Dit nummer bestaai uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
CHRISTELIJK DAC BLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
8««» JAARGANG
MAANDAG 27 FEBRUARI 1928
NUMMER 2371
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaali 2.50
Per weekf 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
V Sprekende belangstelling.
Het is bekend, dat Duitschland voor
den wereldoorlog veel werk begon te
rnaken van zijn Koloniën. In Afrika en
Nieuw Guinea werden verschillende
werken uitgevoerd, die bedoelden deze
streken vooruit te helpen. Daarnaast
zag Duitschland vele zijner zonen uit
zwermen over de koloniën van andere
landen. Zoo komen in onze koloniën
zeer veel Duitschers voor.
Dat deze trek van het Duitsche volk
naar koloniën nog steeds bestaat, be
wijst o.a. de groote belangstelling, die
Mr. Dr. Schumann, de oud-voorzitter
van den Indischen Volksraad, in ver
schillende Duitsche steden voor zijn
lezingen vindt. Hij spreekt daar voor
volle zalen, maar vindt ook op andere
wijze die belangstelling.
Het verlangen naar het terug krij
gen van de oude koloniën kwam tel
kens naar voren, al meldden zich voor
het debat geen sprekers aan. Maar uit
de vele vragen, aan Dr. Schumann in
persoonlijke onderhouden gesteld,
bleek de wensch overduidelijk. De
kennis omtrent koloniën in het alge
meen is in leidende kringen groot, en
het is daarom jammer, dat telkens in
sommige Duitsche periodieken be
richtjes verschijnen of zinswendingen
gebruikt worden, die voor Nederland
en de Nederlandsche koloniale poli
tiek minder prettig zijn.
Een goede voorlichting kan hier nut
stichten, al doet onze gezant in Ber
lijn wat hij kan om onjuistheden recht
te zetten.
Mocht het al niet duidelijk geworden
zijn uit de indertijd gedane pogingen
van Duitschland zij het al niet of
ficiéél, dan toch officieus om con
cessies op Nieuw Guinea, die van een
zekere politieke strekking niet vrij
waren, dan blijkt het thans wel bij
vernieuwing, dat Duitschland begee-
Pig is naar Koloniën.
Een begrijpelijke, maar ook voor ons
welsprekende belangstelling.
V Van verdachte zijde.
Ook nog van andere zijde ontving Mr.
Dr. Schumann groote belangstelling.
Deze belangstelling Kwam echter van
een zijde, die wonder veel leek op een
activiteit van het Communisme.
Als bewijs voor deze belangstelling
merkt de heer Schumann aan, dat de
redactie van de „Ost-Asiatische
Rundschau", die een uittreksel uit de
rede gevraagd had, na afloop van de
bijeenkomst in het gezantschapsge
bouw te Berlijn, het verlangen ken
baar maakte, haar in extenso ter pu
bliceering te ontvangen.
De aandacht bij de lezingen ging
vooral uit naar het politieke gedeelte,
dat ook de communistis he woelingen
en de middelen daartegen, behandelde.
Gezien de bijzondere belangstelling,
die de Sovjets gemeenlijk toonen
voor alles wat ook maar zijdelings
met hun actie verband houdt, is deze
belangstelling, via een orgaan dat
naar zijn naam te oordeelen nog geen
communistisch orgaan genoemd kan
worden, begrijpelijk.
Inderdaad een belangstelling van
verdachte zijde.
STADSNIEUWS.
FLORIS VERSTER.
Zaterdagmiddag is te Amersfoort in
het gebouw der' stichting „Armen de
Poth", geopend een tentoonstelling
van werken van Floris Verster, welke
expositie georganiseerd is door den
Amersfoortschen Kunstkring.
Jhr. de Beer Poortugael gaf een kor
te beschouwing over Verster en diens
werk.
HUURVERHOOGINGEN.
In de raadsziting van 13 Februari.
zoo lezen wij in Het Volk werd
aan B. en W. gevraagd, wanneer het
prae-advies kon worden tegemoet ge
zien op een adres van den Leidschen
Besturenbond, inhoudende het ver
zoek, tot instelling van een gemeente
lijk bureau inzake de plaats gehad
hebbende huurverhoogingen.
Door B. en W. werd daarop geant
woord, dat nog geen toezegging om
trent het tijdstip der behandeling kon
worden gedaan.
In verband met dit antwoord heeft
de besturenbond zich opnieuw tot den
Raad gewend, met het verzoek om in
dezen aandrang op B. en W. uit te
oefenen, opdat in de eerstvolgende
raadszitting het verzoek tot instelling
van een gemeentelijk bureau kan wor
den behandeld.
Adressant wijst er in zijn verzoek
op. dat, aangezien het wenschelijk i3.
ongemotiveerde huurverhoogingen
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden Teleioonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 ffipysjjly Aangesloten op het Streeknet Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiên per regel 22l/i cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
zooveel mogelijk te voorkomen, het
van belang is te achten, dat de raad
zoo spoedig mogelijk een besluit neemt
PROF. W. v. d. VLUGT.
Prof. W. v. d. Vlugt, die, zooals be
kend, in het Diaconessenhuis een
operatie heeft ondergaan, is thans
zoozeer in beterschap toegenomen, dat
hij Woensdag de inrichting zal kun
nen verlaten. De oud-hoogleeraar zal
te zijnen huize verder verpleegd wor
den.
PROF. DR. W. H. KEESOM.
Prof. Dr. W. II Keesom. is benoemd
tot lid van de Kaiserliche Deutsche
Akademie für Naturforscher te Halle
am Saaie.
UITVOERING „DE LOFSTEM'
De datum der uitvoering van het
Chr. Gem. Koor „De Lofstem", Direc
teur de heer S. S. Leppink, is vastge
steld op Woensdag 28 Maart e.k.
GEREF. GEMEENTE.
De dienst op morgenavond in de
kerk der Geref. Gemeente, Nieuwe
Rijn alhier, waar zou optreden Ds. R.
Kok van Gouda, gaat wegens verhin
dering van den voorganger niet door.
BALDADIGHEID.
Dezer dagen zijn in de gemeente
Oegstgeest op den Warmonderweg
aldaar van een aantal straatlantaarns
de glazen vernield en van eenige on
bewoonde perceelen aan de Regentes-
selaan de ruiten ingegooid.
Thans heeft de Oegstgeester poli
tie de daders te pakken: drie jongens
uit den gegoeden burgerstand: den
16-jarigen A. N. en den 14-jarigen L.
E. R. van hier, alsmede den 16-jarigen
J. W. C. P. van Oegstgeest.
Proces-verbaal is tegen hen opge
maakt en de ouders zullen de aange
richte schade, pl.m. 70,moeten
vergoeden.
BURGERLIJKE STAND.
Ondertrouwd:
Jhr. J. W. H. Teding van Berkhout,
jm, 55 j en F. W. C. de Meijere, jd, 31
j J. Cohen, jm, 27 j en H. van Ame-
rongen, jd, 24 j C. v. d. Leek, jm,
26 j en J. W. Gorree, jd, 20 j J. C.
Elsgeest, jm, 25 j en W. M. Borreman,
jd, 24 j J. van Es, jm, 19 j en G.
Batelaan, jd, 18 j H. van Gent, jm,
19 j en C. Sinteur, jd, 21 j.
In de Stedelijke Werkinrichting
zijn in de week van 20 tot en met 25
Februari 262 volwassenen en 6 kinde
ren opgenomen, totaal £68 personen.
BINNENLAND.
GASTMAAL TEN HOVE.
Zaterdagavond is in de Galerijzaal
van het Kon. Paleis in het Noordein
de te 's-Gravenhage een gastmaal ge
houden, door de Koningin aangebo
den aan de militaire autoriteiten.
Met de Koningin namen de Prins
en Prinses Juliana aan den maaltijd
deel, alsook een aantal leden der hof
houdingen.
Voorts namen aan den maaltijd
deel: gep. generaal Snijders, oud-op
perbevelhebber van land- en zeemacht;
de vlag- en opperofficieren in actieven
dienst: luit-generaal Muller Massis,
commandant van het veldleger, te
vens commandant der vesting Holland;
luit.-generaal Van der Palm, chef van
den Generalén Staf; generaal-majoor
Borel, adjudant i. b. d. der Koningin,
inspecteur der infanterie, tevens van
den vrij willigen landstorm; generaal-
majoor Schrijver, inspecteur van den
geneesk. dienst der landmacht; gene
raal-majoor Insinger, inspecteur der
artillerie, gouverneur der Residentie;
generaal-majoor De Kanter, hoofd
intendant; generaal-majoor Van Dam
van IJsselt, commandant der Ie divi
sie; generaal-majoor Roorda, inspec
teur der genie; generaal-majoor Lever-
land, commandant der lie divisie;
generaal-majoor Van Everdingen,
gouverneur der Kon. Mil. Academie;
schout-bij-nacht Quant, commandant
der marine te Willemsoord; schout
bij-nacht jhr. Schorer, chef der afd.
Materieel aan het dep. van Marine;
generaal-majoor Van de Roemer, com
mandant der IVe divisie; generaal-
majoor Prins, commandant der IIIe
divisie; generaal-majoor Van Mens,
inspecteur der cavalerie, tevens com
mandant der lichte brigade.
Tot de genoodigden behoorden ook
viee-admiraal Rambonnet, inspecteur-
generaal van het loodswezen, beton
ning enz., die wegens verblijf in het
buitenland aan de uitnoodiging geen
gevolg kon geven, en schout-bij-nacht
mr. Jager, chef van den Marinestaf,
die in verband met zijn gezondheids
toestand verhinderd was.
Op de tafel prijkten Darwin-tulpen.
Onler leiiin''- van don dirp-teur le
luit. Boer, werd muziek uitgevoerd
r 4 vorstelijke personen zich aan tafel
dóór de Aon. Mil. Kapel, welke, toen
begaven, den door F. Dunkier Sr. ge-
componeerden „Grenadiersmarsch",
populair bekend als „Turf in den ran
sel", aanhief.
HET HULDEBLIJK AAN H. M. DE
KONINGIN-MOEDER VAN DE
NEDERLANDSCHE VROUWEN.
Een der leden van het Hoofdcomité
vopr het huldeblijk schrijft ons:
Januari 1929 zal het vijftig jaar ge
leden zijn, dat onze algemeen geëerde
en beminde Koningin-Moeder haar
voet op Nederlandschen bodem zette,
door haar huwelijk met Koning Wil
lem den Derden onze Koningin zou
worden, de eerste Nederlandsche
Vrouwe.
En nu. na een halve eeuw. weten wij
allen, hoezeer onze Koningin-Moeder
er in geslaagd is een der onzeen te zijn.
Wie wij ook zijn, rijk of arm jong o!
oud, wij voelen het: de Koningin-Moe
der staat midden in ons leven.
Aan „alle dingen, waarin een klein
land groot kan zijn" een van haar
afkomstig gevleugeld woord gaf zij
haar belangstelling, en er was veel,
dat haar moreelen en daadwerkelijken
steün kreeg.
Meer bevoegden zullen schrijven
ovt-r al!':s, wai v. ,j na;, de Koningin-
Moeder te danken hebben, als Konin
gin, en als Regentes, en als de Moe
der van onze geliefde Koningin;
wij vrouwen eeren haar bovenal
om het voorbeeld, dat zij ons gaf
om de deugden, die een sieraad zijn
van iedere vrouw, tot welken kring
van de maatschappij 2ij ook moge be-
hooren. Een voorbeeldige echtgenoote
en moeder, dat voorbeeld gaf H. M.
ons, vanuit het glazen huis, waarin
Koningen wonen.
Maar er was meer, dat haar zoo al
gemeen de liefde en hoogachting deed
verwerven van alle klassen der maat
schappij. Het geheim van die liefde
lag dieper, het was als de Prinses uit
het sprookje, die bewees een ware
Prinses te zijn, omdat zij fijner voel
de dan ieder ander. Zoo was er troost
voor velen, in het medevoelen met de
nooden en de zorgen van het dage-
lijksch leven. Door haar vriendelijk
heid des harten bracht H. M. zon en
warmte in menig gemoed; haar begrij
pen van menschelijke verlangens en
wenschen tooverde bloemen op meni-
gen levensweg.
Toen de Koningin-Moeder haar in
trede deed als jonge gemalin van den
Koning, zeide een oud vrouwtje, dat
een plaatsje had veroverd op een der
grachten te Amsterdam; „God zegene
je lieve gezicht".
En nu, na vijftig jaren, zeggen wij
het haar na.
Want de Koningin-Moeder bracht
zegen, al die jaren lang, in ons dier
baar Vaderland.
EERSTE KAMER.
Als opvolger van den beer P. J. J.
Haazevoet is Zaterdag benoemd ver
klaard tot lid van de Eerste Kamer
de heer mr. P. J. Reymer, (R.-K.) bur
gemeester van Hilversum.
ONZE GEZANTSCHAPSSECRETARIS
TE PARIJS.
Uit Versailles seint Havas, dat de
auto van den heer Bernardus Barend-
gezantschap te Parijs, in botsing is
se, kanselier bij het Nederlandsche
gekomen met een anderen auto.
Mevrouw Barendse kreeg door den
schok een zenuwcrisis en werd, na in
een apotheek verzorgd te zijn, naar
haar woning teruggebracht.
MINISTERSTRACTEMENT.
De Haagsqhe Post schrijft naar
aanleiding van de thans ook door de
Eerste Kamer aangenomen vereeni-
ging van de Departementen van Oor
log en Marine:
„Van eigenbaat zal men Minister
Lambooy overigens niet kunnen be
schuldigen, wiens tractement, thans
gecumuleerd door de waarneming
van beide betrekkingen er met een
8000 op achteruitgaat".
Dit is, zegt het Vaderland, er geheel
naast, een interim wordt niet gehono
reerd, zoodat de heer Lambooy pre
cies trok en thans blijft trekken wat
de overige ministers genieten.
DE DIJKS:: IN MAAS EN WAAL.
Het polderbestuur in Maas en Waal
zal binnenkort te beslissen hebben
over het plan tot versterking van den
Waaldijk, waarvan de onkosten zijn
geraamd op 1.200.000.
Dat de uitvoering van dit plan voor
de grondeigenaren groote kosten met
zich zal brengen, behoeft geen be
toog. Daar men in Maas en Waal de
overtuiging is toegedaan, dat de
Waaldijk nog hecht en sterk genoeg
is, heeft de meening post gevat, het
voorbeeld te volgen van het polder
district Rijk van Nijmegen. Er gaa t
dan ock, gezien de enorme kosten van
het plan en den betrekkelijk vrij goe
den toestand van den dijk, stemmen
op voor een gewijzigd en goedkoope
plan.
DE FASANT SCHADELIJK WILD.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de
fasanten zullen worden gerekend te
behooren tot het wild in bet geheele
Rijk met uitzondering van de navol
gende gebieden, te weten de gemeen
ten: Castricum, Egmond-Binnen en
Egmond aan Zee. Dit besluit wordt
herzien vóór 1 Maart 1929.
Door dit besluit vervalt het Kon.
besluit van 14 Februari 1927 (St.bl. no.
31 ter uitvoering van artikel 1, derde
lid, der Jachtwet 1923.
BEURZEN VOOR MUZIEK- EN
ZANGSTUDIE.
De Minister van Onderwijs. Kunsten
en Wetenschappen brengt ter alge-
meene kennis, dat i l 1928 van rijks
wege beurzen voor muziek- en zang
studie zullen worden beschikbaar ge
steld, ten behoeve van on- en minver
mogende jongelieden van Nederland
sche nationaliteit, en wel:
a. twee beurzen, elk groot ten hoog
ste 1500, voor jongelieden van bui
tengewonen aanleg, die zich ter vol
tooiing hunner studiën naar het bui
tenland wenschen te begeven;
b. twee beurzen, elk groot ten hoog
ste 750, ten behoeve van hen, die
muzikalen aanleg bezitten, ten einde
hun de gelegenheid te geven te stu-
deeren jn eenige groote stad, waar zij,
ten genoegen van den ondergeteeken-
de, een cursus in het door hen ver
langde muziek- of zangonderwijs
kunnen volgen.
Belanghebbenden zullen zich aan
een examen voor eene daartoe inge
stelde commissie hebben te onder
werpen.
Sollicitanten voor eene beurs, als
bedoeld onder b. zullen alleen voor
dit examen worden opgeroepen, indien
zij bewijzen kunnen overleggen, dat
zij hebben gestudeerd onder bekwame
leiding en reeds eene zekere hoogte in
de techniek hebben bereikt.
Zij, die meenen voor een dezer beur
zen in aanmerking te kunnen komen,
behooren hunne gezegelde verzoek
schriften daartoe vóór 8 Maart in te
zenden aan het departement van on
derwijs, kunsten en wetenschappen.
OPLEVING IN DE STEENINDUSTRIE
De aloude pannen- en steenindus
trie te Woerden, begint na een perio
de van inzinking weer op te leven. De
firma Brunt zal een groote, modern
geoutilleerde pannenfabriek laten
bouwen. Op terreinen van de firma
Hendrickse wordt binnenkort een
groote waalsteenenfabriek opgetrok
ken.
GEEN LIJKSCHENNIS.
Dr. de L. te Gendringen heeft tele
grafisch bericht omvangen van den
Officier van Justitie te Arnhem, dat
geen termen aanwezig zijn om hem te
vervolgen wegens lijkschennis, ge
pleegd op het lijk van een meisje te
Ulft.
Men zal zich herinneren, dat dr.
de L. een sectie op dit lijk heeft ver
richt, ten einde een onderzoek te doen
in het belang van een patiënt, die aan
dezelfde ziekte leed.
LUCHTVAART.
EEN NIEUWE VINDING.
De Amerikaansche bladen bevatten ge
heimzinnige berichten uit Detroit omtrent
een nieuwen electro-magnetischen motor,
waarmede Lindbergh proeven zou hebben
genomen. Lindbergh, F.dsel Ford en en
kele vertegenwoordigers van de vliegtui
genindustrie hadtien na de proefnemin
gen een langdurige conferentie waarover
echter het stilzwijgen wordt bewaard, liet
ware van de zaak is dus niet bekend, doch
men neemt aan dat het hier om een uit
vinding 'gaat, die voor de vliegindustrie
van zeer groote beleekenis zal blijken.
BUITENLAND.
DE VEILIGHEIDSCOMMISSIE.
De zitting van Zaterdag.
De commissie voor arbitrage en vei
ligheid van den Volkenbond. Heeft Za
terdagmorgen beraadslaagd over het
rapport van den Griekschen gedele
geerde Politis over de veiligheidsver
dragen.
Politis adviseerde, om aan de redac
tiecommissie opdracht te geven, drie
verschillende typen van verdrageh uit
te werken: ten eerste een niet-aanvals-
pact; tevens behelzende een vreed
zame regeling van alle geschillen en
bovendien wederkeerige ondersteuning
in geval van een aanval; ten tweede
modelverdragen, die slechts een niet-
aanvalspact bevatten en de verplich
ting tot vreedzame regeling van alle
Binnenland.
Het gastmaal ten Hove.
De heer Ottolander biedt het ge
meentebestuur van Boskoop een ge
denkraam aan voor het nieuwe raad
huis.
In Juli wordt te 's-Gravenhage een
internationale schoenententoonstelling
gehonden.
Onzen Gezantschaps-secretaris te
Parijs is een auto-ongeval overkomen.
Buitenland.
Italiaansch stoomschip ten gevol
ge van een aanvaring gezonken.
Gjrieksch voorstel ter Veiligheids
conferentie.
Het Belgische indexcijfer eenigszins
gedaald.
De Italiaansche gezant te Weenen
is naar Rome ontboden.
Rede van den Centrum-afgevaar
digde Imbusch te Dusseldorf.
geschillen, en ten derde, een model
verdrag, dat slechts een zuiver niet-
aanvalspact is.
Al deze drie verdragstypen zullen in
tweeërlei vorm worden opgesteld, n.l.
in den vorm van collectieve verdragen
en van bilaterale verdragen.
De Nederlandsche gedelegeerde
Rutgers verklaarde, dat de door Poli
tis voorziene mogelijkheid van bilate
rale verdragen met wederzijdsche on
dersteuning een bijzonder grondig on
derzoek behoeven, daar zulke verdra
gen gemakkelijk defensieve allianties
zouden kunnen beteekenen, die ook
tegen een derden staat gericht zouden
zijn.
Polen en Frankrijk bepleitten het
redigeeren van één algemeen model
verdrag. Heden zou de commissie voor
ontwapening eri veiligheid vermoede
lijk in dezen beslissen.
OOSTENRIJK EN ITALI6.
Auriti naar Rome ontboden*
De Italiaansche gezant te Weenen,
Auditi, is naar Rome ontboden, om
den duce inlichtingen te verschaffen
aangaande de jongste pro Zuid-Ti-
roolsche manifestaties in het Oosten-
rjjksche parlement.
Van een terugroepen van den gezant
is evenwel nog geen sprake.
Volgens een bericht uit Weenen was
daar echter toch de stemming zeer ge
drukt, daar men in Auditi's ontbie
ding te Rome het begin ziet van zijn
terugroeping.
Weensche persstemmen.
Over den weerklank van bet Zuid-
Tirool9che debat, schrijft de Weensche
„Reichspost":
Men mag het als een groot succes
van de redevoeringen van Vrijdag
over Zuid Tirol beschouwen, dat de
openbare meening van de gehoele we
reld gedwongen is zich met de gebeur
tenissen in Zuid Tirol bezig te hou
den. De echo uit Italië en dit boe
zemt ons het meeste belang in
klonk voorloopig buitengewoon on
vriendelijk, daar tegen de volgende
week een antwoord van Mussolini aan
gekondigd wordt op een reeds door
een fascistischen afgevaardigde inge
diende vraag. Men zal dus binnenkort
uit den meest bevoegden Italiaan-
schen mond vernemen, welke de hou
ding van Italië tegenover de Zuid-Ti-
roolsche kwestie is. Er bestaat geen
andere wijze om de zoo ongaarne ge
hoorde beroepen op het wereldgeweten
te doen verstommen, dan door de aan
leidingen in Zuid-Tirol uit de wereld
te helpen.
De „Ngue Freie Presse" merkt naar
aanleiding van de reis van Auriti, den
Italiaaii9chen gezant, naar Rome op:
Auriti is vertrokken om Mussolini
directe inlichtingen te verschaffen,
wat van groote beteekens is, omdat
Mussolini dan de ware stemming van
absolute vredelievendheid van Oosten
rijk zal inzien.
De radicale „Abend" meent, dat
Mussolini deze gelegenheid zal ge
bruiken om den weinig gezienen Au
riti, die anti-fascist is, te verwijderen.
Zijn terugroeping was reeds lang voor
zien; hij werd zelfs den laatsten tijd
door fascistische dwarskijkers aan
banden gelegd.
VERDERE DALING DER GEBOORTE
CIJFERS IN ENGELAND.
Maar meer huwelijken.
Het geboortecijfer ovèr het laatste
kwartaal van 1927 in Engeland en
Wales is het laagste, dat ooit over een
vol kwartaal is opgeteekend n.1. 19.73
per duizend per jaar.
