CHRISTELIJK DAC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN Oil nummer bestaat uit TWEE Bladen. Belangrijkste nieuws in dit Nummer. 9de JAARGANG DONDERDAG 29 NOVEMBER 1928 NUMMER 2406 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal. r i 2.50 Per week f 0.19 Franco per post per kwartaal 1 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 ilygslW Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22l/« cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents EERSTE BLAD. Rotterdam was kweekplaats. Het is opmerkelijk, dat de S. D. A. P. ter gelegenheid van de herdenking van de dagen van November 1918 zoo bij uitzondering zich keerde tegen den heer Zimmerman, destijds burgemees ter van Rotterdam. Daarvoor zijn verschillende rede nen. In de eerste plaats heeft de heer Zimmerman zich de laatste jaren meermalen scherp uitgelaten tegen over de S. D. A. P. en heeft met name zijn medewerking aan de Telegraaf een scherp anti-socialistisch karakter aangenomen. Maar daarnaast is wel met bijzon dere aandacht in November 1918 naar Rotterdam gezien geworden. Immers in Rotterdam was de groo- te vergadering samengeroepen; daar had men de revolutie voorbereid; daar is ook het beruchte congres gehouden. Daardoor werd echter ook Rotterdam gemaakt tot het centrum van de ge- heele beweging. Het zou al van zeer slecht inzicht hebben getuigd, indien de burgemees ter van Rotterdam niet had doorvoeld welke plaats Rotterdam daarmede ge heel ongewild misschien, als politiek strijdtooneel innam. Dat legde ook bijzondere verplichtingen aan 't hoofd der politie op. Nu lag het voor de hand, dat de heer Zimmerman niet alleen macht tegen geweld stelde, maar ook tracht te langs minnelijken weg de leiders van het wenschelijke van bezwering der volkshartstochten te overtuigen. Voor wie objectief oordeelt, zal uit de woorden van den heer Zimmerman zelf, maar ook uit de woorden van Heykoop en Brautigam niet anders zijn af te leiden. Of de heer Zimmerman daarbij nog de mogelijkheid van slagen der revo lutie heeft aangenomen of niet, is een zaak, die geheel naast dit feit staat. Dat hij, ook al verwachtte hij zulks niet, met de mogelijkheid rekening hield verandert aan zijn houding als magistraat niets. Een onzer lezers vestigde in dit ver band er onze aandacht op, dat cle. heer Zimmerman op Zondag 17 November de tweede dag van het Rotterdamsche congres toen Troelstra reeds ziek was van de mislukking van zijn avontuur, op het voetbalveld te Rotterdam bij de uitreiking van den gouden onafhan kelijkheidsbeker een rede hield, die zeker teekenend genoemd mag worden Rotterdam's burgemeester wees toen op de tegenstelling met 1913, to'en die beker voor het eerst werd uitgereikt. „Het was eveneens op 17 November, zoo zeide hij den dag waarop in Rotterdam de onafhankelijkheidsfees ten gevierd werden. Toen waren wij eensgezind in ons volksbestaan, toen leefden wij met onze Koningin en met Oranje. Hoe geheel anders is het nu! Thans hebben wij de geheele week aan den rand van een burgeroorlog gestaan, die vreeselijkste ramp, die een volk kan treffen, nog wel in Rot terdam gekweekt". Vervolgens wees hij er op, dat Troel stra slechts even op het congres was geweest en slechts had getuigd zich te hebben vergist, om dan te vervol gen: „Een vergissing die tengevolge ge had heeft, dat ons land eenige dagen in beroering heeft verkeerd, zooals sinds menschenheugenis niet is ge beurd. Een vergissing, waaraan het te danken is, dat nu 5000 man troepen in Rotterdam zijn gelegerd, dat het stadhuis voorzien is van zoeklicht, draadlooze telegrafie-installaties, mi trailleurs en ander oorlogstuig, om van de reusachtige kosten, waarop t land is gejaagd, maar niet te spreken. Wanneer de autoriteiten zich ook vergist hadden, dan wapperde thans de roode vlag van de tinnen van ons stadhuis", zoo liet hij verder volgen. Zie, daaruit sprak niet de taal van een man, die enkele dagen in zenuw overspanning geleefd had en zijn hoofd was kwijt geraakt. Evenmin een snoever, die, inner lijk bevreesd, nu het ongeluk geluk kig is afgewend, een grooten mond opzet en den ernst zoo ver mogelijk weg doet. Neen, ook hier nog de erkenning van de hoogste ernst der vervlogen dagen en van de middelen, die moes ten worden aangewend. Inderdaad, omdat Rotterdam zoo'n centrale plaats innam was het noodig dat men in Rotterdam op alle gebeur lijke dingen voorbereid was. Daarom kunnen wij ook in de hou ding van den heer Zimmerman niet anders dan een loffelijke voorzichtig heid zien van een nuchter handelend magistraat, het tegendeel van een angstig, bevend, willoos werktuig #n de handen van volksmenners. Die lof komt hem toe, ondanks zijn geheel van het onze verschillend be ginselstandpunt. STADSNIEUWS. BEGRAFENIS Ds. G. H. BEEKENKAMP. De Directie van de H.T.M. heeft be sloten, in verband met de verwachte groote belangstelling hij de begrafenis van ds. G. H. Beekenkamp, die mor genmiddag om 12 uur op Rhijnhof zal plaats hebben, tusschen 11 en 12 uur, te beginnen met 11.07, verschillende extra-wagens te laten rijden. Ds. WIERSINGA IN DE KOOIGRACHTKERK. Uitgenoodigd door de Commissie voor Stadsevangelisatie trad ds. H. A. Wiersinga van Medan gisteravond op in de Kerk a. d. Hooigracht met een lezing over d©> Eenzaamheid in Su matra's Binnenlanden. Nadat ds. Thomas het samenzijn geopend had en het Zangkoor der Evangelisatie een tweetal liederen had doen hooren, begon ds. Wiersin ga met heenwijzing naar liet boekje „De Ballingen" van Annie Salomons, met de vraag: Heeft zij dan nooit daar Christenen ontmoet? Zij, Room- sche scirijfster, teekent zeer eenzij dig de eenzaamheid van den Hollan der in vele deelen van Indië. Zij ziet niets dan ellende. Zij kent blijkbaar alleen de Nederlanders, die de een zaamheid breken door straks in dollen roes een feest met Kerstmis te vieren, en niet de verkwikking van den kring, waarin 4 of 5 personen elkander het Kerstverhaal van den Bijbel tot onder linge bemoediging voorlezen. Met nog meer dergelijke tegenstellingen deed ds. W. gevoelen, dat God ook daar in de eenzaamheid Zijn Rijk heeft. Op het schoone Sumatra, waarvan spr. in enkele trekken eenigen indruk tracht te geven, in het land der groot- cultures, in het wonderschoone Tapa- noeli met zijn typische Bataksche hui zen, zijn 500 Christelijke kerkjes, met zijn tooverachtig schoon Toba-meer ver naar 't Zuiden, en buiten Sumatra in de Riouw-Archipel, op Nias, tot in Atjeh en op de Zuidkust van Malakka, zelfs tot in Japan wonen de ver strooide Gereformeerden, die tot de Kerk van Medan behooren. Vaak hon derden Kilometers van elkaar in een zaamheid. Waar Gods schepping zoo schoon is, is vaak door vereenzaamd leven zoov.eel geestelijke dorheid, een constante geestelijke verhongering. Daar wordt op allerlei wijze de bit tere strijd gestreden tegen het mon ster der eenzaamheid, daar wordt de strijd verloren tegen vele zonden, waarvan men in het Vaderland niet vermoedde, dat ze in het hart woon den. Die eenzaamheid valt daar niet, als in onze steden te ontvluchten. Door 't gemis van wat spr. wil noemen öc horizontale verhouding met de menschen lijdt ook de verticale ver houding met God. 't Was voor ds. W. menigmaal een wonder van Gods genade als hij staande geblevenen vond. Andere factoren, die hun verkeer den invloed doen gevoelen zijn de ma terialistische geest, die de Europeanen bijna steeds beheerscht en ook' het ontbreken van de echt Hollandsche sfeer van familie- en vriendschaps leven. Slechts heel enkelen zijn wer kelijk vrienden, die elkander in den strijd tegen de eenzaamheid steunen. Gemist worden ook de vergrijsden in den Dienst des Heeren en d-e armen naar de wereld, die rijk zijn in God. De 20 tot 40-jarigen spreken niet over geestelijke dingen. Met vele bijzonder heden uit het leven in Indië teekende spr. de geestelijke doodsheid, waarin menig Hollander leeft en vaak onder gaat. Na het zingen van Ps. 42 4 en 3 gaat spr. na, wat de kerk deed op Su matra. Tot in 't begin dezer eeuw kon van Deii gezegd woden, dat rechters en kerken ontbraken. Ds. Tiemersma kwam in 1915 in Deli bij de verstrooi den. Burgemeester Colijn vertelt van cle reis van ds. Tiemersma als van den tocht van den reizenden apostel Paulus. In 1917 werd de kerk van Medan geïnstitueerd en werd ds. W. G. Harrenstein eerste predikant. Er werd krachtig gewerkt om ook de verstrooiden deel te doen houden aan kerkelijk leven. Spr. schetst op vaak ontroerende wijze de H. Avondmaals viering In Medan's haven worden de rei zende Gereformeerden reeds verwel komd en onderdak verleend in broe derlijke omgeving. Een weldaad in het vreemde land. Als later de bruid komt, is heel Me an's gemeen ie bij de hu welijksbevestiging om t gemis der Hollandsche omgeving te vergoeden. Huisbezoek van den predikant, die daarvoor in 4 groote reizen ruim 160 dg. van huis is, onderhoudt do band,- al kan dit maar 2 maal per jaar ge schieden. Gemeenschap wordt ook on derhouden door briefwisseling, toe zending van preeken en vooral ook door de z.g. verstrooiden-dagen in Me dan. Tijden te voren wordt daar reeds door menigeen naar uitgezien. Meestal houdt men ze op Kerst- of Paasch- feest. Jammer dat nog de grootste helft der verstrooiden e nog niet van kan genieten. Voor velen is het hun Elim. door samenzijn, samenspreking over de belangen der kerk van Me dan, door behandeling van onderwer pen het geestelijk Indische leven be treffende. De laatste jaren zijn we mooi op weg den strijd tegen de eenzaamheid te winnen. Meer verkeer, wegenaan leg, radio, misschien straks vliegtui gen werken daartoe mee. Reeds wer den kringen gevormd door verstrooi den, die... maar hoogstens 50 K.M. van elkaar wonen om samen preeken te lezen. Met verrukking sprak ds. Wiersinga over dezen vooruitgang en besloot zijn van begin tot eind boeiende lezing met de bede, dat in het schoone Indië, voor de verstrooiden, onze familie, onze kinderen, daar almeer worde ge schonken ook in de eenzaamheid de heerlijke gemeenschap aan Gods Ko ninkrijk. Het zangkoor zong nog 2 liederen, waarna ds. Wiersinga met gebed sloot. De kerk was vrij goed bezet. De ge houden collecte bracht f 44.41 K op. HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLAND. In cle op 28 dezer alhier gehouden bijeenkomst van de Vereenigde Ver gadering van het Hoogheemraadschap van Rijnland werd tot lid der finan- cieele commissie benoemd de hoofdin geland Cbr. Al. Ladders Folmer en werd als lid der Commissie voor het gaarderboek herbenoemd de hoofdin geland E. J. Speelman, Het Dagelijksch Bestuur werd gemachtigd om aan het Rijk een doel van den Slaperdijk hij Santpoort te verkoopen ten behoeve van de kruising met den aan ie> leggen Rijksweg, ten Oosten van Santpoort, en voorts om aan het Rijk te verkoo pen de overbruggingen van de Wad- dingerduikersluis, Waddingerhrug, Roomburgerbrug, Meerburgerbrug en Weipoorthrug, alle gelegen in den Rijksstraatweg van het Haagsche Schouw naar de Utrechtsche grens, ten behoeve van de verbetering van dien weg. Ten opzichte van de bemaling en de waterinlating van Rijnland werd voorts het belangrijk besluit genomen om over te gaan tot stichting van een Diesel-gemaal aan het te maken ver bindingskanaal tusschen IJsel en Gouwe ten Westen van Gouda, met een vermogen van 2.6 millioen M3. waterverzet per etmaal. In 1925 werd reeds besloten om aan de provincie Zuid-Holland, ten behoeve van de ver betering van den scheepvaartweg RotterdamGoudaAmsterdam, de gevraagde medewerking te verleenen tot het dienstbaar maken van dit ka naal aan de in- en uitlaatbelangen van Rijnland en tot het versterken der hoezembemaling op den IJsel zooda nig ,dat het peil op de Gouwe in die mate kan worden beheerscht, dat te Gcuwesluis met het bouwen van een keersluis kan worden vo1 staan. Thans moet worden beslist op welke wijze de ■versterking der bemaling en water inlating zal zijn uit te voeren. De keuze is, overeenkomstig het voorstel van het Dagelijksch Bestuur, gevallen cp het stichten van een groot Diesel gemaal, ter weerszijden waarvan do nieuwe inlaatsluizen zijn ontworpen. Na tot standkoming daarvan wordt het oude stoomgemaal te Gouda met cle daarbij gelegen inlaatsluis opge heven. De heteekenis van dit besluit is ten eerste hierin gelegen, dat Rijnland's bemaling hierdoor zoodanig za, wor den versterkt, dat de beheersching van den boezemstand aanzienlijk wordt verbeterd en liet maalpeil op de Gouwe niet meer behoeft voor te ko men; waarnij tevens de gegronde ver wachting bestaat, dat ook het maal peil op den Rijn, dat juist in deze da gen van stormweer en grooten regen- va' herhaaldelijk wordt bereikt en de polders ton Zuiden van den Rijn in hun uitmaling belemmert, tot het ver- ledene ?ai gaan behoore.i. In de tweede p'ar.ts is de heteekenis daar van gelegen in de verbetering van de waterinlaGng, waardoor vervuiling en verzouting van den boezem van Rijn- lam' betm 1 unnen worden bestreden. Het nieuwe gemaal zal bestaan uit 3 schroefpompen, elk gedreven door een Dieselmotor met een vermoge;, van l'ÜU Aid. walaverzet per minuut bij een cpvutrnüogi.e van 2.15 Al. Het ge maal zal kunnen blijven doorwerken tot een lJselslaiid van 2.50 Ai. f- N.A.P. (jpvoerhoogie 3.20 M.). Het be.-taande scneprad-stromgemaal te Goula moet reeds hij een IJselstand van 1 8C M. -f N A.P. de uitmaling staken. Hierna werd een nieuwe Aigemeene Keur voor Rijnland vastgeste'd. Op verschillende punten wordt daarme de de bestaande keur gewijzigd en aangevuld, vooral met betrekking tot de duinen. In verschillende tegen het ontwerp ingediende bezwaarschriften en ook in de pers is, vooral tegen de nieuwe artikelen betreffende de dui nen, actie gevoerd. Het verzet richt zich hoofdzakelijk tegen artikel 137, houdende- het verbod om zich in de hij Rijnland in onderhoud zijxide duinen te bevinden elders dan op wegen en slagen, voor het publiek als toegan kelijk aangewezen. Deze, aan de Algemeen© Keur van Delfland ontleende bepaling achtte het Dagelijksch Bestuur noodzakelijk om te kunnen voldoen aan zijn regle mentaire plicht tot bescherming van de duinen, tiet heeft daarbij aange voerd, dat Rijnland weliswaar is be last met het onderhoud van groote duin-oppervlakten, doch dat het op die duinen geen enkel zakelijk recht kan doen gelden. Terwijl dus de eige naren het volle genot van hun duinen hebben, drukt uitsluitend op Rijnland de onderhoudsplicht. Worden die dui nen beschadigd door het publiek, dat meer en meer de duinen als een ont- spanningsterrein, waarop het recht meent te hebben, gaat beschouwen, dan kan Rijnland zorgen, dat de door het publiek aangerichte schade op kosten van Rijnland's ingelanden wordt hersteld. Deze toestand maakte het noodig, scherpere pulitie-bepalin- gen in het leven te roepen. Het Dagelijksch Bestuur wees daar bij op de, thans nog verruimde gele genheid tot vrijverklaring van duin, waardoor het onderhoud ten laste van de eigenaren komt, die dan desge- wenscht regelingen kunnen treffen, waardoor het publiek zich in die dui nen kan ontspannen. Met deze opvat ting heeft de Vereenigde Vergadering zich vereenigd. Tenslotte werd de begrooting van het Hoogheemraadschap voor 1929 vastgesteld, sluitende met gelijke tota len voor ontvangsten en uitgaven ad f 782556.65 H. ADRESBOEK VOOR LEIDEN Wij vestigen de aandacht van be langhebbenden op de advertentie van de N. V. Boek- en Steendrukkerij Edu- ard Ydo alhier,waarin de 16de uitga ve wordt aangekondigd van 't Adres boek voor Leiden. De uitgeefster streeft er naar, de uitgave zoo volledig mogelijk te doen zijn, maar heeft dan ook recht op de medewerking van allen. Secretarissen van vereenigingen worden in het bijzonder opgewekt tot nauwkeurige opgaven van de adres sen van Voorz., Secr. en Penn. Aan de nieuwe uitgave zal een al- phabetisch saamgesteld bedrijfsregis- ter worden toegevoegd. WERKLOOSHEID. Bij de Arbeidsbeurs stonden op 28 November 1928 ingeschreven 781 werkzoekenden. Op denzelfden datum van het jaar 1927 bedroeg het aantal ingeschrevenen 864. postkantoor leiden. Lijst van onbestelbare brieven en briefkaarten, van welke de afzenders onbekend zijn.. Terugontvangen in de le helft der maand November 1928. Brieven Binnenland. Mevr. Euterpestraat Amster dam Bureau v. d. Blad No. 7127, Dierckx, M„ Rotterdam Di rectie Strafgevangenis, Den Haag Erdalfabriek, Amsterdam J. K., Poste Restante Leiden Klijn, Kaat je, Rotterdam Koersen, mej. W„ Amsterdam Martens, Jacob, Den Haag Oosting, J., Den Haag Reijers Jr., G„ Arnhem Rouma, Am sterdam Strafgevangenis No. 233, Den Haag Wierstra, Leiden. Briefkaarten Binnenland. Arntz, G. W. N„ Tijmegen (3 stuks) Haak, C. H„ Haarlem Holthui- zen, mevr., Bokma bij Harlingen Jager, C. d-e, Den Haag Kabalt, mej., Bussum (2 stuks) Mulder, P.. Den Haag Rijker, B. den, Noordwijk aan Zee Snellink, Marie, Amster dam Snoek, J„ Den Haag Vries, S de, Stad Wilk, J. v. d„ Noordwijk aan Zee. Briev.en Buitenland. Dupins, M. Th., Paris Godard, Miss W. V„ Englewood N.J. Heijns, A„ Manitoba. B'iefbaartcr. Buite ilard. Drijfhout v. Hooff, mevr., Brussel Thiel, Keetje, Duitschland. Vijf briefkaarten zonder adres, j Binnenland. Verschillende rivieren treden buiten haar oevers. Een nieuwe aigemeene keur van 't Hoogheemraadschap Rijnland vast gesteld. Buitenland. De toestand van den Engelschen koning geeft reden tot bezorgdheid. De onderhandelingen inzake het conflict in de Duitsche metaal-indus trie zijn verdaagd tot Zaterdag. De benarde toestand in het West- Duitsche industriegebied. Ernstig spoorwegongeluk in Joego slavië. De hulpverleening in de overstroom de gebieden van België. Hoovers reis naar Midden-Amerika. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Adrianus Nicolaas, zv, A. de Goede en A. van Velzen Maria, dv. J. Kronshorst en G. Starrenburg Ma ria Catlia. Elisth., dv. T. J. van Steijn en A. Kees Theo, zv. R. van. der Aar en D. Stoker Bernardus, zv. J. van Vliet en A. A. Hogendorp Geertruy Cornelia, dv. J. C. Ruijs en A. H. Scheelings Ahramina, dv. M. Ver sprille en J, H. Alöller Maria Jo hanna, dv. j. M. Krol en A. M. de Groot Johanna, dv. J. Siera en M, v d. Wetering Geertruida, dv. L. J. Koene en C. Keijzer Agnes Cathari- na, dv. L. Verwoerd en A. C. Grandia Machiel, zv. M. Sierat en M. Dub- helaar Johanna Hilda Marie, dv. D. A. Eppeniga en G. W. de Haas Joha. Marga. Alida, dv. J. G. Rehmann en C. van Ees Jan, zv. J. Gertenaar en A. Vogelenzang Maria Geertrui- da, dv. J. Schipper en J. Parlevliet —r Elizabeth, dv. T. G. Bentveld en C. E. Warmond Maria, dv. J. H. van Heijningen en J. P. Kapaan Nico laas, zv. P. C. de Haas en C. M. Mole naar Josephus Cornells, zv. J. Ai W. Zegers en E. J. M. v. d. Linden Theodorus Maria, dv. T. M. Overdijk en W. A. v. d. Burg Willem, zv. C W. Pouw en C. W. Kuijl Cornelis Jacobus, zv. G. J. Zaal en C. Kruijk Antonia Helena, dv. P. J. Heemskerk en C. M. v. d. Weijden Alida, dv. D. Piket en P. Langezaal Louis, zv. A, G. Polane en M. Jansen Willem Bartholorneus, zv. H. Bink en E. W. van Oosten Gerardus Jacobus, zv. C. Ouwehand en S. Masurel Corne lia, dv. A. Stolk en W. H. M. Rijghard Janny, dv. R. de Jong en J. van Rooijen Willem, zV. B. Haneveld en M. van Oosten Elisabeth, dv. H. Teunissen en G. Moonen Jacob, zv. H. de Geus en S. M. Vavier Herman Petrus, zv. H. C. v. d. Bos en W. v. d* Fluit. Gehuwd: P. Oudshoorn, jm. en E. Nieuwen- huyzen, jd. M. Opdam, jm. en W. v, d. Ivaay, jd. R. v. d. Klep, jm. en L, de Swart, jd. I. Matters, jm. en J. Dubbelaar, jd. J. W. do Rom Herto- ge, jm. en J. M. Drinhuijsen, jd. A. de Vrind, wedr. en E. H. Wolff, jd. t— G. J. Hoitink, jm. en G. Steenbergen, jd. P. van Weerlee, jm. en M. Te-, gelaar, jd. Overleden: C. A. van Vliet, zn. 5 mnd. K. de GraafBavelaar, vr. 35 j. J. E. M. G. de HaasDeelen, wed. 78 j. J. v. d. Lucht, m. 61 j. J. v. d. Briel, zn. 76 j. H. v. d. Oudenaller, m„ 32 j. J. J. van Beek, d. 71 j. M. J. J. Tickler, d„ 83 j. A. v. d. Made, wedr. 85 j. J. Schippers, m. 58 j. S. Paap, d. 1 mnd. P. SchaapKulk, vr. 51 j. G. Brugman, z. 62 j. W. P. Brolike. d. 2 j. J. A. Broekhofv. d. Mear, vr. 32 j. M. Krugerv. d. Burg, vr. 76 j. J. R. heeft aangifte gedaan van ontvreemding ten zijnen nadeele van een handwagen, die onbeheerd stond op de Papengracht voor het gebouw van de L. Crt. Ten nadeele van B. te 's Graven- hage is ontvreemd een rijwiel, dat on beheerd stond voor een winkel in de Breestraat. De Commissaris van" politie al hier verzoekt ons het volgende mede te deelen: Meermalen wordt overlast onder- Vonden van emmers o l'bakken gevuld met asch of vuilnis, welke door de be woners op de straat worden geplaatst, soms uren voordat de vuilnisophaler door middel van een bel zijn komst aankondigt.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1