CHRISTELIJK D AC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN 9«* JAARGANG WOENSDAG 4 APRIL 1928 NUMMER 2403 NIEDWE LEIDSCHE COURANT ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal. i 2.50 Per weekf 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 221/» cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tarie! Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. V Het Zwijndrechtsche voor beeld. Eenigen tijd geleden wezen wij er reeds op, dat in den Gemeenteraad van Zwijndrecht aan de orde was een regeling betreffende de gemeentelijke zorg voor het bcwaarschoolonderwijs die naar onze meening ten voorbeeld kon worden gesteld aan andere ge meenten. Zwijdrecht's raad is overwegen i rechts: 4 A.-R. en 3 eenigszins wilde leden, die echter, voor wat 't onder wijs aangaat, één lijn trekken met de A.-R. en voorts nog 3 C.-H., dus samen 10 tegenover 3 S.D.A.P.-leden en 2 V.B. In Burgemeester Doorn heeft de gemeente voorts een warm voelend A.-R. leider. Deze samenstelling van het Zwijn drechtsche gemeentebestuur is goed merkbaar, niet alleen in het besluit dat genomen werd, maar ook in het schriftelijk debat, dat tot deze beslis sing leidde. In het voorbijgaan willen wij even opmerken, dat'de eindbeslissing eeni gen tijd werd opgehouden omdat een tweetal detailpunten van de toepas sing van het beginsel aanleiding ga ven tot meeningsverschil en zelfs een maal de stemmen over deze onderdee- len staakten. Verleden week is nu met 10 tegen 4 stemmen de eindbeslissing gevallen. De hoofdbeslissing ligt in een be sluit van den volgenden inhoud: „Overwegende, dat het niet ge acht wordt op den weg van de ge meente te liggen, openbare be waarscholen op te richten of in stand te houden; dat het tijdstip van opheffing der bestaande openbare bewaarschool dusdanig dient te worden gesteld, dat voorstanders van het openbaar onderw. de gelegenheid hebben zich te kunnen organiseeren voor 't over nemen van deze inrichtingen op den voet van de subsidie-regeling voor het bijzonder bewaarschool- onderwijs; Heeft besloten: 1. Met ingang van 31 December 1929 of zooveel vroeger als een on der 2 bedoelde Vereeniging zal aan vragen, de gemeentelijke bewaar school in exploitatie te mogen over nemen, de gemeentelijke bewaar school op te heffen; 2. De gelegenheid open te stellen voor rechtspersoonlijkheid bezitten de Vereenigingen tot overnemen van de onder 1 bedoelde school ter exploitatie op den voet van de Ver ordening, regelende het subsidiee ren van bijzondere bewaarscholen, zooals die onder datum van heden opnieuw is vastgesteld. 3. Voor de berekening van het ver- eischt'e aantal kinderen zal de onder 2 bedoelde Vereeniging als exploi tant© van een bestaande bewaar school worden aangemerkt, zoodat voor de overname der schcol het in artikel 2, tweede zinsnede genoem de aantal kinderer zal worden ge vorderd". Hier hebben wij inderdaad een na- volgenswaard besluit. Hierin 'toch staat vooro de taak dei ouders van de opvoeding. Maar omdat de gemeen schappelijke uitoefening van die taak leiding en steun behoeft biedt de ge meente die leiding en die steun. Ter uitvoering van dit besluit is een subsidie-regeling gemaakt die even eens als een voorbeeld kan gelden. Eehalve de noodzakelijke bepalin gen waaraan een schoolbestuur moet voldoen, wat betreft schoolinrichting, onderwijzend personeel enz., om in aanmerking te kunnen komen voor toekenning van subsidie, regelt deze verordening de volgende punten: Als bijzondere bewaarschool wordt erkend elke onderwijs-inrichting be doeld in art. 189 der L. O.-wet die door ten minste 30 (B. en W. hadden voor gesteld 100) kinderen van 3 tot 6 jaar wordt bezocht. Een minimum schoolgeld van 15 cent per week voor het eerste kind, 10 cent voor volgende kinderen uit een gezin, moet worden geheven. Voor niet aangeslagenen in de inkomsten belasting kan vermindering of onthef fing worden verleend. De subsidie voor het personeel be draagt: voor een hoofd 1400 per jaar, voor een onderwijzeres 750 en voor een helpster 200. Bezit van het di ploma verhoogt de subsidie voor on derwijzeres en helpster met 100. Als bouwsubsidie kan worden ge noten 50 pCt. van de kosten van de stichting' of verbouwing en inrichting. Voorts wordt genoten 5 pCt. van de getaxeerde waarde van gebouw met speelplaats en meubelen na aftrek van het bedrag der genoten bouwsubsidie. Het aantal leerkrachten, dat voor toekenning van subsidie in aanmer king komt bedraagt voor elke school een hoofd, voor elke vijftigtal kinde ren een helpster, bij scholen met meer dan 100 leerlingen voor elk honderd tal leerlingen boven 100 een onderwij zeres voor zoover dat redelijkerwijs blijkt noodig te zijn. Gedeelten van een 50- of 100-tal worden voor vol ge rekend. Noemen wij de regeling zoowel wat het beginsel als wat de subsidie-rege ling aangaat voorbeeldig niet minder belangrijk als een voorbeeld ter na volging is wat van de zijde van het Dagelijksch Bestuur daarover aan den Raad geschreven werd. Wij ko men daarop morgen terug. IN MEMORIAM. SIKKE GAASTERLAND. Plotseling vanmorgen overleden. De boodschapper wist het niet, kon al thans niet peilen, hoe hij ons ontroer de met die ontzettende tijding. We waren een beste vriend kwijt, een man, die niet op 't eerste gezicht aan trok, maar die hij even nadere ken nismaking een hart van goud bleek te hebben. Stug vaak in zijn uitingen, klopte er toch bij hem een hart van warme vriendschap voor wie met hem omgingen of moesten omgaan. Een hartelijk meeleven in vreugd en droefheid, ongeveinsde belangstelling in anderer lot, die weldadig aandeed, wie er in mochten deelen. Temeer gewaardeerd, omdat eigen leven een leven van bijna onafgebro ken lijden is geweest. Van het oogen- blik af dat we hem leerden kennen zagen we, hoe zijn leven gedrukt werd door dat ontzettende hoofdpijn-lijden. Veel anderen zouden de belangstelling voor anderer leven, 't zij vreugd of droefheid, stellig hebben verloren. Hij niet en wie er, als wij van genoten, blijft hij ook daarom in zeer dankbare herinnering. Zijn school niet haar kinderen en haar personeel stond in het brandpunt v. zijn belangstelling. Als we hem be zig zagen met haast ondragelijke hoofdpijn hebben we hem wel eens vergeleken met den evenzoo lijdenden Stadhouder-Koning Willem III, waar van we leerden, dat diens sterke geest over het zwakke lichaam triomfeerde. En wie Gaasterland zag werken in een toestand, waarin duizen 1 anderen er het bijltje bij hadden neergelegd, noest ook wel denken aan zulk een sterken geest, een krachtigen wil, die tot zulk een leven in staat stelde. Hoe hebben we nog tot het oogen- blik, waarop de ontroerende tijding tot ons kwam gehoopt, gebeden, dat God hem nu eens uitkomst mocht ge ven en we hebben ons in zekeren zin verblijd, dat hij nu gedwongen werd rust te nemen, waarvan we hoopten, dat dit lijden de diepe weg zou zijn, die hem tot een beter leven zou voeren. Onze wensch, dat mogen we geloo- ven, is vervuld, al is het niet, op onze wijze, voor deze aarde. Wij staren diepbedroefd, in de ziel ontroerd, hem na, maar zien door dezen nacht van onverwachte smart het licht schijnen van het betere leven bij zijn Heiland, Wiens heerlijken Naam hij ook zoo gaarne zijn leerlingen bekend maakte. 't Heeft hem, dat weten we van na bij, meer gehinderd dan zijn stille geest wel uitliet, da. hij door zijn li chaamslijden zich van zoo menig ter rein in den arbeid voor Gods Konink rijk moest terughouden. Dat was een groot leed voor hem. Thans, en dit trooste niet het minst de weduwe en haar kinderen, is vader bezig in het betere hemelleven met al ue dooden, die in den Heere stierven, in Gods Koninkrijk de eer groot te maken van dien Heiland, dien hij hier reeds gaar ne diende, hoe ook daarin belemmerd, m: in ongebroken kracht in den hemel, waar niemand meer zal zeggen: Ik ben ziek. Zoo willen we onzen besten vriend Gaasterland van ons heen laten gaan. We hadden 't anders en naar onze voorstelling beter voor hem uitge dacht, maar God weet alleen wat het beste is. Laten -we daarin berusten en tegelijk ook God danken, dat Hij on ze vriend Gaasterland ons deed ont moeten, van wiens oprechte vriend schap we jaren lang mochten genie ten en wiens wilskracht ook meerma len voor ons en meerderen een aan sporing was, om alles in te spannen en te doen, waar God ons voor plaat ste, hoe groot de bezwaren soms wa ren. Ook zoo ging er opvoedende kracht van hem uit. Zulke figuren zijn in ons leven, waar de moed zoo vaak ontzinkt, ze geningen van God. Zoo leeft hij voor ons en voor velen zijner vrienden en leerlingen in geze gende nagedachtenis voort. EEN VRIEND. Lelden, 3 April 1928. STADSNIEUWS. DE JONGSTE OPGRAVINGEN TE SAKKARAH. Gisteravond hield in 's Rijks Mu seum van Oudheden alhier, Prof. Jean Gapart, directeur van het Musée du Cinquantenaire te Brussel, een voordracht over: „Saqqflrah, les récen- tes fouilles". Saqqarah of Sakkarah, aan den lin keroever van den Nijl, ongeveer 30 IC. M. ten Zuiden van Kairo, vormt on geveer het centrum van de groote Memphitisché doodenstad van het Egyptische Oude Rijk. Deze plaats wordt gerakteriseerd door de vermaar de „trap-pyramide", welke als het wa re bestaat uit op elkaar gestapelde vierkante- platen van steeds kleinere ribbe. Reeds sedert ongeveer een eeuw zijn de Europeesche onderzoe kers met het bestaan dezer pyramid© hekend en zij hebben ontdekt, dat zij afkomstig is van den farao Djeser of Tsjeser, uit het begin van de derde dynastie. Sedert eenige jaren heeft de Egyp tische Oudheidkundige Dienst de op gravingen te Sakkarah aan Cecil Firth toevertrouwd. De vraag deed zich nu voor, of men wellicht in deze puinhoopen nog iets zou vinden van de tempels, die voor Djeser gebouwd zijn door den bouw meester Imhotep, die in de Egyptische traditie als een god verheerlijkt wordt Firth legde eerst de graven van twee prinsessen bloot, welker gevels versierd zijn met gegroefde zuilen van een zoodanige volmaaktheid, dat met één slag het vraagstuk van den oor sprong der Dorische bouworde ten gunste van Egypte werd opgelost. De eerste, waarlijk sensationeele vondst, was nog slechts het negin van nog grooter verrassingen. Achtereen volgens groef men op: een standbeeld van Djeser, tempels v. onvergelijkelijk schoon metselwerk, propyleeën, van zoodanige architecturale volmaaktheid als door de Egyptenaren in geen en kele periode van hun kunst meer be reikt werd, en het voetstuk van een standbeeld van den meester Imhotep, alzoo staande te midden zijner mees- torwerken. In de laatste twee campagnes waren de pogingen der oudheidkundigen vooral gericht op het onderzoek van een mysterieuze graftombe. Tot op he den is men slechts kunnen doordrin gen in de grafkamers en onderaard- sche vertrekken, die zich rondom en onder den grafkelder bevinden. De toegang tot deze laatsten zal slechts mogelijk zijn na lange en gevaarlijke opgravingswerkzaamheden. Overal schittert de rijkdom en de kunstzinnigheid; de koninklijke bas- reliefs dragen de kenmerken van een stijl, schooner dan die van elke andere periode in de Egyptische kunst. De eeuw van Djeser blijkt alzoo een der schitterendste perioden der mensche- lijke beschavingsgeschiedenis geweest te zijn. Op de interessante voordracht van Prof. Capart, die goed gedocumenteerd was met lichtbeelden van photo's, die spr. genomen heeft bij zijn reizen door Egypte, volgde een dankbaar applaus. Het was de laatste der Archeologi sche lezingen van dit seizoen. TUSSCHEN EEN AUTO EN EEN SCHUTTING BEKNELD. Gisterenmiddag half vier heeft om den hoek van het Noordeinde en de Princessekade een vrij ernstig onge luk plaats gehad. De dochter van len architect F. reed daar in een auto, welken zij zelf bestuurde, toen van den anderen kant een slagersjongen aankwam, op een rijwiel gezeten, die niet uitweek, hoewel de dame rechts van den weg reed. Blijkbaar uit ze nuwachtigheid is zij toen tegen een schutting van een verbouwd wordend liuis aangereden. Een bejaarde dame, de weduwe Ds. ObermanHarders, ge raakte tusschen den auto en de schut- 1'n'T bekneld. Doordat de schutting zich begaf, geraakte zij met heide bee- ncn onder de schutting. Door omstan ders werd zij uit haar benarde positie bevrijd. Het bleek, dat zij beide bee- nen had gebroken. Zij is naar het Academisch Ziekenhuis overgeracht. Haar toestand was heden redelijk wtl. HOOG MILITAIR GERECHTSHOF. Het Hoog Militair Gerechtshof heeeft bevestigd liet vonnis van den krijgs raad te 's-Hertogenbosch, waarbij de wachtmeester-titulair F. M. van liet Ge regiment veldartillerie alhier, ter zake van valschheK in geschrifte en het gebruik maken van hot vervalsch- to geschrift, meermalen gepleegd, en ter zake? van liet doen van een valsehe aangifte, werd veroordeeld tot vier maanden gevangenisstraf voorwaar delijk en tot verlaging tot den stand van soldaat onvoorwaardelijk, alsme de het vonnis van denzelfden krijgs raad, waarbij de wachtmeester O. G. van V. van hetzelfde regiment terzake van eerstgenoemde feiten werd ver oordeeld tot tien weken gevangenis straf voorwaardelijk en verlaging tot den stand van soldaat onvoorwaarde lijk. LEIDSCHE SPAARBANK. Wij verwijzen naar een advertentie in dit nummer, waarin wordt medege deeld, dat het kantoor der Leidsche Spaarbank a.s. Vrijdag en Zaterdag den geheelen dag gesloten zal zijn. Spaarders gelieve hiermede dus wel rekening te houden. MEELFABRIEK „DE SLEUTELS". Naar wij vernemen, is de Meelfa briek „De Sleutels" der fa. de Koster en Co. alhier omgezet in een N.V. on der den naam „N.V. Meelfabriek De Sleutels v/h. De Koster en Co." Tot directeuren der Vennootschap zijn benoemd de heeren D. J. J. de Koster en A. de Koster. LEIDSCHE KANTONGERECHT. Hedenmorgen voor den aanvang van de civiele zitting van het Leidsche Kantongerecht heeft de installatie plaats gehad van den nieuwen plaats- verv. kantonrechter Mr. W. de Clercq. De kantonrechter, Mr. Ligtenberg wenschte hem na de voorlezing van zijn benoeming toe, dat hij dit ambt nog tal van jaren mocht vervullen en sprak daarbij de hoop uit, dat hij steeds wanneer het noodig zou zijn, hetzij door ziekte of anderszins, be reid zou zijn als kantonrechter op te treden. EXAMEN APOTHEKERS-ASSISTENT. Opgeroepen: 4 candidaten. Geslaagd: Mej. H. W. van Heumen, Hof van Delft; Mej. J. F. de Jonge, Krommenie. In Den Haag is aangehouden de minderjarige F. K., wonende alhier, die zwervende was aangetroffen. Hij is op transport naar Leiden gesteld. Door de politie alhier is aange houden, op verzoek var de politie te Den Haag, do 23-jarige J. v. E., die zich aldaar aan diefstal heeft schuldig gemaakt. Uit de Emmastraat zijn twee roode lantaarns ontvreemd, die in ge bruik waren bij de gemeente bij op gravingen in genoemde straat. BURGERLIJKE STAND. Geboren: Leonardus Mattheus Jozef, zv. C. L. Eentvelzen en M. P. E. v. d. Werf Theodorus Jeroen, zv. J. van Rooden en C. Parlevliet Lydia, dv. H. A. J. War mond en W. v. d. Berg Hendrik Jaco bus, zv. P. Laman en G. Nievaart Wil- helmina Geertra. Joha., dv. J. H. Lange- zaal en J. A. Hein Piete/ Hendrik, zv. W. Nieuwendijk en H. Kroeze Leen- dert, zv. C. Nieboer en J. C. H. van Halm Antonie Pieter, zv. M. Blok en M. \V. Mader Helena, dv. C. van Vliet en C. H. Rekelhof Paulus, zv. J. Keereweer en W. K. Muller Frederik, zv. R, v. d. Berg en A. J. Swets Cornelia Christa. Wilha., dv. J. P. v. Berge Henegouwen en M. II. Jansen Geesje, dv. P. J. Hoogen- dam en G. Gerrits Luitje Alida, dv. C. van Zijst en A. E. Buijser Janna Maria dv. M. A. v. d. Berg en L. Ju Maria Jacoba, dv. IL Penseel en A. Prins Da vid, zv. C. v. d. Burg en A. M. Flippo Leendert, zv. H. Disseveld en H. Goed- hardt Wilhelmus Albertus, zv. C. M. v. Heel en M. A. Brokx Pieter, zv. P. Siera en J. G. Brandt Mabel Maria Louise, dv. H. G. Link en K. E. Link Theodora, dv. F. W. van Leeuwen en J. Loffeld Gijsbertus, zv. G. van Deuren en M. M. Pijnacker Johannes Marti- nus, zv. J. M. de Coster en C. J. Schou ten Christiaan Jozeph, zv. C. v. d. Klauw en A. P. lloogenboom Francis- cus Johannes, zv. C. F. Lardee en E. C. A. Kreft Geertruida, dv. L. Koning en H. Zwarts Janna Tonia, dv. K. Rempt en T. C. Hak Elisabeth, dv. J. Plu en C. v. d. Wijngaard Josephina, dv. W. de Waard en J. A. Teijn Cornelis, zv. I. v. d. Reijden en J. W. L. Trouwee Pe- tronella Jo'na. Theoda., dv. B. A. Devilee en C. van Wijnen Johannes Fredericus, zv. J. F. Montanus en M. C. P. Verkerk Cornelia Jacoba, dv. F. Overdijk en M. J. Koree Davld Engel, zv. P. G. Knibbe en J. H. Kuyper Jan Hendrik, zv. J. H. Belgraver en A. E. Broekstra. Gehuwd: J. J. v. d. Vaart, jm. en E. W. Oppelaar, jd.W. Hooghiemstra, jm. en H. C. Wolff, jd. J. Lepelaar, jm. en M. Sloos, jd. A. L. van Iterson, jm. en E. Mole naar, jd. C. A. v Drunen. jm. en A. B. M. Padbug, jd. P. L. de Groot, jm. en C M. lloogeveen, jd. J. Slootweg, jm. en J. Velthuijzen, jd. Overleden; A. van 't Riet, man 71 j. II. J. Vlie land, zn, 2 j. G. v. Barneveld, dr. 6 j. H. Barendse, zn. 5 j. II. Nagtegaller, zn. 3 mnd. J. M. ProveGaykema, wede. 84 j. M. E. OvereljnderOud- steljn, vr. 47 j. C. Bleyi—Blankenstijn, wede. 57 j. M. W Pluvan Es, wede. 9J j. G. Laman— Nievaart, vr. 4ü j. G. Knijnenburg, man öP j. C. Hartman, •Ir. 24 j. M. Schuuringten Kaken, Belanorijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Ernstig ongeluk op de Princesseka de te Leiden. De Prinses Juiiana-Kerk te Scheve- ningen heden in gebruik genomen in tegenwoordigheid van het Koninklijk gezin. Huldiging Gouverneur van Heem stra van Suriname voorbereid. Aanvaring bij Hoek van Holland. Buitenland. De kapitein van de „Royal Oak" schuldig verklaard. Een gerucht dat Trotzki zou zijn vermoord. Manifestaties voor de gevangenis van Borms te Leuven. De reis van Berlijn naar Parijs per aapje. Nog geen verzoek tot herziening van het plan-Dawes. Meer dan 7 mülioen werkloozen in de Ver. Staten. Cholera aan boord van een Japansch schip te Singapore. Prins Hendrik bij de begrafenis van Gustave Ador aanwezig. wede. 78 j. H. Knijnenburg—Roden burg, vr. 32 j. C. v. d. Heiden, wedr. 92 j. A. E. Sirach—Kouwenberg, vr. 73 j. T. P. A. Hübacher, man 53 j. M. Platteel, jd. 80 j. J. W. M. Groen in 't Wout, jd. 20 j. M. Kok, wedr. 84 j. J. Taffijn, man 76 j. J. T. de Leeuw Tjeenk Willink, wede. 69 j. P. Houvve- ling, man 71 j. A. de Greef, jd. 58 j- G. Hakker, wedr. 65 j. A. A. Jansen, jm. 45 j. J. Senff, man 68 j. A. B. de NieNouien, vr. 65 j. S. Mulder, dr. 51 j. W. L. J. de Nie, wedr. 69 j. E. Horsman, man 75 j. D. Hannaart, wedr. 93 j. H. Frankhuizen, man -67 j. S. A. J. HulstGroeneijk, wede. 83 j. H. A. v. Beukering, zn. 18 j. A. Heijkoop, dr. 27 j. A. Lafeber, man 85 j. BINNENLAND. AFSCHAFFING VAN PASCONTROLE De uitgaande controle aan de Bel gische grens is sedert 15 October 1923 opgeheven. Aan de Oostgrens bestaat deze nog. Hoewel het nut hiervan niet zonder meer ontkend kan worden, zal minister Donner, naar hij in zijn Mem. van Antw. zegt, nagaan, of ook deze controle, met het oog op de steeds voortschrijdende regulariseering der toestanden, ook op het gebied van het vreemdelingenverkeer kan vervallen. BEZOEK VAN HONGAARSCHE STUDENTEN. De Hongaarsche studenten, die ons land komen bezoeken, zijn gisteravond te 9 uur te Rotterdam aangekomen. De officieele ontvangst in het Hotel de l'Europe had na de aankomst plaats. SCHOOL VOOR BLOEMBOLLENTEELT. Voor het eindexamen aan de Rijks tuinbouwschool voor bloembollen teelt te Lisse zijn geslaagd P. H. Blom, J. Durieux en P. G. van der Geest te Sassenheim; L. C. Boogers te Zierikzee; S. Byvoet te Overveen; P. W. Hulsebosch te Hillegom; P. van Reisen te Voorhout; J. W. N. Ver- steeghe te Noordwijkerhout en A. H. van Zadel te Aerdenhout. ZOMERTIJD. Op de vragen van den heer Polak, betreffende den datum van invoering van den Zomertijd, antwoordde de mi nister van binnenlandsche zaken en landbouw: Reeds uit hoofde van de groote land bouwbelangen, die daarbij betrokken zijn, pleegt in de laatste jaren de zo mertijd niet meer te worden ingevoerd te gelijk met hetgeen te dien aanzien in België, Frankrijk en Engeland ge schiedt, maar met den aanvang van de zomerdienstregeling der spoorwe gen. Daarvoor pleit bovendien, dat het reizend publiek allerminst gehaat zou zijn met invoering van dien tijd op den dag. die België, Frankrijk en En geland gewoon zijn te kiezen. Immers Duitschland kent geen zomertijd meer an het aantal met de dienstregeling in dat land verband houdende treinen is veel grooter dan de treinen, die met evengenoemde drie landen verbinding hebben. Mitsdien zou een veel belang rijker omwerking van de winterdienst regeling ten onzent noodig zijn, als on ze zomertijd correspondeerde met clien in België, Frankrijk en Engeland, dan thans het geval is.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1928 | | pagina 1