BEEKMAN
naast de bevoegdheid om in verschil
lende publieke administraties te wor
den geplaatst pok de leerlingen in
staat stellen om na het eind-examen
het onderwijs in de indologische stu
die of aan de hoogere handelsschool te
volgen. De school moet voorts een re
ligieus-ethisch doel hebben. Tegen de
2 g. economische school bestaan inder
daad ernstige bezwaren. De techni
sche ontwikkeling maakt de waag
naar experts noodig, waardoor de op
leiding ook in deze richting geleid
moet worden, een omstandigheid die
spr. afkeurde.
Een der dringendste eisclien van
ons onderwijs is beperking van het
aantal vakken. De voorstanders van
het handelson lerwijs noemde spr. be
klagenswaardige wezens.
Tenslotte wenschte hij aan lien die
in het bezit van het H.B.S.-diploma A
zijn, het recht te geven examen te
doen voor de Indologische faculteit
en de handelshoogeschool. Ook zou
hij de opleidingstijd voor alle inrich
tingen van voorbereidend hooger on*
derwijs gelijk willen stellen.
Na eenige discussie hield prof. dr. H.
Wagenvoort uit Groningen een refe
raat over: „De plaats van de klassieke
opleiding in het voorbereidend Hooger
Onderwijs".
Prof. Wagenvoort besprak dit onder
werp aan de hand van de volgende
punten:
1. De aandacht van de leerlingen
concentreert zich op de talen in het
algemeen en op de oude talen in het
bijzonder.
2. Het onderwijs is humaniteit.
3. Het onderwijs moet gericht zijn
op den mensch van een bepaalde pe
riode, die belangrijk genoeg is om de
keuze daarvan te wettigen.
4. Er moet zelfwerkzaamheid zijn.
5. Het middel tot zelfwerkzaamheid
het vertalen, heeft een bij uitstek vor
mende waarde.
6. Het heeft practische beteekenis.
Prof. Wagehroort lichtte elk dezer
punten nader toe en toonde vervol
gens aan dat de keus der klassieke
oudheid belangrijke voordeelen biedt.
De klassieke oudheid is niet belang
rijk omdat zij voor het moderne gees
tesleven normen stellen zou; wèl is zij
belangrijk omdat zij doet zien hoe de
Westersche beschaving is ontstaan.
Iedere gelegenheid tot klassieke
vorming moet als een landsbelang
worden beschouwd en als zoodanig
door de Regeering worden bevorderd.
UIT ONZE INDIEN.
INTERNEERING
VAN COMMUNISTEN.
Er is een interneeringsbesluit gete1
kenki voor i communist uit Djokja,
uit West-Java, 2 van Sumatra's Oost
kust, 3 uit Soerabaja, en 12 uit Maxiioer,
STUDIE VAN
BESTUURSAMBTENAREN.
In een bespreking in Koloniale Stu'diën
van het proefschrift van den eersten In-
Idischen bestuursambtenaar, tevens den
eersten studeerende aan de Utreohtsche
Intdologisohe Faculteit, die er den
(doctorsbul behaalde, den heer E. J. Bur
ger, schrijft Prof. Dr. J. H. Boeke,
(Steeds bewondering J» gevoelen voor
Iden moed en de energie van! die be
stuursambtenaren, die een krap geme
ten verlof van hun, den gauschen per-
feoon vergende, bestuursloopbaan uit
buit-en om opnieuw in de theoretische
istudie onder te duiken en dan daaruit
opstijgen met den doctorshoed op het
hoofd.
„Hun jongere collega's, die de volle-
fclige voorbereidende studie achter den
rug hebben, wanneer zij den dienstin-
gaan, hebben hei veel gemakkelijker. Zij
kunnen hun Indischen tijd.' benutten om
op een stevige theoretische basis, in hun
(ptofdiet^jd gelegd, een of ander on
iderwerp voor een proefschrift, uit de
practijk van hun ambt, op te bouwen
Zr kunnen zich ongestraft specialises
ren, zij hebben den trjd om de theorie te
laten bezinken en haar dan rustig aan
fcle vraagstukken die hen aantrekken en
bezighouden, aan de feiteai die zij ont-
inoefen, te toetsen.
„Met hen vergeleken staan de oude
ren, do menschen van den overgang
van het oude naar het nieuwe studie
plan, er ongunstig voor. Zij hebben erva-
ring, zeker, maar ervaring zolder vot
(doende theoretische voorlichting en zij
moeten in hun tweeden studietijd haas
tig een hoeveelheid theorie verteren en
haar toepasbaarheid1 op een speciaal
{vraagstuk nagaan".
MERWAARDIGE VERZAMELING
NAAR NEDERLAND.
De West vertelt van (die zeer merk
waardige verzameling Indiaansche en
iBoschnegervoorwerpen, welke naar !de
koloniale tentoonstelling te Amhieim wor-
(den opgezonden en een paar dagen te
(Paramaribo ten toon zijn gesteld. Het
feof, dat de heer M. J. Schloas zoo juist
een reis Ihtaid gedaan naar de Boven-
(Litanie en uit de eerste hand aMaaa
verechillende Indiaansche voorwerpen
bad medegebracht. De mooie collectie
poschnegervoorwerpen is voor .eetn groot
Ideel het werk van dien heer Junker.
Tot de aardigste voorwerpen rekent
het blad een Indiaansche rustbank in
(den vorm van een kaaiman, Indiaansche
(Sieraden, veeren en peilen, woningen
van Boschnegers en Indianen, een fraai
bewerkte Boechneger corjaal waarin
men zal kunnen varen in den vijver te
(Arnhem Afrikaansche spelen enz
Maar ook op ander gebied is er veel
J>elangrnks te zien. Zoo b.v. een aan
(schouw elijk overzicht van bet bauxiet-
en van hot balata-bedrijf, een collectie
mineralen afkomstig uit den Surinaam-
Bchen bodem, een monster van rozen
hout-ohe, een glazen uitstalkast, met
feee kerncollectie voorwerpen van in-
fandoche kunstaaswhoidv een uitgebrei
de collectie landbouwproducten, enz. En
dit alles verlucht met fraaie schilderwer
ken, inlegwerk, gebatikte kussens enz*
HERDENKING VAN DE EXPEDITIE
NAAR TAMIANG.
Voor de herdenking ,van de expeditie
naar Tamiang, 35 jaar geleden, bestond
groote belangstelling. Een deputatie van
het garnizoen was er bq aanwezig. Dd
burgemeester, D. baron Mackay, en de
plaatselijke commandant, kapitein Bie-
gel, spraken redevoeringen uit. De mu
ziek speelde volksliederen.
(De expeditie naar Tamiang, het ge
bied op cte grens van Deli en Atjeh, in
het jaar 1893, eigenlijk een reeks van
expedities, waaraan uitsluitend troepen
uit Delische garnizoenen hebben deelge
nomen, had ten doel dit gebied, rakende
aan Beneden-Langkat, waarheen de ta-
breid en waar de petroleumindustrie
bakscultuur van Deli uit zich hadi uitge-
sinkls korten tijd1 een aanvang had ge
nomen, te zuiveren van do derwaarts uit
geweken Atjehsche benden, die herhaal
delijk idle Maleische bevolking brand
schatten en de Langkatsche onderne
mingen beidreigden. Achtereenvolgens
weiden in 1893 de Athjesche bentings in
de beneden- en bovenstreken van Tami
ang .genomen, waarbij tal van officieren
en minderen zich onderscheiden heb
ben. Het heeft echter tot 1899 geduurif
voordat de veiligheid in dat grerisg©
bietd volkomen verzekerd was).
VROEGERE NEDERL. KOLONIëN.
Bijna geen deel der wereld, of onze
vaderen, die in voorbijgegane eeuwen
de aaide omzeilden on in verre gewes
ten nederzettingen stichtten, hebben er
sporen van hun verblijf achtergelaten.
En al mogen oppervlakkig voor het
levende gedacht die* sporen in namen
of gedenkteekenen niet .dadelijk waar
neembaar zijn, voor hem^ die verder
zoekt dan do vluchtige reiziger, spreekt
steeds meer, wat Holland heeft ge
wrocht enverzuimd. Er kleeft Ne-
iderlandscbe durf. Nederlandsche on
dernemingsgeest en er kleven Neder*
llandsche herinneringen ook aan de
«Britsche kolonie. British Guiana, sa
mengesteld uit de eertijds Nederland
sche koloniën Berbice, Essequibo enDe-
merara, in West-Indië, welke Nederland
nu truim een eeuw geleden verloor, na
dat ze eeuwen lang evenals Suriname
met ons land verbonden waren ge
weest. Suriname bleef Hollandsch en
een lastpost, de Westelijke nabu
ren, gingen over in Engelsche handen
en. ofschoon nog ryet tot groeten bloei
ge Dracht, werden aie koloniën ontwik
keld en geldelijk niet afhankelijk van
het moederland.
Van de Hollanidsche vestiging is niet
veel meer te hespeu^n, evenmin van
historische monumenten. Dat daar vroe
ger honderden schoon aangelegde
plantages bestonden, waarop een be
drijvig Leven heerschte en waar alles
getuigde van de vlijt en volharding d)er
oude Hollandsche kolonisten, onze stoe
re voorvaderen, die, evenals in Suri
name het oerwoud in bloeiende planta
ges wisten te herscheppen, dat er 60
mijlen hooger op de rivier Essequibo een
fort „Kijk-Overal" gn een stad Cartabo
bestond, waar ongeveer een kwarteeuw
de Commandeurs van Essequibo woon-
Iden, dat ,een Storm van 's-Gravesande
gedurende 30 jaren het bewind voerde
op het Vlaggeneiland, dat het eiland
Borsselen langer dan 25 jaren die ze
tel was van den eersten Commandeur
van Demerara, dat een reeks -van Com
mandeurs in Berbice gedurende 150 ja-
refi het bestuur uitoefenden op Fort
Nassau, dat er in deze streken veel1
geleden, veel gestreden, veel gezondigd
is, dat er lafheid en zwakheid, maai
ook veel volhardende moed is be
toond, daarvan is geen spoor meer te
vinden. Slechts een paar ruïnes, enke
le steenen fundamenten en oudie Hol-
llandsche sluizen en in het oerbosch ver
scholen grafzerken, houden die berk*
mering daaraan levendig.
Aldus de inleiding van een artikel
am de Indische Verlofganger van de
hand van den heer Fred. Oudschans
Dentz, waarin deze bij .aardige plaatjes
o.a. van de Hollandsche kerk en
Pastorie op Fort Eiland Essequibo (Br.
.Guyana) van die oude monumenten en
de historische tijden waarin ze tot stand
kwamen, verteld.
HET VLIEGONGEVAL BIJ SOERABAJA.
Gisterenmorgen had onder buitenge
woon groote belangstelling t de begraie
nas plaats van Iden officier van den
Marine Stoomvaartdienst K. W. van dei
Veen, idie bij het jongste vliegongeluk
is omgekomen. De Coinaiidant van de
Zeemacht was vertegenwoordigd door
den Commandant van Marine te Soera*
haja. De verschillende korpsen van Ide
Marine hadden deputaties gezonden,
(evenals die van de Landmacht en die
marechaussée. Er was een groot aaintal
kransen. Er werd1 gesproken dloor den
Marimecommandant, door den Iinspeo
teur van den Marinestoomvaartidienst,
Dr .Mooy, van het vliegkamp en dioor
iden vltootaalmoezenier die tevens na
mens Ide familie dankte.
DE KRAKATAU,
Aneta intervieuwdie Dr. Stehn, den
leider van den Vulcanologischen Dienst
over de verhoog)d©< werking van den
Krakatau. Dr. Stehn ziet geen aanwi*
zing tot ongerustheid. De buitenland-
sche vulcanologen zijn er, evenals Dil
Stehn, van overtuigd, dat eventueele
groote erupties in ieder geval niet den
otovang zullen hebben van de Krakatau-
ramp van 1883. De bevingen van de
aardkorst in andere werelddeel en, zoo
als in Griekenland, Bulgarije en Mexico,
houiden geen verband met de verschnn
sel'en van den Krakatau. Daarvoor is ae
afstand te groot. Wel zou een voor
planting van eruptieverschijnselen kun
nen optreden.
Het rapport voor den dag van 1 Mei
luidt als volgt: van 6 tot 18 uur wei der.
283 kleine bomer up ties tot oen hoogte
van 180 M. geconstateerd, gedeeltelijk
met watorbolvorming. Men telde 76 op
wellingen en 70 waterfont men. De an
custische waarnemingen waren wegens
Oostenwind en branding onzeker, 's
Nachts werden 34 erupties met gloeien
de bommen geteld.
Rapport van 2 Mei: Tot 1.49 werden
12 kleine erupties g teld, en daarna
5 erupties van gloeiend© bommen tot
500 M. hoogte over een periode tot 22.35
Het water werd van beneden verlicht
door lava-uitviceiïngen. Tot 2.47 uu!
hadden geen explosieve verschijnselen
plaats. Tot uur hadden nog 66 kleine
erupties plaats. Herhaaldelgk wenden
vlammen van brandende gassen boven
water gezien.
GEMENGD NIEUWS.
GROOTE BRAND TE GELLICUM.
Gistermiddag heeft te Gellicum bij Gel-
dermalsen een zware brand gewoed, die
elf gebouwen in de asch heeft gelegd. De
Ned. Herv. Kerk met den toren, het hulp-
postkantoör en negen particuliere huizen
brandden af. De brand brak omstreeks 3
uur uit in het hulppostkantoor, naar men
vermoedt tengevolge van de onvoorzich
tigheid van kinderen. Drie motorspuiten
uit Leerdam hebben het vuur bedwon
gen. Ook de brandspuit uit Beesd ver
leende assistentie.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet
voor. Evenmin is er eenig vee KJ deh
brand omgekomen.
Nader wordt gemeld:
Gellicum, het dorpje, aan den Lingedijk,
behoorënde tot de gemeente Deil, heeft
een brand als gistermiddag woedde tot
nu toe niet gekend. De brand ontstond
zooals gezegd in de woning van den
heer K. de Waal, den houder van het
hulppostkantoor. Het vuur greep snel om
zich heen en toen het eenmaal naar bui
ten uitsloeg, werd het door den feilen
Oostenwind met kracht aangewakkerd.
Het duurde dan ook niet lang, of het ge-
heele huis, een boerenbehuizing, in het
voorgedeelte waarvan het hulppostkan
toor is gevestigd, stond in lichte laaie. In
verband met het gevaar voor de omlig
gende huizen werd de brandweer uit de
omliggende gemeenten Leerdam, Beesd,
Rumpt, De Rooy en Buren gealarmeerd.
De vrees voor uitbreiding van den brand
bleek gegrond, want het duurde niet lang
of het vuur sloeg over naar de woning
van den heer De Keizer, welke op korten
afstand van het huis van den heer de
Waal stond. Fel woedde het vuur en het
scheen niet te stuiten. De Ned. Herv. kerk
gelegen naast de woningen van den
heer de Keizer, en geheel uit steen opge
trokken, werd ondanks alle pogingen om
haar te behouden, eveneens door het vuur
aangetast. Met nog grooter snelheid breid
de de brand zich uit, door het wegvliegen
der vonken en brandende stukken riet
van de daken. Nog 'n aantal huizen naast
en aan de andere zijde der kerk en vijf
woningen aan de overzijde van den weg
werden door het vuur aangetast en ver
woest, voordat het ten slotte aan de drie
motorspuiten uit Leerdam en de brand
spuit uit Beesd gelukte, het vuur te •tui
ten. Met geweldig geraas stortten een
gedeelte van het kerkgebouw- en den to
ren in.
Eerst tegen zes uur in den avond was
het vuur bedwongen ën het geyaar voor
uitbreiding geweken. Behalve de genoem
de woonhuizen en de Ned. Herv. kerk zijn
nog verwoest de huizen, bewoond door
de families van Dijk, Struiken, de Waal,
de Zeeuw, van Dijk en het bondsgebouw
van den Boerenbond met opslagplaats van
graan en veevoeder. De schade, die de
enorme brand heeft veroorzaakt, is zeer
groot. Van de inboedels en de voorraden
in achter eenige .woningen aangebouwde
schuren, werd nagenoeg niets gered.
De burgemeester van Deil, mr. W. Kolff
en de burgemeesters der naburige ge
meenten waren den geheelen middag op
het.terrein van den brand aanwezig. Van
de kerk en de tien afgebrande huizen is
niet veel meer dan een ruïne overgeble
ven. Voor zoover bekend, was alles ver
zekerd. De bewoners- der afgebrande hui
zen zijn tijdelijk bij andere dorpsbewoners
ondergebracht.
Opmerkenswaard is, dat in 1883 in de
zelfde huizen een dergelijke zware brand
gewoed beeft, waarbij drie menschenle-
vens te betreuren waren.
UITBREIDING DER VEENBRANDEN.
Uit Klazienaveen wordt gemeld, dat
zeer zware veenbranden zijn uitgebroken.
Honderden turfhoopen zijn verbrand. De
bestrijding is hopeloos door gebrek aan
materiaal en door de weersgesteldheid.
Een huis te Valthermond is aangetast. En
vele andere verkeeren in gevaar. De in
boedels worden begraven of te water ge
worpen.
De droeve verwachtingen, aangaande
den grooten veenbrand te Barger Compas-
cuum zijn dus reeds bewaarheid. De brand
heeft zich overdag buitengewoon snel en
krachtig ontwikkeld. Op het oogenblik is
het geheele Barger veen één groote vuur
zee. Verschillende huizen staan reeds in
brand en ongevéer twintig loopen gevaar'
in" de vlammen op te gaan. Er ontwikke
len zich zeer groote rookwolken, welke
het blusschingswerk vrijwel onmogelijk
maken.
De bewoners moesten in één uur tijds
hun huizen ohtruimën. Zij staan nu met
al hun huisraad langs den weg. Ook de
Ammoniakfabriek, welke gisteren reeds
gevaar, liep, kan elk oogenblik in brand
vliegen. 'Het vuur woedt n.l. achter de fa
briek op een afstand van vier K.M. De
burgemeester van Emmen, de heer Bou-
ma, heeft telegrafisch de motorbrandspui
ten van Groningen en Veendam om as
sistentie verzocht.
Omtrent den brand in Valthermond
wordt nog gemeld, dat hij nog onver
minderd voortwoedt.
De commissaris der Koningin in Drente,
mr. J. T. Linthorst Homan, vergezeld van
het lid van Gedeputeerde Staten, den heer
K. Brok, heeft gistermiddag een bezoek
aan het brandende veen gebracht. De in
druk van den Commissaris is, dat er in
derdaad een groot gevaar dreigt.
Ook te Emmererfscheiderveen is de
brand weer met vernieuwde kracht uitge
broken. Talrijke turfbulten hebben reeds
vlam gevat.
Uit Emmen wordt nog gemeld, dat gis
termorgen te Klazienaveen-Noord op de
veenderijen van den heer van Polen, de
N.V. Scholtens Veenmaatschappij en van
den heer van Duin en eenige anderen
honderden stapels turf verbrand zijn. En
kele huizen langs het Scholtenskanaal
liepen groot gevaar. De daarachter staan
de buurtjes en veestallingen waren ge
deeltelijk ontruimd- Over groote afstan
den langs den weg ziet men de inboedels
staan. Kinderen lagen aan den kant van
den weg te slapen. Aan blusschen of voor
komen van het in brand geraken der wo
ningen viel ook hier niet te denken. Al
bet beschikbare brandweermateriaal van
de particuliere veenbedrijven is voortdu-
iend iu actie.
Te Valthermond trachtte de brandweer
met behulp van een stoomspuit uit Mus-
selkanaal het nieuwgebouwde café van
den heer C. Klein te behouden. Het is
pchter sterk te betwijfelen of haar dit ge
lakt is. Blijft de .wind waaien met al de
kracht, welke hij thans heeft, dan is het
te voorzien, dat de veenbranden een wa
re catastrofe worden.
Groote boerenplaats afgebrand. Gis
termiddag is totaal afgebrand de kapi
tale boerenplaats gelegen aan het Noord-
Hollandsch kanaal, gemeente Bergen, be
woond door den landbouwer Swaag, en
eigendom van diens vader, den heer J.
Swaag te Alkmaar.
Als vermoedelijke oorzaak wordt ge
noemd het overwaaien van vonken uit de
machine van de daar voorbij rijdende
stoomtram, die op het rieten dak der
boerenplaats terecht kwamen en daar
gretig voedsel vonden. Levende have is
niet omgekomen.
Verzekering dekt de schade.
Een noodlottig schot. Te Rande on
der de gemeente Diepenveen wilde de 27-
jarige A. van den Burg achter zijn wo
ning op een ekster gaan schieten. Tenge
volge van onhandig manoeuvreeren met
het geweer, kreeg hij het volle schot ha
gel in het hoofd. De man was onmiddel
lijk dood.
Een auto door den trein versplinterd.
Toen de heer A. Schrauwers, handelsrei
ziger uit Tülburg, gistermorgen omstreeks
10 uur met zijn auto den onbewaakten
overweg Liesbosch-—Leur op den Weg naar
Attelaken wilde passeeren, had hij blijk
baar niet gemerkt, dat op korten afstand
de goederentrein van de richting Etten
en Leur op komst was. De machinist, die
het gevaar zag, remde nog uit alle macht
doch kon niet voorkomen, dat de auto
gegrepen werd. Totaal versplinterd werd
deze tegen de afsluiting van den weg ge
worpen. Hoewel de geheele carosserie van
de chassis gevlogen was, kwam de inzit
tende, de heer S., er zonder eenig letsel
af. Volgens ooggetuigen treft den machi
nist geen schuld.
Auto over den kop geslagen. Gister
middag is tusschen Asch en Buren in de
Neder-Betuwe een auto-ongeluk gebeurd.
Een auto slipte in een bocht en schoot
met groote vaart over den kop, zoodat de
inzittenden, twee heeren, vier dames en
een klein kind, allen afkomstig uit
Utrecht, onder den auto kwamen. Toege
snelde arbeiders hebben hen uit hun be
narde positie bevrijd. Wonder boven won
der bekwamen de heeren, die voorin za
ten, slechts lichte verwondingen. Van de
dames werden er twee ernstiger verwond.
Medische hulp was spoedig ter plaatse.
De auto is zwaar beschadigd.
Tusschen de machine. Gistermorgen
had de 35-jarige W., knecht in de bakke
rij van de firma Hus aan de Binckhorst-
straat te 's-Gravenhage het ongeluk met
zijn hand tusschen een deegmachine be
kneld te raken.
Drie vingertoppen werden hem afge-
kneld. De man werd in den Centralen
Post door den Geneeskundigen Dienst
verbonden en vervolgens naar het zieken
huis overgebracht
Lijk gevonden. Gistermorgen om 4
uur is in den Trekvliet in Den Haag het
lijk van een man drijvende gevonden. Een
eind verder werd een jasje aan den kant
van het water gevonden, dat kennelijk
toebehoord heeft aan den drenkeling.
De man is ongeveer 50 Jaar, 1.60 M.
lang en heeft dun, grijs haar, een groote
neus, dunne lippen, bol gezicht en groote,
rossige knevel. Hij was gekleed in een
donkergrijs colbertcostuum met een wit
en met een gestreept overhemd.
Voorts droeg hij een boord met omlig
gende punten en een zwarten zelfhinder,
jaeger onderkleeding, ongemerkt, grijze
sokken, hooge zwarte rijglaarzen met dik
ke zolen en een zwarte bolhoed, waarin
de letters J. v. d. B. In een der zakken
werd een notitieboekje gevonden, waaruit
gebleken is, dat de man colporteur is.
De commissaris van politie, afdeeling
C, Alexanderveld verzoekt bekend te wor
den gemaakt met de identiteit van het
lijk.
Gasverstikklng. Gistermorgen wer
den in perceel Bremlaan 6 te Hilversum
mevr. M. M. C. L. oud 22 jaar en haar
dochtertje van een Y, jaar dood te bed
gevonden tengevolge van gasverstikking.
De buren roken de gaslucht en waar
schuwden de politie en den Gemeentelij
ken Geneeskundigen Dienst. Met een
zuurstofapparaat werd vergeefs beproefd
de levensgeesten op te wekken.
Ernstig ongevaL Te Heeze is de werk
man M. bij het slaan van een pomp door
een neervallenden paal zoodanig aan het
hoofd verwond, dat hij voorzien moest
worden van de H.H. Sacramenten der
Stervenden.
Vechtpartij Gisteren ontstond een
ernstige vechtpartij op de Hoogemolen-
straat te Doetinchem, waarbij zekere v.
H. een ernstige steekwond ter zijde van
de borst kreeg. Zijn toestand was van dien
aard, dat direct geestelijke bijstand moest
worden ingeroepen.
Inbreker aangehouden. De rijkspoli
tie te Barneveld heeft een nog jeugdigen
zwerver gearresteerd, die de laatste nach
ten driemaal in den winkel der Rudolph-
stichting heeft ingebroken.
De aangehoudene is gisteren naar
Utrecht overgebracht.
Land- en Tuinbouw.
VEREEN. VAN LEERKRACHTEN
BIJ HET LANDBOUWHUISHOUD-
ONDERWIJS.
Dezer dagen hield de vereeniging van
Leerkrachten bij het Landbouwhuishoud
onderwijs een weekend op de Vonk te
Noordwij-kerhout. Op deze bijeenkomst
werd door den heer S. L. Louwes, se
cretaris van de Overijselsch© Landbouw-
maatschappij een causerie gehouden
over „De maatschappelijke beteekenia
van het Landbouw-huishoudonderwqsV
In ons land ia het Jandhouwbedjqjf
RECLAME.
'heef-T^TEENI
COSTUME ISOOOiG?
Ga naar
KOREYAARSTRBDT
LEIDEN.
U SLAAGT ZEKER
EN
NIET DUUR.
1
overwegend klein-bedrijf; het gevolg ia
een geringe financieel1© draagkracht vain
Ide boerenbevolking. Dit bedrijf leent
zich van nature tot een conservatief
beheer. De maatschappij heeft behoefte
aan de bewegelijkheid van de stadl,
doch evenzeer aan die rust van het plat
teland. Er is evenwel gevaar, dat de
stad, die een gemeenschap vormt, die
veel gemakkelijker tot handelen is te
brengen, tracht, zich ten koste van het
platteland een haar niet toekomende
positie te verwerven, 't Gevolg daarvan
zal zqn een achterblijven van het platte-
land, ten opzichte van de maatschap po
lijke ontwikkeling zoowel als van de so
ciale voorziening. De stad domineert
dan en trek naar de steden begint te
komen. In Engeland is dit b.v. duide
lijk te zien; slechts 8 pet. van de be vol*
long vindt haar bestaan in den land
bouw.
Het platteland moet in gtaat blijven
voor het noodige evenwicht te zorgen.
Dit kan alleen als er een materieel, cul
tureel en geestelijk gezonde plattelands
bevolking is. Hierbij neeft het landbouw-
hufehoudonderwijs een groote rol te
spelen.
Gewezen werd op die belangrijke taak
van (de vrouw bij de boerenbediening;
zij is een belangrijke stuwkracht in het
bedrijf. Evenwel heeft zich de stedelijke
geest, (vooral in de grootere bedrijven,
reeds te zeer meester gemaakt van het
vrouwelijk deel der bevolking. Voor de»
gelijke vrouwen ware hst een groot ge
luk, 'dat zij .een opleiding hadden gehad
idie haar Ide mogelijkheden, maar ook de
schoonheden van net bedrijf hadden go-
Itoonld.
Bij het kleinere bedrijf doen zich
weer andere moeilijkheden voor;daar
wil soms de vrouw te veel leiding .ge
ven, terwijl zij weinig begrip van djo|
zaak heeft. Verder worden nog vein
eischien gesteld aan Idle boerin; net on-
iderwqs moet de mogelijkheid scheppen^
dat ZR aan 'deze eischen kan voldoen*
Verder moet bet Landbouwonderwijs
aankweeken de liefde voor het platteland
opdat men leere begrijpen dat het ide
aal1 niet is: de groote stad. In verschil-
Lende streken, b.v. in Overjjsel, is men
dan ook welbewust dien weg opgegaan
om Idioor het stichten van kleine schooi
tjes, idie zich nu al' tot groote scholen
ontwikkelen, voor de geheele vrouwelij
ke bevolking van het platteland en da
kleine steden te zorgen. Uit den groei
van deze scholen blijkt wel hoe groot de
behoefte is aan dit onderwijs. Niet on
waarschijnlijk is het, dat we van dit oo*
derwijs nog eens uitbreiding krijgen, die
nu nog niet mogelijk geacht wordt.
ONVERWOESTBAAR STAAL.
Volgens berichten uit Parijs, aldua
de „Tel", zou een voor de motorenio-
dustrie, en voor de luchtvaart in het
bijzonder, zeer belangrijk© ontdekking
door den beroemden Franschen me;
tallurg Léon Guillet ^an d© Acadiémie
des Sciences zijn medegedeeld. Hij zou
n.L een staalsoort hebben ontdekt,
die practisch onverwoestbaar rnaghee*
ten.
Dit nitraatstaai zou zooveel harder
zijn dan chroom- of oikkelstaal, dat
het in de eerste plaats in aanraking zou
komen voor de constructie van motor»
cylinders en andere machineonderdee»
Ken, Idie aan sterke wrijving onidierh^
vig jrijn. Van motoren, waarvan de cy
linders gedeeltelijk van nitraatstaai en
van chroom-nikkelstaal vervaardigd wa
ren, bleken de chroom-nikkieldeelen, na
dat idle motor 18.650 mijlen geloopeu
had, voor 40 pet. afgestoten, terwijl d©
nitraat^staaldeelen een slijtage van
eleohte 2 p.ct. vertoonden. Nadat een
vliegtuigmotor 100 uren geloopen had,
was ide slijtage voor de gewon© metaal-
Cylinders 8 p.ct.; daarentegen waren
Kte deelen van nitraatstaai nog volko«
men intact.
Niet slechts de gering© slijtage, d©ch
ook het lage smeerolieverbruik, bleek
©en groot voordeel. Uit d© proeven bleek
het oJieverbruik met „gewoon" metaal
te vaaiëeren van 9 gram per paard©
krachtuur tot 12 01 25 gram, nadat de
motor 100 uur geloopen had; het ven
bruik bleef voor het nieuw© metaal ooi»
stamt tusschen 4 a 5 gram.
Toch doet men goed1 bij bovensta-n*
de berichten de noodig© reserve in aciit
te nemen. De naam van Léon Guiil. L
is zeker een waarborg voor de juistheid
der cijfers, doch nitraatstaai is in gec»
nen deele nieuw. De basis patenten viur
nitraatstaai, waarmede staal wordt aan
geduid, dat aan de oppervlakte geha: d
is door er bij hooge temperatuur tong-
Tftam stikstofgas over te leiden, be
rusten naar wij .meenen bij jd© Duits ju e
finma Krupp te Esseoi. Naar wij meen. u.
beschikt m^n ook in ons land in ie..-
minste één laboratorium van .en ma
chinefabriek over .ervaring in net har-
|den van staal door middel van nitrc
