Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Betaoarljkste nieuws io dit Nummer.
9<5« JAARGANG
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 1928
NUMMER 2552
ABONNEMENTSPRIJS
Ia Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd rijn
Per kwartaal2.50
Per week f 0.19
Franco per post per kwartaal 1 2^0
V Weer in 't lid.
Op de jaarvergadering van Patri
monium werd een motie voorgesteld,
waarin de overtuiging werd uitgespro
ken, dat nog in deze parlementaire
periode o.m. de Ziektewet zou worden
afgedaan.
De heer Hollander, die zoo onge
veer door ieder wordt aangezien als
den eersten volksvertegenwoordiger
van Antirevolutionnairen huize buiten
de Kamerleden, vond dat veel te sterk
uitgesproken. Hij twijfelde aan zoo
groote voortvarendheid.
Maar het stond nu eenmaal in de
motie en het was naar het hart van
voorzitter Smeenk gesproken zooals
het er stond. Dies kwam deze met een
klemmend tegenbetoog en wilde de
ongeloovigheid van den heer Hollan
der gaarne wegnemen. Hier was vol
strekt nog geen sprake van de bijbel-
sche uitdrukking over ongeloof.
Daarop plaatste de heer Hollander
een interruptie dat het geen ongeloof,
doch slechts kleingeloof was. Hierme
de was op den klank afgaande duide-
lenk een bijbelsche uitdrukking in
het debat ingevoerd.
De heer Smeenk als voorz. antwoor
dende, zeide daarop, dat de kleinge-
loovigheid van Petrus door Jezus be
straft was met de woorden: Gij kiein-
geloovigen waarom hebt gij gewan
keld? Spr. merkte op dat de kleinge-
loovigheid hier ook zonde is.
Die de vergadering van Patrimo
nium bijwoonden hebben toen dade
lijk een lichte siddering in de woorden
van den heer Smeenk opgemerkt,
v/elke echter door de verbazing over
do gevatheid van Patrimonium's voor
zitter verloren ging.
Toen echter de Chr. Amsterdammer
deze interruptie opraapte en daaraan
de opmerking verbond dat dergelijk
gébruik van bijbeltaal in onzen kring
niét behoorde voor te komen, kon men
ér schier zeker van zijn. dat de heer
Srheenlt daarop zou reageeren.
Dat doet hij thans op zeer sympa
thieke wijze. Wij lezen n.l. in Patri
monium van deze week van zijn hand
het volgende:
„De voorzitter heeft zich blijk
baar, naar aanleiding van de inter
ruptie: „het i9 kleingeloof", tij
dens de besprekingen over de Ziek
tewet. een uitdrukking laten ont
vallen, waarover hij openlijk leed
wezen wil betuigen. Er werd geen
profanie bedoeld. Maar toch ware
bet beter geweest, indien niet met
een aan de Schrift ontleende uit
spraak op de interruptie ware ge-
antwoord. Ook de vergadering heeft
stellig geen oogenblik aan profana-
t'e gedacht. Wie dit uit het verslag
in „De Standaard" meende te kun
nen afleiden, vergist zich. Maar nog
eens: de interruptie 1 in anderen
vorm beantwoord moeten worden".
Eere voor Patrimonium's voorzitter,
dat hij op deze wijze ridderlijk onge
lijk erkend.
Daarmede is dat been weer in 't lid.
De heer Smeenk is daarmede iri on-
achting, die reeds hoog stond, .niet
Wéinig gestegen.
STADSNIEUWS.
DE LEIDSOHE WINKELWEEK.
„Werkmans Wilskracht" gehuldigd.
Het kranige muziekkorps „Werk-
mans Wilskracht", heeft bok gisteren
avond weer, door een rondgang te ma
ken, de vroolijkheid in de stad ge
bracht en daardoor medegewerkt aan
het welslagen van de winkelweek.
Het lijkt wel of de gemoederen, met
den Drie-Octoberdag in 't zicht, reeds
feestelijk worden gestemd, zoodat al
les, wat eenigszins feestelijk aandoet,
aangegrepen wordt, om die feeststem
ming te uiten.
Voor -en achter de muziek, die gis
teravond de stad doorkruiste, liep een
dichte drom van menschen mee, waar
van er velen in een uitgelaten stem
ming verkeerden.
De politie zorgde er evenwel voor,
dat de orde goed bewaard bleef.
In den winkel van den heer J. Mey
ers, voorzitter van de Winkelweeki-
commissie, Haarlemmerstaat 96110,
had een kleine plechtigheid plaats.
Daar werd n.l. aan het corps, ver
tegenwoordigd door een drietal be
stuursleden, door den heer Meyers
een zilveren lauwerkrans aangeboden.
In enkele hartelijke bewoordingen
dankt spr. het corps voor de prachti
ge muziek, waardoor weer op bijzon
deze wijze is gebleken, datjdei naam:
„Werkmans Wilskracht" goed op zijn
plaats is.
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op hei Streeknet Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Adverientiên pe* regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertcntiën - bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Namens het corps werd de krans
door een der bestuursleden met woor
den van dank aanvaard.
Bijna alle commissieleden waren
hierbij tegenwoordig.
Intusscben kwam het corps weer
aangemarcheerd, stond even stil om
de leden gelegenheid te geven de
krans te bewonderen en daarna ging
het weer verder om op andere plaat
sen vroolijkheid te brengen en de men
schen te lokken op straat, waar de eta
lages met kunstlicht nog bekoorlijker
zijn dan overdag.
De weg, dien Werkmans Wilskracht
ter gelegenheid van de Winkelweek
hedenavond zal loopen, is als volgt
vastgesteld:
Paul Krugerstraat, Morschstraat,
Princessekade, Kort Rapenburg, Ra
penburg, Nieuwsteeg, Pieterskerk-
gracht, Langebrug, Papengracht,
Breestraat, Korenbeurs, Vischmarkt,
Vischbrug, Nieuwe Rijn, Hooigracht,
Pelikaanstraat, Haarlemmerstraat,
Donkersteeg, Hoogstraat, Mandema-
kerssteeg, Breestraat, Hoogewoerd,
Kraaierstraat, Nieuwe Rijn, Hooi
gracht, Haarlemmerstraat, Janvcs-
sensteeg, Oude Vest, Mare, Haarlem
merstraat, Apothekersdijk, Aalmarkt,
Vischmarkt, Botermarkt, Gangetje,
Breestraat, Papengracht (ontbinden).
DE TERUGKOMST DER
LANDSTORMERS.
Gisteravond te ongeveer half negen
keerden de Leidsche vrijwilligers per
trein uit Den Haag van den Nationa-
len Landstormdag terug. In een der
zalen van Zomerzorg bleven zij nog
een paar uur gezellig bijeen.
In deze bijeenkomst voerde aller
eerst ds. H. Thomas, de voorzitter der
Flaatselijke Landstormcommissie, het
woord. In een geestdriftige, met gees
tige zetten doorspekte speech, gaf
spreker zijn vreugde te kennen over
het feit, dat hij met de vrijwilligers
dezen dag mede heeft mogen optrek
ken om aan H. M. onze geëerbiedigde
Vorstin en bet Nederlctidsche volk,
('cor deze massa-demo. 'tratie, getui
genis af te leggen van trouw en aan
hankelijkheid, van liefde en opoffe
ringsgezindheid.
Door den heer K. Cebel werden ver
volgens eenige praktische opmerkin
gen gemaakt naar aanleiding van een
en ander wat in de Landstormbewe
ging zou kunnen worden gedaan om
Ge animo te verhoogen. De heer Juta.
de Verband-commandant diende hem
hierop van antwoord.
Vervolgens dankte de heer C. A. de
Bruyn, medelid der PI. Landstorm-
Comm. namens de aanwezigen ds.
Thomas voor zijn geestdriftige woor
den en vroeg toestemming in een door
hem gemaakt gedichtje te mogen ver
tolken wat er leeft in het hart van
ieder rechtgeaard Landstormer, welk
lied we hier laten volgen.
Burgers van de vrije landen
Aan de Nederlandsche zee,
Dulden geen verdrukkersbanden;
Richten slechts tot God hun beê.
Komt een vijand hen belagen;
Dreigt de revolutie weer;
Vaardig snellen zij te wapen;
Jong en oud grijpt het geweer 1
Vrije Friezen, stoere Zeeuwen,
Limburg's zonen, Holland's
kracht
Trekken, als de noodklok bengelt.
Rond d'Oranjetroon op wacht.
Strijdend zullen zij hem schragen;
Vallend op den laatsten wal,
Sterven zij met den belager,
Triumpheerend in hun vall
Laat de oproerkraaiers brallen;
Immers staat de Landstorm klaar
Met zijn vele duizendtallen
Stuit hij strijdend het gevaar.
Landstormmannen houdt ,u vaardig;
Wachters- voor ons hoogste goed;
Laat uw zegelied weerschallen;
Gordt uw wap'nen aan „Als t
moet".
Nadat de heer Questro nog met
cenige woorden er op had gewezen,
dat de B.V.L., wil het instituut waar
lijk groeien, allereerst de jonge men
schen in zijn midden moet zien opge
nomen, en eenige vadtrlandsche lie
doren en tenslotte twee coupletten
van het „Wilhelmus" waren gezongen,
werd, met dank aan den plaatselijken
leider den heer H. J. Lamers te Lei-
dordorp door de vrijwilligers afscheid
genomen.
MAJOOR MOLLERUS.
Majoor Jhr. D. Mollerus, hoofdin
specteur bij het 5de regiment veldar
tillerie te Amersfoort, die benoemd is
tot luitenant-kolonel en commandant
van het 6de regiment van dat wapen,
komt alhier in garnizoen.
TERAARDEBESTELLING
VAN CHRISTIAAN GROENEWESEN.
Hedenmorgen om 10 uur werd onder
groote belangstelling op het R. K.
kerkhof aan de Zijlpoort ter aarde be
steld het stoffelijk overschot van den
8-jarigen Christiaan Groenewegen, die
j.l. Dinsdag tengevolge van een auto
ongeval het leven verloor.
De schoolkameraadjes sloten zich
bij den ingang van het kerkhof achter
de baar aan.
De kist was bedekt met een aantal
bloemstukken, w.o. van de ouders en
van de andere -..ijkw etaodn shrdlu
van verdere familieleden en een van
de klassekameraadjes.
Aanwezig waren het wnd. hoofd der
school en de onderwijzeres van de
klas, waarin Christiaan zat.
De beaarding werd verricht door den
Zeer Eerw. heer Pastoor Beukers.
Door alle aanwezigen en de klasse
kameraadjes werden levende bloemen
in het graf gestrooid.
AANGEREDEN.
Gisteravond had tusschen de Vink
en het Haagsche SchouW een ernstig
ongeluk plaats. Te ongeveer half 12
was een militaire lichtinstallatie
colonne van de genie-troepen op weg
r aar Utrecht toen de korporaal P. H.
v. P., die stond naast een stilstaande
lichtwagen, plotseling door een auto
van de fa. v. d. B. uit Rotterdam, en
bestuurd door H. L., uit Wassenaar,
werd aangereden. Met inwendige
kneuzingen en 'n gebroken arm werd P.
opgenomen en na door dr. Horst te zijn
verbonden, met een auto van Dieben
naar het Ac. Ziekenhuis vervoerd.
STAND DER WERKLOOSHEID.
Bij de Arbeidsbeurs stonden op 26
September 1928 ingeschreven 477
werkzoekenden. Op denzelfden datum
van het jaar 1927 bedroeg het aantal
ingeschrevenen 632.
BINNENLAND.
HET KONINKLIJK GEZIN OP
RUISEN HOEK.
De Koningin, de Prins en Prinsés
Juliana, die gisterochtend per auto
uit Amsterdam waren vertrokken,
zijn te half twaalf op het landgoed
den Ruigenhoek te Seheveningen aan
gekomen.
DANKBETUIGING VAN DE
KONINGIN.
Bij het verlaten der hoofdstad heeft
do Koningin den burgemeester van
Amsterdam verzocht uiting te geven
aan haar groote erkentelijkheid voor
de bijzonder hartelijke ontvangst,
welke de koninklijke familie ook dit
maal van de zijde der burgerij is ten
deel gevallen.
FEDERATIE TOT BEHOUD VAN
NATUUR- EN LANDSCHAPS-
SCHOON.
In een eergisteravond te Haarlem
op aanstichting van de afdeeling
Haarlem en Omstreken der Natuur
Historische Vereen iging gehouden
vergadering is besloten tot oprichting
van een federate tot behoud van na
tuur- en landschapsschoon, nadat dr.
Jac. P. Thijsse een inleiding had ge
houden, waarin hij de aandacht ves
tigde op een in de Troonrede aange
kondigd wetsontwerp.
Dertien gemeenten en tien vereeni-
gingen hebben reeds haar instem
ming met dit plan betuigd. Een voor-
loopig comité, onder voorzitterschap
van mr. J. D. v. d. Plaats te Bloemen-
daal, zal zorg dragen voor het opstel
len van de statuten.
EEN MANIFEST.
Ter gelegenheid van den nationalen
landstormdag zijn gisteren in de na
bijheid van Houtrust in grooten geta-
len manifesten verspreid, gericht aan
,het Nederlandsche volk" en waarin
de nooden van de z.g. oud-gepension-
reerde militairen worden geschetst.
In het manifest wordt betoogd, dat de
Nederlandsche staat deze militairen
wreed en onrechtvaardig heeft beuan-
deld. Zij wachten, zoo wordt er in ge
zegd, op de Nederlands -he regeering,
bet parlement en het Nederlandsche
volk, opdat aan den bestaanden toe
stand spoedig een einde worde ge
maakt.
BURGEMEESTER REYMERS.
Omtrent den ziektetoestand van den
burgemeester van Hilversum wordt
gemeld, dat zich de laatste dagen
geen verdere complicaties hebben
voorgedaan. De temperatuur is da
lend "en het hart houdt zich redelijk
goed.
Dit mag als een lichte verbetering
worden beschouwd.
GEMEENTE-FINANCI6N EN
ONDERWIJSWETTEN.
Door tusschenkomst van de Gede
puteerde Staten zijn aan de Gemeen
tebesturen vragenlijsten ter invulling
toegezonden voor bet bekomen van
gegevens omtrent de gevolgen, die de
wetsontwerpen tot wijziging van eeni
ge bepalingen der Lager Onderwijs
wet betreffende het schoolgeld en tot
regeling van het Voorbereidend Hoo-
ger- en algemeen vormend Middel
baar Onderwijs in financieel opzicht
voor de gemeenten zullen hebben, in
dien deze wetsontwerpen, zooals zij
nu luiden, wet zullen zijn geworden.
De Minister wenscht de gegevens
van de gemeentebesturen voor den
lsten October a.s. te ontvangen.
VOORONTWERP VEILIGHEIDSWET
.Naar Het Volk verneemt, zal de
zer dagen plaats hebben de benoeming
eener commissie, bestaande uit een
sub-commissie van den Hoogen Raad
van Arbeid, aangevuld met speciale
deskundigen, ter opstelling van een,
voor den Hoogen Raad van Arbeid be
stemd, praeadvies betreffende het
voorontwerp-Veiligheidswet, dat Mi
nister Slotemaker de Bruine om ad
vies hij den Hoogen Raad van Arbeid
heeft aanhangig gemaakt.
STENHUIS» PLANNEN.
Alen weet, dat Stenhuis niet voor
nemens is zijn zetel in de Tweede Ka
mer af te staan. Hij zal als links-socia
list daar een fractie op zich zelf vor
men. Naar „Het Volk" meldt heeft S.
eerst gepoogd de groep van den be-
faamden „Open Brief" te bewegen tot
den eisch aan bet bestuur der S.D.A.P.
drie leden dezer groep candidaat te
stellen voor de Tweede Kamer. De
groep ging op dat voorstel niet in en
Stenhuis trad uit met de mededeeling,
dat hij wel elders steun zou vinden.
Het orgaan der S.D.A.P. weet nu te
melden, dat S. in overleg is getreden
met Sneevliet, den voorzitter van het
Nat. Arbeiders Secretariaat en in sa
menwerking met hem een manifest
aan de arbeiders voorbereidt.
BUITENLAND.
NA DE VOLKENBONDS
VERGADERING.
Het vertrek der delegaties.
De Duitsche delegatie verliet gister
avond te 18 uur Gemève en zou heden
middag te Berlijn aankomen.
Het voornemen om te Baden-Baden
een bezoek te- brengen aan Dr. Strese-
m&nn, die daar een kuur doormaakt
en dezen verslag uit te brengen over
hetgeen in de assemblée besproken is,
heeft men opgegeven.
De overige delegaties hebben Genève
reeds Woensdagavond en gistermor
gen verlaten.
HET CONGRES DER BRITSCHE
CONSERVATIEVEN.
Rede van Baldwin.
In zijn groote politieke rede op het
congres der Britsche conservatieve
partij te Yarmouth zeide Baldwin, dat
hij de conservatieve partij nog nooit
zoo „klaar voor het gevecht" had aan
getroffen als ditmaal.
De regeering had 6 zetels verloren
in 4 jaar en volgens deze verhouding
zou het 140 jaar duren, voor de con
servatieve regeering verslagen werd.
Zoolang wilde de partij niet eens aan
blijven, maar deze verkiezing wilde zij,
tot heil van het land, met groote
meerderheid winnen. Hij had het
grootste vertrouwen in het oordeel der
kiezers, want de liberalen waren ver
deeld en erkenden geen algemeen lei
der, maar bovendien was 't moderne
liberalisme niets dan socialisme zon
der den moed het te willen bekennen.
De arbeiderspartij had dien moed
tenminste wel, maar zij matigde zich
het recht aan, om alleen voor de be
langen der Engelsche arbeiders te mo
gen opkomen, en tegen deze ongehoor
de aanmatiging moest de partij bij de
verkiezingen met kracht opkomen.
Bovendien had cLe arbeiderspartij
feitelijk nog niet eens genoeg ervaring
als oppositie en wat moest dan met
haar onrustige uiterste elementen van
haar als regeeringspartij verwacht
worden?
Op één punt legde Baldwin nog spe
ciaal den nadruk. De candidaten
moesten overal, waar driehoeksverkie
zingen gehouden zouden worden en
dit zou in de meerderheid der distric
ten wel het geval zijn van den libe
ralen candidaat de verklaring eischen,
wat het liberalisme zou doen als de
conservatieven in de minderheid zou
den blijven?
Zouden zij de arbeiderspartij nog
maals aan de regeering brengen, zoo
als in 1923? Het kiezerscorps had het
recht deze vraag voor den datum der
stemming beantwoord te zien.
De beveiliging der industrie.
Baldwin heeft ook over de beveili
ging der industrie gesproken en ge
zegd, dat de periode van proefneming
Binnenland.
De Landstormdag in Den Haag.
Het einde van het Schelde-conflict in 't
zicht
De heer E. Kapers gekozen tot voorzit
ter van het N. V. V.
Federatie tot behoud van landschaps
schoon opgericht.
Buitenland.
Het congres der Britsche conservatieve
partij.
Ruzie in de Duitsche communistische
partij.
De Citta di Milano Is gisteren alt Bet"
gen naar Italië vertrokken.
De Volkenbondsdelegaties hebben alle
Genève reeds verlaten.
Nadere bijzonderheden over de ramp te
Melilla.
Trotzki verzoekt een ander verbannings
oord.
haar einde nadert. Het Engelsche volk
is voorzichtig met het nemen van een
beslissing, maar denkt er ernstig over
na. Indien de kiezers de conservatie
ven aan de regeering doen blijven, zal
er geen belasting op levensmiddelen
komen.
De procedure van beveiliging der in
dustrie zal niet gebruikt worden als
een indirect middel om een algemeen
douane-tarief in te voeren, totdat deze
kwestie aan de kiezers is voorgelegd.
Geen enkele industrie zal van 't recht
uitgesloten worden om haar belangen
uiteen te zetten.
Wel is het noodzakelijk, om het sys
teem van beveiliging der industrie te
bekorten.
RUZIE IN DE DUITSCHE
COMMUNISTISCHE PARTIJ.
Thalmann geschorst.
De communistische leider Thalmann
die bij de verkiezingen van den Rijks
president candidaat zijner partij was,
schijnt nu op zijn beurt in ongenade
te zijn gevallen.
In de afdeeling Hamburg der partij
heerscht sinds geruimen tijd verdeeld
heid en Thalmann zou nu met opzet
hebben verzuimd het partijbestuur,
waarvan hij lid is, in te lichten over
den toestand aldaar.
Het uitvoerend comité zal nu de
zaak nader onderzoeken. Thalmann
is voor den duur van het onderzoek in
al zijn functies geschorst.
De ruzie in de afdeeling Hamburg
was ontstaan, doordat de plaatselijke
leider aldaar fondsen had verduisterd
Thalmann zou nu hebben getracht de
ze kwestie te regelen, zonder de be
trokken instanties in te lichten. Hier
door heeft hij zich aan overtreding
van de partijdiscipline schuldig ge
maakt. Thalmann heeft zich nu naar
Moskou begeven. Vermoedelijk is hij
Stalin, die hem bijzonder genegen is,
gaan raadplegen
DE CITTA Dl MILANO.
Uit Bergen vertrokken.
De Citta di Milano heeft gisteren
Bergen verlaten op weg naar Italië.
De Italiaansche officieren werden
officieel door de autoriteiten ontvan
gen. Naar verluidt, geschiedde dit te
gen de aanvankelijke bedoeling, om
dat Mussolini gedreigd zou hebben
met represaille-maatregelen tegen
den invoer van Noorsche vrsch, indien
er geen behoorlijke ontvangst zou
plaats hebben.
De bevolking heeft zich echter niets
van de Italianen aangetrokken en niet
de minste belangstelling getoond.
DE MUNITIE-ONTPLOFFING TE
MELILLA.
Nadere bijzonderheden.
Betreffende de ramp te Melilla in
Marokko worden nog de volgende bij
zonderheden gemeld:
Onmiddellijk na de ontploffing
spoedden zich militairen en burgers
naar de plaats des onheils. Een ont
zettend beeld van verwoesting en ver
schrikking vertoonde zich aan hunne
oogen, Kreten klonken op uit do puin-
hoopen van het fort.
Er heerschte een volkomen duister
nis. Bij het licht van fakkels en lan
taarns begon men ijlings met het red
dingswerk. Ondanks alle moeilijkhe
den had men na enkele uren reeds 34
lijken geborgen en 200 gewonden naar
de hospitalen overgebracht.
Het aantal slachtoffers is nog niet
met juistheid vast te stellen, want
bij de eerste ontploffingen, hebben