Het groote stoomschip „Statendam"dat voor de HollandAmerika-lijn ge
bouwd wordt, nadert zijn voltooiing. Zooals men ziet, kunnen twee auto's
elkaar gemakkelijk in een enorme schoorsteen van het schip passeer en.
A. V, R. O.
6.Tijdsein van de A. V. R. O.-klok.
6.Vooravondconcert.
7.15 Cursus voor de Binnenvaart.
7.45 Politieberichten.
8.Tijdsein van de A.V.R.O.-klok.
8.05 Orgelmuziek.
8.50 Lezing.
9.35 Concert voor twee vleugels.
10.Persberichten van Vaz Dias
10.15 Coniert door het omroep-orkest
uit Leeuwarden.
KöNIGSWUSTERH.. 1250 M.
5.20 Lezingen en lessen.
DAG-AGENDA.
lederen Dinsdag 78.15 uur. Wijk-
gebouw „Pniël'V Middelstegracht: Zit
ting van het bestuur v. h. Prot. Bur.
waargenomen door de apotheek van
voor Soc. Adviezen.
De avond- nacht- en Zondagsdienst
der apotheken wordt van Maandag
5 tot en met Zondag1 11 November a.s.
waargenomen door de apotheek van
den heer P. du Croix, Rapenburg 9.
Telef. 807.
Vrijdag 9 Nov., 's av. acht uur.
Vergadering A.-R. Kiesvereeniging in
de Burchtzaal.
13, 14 en 15 November, 's av. 8 uur.
Stadsgehoorzaal: Filmavonden „Me-
lawan Gelap".
Vrijdag 16 Nov. 's av. acht uur.
Siads~ehoorzaal: F: rtavonJ. Herden
king 10-nrig bestaan Leidsche Bur
gerwacht.
DE BURGEMEESTER VAN
ROTTERDAM.
Wat de benoeming van den burge
meester van Rotterdam aangaat, zegt
minister Kan in zijn Memorie van Ant
woord nopens de begrooting van Bin-
nenlandsche Zaken en Landbouw, dat
de dagbladen deze benoeming hebben
gepubliceerd op een oogenblik, dat de
ze nog geenszins vaststond en de mi
nister dus ook het gemeentebestuur
er geen kennis van kon geven.
De minister kan niet inzien, dat de
politieke gezindheid van den nieuwen
burgemeester van Rotterdam zou moe
ten leiden tot de vrees, dat deze niet
in zichzelf den drang zal voelen, om
de sociale en cultureele behoeften van
een werkstad als Rotterdam in vol
doende mate te bevredigen.
BUITENLAND.
WALDECK EN PRUISEN.
De samenvoeging door den rijksraad
goedgekeurd.
De Duitsche rijksraad beeft giste
ren het wetsontwerp inzake de ver-
eeniging van Waldeck met Pruisen,
waardoor Pruisen een gebiedsuitbrei
ding van ruim 1000 K.M2. met circa
58.000 inwoners krijgt, en twee in Wal
deck gelegen Pruisische enclaven ver
binding krijgen met den hoofdstaat,
aangenomen.
Pruisen verliest door deze aaneen
sluiting met Waldeck een stem in den
rijksraad, daar het anders in strijd
met de rijksgrondwet over 2/5 van het
aantal stemmen zou beschikken. De
rijksraad telt dientengevolge voortaan
66 stemmen, waarvan Pruisen er 26
heeft.
Indiening van het wetsontwerp bij
den Rijksdag.
De rijksminister van binnenland-
sche zaken heeft gisteren bij den rijks
dag het wetsontwerp ingediend no
pens de samenvoeging van Pruisen
met Waldeck, ingaande 1 April 1929.
Het aantal Duitsche staten vermin
dert daardoor van 18 tot 17.
DE FRANSCHE CRISIS.
Waarschijnlijk hedenmiddag een
kabinetsformateur aangewezen.
Volgens een bericht uit Parijs zou
president Doumergue waarschijnlijk
hedenmiddag in staat zijn een staats
man met de kabinetsvorming te be
lasten. Men neemt aan dat Doumer
gue zich allereerst tot Poincaré zal
wenden en dat de crisis tamelijk
spoedig wordt opgelost indien Poin
caré de opdracht aanvaardt.
In parlementaire kringen wordt er
daarentegen de nadruk op gelegd, dat
te verwachten is dat Poincaré zal wei
geren. Bij de linksche partijen is men
van meening, dat Poincaré nauwelijks
meer kans heeft een meerderheid bij
een te brengen.
De Fransche socialisten nemen een
afwachtende houding in de kabinets
crisis aan.
DE CRISIS IN ROEMENIë.
Titulescoe premier?
Titulescoe is door den Roemeen-
seben regentschapsraad ontvangen, die
opdracht gaf een ministerie van na
tionale eenheid te vormen.
Titulescoe heeft een korten bedenk
tijd gevraagd.
Onderhandelingen.
Titulescoe bezocht gisteren achter
eenvolgen Bratianoe, Manioe met
wien hij een onderhoud van twee uur
had Jorga en Averescoe.
Heden zou hij den regentschapsraad
mededeelen of hij de opdracht een mi
nisterie van nationale eenheid te vor
men, aanneemt.
DE NIEUWE KOERS IN
AFGHANISTAN.
Het moderne rechtsgevoel.
Dezer dagen overreed de Duitsche
houtvester Zeydak in de hoofdstraat
der nieuwe hoofdstad Darotl Aman
met zijn auto een Afghaan, die daar
door gewond werd. De autoriteiten ar
resteerden Zeydak, in afwachting
van een nader onderzoek.
Thans meldt een bericht uit Kaboel,
dat Zeydak in vrijheid is gesteld. Deze
invrijheidstelling houdt verband met
het inachtnemen door koning Aman
Oellah en zijn minister van buiten-
landsche zaken van het moderne
rechtsstelsel.
Hierbij kan worden aangeteekend,
dat eenige jaren geleden een Euro
peaan. die zich in Afghanistan aan
een soortgelijk feit schuldig maakte,
tot de doodstraf werd veroordeeld.
Dank zij diplomatieke interventie
werd de uitvoering van het vonnis af
gewend.
DE UITBARSTING VAN DEN ETNA.
De spoorverbinding MessinaCatania
verbroken.
De spoorwegverbinding Messina
Catania is thans verbroken doordat
de lavastroom over een breedte van
ongeveer 60 M. spoorbaan heeft
overstroomd. Het personen- en goe
derenvervoer geschiedt met stoom-
booten.
In de laatste twaalf uur van de uit
barsting heeft de Etna evenveel lava
uitgeworpen als in vier dagen bij de
laatste grootste uitbarsting.
UIT HET BRITSCHE LAGERHUIS.
Debat over de werkloosheid.
Tijdens het debat over het adres
van antwoord op de Engelsche troon
rede diende in het Lagerhuis Clynes
uit naam van de arbeiderspartij een
amendement in, waarin betreurd
wordt, dat hoewel de regeering 4 jaar
aan het bewind is geweest, het land
gebukt gaat onder werkloosheid. De
voorstellen, in de troonrede genoemd,
zijn volkomen onvoldoende om den
toestand te verbeteren.
Churchill antwordde daarop met
een uiteenzetting over den industriee-
len toestand.
Naar aanleiding van de opmerking
van Clynes, dat Engeland de betrek
kingen met Rusland dient te her
vatten, als middel om de werkloos
heid te doen verminderen, zei Chur
chill. dat ieder, die meende, dat het
herstel van de Sovjet-ambassade de
werkloosheid zou verminderen, zoo
wel zichzelf als anderen zou mislei
den.
Churchill wees op de werkloosheid
in andere landen, ook in die met so
cialistische regeeringen. In geen van
die landen werd zooveel hulp aan de
werkloozen geboden als in Engeland.
Na den oorlog zijn vele landen, die
vroeger de voornaamste Engelsche
producten consumeerden, deze zelf
gaan vervaardigen. Op alle markten
zijn ernstige concurrenten opgekomen
en de oude klanten sluiten in toene
mende mate hun grenzen voor Engel-
spli-e waren.
Er is een klasse, waarvoor verbete
ring in den handel geen nieuwe hoop
brengt: de mijnwerkers. De mijnin
dustrie heeft daarom een groot aantal
menschen moeten uitwerpen. De
steenkoolindustrie is nu met minder,
arbeiders, in staat aan de geheele
binnen- en buitenlandsche vraag te
voldoen en kan, zonder één man meer
aan te stellen, zoo noodig 30 millioen
ton meer produceeren. Het aantal
werklooze mijnwerkers zal zelfs waar
schijnlijk toenemen door elke verbe
tering in de productiemethoden; door
eiken stap tot rationalisatie of samen
voeging, die de arbeiderspartij en de
liberalen bepleiten. De steenkoolin
dustrie op zichzelf als levensfactor, is
sterk vooruitgegaan. Zij heeft haar
zware belasting afgeworpen, maar
cieze daardoor op de gemeenschap en
den Staat overgedragen.
De practische maatregelen, zoo ein
digde Churchill, die de regeering aan
het parlement heeft aanbevolen, zijn
ten eerste als voornaamste middel een
belangrijke verlichting voor de in
dustrie van de plaatselijke belastin
gen en ten tweede de politiek van
emigratie binnen het Rijk. Om de
snelle emigratie naar Canada te be
vorderen zal er opnieuw 1 millioen
pond sterling worden toegestaan, die
in de toekomst tot W2 millioen zal
stijgen, waarmede de kosten van
overtocht verminderd zullen worden.
De regeering is tegen uitgebreider
plannen voor publieke steunorganisa
ties, gezien de magere resultaten voor
de werkloosheid, maar zal uitbreiding
van de draineering van grond en een
plan om de wegvretng der kusten te
voorkomen, bevorderen.
CHARLES CURTIS.
De Amerikaansche vice-president.
Het ambt van vice-president is, behalve
eervol, ook belangrijk. De vice-president is
krachtens zijn waardigheid voorzitter van
den Senaat, leeft dus in dagelijksch con
tact met het invloedrijkste deel van de
Wetgevende macht en heeft bovendien al
tijd de kans zelf president te worden in
dien de president mocht sterven. Dan
wordt n.l. automatisch de vice-president
de bewoner van het Witte Huis. Dat is b.v.
in den nieuweren tijd gebeurd èn met
Roosevelt (na den moord op Mc Kinley)
èn met Coolidge, na het overlijden van
Harding.
De a.s. vice-president, senator Charles
Curtis werd geboren op 25 Januari 1860
en is dus 14 jaar ouder dan Hoover. Hij
is van gemengd bloed: Indiaansch (voor
K), Fransch en bloed van Nieuw Enge
land. In zijn jeugd leefde hij onder den
stem der Kaw-Indianen,.in de velden van
de „reservation" in Kansas. Als tienjarige
jongen stuurt men hem te paard naar To-
peka om hulptroepen te alarmeeren, ten
einde het Indianenkamp voor uitmoording
te vrijwaren.
Hij is in zijn jeugd jockey, koetsier,
journalist geweest. Dan kan hij, na harde
studie in vrije uren, in de rechten studee-
ren en jvordt in 1881 tot de uitoefening
der advocatuur toegelaten. Hij vestigt zich
te Topeka, in Kansas, en is ook eenigen
tijd (1884'88) „country-attorney" voor
Shawnee Country.
Vele jaren heeft hij zitting gehad in het
Huis van Afgevaardigden te Washington,
n.l. van 1893 tot 19U7. In Januari 19U7
werd hij in de plaats van J. R. Burton, die
tusschentijds als senator voor Kansas af
trad, aangewezen als diens opvolger in
den Senaat.
Een vooraanstaande figuur in de natio
nale politiek is hij nooit geweest. Op de
Republikeinsche partijconventie in Kan
sas City dezen zomer stelde hij zich can-
didaat voor het presidentschap, met steun
van een deel der ontevreden boeren, waar
van zijn staat, Kansas, er zoovelen telt.
Aanvankelijk verzette hij zich bitter te
gen den „industrialist" Hoover. Maar zoo
dra had de Republikeinsche partijmachine
niet een meerderheid voor Hoover verkre--
gen, of Curtis stapte gehoorzaam terug, in
het gelid, vergat zijn grieven tegen het
industrieele oosten en liet zich met Hoo
ver candidaat stellen voor de Republikein
sche partij.
KORTE BERICHTEN.
De Duitsche rijksbegrooting voor
1929 sluit met een tekort van niet
minder dan 600 millioen mark.
Bij een brand in een suikerfa
briek in bet Russische gouvernement
Belgorod moeten 30 arbeiders zijn
omgekomen.
Smith, de democratische candi
daat bij de presidentsverkiezingen in
Amerika, heeft verklaard, zich uit het
openbare leven te zullen terugtrekken
Het spoorwegverkeer tusschen
Peking en Moekden zal worden her
vat.
De uitgesloten metaalbewerkers
in het Roergebied verklaren geen be
middeling te wenschen, zoolang de
werkgevers de arbitrale uitspraak
niet hebben aanvaard.
Het I.V.V. betuigt zijn solidariteit
met de uitgesloten Duitsche metaal
bewerkers.
In Engeland zulen de lucht-eska-
ders waarschijnlijk versterkt worden.
Door de arbeidsrechtbank t*
Duisburg is een vonnis geveld, blij
kens hetwelk de uitgeslotenen geen
werkloozensteun zullen ontvangen.
UIT DE OMGEVING.
HAZERSWOUDE.
De gehouden collecte in onze gemeen
te ten bate van het Roode Kruis heeft op
gebracht de som van 26.82.
Door den burgemeester, den heer J.
van der Meulen, werd de eerste steen ge
legd van het 9-tal wofiingeq, dat aan den
Rijndijk zal worden gebouwd voor reke
ning van de Bouwvereeniging „Volksbe
lang" alhier. De burgemeester sprak bij
die gelegenheid zijn blijdschap uit over
het feit, dat ook de Rijndijkbewoners.
meer dan tot heden het geval was ge
weest, nu gaan medeleven met de bestaan
de bouwvereeniging „Volksbelang en zij
reeds nu de vruchten mogen plukken door
het bouwen van deze 9 woningen, van die
zoo noodige samenwerking. Vervolgens
werd nog het woord gevoerd door den
heer W. van der Spek, secretaris van de
bouwvereeniging.
Aanwezig waren bij deze plechtigheid
hei Gemeentebestuur, het bestuur van Je
bouwvereeniging „Volksbelang" en enke
le belangstellenden.
Woensdagmiddag zakte de vracht
auto van de firma W. alhier in de kanl
van den Loeteweg. Door spoedig "n schouw
er bij te plaatsen, wist men te voorkomen
dat het gevaarte niet te water ging. Met
materiaal van den heer VV. J. Dekker al
hier werd de auto weer op den vasten wal
gebracht, zoodat dit ongeval nog bijzon
der goed afliep.
Voor de Pluimveevereeniging alhier
trad in café Natzijl op de heer van Aspe-
ren Vervenne, Rijks-Pluimveeconsulent te
's-Gravenhage, tot het houden van een le
zing over „De ontwikkeling der Pluimvee
teelt in Nederland.
De voorzitter, de heer L. van Veen Pzn.
opende met een welkomstwoord, en bracht
aan het einde een woord van dank aan
den spreker voor zijn leerzame lezing, die
door een talrijk publiek met aandacht
was gevolgd.
OEGSTGEEST.
A.R. Kiesvereeniging.
De Anti-revolutionaire Kiesvereeniging
„Nederland en Oranje" vergaderde gister
avond in de Rehobothkapel.
De voorzitter opende, na het gebed, met
de voorlezing van Nehemia 4.
Over de actie die in de komende maan
den moet worden ontwikkeld en de eischen
waaraan de inwendige organisatie der
kiesvereeniging daartoe moet voldoen,
wordt breedvoerig van gedachten gewis
seld.
Tot afgevaardigde naar het Centralen
Convent blijft aangewezen de heer van
Esch. De heer T. van Egmond die zich
wilde terugtrekken, zal worden aange
zocht de Kiesvereeniging te blijven verte
genwoordigen in de Statencentrale Leiden.
Door toeneming van het ledenaantal heeft
Oegstgeest thans recht op een tweeden
vertegenwoordiger. Als zoodanig wordt
aangewezen de heer Smelt.
Door den heer van Esch wordt ingeleid
het punt candidaatstelling voor de Twee
de Kamer, zooals de nieuwe regeling door
het Centraal Comité ontworpen, aangeeft.
Om des tijds wille wordt de behandeling
van het Program van Actie, die ook door
den heer van Esch zal worden ingeleid,
aangehouden tot de volgende vergadering.
De heer de Graaf eindigt met dankzeg
ging.
RADIO-NIEUWS.
AMMUNITIE GEVRAAGD PER RADIO.
Ergens in de buurt van de Aleoeten-
eilanden bij Japan bevindt zich de be
roemde schoener „Morrissey", waarmede
Admiraal Peary de reis naar de Noord
pool maakte. Aan boord van dit schip zijn
de leden van de McCrakken Expeditie,
welke er op uit is, om opgravingen te
doen naar prae-historische schedels voor
Amerikaansche musea. Hoewel het werk
aardig vorderde, bestond de mogelijkheid,
dat er mee opgehouden moest worden,
omdat de ammunitievoorraad opraakte
en het werken zonder wapenen in die stre
ken onmogelijk is.
De marconist aan boord van het schip
wist echter raad. Hij zocht verbinding
met een amateurstation in Nebraska en
gaf dit een telegram over, bestemd voor
een ammunitiefabriek te Chicago. Twee
uur na verzending van het bericht was
het reeds op de plaats van bestemming
aangekomen, dank zij de solidariteit van
de Amerikaansche amateurs, die het tele
gram telkens aan elkander overgaven en
den volgenden morgen vroeg werden de
gevraagde patronen reeds naar Alaska
verzonden.
RECORDS IN RADIOCOMMUNICATIE.
Voor een groot gezelschap, allen leden
en genoodigden ,van de Foreign Commerce
Club of New York, vond een demonstratie
plaats, waarop aangetoond werd, hoe zeer
de radio van nut kan zijn voor den han
del.
Alfred Morton, van de Radio-Corpora
tion of America zette uiteen, hoe snel de
radiocommunicatie kan werken en gaf
eenige aardige demonstraties.
Door middel van een Morsesleutel, die
verbonden was met den zender van de
RCA te New York en ook te Francisco,
werd een telegram gezonden naar alle
schepen binnen het bereik van den zen
der, waarin verzocht werd om onmiddel
lijk hun resp. posities op te geven aan
Astorhotel, waar de bijeenkomst werd ge
houden.
Binnen een half uur tijds waren niet
minder dan 81 rapporten binnen van sche
pen, die den oproep gehoord hadden.
Een tweede proef bestond uit het zenden
van telegrammen naar vijf groote wereld
steden met het verzoek om opgave van
den weerstoestand aldaar. Binnen 1 mi
nuut berichtte Londen, dat het droog was
en helder; na ruim een halve minuut
seinde Honolulu, dat de lucht bewolkt
Radio-Programma.
WAT ER VANAVOND TE HOOREN IS
huizen, 3409, na 6 uur 1870 M.
n. c r. v.
6.Concert
Zang, viool en piano.
K. R. O.
7.Paedagogie.
v. p. r. a
7.35 V.P.R.O.-avond.
Muziek en redevoeringen.
10.Persberichten van Vaz Dias.
HILVERSUM, 1060 M.
7.20 Concert.
Daarna weer-, nieuws- en sport
berichten en tijdsein.
Daarna muziek.
LANGENBERG. 468.8 M.
5.05 Vooravondconcert.
5.50 Lezingen en lessen.
7.20 Concert.
8.20 „Danton's dood", treurspel.
Daarna laatste berichten.
Vervolgens muziek.
DAVENTRY, 1604.3 M.
5.35 Kinderuurtje.
6 20 Causerie.
6.35 Tijdsein, weer- en nieuwsbericht
6.50 Tuinbouwcauserie.
7.05 De grondslagen der muziek.
Verder lezingen, enz., afgewis
seld door muziek.
8.05 Pianoioncert.
8.20 Concert door het Hallo-orkest.
Onvoleindigde symphonic van
Schubert en Zevende Sympho-
nie van Beethoven.
9.20 Weer- en nieuwsberichten.
Verder lezingen en muziek.
PARIJS, „Radio-Paris", 1750 M.
5.05 Koersen en berichten.
7.20 Landbouwberichten.
8.05 Koersen en berichten.
8.20 Literaire voordracht.
8.50 Concert.
In de pauze persberichten.
was. Parijs meldde na twee minuten, dat
het weer er akelig was en dat het regen
de; ook Berlijn klaagde reeds na een en- I
kele minirut over het druilerige weer,, I
terwijl Buenos Aires binnen denzelfden i
tijdsduur een opgetogen telegram zond
over het prachtige zomerweer aldaar!
RADIO IN HET BARRE NOORDEN.
Veel van de eenzaamheid en afzon
dering, die eens het deel was van de
deelnemers aan Pool-expedities en
andere mannen, die hun leven bij de
Pool slijten, is, dank zij de radio, thans
voor goed verdwenen.
Dit leeren wij uit de verhalen van de
Rawson-Mac Millian-Expeditie naar t
Noorden van Labrador en Baffinsland,
die veertien maanden in het Poolijs
heeft doorgebracht en nu kort geleden
ic teruggekeerd.
Zoowel zencl- als ontvangapparaten
had deze expeditie medegenomen en
men heeft er geen spijt van gehad.
Toen de Eskimo's en Indianen de
gasten waren van de leden der expe
ditie, waren zij verrukt over de pro
gramma's, die door tientallen stati
ons in de Vereenigde Staten uitgezon
den wepden.
Verder hielpen de radio-toestellen,
welke door Mac Millan aan de Mora
vische zendeligen en zelfs aan den
Gouverneur van Groenland aangebo
den werden, het leven in het barre
Noorden niet weinig opvrool ijken.
Toestellen werden geplaat^ in de
huizen te Nam en Hippedale. De man
nen waren in één woord opgetogen,
toen het bleek, dat zij behalve de Ame
rikaansche programma's ook die van
de stations in hun geboorteland: zoo
als Duitschland, Tsjecho-Slowakije of
Engeland konden opnemen.
BEDENKEN WE DAT WEL GENOEG?
In het Novembernummer van het
Ned. Zendingsblad staat een afscheids
groet van Zendeling van de Beek, die
van verlof terugkeerde naar zijn post
in het verre Talaud.
Daarin trof ons het volgende:
De heer Van de Beek heeft de vraag
gehoord, of hij blij was. dat hij weer
terug mag gaan.
Hij vindt die vraag niet zoo gemak
kelijk. Zeker is hij blij, mede te mogen
arbeiden in het Koninkrijk Gods, het
beste werk op aarde.
Maar. zoo gaat het verder:
„Onze drie oudste meisjes in Hol
land te laten is voor ons en ook voor
haar een harde zaak. De band tus
schen ouders en kinderen is wel de
hechtste in de wereld en de plichten
van de ouders met betrekking tot de
kinderen zijn door niets weg te rede
neeren.
Zondagvoormiddag werden wij ge
troffen, doordat het schip in eens
met grooten cirkel omdraaide en te
rug stoomde.
Wat was er gebeurd?
Al spoedig hoorden wij, dat een van
de Inlandsche bedienden werd ver-
