CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
9* JAARGANG
MAANDAG 27 AUGUSTUS T928
NUMMER 2524
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Bureau: Hooigracht 35 Leiden Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal. I 2.50
Per weeki 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Oil Dommer bestaat oil TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Opgepast.
Zaterdag namen wij over een artikel
uit de A. R. Nieuwe Prov. Gron. Crt.,
getiteld: „Het hek van den dam",
waarin ernstig gewaarschuwd werd
tegen de gevolgen, die het optreden
van de Neger-danseres Josephine Ba
ker kan hebben.
In Liberale en Sociaal Democrati
sche bladen werd vergoelijkend over
het zoowat naakt optreden van deze
„dame" geschreven.
De „Democratische" Partij onder
aanvoering van Dr. de Waard en Mr.
S. K. de Waard, schijnt nog een stapje
verder te willen gaan.
(Mr.) S. M de W(aard) teekent bij
het bericht omtrent het ingrijpen der
Haagsche politie dit aan:
„Zou 't niet beter zijn aan Josephine
Baker zelve over te laten in welke ma
te zij zich gekleed of ongekleed aan
het publiek zal vertoonen?
Wordt een politie-maatregel als de
ze gerechtvaardigd door de overweging
dat men klachten over haar kleeding
wil voorkomen?
Wie een voorstelling, waarin zij op
treedt, bijwoont, kan te voren weten,
dat hij een groote oppervlakte onbe
dekt vel zal zien; laat men zich daar
over dan ook niet ergeren.
En bovendien: is naaktheid op zich
zelf eigenlijk onzedelijk?
Onzedelijk zijn veeleer de heele of
halve bedekkingen, die bij de andere
sekse 'n speurzieke nieuwsgierigheid
een onbevredigd verlangen om meer
te zien, wakker roepen.
Wel werd, stond men de naaktheid
zonder beperking toe, de concurrentie
voor de danseressen moeilijker en zou
den velen, die thans half gekleed gaan,
blijken ongegronde illusies te hebben
levendig gemaakt, Doch datgene wat
men „schuin" pleegt te noemen zou
zijn macht tenminste voor een deel
verliezen. Al hield natuurlijk ook daar
de opgewekte bewondering een nauw
verband met geslachtelijke aandoe
ningen, die nu eenmaal den niet-zie-
ken mensch eigen zijn en die zich, op
welke wijze dan ook, altijd wel zullen
doen gelden, deze bewondering zou
zuiverder zijn en wellicht met eerbied
gemengd zijn voor een schoon ge
vormd menschelijk lichaam".
De walgelijk vieze hartstocht om 'n
bijna naakte vrouw allerlei grimassen
te zien maken, wordt nota bene, hier
in bescherming genomen als de meest
gewone zaak van de wereld, ja, wordt
het middel tot bevordering van zede
lijkheidsbegrippen aangeprezen.
Is dat „democratie?"
God beware er ons dan voor.
W ij houden het dan toch maar lie
ver met den Psalmdichter en diens
bede: Wend, wend mijn oog van de
ijdelheden af.
Of met de les van Paulus: Desgelijks
dat ook de vrouwen in een eerbaar ge
waad met schaamte en matigheid zich
zelve versieren, enz.
Wij wenschen èn tegen de viezigheid
zelf te getuigen èn ook degenen, die
ze in bescherming nemen of aanprij
zen aan de kaak te stellen als beslist
tegenover ons staande.
STADSNIEUWS.
CLASSISVERGADERING.
Donderdag 13 Sept. a.s. zal in de
kerkeraadskamer der Hooigrachtkerk
der Classis Leiden der Ge'ref. Kerken
vergaderen.
Aan de orde komen o.a. eenige rap
porten (Partic. Synode, Zending, e.a.)
alsmede de benoeming van deputaten
voor de Zending, de Theol. School en
Theol. Faculteit der V. U., Evangeli
satie, nazien van de boeken der
quaestores, regeling vacaturebeurten,
enz.
DE AANBEVOLEN WIJZIGING VAN
DE GEMEENTEWET.
Vragen van het raadslid Heemskerk.
De heer P. Heemskerk (R. K.) heeft
den Raad verzocht in de heden te hou
den vergadering de volgende vragen
tot B. en W. te mogen richten:
1 Is het juist, dat B. en W. van
Leiden den minister in overweging
hebben gegeven maatregelen te tref
fen tot vermindering van het aantal
raadsleden?
2. Is het juist, dat door den Minister
een circulaire aan B. en W. der ge
meenten is verzonden, waarin de mee
ning van B. en W. dier gemeenten ge
vraagd word?
3. Indien het sub 1 genoemde juist
is, welke redenen hebben dan B. en
W. genoopt, aldus den minister te ad-
viseeren?
4. Indien het sub 2 genoemde juist
is, is dan de bedoelde circulaire door
B. en W. reeds beantwoord?
5. Waren B. en W. niet van oordeel,
dat, alvorens tot het in 1 en 4 genoem
de over te gaan, op het oordeel van
den Raad moest worden prijs gesteld?
6. Indien genoemde circulaire niet
is beantwoord, zijn B. en W. dan be
reid alsnog den Raad te hooren?
LEIDSCH HONGAARSCH COMITé.
Het Leidsch Hongaarsch Comité,
thans gevestigd te Arnhem, ten huize
v. dhr H. L. Backer v. Ommeren, deelt
ons mede, dat op 24 Sept. a.s. een va-
cantiekindertrein naar Hongarije ver
trekt en op 19 Sept. hier te lande aan
komt.
Pleegouders, die hun kinderen met
dien trein willen medegeven naar Hon
garije, dienen dat dezer dagen op te
geven, aan het adres Emmastraat 2,
te Arnhem.
Pleegouders van de vacantie-kin de
ren krijgen afzonderlijk een aan
schrijven hierover.
Voor de verzending van „Liebesga-
ben" wende men zich eveneens tot dit
adres om vooruit op te geven, dat men
iets wil verzenden; nadere inlichtin
gen worden dan verzonden aan hen,
die zich daarvoor opgaven.
CHR. ZANGVEREEN. „EX ANIMO".
Op de Int. Zangwedstrijd van „Cres
cendo" te 's Gravenhage, behaalde de
Chr. Zangvereeniging „Ex Animo" in
de bekroonde afdeeling Christelijke
Koren met algemeene stemmen den
eersten prijs, terwijl haar directeur,
de heer H. W. de Wolff, van Rotter
dam, den directeursprijs verwierf".
LEIDSCHE ZWEMCLUB.
Op a.s. Maandag 3 Sept., des nam.
6.15 uur worden Adspiranten-wedstrij-
den gehouden.
Om deze te doen slagen moeten alle.
maar dan ook alle, aspiranten deelne
men.
Het voorloopig programma hangt in
de zweminrichting.
Inschrijvingen hij een der zwem
meesters tot uiterlijk a.s. Woensdag
avond 29 Aug., te 8 uur.
Het bestuur der L. Z. C. rekent op
allen.
HIJ GAF Z'N RECHTERPOOTJE.
Men zendt ons het volgende bericht,
dat wij onder voorbehoud geven.
Naar we vernemen is mijnheer de
Kater, die, volgens ons bericht van
Donderdagavond, reeds geruimen tijd
zijn woning, Galgewater 15a, had ver
laten, jl. Zaterdagmiddag in die wo
ning terug gekeerd.
Hij gaf onmiddellijk aan zijn zeer
verheugde baas zijn rechterpootje en
bleek na onderzoek in gaven toestand
te verkeeren.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd:
J. Ebbink, 23 jaar, jm. en E. M. Mens
jd. 24 jaar. A. A. G. Bergers, jm. 25 j.
en M. M. F. Trel, jd. 25 jaar. G. C. Per-
seijn, jm. 24 jaar en M. J. v. d. Voort,
gesch. 24 jaar. A. H. Bergers, j.m. 25
jaar en D. C. M. Hoppezak, jd. 29 jaar.
A. Leget, jm. 27 jaar en M. v. Zeist,
jd. 24 jaar. J. de Boer, jm. 27 jaar en
G. A. Heetvoet, jd. 28 jaar. W. A. Stok-
huyzen, jm. 30 jaar en J. C. v. Leeuwen
jd. 25 jaar. J. D. Verkerk, jm. 32 jaar
en G. de Vos, jd. 36 jaar.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn opgenomen in de week van 20
Aug. tot en met 25 Aug., resp. volwas
senen en kinderen:
Maandag 31 en 1, Dinsdag 28 en 1,
Woensdag 30 en 1, Donderdag 30 en
1, Vrijdag 29 en 1,'Zaterdag 27 en 1.
Toen Zaterdagnamiddag om on
geveer 4 uur de plm. 13-jarige A. v. d.
R. nabij de Kanaalbrug aan het zwem
men was, en het rijwiel van zijn va
der zonder diens voorkennis had mee
genomen, is van bovengenoemd rijwiel
toen A. in het water was, het aan het
rijwiel met een touwtje bevestigde rij
wielplaatje ontvreemd.
Er zal voor A. geen prettige thuis
komst te wachten zijn geweest.
BINNENLAND.
PRINS HENDRIK NAAR LIMBURG.
Prins Hendrik zal Donderdag a.s.
een bezoek brengen op kasteel Hillen-
rath te Swalmen.
GASTEN VAN DE KONINGIN
MOEDER.
De graaf en gravin van Athlone zijn
met hun dochter Zaterdagmorgen te
Utrecht gearriveerd, waar H. M. de
Koningin-Moeder ter verwelkoming
aanwezig was. In auto's werd naar het
paleis Soestdijk gereden. De hooge
gasten zullen eenige dagen ten pa-
leize Soestdijk verblijven.
DAGBLAD .,DE BANIER".
Naar wij vernemen zal „De Banier",
liet orgaan der Staatk. Geref. Partij,
binnenkort belangrijke uitbreiding
ondergaan.
Met 1 Febr. 1929 zal het blad drie
maal per week verschijnen, om spoe
dig daarop, mogelijk nog vóór de Ka
merverkiezing van 1929, als dagblad
uit te komen.
Er zal een N.V. worden opgericht,
gevestigd te Rotterdam, met een ka
pitaal groot f 100.000,welke een
eigen drukkerij zal exploiteeren.
Zoowel het toekomstige dagblad
,.De Banier" als het kerkelijk week
blad „De Saambinder" zullen op deze
diukkerij worden vervaardigd, terwijl
mede een afdeeling Handelsdrukkerij
zal tot stand komen.
GRONDSLAGEN VAN BOUW
VERORDENINGEN.
De hoofdcommissie voor de norma
lisatie in Nederland heeft, op aandrin
gen van belanghebbende kringen, be
sloten tot instelling van een commis
sie voor normalisatie van technische
grondslagen van bouwverordeningen.
Zij is daarbij van de gedachte uitge
gaan, dat het bestaan van bouwver
ordeningen van onderling geheel af
wijkenden vorm en inhoud in de ver
schillende gemeenten in Nederland
aanleiding geeft tot verspilling van
arbeidskracht en tijd voor al degenen,
cie met deze bouwverordeningen te
maken hebben.
De hoofdcommissie is overtuigd, dat
het samenstellen van een bouwveror
dening, welke alle belanghebbenden
bevredigt, een uiterst moeilijke taak
is, en zij heeft daarom gemeend het
arbeidsveld van de commissie voors
hands te moeten beperken tot de
technische rondslagen. Hiertoe dient
te worden gerekend het normaliseeren
van de volgende grootheden:
le. de incidenteele belastingen als
vloerbelasting, winddruk, sneeuwbe-
lasting, enz.;
2e. de rustende belastingen, als het
eigengewicht van gebruikelijke bouw
stoffen en opslagmaterialen en van
constructiedeelen, als vloeren, wanden
en dakbedekkingen;
3e. de toelaatbare spanningen in
verschillende bouwmaterialen en de
toelaatbare bodemdrukken: de toe te
passen berekenmethoden voor ge
drukte constructiedeelen en de dan te
houden veiligheidscoëfficiënten; de
toelaatbare doorbuiging van liggers;
4e. de minimum-muurdikten en
aanlegbreedten hij verschillende bouw
materialen en metselsteensoorten;
5e. de verhoudingen voor de samen
stelling en de wijze van bereiding der
verschillende mortels en meest voor
komende betonmengs^ls;
6e. gegevens voor brandvrije en
vuurbestendige constructies.
In de commissi© hebben zitting ge-
romen de volgende heeren: prof. ir. R.
L. A. Schoemaker, voorzitter, hoog
leeraar Techn. Hoogeschool Delft; G.
C. Beltman luitenant-kolonel, Am
sterdam, aangewezen door den Minis
ter van Oorlog; D. W. Beyllonse,
bouwkundige en makelaar, Amster
dam; ir. A. W. C. Dwars, Amersfoort;
E A. van Genderen Stort. Den Haag;
A. K. baron van Hardenbroe' van
Ammerstol, Hillegom; ir. E. C. U.
Hartman, Den Haag; D. Heineke, ar-
rl itect, Amsterdam; ir. H. van der
Kaa, hoofdinspecteur der volksge
zondheid, Den Haag; ir. J. Lely, Den
Haag; A. E. Roest van Limburg. Kam
pen; Z. H. de Roos. archit:ct B.N.A..
Voorburg; ir. H. J. Scholte, hoofdin
specteur van den arbeid, Den Haag,
aangewezen door den minister van
Arbeid, Handel en 'Nijverheid; ir. M.
G. H. Tjaden, Amsterdam; ir. W. Val-
c'erpoort, Rotterdam.
NEDERL. JEUGDHERBERGEN.
Op Zaterdag 1 September, zoo be
richt een Commissie van voorberei
ding. zal in 't Old-Fellowhuis, Keizers
gracht 428430, Amsterdam-Centrum,
worden opgericht een „Bond van Ne-
derlandsche Jeugdherbergen". Verder
zegt de Commissie in haar oproep:
Groot is de belangstelling in ons
land voor een dergelijke vereeniging,
die zich ten doe' zal stellen het stich
ten van een net van jeugdherbergen
(goede en goedkoope overnachtigings-
golegenheden voor de, de natuurzoe-
konde, jeugd). De jeugdherberg 'De
Dotter" te Blaricum boekte na haar
opening op 20 Mei 1.1. reeds ruin 1000
overnachtigingen. p© jeugdherberg
„Weideheuvel" te Ouderkerk boekte
ongeveer 850 overnachtigingen. Verder
'werden de Duitsche jeugdherbergen
dezen zomer bezocht door ongeveer
1400 Nederlanders, waarvan ongeveer
S00 onder leiding.
De Nederl. vertegenwoordiger van
bet Verband für Deutsche Jugendher-
bergen schreef in één maand 200 Ne-
at-rlandsche leden voor den Duitschen
Bond in, terwijl nog ongeveer 40
leeraren, onderwijzers, jeugdleiders,
er.z. een leiderskaart ontvingen.
Op de vergadering, opening te 19.30,
zal ieder, die in het belang van de
goede zaak iets in het midden wil
brengen, gelegenheid daartoe krijgen.
Verder zullen de Statuten en Regle
menten worden behandeld en een be
stuur gekozen. Ieder belangstellende
is welkom. Men wordt echter dringend
verzocht zich van te voren aan te
melden bij B. J. Max, Retiefstraat 25,
Amsterdam-Oost, alwaar ook nadere
inlichtingen te verkrijgen zijn. Voor
eventueel onderdak wende men zich
tot J. H. van Twisk, Binnenweg 19,
Ouderkerk bij Amsterdam. Hierbij op
geven of men wenscht te kampeeren
of wel in een jeugdherberg of in een
hotel wil overnachten.
LUCHTVAART.
MAJOOR MADDALENA TE
SCHELLINGWOUDE AANGEKOMEN.
Het bericht, dat de bekende Ita-
liaansche vlieger majoor Maddalena,
die zulk een belangrijk aandeel heeft
gehad in het reddingswerk ten behoe
ve van Generaal Nobile en zijn metge
zellen, Zaterdagmorgen te Bergen
(Noorwegen) was opgestegen, om via
Amsterdam naar Italië te vliegen, had
een aantal journalisten naar het Ma
rinevliegkamp Schellingwoude gelokt.
Want zij wisten dat d.. Italiaan dit
vliegkamp op lange trajecten als tus-
schenstation pleegt te benutten voor
het aanvullen van den benzine-voor-
raad.
Bij hun komst te Schellingwoude
bleken daar reeds de heer P. Loeb.
consul van Italië, alsmede twee ma
rine-officieren, die door drn comman
dant te Amsterdam gezonden waren,
aanwezig te zijn. Het gezelschap had
echter een vergeefsche reis gemaakt,
elk bericht omtrent den vlieger bleef
uit en ten langen leste keerde inen
etnigszins teleurgesteld naar de stad
terug. In den loop van d i avond was
inmiddels bekend geworden, dat ma
joor Maddalena tengevolge van mist
en regen een noodlanding had moeten
maken.
Op een tijdstin dat de pers hem al
lerminst verwachtte, n.l. gistermorgen
te half twaalf is majoor Maddalena
met het watervliegtuig „Savoia" F 55
t.- Schellingwoude neergestreken,
waar hij aanvankelijk rnret zijn met
gezellen, luitenant Gagna, een radio
telegrafist en twee mecaniciens alleen
begroet werd door den in het vlieg
kamp dienstdoenden bootsman Snij-
dersveld. Even later verscheen echter
de consul voor Italië, de heer P. Loeb.
Daar de pers inmiddels ook bijtijds de
lucht had gekregen van majoor Mad-
dalena's aankomst, is de Italiaan niet
aan een interview ontkomen.
Majoor Maddalena deelde allereerst
mede, dat hij en zijn hier thans aan
wezige metgezellen tegelijkertijd het
kamp in het Poolijs van Generaal No
bile ontdekt hadden. Toen met de „Sa
voia" de eerste onderzoekingstocht
vanaf de „Cita di Milano" onderno
men werd, voerde het vliegtuig geen
radio-apparaat mede.
Den volgenden dag werd opnieuw
een tocht ondernomen, ditmaal met
een klein radio-toestel aan boord. En
tot haar groote vreugde mocht de be
manning van de „Savoia" er in sla
gen, contact met Nobile te krijgen, die
zijn juiste plaats opgaf. „Ik ben toen
heel laag gaan vliegen", aldus majoor
Maddalena, „en U kunt zich onze ont
roering voorstellen, toen wij allen op
hetzelfde oogenblik het kamp ontdek-
ton. Helaas konden Wij geen landing
uitvoeren en moesten terugvliegen.
Wat de latere redding van generaal
Nobile door luitenant Lundborg be
treft, zeide Majoor Maddalena, dat
Nobile door zijn metgezellen op het
ijs moreel gedwongen is om als eerste
het kamp verlaten. Toen Nobile zich
verzette, bood niemand van zijn met
gezellen zich aan om in Lundborg's
vliegtuig te stappen. Zij drongen er
met klem op aan, dat Nobile die zeer
zwak was, hen zou verlaten. Boven
dien dachten de achterblijvenden, na
eenige uren op dezelfde wijze gered te
zullen worden.
Natuurlijk kwam ook het lot van
Roald Amundsen ter sprake. „Ik ge
loof niet, dat Amundsen nog in leven
is", zeide majoor Maddalena. „Ik ben
op denzelfden dag als Amundsen, met
een verschil van 4 uur, opgestegen.
I ct weer was toen zeer slecht. Er
Leerschte zulk een dikke mist, dat ik,
om er boven uit komen, tot 2000 M.
gestegen ben Amundsen en zijn Fran-
svhe piloot hebben dit vanwege de
zwaarte van hun toestel niet kunnen
doen. Ik vermoed dan ook, dat de
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke redactie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
Majoor Maddalena op doorreis te
Schellingerwonde.
Inbraken te Wassenaar.
De beslissing in het dreigende con
flict in de Goudsche Aardewerk-in
dustrie valt morgen.
Aanrijding bij de Haagsche Schouw.
Buitenland.
Heden vindt te Parijs de ondertae-
kening van het anti-oorlogsverdrag
plaats.
Streseman bij zijn aankomst te Pa
rijs op geestdriftige wijze gehuligd.
Een schrijven van Litwinof aan Jhr.
Loudon als voorzitter van de voorbe*
reidende ontwapeningscommissie.
Verhooging der Duitsche spoorweg
tarieven op 1 October a.s.
Een nieuwe kabelbaan in Zwitser
land.
Belgisch klooster afgebrand.
Ondergrondsche treinontsporing to
New York.
machine door een defect aan den mo
tor gedwongen was, in een ruwe zee
te dalen, waarbij de bemanning om
gekomen moet zijn".
Majoor Maddalena, die. aanvanke
lijk van plan was om dadelijk weer
van Schellingwoude te vertrekken,
besloot echter, na met zijn kameraden
beraadslaagd te hebben, zijn vertrek
tot hedenoi atond ongeveer half zes uit
te stellen.
In den namiddag begaf majoor Mad
dalena zien in gezelscnap van luite
nant Gagna naar Aerdenhout, waar
de beide officieren hun opwachting
maakten bij mevrouw LoebBallarini.
Des avonds dineerden i met den
consul-generaal en diens echtgenoot©
tt Zandvoort.
OP ZOEK NAAR DE „LATHAM".
De Noorsche admiraliteit deelt me
de, dat den laatsten tijd nasporingen
naar de „Latham" tusschen Spitsber
gen en Frans Josepsland zijn gedaan.
Het ligt in de bedoeling het onder
zoek tot half September voort te zet
ten. Indien tegen dien tijd geen spoor
van de „Latham" is gevonden zullen
de Fransche en Noorsche schepen
worden teruggetrokken. De Fransche
aomiraal heeft hiermede zijn instem
ming betuigd.
EEN NIEUWE OCEAANVLUCHT.
De Amerkaansche millionnair Le
vi ne is Zaterdagavond met den Jun-
ker-eendekker Queen Diamonds, waar
in hij zal trachten in westel. richting
den Atlantischen Oceaan over te vlie
gen. te Croydon aangekomen.
Levine zeide, geen mededeeling te
kunnen doen omtrent zijn vertrek.
BUITENLAND.
DE ONDERTEEKENING VAN HET
KELLOOG-PACT.
Parijs in feesttooi.
Ter eere van de aankomst der mi
nisters van buitenlandscne zaken te
Parijs ter onderteekening van het Kel-
lcgg-pact is de stad schitterend „be-
viagd. Vooral het ministerie van bui-
tenlandsche zake*, is prachtig ver
sierd en draagt allo vlaggen der on-
derteekenende mogendheden.
Dit is de eerste maal sedert den
oorlog van 1870, dat de Duitsche vlag
van de Parijsche balcons wappert op
de Place d'Opéra en de groote bou
levards. Het is de Duitsch-republi-
.keinsche vlag.
Gebeden voor den vrede.
Gisteren en heden zijn in alle ker
ken van Engeland bijzondere diensten
gehouden, in verband met de onder
teekening van het anti-oorlogsverdrag.
Dr. Stresemann te Parijs.
De Duitsche Rijksminister van bui-
tenlandsche zaken, dr. Stresemann,
die Zaterdagmiddag uit Berlijn naar
Parijs vertrokken is, is daar gister
middag te 3 uur gearriveerd.
Geruimen tijd tevoren, schrijft het
.,N. v. d. D.", had de Parijsche politie
een strengen ordedienst ingericht.
Voor perron 19 hield een sterke af
deeling politie de honderden nieuws
gierigen op een afstand en alleen de
gelukkigen, die bezitters waren van
een speciale toegangskaart werden
uegel&ten, zoo als de leden van het