkervvold, welke gemeente hij dien
de van 19031923, toen hij naar zijn tegen
woordige gemeente vertrok.
Dr. M. M. den Hertog, predikant der
Ned. Hervormde Gemeente te Den Haag,
mag 20 December a.s. herdenken, dat hij
gedurende 25 jaren in den Dienst des
Woords werkzaam is. Vóór zijn komst te
Den Haag, diende hij de Gemeenten van
Nieuwerkerk aan den IJsel en Hlllegom.
Sedert 1909 dient hij zijn tegenwoordige
gemeente.
Ds. A. Schouten, predikant bij de
Geref. Kerk van Aalten, is 13 December
a.s. 25 jaar predikant in zijn tegenwoor
dige gemeente. Ds. Schouten die in 1864
geboren werd, aanvaardde zijn bediening
bij de Kerk van Charlois in 1890, van
daar vertrok hij in 1899 naar Willemstad,
welke gemeente hij in '99 verwisselde met
Rozenburg, van waar hij 13 December 1903
in Aalten kwam.
Ds. J. de Visser, Ned. Herv. predikant
te Middelburg, herdenkt 13 December a.s.
zijn 25-jarige werkzaamheid in deze Ge
meente. Ds. de Visser, die 8 April 1894
zijn ambt te Brakel aanvaardde, stond
achtereenvolgens te Brakel (1894—1897),
Leerdam (1897—1901), Makkum (1901—1903)
in welk laatstgenoemd jaar hij te Mid
delburg kwam. Ds. de Visser is praetor
van den Ring Middelburg en lid van het
Classicaal Bestuur van Middelburg.
PRAEPARATOIR EXAMEN.
De classis Zwolle der Geref. Kerken
heeft gisteren praeparatoir geëxamineerd
den freer B. W. Ganzevport, die zich dade
lijk beroepbaar stelt. Zijn adres is Diezer-
straat 116, Zwolle.
Ds. W. GOEDHUIS.
De classis Kollum der Geref. Kerken
heeft, gehoord het advies van Deputaten
art. 49 K.O. de emeritaatsaanvrag-e van
Ds. W. Goedhuis van Eestrum, naar De
Standaard verneemt, niet ingewilligd, wijl
zij daarvoor niet voldoende gronden aan
wezig achtte.
Ds. Goedhuis is reeds eenigen tijd lij
dende ean zepuwoverspanïng, waardoor
hij zijn ambtswerk niet kan verrichten.
Tot half Maart heeft de classis door
liefdebeurten voorloopig den predikdienst
te Eestrum geregeld.
ONDERLINGE STEUNREGELING
DIACONIÈëN.
De classis Beilen der Geref. Kerken zal
13 Febr. a.s. te Beilen een vergadering
houden, samen te roepen door de Kerk
van Diever, waarin Ds. W. J. Smidt van
Dwingeloo zal refereeren over de onder
linge steunregeling van de diaconieën
voor verpleging van doofstommen, enzi
PROF. HEPP CONTRA
Dr. v. d. VAART SMIT.
De heeren H. Redert, hoofd eener Chr.
school en W. Troost Jaczn., beiden lid der
Geref.' Kerk van Zuid-Beijerland hebben
een schrijven gericht aan de Kerkeraden
der Geref. Kerken in Nederland, waarin
zij o.m. protesteeren tégen de wijze, waar
op prof. Hepp dr. v. d. Vaart Smit, hun
predikant, in De Reformatie bejegent. Er
is geen reden vöor zoo schrijven zij
om den persoon of het werk van dr. v. d.
Vaart Smit in verkeerd licht te plaatsen.
Wij kennén hem als een actief predikant,
die zijn taak vol ijver en met eere ver
vult.
GIFTEN EN LEGATEN.
De Ned, Herv. Kerk te Terneuzen ont
ving voor schulddelging 'n gift van 1000.
CONCUEREERENDE SYNAGOGEN.
Te Scheveningen werd eenige jaren
geleden een synagoge voor de Neder
landsche Israëlieten opgericht en door
den kerkeraad der Israëlietische ge
meente te 's-Gravenhage als ge
meentelijke synagoge erkend en ge
steund.
Nu doet zich het geval voor, dat een
der Israëlieten, aldaar woonachtig, in
zijn eigen huis synagogedienst houdt
en een aantal personen, die de ge
meente-synagoge zouden kunnen be
zoeken, daarvan tot zich trekt. Door
deze handelwijze wordt het bezoek
aan de gemeente-synagoge tegenge
werkt en heeft dit zelfs tengevolge,
vrouwtje! Wat heb je besloten?"
„Kurt, stuur den man niet weer de
straat op! Het is mij alsof wij hier een
leven konden redden".
„Morgen zullen we zien wat we kun
nen .doen", antwoordde Elwitz; „ik
zal eerst met hem spreken. En als het
eenigszins mogelijk is, zal de man
niet opnieuw op straat gezet worden".
TWEEDE HOOFDSTUK.
Den volgenden morgen zat me
vrouw Elwitz met 't ontbijt op haai
man te wachten, terwijl zij aan een
handwerkje bezig was. Zij hield van
den winter ter wille van deze rustige
morgenuren, waarin zij gezellig koffie
met haar man kon drinken en allerlei
met hem bespreken kon. 's Avonds
was daarvoor vaak geen tijd te vin
den. De landbouw nam haar man ge
heel en al in beslag; deze en gene
kwam hem spreken en zoo had hij het
den geheelen dag druk. Thans slie
pen de kinderen nog, ook behoefde zij
nog niet te vreezen den heer Hart
man te zien binnenkomen. Hij hield
van laat op te staan, en in Walters-
clorp mocht elke gast doen en laten
wat hij wilde.
Het werk van mevrouw Elwitz wil
de niet recht vlotten. Zij wist dat
haar man in zijn kamer was en met
den landlooper sprak, wiens naam zij
nog niet eens kende, en naar wiens
omstandigheden zij zeer nieuwsgierig
was.
„Misschien kunnen we den zoon
dat het moeite kost om den dienst in
de gemeente-synagoge vooral op werk
dagen geregeld voort te zetten. De le
den der vereeniging Schewes Achiem,
die de synagoge hielp oprichten, heb
ben nu besloten om de tusschenkomst
van den kerkeraad te 's-Gravenhage
in te roepen om te verkrijgen, dat de
particuliere synagogedienst zal wor
den gestaakt, en afkeuring wordt uit
gesproken over de handelwijze van
den Israëliet, die op deze wijze de ge
meente-synagoge te Scheveningen in
gevaar bréngt, en dit te meer, daar
deze lid van den kerkeraad is.
DE GODSDIENST
IN DE VEREENIGDE STATEN.
De „Record" ontleent aan de offici-
eele „Religions Census" van de Ver-
eenigde Staten van Amerika eenige
cijfers betreffende de godsdienstige
groepen in dit land.
Reeds werd in de buitenlandsche
pers vermeld, dat van de 54.624.976
Amerikanen, die zich als leden* van
kerkgenootschappen opgaven, er
18.605.003 tot de R. K. Kerk behooren
en 30.640.000 tot de Prote9tantsche.
De Record merkt echter op, dat de
ze cijfers een verkeerd beeld geven,
daar de R. K. Kerk ook al haar doop
leden meetelde, terwijl de Protestante
Kerken slechts het getal harer belij
dende leden opgaven.
Zoodoende becijfert het blad, dat, de
doopleden allerzijds meegeteld, de cij
fers zijn: .18.605.003 R. K. en ruim 86
millioen Protestanten.
Voorts blijkt nog uit de cijfers, dat
de R. K. Kerk in Amerika in de laat
ste 10 jaren met 18.3 pet., de Protes-
tantsche kerken met 19.5 pet. vooruit
gingen.
Deze groeiden dus naar verhouding
iets sterker dan de R. K.
In een ander opzicht wint deze het
in de laatste 10 jaren, n.l. in de uit
breiding van haar geestelijken staf.
Het aantal geestelijken is geweldig
toegenomen en richtte zich, veel meer
dan voorheen, ook op de andersden
kende bevolking. Gemeenlijk meet
men naar het stichten van nieuwe bis
schopzetels en het uitbreiden der gees
telijkheid den groei van een kerk af.
Dit is echter, naar uit de cijfers blijkt,
niet altoos juist.
BINNENLAND.
FEDERATIE VAN CHRISTEL. VEREEN.
VAN EN VOOR VROUWEN EN MEISJES.
Van 1926 November ontving de Fede
ratie van Chr. Vereenigingen van en voor
Vrouwen en Meisjes een bezoek van Miss.
M. A. Dingman, secretaresse voor sociale
aangelegenheden van de World's Y.W.C.A.
Miss Dingman heeft in Frankrijk het
oorlogswerk geleid van de Amerikaansche
Y.W.C.A. en heeft daarna in China, Ja
pan, Nieuw Zeeland en Australië als „in
dustrial secretary" de vereenigingen al
daar s-eholpen.
In Rotterdam, 's-Gravenhage, Amster
dam en Utrecht heeft zij voor verschillen
de groepen der Federatie gesproken, in
's-Gravenhage gedurende vier. middagen
een cursus gehouden en van 2426 Nov.
een week-end in Doorn geleid.
Spreekster legde steeds den nadruk er
op dat juist het Christelijk beginsel mee
moet brengen belangstelling in de ver
schijnselen in het maatschappelijk leven,
die zij op uitnemende wijze wist te teeke
nen. Liefde alleen helpt hier niet voldoen
de, hier moet ook begrip zijn en kennis
van zaken, van wetgeving, van sociale
maatregelen.
Al zal de philantropie altijd een plaats
moeten hebben in de samenleving, ons ge
wone vereenigingsleven moet niet het
stempel dragen van voor anderen, maar
van met anderen. Uit haar velerlei onder
vindingen illustreerende spreekster deze
houdingen en bracht naar voren de on
derlinge afhankelijkheid van menschen,
natiën, rassen. Ook wees zij er op, dat,
als bij uitbreiding van het werk, het bud
get steeds giooter wordt, men er zorg
voor moet dragen, dat men de onderne
mingen goed zakelijk opzet, zocdat er geen
gulden verloren gaat. Uit een en ander
was voor ons veel te leeren. Ons land ver
heugt zich niet alleen in een goede so
ciale wetgeving, maar ook in het feit, dat
er zorg voor wordt gedragen, dat deze na
geleefd wordt.
Dit ontslaat ons echter geenszins van
voor een vader of moeder redden",
dacht zij.
Daar trad Elwitz binnen en vol ver
wachting keek zijn vrouw hem aan.
„Hij blijft hier, Clara; 't is besloten",
zei Elwitz, terwijl hij plaats nam;
„maar geef me eerst een kop koffie
.en dan zal ik je alles vertellen wat hij
gezegd, en tevens wat hij verzwegen
heeft. Het is een levensloop uit dui
zenden".
„Je bent een en al ernst geworden,
Kurt", zei mevrouw Elwitz, haar echt
genoot een kus gevend; drink nu maar
eens eerst rustig je koffie op; je weet
wel, ik kan wachten".
„Maar een beetje nieuwsgierig ben
je toch wel, Clara. Reken het maarl"
„Nu ja, als deelneming nieuwsgie
righeid is, dan ben ik heel nieuwsgie
rig".
De heer Elwitz lachte hartelijk. „O,
wat zijn vrouwen slim! Zij weten al
tijd haar eigenaardigheden heel mooi
te bedekken".
„Kurt", antwoordde mevrouw El
witz met een sehelmsch lachje, „zeg
me eens eerlijk de waarheid! Voor jou
zou het even goed een beproeving zijn
mij de levensgeschiedenis van den
man niet te vertellen, als voor mij
nu niet te mogen hooren".
„Tot morgen vroeg zou ik de ge
schiedenis heel goed geheim kunnen
houden".
„Werkelijk, Kurt?" en mevrouw El
witz zag haar gemaal verschrikt aan.
de verplichtingen, die wij zelf hebben.
Want ook hier is er voor ons allen nog
veel te leeren zien en veel te veranderen.
Ons vereenigingsleven is slechts middel.
Het doel ligt in de leden zelve.
Verder besprak Miss Dingman hoe alle
internationale corporaties op de een of an
dere wijze in aanraking, komen met so
ciale verhoudingen.
Daarom is samenwerking zeer ge-
wenscht.
De verschillende lezingen, waarvan na
tuurlijk geen uitgebreider verslag kan ge
geven woMen, werden steeds met groote
aandacht aangehoord, en waren zeer goed
bezocht. Dit eerste bezoek, dat bedoelde de
leden hare sociale verantwoordelijkheid te
doen voelen, heeft zeker aan deze bedoe
ling beantwoord.
DE NIEUWE RIJKSLEENING.
De Tweede Kamer heeft zonder de
bat en zonder stemming aangenomen
het wetsontwerp tot het aangaan van
een geldleening ten laste van het Rijk
tot een bedrag van 42 millioen (ter
aflossing van de 6 pet. Staatsleening
1923 C.).
OVEREENKOMST MET DE E. L. E
De Tweede Kamer heeft zonder de
bat goedgekeurd het Wetsontwerp,
waarbij 200.000 wordt aangevraagd
als deelneming in het kapitaal der K.
L. M. ter bevordering van het postver
voer naar Ned. Indië.
HET NEDERLANDSCH-BELGISCH
VERDRAG.
Een B. T. A. telegram uit Brussel
meldt d.d. hederi:
De „Indépendance Beige" verneemt,
dat het Belgisch gouvernement een
voor Nederland bestemde nota voor
bereidt, waarin zeer nauwkeurig de
Belgische inzichten inzake de oplos
sing der tusschen beide landen aan
hangig zijnde problemen zullen wor
den weergegeven.
DE VISSCHERSHAVEN TE
IJMUIDEN.
De Tweede Kamer heeft op verzoek
van den heer Schouten de beraadsla
ging geschorst over het wetsontwerp
tot bestendiging volgens de Comptabi
liteitswet van dè visschershaven te IJ
muiden als een tak van Rijksdienst.
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van gisteren.
Bezoldiging officieren.
Aan de orde is het wetsontwerp tot
uitkeering van de volle bezoldiging
aan op non-activiteit gestelde officie
ren.
De heer TILANUS (C. H.) vraagt
schadeloosstelling of te werk stelling
van officieren; die vrijwillig den
dienst verlaten, zonder te weten, of
zij op wachtgeld kondeh worden ge
steld.
Minister LAMBOOY zal de tewerk
stelling overwegen.
De heer K. TER LAAN (S. D.) ves
tigt de aandacht op de regeling van
den rechtstoestand voor onder-officie
ren.
De MINISTER zegt, dat deze niet
kan worden vergeleken met die der
officieren, daar onder-officieren een
verbintenis hebben.
Het ontwerp wordt aangenomen z.
hoofdelijke stemming.
Heffing van Havengeld.
Bij het ontwerp tot het brengen van
het beheer van het visschershavenbe-
drijf te IJmuiden onder de comptabi
liteitswet, uiten de heeren TILANUS
(C. H.) en VAN GIJN (Lib.) bezwaren
tegen het heffen van havengeld te
IJmuiden.
De heer BRAUTIGAM (S. D.) heeft
geen bezwaar tegen een matig haven
geld uit hoofde van de goede outillage
van de haven.
Op voorstel van den heer SCHOU
TEN (A. R.) worden de beraadslagin
gen geschorst.
Eenige kleine ontwerpen worden
zonder beraadslaging of hoofdelijke
stemming aangenomen.
Begroofing van Justitie.
Voortgezet wordt de behandeling
van de begrooting van Justitie.
„Ja, werkelijk, Clara, maar ik zal 't
niet doen; leg je werk nu neer en
luister naar me. Onze beschermeling
heet Karei Gratzer, en hij is de zoon
van een onderwijzer. De knaap heeft
spelende geleerd; zijn vader en moe
der hebben slechts één wensch ge
had ,hem te laten studeeren. De oogen
van den schoolmeester glansden als
hij er aan dacht, dat zijn zoon een
maal op den kansel zou staan. Maar
deze had geen lust in theologie, al
had hij er niets op tegen om te stu
deeren. Door eenige ondersteuning is
het den knaap werkelijk gelukt het
gymnasium te bezoeken. De man
heeft 't mij bekend, dat het leeren een
kleinigheid voor hem was, maar dat
hij niet veel geleerd heeft. Hij liet zich
tot allerlei streken overhalen, die hem
den toorn zijner onderwijzers op den
hals haalden, zoodat zij hem in de la
gere klassen lieten zitten. Zijn vader
stierf en de goede vrienden trokken
de hand van hem af, omdat hij niet
vorderde.
Door zijn domme streken verloor
hij de lust tot werken. Hij moest van
't gymnasium af en was niet eens zoo
ver, dat hij 't recht had op den een-
jarigen dienst. Een goed vriend van
zijn vader, een heereboer, nam hem
bij zich, opdat hij bij hem leeren zou
en eenmaal een inspecteursplaats zou
kunnen vervullen. Gratzer zegt dat hij
lust had in den landbouw, het was
een genot voor hem op het groote
De heer KLEEREiKOPEIR (S. IX) wil
meer eenheid in de opleiding voor het
politiediploma en vestigt er de aan
dacht op, dat aan sollicitanten voor
de rijksveldwacht vaak naar hun poli
tieke overtuiging wordt gevraagd.
De heer BOON (Lib.) acht de oplei
ding van de politiedienaren in de groo
te steden uitstekend, doch wenscht 'n
commissie van toezicht op de examens
De MINISTER zegt de opleidings
kwestie met de ambtenaren van bin-
nenlandsche zaken te zullen bespre
ken.
De heer KLEEREKOPER (S. D.);
dringt aan op een diepgaand onder-
zoek naar de oorzaken van de ont
vluchting van de vier gevangenen t3
Scheveningen en op het benoemen
van sociaal democraten in de colleges
van regenten over gevangenissen.
Op die manier kan een einde komen,
aan de partijdigheid bij het toelaten
van de lectuur.
Mei. MEIJER (R. K.) zou een betere
verhouding wenschen tusschen het
cantinegeld en de uitgangskas. Door 'n
te groote uitgangskas wordt vaak de
reclasseering belemmerd. Spr. wil
aan alle gedetineerden uitsluitend ge
smeerde boterhammen verschaffen, 't
Gemis aan vet acht zij voor de gezond
heid nadeelig.
De heer v. d. HEIDE (S. D.) betreurt
dat er niet meer openluchtgevange
nissen bestaan.
Mej. KATZ (S. D.) vestigt de aan
dacht op een nieuwe soort gevangenis
voor vrouwen in Amerika, waar de
meisjes huishoudelijk en ander werk
leeren. Zij pleit voor instelling van 'n
jeugdgevangenis voor vrouwen.
Mevr. BAKKER-NORT (V. D.) meent
dat aan de openlucht-gevangenis een
ruimere plaats in ons strafstelsel
moet worden toegekend. Zij meent,
dat de celstraf toch niet kan worden
gemist. De celstraf kan eenigszins
dragelijk gemaakt worden door het
vervangen van matglas door venster
glas en het brengen van meer afwis
seling in den gevangenis arbeid.
De heer DONNER, Minister van Jus
titie, streeft er naar, de colleges van
regenten zoo veelzijdig mogelijk sa
men te stellen. Inzake de lectuur moet
steeds eenige controle blijven bestaan.
De wenschen van Mej. Meijer zal spr.
overwegen.
De verdeeling tusschen cantine- en
uitgangsgeld berust op een algemee-
nen maatregel van bestuur. De minis
tro kan deze kwestie niet overlaten
aan de colleges van regenten.
Spr. zal zich op de hoogste stellen
van de vrouwengevangenis in Ame
rika.
De heer KLEEREKOPER (S. D.)
klaagt over de behandeling in de rijks
opvoedingsgestichten en wijst o.m. op
het geval van zelfmoord in het ge
sticht te Avereest.
Mej. KATZ (G. H.) acht het verkeerd,
dat de functie van secretaris van een
voogdijraad slechts als een nevenbe
trekking wordt beschouwd.
(Het licht in de zaal gaat uit, doclï
na eenige oogenblikken is de storing
opgeheven).
Minister DONNER heeft over het
geval te Avereest nog geen inlichtin
gen ontvangen. Het secretariaat van
den Voogdijraad kan zich bepalen tot
uitvoering.
De begrooting wordt aangenomen
z. h. st.
De vergadering wordt geschorst.
Avondvergadering.
Begrooting Binnenlandsche Zaken en
Landbouw.
Bij art. 75 vraagt de heer VAN
VOORST TOT VOORST (R. K.) meer
voorlichting van de landbouwers ten
aanzien van de varkensfokkerij.
Vooral voor de bacon-handelaren is
dit van groot belang.
De heer LEENSTRA (A. R.) zou
gaarne niet alleen voor de bacon een
Rijksmerk zien ingevoerd maar hij
wenscht ook een betere fokkerij, op
dat onze bacon in het buitenland zal
kunnen concurreeren met die uit De
nemarken.
De MINISTER merkt op, dat hem
ten aanzien van den uitvoer van ba
con geen dwingende maatregelen ten
dienste staan, Het eenige wat spr. kan
doen, heeft hij gedaan, n.l. het aan
bieden van een Rijksmerk.
landgoed van zijn beschermer te wo
nen en het bedrijf te leeren.
Een tijdlang heeft hij zijn best ge
daan en flink gewerkt, maar zijn ijver
is al heel gauw verkoeld. Hij vond
slecht gezelschap, was niet meer recht
hij de zaak en verspeelde de gunst
van zijn vaderlijken vriend. Toornig
zijn zij van elkander gegaan.
Intusschen was hij dienstplichtig
geworden en de tucht beviel hem alles
behalve. Toen zijn eerste dienstjaar
verstreken was, brak de oorlog met
Frankrijk uit. De ootlog, die menigeen
goed heeft gedaan, uit menigen los
bol een ernstig man gemaakt heeft,
hoeft, naar het schijnt, op Gratzer
een slechten invloed gehad. Hij zal er
misschien groote spijt van hebben dat
hij bij mij gebiecht heeft, zijn beken
tenis is waarschijnlijk het gevolg van
de oogenblikkelijke, weeke stemming,
waarin hij verkeerde, omdat wij hem
niet weggejaagd hebben evenals zoo
veel anderen. Hij moet een losbandig
leven geleid en zijn hartstochten bot
gevierd hebben.
Toen de oorlog voorbij was, werd
hij afgedankt, hoewel zijn diensttijd
nog niet afgeloopen was. Ten gevolge
eener verwonding aan den voet was
hij ongeschikt voor den dienst ge
worden.
Toen hij thuis kwam lag zijn moe
der op sterven; aan haar ziekbed be
loofde hij haar een fatsoenlijk leven
te zuilen leiden.
