CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN 9de JAARGANG DINSDAG 7 AUGUSTUS 1928 NUMMER 2SCT7 IIEDWE LEDSCHE COURANT Bureau: Hooigracht 35 Leiden tffTLlr' Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 qMsHct Aangesloten op het Streeknet Lisse ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaali 230 Per weekf 0.19 Franco per post per kwartaal t 2.90 Dit nummer bestaat uil TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Patrimomum s Jaarverslag. Patrimonium is een van die organi saties, welke hun vereenigingsjaar niet met het kalenderjaar doen samen vallen. Patrimoniums jaar loopt van 1 Juli tot 30 Juni. Zoodoende valt de gouden jubeldag in het aigeloopen jaar. Zooals vanzelf spreekt komt in het jaarverslag van het Verbond ook een beschouwing voor over dit gouden ge tij en wordt een terugblik geworpen op den indruk, die dit gouden feest maakt. In het inleidend woord lezen wij: „Daar wordt wel eens gefluisterd, duidelijk hoorbaar gefluisterd soms, dat Patrimonium niet meer leefde in bet hart van ons volk, dat het niet al leen zijn roem had overleefd, maar ook zijn taak door anderen zag over genomen. Wie ons feest heeft meegevierd, heeft kunnen constateeren, dat er nog wel „hart" voor Patrimonium is. En zeker heeft hij niet den indruk gekregen, dat het Verhond geen taak meer heeft en geen roeping in de naas te toekomst. Integendeel bleef de oude taak en de oude strijd ook al wij zigden zich de vormen. Juhileeren zoo schrijft de verslag gever verder moet ook zijn vooruit zien, moed grijpen, het Verbond ver nieuwen. Het is zoowel het einde van een vroeger als het begin van een nieuw tijdperk. Eu hoe rijker de zegen in 't verleden, hoe zwaarder de verantwoor delijkheid voor de toekomst. Hoe meer mocht worden bereikt, hoe hooger ook de idealen moeten ge steld worden. Want als er leven is, dan moet het ook komen tot rijker ont plooiing, moet er zijn een gaan van Kracht tot kracht". Wij zijn verheugd, dat Patrimonium inziet, dat hij het verloopen van het getij de bakens moeten verzet worden. De schoolstrijd van weleer ligt niet meer in de eerste plaats op het terrein van Patrimonium. De strijd vooi* soci ale rechtvaardigheid wordt door an dere organisaties overgenomen of is reeds sinds lang- gestreden. Maar een andere taak kwam op. Daar is voor Patrimonium 'n pracht kans om voor de eere Gods op sociaal terrein op te komen, door te werken aan en onder de jeugd, door bibliothe ken en evangelisatielectuur. Het jubi leumfonds zal straks een stimuleeren- de kracht daartoe moeten zijn. Daarom is het zoo jammer, dat van het kostelijke Jubileumboek, dat voor zoo weinig geld te krijgen is, nog 1500 exemplaren onverkocht zijn. Hoe komt dit toch? Mogen wij eens even een tipje op lichten van den sluier die ook hierover uitgespreid ligt? Zoolang Patrimonium nog de orga nisatie was, waarin men den socialen strijd moest voeren, stond Patrimoni um in de belangstelling. Nu A-ebben de vakbonden dien arbeid overgeno men en is daarmede de belangstelling ook op haar over gegaan. Ook hier weer komt uit de materia listische kant van ons bestaan. Geestelijke waarden voorop, dat is een moeilijk te leeren les. Die les wordt nog lang niet door ieder geleerd en in toepassing ge bracht. Maar ook hier komt gelukkig weer kentering. Patrimonium herkrijgt de liefde en achting weer. Dat is de bescheiden grondtoon van het verslag, waarvoor God dank wordt gebracht. „Er is zoo besluit het verslag ruime stof om God te danken voor den zegen, dien Hij gaf. Moge bij den voortduur Zijn aangezicht met ons gaan en ons Verbond tot een zegen worden gesteld". STADSNIEUWS. BRAND IN DE VUURWERKFABRIEK VAN DE FIRMA KAT. Hedenmorgen omstreeks half negen is plotseling brand uitgebroken in de vuur werkfabriek van de fa. Kat aan den Haar lemmerweg. De heer Kat en zijn verte genwoordiger de heer Smit, w!lden zich juist per trein naar Freda begeven, toen zij in de richting van de fabriek plotse ling een explosie waarnamen, waarbij de vlammen hoog boven de boomen Uitsloe gen.. Teruggesneld bemerkten zij» dat er brand was ontstaan in de loodsen 2 en 3 op den voorgrond van het terrein, die dienst doen als magazijn en waar de es peditie plaats beeft. In minder dan geen tijd waren de grpo- te voorraden vuurwerk door het vuur aangetast en sprongen de loodsen uit el kaar, zoodat toen de brandweer, die zeer spoedig (nog geen tien minuten na het begin van den brand) ter plaatse was haar slangen had Uitgelegd, vanaf de Haarlemmervaart, zij slechts de puinhoo- pen had te dooven. Gelukkig was de wind in de richting van het open terrein, voor de fabriek, zoodat, toen de brandweer het blusschingswerk ter band genomen had. weinig gevaar bestond voor het overslaan van het vuur op de andere loodsen. Eeh gedeelte van het personeel van de fabriek was direct na bet uitbreken vau den brand met emmers water me; de blus- scking begonnen, terwijl een andere ge deelte zich verdienstelijk maakte door brandbare stoffen zoo ver mogelijk van de vuurhaard weg te brengen. In tegenstelling met den vorigen brand bij de fa. Kat hadden, thans geen persoon lijke ongelukken plaats. De oude knecht Bilderdijk, die kreupel geworden is bij den vorigen brand, bad juist eenige mi nuten tevoren de loods waarin de brand is uitgebroken, verlaten, zoodat hij als door een wonder van een wissen dood is gered. De schade wordt geschat op ƒ20.000 a 25.000 en wordt door verzekering, die uiteraard niet zeer hoog is en slechts te gen een zeer hooge premie verkregen werd, gedekt. Op het terrein van den brand waren aanwezig de burgemeester Mr. a. van de Sande Bakhuyzen, de commissaris van politie, de beer Meijer, de inspecteurs van politie, de heeren Weijers, Wijk en de Bock, en de commandant an onder- commandant van de brandweer, de hee ren Verhoog en van Lith. Hoewel deze brand juist in den ilruk- sten tijd heeft plaats gehad, nu de Konin- ginne- en andere feesten aanstaande zijn, zal het bedrijf geen belangrijke stagnatie ondervinden en kunnen alle bestellingen zonder oponthoud worden uitgevoerd. Vuurwerk maken is en blijft een ge vaarlijk bedrijf. Hoewel vele voorzorgs maatregelen genomen zijn om ontploffin gen te voorkomen en te isoleeren, blijft toch altijd het gevaar voor explosies be staan. Een enkele vonk van een hamer als men een spijker inslaat is voldoende om brand te veroorzaken. Vandaar ge bruikt men dan ook koperen hamers, die geen vonken slaan. De verschillende ge- houwtjes zijn zooveel mogelijk geïsoleerd en brandvrij gemaakt, terwijl de wilgen die er om heen geplant zijn, het gevaar tot een minimum beperken. Uit een wandeling, die wij maakten over het fabrieksterrein bleek ons wel. dat gestreefd is naar de groots; mogelijke veiligheid. INTERNATIONALE ARTSENCÜRSUS. Naar wij vernemen zal in September onder leiding van Prof. Storm van Leeu wen alhier weder voor buitenlandscho artsen een cursus worden "^gegeven over allergische ziekten. Z.K.H. AARTSHERTOG ALBRECHT. Morgenmiddag te kwart voor 3 zal in den Foyer van de Stadsgehoorzaal een samenkomst plaats hebben waarin Z.KH. Aartshertog Albrecht de pleegouders der Hongaarsche kinderen zal bedanken voor al hetgeen zij in het belang dezer kinde ren gedaan hebben. ZILVEREN JUBILEUM. Heden herdenkt de heer J. A. C. A. Er- kelens, inspecteur le kl. aan de Stedelijke Lichtfabrieken alhier, het feit, dat bij ge durende 25 jaren aan genoemde bedrijven werkzaam is. Oorspronkelijk bij de administratie in dienst getreden, werd de heer Erkelens met ingang van 15 Noverber 1912 als op volger van wijlen den heer Franse, belast met de zorg voor de straatverlichting, welke functie hij sedert 1 Juli 1918 in den rang van Inspecteur le kl., thans nog be kleedt naast het verrichten van enkele andere speciale diensten, waartoe hij in den loop der jaren werd geroepen. Ten einde te zorgen, dat deze dag niet onopgemerkt voorbij zou gaan, had zich uit de verschillende groepen van techni sche en administratieve ambtenaren een Comité gevormd. De plannen van dit Comité bleken bij de ambtenaren alsook bij het straatver- lichtingspersoneel in goede aarde te val len, zoodat men thans in de gelegenheid was den jubilaris op waardige wijze te huldigen. Van morgen om 11 uur van zijn wo ning afgehaald, werd de jubilaris met zijn huisgenooten in een der lokalen van het administratiegebouw ontvangen, alwaar het personeel zich inmiddels verzameld had. Bij afwezigheid van den directeur richt te de adjunct-directeur de heer Ir. P. Feh- mers, het woord tot den jubilaris. Nadat hij dezen en diens familie ver welkomd had en daarbij tevens gelegen heid had gevonden de verdiensten van den heer Erkelens als nauwgezet ambte naar in het licht te stellen, wenschte hij hem, zoowel uit naam van de Directie als van het personeel, van harte geluk met het voorrecht, dat hem op dezen dag te beurt valt, daarbij de hoop uitsprekende, dat de fabrieken nog vele jaren van zijn diensten zullen kunnen profiteeren. Na deze felicitatie restte den heer Feh- mers nog de aangename taak om den ju bilaris namens de gezamenlijke ambtena ren en het straatverlichtingspersoneel een stoffelijk blijk van herinnering aan te bie den, bestaande in een prachtige haard, waarbij nog een haardstel en vulemmer, vergezeld van een keurig uitgevoerd al bum, bevattende de handteekeningen van de deelnemers aan het geschenk en ver lucht met enkele toepasselijke foto's. Hierna kregen de aanwezigen de gele genheid den heer Erk,elens en diens fami lie te-complimenteeren, waarbij nog me nig „bon mot" werd geplaatst. De jubilaris, daarna het woord verkrij gende, dankte de aanwezigen voor de on dervonden bewijzen van hartelijke sym pathie, waardoor hij steeds met zeer veel genoegen op dezen feestdag zou terugzien. De korte plechtigheid was hiermede ten einde. De jubilaris bracht het verdere van den dag in huiselijken kring door en wij twijfelen niet, of van de 's middags gehouden receptie zal nog door menig een, ook buiten de Lichtfabrieken staan de, gebruik zijn gemaakt om den heer Er kelens van zijn belangstelling en sympa thie te doen blijken. DE GEM. BANK VAN LEENING IN 1927. Door commissarissen c.er Gem. Bank van Leening is aan den Gemeenteraad de rekening en verantwoording van de ontvangsten en uitgaven over 1927 ter goedkeuring aangeboden. Het aantal beleeningen op panden bedroeg 89.116 (afgelost 81.112) tot een totaal bedrag van f 339.881.50 (afgelost f 286.435.75.) In 1927 werden 2550 panden tot een bedrag van f 3309.— meer beleend dan in 1926. Het aantal geloste panden bedroeg in 1927 1701 stuks meer dan in 1926. Het bedrag der lossingen f 507.min der dan in 1928. De openbare veilingen werden drie maandelijks gehouden en hadden plaats in het verkooplokaal der Bank aan de Nieuwsteeg No. 8. Er werden verkocht 1093 panden, waarop was voorgeschoten f 6401, te gen 1017 panden met een voorschot van f 5659.25 in 1926. Op de verkochte panden werd slechts een verlies geleden van f 30.75, terwijl als overschot ter beschikking der pandgevers bleef f 2147.87. Aan pensioenvoorschotten werd in 1927 een bedrag van f 193.074.47 ver strekt, zijnde f 17680.38 meer dan in 1926. In 1927 werd aan voorschotten op schuldbekentenissen f 93.2C3.ver strekt, zijnde meer dan in 1926 een be drag van f 144.98. Van de 705 aanvragen om voorschot ten werden er 636 geheel of gedeelte lijk ingewilligd en 69 afgewezen. Het daarop voorgeschoten bedrag bedroeg f 93.203.— Door de voorschotnemers werd be hoorlijk aan hunne aflossingsver plichtingen voldaan. De nota van lasten en baten toont een eindcijfer van f 32.818.91. de ba lans van f 133.519.10. Onze vroegere stadgenoot, de heer J. Vogelenzang, thans arts te Nieuwkoop se dert 1918 aldaar, gaat die gemeente ver laten, in verband met de studie van zijn kinderen. Hij zal zich te Groningen gaan vestigen. Velen zullen dit vertrek ten zeerste betreuren. Dr. V. heeft zich doen kennen als een zeer bekwaam arts, die aller achtig genoot. Voor den nieuwen geneesheer, Dr. M. Koert, te 's-Gravenmoer, is het een moei lijke taak iemand als Dr. Vogelenzang op te volgen. Moge het den scheidenden geneesheer in zijn nieuwe woonplaats wèl gaan. BINNENLAND. DE KONINGIN IN DE HOOFDSTAD. De aankomst. Honderden stonden gisterenmiddag op den dam de komst af te wachten van H. M. de Koningin, die ongeveer op dien tijd per auto uit Soestdijk ver wacht werd. De wacht, bestaande uit manschap pen van de legerpolitie, stonden aan getreden. Op het afgezette gedeelte had ook plaats genomen de vereeniging „De jonge Cacaoplanters", een kinderver- eeniging uit Weesp, opgericht tijdens het eeuwfeest der firma Van Houten; zij maakten gisteren een tocht naar Amsterdam. Om half zes kwam Hare Majesteit met Prinses Juliana aan. Er klonk al lerwegen gejuich. Door twee jonge meisjes, leden van De jonge Cacao planters, werden in het Paleis bloe men aangeboden. De menigte wachtte nog, of de Ko ninklijke Familie op het balcon ver scheen, maar toen de wacht inrukte, verspreidde zich ook de menigte. Gastmaal ten Hove. In de Burgerzaal ten Paleize hacl gisteravond het aangekondigde gast maal ten Hove, in verband met de O- lvmpische Spelen, plaats. Daaraan, zaten aan, met de Konin gin, Prins Hendrik en Prinses Juliana, de kroonprins van Noorwegen, aarts hertog Albrecht van Hongarije en Her tog Adolf Friedrich van Mecklenburg, broeder van Prins Hendrik. Kroonprins Olaf was ter rechterzijde van H. M. gezeten, aartshertog Al brecht ter linkerzijde. De Koningin was met groot gevolg. Ook het gevolg van den Kroonprins van Noorwegen was genoodigd, o.a. zijn adjudant kapitein Ostgaard. Van de gasten noemen wij voorts: de hoofden van missies van het corps di plomatique in Den Haag met hunne dames; de voorzitter van de Tweede Kamer, de minister van Buitenland- sche Zaken en Mevr. Beelaerts van Blokland, de commissaris van de Ko ningin in de provincie Noord Holland, de burgemeester van Amsterdam, de directeur van het Kabinet der Konin gin oud-minister Dr de Visser, graaf de Baillet Latour, voorzitter en de overi ge leden van het Internationaal Olym pisch Comité met hun echtgenooten; Baror Schimmelpenninck van der Oye voorzitter; Majoor Scharroo, vice-voor zitter en kapitein Van Rossum, secre taris van het Nationale Olympische Comité; of hun plaatsvervangers; de voorzilters van de Internationale Sporthonden; de voorzitters van de Nederlandsche Sportbonden, aange sloten bij het N. O. C. en eenige ver tegenwoordigers van de pers. Er waren een hoofdtafel en drie zij- taf eis aangericht. Aan de hoofdtafel waren gezeten de vorstelijke personen, benevens de da mes en de grootofficieren van het ge volg van Hare Majesteit. In totaal waren er 220 uitnoodigin- geo voor het gastmaal verzonden. De tafelversiering was van verguld zilver; als bloementooi waren ge bruikt oranje gladiolen. De verlichting der zaal geschiedde op de historische wijze, met kaarslicht cn patf ntolie-lampjes. Na afloop van den maaltijd begaf de Koningin zich naar de troonzaal, en vervolgens naar de galerij, waar zij zich de dames en heeren van de ver schillende Olympische Comité'? liet. voorstellen. De Koningin bleef hedennacht in het Paleis te Amsterdam overnachten. ZWEEDSCHE PRINSEN BIJ DE O. S. Heden worden te Arasterdam ver wacht Prins Oscar van Zweden met vrouw en dochter, Prins Eugène en Prins Gustaaf Adolf. Zij zullen aan het Amstel-Hotel af stappen. OPENING KAMPHUIS NEDERLANDSCH JONGELINGS VERBOND. Te OudsLeusden, in de onmiddellijke na bijheid van het uitgezette parcours van den Olympischen cross country, staat het nieuwe kamphuis (of kampschuur) van het Ned. Jongelingsverbond, dat Zaterdag avond werd geopend. Nadat de laatste ruiter van den vijfkamp gepasseerd was, verzamelde de heer Gordeau Jr. alle gas ten en de knapen n de groote vergader zaal van het kamphuis, waar ruim 300 zitplaatsen zijn. De bondsvoorzitter, de heer Ds. P. Veen uit Utrecht, sprak den gasten een wel komstwoord toe. Met het in gebruik ne men van dit huis, is één der idealen van het N.J.V. in vervulling gegaan, omdat bij het kort geleden gevierde 75-jarig ju bileum de grondslagen gelegd zijn voor een fonds van 100 000, waaruit ook dit kampbuis mede bekostigd zou worden. En de knapen zelf zorgden op kranige wijze voor ƒ7000, waarvoor spr. hen hartelijk dank zegt. De bedoeling van het kample ven is bij het N.J.V. het bevorderen van geestelijke, zedelijke en lichamelijke ont wikkeling. Het kampleven is in ons ver bond, aldus spr., in het 17e jaar en wordt jaarlijks door 700 a 1000 jongens meege leefd, terwijl in 1911 met 7 jongens begon nen werd. Bijgestaan door een staf van predikanten, leeraren, onderwijzers en studenten, die geheel vrijwillig hulp ver- leenen, heeft de algemeene secretaris van het N.J.V., de beer H. Gordeau de leiding van het jongenswerk. Telke s heeft hij de medewerking van een damesstaf, welke op hoogen prijs gesteld wordt, om den in vloed van de beschaafde vrouw op da jon gens in den puberteitsleeftijd. Spr. brengt hulde aan dén architect A. Ingwersen, die het kampbuis deed optrek ken in overeensterr ning met de landelijke omgeving. Specialen dank is spr. namens ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertaitiën per regel 227i cent Ingezonden Mededeellngen dubbel tarief Bij contract belangrijke redactie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Belanarijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Brand in de vuurwerkfabriek van de fa. Kat aan den Haarlemmerweg. De Kon. Familie naar de Zeilwedstrij den. De opening van het Kamphuls van het Ned. Jongelingsverbond. Buitenland. De agenda der a.s, zitting van den Vol« kenbondsraad. De Beiersche stad Bamberg door nood" weer geteisterd. Brnnet blijft lid der Belgische Kamer, doch geen voorzitter. Een bidstond te Agram voor het herstel van Raditsj. het N.J.V. verschuldigd aan den heer W. H. de Beaufort te Maarn, directeur van de N.V. Het Landgoed de Treek, die bereid willig den grond afstond voor den bouw. Dit kamphuis is voor de ouders een ge ruststelling, omdat ze nu niet langer on gerust behoeven te zijn, dat bun jongens bij slecht weer nat worden. Daarna sprak Sir Walter W. Gethman, de algemeene secretaris van den Wereld bond van Chr. Jongel. Ver., die er zijn vreugde over uitte, dat hij deze opening van een kamphuis kon bijwonen. Hij ver telde van zijn ervaringen in Tsjecho-Slo- wakije waar hij zeven jaar heeft gewerkt onder de christ. jongens. Nu deze week een internationaal kamp in Zweden ge houden is onder leiding van een Neder lander, Visser 't Hooft, en a.s. week een soortgelijk kamp in Zwitserland gehouden wordt, zullen over de heele wereld meer dan 100.000 jongens in kampen zijn onder gebracht. Spr. acht het jongenskamp zeer belangrijk en wenscht de Nederlandsche beweging geluk. Nadat de beer H. Gordeau Jr., secr. van het N.J.V., nog een slotwoord had gespro ken, sloot de heer Ds. Veen de bijeen komst met gebed, waarna het gebouw werd bezichtigd. Aan weerszijden van de groote vergader zaal bevinden zich aparte vertrekken voor kantoren, voor de kampleiding, keu ken, bergplaatsen en enkele slaapkamers. De kampprijs is gering: ƒ7 tot 9 per week, naar gelang van leeftijd. Speciaal de keuken voorziet in een lang gevoelde behoefte. De vergaderzaal met een flink ruim podium is groot genoeg voor min stens 300 jongens, die bij ongunstig weer ook overdag zich er goed kunnen verma ken. De opening werd behalve door de reeds genoemde personen nog bijgewoond door de heeren G. F. Callenbach en Ds. van Hengel, die bet Rijksopvoedingsgesticht vertegenwoordigde. NATIONALE LANDSTORMDAG 1928. De Minister van Oorlog heeft 20.000 Oranje-armbanden uit 's Rijks Klee- dingmagazijn te Amsterdam beschik baar gesteld om te diennen als onder- scheidingsteeken voor de Vrijwilligers van den Bijzonderen Vrijwilligen Landstorm, die op 27 September a.s. aan den Nationalen Landstormdag te 's Gravenhage zullen deelnemen. Het is te verwachten, dat dit aantal deelnemers minstens zal worden be reikt. Reeds thans hebben zich 16170 Vrij willigers opgegeven om gebruik te ma ken van de voor dien dag getroffen regeling van het treinvervoer, n.l. uit de provinciën Friesland 2118, Gronin gen 964, Drente 494, Overijssel 931, Gelderland 1885, Utrecht 695, Noord- Holland 1784, Zuid-Holland 2654, Zee land 1497, Noord Brabant 1985 en Lim burg 1163. Ook uit de Vrijwillige Landstorm- korpsen Motordienst, Vaartuigendienst Luchtwachtdienst en Spoorwegdienst, wordt belangrijke deelname verwacht. Het Landstormkorps Motordienst zal in de colonne deelnemen met 100 automobielen en 80 motorrijwielen. Maatregelen zijn getroffen, waardoor de gelegenheid om zich voor deelne ming op te geven nog geruimen tijd blijft bestaan. In tegenstelling met geruchten, wel ke de ronde hebben gedaan, als zou den de kosten van dezen Nationalen Landstormdag worden gedragen door het Rijk, kan nog worden medegedeeld dat de reiskosten worden bestreden uit de reiskassen, welke door de plaat selijke afdeelingen reeds lang zijn ge vormd, terwijl voor de organisatie-kos ten voor dien dag de Gewestelijke Commissiën belangrijke bijdragen bij eengebracht hebben, welke meerdere ook reeds hebben gestort

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1