CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Belangrijkste nieuws io dit Nummer. 9<Je JAARGANG WOENSDAG 18 JULI 1928 NUMMER 2490 DSCHE CO ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden weer agenten gevestigd zijn Per kwartaal. i 2.50 Per week f 0.19 Franco per post per kwartaal 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22',cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief Bi) contract belangrijke redactie Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da- gelijks geplaatst ad. 40 cents V Der Vlamingen strijd. Op den laatsten dag, dat de Eerste Kamer vóór het jaarlijksch reces te zamen was, werd ook behandeld het verdrag met België betreffende intel- lectueele toenadering. Bij die gelegenheid heeft Mr. Briët bezwaar ingebracht tegen dit ver drag, omdat, waar dit verdrag eigen lijk is te beschouwen als een aanvul ling op een dergelijk verdrag tusschen Frankrijk en België. Nederland daar mede noodzakelijk zich partij stelt in de bekende taalkwestie van België. De heer Briët juichte toe, dat onze diplomaten hadden weten gedaan te krijgen, dat het verdrag in beide ta len, Nederlandsch en Fransch wordt gesloten. Maar dat nam zijn ernstig bezwaar niet weg. „Ik weet zoo zeide de heer Briët dat ook van zekere Vlaamsche zijde aan dit tractaat waarde wordt ge hecht, maar vast staat in ieder geval, dat de twee partijen in België met dit tractaat niet hetzelfde beoogen. En nu gaan wij ons door dit ver drag mengen in den strijd in België. Daaraan is niet te ontkomen. Nederland zal gedwongen worden partij te kiezen in dien strijd, op straf fe van beide partijen van zich te ver vreemden. De politiek van de geit en de kool sparen is de slechtste politiek voor een klein land, want zij toont ge brek aan durf. En uit zelfrespect, uit eerbied voor eigen taal en eigen we tenschap en eigen kunst, zal Neder land telkens de Nederlandsche ge dachte, die alleen juist kan worden uitgedrukt, in de Nederlandsche taal. op den voorgrond moeten stellen. Wij zullen dit moeten doen juist in België, omdat daar de strijd tusschen de Groot-Nederlandsche en de Fran sche cultuur zoo fel gestreden wordt Doen wij dit niet. dan slaan wij ons zelf in het aangezicht. Het is slechts een proefneming, zegt de minister, want het tractaat geldt slechts voor drie jaar. Maar proefne mingen zijn bij de subtiele politieke verhoudingen als tusschen Nederland en Bel'"'* uit den booze. Want we zul len die verhouding slechter maken. Want óf de Fransche invloed wint het en dan zijn de Vlamingen van on« verwijderd, óf de Nederlandsche gees telijke invloed wordt sterker en dan zijn de Fransch-Bele-en ontstemd. óf er ontstaat telkens strijd en dan zijn beide partiien ontevreden. Hoe men de zaak ook wendt. Neder land zal aan het kortste eind trekken Dat is de politieke fout van dit trac taat, dat blijkbaar niet goed doordacht is". In tegenstelling met den heer Briëf juichte de Minister van Onderwij1- juist op de aangegeven sronden van verzet iit soort overeenkomsten bij zonder toe. „Ik zou zoo zeide de Minister juist omdat in België de Nederland sche cultuur een 7.00 helansriike rol speelt, een standpunt gelijk dat van den heer Briët. noodlottig vinden. Belffië heeft sedert 1921 eep tractaat met Frankrijk gesloten over dezelfde aangelegenheid als waarover dit trac taat handelt. Nu beschouw ik het tractaat dat wij thans behandelen niet als een tegenhanger, maar als 'n noodzakelijke aanvulling van het Bel gisch-Fransche tractaat. In dit licht bezien, acht ik eener zijds het initiatief, dat de Belgische ree-eerincr genomen heeft ten opzichtp van Nederland, 'n daad van wijs be leid maar zou het anderzijds in iede ren Nederlander, welke kwaliteit hij ook bekleedt ten hoogste afkeuren indien hii bil de uitvoering van tractaat daden zou verrichten. die schade zouden doen zoowel aan de Nederlandsche taal als aan de Neder landsche cultuur Wanneer men dit als algemeene ge- dre^sliin beschouwt, dan is iedere ca suïstiek uit den booze. maar toch zou ik pen opmerking willen maken. Van dit verdrag zal volstrekt niet het vevolg zijn, dat in de naaste toe komst drommen van geleerden en kunstenaars jaarlijks of maandelijks van uit België naar Nederland en van uit Nederland naar België trekken. Tk'sreloof integendeel, dat het aan tal geleerden en kunstenaars niet al leen in het begin, maar ook op den tuur betrekkelijk gering zal zijn, en zich misschien zal beperken tot een enkel persoon per jaar. L- Jat zoo, dan zal zoowel voor de V Ppi"ische als voor de Nederland sche regeering het volstrekt niet moei lijk zijn, haar keuze zoowel van de uit te zenden personen als van de uni versiteiten, waaraan ze hun voor drachten moeten geven, zoo te bepa len, dat men als het ware vooruit kan zeggen, dat ieder conflict ten aanzien van den persoon en de taal, waarvan hij zich zal bedienen, zoowel in België als in Nederland vermeden kan wor den en dat alle thans gevreesde moei lijkheden zich als het waré vanzelf zullen oplossen". Hier werd een belangrijk punt van twee kanten bezien. Welke van die twee kanten de juiste is, vermogen wij niet in te zien. Maar wel is het verblijdend, dat dit punt ter sprake kwam en meer nog is het verblijdend, dat Nederland heeft weten te bevor deren, dat het Nederlandsch in het land, waar der Vlamingen strijd ge streden wordt, erkend is geworden. STADSNIEUWS. MEVR. VAN ITALLIE NAAR de TWEEDE KAMER. In verband met het overlijden van mr. S. J. L. van Aalten kan worden medegedeeld, dat de heer Van Aalten in de Tweede Kamer zal worden op gevolgd door mevrouw H. W. B. van Itallie. geboren Van EniDden alhier Als lid van de Provinciale Staten van Zuid-Holland wordt mr. Van Aal- ton opgevolgd door mr. G. J. C. Schilt- liuis te Rotterdam. CHRISTET T-TK MILTTANR TEHUIS MORSGHWEG. Men schrijft ons: Gisteravond had de herdenking plaats van het 25-jarig „ingebruikne- rtien" van het Tehuis aan de Morsch- weg. Een zilveren jubileum dat met groote opgewektheid herdacht is. Door verschillende stadgenoo^en verblijd met een feestgave, kon «men de talrij ke bezoekers een goeden avond berei den, wat .door de Militairen op hoogen prijs werd gesteld. Onder leiding van den voorzitter van het bestuur, den W elEd. heer J Bosch, werd het uitgebreid program ma geheel uitgevoerd. Oud-bezoekers uit Alkmaar. Scheve- ningen. Den Haag, enz., boden hun ge- li kwenschen aan. waaronder er ook waren die 25 jaar geleden, in militai ren dienst zijnde, bij de opening van dit gebouw zijn tegenwoordig eeweest Aanwezig was ook een deputatie der Chr. Onderoffic. Vereeniging. die altijd haar vergaderingen in het Te huis houdt en dus nauw er aan ver bonden is. Zij bood het bestuur een Barometer aan ten dienste van het Tehuis, vergezeld van een lijst met nieuwe contribuanten. De trouwe militaire bezoekers ga ven een prachtig bloemstuk, waarbij een enveloppe met inhoud ten bate van het Tehuis. Al deze aanbiedingen gingen ge paard met hartelijke toespraken, ge- tuigendè van de waatdeering in het bezit van zulk een Tehuis en de groo ve zegen daardoor verspreid. Toespraken werden afgewisseld ipor mooie voordrachten en door srhoone muziek wat een zeer aange name variatie boodt. Ook de Huisvader, den heer W. Toosten, werd niet vergeten in de hul de aan het Bestuur, want meer dan 25 laren heeft hij de leiding in 't Tehuis gehad en is door allen om zijn „vader lijken" arbeid en zorg zeer geprezen. De bijzondere muzikale gaven, die openbaar kwamen in het „Trio", dat ons dezen avond diende, mag hier wel apart vermeld. De feestvierenden heb ben bijzonder veel genoten van die muziek en waren het de dames To-os Fontein (pianiste! en Loes Fontein (celliste! en de heer J. E. Mulder (viool), die tot 't einde toe zich beijverd hebben de feestvreugde te verhoogen en zich daartoe „vrijwillig" hebben aangeboden. Het was voor den Voorzitter geen gemakkelijke taak om elle medewer- ki rs van dezen avond de verdiende hulde te brengen, maar het was in •roede handen. Bij de openingsrede had de Voorzit ter gesproken over het ontstaan van dit nieuwe Tehuis en zijn grondslag waarop het geestelijk hoopt voort te bcuwen aan het slot konden wij tiooren hoe men God kon danken voor de rijke zegenineen, meer dan 60 jaar aan 't Christelijk Militair Tehuis ge schonken. PRIJSVRAAG VAN HET STOLPIAANSCH LEGAAT. Curatoren van het Stolpiaansch Le gaat alhier hebben op de door hen uitgeschreven prijsvraag: „Eene kri tische beschrijving der ethiek van den Islam volgens al-Ghazali" geen ant woord ontvangen. Genoemde curatoren schrijven thans de volgende prijsvraag uit: „ln de economische studiën op ma- thematischen grondslag van Javons, Walras en hun volgelingen nemen de vergelijkingen tot bepaling der ruil waarde de voornaamste plaats in". Er wordt gevraagd een kritische analyse dezer vergelijkingen, alsmede van de pogingen om deze vergelijkin gen door andere te vervangen. Bij de beantwoording der vraag dient het wiskundig apparaat gebruikt te worden, echter juist in die mate van algemeenheid, as voor de verdui delijking der gebruikte begrippen, alsmede voor de vereenvoudiging en overzichtelijkheid noodzakelijk is. Het wordt dringend aanbevolen het antwoord niet het maximum van 25000 woorden te doen overschrijden. Antwoorden worden voor 1 Januari 1930 ingewacht ten huize van den voorzitter van het curatorium, prof. dr. G. Thierry, alhier. Zij moeten in het Nederlandsch of in het Latijn ge tikt. met een spreuk geteekend en ver gezeld zijn van een verzegeld briefje, dat dezelfde spreuk draagt en waarin des schrijvers naam en adres zijn op gegeven. De prijs van een goedgekeurd ant woord is de gouden medaille ter in nerlijke waarde van f 250 en f 250 in geld, of wel, naar verkiezing, de ge- beele som in geld. DE UNIVERSITEITSBIBLIOTHEEK. De rijksuniversiteitsbibliotheek al hier zal van 6 tot en met 11 Augustus gesloten zijn. De leeskamers zijn van heden tot 10 Augustus gesloten. geref: u.l.o.-kopschool. Gisteren siaagden van de Geref. U.L.O.-Kopschool (Hoofd'de heer W. G. Aldershof Jr.) alle candidaten vooi* het M.U.L.O.-diploma, n.l. M. van den Berg, V. Harselt en M. G. van der Zwart. goedkoope treinen. Op 26 Juli a.s. zal een tweetal goed- Koope treinen loopen. Een naar Breda ei Oisterwijk en een naar Apeldoorn. Lochem en Ruurlo. Ook van Leiden kan men op deze treinen aansluiting 1> komen. Men zie advertentie en aanplakbil jetten. Aan de loketten op de stations zijn voorts inlichtingen t© bekomen. DE BRAND BIJ VROOM EN DREESMANN. In aansluiting op ons vorig bericht vernemen wij nog, dat van de gevol gen van den brand bij de firma Vroom er, Dreesmann thans weinig meer te bespeuren is. Met vreende krachten heeft men het opruimingswerk ter hand genomen, met het resultaat, dat de Meubel-afdeeling waar de brand heerschte. a.s. Vrijdag weder ten volle zal functioneeren. Voor Leiden en om geving belooft deze brand nog een buitenkansje te worden, daar genoem de firma besloten heeft, alle goederen, welke ook maar eenigszins door brand en water geleden hebben, spotgoed koop uit te verkoopen, waarvoor wij verwijzen naar de advertentie van ge noemde firma in ons blad van heden avond. POSTKANTOOR LEIDGN. Lijst van onbestelbare brieven en briefkaarten van welke de afzenders onbekend zijn. Terug ontvangen in de le helft der maand Juli 1928. Brieven Binnenland. Bouwmeester, P„ Den Haag; Braun, L. de, Den Haag; Bijl, v. d., Aarlander- vc.en; Eikerbout, A., Haarlem; Hen driks, H. H., Petrus Campersingel; HosMoen, Heer Mevr., Haarlem; Huiberts, Annie, Delft; Incasso- en In formatiebureau, Rotterdam; Keizer, M., Amsterdam; Meijers, Nelly, Alphen a. d. Rijn; Min. v. Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, Den Haag; Min. van Oorlog, Den Haag; Boer, H. de, Den Haag. Briefkaarten Binnenland. Berg, J. v. d., Plan West; Dietrich, IJ., Den Haag; Kamp, R„ Utrecht; Masser, H., Tilburg; Mei, Mej. A. v. d„ Amsterdam; Stikkelman, Sjaantje, Den Helder; Zwarts, A., 's-Gravenhage. Brieven Buitenland. Boonstra, Mevr. H„ Davos; Orteb, Hernn, Cöln; Rozenthal, Singapore. Briefkaarten Buitenland. Bachi Josette, Nice; Bessi, Nice; Or- beb, Cöln; Ritter, Ernst, Chicago; Stempel, M. v. d., Brussel; Zantinga, Brussel. Negen briefkaarten zonder adres. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Willem, zv. R Kop en M. Schnneveld Jannie Jacoba, dv. I. Pardon en A. C. la Lau Maria Catharina, dv. M. N. Blonk en M. Visser Elsje Gabrielle, dv. H. v. Vliet en E. Mizee Jansje, dv. W. Mark en J. Brouwer Arendje, dv. N. Glasber gen en C. Bronsgeest Elisabeth Hendri- ka, dv. F. v. d. Laken en J. M. Sieval Frederik, zv. J. Wijling en C. Felix Antje, dv. H. Eickhoff en C. Alderden Cornelis Gerardus, zv. G. L. van Leeuwen en A. M, v. d. Meer Gerrit Jan, zv. W. Wagenvoort en J. v. d. Staay Jacobus Nicolaas, zv. L. J. v. d. Hulst en C. N. Evers Roelof, zv. W. A. v. d; Pol en H. C. Ennik Jans, dv. W. Riethorst en C. van Putten Jannetje, dv. I. Lens en J. v. d. Kaaij Ida, dv. J. H. Borgmeijer en M. P. Mollenkamp Alida, dv. D. van Leeuwen en N. Kroon Johanna Wilhel- mina, dv. J. Bayelaar en I. Planje Jan. zv. J. Labordus en P. J. Schouwenburg Hendrik Jacobus, zv. C. Kikkert en S. Duikers Izaak, zv. I. Florijn en M. Zwa nenburg Wilhelmus Johannes, zv. C. Lepelaar en N. Kom Judith, dv. J. Oos tendorp en A. v. d. Starren Jacobus Jo hannes, zv. A. Otto en W. Boluijt Wil lem Johannes, zv. A. Otto en W. Boluijt Anske Jacob, zv. J. Roefstra en E. Broo- mans Johanna Anthonetta, dv. J. P. de Bot en J. A. Janisse Cornelia Petronel- la, dv. J. L. Stokhuijzen en B. Feijn Thera. Elisth. Catha., dv. A. J. van Tienen en C. M. L. Swinkels Anths. Abram Engelbs., zv. S. J. Bakker en C. M. Ha- braken Willem, zv W. Kop en E. Voer man Willy Christina, dv. W. J. Brakel en C. Pennenburg Jan, zv. M. L. Spruyt en N. Kleer Cornelis, zv. C. 't Hooft en G. J. Bonnet Jacobus, zv. J. Giezen en E. Overdijk Catharina Johana, dv. A. Hoppers en M. L. van Son. Overleden: M. Tegelaar, dr. 3 weken J. Janssen, dr. 4 mnd. M. KorsuizeBokhorst, vr. 42 j. C. Mark, dr. 23 j. P. de Gunst— Moene, wede. 92 j. J. v. Polanen, zn. 31 j. W. Sinteur, man 50 j. P. J. Stepha- nus, wedr. 83 j. J. P. Koppeschaar, dr. 88 j. A. C. v. Dalenwed. Schröder, 63 j. J. Kreft, dr. 80 j. C. W. van Heel, man 41 j.. A. van Leeuwen, dr. 6 uur C. de Ridder, man 55 j. J. J. Sleijser —Buitendijk, dr. 65 j. P. L. Weldenberg man 86 j. C. Besteben, dr. 41 j. Alhier is aangehouden W. F. F., die zich te Lisse had schuldig gemaakt aan verduistering van 10. Teven0 is aan den commissaris van politie alhier medege deeld, dat in den nacht van 10 op 11 Juli te Lisse een partij van 75 a 80 K.G. zink is ontvreemd. Gistermiddag heeft op de hoek Mare Langegracht een botsing plaats gehad tusschen twee auto's, bestuurd door N v. d. A. te Zoeterwoude en N. A. S. te Lei den. Volgens ooggetuigen hadden beide bestuurders schuld aan dit ongeval. De auto's werden ernstig beschadigd. Gistermiddag /iel de 8-jarige W. D. in den Ouden Rijn. De 16-jarige H. L. sprong gekleed te water en mocht het ge noegen smaken het ventje behouden öp het droge te brengen. CHR. GEREF. ZENDINGSDAG. De opening. Heden is op het landgoed van H. M. cie Koningin „Raaphorst" te Wasse naar de Zendingsdag gehouden, uit gaande van de classis 's-Gravenhage der Chr. Geref. Kerk. Het was schitterend weer; de zon scheen warm, doch onder het scha duwrijk geboomte van het schoone landgoed was het heerlijk koel. Een talrijke schare was op het ter rein aanwezig, toen te omstreeks half 11 de Zendingsdag geopend werd door Ds. J. L. de Vries van Rijnsburg, die voorging in gebed en liet zingen Ps. If 1 en2, welk gezang werd begeleid door de Chr. Muziekvereeniging „So- norita", afdeeling van de Chr. Ver. voor Jonge Mannen te Den Haag (di recteur de heer J. A. van Opijnen), die hare medewerking verleende. Ds. De Vries sprak vervolgens de openingsrede uit, die tot titel droeg: „Zendingsklacht". De zending is niet onze zaak maar Gods zaak. Van God móet het komen, c\aarom ga de bede op: O Heere, scheur Gij den hemel en spreek tot onze ziel: „Zie, Ik ben uw God". Alleen wanneer die bede vervuld wordt, kunnen wij de toekomst der zending hoopvol te gemoet zien. Dan zien we ook in het donkere Toradjaland, waar de zende ling Ds. Bicker arbeidt, een schoone toekomst lichten. Reeds thans is er sprake van, dat er uitbreiding van het aantal Zendings arbeiders daar noodig is, en van het Zendingsterrein is reeds de vraag ge komen om een 2den missionairen die naar, om oen hoofdonderwijzer, een zendeling-arts. De arbeid die te doen i:-. is zoo ontzaglijk groot. Ook voor ons persoonlijk leven ga de Zendingsklacht op; wij moeten on ze zonden leeren kennen en moge dan God tot ons spreken: „Zie, Ik ben uw Binnenland. Zendingsdag van de Chr. Geref. Kerk op Raaphorst. Een 25-Jarige Jongeman nil Den Haag in de Vliet te Voorschoten verdronken. De Koningin-Moeder op de Nenijto. 1 Ond-minister H. Oolijn zal voor den Ned. Journalistenkring spreken over de Econ. Conferentie van den Volkenbond. Bollenland. Generaal Obregon, de pas benoemde pre sident van Mexico, is vermoord. België aanvaardt het voorstel van Kel logg inzake het anti-oorlogsverdrag. Onweders in de Palts. Het nieuwe Tangerstatuut is te Parijs onder teekend. De viering van den Grondwetsdag te Berlijn en Frankfort God". Schenke God ons aldus dezen dag Zijn zegen, opdat wij waarlijk ge zegend mogen zijn. Dan alleen zal in ons hart de Zendingsliefde opbloeien. Rede Ds. v. d. Meiden. Nadat gezongen was Ps. 42 1, be trad Ds. L. H. v. d. Meiden van 's-Gra venhage het spreekgestoelte en hield een rede over het onderwerp: „Des Konings boodschap heeft haast". Toen koning David eens in groote moeilijkheden verkeerde, wat zijn rijk betrof, zond hij zijn loopers uit met het woord „Des konings boodschap heeft haast". En zoo was het ook in veel later tijd, toen Mordechaï de loo pers uitzond, die het verlossend woord des konings Ahasverus moesten bood schappen. Geheel Israël lag toen onder het edict des doods, daarom was er zoo veel haast hij de booaschap des ie*- vens. Ook de heidenen liggen onder het edict des doods. Er is haast bij de boodschap des Evangelies, want wie haar niet gehoord en geloofd hebben, zullen voor eeuwig verloren gaan. Is ons alzoo de zendingsnoodzaak op het hart gebonden, dan zal ook de ware Zendingsliefde in ons hart opwaken. Dan zal de Bruidskerk smeeken om de komst van den Bruidegom, dan gaat de bede op: „Uw koninkrijk koom' toch, o Heer, Ai, werp den troon des Satans neer". Dan zullen wij ook acht geven op de teekenen der tijden, die aan 's Heeren komst vooraf gaan en door onzen arbeid voor ons Ceel medewerken tot die komst. Rede Ds. Jansenk Vervolgens werd gezongen Psalm 87 3 en 4, terwijl voor de Zending ge collecteerd werd, waarna Ds. Joh. Jan sen van Leiden sprak over: „Het dal van Edom". Spr. had dit onderwerp ontleend aan het verhaal dat we vinden in 2 Kon. 3. We vinden daarin een opwek king tot geloofsgehoorzaamheid. De Heere wil dat door den mensch Zijn goddelijke raad wordt uitgevoerd, ook wat den arbeid der Zending be treft. Het heidendom ligt in zijn ellende voor ons als het diepe nal tusschen Moab en Edom, dqr en troosteloos. Het ontbreekt er aan de levende wate ren des Evangelies; de heidenen zijn vervreemd van God en Zijn Woord; zij kennen niet den eenigen Naam, die or der den hemel is gegeven tot zalig- eid. Nu doet zich de vraap- op: wat moe ten we doen om aan die.i nood der lu idenén een eind te m:ken. Hel%as, dat nog maar al te veel Christenen Rjerzitten, zeggende dat leen de Heere het moet doen. En dit is in ze- ki ren zin juist, mits men maar niet zegge, dat van 's menschen zijde niets behoeft te geschiede^. „Maakt in dit dal diepe grachten", kionk het woord des Heeren door Eli za. Wij hebben ook een taak om de heidenen tot het Evangelie te brengen. Wij moeten doen wat wij kunnen in dezen, en wij kunnen het doen in het vaste vertrouwen dat als wij de grach ten maar graven God op Zijn tijd de waterstroomen zal zenden om het dal vruchtbaar te maken. Het werk der zending is geen lief hebberij; de arbeid van het Evangelie eischt steeds den vollen mensch op, en dit geldt in 't bijzonder waar het be treft den arbeid onder de heidenen. Zendelingen moeten mannen zijn die meer dan aan eigen lijf, eer en groot- beid denken aan dt behoudenis van zondaren en de eere Gods. Er moet zijn eenerzijds een volko men toewijding, doch anderzijds een volkomen vertrouwen op God. Het lijkt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1