Zijden Kousen
Onze Schoolkousen
DAG-AGENDA.
Dinsdag 25 Oct., fs av. acht uur.
StadsgehorzaalSymphonie-Concert
door de Haarl. Orkest-Vereen.
lederen Woensdagavond 8.309.30,
Middelweg 28, Zitting v. h. Bur. v.
Aang. en Voorlichting inzake Cred iet
verschaffing.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
dor apotheken wordt vRn Manndag
17 tot en met Zondag 23 October a.s.
waargenomen door de apotoeek van
den heer P. du Croix, Rapenburg, Tel.
807.
ter heeft hem deswege veroordeeld
tot een boete van 0.50.
Verdachte is op 25 Mei j.l. als vroed-
meester tegenwoordig geweest bij de
bevalling van een vrouw in het Dia-
conessenhuis alhier. De vader van
het kind vertoefde ten tijde van de
geboorte in het buitenland.
Verdachte erkende, dat hij geen
aangifte van de geboorte van het kind
heeft gedaan. Hij was echter van
meening, dat in een geval als dit de
verplichting daartoe rust op de(n)ge-
ne, in wiens(r) huis de bevalling
plaats heeft.
Het O. M., waargenomen door mr.
Rijkens, achtte het vonnis 5 quo juist
gewezen. De opgelegde straf noemde
hij echter te gering. Eisch: 10. Uit
spraak 3 November.
WETENSCHAP EN POLITIEK.
Te Leiden zdo lezen we in „De Stan
daard'is Mr. Krabbe als Hoogleeraar in
het Staatsrecht opgevolgd door Mr. Kra
nenburg, tot dusver Hoogleeraar te Am
sterdam.
Mr. Kranenburg, aan wiens verdien
sten wij gaarne hulde brengen, is een
vooraanstaand Vrijzinnig-democraat; hij
is voorzitter van den Vrijzinnig-democra
tischen Bond. Dit geeft Mr. Marchant
aanleiding om in „De Vrijzinnig-Demo
craat" juichtonen aan te heffen over het
optreden van den nieuwen Hoogleeraar.
,.Het feit staat niet in rechtstreeksch
verband met het leven onzer partij. Toch
mag die rede. wegens haren inhoud en
om de persoonlijkheid van onzen voor
zitter. hier niet onbesproken blijven. De
opleiding, de voorlichting van onze stu-
deerende jongelingschap is van groote
beteekenis. ook voor het publieke leven,
en niet het minst ten aanzien van de
rechtswetenschap."
Zijn artikel besluit Mr. Marchant:
„Voor de Leidsche Academie en de daar
studeerende jongelingschap is het een
geluk, dat de plaats van Krabbe, over
eenkomstig diens wensch, door Kranen
burg is ingenomen. Zulke menschen ma
ken school. Hun geest wordt door wie
na hen komen levende gehouden."
Over den invloed dien een Hoogleeraar
kan hebben, over de beteekenis van de
bezetting van academische leerstoelen
voor .de richting der ontwikkeling van 't
volksleven zegt Mr. Marchant hier niets
te veel. Zij maken school. En ook voor
het politieke leven heeft dit gevolgen.
Onzerzijds is dit steeds volgehouden.
Wij hebben in de negentiende eeuw de
waarheid ervan ervaren, toen onze rich
ting door het wetenschappelijke (of on
wetenschappelijke! exclusivisme aan onze
hoogescholen in den druk was.
De Vrije Universiteit dankt haar ont
staan aan de diepe overtuiging dat het
hooger onderwijs den invloed eener we
reldbeschouwing kan stuiten of tot vol
le ontplooüng brengen.
In Mr. warchants uiting zien wij een
bevestiging te meer van de juistheid van
het inzicht, dat ons. en dat de Roomsch-
Katholieken tot Universitëits-stichting
bracht.
Bij den heer G., aan de Boter
markt. vervoegde zich iemand in zijn
winkel om drukwerk te bestellen.
Terloops vertelde deze persoon, dat
zijn motorfiets stuk was en dat de re
paratie 6.50 kostte; hij had echter
maar 5.50 bij zich.
De winkelier is er echter niet in-
geloopen en begreep dat men hem
voor 1 wilde oplichten. Bij onder
zoek bleek dat de vereeniging, waar
voor het drukwerk opgegeve.- was, er
niets vanaf wist.
Ten nadeele van B., aan de
Haarlemmerstraat is, waarschijnlijk
door inbraak, 50 uit de winkellade
ontvreemd.
BINNENLAND.
VER. GROEN VAN PRINSTERER".
De vereeniging van burgemeesters,
wethouders en secretareissen van Cal
vinistische levens- en wereldbeschou
wing „Groen van Prinsterer". kwam
gisteren in jaarvergadering te Utrecht
bijeen onder voorzitterschap van den
heer C. P. J. Dommisse, burgemeester
van Maassluis.
Na het doel der vereeniging uiteen
gezet te hebben, besprak de voorzitter
het verslag van de Staatscommissie
die werd ingesteld met het oogmerk,
een betere financieele verhouding in
het leven te roepen tusschen het Rijk
en de gemeenten!
Het gevaar wordt grooter, aldus
ging spr. voort, dat onze kleine ge
meenten door annexatiën hun religi
eus en politiek christelijk karakter
verliezen en ondergaan in. de groot
steden, om tenslotte van daaruit door
de mannen der ongeloofs te worden
geregeerd, zoodat zij de vastigheden
verliezen, die zij eeuwen hebben beze
ten. De wereldstad bekoort het zondi
ge hart en zoo God het niet verhoedt,
wordt men medegevoerd naar den af
grond van anarchisme en bolsjewis
me.
Men zal ook bij benoemingen in het
Zaterdag 22 October a.s. vindt de opening plaats, te Huizen, van den
eigen Zender der Christelijke groepen, welke geheel naar de moderne
techniek is ingericht.
Het interieur van den nieuwen Zender.
overheidsambt of ook van professoren
en leeraren, dan ook niet enkel reke
ning moeten houden met hun be
kwaamheid, maar wel terdege onder
zoeken, of deze mannen het wettig ge
zag niet zullen ondermijnen. Erkende
godloochenaars, die met de rechten
Gods niet willen rekenen, zal men we
ren. Voorts zal men ook als de gemeen
telijke overheid alles doen, om den
Zondag als rustdag in stand te houden
en alles te keeren, wat de heiliging
daarvan kan in den weg staan, zoo
zal het recht van God op dien dag ge
handhaafd kunnen worden. Bestrij
ding van zedeloosheid en drankzucht
zoowel hier als in de Koloniën zal ter
wille van den mensch en het gebod
Gods voortdurend zorg eischen. Het
zich getrouw houden aan den eenmaal
gezworen eed zal gevoeld worden een
eisch Gods te zijn, en het strafrecht
zal niet gefundeerd worden op wat in
het verstand of gemoed des menschen
opkomt, maar wel op wat God ver
ordineerd heeft en eischt.
De aftredende bestuursleden J. J.
Talsma. burgemeester van Kamerik
en Zegveld, en P. G. Laernous, wet
houder van Vlissingen, werden her
kozen.
Tot leden van de commissie, belast
met het uitbrengen van een rapport
aan de vereeniging over het voorstel
der staatscommissie inzake de rege
ling der financieele verhouding tus
schen het rijk en de gemeenten, wer
den benoemd de heeren Mr. E. Ver
kerk, burgemeester van Hedel, J. v. d.
Molen. id. van Renkem, A. M. van
Nieuwenhuizen, secretaris van Maas
sluis, G. Oprei, burgemeester van
Zwartsluis, E. J. de Lange, secretaris
van Utrecht, W. J. v. Veen, idem van
Zwijndrecht. Mr. Brouch, wethouder
van Haarlem, J.J. Talsma, burgemees
ter van Kamerik en Nauta, burgem.ees
ter van Dantumadeel.
,s Middags hield Prof. Dr. D. P. D.
Fabius, lid van den Raad van State,
en oud-hoogleeraar van de Vrije Uni
versiteit, een referaat over Groen van
Prinsterer, waaraan wij het volgende
ontleenen;
Groen heeft geleefd in lijden en tra
nen. Maar juist daarom is voor de A.
R. partij geen ware vooruitgang in
kracht te verwachten, zoolang zij zich
niet geestelijk heeft toegeëigend de
schatten in zijn werken opgestapeld.
De democratie is na de revolutie van
1918 zeer naar voren gedrongen. Even
als na de revolutie van 1848. Daarom
is zoo actueel wat Groen toen tot haar
bestrijding schreef. Evenals zijn strijd
tegen staatsalvermogen en algemeen
stemrecht. Ook heeft Groen, wellicht
niet het minst door zijn arbeid voor
de Archives de stem van de volkskern
leeren verstaan. Daarom zal er geen
klove bestaan tusschen Kamerleden
en kiezers, naarmate de eerste meer
leven uit Groen's geschriften.
Groen is tot 1828 gematigd liberaal
geweest. Hij was als Mozes in alle
wijsheid der Egyptenaren onderwe
zen. Maar daarna is hij door provid'en-
tieele omstandigheden uit de boeien
der vrijzinnigheid verlost. Aan het ka
binet des konings, bij het losbarsten
der revolutie in den omgang met
Merle d'Aubigne.
In 1831 was de A. R. opvoeding vol
tooid. Toen heeft hij zich aangesloten
bij de Secte, die „overal en altijd we
derspraak ontmoet". Als Mozes: „Ver
kiezende liever met het volk Gods kwa
lijk behandeld te worden, dan voor
een tijd de genieting der zonde te heb
ben".
In 1831 was Groen geworden anti
revolutionair in Nederlandschen zin;
Gereformeerd, Calvinist.
Groen heeft duidelijk aangewezen
het verschil tusschen hem en den
Duitscher Stahl. Ofschoon „enfant du
Revail", is hij aanstonds gegaan in
RECLAME.
kerkelijk spoor, dat der Gereformeer
de Kerk.
De Nederlander schreef 23 Januari
1924, dat Groen de leer der uitverkie
zing met kracht heeft verworpen.
Niets daarvan. Zelf schrijft hij in '48
dat hij geen bezwaar heeft tegen het
voordragen van die leer aan de kin
deren. Ook is dus niet juist Dr. Kuy-
per's voorstelling, alsof Groen eerst op
zijn sterfbed tot de belijdenis van die
leer kwam.
Voorts heeft Groen telkens het Cal
vinisme genoemd als den grond van
den Nederlandschen Staat. „Nous
sommes issus de Calvin".
Bekend is, hoe hij levenslang gewor
steld heeft voor de lagere school over
eenkomstig de gezindheid der volks;
eerst door middel van de openbare
school, na 1857 door den eisch, de bij
zondere school regel, de openbare uit
zondering. Van welken eisch de Neder
lander enkele jaren geleden nog niet
wist.
Voortdurend heeft hij strijd gevoerd
tegen het staatsalvermogen: de afgo
derij van den Staat. Hij heeft, naar hij
zelve aanteekent, gevraagd: vrijheid
van drukpers, vrijheid van vereeni
ging. vrijheid van onderwijs, vrijheid
van gewesten en gemeenten, vrijheid
van al hetgeen tot de uitoefening van
rechten en plichten behoort.
Voor de vrijheid van geweten kwam
Groen o.a. op, toen de Tweede Kamer
verontwaardigd was over een adres
der Christelijk Afgescheidene Gemeen
te te Arnhem, die verklaard had, dat
zij. als het ontwerp-Thorbecke inzake
de armenwet tot stand kwam, genade
wenschte te ontvangen, om de straffen
te lijden, maar in geen geval de rech
ten over te geven, die Godes zijn.
Voorts is van belang Groen's optre
den bij de regeling van het recht van
vereeniging en vergadering. Met
kracht heeft hij het wetsontwerp van
het ministerie de Kempenaer, alsook
dat van het eerste ministerie Thorbe-
cke, bestreden. Beide ontwerpen acht
te hij onvereenigbaar met de vrijheid
van het Nederlandsche volk.
Ten laatste nog de scheiding van
Staat en Kerk. Groen heeft die aan
vaard, mits in Christelijken zin, zoo
dat de Kerk inderdaad vrij van staats
inmenging was.
Spr. eindigde met er op te wijzen,
dat Groen Nederlander was in den vol
len zin des woords, dat hij nochtans
in stee van te vinden warme instem
ming in breeden kring, zich steeds
meer vereenzaamd, vreemdeling heeft
gevoeld, in zijn eigen vaderland. Is
hij geofferd voor een anti-revolutio
nair, een Christelijk, een Nederlandsch
Nederland, dan ligt daarin dure roe
ping. orn een waarlijk Nederlander te
willen zijn in historischen zin.
HET SPOORWEGONGEVAL BIJ DE
VINK.
Naar Het Volk verneemt, zal de
rechtbank te 's Gravenhage, naar aan
leiding van het rapport der daardoor
door haar benoemde commissie van
deskundigen overgaan tot vervolging
van de schuldigen aan het spoorweg
ongeluk bij de Vink op 8 September
van het vorig jaar.
RECLAME.
met Wol gevoerd,
Elegant, p. paar f 2,25. Sterk.
met dubbele knie, extra ver
sterkte hiel en teen, zijn bijna
onverslijtbaar
f 1,15 p. paar.
20 ets. per maat stijgend.
Breestraat 128, Tel. 1936
BUITENLAND
DE ROMEINSCHE KWESTIE.
Een officieele fascistische uitlating.
De Orders van de Fascistische Partij,
het officieele Partijblad, merkt in een be
spreking van de jongste polemiek over
de Romeinsche kwestie op, dat het gewet
tigd schijnt uit den tekst van de arti
kelen van de Osservatore Romano af te
leiden, dat het vraagstuk van een we
zenlijke politieke en juridische onafhan
kelijkheid van den Heiligen Stoel niet
noodzakelijkerwijs gebonden behoeft te
zijn aan voorwaarden van territorialen
aard. Het spreekt van zelf, dat het voor
het fascistische Italië van thans voor nu
en altijd uitgesloten is ook maar te spre
ken over een herstel, zelfs in zeer be
perkten omvang van de wereldlijke
macht, die in 1870 geëindigd is; wat naar
onze meening van onmetelijk voordeel is
geweest voor het moreel gezag van de
Roomsche kerk.
Ten aanzien van de uitlatingen van de
laatste dagen moeten de fascisten, die
zich wel bewust zijn van de macht en het
karakter van den fascistischen staat,
twee verouderde opvattingen vermijden,
die beiden ver van de werkelijkheid af
staan, en wel die van hen, die op dog
matische wijze volhouden, dat het vol
strekt onmogelijk is de Romeinsche kwes
tie op te lossen, en die van hen, die ge-
looven, dat de kwestie gemakkelijk en
snel tot oplossing te brengen is.
De geschiedenis kent geen verwikke
ling, geen knoop, die anders dan met ge
weld of met geduld en overleg is los
gemaakt en zoo is het ook met de Ro
meinsche kwestie. Het fascistische regi
me, dat de heele 20e eeuw voor zich heeft,
kan, zonder afstand te doen van een van
de fundamenteele rechten van den staat,
slagen daar, waar het democratisch-libe-
ralisme ondanks herhaalde pogingen
schipbreuk heeft geleden.
Een dergelijk besluit moge boud lij
ken, onmogelijk is het niet.
DE IN- EN UITVOERCONFERENTIE.
Ruime uitzonderingsbepalingen.
De conferentie over de afschaffing van
in- en uitvoerverboden te Genève, heeft
gisteren onder voorzitterschap van den
heer H. Colijn, een aanvang gemaakt,
met de bespreking der drie artikelen van
de ontwerp-conventie, handelende over
de uitzonderingsbepalingen en de proce
dure der beslechting van geschillen be
treffende de interpretatie der conventie,
die samen den kern der conventie vor
men.
Colijn trachtte de delegaties er toe te
bewegen, zooveel mogelijk kleur te be
kennen en een conventie te aanvaarden
met een betrekkelijk groot aantal uit
zonderingsbepalingen, die natuurlijk meer
kans heeft een groot aantal ratificaties
op zich te vereenigen, dan wel een meer
„waterdichte" conventie, welke uiteraard
slechts een beperkte toepassing zal vin
den.
Zoowel uit de gisteren gehouden dis
cussies als uit de ruim twee dozijn amen
dementen, die op de drie genoemde ar
tikelen werden ingediend, kan men af
leiden, dat, nu het er op aankomt een
klein deel der scboone resoluties der eco
nomische wereldconferentie in daden om
te zetten, de regeeringsvertegenwoordi
gers van een groot aantal staten de con
sequenties daarvan niet aandurven.
Tot de staten, die een uitbreiding van
de uitzonderingsbepalingen wenschen, be
hooren o.a. Engeland, de Vereenigde Sta
ten, Roemenië, Polen en Griekenland.
Daarentegen heeft de Duitsche delega
tie een aantal wijzigingsvoorstellen inge
diend, die beoogen de uitzonderingsbepa
lingen te beperken tot die, welke in ge
sloten handelsverdragen met name het
Fransch-Duitsche en het Duitsch-Italiaan-
sche voorkomen en die geen uitzonde
ring maken voor bijzondere en abnorma
le omstandigheden, noch voor gevallen,
waarin het gaat om bescherming van vi
tale economische en financieele belangen.
Een soortgelijk voorstel werd van Ita-
liaansche zijde ingediend.
De Nederlandsche delegatie heeft even
eens een tweetal amendementen inge
diend. Het eerste beoogt geschillen over
uitzonderingsbepalingen op de conventie
ter beslechting aan het Perm. Hof van
Internationale Justitie in Den Haag voor
te leggen, wanneer een der partijen dit
wenscht. Het tweede heeft ten doel een
snelle regeling aangaande de inwerking
treding der conventie daarin te doen op
nemen.
De conferentie zal Maandag a.s. de be
spreking over de uitzonderingsbepalin
gen voortzetten en de tusschenliggende
dagen en zittingen aan de rapporten der
commissies wijden.
DE RIJNSCHEEPVAART.
Onderhandelingen te Duisburg.
Te Duisburg worden tusschen de ver
tegenwoordigers van de Duitsche, Belgi
sche, Nederlandsche, Zwitsersche en Fran
sche bonden van personeel in de Rijn-
scheepvaart onderhandelingen gevoerd,
over het tot stand brengen van een in
ternationaal Rijnscheepvaartverdrag, waar
bij de belangen van alle arbeiders in de
Rijnscheepvaart gemeenschappelijk ge
regeld zullen worden.
Over het ontwerp-verdrag, dat een in
ternationale samenwerking van alle be
trokken personeelsbonden beoogt, is vol
ledige overeenstemming bereikt.
Het verdrag zal 1 Januari van kracht
worden.
Het individueele karakter der afzon
derlijke landen bij de behandeling van
bepaalde vraagstukken wordt door het
verdrag gehandhaafd.
DE DUITSCHE BRUINKOLENSTAKING.
De toestand onveranderd.
Gistermorgen zijn bij den rijksminister
van Arbeid de onderhandelingen tusschen
de mijnbouwondernemers en de stakende
mijnwerkers begonnen. De gedelegeerden
der vakvereeigingen hebben vooropge
steld, dat zij vasthouden aan hun eisch
tot verhooging der loonen met 12 M
Omtrent het verloop der verhandelin
gen is nog niets bekend.
Dat ze niet erg vlotten blijkt echter wel
uit het feit, dat ze gisteravond tien uur
nog niet waren afgeloopen.
Mochten de heeren het ook ditmaal on
derling niet eens kunnen worden, dan
zal de rijksminister van arbeid de zaak
aan den arbiter overgeven en diens uit
spraak waarschijnlijk bindend verklaren,
waardoor dan de staking niet langer door
de vakvereenigingen mag worden ge
steund.
DE MIJNWERKERSINTERNATIONALE.
Cook gaat niet naar Warschau.
De Poolsche consul te Londen heeft
Cook gisterochtend toen weten, dat hij
uit Warschau instructie had gekregen,
om zijn pas te viseeren.
Cook verklaarde echter, dat het nu te
laat was, om nog tijdig te Warschau
vóór de conferentie aan te komen.
KORTE BERICHTEN.
De Fransche socialistische partij
heeft geweigerd gedelegeerden te zenden
naar de viering van den verjaardag der
Russische revolutie.
Een Japansche missie is naar Rus
land vertrokken ter bestudeering van den
economischen toestand.
Er gaan geruchten over een spoedig
aftreden van den Belgischen minister
Vandervelde.
In Joego-Slavië hebben overstro
mingen groote schade aangericht.
In den Duitschen rijksdag zijn giste
ren de debatten over de rijksschoolwet
voortgezet. Het ontwerp is ten slotte naar
de commissie verwezen.
De mijnwerkersstaking in Asturie is
bijgelegd.
De 17e partij var. den schaakwed
strijd CapablancaAljechin is remise ge
worden na 59 zetten.
Lloyd George stelt gelden uit zijn
fonds beschikbaar voor de verkiezings
campagne der liberalen.
RECLAME
UIT DE OMGEVING.
LISSK
Gisterenavond wend de melk
wagen van den melkboer R. aangere
den door den Ford van bakker iV.,
doordat deze 2ijn lichten moest dem
pen en R. geen achter verlichting JhaldL
R. werd van zijn wagen geslingerd en
bekwam een gecomp imenceercfe been
breuk en hoofdwond.
De Doktoren Blok en Haase met
een pleegzuster van huize „Pius", "wa
ren spoedig aanwezig, en legden een
noodverband. Toen eindelijk de zieken
auto van Scheepmaker arriveerde,
werd de patiënt naar Reiden vervoerd
Gelukkig, dat mee ingang van 1 JNov.
a.s. alle voertuigen langs dm weg een
roods achte.-veriichting (reilecto 1
ten hebben; dat zij de ge va re
lij'k verminderen.
OEGSTGEEST.
Morgenmiddag halt 4 zal een
neder'aagwedstiijd worden gehouden
tusschen de beide Koribalclubs Fiks
II en V. E. O. II op he: terre n aan
den .Van Wyt.enbachweg.
SASSENHEIM.
Voor Patrimoniums Jubileum
fonds is door de afd. Sassenheim afge
dragen f 682,53.
Waar de aanslag f 500,bedroeg,
hebben onze Patrimoniummannen z c i
kranig geweerd. Jammer, dat er zoo
veel plaatsen zijn, waarvan die niet jje
zegd kan worden.
De collecte, die Woensdagavond
voor den arbeid van Ds. Ley use in
China werd gehouden, heett upge
bracht f57,75.
