CHRISTELIJK DAC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
9««» JAARGANG
DINSDAG 10 APRIL 1928
NUMMER 2406
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal. I 2.50
Per weekf 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
Bureau: Hooigracht 35 Leiden - Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden da*
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
V Boerhaave's verplaatsing.
In de voorlaatste vergadering van
den Leidschen Gemeenteraad is een
voorstel van B. en W. aan de orde ge
weest, dat met 20 tegen 9 stemmen, al-
zoo met een groote meerderheid werd
verworpen.
Tot de voorstemmers behoorden
slechts de vier wethouders, alsmede de
R.K. heeren Wilmer, Spendel, Bergers
en Manders en de C.H. heer Meynen.
(Afwezig waren de heeren Bosman,
Rosmalen, v. d. Reyden en Vallent-
goed). Alle A.R. stemden dus tegen,
met uitzondering van den wethouder.
Men zou zoo zeggen: dat moet dan
wel een ingrijpend voorstel geweest
zijn en er zullen wel zeer ernstige mo
tieven bestaan hebben, dat de raad, die
toch in meerderheid rechts is, niet kon
meegaan met een voorstel, ifkomstig
van een eveneens rechtsch college van
Dagelijksch Bestuur.
Het voorstel, waarop wij hier doe
len, betrof de verplaatsing van het
standbeeld van Herman Boerhaave
naar het kopoinde van het middenga
zon in de Oegstgeesterlaan tegenover
den ingang van het nieuwe Academisch
Ziekenhuis. Nu het oude ziekenhuis
als zoodanig buiten gebruik zal wor
den gesteld en de klinieken, de eene
ne de andere, naar het nieuwe Zieken
huis werden overgebracht, sprak het
immers vanzelf dat ook het standbeeld
v. den grootmeester der geneeskunde
daarheen zou worden verplaatst. De
kosten daarvan zouden bedragen onge
veer 4000, hetgeen later kon worden
teruggebracht tot 3000.
Alzoo een betrekkelijk gering be
drag en men zou wel een erge bezui
nigingsmaniak moeten zijn om op
grond van de kosten bezwaren tegen
dit voorstel te maken.
Daarom is het merkwaardig, dat de
oppositie tegen dit voorstel werd inge^
luid door den sociaal-democraat Mr.
van Eek, die begon met zijn veront
schuldiging te maken, dat hij bezwaar
had tegen deze uitgave. De royaliteit
met het geld der gemeenschap is den
rooden broeders klaarbliikelijk zooda
nig tot een tweede natuur geworden,
dat zij reeds bij voorbaat het verwijt
van zuinigheid van zich afwerpen. Den
sociaal-democraten, aldus de heer v.
Eek, kan niet verweten worden, dat zij
stemmen tegen noodzakelijke uitgaven,
't Is nu maar de kwestie wat men
noodzakelijk noemt. Deze post van
3000 behoorde daartoe volgens de
S.D.A.P. niet.
Het betoog van den heer van Eek
vond weerklank, en meerdere leden
sloten zich daarbij aan, met het reeds
genoemde resultaat.
Boerhaave's verplaatsing was alzoo
van de baan
Doch wij vermoeden, dat toen op
den Zaterdag van deze zelfde week de
overdracht der gebouwen van het
nieuwe Academisch Ziekenhuis plaats
had en Prof. J. van der Hoeve zijn
rede hield, getiteld „Het Boerhaave-
kwartier", sommige raadsleden wel
spijt zullen hebben gevoeld over hun
stem, die zij tegen het voorstel hebben
uitgebracht; is Boerhaave niet beter op
zijn plaats in het nieuwe stadsgedeelte
aat zijn naam draagt en waar hij zelf
gewoond heeft, dan voor een ontruimd
gebouw, welks bestemming nog onbe
kend is?
Het verwondert ons dan ook niet,
dat de medische wereld zelve de han
den ineengeslagen heeft om de gelden
voor de verplaatsing bijeen te brengen.
Doch is dit eigenlijk geen blamage
voor den Leidschen raad, die niet ge
toond heeft een breeden blik te hebben,
doch de zaken wel wat erg van den
kleinen kant heeft beschouwd? Heeft
de raad zich niet op een ietwat bene
pen standpunt gesteld, zoodat haar be
sluit nu door het particulier initiatief
moet worden gecorrigeerd?
STADSNIEUWS.
DB PAASCHDRUKTE.
Een heerlijke zonnige lachende len
tedag!
Een uitgaansdag bij uitnemendheid!
Hoewel door de weinige zon, die wij
in de laatste weken hebben gehad, de
bloembollenvelden later in bloei zijn
dan het vorige jaar, zijn toch weder
honderden en honderden auto's, dozij
nen motorfietsen, tientallen autobus
sen, een groot aantal sight-seeing cars
naar de bollenstreek getrokken en niet
teleurgesteld teruggekeerd.
De narcis domineerde. De hyacinth
aarzelt nog te komen. De tulpenbedden
zijn nog geheel groen. Hier en daar
hadden enkele bedden met crocussen
zich nog staande gehouden.
Het was een teleurstelling geweest
voor de kleine middenstanders in de
streek tusschen Haarlem en Leiden,
dat niet, gelijk nu al eenige jaren ach
ter elkaar, deze Paaschdag ais dc- offi-
cieele bollendag kon aangekondigd
worden, maar de kleurenpracht uit de
bollenstreek werkte fascineerend ge
noeg om de stadsmenschcn met wat
minder tevreden te stellen en vele mid
denstanders hebben dan ook een goe
den dag gehad en hopen dat het een
voorproefje is van wat er nog komen
kan.
De zomerstemming zat er al echt in
en waar de traditie nu eenmaal wil,
dat wie in de bollenstreek is geweest
ook bloemen meebrengt, zag men over
al met bloemen versierde auto's fiet
sen, rijtuigen en tal van wandelaars
toisten bloemtuilen.
Ondanks dit alles moet echter de
groote trek naar de bloembollenvelden
nog komen. Zoo «wam het dan ook,
dat de stoomtram van Leiden naa-r
Haarlem, hoewel goed bezet, terwijl
ook met veel meer materiaal gereden
werd, niet zooals andere jaren werd
bestormd en ook de geweldige files
wachtenden, zooals men die op bloem-
bollendagen aan hel Terweepark ziet,
ontbraken.
Meer animo was er voor het zee
strand. De N.Z.H.T.M. liep zoowel naar
Noordwijk en Katwijk als naar Sche-
veningen met extra-trams en het reizi-
gersvervoer naar de badplaatsen was
bijzonder druk. Neemt men dan nog in
aanmerking, dat tal van buitenmen-
schen op een 2en Paaschdag naar Lei
den plegen te komen, dan kan men zich
voorstellen, dat er in de omgeving van
den Stationsweg enz. groote bedrijvig
heid heerschte.
De Leidsche politie regelde overi
gens het verkeer op uitstekende wijze,
zoodat in Leiden alles op rolletjes ging.
Zelfs de overweg aan den Rijnsburger-
weg leverde, ondanks de extra-treinen
die de Nederlandsche Spoorwegen lie
ten loopen, niet al te veel moeilijkhe
den op. Heel wat meer stagnatie gaf
b.v. de spoorwegovergang aan den
straatweg tusschen Sassenheim en de
Postbrug. Herhaaldelijk ontstonden er
hier opstoppingen, die dikwijls beden
kelijk werden omdat er nagenoeg geen
politietoezicht was. Het is ons trou
wens opgevallen, hoe weinig politie
men zag aan den Leidschen kant van
de bollenstreek. Het meerendeel der
automobilisten houdt zich wel aan de
verkeersregels, maar zondaren vindt
men overal.
In Haarlem en Heemstede waren er
speciale maatregelen voor Eerste Hulp
bij ongelukken genomen, maar behalve
eenige van onbeteekenenden aard,
hoorden wij niet van ernstige ongeluk
ken, maar wat meer politietoezicht zou
op de komende feestdagen toch geen
overbodige weelde zijn.
HBT ZILVEREN JUBILEUM VAN
Dr. H. P. VELDHUIJZEN.
Zeer fraai en talrijk zijn de blijken
van belangstelling geweest, die dokter
H. P. Veldhuijzen gisteren ter gelegen
heid van zijn 25-jarig jubileum heeft
mogen ondervinden.
Huize Veldhuijzen aan de Hooigracht
was gisteren als het ware in een bloe
menhof herschapen. Daar waren bloem
stukken van het comité uit patiënten
en oud-patiënten, van de stadsdokto-
ren, waarbij ook de heeren dr. Blote
en dr. Weebers zich nogmaals hadden
gerekend, van de Zwemver. de Zijl,
van de Ziekenfondsen Hulp der
Menschheid, R.-K. Wijkverpleging
(Middelstegracht), Zorgt in den Tijd,
Ondersteuning zij ons Doel, de Zieken
kas der Leidsche Werkliedenver., de
wijkvereeniging Pniël, van de Medisch
Pharmaceutische Ziekenfondscommis
sie, van de Ver. van Spoorwegperso
neel; verder waren er taarten en fruit
manden van tal van personen, o.a. van
de Eerw. Moeder Overste van het St.
Elisabethgesticht en van een Hon-
gaarsch patiëntje, tenslotte een gouden
potlood van eenige patiënten, in totaal
meer dan 60 tastbare bewijzen van
sympathie.
Ook waren er vele schriftelijke en te
legrafische gelukwenschen uit binnen-
en buitenland, w.o. van oud-burge
meester De Gijselaar en van de Diaco
nie te Bad Kreptzner voor al hetgeen
dr. Veldhuijzen gedaan heeft voor het
Duitsche kind en de Duitsche predi
kanten.
Te ruim half drie kwam het comité
uit patiënten en oud-patiënten den
jubilaris complimenteeren. Namens
hen voerde dr. J. Riemens het woord,
die dr. Veldhuijzen recht hartelijk ge-
lukwenschte met dezen gedenkdag.
Hoewel wetend, dat de jubilaris niét
houdt van veel uiterlijk vertoon, mocht
men toch dezen dag niet laten voorbij
gaan zonder uiting te geven aan de
sympathie, die er leeft onder degenen,
die van zijn veeljarigen arbeid hebben
mogen genieten. Spr wijst er op, met
hoe grooten eenvoud en ijver dr. Veld
huijzen voor allerlei soort van men-
schen heeft gewerkt tot leniging van o
zooveel nood en ellende. In gedach
ten staan om ons heen, aldus spr., hon
derden menschen, die met hartelijke
sympathie aan u denken, die dus ook
spontaan hun genegenheid uitspraken
in het huldeblijk dat zij u toegedacht
hadden.
Vervolgens voerde dr. Riemens nog
het woord namens de Chr. Wijkver
eeniging Pniël, om den jubilaris te dan
ken voor hetgeen hij op socaal- philan-
tropisch en religieus gebied voor de le
den heeft gedaan, bijgestaan door zijn
echtgenoote, die helaas te vroeg van
hem werd weggenomen.
Ook uit naam van het spoorwegper
soneel complimenteerde dr. Riemens
den jubilaris en wees erop, hoe het ge
voelig hart van dr. Veldhuijzen voor
allen klopte zonder onderscheid.
Spr. eindigt met den wensch dat de
Allerhoogste den jubilaris nog lange
jaren moge sparen voor zijn kinderen,
zijn arbeid, de stad Leiden en de we
tenschap.
Spr. bood vervolgens namens de pa
tiënten en oud-patiënten den jubilaris
een enveloppe met inhoud aan voor 't
maken van een buitenlandsche reis met
zijn kinderen, terwijl de heer F. Ro
sier een album overhandigde met de
namen der schenkers.
Namens het spoorwegpersoneel bood
de heer De Joode den jubilaris een sa
lontafeltje aan, eveneens vergezeld
van een fraai gecalligrafeerd album
met de namen der gevers.
De heer F. v. d. Mark complimen
teerde den jubilaris op hartelijke wijze
namens de zwemvereeniging „De Zijl"
en namens het Marekerk-comité.
Daarna bood de heer wethouder A.
L. Reimeringer namens de commissie
voor den Geneeskundigen Dienst zijn
gelukwenschen aan, terwijl de heer L.
Schrijvers den jubilaris huldigde voor
zijn dokterschap uit roeping.
Onder de vele anderen, die den ju
bilaris nog kwamen gelukwenschen,
merkten we nog op den weleerw. heer
Th. Blom namens de R.K. Wijkverple
ging, den heer Goslinga, namens de
Ger. Schoolvereeniging en bestuurde-
ren van het Ger. Minnehuis aan de
Kaarssemakerstraat.
GEREF. GEMEENTE.
Iii de gistermiddag gehouden verga
dering van den Kerkeraad met de
mannelijke leden der gemeente, is met
bijna algemeene stemmen beroepen
tot herder en leeraar, Ds. J. D. Barth
te Bodegraven.
ARBEIDSWET.
Hoofden van bedrijven, dus ook
van winkels, worden er aan herinnerd,
dat het ingevolge de arbeidswet ver
boden is:
le. Kinderen beneden 14 jaar of nog
leerplichtig arbeid te laten verrichten
(loopwerk is ook arbeid) en
2e. personen beneden 16 jaar arbeid
to laten verrichten, bestaande in het
door trappen voortbewegen van een
transport-driewieler.
BIOSCOOPKWESTIE.
Tot nu toe werden op den eersten
Paascli-, Pinkster- en Kerstdag hier
ter stede geen bioscoopvoorstellingen
gegeven, als gevolg van het verbod
van het gemeentebestuur, gebaseerd
«..p de bepalingen van de Zondagswet.
De Nederlandsche Bioscoopbond is
echter van meening. dat de nieuwe
b-oseoopwet, in strijd met de Zon
dagswet, voorstellingen op eersten
Paaschdag enz. wel toelaat. I iren-
bovon achten de bioscoopbon. - liet
onjuist, dat het gemeentebestuur ten
opzichte van bioscoopvoorstellingen
de Zondagswet wel toepast op buiten
gewone feestdagen en niet op de gewo
ne Zondagen.
Iloewel de Leidsche bioscooponder
nemers wel bereid waren om op eer
sten Paaschdag te sluiten, stelde het
bestuur van den Ned. Bioscoopbond
den eisch, dat er evenals op gewone
Zondagen voorstellingen zouden wor
den gegeven. De Leidsche bioscoop
houders zouden met een boycot zijn
bedreigd, wanneer zij gehoor gaven
aan den wensch van het gemeentebe
stuur. De vier bioscopen „draaiden"
dus Zondag en de politie inrukte pro-
ces-verbaal.
ONZE OUDSTE INWOONSTER
GEHULDIGD.
Onze eeuwelinge, mej. de wed. G.
van LeeuwenLaterveer, over wie we
reeds eerder verschillende berichten
gaven, en wier portret we Zaterdag
j.l. publiceerden, heeft Zondag haar
honderdsten geboortedag gevierd.
Oud-moedertje was flink in de bloe
metjes gezet en het stroomde maar
gelukwenschen.
Van verschillende zijden uit de
burgerij werden haar grootere en
kleinere attenties bewezen en velen
kwamen haar persoonlijk gelukwen
schen.
Ze gevoelde zich recht op baar ge
mak te; midden van de bloemen en be
antwoordde de talrijke gelukwenschen
op dikwijls geestige wijze, al viel het
haar moeilijk ze te verstaan vanwege
haar gebrekkig gehoor.
Bij uitstedigheid van den burge
meester kwam een der wethouders, de
heer A. L. Reimeringer, haar namens
't gemeentebestuur complimenteeren
en een couvert aanbieden, terwijl
een damescomité haar, én haar twee
bejaarde dochters, die moeder reeds
jaren verzorgen, uit naam van velen
een geschenk in enveloppe aanbood.
VAKVEREENIGINGS-JUBILEUM.
Morgenavond hoopt de afdeeling
Leiden van den Nederl. Centralen
Bond van Chr. Arbeiders(sters) in de
bedrijven van Voedings- en Genotmid
delen (Vakgroep Bakkers) in een fees
telijke bijeenkomst in het gebouw
„Prediker" in de. Janvossensteeg, haar
20-jarig bestaan te herdenken.
In deze bijeenkomst zal als feest
redenaar optreden een van de leden
van het hoofdbestuur, terwijl de
avond verder opgeluisterd zal worden
door het Chr. Gezelschap U. V. K.,
onderafdeeling van den Werkmans
bond.
In deze vergadering wordt tevens
herdacht het feit, dat de voorzitter
van de afdeeling, de heer C. van Ve-
netiën, vanaf de oprichting in genoem
de functie is werkzaam geweest.
VOET AFGEKNELD.
Gistermiddag had op de Haarlem
merstraat, ter hoogte van de Janvos
sensteeg een ernstig ongeluk plaats.
De 62-jarige F. R. uit Sassenheim, die
daar voor een winkel stond te kijken,
werd, doordat hij geen erg had in den
bijwagen van de H. T. M., daardoor
aangereden met het gevolg dat hem
de linkervoet boven den enkel werd
afgekneld.
Hij is, na door den E. H. D. te zijn
verbonden, in het Academisch Zieken
huis ter verpleging opgenomen.
Zijn toestand is redelijk.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd:
M. van Dam, jm, 23 j en C. J. Nag-
tegeller, jd, 24 j J. J. Rozier, gesch.,
25 j en C. van d. Berg, jd, 20 j W.
F. Lagerman, jm, en W. E. van Dam,
jd, 26 j A. Sira, jm, 22 j en S. H.
Gertenaar, jd, 24 j R. Brouwer, jm,
26 j en A. C. Vreeling, jd, jd, 26 j
A. G. de Jeu, jm, 30 j en J. C. Zand
vliet, jd, 23 j J. van Putten, jm, 28
j en M. van Haarlem, jd, 28 j J. v.
d. Brink, jd, 33 j en A. Verstraten, jd,
25 j M. Vermond, jm, 25 j en M.
Bavelaar, jd, 21 j J. van d. Linden,
jm, 22 j en M. Pardon, jd, 21 j P.
Aben, jm, 22 j en H. la Lau, jd, 21 j
C. A. J. Groeneveld, jm, 21 j en L. F.
M. Ermers, jd, 22 j J. Stol, jm. 26 j
en J. C. Olivier, jd, 27 j.
Zaterdagmiddag ongeveer half
2 brak van een wagen heiaden met
ijsstaven, van den heer P. van R., op
het Kort Rapenburg een der achter
wielen. De linkerzijde van den wagen
kon de enorme vracht niet dragen en
zakte door. De ijsstaven kwamen op
de straat terecht. Het tramverkeer
ondervond, doordat het gerij midden
op de rails stond, geruimen tijd ver
traging.
De Commissaris van Politie al
hier brengt in herinnering de Veror
dening, regelende het toezicht op in
Leiden vertoevende Vreemdelingen,
waarbij is bepaald, dat oen ieder, die
een Vreemdeling (geen Nederlander)
in zijn inrichting, huis of woning op
neemt, binnen 24 uur verplicht is
daarvan kennis te geven aan genoem
den Commissaris van Politie (bureau
Vreemdelingendienst Zonneveldstraat
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
Prfns Hendrik in Italië.
Bioscoopkwestie te Leiden.
Congressen van de S. D. A. P. en de
Communistische Partij-Holland.
Twee leidekkers te 's-Gravenhage
doodgevallen.
De 16e jaarvergadering van den
Bond voor Gereformeerde Jeugdorga
nisatie.
De 50ste jaarvergadering van de
Unie „Een School met den Bijbel".
Buitenland.
De Islam als staatsgodsdienst in
Turkije afgeschaft.
Mededeeling der briefwisseling be
treffende het Anti—oorlogsverdrag aan
de groote mogendheden.
Een vacature in de Zwitsersche re
geering.
De Zendingsconferentie te Jeruza
lem gesloten.
alhier, geopend van 912 uur, van 2
4 uur en van 79 uur).
Door aangifte aan het bureau van
de Bevolking en den Raad van Arbeid,
vervalt bovengenoemde verplichting
niet. Verzuim is strafbaar gesteld.
Deze bepaling geldt niet alleen voor
dienstpersoneel, doch ook voor logé s
enz.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn de vorige week opgenomen 254
volwassen personen en 6 kinderen, to
taal 260 personen.
BINNENLAND.
PRINS HENDRIK IN ITALIë.
Prins Hendrik heeft Zaterdag, ver
gezeld van den consul-generaal der
Nederlanden te Milaan, den heer E.
B. M. de Visser, een bezoek gebracht
aan de kunstzijdefabriek Italo Olan-
dese Enka, welke gevestigd is te Pa
lestro (prov. Pavia). Na de kunstzij
defabriek bezichtigd te hebben begaf
Prins Hendrik zich weer naar Milaan.
Na een kort verblijf aldaar keerde
Prins Hendrik weder naar Lugano
terug.
PROF. IR. S. G. EVERTS, t
Zondagochtend is in 76-jarigen
ouderdom te 's-Gravenhage overleden
prof. ir. S. G. Everts, oud-hoogleeraar
aan de Technische Hoogeschool te
Delft en voorzittter o.a. van de Ned.
Vereeniging „Het Wegencongres".
CONGRES S. D. A. P.
De Sociaal-Democratische Arbei
derspartij in Nederland hield gedu
rende de Paaschdagen haar 33ste con
gres in de groote zaal van het N. V.
aan de Oude Gracht te Utrecht.
Het congres werd Zaterdagmiddag
om 1 uur geopend met een rede van
den partijvoorzitter den heer J. Oude
geest.
Na de leden te hebben herdacht,
die in den loop des jaars door den
dood aan de partij zijn ontvallen en
onder instemming der vergadering
het voorstel te hebben gedaan een te
legram van erkentelijkheid te zenden
aan Mr. P. J. Troelstra, zegt spr. dat
het congres niet onder gunstige om
standigheden is saamgekomen.
De verwarring op politiek gebied is
zoo groot, dat men zich van échèque3
niets meer aantrekt en evenmin van
hetgeen er in het buitenland door Ne
derlandsche regeeringpersonen wordt
gezegd. De huidige regeering gaat met
alles accoord en het wordt tijd, dat
wij in een andere sfeer komen.
Wanneer wij deze positie zien. ver
volgt spr., dan zal de S. D. A. P. er tot
moeten komen steeds scherper haar
eigen politiek te markeeren.
De werfkracht van de partij in "net
afgeloopen tijdvak is zeer groot geble
ken. Het ledental steeg met 5000, maar
nog is het verloop te groot. Het leden
tal moet meer constant worden en om
dit te bereiken zal het P. B. een bro
chure doen verschijnen.
In beide vergaderingen van Zater
dag werd behandeld: Beleid van het
Partijbestuur; van de Kamerfracties
en van de redacties der dagbladen.
Namens de afd. Utrecht zeide de
heer Boomsma, dat nog steeds gehen
geld wordt naar - samenwerking met
ile katholieken.
Het was te begrijpen, dat de lieer
Albarda deze critiek beantwoordde
en trachtte te weerleggen. Hengelen,
zoo zeide hij, naar de katholieken
doen wij niet. eerder is er sprake van
liet gebruik der tuchtroede tegen hen.
