CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
9«® JAARGANG
DINSDAG 29 MEI 1928
NUMMER 2440
IDSCHE COURANT
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden ffiaSfiit' Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaalf 2.50
Per weekf 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Oit nummer bestaat uil TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Gemeene spot.
Zooals bekend, is A. B. Kleerekoper
een man met socialistische haat ver
vuld tegen den godsdienst die zich
keert tegen het socialisme waar het
de revolutie predikt. Al de felheid van
zijn grooten geest legt hij neer in vaak
bijtende spot en vinnige aanvallen.
Met venijnige giftigheid schreef hij
in „Het Volk" van Zaterdag onder het
motto: „Als de slang spreekt" in zijn
Oproerige Krabbel:
„Een vroom volk zijnde, hebben
wij aan alle kanten van Amsterdam
de tijdelijke huizen gebouwd, waar
de eeuwige beginselen aan de bezoe
kers der Olympiade worden uitge
reikt, opdat hunne ziel niet verdole
daar het lichaam zijne vaardigheid
openbaart. Aan de Krusemanstraat
prijkt de kiosk der „Gereformeerde
Kerken", met een keur van Christe
lijke lektuur voor a"-* vensteren. In
het midden het geschrift over de
sprekende Slang des Paradijses, dat
(gelijk eertijds Pallas Athene uit den
kop van Zeus) uit den Geuzenkop
van Hugo Visscher is gesproten. Het
is dus, wat men noemt, dik in orde".
Hij plaatst dan vervolgens het on
derstaande als z.g.n. tusöchenzin:
„Aan gristelijke bladen geven wij
onbaatzuchtig in overweging, bij het
lasterlijk exploiteeren van dezen
krabbel alleen het bovenstaand af
te drukken, en net te doen of van
het straks volgende geen sprake is.
Het effekt is boven verwachting, en
de godslasterlijkheid va1-1 het geheel
tegelijk, ronder mogelijkheid van
tegenspraak, aangetoond".
Neen, dat zullen wij niet doen: Inte
gendeel wij willen het geheel plaatsen,
ook dat, waarin A.B.K. een vinger legt
op een fout, zij het ook een vergeef
lijke fout. Maar wij willen volledig
signaleeren de haat die A.B.K. over
ons uitstort. Wij willen dat doen in de
eerste plaats om te doen zien, dat het
onmogelijk is om met zoo'n man sa
men te werken. Wie God dient en Hem
wil eeren op alle terrein des levens
kan niet met spotters samenwerken.
Wij willen ieder waarschuwen voor
dezen spot en hoon.
Maar ook willen wij de Sociaal-De
mocraten dezen spiegel voorhouden.
Wanneer zij beweren dat sociaal-de
mocratie en waar Christendom ge
voeglijk kunnen samengaan dan is dat
een leugen zoolang A.B.K. volle vrij
heid geniet om zoo te spotten. Die spot
rinar gruwen wij van.
V Een terechtwijzing.
Zelfs van onze felste, tegenstanders
willen wij leeren. Zelfs van den spot
ter A. B. Kleerekoper. In de boven ge
citeerde Oproerige Krabbel zegt hij ook
dit:
„En ziet, beminde geloovigen,
midden tusschen die keur van gris
telijke letterkunde prijkt een boekje,
dat den titel droeg: „Der Brief mar-
kenjude" („De postzegeljood"). Vlot
als ik ben, ging ik naar binnen en
stelde mij op de hoogte. Het was een
verhaal van een jongetje, dat in
postzegels sjachelde met zijn mak
kertjes, een dief werd, daarna den
Heere hervond, zendeling werd, en-
zoovoorts. Hallelujah. Amen. Een
Jood kwam er hieelemaal niet in
voor. Maar omdat dit jongetje on
eerlijk sjachelde „wie ein echter
Ilandelsjude" („als een echte han
delsjood") heette het geschrift, dat
tegenover de zonden van den Olym
pus de deugden van den Olijfberg
stelt, „De Postzegeljood".
De Burgemeester van Amsterdam,
die meen ik sterk tegen vuile
lektuur en ook in eenige soort Ge
reformeerd is, zou wellicht de gods
vrucht zoover kunnen drijven, dat
hij zulke vroomheden voor vreemde
lingen van onze straten weert. An
ders dreigt het gevaar, dat men de
Duitsch-Evangelischen geheel be
rooft van het genotvolle gevoel, dat
zij in den vreemde ziin...."
Wij willen er dit uit leeren, dat wij
zeer voorzichtig moeten zijn met onze
pekkende opschriften. Er zit een
gioote aantrekkelijkheid in. Een een
voudig woord slaat vaak in door een
sprekend opschriftje. Verklaarbaar is
dan dat men zoekt naar zulke pakken
de ^itels waar het geldt een tractaatje,
waarbij het juist van een moment af
hangt.
Wij willen eerlijk verklaren dat wij
óe titel niet verdedigen. Integendeel
met ernst en in liefde vermanen wij
om voorzichtig te zijn.
A.B.K. r.ntwoorden wij niet. Het zou
niet baten om te trachten ver/achten
de omstandigheden te bepleiten, t Zou
niet baten om meer mildheid in het
oordeel te verkrijgen en evenmin om
spot te keeren.
Er is slechts één middel dat altijd
kan worden toegepast en dat meerma
len bleek van onweerstaanbare kracht
te zijn: het gebed voor de afkeerige
zonen van het oude volk, die in blin
dden haat hun Messias verwerpen.
Daartoe willen wij opwekken.
STADSNIEUWS.
PROF. DR. J. CLAY.
Prof. dr. J. Clay, hoogleeraar in de
natuurkunde aan de Technische Hoo-
geschool te Bandoeng, die ongeveer
een jaar met studieverlof hier te lande
heeft vertoefd, is naar Indië terugge
keerd.
JURIDISCHE FACULTEIT DER
STUDENTEN.
Het bestuur van de juridische facul
teit der Leidsche studenten is voor het
jaar 1928/1929 als volgt samengesteld:
A. F. van Manen, praeses; G. A. Vos-
niaer, ab-actis; W. E, Boeles, quaestor;
M. A. van Bleyswijk Ris, assessor I en
H. Th. Schaepman, assessor II.
VEREEriGDE FACULTEITEN
RECHTEN EN LETTEREN.
Het bestuur van de Vereenigde Fa
culteiten der rechtsgeleerdheid en
der letteren en wijsbegeerte van de
Leidsche studenten heeft zich voor het
jaar 1928/1929 als volgt samengesteld:
Gh. F. H. Weiter, praeses; A. Holle,
ab-actis, Schelpenkade 36; J. J. Drost,
quaestor; Th. H. M. Loze, assessor I
en F. W. T. Hunger, assessor II.
DE GARNIZC ENS-WEF~?LAATSEN.
Door de R.-K. Volksbond is van den
Minister van Oorlog een schrijven
ontvangen omtrent de opheffing van
de garnizoenswerkplaats alhier. Dit
schrijven luidt als volgt:
Ter zake van bovengenoemd onder
werp deel ik U, in verband met Uw
request van April 1.1. mede, dat het
doen herstellen van legerschoeisel in
de rijksgestichten een uitvloeisel is
van een besluit der Rëgeering. Van dat
-besluit kan ik uit den aard der zaak
niet afwijken.
Intusschen merk i1* op, dat althans
in de naaste toekomst van opheffing
der schoenmakerij te Leiden geen
sprake zal zijn; het aangezegde ont
slag beperkt zich dan ook tot een 12-
tal werklieden, terwijl de opzeggings
termijn zeer ruim is gesteld.
Bovendien zal ik den Directeur dei-
Centrale Magazijnen van Militaire
Kleeding en Uitrusting te Amsterdam
verzoeken, bij voorkomende vacatu
res in werkmansbetrekking zooveel
.mogelijk met de belangen van de 12
Leidenaars rekening te houden.
De Minister van Oorlog,
(w. g.) LAMBOOY.
DE OVERPLAATSING VAN HET
WASCHBUREAU.
Het Gemeentelijk Waschbureau, dat
tevoren gevestigd was in de voormali
ge Centrale keuken in de Pasteur
straat, is Zaterdag j.l. overgebracht
naar zijn nieuwe onderdak in de Gas-
straat no. 36.
Hedenmorgen 9 uur is het nieuwe
gebouw door den wethouder, waaron
der dit bedrijf ressorteert, den heer
Aug. L. Reimeringer, met een korte
toespraak tot het personeel in gebruik
genomen.
Spr. feliciteerde de Directrice en 't
personeel met deze overplaatsing en
sprak den wensch uit, dat het bedrijf
in dit nieuwe gebouw tot steeds groo
teren bloei zou mogen komen.
De overplaatsing was noodzakelijk
geworden, omdat het vorige perceel
zal in beslag genomen worden voor
uitbreiding van het abattoir, zoodat
naar een nieuw gebouw moest uitge
zien worden.
Dit werd tenslotte gevonden in een
sedert 1920 onafgewerkt perceel van
de woningbouwvereengiing „De Goe
de Woning", dat oorspronkelijk tot
badhuis zou bestemd worden, hetgeen
men echter niet aandurfde, omdat de
resultaten met andere inrichtingen
van dien aard hier ter stede niet erg
bemoedigend waren.
De gemeente besloot dit gebouw van
de woningbouwvereeniging te huren
om er het waschbureau in te vestigen;
daartoe behoefde de indeeling ervan
niet gewijzigd te worden; alleen be
hoefden slechts een tweetal wanden
weggebroken te worden.
De overige werkzaamheden tot af
werking waren alle noodzakelijk ge
weest, onverschillig welke bestem
ming aan het huis gegeven ware, zoo
dat hier dus in alle opzichten zeer
economisch gewerkt is.
Hedenmorgen werd de pers in de
gelegenheid gesteld het gebouw te be
zichtigen, waar het bedrijf reeds in
vollen gang was.
Daarbij hadden wij het genoegen te
worden rondgeleid door de Directrice
Mevr. J. F. Aukes en den technisch
ambtenaar' van Gemeentewerken, den
heer G. S. den Haan, onder wiens lei
ding de werkzaamheden tot afwer
king en inrichting van het gebouw
hebben plaats gehad.
Bij den ingang is het loket, waar
het waschgoed wordt afgegeven en
gewogen; daarna gaat het naar het
daarachter gelegen sorteerlokaal, al
waar het verder uitgezocht wordt en
er balen van worden gemaakt, die
door de bleekers gehaald worden.
Naast het sorteerlokaal voor wit
goed bevinden zich een tweetal loka
len, waar het gewasschen goed in vak
jes wordt ondergebracht.
Rechts van dit loket bevindt zich
dan nog een schaftlokaal voor het
personeel, dat uit 7 meisjes bestaat,
terwijl links het kantoor is voor de
directrice en een kantoorjuffrouw en
daarachter een kantoortje voor de be-
drijfs juffrouw.
Moge het Gemeentelijk Waschbu
reau in dit nieuwe gebouw een tijd
perk van bloei tegemoet gaan, tot tijd
en wijle zijn taak door het particulier
initiatief wordt overgenomen.
CHR. NATIONALE WERKMANSBOND
Ter gelegenheid van het 25-jarig be
staan houdt de Chr. Nat. Werkmans
bond voor leden der Ned. Herv. Kerk
alhier, een groot feest.
In de Hooglandsche Kerk zal op
Donderdag 31 Mei a.s. des avonds te 8
uur een wijdingsavond plaats hebben.
Als sprekers zullen voorgaan Ds. Joh.
Groot Enzerink en Ds. Meeter. Mede
werking verleenen de Chr. Gemengde
Zangvereeniging „Halleluja", directri
ce Mej. Tilly Leening, Mej. Annie van
der Reijden (Sopraan) en de heer
Emile Sluiter (Bariton), beiden alhiner
Het programma bevat: Psalm 118,
O, Domine Jesu Christe (Zangkoor);
Zondagswijding, Emile Sluiter (Bari
ton) Got lebet noch, J. S. Bach, Altes
Mailied in der Bittwoche (Mej. A. van
der Reijden, Sopraan); Panis Angeli-
cus, Cecar Frank, (Emile Sluiter, Bari
ton); Jesu, Jesu du bist rnein, J. S.
Bach (Mej. A. van der Reijden, Sopr.);
I salm 95, Lenteavond (Zangkoor).
Voorts wordt op Vrijdag 1 Juni in
het Bondsgebouw „Nathanaël" recep
tie gehouden voor particulieren van
57, en voor de besturen der Onder-
aideelingen van 8—10 uur.
Voor de leden van den Chr. Nat.
Werkmansbond met hunne vrouwen
(kinderen beneden 16 jaar hebben
geen toegang) is er op Woensdag 6
Juni in het gebouw „Prediker", Jan-
vosssensteeg, des avonds te half acht,
een feestavond weer met medewer
king van de Chr. Zangvereeniging
Halléluja" en de CILr. Reciteerclub
„U. V. K." met als attractie een tom
bola.
Ten slotte nog een rondvaart op
Woensdag 13 Juni met de kinderen
der Zondagsschool „De Graankorrel"
en de Meisjesvereeniging „Bid en
Werk."
Het Chr. Muziekgezelscchap „Poly
hymnia" heeft zijn medewerking toe
gezegd, om de kinderen een paar uur
van waar genot te bereiden. Afvaart
5 uur nam. vanaf de Turfmarkt.
EEN MOOI SUCCES.
Naar wij vernemen, behaalde de Chr.
Harmonievereeniging „Athalia", Di
recteur de heer H. v. d. Veld op den
concert-wedstrijd te Gouda op giste
ren (2e Pinksterdag) een eersten prijs
met 307 punten.
TWEETAL PREDIKANTEN
REM. GEMEENTE.
Uit de door het Bestuur der Remon-
strantsch Gereformeerde Gemeente
aangeboden nominatie ter benoeming
van een nieuwen predikant, is door de
s'emgerechtigde leden het volgende
tweetal gekozen: Ds. J. Beyerman, uit
Meppel; Ds. P. D. Tjalsma, uit Gouda.
DE DUITSCHE ARTSENCURSUS.
Ter bijwoning van den Duitschen
artsencursus zijn in hotel de Burcht
reeds de volgende Duitsche hoog
leeraren en doctoren aangekomen
prof. Keller, prof. Swenke'nbrecher, dr.
Gutmann, dr. Kurt Schliemann, dr.
Smith, dr. John, dr. Jordan, dr. Rien-
hoff, dr. Ellenbroek en dr. Fickler.
AUTO-ONGELUK.
Gisterenmiddag omstreeks 3 uur
heeft bij de bocht nabij het krankzin
nigengesticht „Endegeest" te Oegst-
geest een ernstig auto-ongeluk plaats
gehad.
De 37-jarige heer M. Auerhaan, se
cretaris der directie van het Tusehins-
ki-theater te Amsterdam is daar, ko
mende uit Den Haag en met een vaart
van ongeveer 66 K.M. rijdende, tegen
oen boom gereden.
De heer A. bekwam vrij-ernstige
kneuzingen aan zijn borst, doordat het
s;uur brak, alsmede een hoofdwond
Twee dames, die in den auto zaten,
liepen ernstige verwondingen op, n.l.
de 31-jarige mej. M. v. Amerongen en
ae 32-jarige mej. S. Blitz, beiden uit
Amsterdam.
Laatstgenoemde kreeg een dijbeen
breuk, alsmede een vrij ernstige
hoofdwonde; mej. van Amerongen
brak een sleutelbeen. De heer A. en
beide dames zijn naar het diacones-
senhuis overgebracht.
De heer A. kon, na voorloopig te zijn
verbonden, de inrichting weer verla
ten.
Twee schoothondjes, die in den auto
zaten, werden op slag gedood. De auto
werd ernstig gehavend.
AANGEREDEN.
Zaterdagmiddag is oo den Lagen
Rijndijk een zes-jarig meisje, C. C.,
dat met haar grootmoeder liep, de
straat overgestoken, juist toen er een
motorfiets aankwam. De motorrijder
trachtte door uit te halen nog een aan
rijding te voorkomen, doch kon niet
voorkomen, dat het meisje werd aan
gereden. Met een gebroken dijbeen is
de kleine naar het Academisch Zie
kenhuis overgebracht.
LEIDSCHE MANDOLINECLUB
„MARJACOFF".
Op het 2e Pinksterdag gehouden
concours voor Mandolinen-gezelschap-
pen, te Arnhem, heeft de Leidsche
Christelijke Mandolinenclub „Marja-
coff" een 2e prijs behaald in de derde
af deeling, met 192 punten, terwijl
het vereischte aantal punten voor een
eersten prijs 200 bedroeg.
In aanmerking genomen, dat „Mar-
jncoff" voor het eerst ter concourse
ging een mooi resultaat. Den directeur
den heer J. P. A. Meijer komt dan ook
een woord van lof toe!
WATERPOLO.
Donderdag a.s. des avonds te 8.15
uur. zal in de Zweminrichting De Zijl
alhier, een vriendschappelijke Polo
wedstrijd gehouden worden, tusschen
de L.Z.C. II en De Zijl I.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn de afgelo^nen week opgenomen
210 volwassen personen en 6 kinderen,
totaal 216 personen.
Zondagmiddag 2 uur is de 30-ja-
rige J. J. D. bij het station door een
auto aangereden. Hij kwam te vallen
en klaagde over pijn aan een zijner
voeten.
Zondagmiddag 6 uur is de 16-
jarige jongedame C, A. B. op den hoek
van de Vrouwensteeg en de Haarlem
merstraat door een auto aangereden.
Haar fiets was ernstig beschadigd; zij
zelve kwam er goed af.
Op het station alhier is een pu
blieke telefooncel geplaatst, n.l. bij
den ingang van het 1ste perron, nadat
men de controle is gepasseerd.
BINNENLAND.
HOFBERICHT.
De Koningin heeft met ingang van
1 Januari 1929 op de eervolste wijze
ontslag verleend aan den Rentmeester
van het Kroondomein in het Rent
ambt Rozendaal, den heer G. A. M.
Groenevelt te Breda, onder dankbe
tuiging voor de vele door hem in die
betrekking bewezen diensten en het
beheer van genoemd rentambt opge
dragen aan den Rentmeester van het
Rentambt Oosterhout, den heer L. v.
Lennep, l.i., te Breda.
DR. BERLAGE EERE DOCTOR.
Bij de herdenking ter gelegenheid
van het 25-jarig bestaan van de Beurs
te Amsterdam, heeft Prof. R. N. Ro
land Holst in zijn herdenkingsrede
voorgelezen een bericht in het „Bouw
kundig Weekblad", meldende, dat de
technische Hoogeschool te Weenen
aan Dr. Berlage het eere-doctoraat in
de Technische Wetenschappen heeft
verleend.
CENTRAAL STEMBUREAU.
Bij Kon. Besluit is uit de leden van
het Centraal Stembureau, bedoeld in
art. 32 der Kieswet, aangewezen al3
plaatsvervangend voorzitter de heer
W. Vliegen, lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, en is benoemd
tot lid van het Centraal Stembureau
bedoeld in art. 32 der Kieswet, de heer
Mr. E. J. Beumer, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal.
TJ. HEIKENS BURGEMEESTER.
Bij Kon. Besluit is met ingang van
15 Juni 1928 benoemd tot burgemees
ter der gemeente Marken Tj. Heikens.
PROF. DR. M. E. MULDER t
In den ouderdom van 80 jaar is
overleden te 's Gravenhage^ Prof. Dr.
M. E. Mulder, oud-hoogleeraar in de
ADVERTENTIE -PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 221/» cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tariei
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cent9
Belanorijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
Ernstig ongeluk te Oegstgeest.
De opening der Nenijto te Rotterdam
Dr. H. P. Berlage eeredoctor.
De Oost- en Westdag te Arnhem.
Buitenland.
Ongerustheid over het lot der
„Italia". Reddingsexpedities georgani
seerd.
De kabinetscrisis in Griekenland op
gelost.
Een Afghaansch-Turksch vriend
schapsverdrag geteekend.
Het Britsche voorstel tot wijziging
der 8-urendagconventie verworpen.
Groote politieke rede van Baldwin.
Anti-Italiaansche betoogingen in
Joego-Slavië en anti-Joego-Slavische
jbetoogingen in Italië.
oogheelkunde aan de Rijksuniversi
teit te Groningen.
De overledene was Ridder in de Or
de van den Nederlandschen Leeuw.
De teraardebestelling heeft heden
om 12 uur op de begraafplaats Oud-
Eik en Duinen plaats gehad.
R. K. CONGRES VOOR HET
HUWELIJK.
Op 4 en 5 September wordt te 's Her
togenbosch een congres gehouden, ten
doel hebbende de middelen te bestu-
deeren, welke kunnen en moeten wor
den aangewend om de Christelijke hu
welijkszeden onder het .volk te hand
haven.
Dit vraagstuk zal door zeven spre
kers belicht worden.
CHRISTELIJK SOCIAAL COMlTé
TIJDENS DE OLYMPISCHE SPELEN
Dit Comité verspreidt een aantal
vlugschriftjes in aantrekkelijk ge
waad, waarvan wij een exemplaar ont
vingen.
Het zijn:
1. Een blaadje, bevattende een aan
tal nuttige adressen voor bezoekers
van de Olympische Spelen, die over
dag en vooral in de avonduren een
rustige plaats zoeken om tijdschriften
en courant te lezen en die betrouwba
re inlichtingen wenschen op het go-
bied van huisvesting, ontspanning,
enz.;
2. een blaadje, vermeldende de gods
dienstoefeningen in vreemde talen,
zoomede de tentsamenkomsten van
wege het Comité, welk blaadje even
zeer in hotels, reisbureau's, consula
ten, enz. uitgedeeld wordt;
3. eenige geschriften, op hun ver
zoek uitgegeven door het Ned. Gods
dienstig Traktaatgenootschap, welke
geschriften een plaats vinden op lees
tafels van hotels en pensions en op
straat, voornamelijk in de omgeving
van 't Stadion worden uitgereikt. Van
deze geschriften zijn er eenige in het
Fransch, Duitsch en Engelsch ver
taald.
Wie dit werk steunen wil, wende
zich tot den heer M. G. F. van Len
nep, Stadhouderskade 137, Amster
dam.
VROUWEN EN MEISJES TIJDENS
DE OLYMPISCHE SPELEN.
Het Chr. Soc. Comité tijdens de O-
lympische Spelen verspreidt de vol
gende opioep:
Het spreekt vanzelf, dat tijdens de
Olympische Spelen naast de duizen
den vreemdelingen, ook tallooze land-
genooten naar Amsterdam zullen ko
men, hetzij om de Spelen te zien, het-,
zij in de verwachting daar in een of
ander opzièht werk te vinden.
Aan allen, die hopen in Amsterdam
een betrekking te krijgen in de ko
mende maanden en wij denken
daarbij meer in het bijzonder aan de
vrouwen en meisjes, die arbeid zoe
ken in pensions, restaurants, e.d.
geven wij ernstig in overweging, ten
einde teleurstellingen te voorkomen,
niet naar Amsterdam te gaan, zon
der vooraf van een betrekking verze
kerd te zijn.
Inlichtingen omtrent dergelijke be
trekkingen worden verstrekt door het
inlichtingenbureau van bet Chr. Soc.
Comité tijdens de Olympische Spelen,
Prins Hendrikkade 34, vlak tegenover
het Centraal Station.
Laatstgenoemd bureau verleent ook
gaarne zijn medewerking bij het ver
krijgen van betrouwbaar logies voor
werkzoekenden, voor vrouwen, die in
dienstbetrekking zijn en tevens voor
vrouwelijke bezoeksters der Spelen
die dit wenschen.
Ook worden euwen en mei*
die in Amsterd: v^\ic^v1ei
