CHRISTELIJK DACBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN JAARGANG WOENSDAG 9 MEI 1928 NUMMER 2431 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Pet kwartaal. i 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22',cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentien bij vooruitbetaling ▼an ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents DR nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Niet terug; vooruit! Wij hebben Zaterdag gepoogd aan le toonen, dat het ongewenscht is om op het voetspoor van den Gereformeerden medewerker van de Nieuwe Rotter- damsche Courant reeds nu alarm te blazen, nu de inkt, waarmede het rap port def commissie van Dijk c.s. ge schreven werd nog nauwelijks is op gedroogd. Dat ongewenschte alarm strookt noch met de voorzichtige, hoewel 9cherp en duidelijk geformuleerde tekst van t rapport, noch met het groote vertrou wen. dat in deze Commissie is uitge sproken. Wij herhalen gaarne, wat nu een jaar geleden Dr. H. Kaajan, Utrechts pastor, schreef: „Ons Gereformeerd volk is een wak ker volk. Het leeft hartelijk mede, 't verstaat doorgaans zijn roeping, maar het loopt niet gaarne met oogkleppen 't Is door Dr. Kuyper bewust gemaakt, ziet uit eigen oogen en voelt o zoo fijn. En dat is goed ook. Maar datzelfde Gereformeerde volk geeft ook gulweg z'n vertrouwen, als het weet. dat zijn leidslieden op den goeden weg zijn. Dan stapt het gaarne over kerkelijke gevoeligheden heen. Dan aanvaardt het ook een histo risch geworden toestand en blijft niet napruttelen. Óns Gereformeerde volk weet zeer wel. dat men de Vrije Universiteit niet binden kan aan een bepaalde uit spraak van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Het zal dit ook niet eischen. Als we de zekerheid hebben, dat tegen het onderwijs van onze Hoog leeraren aan de Vrije Universiteit geen rechtmatige klacht is in te brengen, is ons dit genoeg". Welnu, het rapport geeft naar onze, meening helder als glas de beginselen weer. Het wijkt geen stroobreed van den weg van Gods Woord af. Maar het snijdt meteen ook af. elke posing, om ook in de Vereen, voor Gerefor meerd Hooger Onderwijs het Kerkelijk breekijzer te hanteeren. Naar onze overtuiging is dit de strekking van het rapport. Maar dan moeten wij ons ook wach ten, om naast dat probleem, dat nu. naar wij hopen, straks oplossing vindt, aanstonds nieuwe moelijkheden te stellen. Dit doet naar onze meening de meer genoemde Geref. medewerker van de N. R. C. Op de door ons besproken behande ling van de grondslag-kwestie laat hij volgen: „Een tweede, zeer ernstige moeilijk heid is de uitbreidingskwestie. Een vierde faculteit, n.l. de medische, werd reeds gezet (de psychologisch-neuro- logische kliniek en het psychologisch laboratorium, beide aan het Valerius- plein te Amsterdam, met de hooglee- raren Dr. L. Bouman, thans te Utrecht en Dr. F. J. J. Buytendijk, thans te Groningen). Doch het vertrek der twee hoogleeraren van dit faculteitsgrond stuk, bracht de heele medische facul teit in staat van eclips en doet nu vra gen: zullen we de medische faculteit opnieuw opbouwen of met een andere faculteit, n.l. de wis- en natuurkundi ge, beginnen? De directeuren, voorgelicht door 'n kring van vrienden der Universiteit, kozen het laatste. De stichting van een medische fa culteit wordt voorshands als voorloo- pig onuitvoerbaar losgelaten en de stichting van een wis- en natuurkun dige faculteit wordt ter hand genomen Plan is, één hoogleeraar voor de wiskunde, één voor de scheikunde en één voor de natuurkunde te benoe men. Arnhem keurde dit plan goed. Sindsdien verschenen echter in de Christelijke Rotterdammer zeer wèl gedocumenteerde artikelen van den Rotterdamschen arts. Dr. G. K. Schoep in welke het te Arnhem aangenomen plan ernstig bestreden werd en het pleit werd opgenomen, om, indien uit breiding werkelijk mogelijk bleek, dan liever op herbouw van de medische faculteit bedacht te zijn. En het bleek weldra, dat deze arti kelen in breeden kring weerklank en steun vonden. Naar verluidt, worden voorstellen te Middelburg ingediend, welke zich bij deze artikelen aansluiten. De jaarlijk- sche vergadering krijgt dus wèl moei lijke problemen te behandelen'.. Het doet eenigszins zonderling aan, oen Gereformeerde in een liberaal hoofdorgaan te hooren gewagen van hot in „staat van eclips" komen van de medische faculteit Eveneens is het vreemd, dat deze scribent zoo veel waarde toekent aan de artikelen van Dr. Schoep en spreekt van een „bree den kring", waarin deze artikelen weerklank vonden. Inderdaad vindt weerklank bij ons volk de wensch om een medische faculteit aan de Vrije Universiteit te bezitten. Maar even goed vond weerklank het woord, door den heer Colijn gesproken, dat het menschelijkerwijs onmogelijk is om de eerste jaren een volledige medische Universiteit te scheppen en te onder houden. Intusschen is het verblijdend, dat niet alleen de medische faculteit, maar de geheele universiteit in de belangstelling staat, zooals pas nog zoo treffend in het legaat Sijtsma is gebleken. De liefde is er en die blijft ook, al leen wordt tijdelijk de tactiek gewij zigd. Daarom is te Arnhem de beslissen de keuze gedaan. Deze keuze wordt noch door Dr. Schoep, noch door den „breeden kring" van diens voorstan ders. omver geredeneerd. Het lijkt ons daarom onjuist om vóór de vergadering te Middelburg in andere richting stemming te maken. Maar onze N. R. C.-medewerker heeft nog een ander bezwaar ontdekt. „Ten slotte zoo zegt hij wordt een en ander nog gekruist door een groep, die met de magistrale rede, welke de heer TI. Colijn op de jaarver gadering te Leeuwarden in 1922 hield, meegaan en de mogelijkheid en uit voerbaarheid van de stichting eener volledige universiteit verwerpen. Zij doen dit op verschillende gron den,, n.l. vooreerst op grond der Geref. beginselen, welke het betwijfelen doen of het ooit mogelijk zal zijn aan een volledige universiteit met hoogleera ren in zoovele vakken, die vrij ver van het beginselcentrum liggen, inderdaad de „Geref. beginselen" te handhaven. Een bekend Geref. predikant drukte dit aldus uit, dat hij vreesde dat bij iedere nieuwe catheder het aantal moeilijkheden voor de Vrije Univer siteit en de Geref. Kerken met het kwadraat van het aantal professoren zou vermeerderen en een volledige vijf faculteiten tellende universiteit zou blijken een ramp voor de Geref. Kerken te zijn. En een andere grond tot de ver werping is de door den heer Colijn te Leeuwarden op schitterende wijze blootgelegde financieele onmogelijk heid. De aanhangers van de Colijn- rede 1922 denken met den heer Colijn liever aan een Vereeniging voor Hoo ger Onderwijs op Geref. grondslag, welke b.v. aan één onzer Rijksuniver siteiten één of meer „vrije" beginsel faculteiten zou trachten te incorpo- reeren en voorts deze centrale facul teiten zou completeeren met bijzonde re leerstoelen in de meer vrn het be ginselcentrum verwijderd liggende fa culteiten, om dan voorts van de Rijks universiteit gebruik le maken. De Co- lijnrede 1922 heeft echter nog niet het voorrecht populair te wezen, maar wint toch wel gedurig aan aanban gers". Hier is zelfs eenige aanleiding om de vraag te stellen, of hier nog wel de Gereformeerde medewerker aan het woord is, of niet diens pen door de liberale hoofdredactie is overgeno men. .Deze heele voorzichtig opgezette be moeilijking van het loopende plan wordt echter gelukkig volledig gedis kwalificeerd door den heer Colijn zelf Drukte hij zich eerst nog ietwat voorzichtig uit met de opmerking, dat „het destijds door mij bepleite plan zoo drukt hij zich uit vooral met het oog op het groote belang eener eenparige actie, door mijzelf niet lan ger gehandhaafd wordt, althans niet voor wat betreft de stappen in de naaste toekomst te doen in de op verschillende plaatsen uitgesproken rede. komt hij zelfs krachtig tegen t berijden van stokpaardjes op. „Dit plan zoo zeide hij is nu ons aller plan geworden; door ieder een te aanvaarden als zijn eigen plan Wie er stokpaardjes op na hield vóór onze jaarvergadering, heeft ze nu op geborgen en verheft nu zijn stem mee in het koor van hen, die thans roepen om dit plan. Van voorkeur voor dit, of voorkeur voor wat anders mag nu niet meer gesproken worden; er is nu alleen nog maar voorkeur voor d i t plan". De heer Colijn heeft voorts zelf op meesterlijke wijze aangetoond, dat wel verre van op den achtergrond dringen van de medische faculteit of van het door hem geopperde denkbeeld van instellingen van bijzondere leerstoelen aan openbare Universiteiten, juist het plan van de wis- en natuurkundige farulteit dit kan bevorderen. Daarom is er geen enkele aanleiding om het denkbeeld van den medewer ker van de N. R. C. te koesteren, laat staan, te propageeren. Niet terug, maar vooruit op den in geslagen weg, dat blijft het parool. STADSNIEUWS. kerkconcert hoosl. kerk. Wij herinneren onze lezers aan het Kerkconcert, dat de C. O. V. „Con A- more" hedenavond in de Hoogl. Kerk geeft. Als solisten werken daarbij mede Mevr. Jo van IJzer-Vincent, sopraan en de heer Jaap Stotijn, solo-hoboïst van het Residentie-orkest. Het concert begint om 8 uur. Kaarten zijn verkrijgbaar tegenover de kerk, hoek Hartesteeg. „SURSUM CORDA". Op Woensdag 23 Mei hoopt het Ge mengd koor „Sursum Corda" zijn ge wone jaarlijksche a capella-kerlccon- cert in de Pieterskerk te geven. Evenals vorige jaren zal Mevr. Noor dewier tot de uitvoering medewerken. Wie voor een paar weken de sublie me prestaties van onze eerste sopraan bij de uitvoering van de „Mathaus- Passion" in de Gehoorzaal heeft ge hoord, zal zich zeker niet het genot willen ontzeggen hij de sluiting van het seizoen de wijding van haar zeer schoon gezang te ondergaan. Evenals vorige jaren wordt zij op het orgel begeleid door den bekwamen organist Anth. van der Horst, die het mooie orgel geheel beheerscht. „Sursum Corda" zingt als gewoon lijk eenige liederen a capella, o.a. een paar psalmen, door den dirigent Hu- bert Cuypers op voorname wijze vier stemmig bewerkt; „Die Vesper", van Beethoven, een paar gewijde zangen van Bortniansky, verder van Palestri- na, enz. Er op te wijzen, hoe Cuypers zijn koor heeft leeren zingen met voor dracht, met innerlijke doorleefdheid, met een weelde van rijk genuanceerd klankscheon, lijkt ons overbodig. Voor verdere gegevens zie men de annonces in dit blad. Ook voor abonné's is het concert onder de gewone voorwaarden toegan kelijk. Moge het veel belangstelling trek ken. ROTSPLANTJES. Op de tentoonstelling der vaste Keu ringscommissie van de Kon. Ned. Mij. v. Tuinbouw en Plantkunde in „Artis" te Amsterdam, komt o.m. de heer Ka- rel J. van der Veen alhier uit met een collectie rotsplantjes, waarin opvallen verschillende dwergwilgjes en fijne varentjes, alsmede bloeiende alpen- plantjes. Een heel fijn varentje is Woodsia ilvensis, gelijkende op een goudvaren- tje maar teerder van blaadjes; As- plenium trichomanoides bezit gevinde blaadjes en zwarte bladstecltjes. Zeldzaam in tuinen is Linnaea bore- alis en Sempervivum Arachnoideum is het spinnewebhuislook der Alpen, waarvan de rozetjes elk met een wit webie van draden overdekt zijn. Een prachtige beschutting tegen te groote verdamping! Hiervoor werd de dank der Com missie betuigd. detachement leiden bijzondere vbtjw. landstorm. Zaterdag 12 Mei a.s., vanaf 3 uur nam., zullen de schietoefeningen met scherpe patronen op de Garnizoens schietbanen te Katwijk weer een aan vang nemen. De leden der B. V. L., die wonen in de gemeente Leiden, en omliggende gemeenten, als mede Noordwijk, Sas- senheim en Lisse, kunnen aan deze oefeningen deel nemen en worden op gewekt, indien eenigszins mogelijk, de ze bijeenkomsten bij te wonen. Ook de leden der afdeeling Katwijk zullen aan deze gezamenlijke schietoefenin gen deelnemen. De afdeeling Noordwijk moet de zil veren lauwerkrans verdedigen, welke wordt toegewezen aan die afdeeling, van het detachement Leiden, welke gedurende liet schietseizoen van Mei tot en met Sept. de grootste deelname aan deze oefeningen zal hebben ver schaft; deze wisselkrans werd het vo rige jaar door de afd. Noordwijk ge wonnen. ce zesde studentenfaculteit Tot dusver telde de Leidsche Stu dentenmaatschappij 5 faculteiten, n.l. de medische, de rechtsgeleerde, de wis- en natuurkundige, de litteraire en de theologische faculteit. Van-de zijde der Indologischc stu denten heeft men thans het initiatief genomen om ook voor dezen een zelf- standige faculteit te vormen. Daaitoe zal Donderdagmorgen in het klein auditorium der Leidsche Uni versiteit een vergadering worden be legd, waarin tot de oprichting van deze faculteit, welke den naam zal dragen van Vereenigde Faculteiten van Rechten en Letteren en Wijsbe geerte zal worden besloten. STUDENTENSAMENKOMSTEN. Vanwege het Verband Sozialistischer Studentengruppen Deutschlands und Oesterreichts, Ivreis West Deutsch- land, zullen van 2G Mei tot 3 Juni Duitsch-Hollandsche studentensamen komsten plaats, hebben en wel te Utrecht, Amsterdam, Leiden, Scheve- ningen, Den Haag en Rotterdam. HONGAARSCHE STUDENTEN TE LEIDEN. Den Hongaarschen studenten, die Maandag alhier aankwamen, wachtte bij hun aankomst aan het station van de zijde der Leidsche studenten een aardige verrassing. Een deel dezer studenten, die bij de verwelkoming hunner Hongaarsche collega's op het station aanwezig wa ren, had zich namelijk gestoken in de veelkleurige militaire uniformen der Magyaren, een attentie, welke door de Hongaarsche studenten blijkbaar op hoogen prijs werd gesteld. Gisteren zijn de Hongaarsche stu denten bij hun bezoek aan de Leid sche Universiteit in den senaatskamer der Universiteit ontvangen door den rectormagnificus, Prof. Wcnsinck, en den secretaris van den academischen senaat. Prof. Jhr. van Eysinga. Hedenmiddag zijn zij ten stadhuize ontvangen, waar de burgemeester, Mr. A. van de Sande Bakhuyzen, die ge- ruimen tijd zaakgelastigde van ons land te Boedapest is geweest, hen toe gesproken heeft. Overigens hebben zij den dag door gebracht met het bezichtigen van de oude monumentale gebouwen, musea en andere merkwaardigheden. DE LEIDSCHE WINKELSTAND. Op een zeer mooien stand, tegen over de Korenbeurs op de Nieuwe Rijn, heeft hedenmiddag te 2 uur de heer Joh. Winkelman, voorheen ge vestigd op de Aalmarkt, zijn geheel nieuwe, naar de eischen des tijde in gerichte banketbakkerij geopend en een ieder die de vorige zaak gekend heeft zal zeker oogenblikkelijk toe stemmen, dat een zeer groote vooruit gang heeft plaats gehad. De winkel zelf is prachtig ingericht, ruim en hoog, frisch en licht beschilderd en vooral bijzonder gezellig. Een tweetal ruime etalages stellen de lekkernijen op de aantrekkelijkste wijze ten toon en ook uit' hygiënisch oogpunt is niets aan te merken. Ook het technisch gedeelte van de zaak, de banketbakkerij zelf voldoet volkomen aan de eischen van den tijd en bevat een volledige electrtsche in stallatie. Ter gelegenheid van de opening van de zaak fabriceert de heer Winkelman een nieuw artikel, de z.g. korenbeurs jes, een bijzonder fijn boterkoekje, waarvan we uit eigen ervaring alle lekkerbekken kunnen aanraden eens proef te nemen. De restauratie van het perceel, waar vroeger een bankhuis was gevestigd, kwam tot stand door den aannemer Lindenhof van den Ouden Rijn, den timmerman v. d. Drift van de Oude Vest, den electriciën Reuters van de Mare, den loodgieter v. d. Drift uit de Donkcrsteeg, den schilder Hoope van cle Hooigracht en den behanger v. d. Wilk van de Oude Singel, die allen tot volle tevredenheid van den heer Win kelman zijn werkzaam geweest. DOODELIJK ONGEVAL. Gistermorgen heeft op do Haarlem merstraat een ongeluk plaats gehad, dat zich aanvankelijk niet bijzonder ernstig liet aanzien, maar dat later bleek ernstige gevolgen gehad te heb ben. De 73-jarige mej. M. N. geb. L., wonende in de LTrsulasteeg werd bij het oversteken van do straat aangere den door een bakfiets, bestuurd door don broodbezorger J. C. De vrouw sloeg achterover op de straat en be kwam een wonde aan het achterhoofd. Dr. Jacobi van den E.II.D. achtte na de wond ter plaatse te hebben ver bonden, overbrenging naar het Ac. Ziekenhuis noodzakelijk, wat ge schiedde per politie-brancard. De vrouw is hedenmorgen te onge- seer 11 uur aan de bekomen verwon ding overleden. AS gebroken. Gistermiddag te 5 uur brak van een met een paard bespannen wagen van II., bestuurd door A. M„ bij den over weg bij den Rijnsburgerweg een der assen. Doordat de wagen op de tram baan stond, ondervond het tramver keer in de richtine Oegsteeest 40 mi nuten vertraging Eerst nadat de stee- nen, waarmede de wagen beladen was, Béiansrijkste nieuws in dit Hummer. Binnenland. In de Tweede Kamer is gisteren de begrooting van het Wegenfonds be handeld. Ernstige fraude bij de Robaver. De Vrije Universiteit krijgt een le gaat van een ton. De Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk heeft haar zittingen aangevangen. Buitenland. Nieuwe Japansche troepenzendin gen naar China. De Japanners te Tsinanfoe door de Nationalisten omsingeld? Amerikaansche bemiddeling is door de Japansche regeering van de hand gewezen. De Roemeensche ex-kroonprins Ca rol is uit Engeland gewezen. Aanmerkelijke toeneming der werk loosheid in Engeland. De Roemeensche Boerenpartij heeft de betrekkingen met de regeering af gebroken. waren overgeladen kon de trambaan vrijgemaakt worden. EXAMEN APOTHEKERSASSISTENT Opgeroepen 4 candidaten. Geslaagd de dames: M. P. de Reo en F. TI. Holzhauer, beiden te Rotter dam, J. A. M. Onk te Staphorst en de heer H. M. Tersteege, geboren te Bui tenzorg. Door een goudsmid hier ter plaat se is gistermiddag een valsch kwartje ten politiebureele gedeponeerd. BURGERLIJKE STAND. Gehuwd: B. Pley, jm. en C. L. Pouw, jd. j. G. v. Evert, jm. en J. Neuteboom, jd. J. Konings, jm. en J. v. d. Zeeuw, jd. J. T. L. C. v. Schie, jm. en C. Simons, jd. C. j. L. Bouvee, jm. en R. Blok, jd. P. de Langen, wedr. en W. M. J. Com- pier, jd. N. L. Brouwer, jm. en j. Fla- man, gesch. L. Arnold, jm. en M. H. v. Rijn, jd. I. L. Uitenhout, jm. en A G. Wolters, jd. Overleden: D. C. Dunn, dr. 7 mdn. T. Schering, zn. 15 jaar. P. Hemerik, man 68 jaar. H. Verhoogt, dr. 61 jaar. A. v. d. Spek, man 56 jaar. H. 't Hart, man 71 jaar. C. Otgaar-Bouwman, vr. 39 jaar. E. v. Voskuilen, man 41 jaar. P. v. Tuinen, man 38 jaar. W. J. Geenjaar, man 75 jaar. W. G. Hoogervorst, dr. 2 mnd. R. Plomp, wedr. 73 jaar. A. den Haan, m. 56 jaar. J. E. Heenk, man 69 jaar. j. Groot Huize, zn. 17 jaar. W. j. Ouwer- kerk, zn. 2 mnd. Geboren: Cornelia Jeanne, dv. G. den Heeten en TI. C. Wolkers. Jacob, zv. J. Burger hout en T. Korteweg. Marinus, zv. J. G. A. Lampers en A. Mink. Jozua, zv. J. A. Knook en A. C. Otto. Johannes, zv. S. Selier en H. Plug. Margaretha, dv. A. Vlaardingerbroek en G. Nibbe- link. Johannes, zv. C. J. Jonk en C. de Munnik. Sara Jacoba, dv. J. Holswil- der en G. van Houten. Andreas, zv. D. v. d. Werf en T. Hoppenbrouwcr. Jo hannes Franciscus, zv. J. N. Kok en M. W. Verhoogt. Gerrit, zv. J. A. Ui jé en C. Holswildes» Alewijn, zv. G. van Reewijk en M. G. A. Vos, Cornells Pie- ter, zv. C. P. Vlieland en C. M. Arnold. Hendrik, zv. J. Zandbergen en A. Roo- ding. Alida, dv. J. Zandbergen en A. Rooding. Hans Rudolf, zv. D. W. j. de Rijk en J. TI. Verhoog. Simon, zv. C. v. d. Vossen en C. M. C. v. d. Geest. Hendrikus, zv. H. Pronk en S. P. Va- neveld. Izak, zv. I. Beij en M. M. Velt- huijsen. Theresia Maria, dv. J. Molen kamp en J. M. van Tienen. Geertruida Margaretha. dv. R. Vos en J. G. Kwestro. Elisabeth Christina, dv. H. v. d. Westen en W. v. Kempen. Elizabeth Catharina, dv. C. van Onseleet en E. P. Dekker. Willem Johannes, z.v. N. Turenhout en C. v. d. Blom. Maria Eli sabeth, dv. J. J. Ober en J. Wassenaar. Maria Sara, dv. I. Lardee en M. de Vrind. BINNENLAND. h. m. de koningin-moeder. Alvorens op 21 Mei het paleis Soest- dijk te betrekken, zal H. M. de Konin gin-Moeder nog gedurende eenige da gen een strikt on-officieel bezoek aan Zeeland brengen. H. M. zal Intrek nemen in Grand Hotel Brittamir op den Zee-boule vard te Vlissingen en vergezeld wor-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1