RECLAME. Aan het einde der Week Het is deze week juist 9 jaar geleden, dat de wapenstilstand gesloten werd. Op 11 November 1918 werden de wapens door de oorlogvoerenden neergelegd en geluk kig behoefden zij ze niet weer op te ne men. Of 't daarom nu alles pais en vreê in ons werelddeel is? Het lijkt er nog niet naar. Veeleer is de oratorische vraag van den dichter Da Costa op zijn plaats: „Is, het vrede, omdat de donder zweeg van 't moord verspreidend kruit? Is de oorlog, in zijn vaart, ook in zijn bron gestuit?" Nog maar al te veel spreekt, doch voor al handelt men volgens de vooroorlog- sche spreuk: „Indien gij den vrede wilt, bereid den oorlog", terwijl men toch door de droeve ervaring, opgedaan in den we reldoorlog, geleerd kon hebben, dat oor logstoebereidselen den oorlog verhaasten. Ook de Engelsche veldmaarschalk Sir William Robertson, die in de drie laatste oorlogsjaren chef van den generalen staf van het Britsche rijk is geweest, heeft er in een rede te pas aan herinnerd, dat nooit in de geschiedenis de oorlogstoebe reidselen zoo volledig en algemeen zijn geweest, als in de vijftig of zestig jaren, die aan 1914 vooraf zijn gegaan en dat er toch nooit meer oorlogen zijn geweest, dan in dat tijdvak. De vrede moet dan ook niet op de machtsverhoudingen en op het onderlinge wantrouwen der mogendheden gegrond worden, doch op het recht. Zooals er op het Vredespaleis te lezen staat: „Indien gij den vrede wilt, beoefen de gerechtig heid". Helaas dat men daarvan in de regee- ringskringen van verschillende landen nog zoo weinig overtuigd is, doch het nog steeds verwacht van de macht. Toch is er in de mentaliteit van volken en regeer ders wel eenige kentering ten goede in getreden, dank zij vooral de internationa le sfeer van Genève. Zondag j.l. is het memorandum van den Amerikaanschen agent voor de scha deloosstellingen, Parker Gilbert, aan de Duitsche regeering gepubliceerd. Het komt in het kort hierop neer, dat, de Duitsche regeering te royaal is met het.aangaan van leeningen en het doen van uitgaven, zoodat gevreesd wordt, dat Duitschland, als het op die wijze voort gaat, volgend jaar niet aan zijn verplich tingen ingevolge het Dawesplan zal kun nen voldoen. Gelijk men zich herinneren zal, zal van af het vijfde jaar van het DaweSplan (192S1929J het volle bedrag der schade loosstellingen, zijnde 2500 millioen goud mark, door Duitschland betaald moeten worden. De bedoeling van het memoran dum schijnt vooral te zijn te voorkomen, dat Duitschland zich in de toekomst met een beroep op zijn binnenlandsche lasten zich aan zijn verplichtingen ten opzichte der schadevergoedingen zou onttrekken. In den Beierschen Landdag is een fel le aanval gedaan op Gilbert's memoran dum.- Dit heeft namelijk niet slechts be- teekenis voor het Duitsche rijk doch ook voor de landen, omdat het zich ook met 4e financieele relaties van het rijk en de landen bezig houdt. De hooge uitgaven voor de ambtenaarssalarissen zijn behal ve van de hooge bezoldiging van het over heidspersoneel in Duitschland ook nog een gevolg van het feit, dat elk der af Leidsche Penkrassen. Amice, Ik zat er deze week een beetje over in, waarover ik je schrijven zou en daar komt zoo waar een onbekende Engelschman mij stof bieden. Je moet weten, dat Ellen Forest dat is geloof ik een schuilnaam, haar eigenlijke naam moet Mevr. Mollinger Hoyer zijn, een bekende novelliste, bezoek gehiad heeft van een Engelsch journalist. Nu is het doorgaans volmaakt er naast als buitenlanders, zonder dege lijke studie, over ons land gaan pra ten of schrijven. Ook deze mijnheer zegt ja die mijnheer gaf zijn in drukken in een brief aan zijn gast vrouw weer enkele formidabele on juistheden. Maar daar tusschen door blijkt hij toch wel aardig zijn oogen en nog andere organen den kost gegeven te hebben. Hij is ook in Leiden geweest, Ami ce. Ja natuurlijk ook in Leiden, want als hij Holland had bezocht en niet de Sleutelstad had gezien, dat ware gelijk aan een bezoek aan Rome zon der den Paus gezien te hebben. Nu maar hij heeft in Leiden geno ten. Ik zie hem in mijn gedachten nog den grooten krommen neus op trekken tusschen de bleeke ingeval len wangen zoo stel ik mij het aan schijn van onzen zegsman voor, of 't juist is weet ik niet om zich daar na oneerbiedig om te keeren en een loflied aan te heffen op den „under ground" van Londen. Laat ik U eens voor al vertellen, zegt hij, dat ik het vertik om langer in het ootje genomen te worden met de faam dat Holland het reinste land van de wereld is. Dan geeft hij eeni ge stevige voorbeelden voor deze mee ning. Eén ding zoo betoogt hij heeft een typischen indruk op mij gemaakt, n.l. dat het eenige middel van riolee- ring en stadszuivering in de groote steden de grachten zijn. Dat is werke lijk nog Middeleeuwsch. Als ik nog denk aan de diepe teugen stank, die ik inademde op het eerwaardigste ka naal van Leiden, het Rapenburg, om dat men mij gezegd had. dat de lucht van dit kanaal zoo bevorderlijk voor de gezondheid was, ril ik nog en ver wonder mij in alle stilte en beschei denheid, dat ik het er nog zonder de pest heb afgebracht. Maar ik denk, dat de journaliste, die mij vertelde, dat werkelijk riolen op het kanaal zonderlijke landen er ook nog een apart bureaucratisch apparaat, op na. houdt. Overigens is het. geen specifipk Duitsch verschijnsel, dat de overheidsdiensten te veel geld vorderen en het economisch le ven daarvan den druk ondervindt. Dit is b.v. ook in ons land, gelijk in de meeste landen met stabiele valuta, het geval. Mi nister Colijn heeft 't reeds meermalen ge zegd. dat onze begrooting sluit op een te hoog peil. 't Schijnt evenwel of er in ons parlement geen meerderheid te vinden is, die daarin verandering wil brengen. Zelfs de bescheiden belastingverlaging, door minister de Geer voorgesteld, wordt nog tegengewerkt door wie óf een andere ver laging. óf geen verlaging wenschen. De premier zal wel eens bij zichzelf denken: „Wat ben ik begonnen", als hij ziet hoe weinig eer hij met zijn goede voornemens in dezen inlegt. S TATEN-GENER A AL. TWEEDE KAMER. Vergadering van Vrijdag 11 Nov. Bij de voortzetting der algemeene be schouwingen over de staatsbegrooting zegt de heer MARCHANT (V. B.) dat hij, na de aanneming van de motie- Bulten een nieuwe uitspraak over het salaris-vraagstuk overbodig acht. Spr. laakt de verschuiving van de directe naar de indirecte belastingen en hij dringt aan op bespoediging van de re organisatie van den staatsdienst, wel ke reeds 7 jaar in studie is. Op den politieken toestand komend, zegt de heer M., dat de aanvallen op het parlementaire stelsel slechts aan vallen zijn op de democratie. De zwak heid van het laatste parlementaire kabinet lag in de niet-homógeniteit. Spr.'s fractie zal nu afwachten wat ge beurt en heeft geen verzoeken of voor stellen te doen. De heer KRIJGER (C. H.) bestrijdt den heer Lingbeek, waar deze critiek oefende op de Chr. Hist. De heer ARTS (R. K.) betreurt het, dat de tegenstanders van de Colijnsche politiek geen andere gelegenheid had den, om het ministerie ten val te breh gen. daar dan de vorming van een parlementair ministerie gemakkelij ker zou geweest zijn. Spr. zou wenschen één meer ver schuiven van de R. K. naar de démo cratie. De heer VAN RAPPARD (V. B.) toont aan, dat er nog steeds een te kort is in de lo'onen van de landarbei ders in verhouding tot de industriear- beders. De heer KERSTEN (S. G.) bestrijdt het kabinet, ómdat het neutrale karak ter, dat dit aanneemt, in strijd is met Gods Woord. Spr. zegt. dat 'ook de A. R. zich hebben losgemaakt vhn de be lijdenis, zooals die door Calvijn is ont wikkeld. Spr. zegt met de bedoeling om de coalitie te breken, tegen het gezant schap bij den Paus te hebben gestemd. Spr. betreurt* dat weer pogingen wor den aangewend tot coalitie-herstel. De heer SCHOUTEN (A. R.) ver heugt er zich over, dat de salariskwes tie in de Com. v. Overl. komt. Dit moet niet in de Kamer worden voorbereid. Spr. wenscht geen tijdelijke regeling. Spr. acht een bezwaar voor de gemeen telijke autonomie wat de minister wil inzake de financieele regeling. uitkomen in Holland, mij bij den neus genomen heeft. Weet je wat jammer is, Amice, dat Mevr. Mollinger pardon „Ellen" bedoel ik hem niet tot dat experi ment heeft verleid op het Levendaal, dat was het toppunt geweest! Voor de gezondheid gratis een neus vol. Prosit! Maar de goede, doch waarlijk schandelijk misleide Engelschman, heeft nog meer rare dingen beleefd. Zoo heeft hij hier en daar kerken be zocht en weet daarvan aardig te ver tellen. Maar al weer eenige gekke bij zonderheden, die, waarlijk geen ver- heffenden indruK over ons land ach terlaten. Hij vindt dat de Hollanders trotsch kunnen zijn op hun kerken maar dat ze door de week banaal worden „verhuurd" en „ontwijd" en Zondagsdoch dat straks. Hij vindt dat de Hollandsche ker ken worden ontwijd door hun uiter lijk en innerlijk. „Qa in de kleinste kerk in een Engelsch dorpje, dan loopt ge zachtjes op uw teenen, om dat de geest van aanbidding, alom rondwaart. Niets daarvan in Holland, óf het gebouw is heel modern en ziet er uit als een modelfabriek, óf het is heel oud en ziet er uit als een pas ge witte boerderij. Welke schoonheid er ook in geweest mag zijn, zij is on herroepelijk uitgevaagd er de atmos feer in die dorpskerken is plebeïsch, wereldsch en inderdaad heel wejnig verschillend van die ,op de markt. Vlak buiten de kerkdeuren staan de urinoirs (in Utrecht staan zij vlak voor den uitgang) en overal zijn rek ken aangebracht voor «fietsen. Alles even zoo vele ondenkbare ketterijen in Engeland. Maar wij Hollanders zoo meent hij misbruiken ook onze kerken voor bezienswaardigheid tegen beta ling en tegelijk betoonen wij niet den minsten eerbied voor dezen gewijden grond. Hoor maar: Overal moet je betalen om binnen te gaan. In Haarlem b.v. moet je eerst nog door een soort tolhuis, waar de koster woont, die goed oplet of je be taalt, eer je Gods huis binnen, gaat. Om in de Pieterskerk te Leiden bin nen te komen moest ik bukken on der het waschgoed van een he.ele week, dat daar ergens hing te. dro gen. In Utrecht loopt een tramlijn tusschen de poorten van de kathe draal. Het is waai; dat die poorten niet meer gebruikt worden, maar de trams loopen toch onde* den praeh- tigen vereenzaamden toren. Denk eens even aan trams, die door St. Paul's De financieele positie van nu is zoo gunstig, door bijzondere omstan digheden, daarom is er aanleiding om voorzichtig te zijn. Tegenover de critiek op de rechtsche partijen mag wel eèns gelet worden op de groote verschillen links. Minister DE GEER begint, met her innering aan art. 40 van het bezoldi gingsbesluit. De intrekking daarvan was een feit. toen spr. optrad. Spr.'s betoog in '26 was, dat men van hem niet kon eischen den gewonen maat regel te niet te doen. De Minister, zal Dinsdag zijn rede voortzetten. De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag 1 uur» UIT DE OMGEVING. AARLANDERVEEN. Dezer dagen vergaderde het bestuur der eierenveiling. Besloten werd de zen winter de Rijkspluunveeconsu- lent uit te noodigen om een lezing over eén onderwer'p betreffende de kippenfokkerij te houden. Op de jaar vergadering, welke in het begin van Jan. a.s. gehouden zal worden, zal worden voorgesteld, de veilingskos- ten van 4 óp 5 procent te brengen. Opbrengst collecte in de GereL Kerk in Oct.: voor dé kerk 133.07ft; voor het Bouwfondi 25.56>2voor Churchyard of door den tuin van Westminster Abbey zouden loopen. Holland zoo zegt h;j in een bui van weinig eerbiedsbetoon voor het gastvrije land heeft geen tuinen, alleen maar groenten en tulpen. Even weinig eerbied heeft hij voor den roemzuchten boen-ijver van onze huismoeders als hij niets acht al de glorie van de blinkende, glimmende, schijnende Hollandsche keukens, om dat het hem al dadelijk duidelijk is geworden, dat een Hollandsche huis vrouw haar keuken verheerlijkt. Zij houdt haar keuken niet schoon en schijnend, omdat zij het land heeft aan vuil, maar orrïdat een smetteloo- ze keuken een obsessie is bij haar. Een Hollandsche huisvrouw staat te genover haar keuken zooals een drin kebroer tegenover zijn flesch. Maar zij Leeft evenmin het land aan vuil an und für sich, als de motorrijder, die vroeg opstaat en uren in de garage doorbrengt om zijn wagentje op te poetsen. IJdelheid der ijdelheden. Zoo, nog eens, ik weiger absoluut om on der den indruk té komen van welke Hollandsche keuken dan ook. Maar dan als om het weer goed te maken zegt hij lofliederen op onzen Rembrandt, onzen Leidschen Jan Steen en onzen Gerard Dou. De schuld van heel de wereld tegenover Holland voor het voortbrengen van zulke machtige zonen kan nooit afbe taald worden. Ettelijke vreemde dingen haspelt hij nog dooréén. Ik denk zoo zegt hij aan een klimpartij over den hoogen molen in Leiden en aan een onvergetelijken middag. De gezichten van ontelbare geleerde professsors samengekomen in de groote aula van de universiteit voor de inauguratierede. Hier tus schen die professors, als tusschen de Hollandsche dienstboden, heb ik de gezichten ontdekt, die ik begraven waande in de miisea. Hij denkt aan de kleine straatjon gens die groote sigaren rookten. Aan den wonderlijken klank die het woord ,Opoe" voor hein had. Aan de voor- wereldsche stoomtram van Leiden naar Haarlem, als zij in den nacht op korten afstand aan zijn venster voor bijging. Met liefde zegt hij denk ik terug aan een avondwandeling hij een ka naal in de buurt van Oegstgeest. Uit den donker en den regen zie ik nog, hoe een boet zich los maakt en hoe «•en jonge man met het touw om zijn schouders trekt en trekt. Bij iederen de Evangelisatie bij de Olympische Spelen 36.98ft; Diaconie 85.44ft. Uitgaven Diaconie 87.50. Candidaat zijn gesteld als ouder ling bij de Geref. Kerk J. P. S. v. d. Bijl Sr. en J. Hkring. Voor Diaken W. C. Meijers en. T. VVingelaar. KATWIJK. Als werkzoekenden zijn thans inge schreven: arbeiders. 20"; scheepmaker 1; grondwerkers 6; opperman. 1; net- tenboetster 1; varenegezel 2; visscher 1; tezamen 32 personen. Met het "aanbrengen van veilig heidsmaatregelen bij verschillende overwegen/is door de Directie v_an.de N.Z.H.T.M. een aanvang gemaakt. KOUDEKERK. Tot leden van het Kiescollege der Ned. Herv. Kerk. werden bij de .op Donderdagavond gehouden stemming herkozen de heer D. Dorrepaal en T. de Lange en wérd gekozen de heer P. Tijssen. - Een herstemming: moetthans nog plaats hebbentusschen de heeren J. Hoogeboom en A. C. van Wensveen. NIEUWVEEN. Alhier had een aanrijding plaats tusschen de motorrijder V.T uit Al: phen a. d. Rijn, en een koopman van volg was datde motorrijder tegen een hekwerk reed en -in een sloot te stap moesten zijn voeten zich löszui- gen uit de aarde; eèn beeld van ar beid evenals dat van den Wolga- Bootman. Langzaam trekt de Holland sche jongen zijn boot. De Hollanders zijn nu eenmaal langzaam. Een van hun spreekwoorden /.egt: „Do© niets haastig behalve vlooien vangen". Maar als er dan ook vlooien te van gen zijn, reken dan maar, dat de Hol landers gauw werk kunnen doen. En zoo komt het dan, dat hoe langzaam zij ook mogen zijn, zij een reputatie van volharding voor zich gewonnen hebben. Vandaar misschien dat mooie woord, dat eigenlijk op alle Hollan ders van toepassing is: De Friezen zullen vrij zijn, zoo lang de wind waait uit de wolken en zoo lang de wereld draait. Dit is het motto van een groot volk. Nog een heel lijstje van koFte in drukken volgt. Ik zal je nog enkele overschrijven, Amice, want ik vind ze bepaald leuk gevonden. Hij'meent: 1. Dat Hollandsche straatjongens de ergste ter wereld zijn. 2. Dat meer :voedsel gegeten wordt op één dag in een Hollandsch huis, dan in een Frahsch café of een def tige boarding-house in een week. 3. Dat Holland de .beste motorwegen in Europa kon hebben en moest heb ben en de slechtste heeft. 4. Dat de Hollanders, behalve de Katholieken, een merkwaardig on godsdienstig -ras zijn, maar dat zij het, helaas- niet willen toegeven. 5. Dat zij -geen begrip van theater hebben. 6. Dat echte achterbuurten niet be staan (hoe zou dat kunnen in een land, waar zelfs de bankiers daad werkelijke socialisten zijn,). 7. Dat bolsjewisme een .zielig spook is (behalv^ in Amsterdam, waar het als eenig resultaat anti-bourgeois bouwkunde heeft voortgebracht, wel ke doet denken aan legerbarakken op zijn slechtst). 8. Dat alle tuten (bobbies, politie agenten) wérkelijk verkeersartisten zijn met een speciaal en buitengewoon gevoel voor individualiteit, en come- dianten, die het winnen van de meest schilderachtige bandieten uit den Balkan. 9. Dat iedere Hollander Maleisch kan spreken, ti Europëesche talen en dat hij gewoonlijk wel iets af weet van Engelsch. Er zijn er zelfs, die be ter Engelsch spreken dan de Ameri kanen. 10. Dat Hollandsche dienstboden be wonderenswaardig zijn op alle ma- recht kwam. De heer C. v. Leeu\ hielp de man op het drotre, welke rr buil op zijn hoofd bekwam. Het had ernstiger gevolgen kunnen hebhon. De A.-R. Kiesvereen. heeft het Bestuur uitgebreid met twee leden en wel de heeren J. P. Visser en P. Groe- neweg. Burgerlijke Stand. Bevallen: A. A. v. Eijk, geb. Steijn, z. Overleden: M. W. Moren, 30 j.; A. Luuring, 84 j.; J. v. d. Zwam, 57 j. OEGSTGEEST. Het concert, gehouden in Irene, ten bate der Wijkverpleging heeft opge bracht 70.10. Verantwoording October 1927 Ned^. Herv. Gem.: voor Diaconie f 138,59, Bus Begraafplaats 92,6S, Heilig Avondmaal 44.60, Bijbellezing f 2.53, totaal 278.40. Eeredienst 100,41; Bijbellezing 2.54, totaal 102,95. "Geestelijk werk 73,94. In- en Uitwendige Zending (Uit- pangscollecte) 50,27, .Zendingsbus sen 3,18, totaal 53,45. Totaal ge neraal 508,54. Kerkbouw: Ontvangen over Oct. 1927 28,65. De heeren A. J. Deelman, con troleur B.B. en W. Einthoven, inge nieur, vertrekken dezer dagen naar Indië, om in gouvernementsdienst te treden. HILLEGOM. Commissaris der Koningin. Gisteren bracht de Commissaris der Ko ningin een bezoek aan onze gemeente. Van de openbare gebouwen wapperde de driekleur. Van de gelegenheid om een onderhoud met de commissaris te hebben, werd dóór een tweetal ingezetenen gebruik gemaakt. Notarisbenoeming. Bij Kon. Besluit van 8 November 192? is benoemd tot notaris binnen het ar rondissement. Haarlem ter standplaats Hillegom, de heer D. Boddeüs, thans no taris te Schiedam. De heer Boddeüs, werd geboren den 3en Sept. 1873 en heelt dus den leeftijd van 54 jaar bereikt.. In 19U2 werd hij aangesteld als candidaat-notaris én den éeh Augus^ tus 1912 als notaris te Schiedam. In deze stad was de heer Boddeüs een zeer geziene persoonlijkheid. Hij was ruim 9 jaren tot op den dag van heden wethou der van Financiën. De nieuwe notaris is de Anti-Rev. be ginselen toegedaan. Onze Roomsch-Katho- lieke perszuster, De Leidsche Courant, vindt deze benoeming bevreemdend. De gemeente Hillegom is overwegend (55 ct.) Katholiek, terwijl onder deze notaris- standplaats ressorteert de geheel-Katho lieke buurtschap De Zilk in de gemeente Noordwijkerhout, zegt zij. Wij kunnen op dit oogenblik niet be- oordeelen of deze opmerking inderdaad den vorm 'van critiek mag aannemen. In elk geval is de benoemde een man van erkende bekwaamheid. Patrimonium. Op Maandag .14 November 1927, des avonds te hall' acht, wordt vergadering gehouden in gebouw „Patrimonium". Onderwerp „Medezeggenschap". Inlei der de heer A. Lagendijk. nieren, zóó zelfs, dat de dag mag ko men, waarop wij een syndicaat zullen vormen 0111 haar en bloc over het Ka naal te helpen. Haar succes danken zij aan haar kennis van de superiori teit van haar meester en aan haar diep inzicht in de stommiteit van haar meesteres, (die zij verstandiglijk steeds haar zin geven). Zijn meening over onze straatjon gens, over onze hongerigheid, onze wegen, onze achterbuurten, onze ver keersagenten, onze talenkennis en onze dienstboden, nou, Amice, daar zit heel wat in. Mijn verhaal wordt te lang om daarop in te gaan, laten wij het voor gezegd houden als van een vriendinvullen s.v.p. Ik zou wel willen, Amice, dat het bolsjewisme van onze sociaal-demo cratie op elk punt zich een even „zie lig spook" betoonde als in cle bouw trant van de coöperatieve bouw te Amsterdam. Dat we geen begrip heb ben van theater, pleit voor ons. daar om heeft hij ook zoo n slechten kijk op ons godsdienstig leven dat hij aU volgt toelicht: Toch heb ik Hollanders in grooten getale en heel punctueel naar de kerk zien gaan. In cle Protestansche ker ken* zegt men mij, is de preek einde loos. De slachtoffers gaan er om tien uur in en komen er cm twaalf uur uit. Mijn eenige verklaring hiervoor is, dat door de eeuwen heen en in zijn begeerte om Katholieke broeders te verfoeien met alle macht die in hem is, de Hollander den geest van het ge loof verloren en alleen de letter ge houden heeft. Op het o.ogenblik,. zeet men mij, gaat de wijzer den anderen kant uit en worden veel Hollanders Katholiek. Het is vreemd, dit van Holland te hooren, maar toch niet zoo erg vreemd. De afstand van pen dog- matischen Calvinist tot een dogmati- schen Katholiek is betrekkelijk klein. Och, och, dacht ik, als dat Ds. Ling beek maar niet leest, dan .krijgt be paald de Minister van Buftenlahd- sche Zaken een verzoek of hij g maatregelen wil nemen dat geen en kele Engelschman meer de Holland sche grens over komt. Intusschéii Amice, de afstand van een dogmat i- schen Calvinist tot een dogmati3chen Katholiek is betrekkelijk klein, ja gelukkig, want zij buigen beiden in ootmoed hun knieën en smeeken Cod om genade om het leven Hem te wij den. VERITAS.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 6