ScSiooaimaak
in gevestigd zijn de batterijfabriek „Rhe-
nanïa" van den heer Huising, de metaal-
gieterij van den heer G. v. d. Vinne, de
bierbottelarij van Heinekens en een auto-
garage.
Negen auto's werden door de vlammen
vernield. De schade in de „Rhenania"
wordt op ƒ35.000 geschat. In de gieterij
waren Vrijdag nieuwe machines geplaatst
ter waarde van 2000, die ook verbrand
zijn. Het gedeelte van het gebouw, waarin
genoemde firma's gevestigd zijn, is totaal
verbrand. Een jachthond, ter waarde van
500 kwam in de vlammen om. Alles is
verzekerd, doch in onvoldoende mate.
Op vrije voeten gesteld. Te Winscho
ten is Zaterdag de kastelein B. uit Mun
tendam, die zich sinds 16 Maart in voor
arrest bevond onder verdenking van ge
pleegde brandstichting, op vrije voeten ge
steld.
Diefstal bij brand. Een drietal arbei
ders uit Sappemeer is Zaterdag te Win
schoten in hechtenis gesteld, als verdacht
van diefstal van geld bij een brand.
Mazelen. Te Hoedekenskerke is de
lagere school wegens het epidemisch heer-
schen der mazelen op medisch advies ge
sloten.
Een dijk afgegraven. De gemeentepo
litie van Etten-Leur heeft proces-verbaal
opgemaakt tegen de schippers P. M. te
Wagenberg en A. D. te Made, wegens het
onbevoegd afgraven van ongeveer 550 kub.
meter grond van den dijk „De Halsche
Sluis" onder die gemeente. De afgegraven
grond werd verkocht aan een firma, te
Breda, voor wederverkoop aan tuinders.
Het drama te Gendringen. Men meldt
uit Doetinchem aan de „Maasbode":
In verband met het gebeurde te Gen-
dringen kunnen we thans meedeelen, dat
de justitie na voortgezet onderzoek, gis
teren den 43-jarigen B. in vrijheid heeft
gesteld. De justitie heeft verder verlof ge
geven tot begraven van het slachtoffer,
hetgeen Zaterdag heeft plaats gehad.
Ondeugdelijk vleesch. De politie heeft
Zaterdag bij een slager te Doetichem een
partij vleesch van ruim 500 K.G. in beslag
genomen, die reeds gedeeltelijk tot worst
was verwerkt. Deze partij was in het
slachthuis reeds afgekeurd maar des on
danks door den betrokkene meegenomen.
Overreden en gedood. De melkrijder
G. v. d. Meer te Bergumerheide is onder
de stoomtram geraakt en aan de gevol
gen overleden.
Gasontploffing. De heer A. S., wonen
de in de Lombokstraat te Enschede nam
Vrijdagavond een sterke gaslucht waar in
zijn huis. Hij ging met een brandende per
troleumlamp naar boven en toen hij de
deur van een kamer opende, volgde di
rect daarop een explosie. Het behang vat
te vlam en S. zelf kreeg brandwonden aan
hoofd en handen. Het vuur kon echter
spoedig gedoofd worden. In het huis wer
den alle ruiten vernield, het meeste breek
bare huisraad was aan scherven, de pan
nen vlogen van het dak en het dak zelf
werd pl.m. 20 c.M. opgelicht. Twee kinde
ren, die böven sliepen, bleken geen letsel
te hebben bekomen. Vermoedelijk is de
ontploffing ontstaan, doordat er iets ha
perde aan de gasmeter-aansluiting. Juist
denzelfden dag was er n.l. een andere me
ter geplaatst en deze schijnt op de ver
keerde leiding aangesloten. Een deskun
dig onderzoek zal worden ingesteld, meldt
de „Zw. Crt."
Na 16 jaar teruggevonden. De land
bouwer v. d. N. te Nieuw Vennep bemerk
te bij liet eggen aan een der tanden een
gouden,ring. Het bleek, dat hij dezen zes
tien jaren geleden had verloren.
Rangeerder gewond. De spoorwegar
beider de B. te Hoofddorp kwam dezer da
gen'bij het rangeeren met het hoofd te
gen een ijzeren stang waardoor hij oogen-
schijnlijk niet ernstig werd vertoond. Zijn
toestand is thans plotseling dusdanig ver
ergerd dat hij onmiddellijk naar het zie
kenhuis te Haarlem is vervoerd.
Op de jacht door een schot getroffen.
Terwijl de landbouwer U., wonende te
Sloten, met zijn broer op jacht was onder
deze gemeente, ging onverwachts zijn ge
weer af. .De broeder ,van U werd zoo on
gelukkig'getroffen, dat de man met een
verbrijzeld onderbeen naar het ziekenhuis
te Haarlem moest worden vervoerd.
Vechtpartij met een kommies. Zater
dagavond werd aan de grens, gaande in
de richting Tilburg, door kommiezen een
bekende smokkelaars-auto gesignaleerd.
Een der kommiezen volgden den auto en
zag hem later te Tilburg in de Vogelstr.
staan. Men was loen bezig sterken drank
uit den auto te laden. Toen de kommies
zich bij den auto voegde, kwam een der
smokkelaars op hem af en pakte» hem bij
de keel. De kommies trok zijn revolver
en schoot op den man, die in de borst ge
troffen werd. Hij is gisteren in het zie
kenhuis te Tilburg aan de bekomen ver
wonding overleden. Het slachtoffer S. P.
Verhagen, is 34 jaar oud en gehuwd. Hij
stond ongunstig en als smokkelaar be
kend.
UIT DE OMGEVING.
ALKEMADE.
Op de kiezerslijst dezer gemeente
geldig voor 1928'29 komen 2.409 na
men voor. Hiervan zijn kiesgerechtigd
voor de Kamer 2.409, voor de Prov
St. 2.310 en voor dien Gemeenteraad
2.291 personen.
BOSKOOP.
Het bestuur van de Coöp. vereeni-
ging „De Boskoopsche veiling" heelt bc-
loten eiken werkdag vei ing te houden
telkens aanvangende v.m. 8.30 uur.
Aan de Nijverheidsschool afdi. Sme
den te Gouda, ^jn met loffelijk getuig
schrift overgegaan van do ie naar de
2e klasse, die leerlingen G. A. v. Hel
den en H. P. Dnllemeijer.
Vrijdag gtond voor den nol't'e-
rechter te 's-Gravenhago terecht de heer
J. v. T. alhier, als verdacht van p>er
aan de gemeente toebehoorenrlp schut
ting te hebben stuk gezaagd. Genoem
de schutting diende als afsluiting bi,
•eten uitgraving in den weg.
Eisch en vpnnis f5,boete.
Goeden Vrijdag n.m. 7.15 uur,
[hoopt in het Evangelise lokaal aan
de Dwars-Nieuwstr. op te treden Ds
S. v. Dorp uit. Den Haag.
"&oor de confessioneel1^ vereen, ir
het gebouw „SalVatori", hoopt Goeder
Vrijdag n.m. 7 uur te spreken de hoer
W. G de Joage.
Coöp. vereen. „I>e Boskoopsche
veiling. Veiling van 31 Maart.
Rozen per bos: Oph&lia 70So ct.
Golden-Ophelia 7090 ct.; Hadley 70
1,10; Joh. C. Mensing 70--1, Butter
fly, 901, Columbia 3040, Claudius
Pernet, 3060, Rosalanclia 5090, Ga-
mengde rozen 3570, Azalia-Indica ir.
pot, per stuk f 1,05.
Op de gehouden keuring van 'de
ingeschrevenen der lichting 1929, wer
den 30 jongelieden ongeschikt, 31 go
schikt en 4 tijdelijk ongeecliikt ver
klaard.
Burgerlijke stand. Geboren: Maria
d.v. A. v. d. Hoeven M. Westdorp
Jannetje Harmina d.v. v. d. Lee on
M. Griffioen; Pieter z,v. C. S. Geers
en P. die Pater.
Overleden: W, J. Busscher echtge. v.
E. Hagen 72 j.
HAARLEMMERMEER
Burgerlijke stand.- G>boren: Anna
Sophia d.v. J. Vaalburg en E. M. van
Keulen- Antonius Johainnes z.v. J. Trom-
pert en S. C. Duivenvoorden; Jacob
z.v. J. Lagendijk en A. Noorman; Jan
z.v. C. 'van Vliet en J. M. Buijs.
Getrouwd: Theodorus Johannes van
Iperen 30 j. y de Jong 17 j.:
Aart Klaassen 22 j. en Petronelia Hart
man, 22 -j.; Hendrik Johaain.es Post 32
j. en Heintje Krijgsman 23 j.
Overleden: Johanna Lena den Ouden
l9 j- g0h- Ipöt P. J. H. van der Mast;
Maria Maas 78 j. wed. v. P. Vlaming:
Hendrika Johanna Kemper 76 j. wed
van G. van Hulzen.
LEIMUIDEN.
I>e autobuschauffeur v. II. alhier
is door den slechten toestand] van den
weg nabij Lisse met- zijn motor over den
kop geslagen. Bewusteloos en ernstig
verwond is de man naar het Acadi. Zie
kenhuis te Leiden vervoerd, waar een
ernstige nierbloeding wera geconsta
teerd.
NOORDWIJK AAN ZEE.
De 8-jarige' A. v. K. had Zater
dagmiddag het ongeluk van een rijden
de vrachtauto te vallen, met hét droe
vig ge\»lg, een hersenschudding optc
loopen.
Zaterdagmiddag werd een welge
slaagde proeftocht met de reddingsvlot
gehoudien.
LEIDERDORP.
Tentoonstelling Vakteekenschool
Patrimonium.
Vrijdag 30 Maart werd in Irene de
tentoonstelling gehouden van de Vak
teekenschool uitgaande van Patrimo
nium.
Bij den aanvang v. d. cursus gaven
zich 13 leerlingen op als deelnemers.
De cursus duurde van medio Oct.
tot einde Maart. Er werd met veel
animo gewerkt. Het resultaat hiervan
was de tentoonstelling, welke Vrijdag
avond in Irene was georganiseerd en
welke voor belangstellenden was te
bezichtigen. Vele ouders en oud-leer
lingen maakten hiervan gebruik.
O.m. waren tegenwoordig: Dr. G. A.
de Bruyne, loco-burgemeester; en de
heer Splinter, wethouder dezer ge
meente.
Als juryleden fungeerden de heeren:
Meerburg Sr., Groenendijk en Osna-
brugge.
Prijswinnaars Werden:
Bouwkundig teekenen, leeraar C.
Meerburg: 1ste leerjaar: 1ste Prijs:
B. Hoogervorst; 2de Pr.: C. Boot; 3de
Prijs: J. Wassink.
2de leerjaar: 1ste Prijs: R. van Eg-
mond; 2de Prijs: A. Bosman.
3de leerjaar: 1ste Prijs: H. Eikel;
2de Prijs: J. v. d. Zwart; 3de Prijs: B.
hindenburg;
4de leerjaar: 1ste Prijs: W. Spek.
Handteekenen, leeraar A. J. Ver
straten.
lste leerjaar: 1ste Prijs: C. Boot;
2de Prijs: J. Wassink;
2de leerjaar: lste Prijs: A. Bosman;
2óe Prijs: K. van Egmond;
3de leerjaar: lste Prijs: J. v. d. Zwart;
2de Prijs: H. Eikel;
4de leerjaar: le Prijs met eervolle
vermelding: W. Spek.
Aan het eind der Vergadering sprak
de heer A. Goedhard, voorzitter van
„Patrimonium", zijn voldoening uit
over het welslagen der tentoonstelling
en zegde allen, leeraren, leerlingen en
bezoekers, dank voor hun medewer
king.
RIJPWETERING.
Onder dan veestapel van den heer
A. Bisschop alhier is een geval van
miltvuur geconstateerd. Het cadaver is
naar het Abottoir te Leiden vervoerd,
teneinde onschadelijk gemaakt te wor
den.
ROELOFARENDSVEEN.
Zaterdagmiddag is, terwijl' men be
zig ,wa,s een der telefoonpalen, staande
aan den Langoweg alhier, achteruit te
plciatsen, deze omgevallen. De paal'vie]
gelukkig niet op den weg, doch op d*.
tuin van de wed- Iloogenboom, waarbi
aan de ter plaatse staande schutting,
alsmede $an de te veld staande gewas
sen eenige schade werd toegebracht.
Burgerlijke stand. Geboren: Jans
RECLAME
geeft menige huisvrouw en dienstbode ruwe
en roode werkhanden. Deze worden weder
om spoedig gaaf, zacht en blank door Purol.
je, d.v. M. Ovo-bcok'. en A. de Vries
Petrus Johannes z.v. W. Oomen en G.
van 't Hart.
Overleden: Christianus Co mei is \an
der Hulst 2 m. won. to Voorschoten.
VOORSCHOTEN.
In het Warenhuis van cte N.V. Gebr
Eggink alhier, aldus iezan wij in het
Kweekersblad, staan thans een aantal
zeer fraaie Mendel tulpen in vollen bloei
•en vele zjjn nog op komst. Pink favou
rite^ welke vóór Kerstmis reeds zoo
fraai in bloei was, is ook nu een van
de eerste en boeit door de groote bloe
men en fijne kleur. Early Sensation,
Early Queen en Krelage's Triumph, wel
ke eveneens do beste 'capaciteiten voor
vroegen bloei bezitten, zijn ook nu bost
En dian komen daar andere als Hildegar
de, Prof. Fargent, Parkinson, Samoet,
Favorite, Wilhelm Kesse.ring, Mahony
King, Casa blanca, enz., enz. We ver
onderstellen, dat allen zelf willen gaan
zien- en zich nog eens overtuigen van
de goede eigenschappen.
Verder bloeien gr eenige speciestul-
pen, geïmporteerd uit don Caucasus,
waarbij een gele, welke de aandacht
verdient. Ditzelfde is het geval miet de
collectie Narcissen, nu in bloei. Een
reis paar Voorschoten is de moeite we'
waard.
ZEVENHOVEN.
Op den hoek „De Viersprong", ro
den twee melkauto's tegen elkaar. Als
een wonder liep dit mot een lichte mate-
rieele schade af. Ook ging er melk ver
loren^ Waarom niet kalm om dien ge
vaarlijken heek gereden?
Wegens ziekte van het Hoofd der
Chr. school', zijn de drie hoogste klas
sen voorloopig voo-r een week naar huis
gestuurd.
Onder het vee van den landbouwer
Keldler is mond- en klauwzeer gecon
stateerd.
De bouw van een villa te Leimui-
den, waarvan de hpëren C. v. Dyk te
Nieuwveen en H. v.. Wengerden alhier
d-e laags ten waren, .gaat niet door. Een
herbesteding zal plaats hebben.
Door mej. L. Kleiwegt, onderwij
zeres aan de Chr. School, is eervol
ontslag uit hare betrekking aangevraagd
Alhier had de wedstrijd plaats om
het beschikbaar gestelde voetbalbeeld
tusschen D.V.O. 1 alhier en S.D.O.^ I
te Langeraar. In een spannenden strijd
wist D.V.O. beslag op het beeld te leg
gen, met eindstand 4—1.
In hei laboratorium te Leiden heb
ben plaats gehad 49 keuringen ep ter
plaatse 1.121. Afgekeurd werd 1 partij
tarwe en roggebloem, 1 partij rijst en
gort, 3 partijen gedroogde vruc-hton en
1 azijn. 5 Precessen ver b aal of waarschu
wingen werden gegeven. Er werden ir
totaal 22 winkels geïnspecteerd.
De bijbouw van de stoomsmederij
van de fa. J. A. Slingerland, is gegumd
aan de heeren L. Schellingerhout, met
selwerk en J. v. Vliet, timmerwerk.
De vorkooping der Kerkschepen
der R.K. Kerk, brachten door elkaar
f41, op. Er waren ruim 70 exemplaren.
INGEZONDEN.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
DE KOUDEKERKSCHE BRUG.
Hooggeachte Redacteur,
Daar u in het nummer van gister
avond een driestar plaatst over de
Brug en daarmee toont deze zaak be
langrijk te achten, werd me gevraagd,
om tot een zuivere probleemstelling te
komen, nog een paar opmerkingen te
maken. M. de R., er kwam nu goed
naar voren dat we het allen prachtig
vinden, dat de Brug gemeentebezit is,
omdat er nu eens een tolvrij verkeer
komt. Het verschil van meening be
trof dus van meetaf alleen de wijze,
waarop men zich voorstelt de prijs en
een onderhoudsfonds te betalen. Ook
nu nog een onderhoudsfonds. Bepaald
werd, dat de passagiers, zelfs school
kinderen en kleinen dit moesten doen
volgens het volle tarief. Deze regeling
werd door u tengevolge van een ge
sprek met enkelen alhier als het hes-
te verdedigd om de volgende redenen:
1. door de „chaos" bij de Graaf kon
't niet anders;
2. de Ged. Staten stelden deze con
ditie;
3. omdat er nog zooveel mogelijkhe
den in de lucht hangen.
Nu vonden we direct de eerste reden
nietszeggend en bovendien niet fijn
gevoeld van dengene, die ze u mede
deelde. Wanneer men, door overlede
nen zoo te exploiteeren een nieuwe re
geling moet verdedigen, dan staat men
zwak. De tweede reden noemden we
reeds de vorige maal onjuist en do
derde biedt geen houvast. Wat zijn nu
voor verdediging eener zaak mogelijk
heden in de lucht? Bovendien voerden
we in den breede bezwaren aan. Het
verwondert ons dan ook niets, dat u
in de driestar schrijft: „Het is inder
daad een toestand, waaraan zoo spoe
dig mogelijk een einde moet worden
gemaakt".
Hartelijk eens, M. de R.I Dat is al
leen de bedoeling, ook thans weer
door een verzoek van 20 zakenmen-
schen. Hiermee hebt u eigenlijk ook
zelf uitgesproken, dat deze regeling
niet deugt. Want de toestand is niet
goed, omdat de regeling natuurlijk
niet goed is. U stelt de vraag; dat de
Gemeentebesturen daar immers ook
van overtuigd zijn. Een en ander zal
uit de daden straks blijken. Uit andere
plannen b.v. Hierover lieten we ons
weinig uit, omdat dit het terrein is
van het gemeentebestuur. Alleen werd
opgemerkt, dat er iets onbillijks zit,
als 't niet over de belasting gaat. Dat
is niet. weg te praten. 1-Iet lukt u ook
niet. dunkt me. U zegt, dat het dorp
niets met de brug te maken heeft en
er dus eigenlijk ook niets aan betalen
moet. Maar M. de R., wij betalen elk
jaar sommen voor dingen in 't dorp,
waar de Rijndijk geen belang bij heeft.
De staatkundige saamhoorigheid ge
biedt dat. Z011 nu 't omgekeerde niet
gelden Voor den Rijndijk? Vandaar is
het geen wonder, dat het de aandacht
trok. Willen de gemeentebesturen bij
Prov. Staten aandringen tot betalen?
Ze kunnen op de bevolking, deputaties
b.v., rekenen! Er zijn'wel verschillen
de andere plannen nog, waardoor het
vlotte marcheeren van 't leven weer
mogelijk wordt met billijker regeling!
We verschillen echter nog over den
Zondag M. de R.! 'k Vermoed, dat hier
een zetfout is of dat U wat haastig
was. Dat 't practisch hetzelfde is, dat
de brugwachter bij brugwippen op den
Zondag ook nog allerlei bijdragen in
zamelt voor koopsom en onderhouds
fonds der brug, dat meent u zoo niet.
Enkele leden onzer Kiesvereeniging
spraken hun verwondering uit, daar
de Kiesvereeniging zich uitsprak te
gen alle niet noodzakelijke Zondags-
arbeid. 't Kan ook zijn, dat u dacht:
de brugwachter moet toch vrij gere
geld voor de scheepvaart klaar zijn.
Ook dan nog jóuden we 't niet met
u eens zijn. Maar de toestand is zoo,
dat er twee Zondagen in Maart één
boot passeerde en de derde Zondag
passeerden er twee. Hiermee voelt u,
dat de Kiesvereemging èn principieel
èn practisch reden heeft om op dezen
misstand te wijzen. En dit is u vast
met ons eens!
Terecht merkt u op, dat de door
vaart niet geregeld wordt door de ge
meente. Daarom maakt de Kiesvereen.
dit aanhangig bij de Prov. Staten.
Met genoegen .merkten we, dat u in
de driestar niet de schoolkinderen be
spreekt en dus vrij zeker ons inzicht
hierover deelt.
Ten slotte dank ik u hartelijk voor
de geboden gastvrijheid in uw blad.
Wederkeerig zal ik die u persoonlijk
gaarne bieden als u nog eens weer
hier besprekingen voert. Ook zijn er
nog dingen te vertellen, die niet pas
sen in de pers. Als de regeling van
twee kanten besproken wordt, kan u
trouwens ook beter een juist oordeel
vellen.
Als vorige malen met de meeste
hoogachting,
gaarne Uw dw. dr.,
E. BERSMA.
Hazerswoude (Rijndijk), 31 Mrt. 1928.
Land- en Tuinbouw.
BODEMZIEKTEN. II.
Ik krijg ook wel eens vriendelijke op
merkingen over mijn stukjes! Ja, ja. Zoo
o.a. in verband met no. I van „Bodem-
ziekten. Daarin noemde ik enkele kleine
maten. B.v. 2/1000 m.M. in doorsnede. Een
vriendelijke vriend vroeg mij, ietwat luid
ruchtig: „Of ik dat soms zelf gemeten
had". Natuurlijk een beetje wantrouwend.
Echter kon ik met een vrij geweten ant
woorden: „Ja". Want de microscoop stelt
ons in staat de kleine deeltjes te meten.
Dit ter inleiding.
We zagen, dat de allerkleinste deeltjes
klei worden genoemd. Een enkele maal
zijn de Èumusdeeltjes eveneens van de
zelfde „grootte" of liever van dezelfde
„kleinte". Die kleine klei- en humusdeel-
tjes spelen nu zoo'n belangrijke rol bij de
kalkvoorziening! Want wel hebben
we naast de kleideeltjes gesproken van
kalk en daarbij dachten we 'b.v. aan schel
pen. En die spelen bij de kalkvoorziening
haast geen rol. Zelfs het schelpenpoeder
dat er uit ontstaat, spéélt haast geen rol.
Alleen de kalk, die in een heel dun laagje
op de klei- en humusdeeltjes aanwezig is,
die moeten we hebben.
Reeds vroeger is medegedeeld, dat de
kalk velerlei dienst doet:
Plantenvoedsel.
Structuurverbeterend.
Groeibevórderend.
Weermiddel tegen ziekten.
Thans heeft men voor een groot aantal
planten kunnen vaststellen, hoeveel kalk
er in den grond moet zijn, willen ze
groeien en gezond blijven, Is ?r te veel of
te weinig kalk dan worden de planten
ziek en spreken we van een bodemziekte.
Hier is weer gelegenheid te over om
fouten te maken. De bloembollenkweekers
kennen ziekten, die met kalk bestreden
worden.
Tuinders en landbouwers kennen deze
ziekten ook in hun gewassen. Maar dat
behoeven volstrekt geen lodemziekten te
zijn. Er kunnen ziekten voorkomen, ver
oorzaakt door slijmzwammen.
Kalk werkt hier ook genezend door de
zwammen te dooden. Maar in dat geval
spreken we toch liever niet van een bo
demziekte. De lanwbouw kent 3 typische
bodemziekten: de veenkr' miale-, de Hoog-
halensche- en de ontginningsziekte. Hier
bij is het werkelijk een ziekte die ontstaat
omdat de grond niet goed is en n i e t, om
dat er in den grond iets is, wat niet goed
is. Uit dit voorbeeld blijkt wel, wat bo-
demz'iekten zijn.
Men stelt zich nu voor, dat heel kleine
kalkdeeltjes zijn vastgeplakt op klei- en
humusstofjes. Zij vormen dus een huidje
om deze stofjes. Een huidje waarin ook
nog kali, magsia en stikstof aanwezig is.
(Die kleine stofjes houden dus de kunst
mest vast en beuren deze voor wegspoe
len zelfs heel lang. Een grove grond is
niet zoo best toegerust. Behalve dat er te
weinig kalk in zit, spoelen de meststoffen
er ook te gauw uit).
Maar we moeten weer terug naar de
bodemziekten.
Als met telkens een finlo kalkbeme?-
ting wordt gegeven, raken de kiel- on hu
musdeeltjes hun huidje van kalk kwijt.
Zij krijgen heel andere eigenschappen.
Laten ook spoedig van ikanr los en spoe
len dan boven den grond 01 naar heneden
weg.
Het staat er nu in ons land -7.00 voor.
dat met groote snelheid de kalk bezig is
weg te spoelen en in sommige oudere pol
ders staat het zoo, dat er bijna geen red
den meer aan is. Ten opzichte-van enkele
011de landbouwgebieden, denk aan de Be
tuwe, is dan ook de vraa"" wel eens ge
steld of het met eens zoo ver zal komen,
dat bekalken niet meer helpt.
Met alle macht wordt dan ook in de
laatste twee jaar gewerkt om van zooveel
mogelijk perceelen den kalktoestand te
leeren kennen en het pas te Groningen
geopende bedrijfslaboratorium voor grond
onderzoek, met den heer Hudig als direc
teur, is daar het bewijs van.
Vroeger onderzocht men ook wel op
kalkgehalte. De methode deugde niet.
Men bepaalde wel het gehalte aan kool
zure kalk, doch dat is toch eigenlijk niet
de kalk waar het om gaat. Bovendien is
gebleken, dat men bij het onderzoek zeer
streng moet scheiden de klèis de zand- en
de veengronden.
En men onderzoekt nu niet langer: Hoe
veel koolzure kalk ligt er toevallig zoo
los in den grond, maar: Hoeveel kalk zit
er vastgekleefd op de kleine klei- en hu
musdeeltjes?
Van die hoeveelheid hangt het af, of
een gewas goed gedijt of niet.
Men moet dus een nulpunt waar men
begint, te rekenen. Gij zult zeggen: „Wel
nu, dat is gemakkelijk. We beginnen te
rekenen bij het punt, als er in 't geheel
geen kalk op de deeltjes zit."
Maar zoo is het niet. Men moet anders
te werk gaan. Als voorbeeld neem ik een
humusrijke zandgrond. Wanneer deze op
't punt staat om haverziek te worden, dan
heeft zulk een grond het cijfer nul. Hier
mede vergelijken we nu een anderen
grond. Moet deze laatste per 100 K.G. aan
wezige humus b.v. nog 10 K.G. koolzure
kalk opnemen om in den toestand „ha-
verziek" te komen, dan heeft deze grond
van nature den kalktoestand min tien
(-10).
Men zou geneigd zijn te meenen dat de
nultoestand de meest voordeelige is. Niets
is echter minder waar. Want zoodra komt
men er niet even boven, of de grond
wordt ziek. En gaat men naar beneden,
dan komt er al gauw een punt dat er
veel te weinig is en er ook ziektever
schijnselen optreden. Bij zandgrond is de
maximale opbrengst zeer nauw verbon
den met den „kalktoestand" uitgedrukt op
bovenstaande wijze.
Ook dient bedacht te worden, dat „kalk
toestand nul" niet beteekent: neutrale
(dus niet zure grond). Bij het nulpunt is
de grond nog zuur. Dat schijnt niet te
hinderen.
Bij keergrond is het anders. Daar is
naast de humus nog een ander kalkbin-
dend object, n.l. de klei. Daar wordt de
kalktoestand aangegeven door het cijfer
dat aangeeft hoeveel K.G. koolzure kalk
door de kleihumus gebonden moet wor
den om den grond neutraal te maken.
Hier wordt dus het neutrale punt als
het nulpunt beschouwd.
En terwijl bij zandgrond al spoedig het
kalkcijfer of te hoog, of te laag is, mag
het bij kleigrond lager dalen en is er naar
hoven misschien niet eens van een grens
sprake.
Voorschoten. C. KOOY.
Scheepstij dingen.
HOLLAND—AMEF.IKA-LIJN.
IXX3HGOIL Vaner. Iictt. 29 10.56
n.m. 850 m. Z.W. van Valentia.
RIJNDAM Rott. n. N.-York 30 2.26 n.m
150 m. Z.W, van Valentia.
WESTERDIJK N.-York n. Rott. 39 2.43
v.m. 1.300 m. W. v. Soilly.
MNTELDIJK Vancr. n. Rott. 28 te
Seattle.
ROTTERDAM Midd. Zee n. Rott. 30 v.
Gibraltar.
KINDERDIJK Rott. n. Vancr. 30 van
Londen.
VOLEND AM: 31 v. N.-York n. Rott.
HOLLAND—AFRIKA-LIJN.
KLIPFONTEIN uitr. 31 v. Rott.
GIEKERK uitr. 30 v. Kaapstad.
SPRINGFONTEIN thr. 2S v. Algoabaai.
GRIJPSKERK thr. p. 31 Gibraltar.
AALSUM thy. 29 te Duinkerken.
MELISKERK uitr. 30 2 40 n.m. 45 m.
O. v. Niton.
HOLLAND—WEST-AFRIKA-LIJN.
REGGESTROOM tbr. 30 v. Las Palmaa
ALBIREO uitr. 30 te Grand Oess.
HELDER uitr. 30 v. Du ai a n. Wam.
ORESTES thr. 30 v. Duaïa n. Degama.
SGHELDESTROOM thr. 31 te Lomle.
VLIELAND uitr. 31 v. Amsterdam.
KON. HOLLANDSCEE LLOYD.
FLANDRIA thr. 30 v. Bui-ia.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
INSULINDE thr. p. 31 Suez.
BLITAR 31 v. Rott. n. Hamburg.
KOTA RADJA uitr. p. 31 Dover.
TJERIMAI 31 v. Batavia te Rott.
SIBAJAK thr. 30 v. Singapore.
MADIOEN uitr. 31 v. Suez.
MENADO tbr. p. 31 Perim.
JACATRA thr. 31 v. Oeuta.
KEDOE uitr. 31 te Singapore.
STOOMVAART MIJ. „NEDERLAND"
ENGGANO 31 v. Amst. n. Hamburg.
8ENGKEP 31 v. Amst. n. Pt. Said.
MADOERA thr. 31 te lunz.
KARIMOEN thr. 31 v. Genua.
RADJA 31 v. Batavia te Amsterdam.
KON. DÉR NEDERL. thr. 30 v. Ge
RIOUW uitr. 30 v. Suez.
KON. PAKETVAART MIJ.
VALENTIJN 30 y. Rott. te Batavia.
THEDENS Rott. n. Bat 31 te Pt. Sa 1
