CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN
8*'* JAARGANG
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1927
NUMMER 2240
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaal. I 2.50
Per weekf 0.19
Franco oer post per kwartaal f 2.90
Bureau: Hooigracht 35 - Leiden fjSÉSQip Telefoonnummer 2778
Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone Advertentiën per regel 22', 2 cent
Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief
Bij contract belangrijke reductie
Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling -
van ten hoogste 30 woorden, worden da
gelijks geplaatst ad. 40 cents
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen.
EERSTE BLAD.
Zij, die zich tegen 1 October a.s.
op ons blad abonneeren, ontvangen
de tot dien datum verschijnende
nummers GRATIS
DE ADMINISTRATIE.
Scherpe tegenstelling.
Wie aandachtig de stemming, die
door de pers gewekt wordt, heeft ge
volgd, zal hebben opgemerkt dat
reeds geruimen tijd, vooral onder on
ze Katholieke landgenooten, gestreefd
werd naar economisch verweer tegen
den druk van het buitenland. Ook
onder ons streden mannen als Prof.
Diepenhorst en anderen, voor actieve
handelspolitiek, maar in onzen kring
was toch de drang in die richting niet
zoo sterk als in het Roomsche kamp.
Hiervoor is wel een reden aan te
wijzen. Onze Katholieke landgenooten
in de zuidelijke provinciën ondervin
den, met name in de Keramische in
dustrie, den grooten druk door de
hooge tarieven in het buitenland. De
ze industrie is zelfs in bijzonder
moeilijke omstandigheden gekomen.
Vooral zeer sterk is dat uitgekomen
op het economisch urgentie-congres,
vanwege de Algemeene R.-K. Werkge
versvereniging te 's-Gravenhage ge
organiseerd. De Voorzitter, van dit
congTes, de heer J. P. J. Asselbergs,
drukte zich wat de behoeften aangaat
als volgt uit:
„De ervaring met het handels
verdrag met Duitscliland en de et
telijke tariefsverhoogingen in ande
re landen, heeft in en buiten het
parlement vele oogen geopend.
De roep om verlost ie worden uit
de knellende banden van het inter
nationaal protectionisme klinkt
thans heel Europa door.
De stemmen, die jarenlang in ons
land geklonken hebben, als zou met
een voortgaand protectionisme geen
rekening gehouden moeten worden,
zijn thans verstomd.
De optimisten van 1920, 1921 eri
later bewaren een volstrekt stilzwij
gen. Hun profetieën zijn door de fei
ten jammerlijk verloohend.
Wij staan in Nederland derhalve
thans voor een probleem van zeer
urgent belang.
Laten onze welbegrepen nationa
le belangen daaronder te ver
staan de belangen van heel ons
volk en niet alleen die van de
scheepvaart-maatschappijen en van
de grossiers in buitenlandsche arti
kelen het toe, af te wachten tot
internationaal een verbetering in
treedt in de handelspolitiek?
De tijd is voorbij, dat ons volk
zich tevreden stelt met den titel
van vrachtvaarder van Europa
Wat de taak van de Katholiek;
Werkgevers aangaat, die schilderde
hij als volgt:
„Dit congres wil uiting geven aan
den geest, die in alle industrieele
kringen heerscht, een geest, die
vraagt om vrijheid tot arbeiden, om
expansie, om verlossing uit de
kluisters van een onnatuurlijke con
currentie, die de Nederlandsche
volkskracht ondermijnt.
Wij vragen geen bescherming-om
dat wij zwak zouden zijn, neen, wij
vragen slechts ons de gelegenheid
te geven, te toonen hoe groot de in-
lustrieele kracht van ons volk is.
Wij vragen geen krukken om op te
strompelen, doch slechts de verwij
dering der looden schoenen, waarin
een verouderde handelspolitiek ons
beklemd houdt; wij vragen geen be
voordeeling ten koste van anderen,
doch slechts opheffing van alle ach
teruitzettingen, wij vragen geen
voorsprong in den concurrentie
strijd tusschen de volkeren, doch
clechts gelijke kansen met gelijke
wapenen.
Ik zou mij ook scherper kunnen
uitdrukken, en ik weet, dat met na
me in de Zuidelijke provincies met
onafwendbare zekerheid door hand
having der traditioneele handels
politiek een mentaliteit gekweekt
wordt, die aan het nationale saam-
hoorighèidsgevoel geen goed zal
doen.
Onze organisatie zal voortgaan
de aandacht der hooge autoriteiten
tijdig en gedocumenteerd te vesti
gen op hetgeen er leeft onder be
langrijke groepen onzer bevolking.
Onze verantwoordelijkheid is hier
mede ten einde".
Dit was duidelijke taal. Het klinkt
ris een roep uit het geprangd gemoed,
als een laatste waarschuwing.
Het is wellicht niet ver mis gezien,
als wij beweren, dat eenigszins onder
den indruk van dezen roep, die weer
klonk als een echo op de uiting van
lang verwachte hulp over de geheele
linie, de troonrede ditmaal juist aan
die economische vraag belangrijke
aandacht schonk.
Hier heeft ons Intermezzo-kabinet
een bij uitstek vruchtbaar terrein, dat
niet beroerd wordt door partijpolitiek.
Hebben wij een tijd gekend waarin
schier alle rnan van links tegen ver
standige bescherming was, nu kornt
er kentering. Zelfs onder de voor
naamste vrijhandels-apostelen, de So
ciaal-Democraten, komen nu stem
men voor die roepen om verweermid
delen.
Maar wat principieel zou unne n,
schijnt practisch nog menige moeilijk
heid te ontmoeten. Wellicht dat in
den boezem van dit Kabinet, de he
terogene samenstelling nog parten
speelt.
In elk geval is de mysterieuze be
woording van de voornaamste zinsne
de uit de troonrede hierop doelende
geen duidelijk antwoord op den roep
van de R.-K. Werkgeversorganisatie.
Integendeel hier is zelfs een zekere
tegenstelling, ja men zou geneigd zijn
te spreken van een scherpe tegenstel
ling.
Immers welke waarde ook moge
worden toegekend aan de meegespro
ken onduidelijke zinsnede, nimmer
kan zij in de richting, zoo sterk be
geerd, gaan, of zij zou in strijd komen
met andere uitlatingen in de troonre
de, die vasthouden aan het sterke be
perkingsbeginsel, dat zich nu in onze
tariefwet openbaart, vooropstellen
Men moge dan al voor sommige in
dustrieën en voor sommige artikelen
een z.g.n. dubbel tarief mogen ver
wachten, van een verschuiven in die
richting over de geheele linie zal geen
sprake zijn.
De noodzakelijkheid van een dub
bel tarief d.w.z. een matig en een
zwaar tarief, dat men toepast al naar
gelang de artikelen komen uit een
land dat onze artikelen licht of zwaar
belast, is door Mr. Steenberghe op bo
vengenoemd congres uiteengezet
Deze urgentie drong hij als volgt
aan:
„Zoo ooit dan is thans het oogen-
blik voor Nederland gekomen, om
uit zijn indolentie te ontwaken. Wij
hebben noodig een dubbel tarief
voor onzen export en een bescher
ming voor onze, door abnormalen
invoer bedreigde industrietakken.
Wij vragen geen protectionisme.
Wij vragen hulp tegen abnormale
omstandigheden.
Men voert ons tegen, ons land is
een exportland. Zeker, maar ver
geet niet, dat een binnenlandsche
basis ook voor een exportindustrie
noodig is.
En een dubbel tarief van invoer
rechten is juist en alleen voor on
zen export noodig.
Opdat bij het afsluiten van han-
delstractaten wij ook werkelijk on
derhandelaar kunnen zijn en geen
bedelaar.
Een land, dat met ons onderhan
delt, geeft niets om onze meestbe-
gunstiging; ook zonder die meestbe-
gunstiging ondervindt het aan onze
grens geen grootere moeilijkheden.
Het uitblijven van een verdrag met
Spanje is hiervan een bewijs.
Als wij onderhandelen, geeft het
andere land slechts dan de meestbe-
gunstiging, wanneer wij meestbe-
gunstiging gevenplus nog wat.
Ook dit leert het Duitsche verdrag.
Juist nu is het de tijd, een onder
handelstarief in te stellen".
Wij twijfelen niet, of nu van zoovele
zijden de tegenstelling tusschen het
gevraagde en het gebodene, die zoo
zeer uiteenloopen, wordt aangewezen,
zal ook in het Parlement daaraan alle
aandacht gewijd worden.
Is van de Regeerng geen gaan in de
gewenschte richting te verwachten,
dan de voorbeelden op ander ter
rein liggen erzal de Volksvertegen
woordiging in die richting dringen.
Hoe men nu ook over de details 10-
ge denken, het vraagstuk in zijn ge-
heelen omvang verdient met meer
aandacht te worden beschouwd dan
blijkens de troonrede de Regeering
voornemens is.
Over het hoever valt te praten, maar
een gaan in de richting door het ur
gentie-congres gewezen is noodzake
lijk.
STADSNIEUWS.
GEMEENTERAAD.
In de vergadering van den gemeen
teraad op Maandag 26 September zul
len alsnog worden behandeld na punt
13:
14. Praeadvies op de verzoeken van
de afd. Leiden van den Ned. R.-K.
Volksbond en den Leidschen Bestuur-
dersbond, in zake verhooging van den
prijs van gascokes door de Stedelijke
Lichtfabrieken.
15. Beantwoording van de interpel
latie van den heer Van Stralen, inzake
de opzegging van huur aan eenige be
woners van gemeentewoningen.
GOUDEN JUBILEUM
J. O. EN H. SIERAT.
Een zeldzaam jubileum, mocht he
den op de bekende Dekenfabriek der
firma Zuurdeeg en Zn. alhier onder
groote belangstelling worden gevierd.
De gebroeders J. C. en H. S i e r a t
mochten den dag herdenken waarop
zij voor 50 jaren als jongelingen in
dienst traden bij genoemde firma en
een halve eeuw onafgebroken werk
zaam zijn geweest.
De gebroeders Sierat zijn in Leiden
geen onbekenden. Vooral de heer J. C.
Sierat, die, meer als zijn broer, zich
bewogen heelt op het terrein van het
Christelijk leven, geniet om zijn veler
lei arbeid in vroeger dagen en thans
nog, algemeene bekendheid.
De heer H. Sierat staat bekend als
„een stille in den lande", iemand die,
hoewel van harte de Chr. belijdenis
dienende, nooit op eenig terrein naar
voren trad.
Dit neemt niet weg dat hem als
trouw en accuraat werker op de fa
briek, in den loop der jaren een leiden
de positie werd toegewezen als mees
terknecht, welke functie hij reeds 20
jaren heeft vervuld.
Anders staat het men den heer J. C.
Sierat, die èn door zijn arbeid op de
Jongelingsver. „Prediker" èn door zijn
functie als concierge van dit gebouw,
èn als Zondagsschoolonderwijzer in
„Prediker" in tal van kringen bekend
en geacht is geworden.
In Juni 188-4 werd hij benoemd tot
concierge van het gebouw „Prediker"
en mocht als zoodanig in 1909 zijn 25-
jarig jubileum vieren. Bij de nieuw
bouw in 1911 heeft hij zich terugge
trokken, zoodat hij ruim 27 jaar als
zoodanig in functie is geweest.
Op welk een nauwgezette wijze de
heer Sierat daarin krachtig bijge
staan door zijn echtgenoote deze
functie heeft vervuld, kunnen zij ge
tuigen die hem of-als leerling der Zon
dagsschool of als lid der Knapen- en
Jongelingsvereen. of als bezoeker van
vergaderingen in Prediker, in dien ar
beid hebben gadegeslagen.
Hij stond midden in het leven van
Prediker met zijn wijdvertakten ar
beid en was er als 't ware het middel
punt van.
De heer Sierat is voorzitter geweest
van de Jongeliedenvereen., bibliothe
caris van de Jongelingsvereen, be
stuurslid van de Zondagsschool, waar
van hij ook nu nog steeds onderwijzer
is. Volgend jaar hoopt hij zijn 50-jarig
jubeleum als Zondagsschoolonderwij
zer te herdenken. Ook in de sociale
actie heeft de heer Sierat steeds mee
geleefd. Nog steeds is hij lid van Pa
trimonium en van de Chr. Textielar-
heidersvereen. „Unitas".
Uit dit alles mag blijken, welk een
arbeidzaam leven de jubilaris achter
zich heeft. Overal werd en wordt hij
om zijn aangenaam karakter bemind
door alle voorstanders van de Chr. ac
tie, maar ook daarbuiten. Hoeveel men
schen die op de Zondagsschool bij hem
in de klas hebben gezeten en than9
lang getrouwd zijn en zelf kinderen
bezitten, zien niet op dien tijd met ge
noegen terug.
Een welbesteed leven hebben de nu
jubileerende broeders achter den rug.
Een leven van nauwgezette plichtsbe
trachting en toewijding tot 's Heeren
dienst.
Maatschappelijk en kerkelijk mogen
hun namen met eere worden genoemd.
En wij twijfelen niet, of in hun bei
der harten en die van hun familiele
den zal de danktoon voor wat God hen
gaf en schonk in deze halve eeuw
op den dag van heden niet ontbreken.
Ook bij hen is het woord der Schrift
in rijke vervulling gegaan: „De Heere
zal genade en eere geven."
Dat de jubilarissen op hartelijke
wijze gehuldigd zijn spreekt vanzelf.
Per auto werden ze vanmorgen van
hun woning gehaald en in het Xabrieks
gebouw ontvangen. Het portiershuisje,
waarin de jongste der broeders, de
heer H. Sierat eiken dag zijn werk
uitvoert, was prachtig vesierd evenals
de werkplaats, die met groen en guir
landes was behangen. De Jubilarissen
werden gecomplimenteerd door den fa-
briekschef, die in korte woorden zijn
erkentelijkheid voor hun arbeid uitte
en de wensch uitsprak, dat aan deze
vijftig jaar nog velen zouden worden
toegevoegd in dienst der firma.
Namens het fabrieks- en kantoor
personeel bood spr. elk der gebroeders
een enveloppe aan, waarvoor de jubi
larissen hun dank betuigden, terwijl
de heer J. C. Sierat nog wees op de
saamhoorigheid die steeds onder het
personeel heerscht. Spr. zei tenslotte,
dat het resultaat da: verkregen is.
slechts te danken is aan Gods onmis-
baren zegen.
Nadat de jubilarissen hun versierde
werkplaatsen hadden bewonderd, wer
den zij in den loop van den morgen
op het kantoor ontvangen door den
heer F. C. Zuurdeeg, die hun in de
eerste plaats zijn gelukwenschen aan
bood, eraan herinnerende, dat zij ge
durig veel lust en ijver tot hun werk
hadden betoond en voor die veelvuldi
ge toewijding zijn weigemeente erken
telijkheid meende te moeten betuigen,
hetwelk vergezeld ging van de gebrui
kelijke enveloppe met inhoud.
De oudste der jubilarissen danRte
geroerd voor deze woorden, eraan her
innerende, dat zij zelf 4 geslachten van
de heer.en Zuurdeeg hadden meege
maakt, terwijl de familie Sierat van
vader op zoon reeds meer dan 100
jaar aan de firma verbonden w?s.
Nadat nog vele oude herinneringen
waren opgehaald, mochten zij dezen
verderen dag in den kring hunner fa
milie doorbrengen, om daar de vele
gelukwenschen van hen, die hen kwa
men complimenteeren, in ontvangst
te nemen.
INVALLEN DER POLITIE BIJ
INDONESISCHE STUDENTEN.
Zooals reeds gemeld hadden niet
alleen hier maar ook te Amsterdam
en Den Haag invallen plaats hij Indo
nesische studenten, die verdacht wor
den betrokken te zijn bij het commu
nistisch complot, dat eenigen tijd ge
leden ontdekt werd en ter zake waar
van toen huiszoekingen plaats von
den, met gevolg dat verschillende
schrifturen in beslag werden geno
men.
Gisternacht hadden verschillende
arrestaties plaats. In den vroegen och
tend werd door twee inspecteurs der
Haagsche recherche te "s-Gravenhage
o.a. gearresteerd Mohammed H., voor
zitter van „Perhimpoenan Indonesia".
De inval had ten doel enkele Indo
nesische studenten, die betrokken zijn
bij de actie van de vereeniging Per
himpoenan Indonesia, te arresteeren.
Twee Indonesische studenten, ge
naamd A en S„ waarvan de een woon
achtig was in de VVasstraat en ge
huwd is, de ander tijdelijk verbleef
bij een zijner vrienden op de Kaiser-
straat, zijn door de politie uit hun bed
gelicht en in arrest gesteld.
Twee andere Indonesische studen
ten, die gezocht werden, bleken niet
aanwezig te zijn. Enkele der Leidsche
studenten, waar de invallen zijn ge
daan, lieten zich zeer gereserveerd
uit, en verklaarden, dat het hun onbe
grijpelijk was, op welken grond de
justitie die maatregelen trof. Juist
eenige dagen geleden is de postcen-
suur voor hen opgeheven en ook zijn
hun kortgeleden hun paspoorten te
ruggegeven en konden ze zich per
trein naar het buitenland hegeven.
Achteraf beschouwd, meenen ze
hierin te zien een list van de justitie
om hen zorgeloos te maken.
De twee gearresteerde studenten
zijn in den loop van den voormiddag
voor den rechter-commissaris te 's-
Gravenhage geleid.
Men meldt uit Den Haag d.d. giste
ren:
Omtrent de in den afgeloopen nacht
plaats gehad hebbende invallen in wo
ningen van Indonesische studenten te
Amsterdam, Leiden en 's-Gravenhage,
en de daaropgevolgde arrestaties, ver
nemen wij nog nader dat Mohammed
H. garresteerd is in zijn woning aan
de Adelheidstraat te 's-Gravenhage
en reeds hedenochtend naar het Huis
van bewaring is overgebracht.
Wapens zijn bij de huiszoekingen
niet gevonden,
Naar wij verder nog vernemen be
stond reeds sedert eenigen tijd het
voornemen om tot arrestatie over te
gaan. Dat er nu werd ingegrepen is
hiervan het gevolg dat het aan de po
litie ter oore was gekomen dat -één
der verdachten, die door de politie be
schouwd wordt als een der hoofdper
sonen, met een te Leiden woonachtige
student, op het punt stond het land te
verlaten.
Omtrent de arrestatie kan nog het
volgende worden medegedeeld:
De Comsmissie, die indertijd, nadat
een communistisch complot was ont
dekt op last van de Justitie werd be
noemd om de toen bij Indonesische
studenten in beslag genomen docu
menten te onderzoeken en die eenigen
tijd geleden haar rapport betreffendde
dat onderzoek bij de Justitie indien
de, is naar wij vernemen, sindsdien in
overleg met de Justitie steeds verder
gegaan met het verzamelen van gege
vens betreffende de verhouding welke
er bestond tusschen sommige Indone
sische studenten hier te lande en de
communistische agitatie in Indië.
zoomede omtrent het contact van die
studenten met Moskou
In den laatsten tijd moeten er ver
schillende nieuwe feiten ter kennis
van de Justitie zijn rekomon. Toen
nu deze gisteren vernam dat een
Leidsch student S. A.. oen der ver
dachten. binnen enkele dngen naar
Indië zou vertrekken, aehtte zij het
oogenblik gekomen omin te grijpen.
De twee studenten, die hier ter ste
de zijn gearresteerd en waartoe be-
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
Het zilveren jubileum van Prof. Dr.
L. Knappert als hoogleeraar te Leiden.
Buitenland
Het vliegongeluk In Beieren.
De slotvergaderingen van de com
missies der Volkenbondsvergadering.
De zitting der Assemblée.
hoort genoeme S., zijn ook reeds in
het Huis van Bewaring te 's-Graven
hage ingesloten.
Zij worden verdacht van het mis
drijf bedoeld in artikel 131 Wetboek
van Strafrecht (opruiing;.
HULDIGING VAN PROF. KNAPPERT
Heden, Zaterdag, is het 25 jaar ge
leden, dat prof. dr. L. Knappert aan
de Leidsche Universiteit het ambt
van hoogleeraar in de geschiedenis en
de leerstellingen van de Ned. Herv.
Kerk aanvaardde. Met het oog hierop
had zich uit ambtgenooten, leerlin
gen, vrienden e.a. een comité ge
vormd ten einde aan den sympathie
ken hoogieeraar op dezen dag een be
scheiden aandenken te overhandigen.
Vanmiddag heeft ten huize van
prof. Knappert de aanbieding van dit
geschenk, bestaande uit een tiental
hoeken, waarvan de commissie de
keus aan prof. Knappert had gelaten,
plaats gehad, in tegenwoordigheid
van vrijwel alle leden der commissie.
De voorzitter der commissie, de oud-
hoogleeraar prof, dr. P. J. Blok, richt
te hier het woord tot prof. Knappert.
Na medegedeeld te hebben, dat het
comité dezen dag tot een feestdag
heeft willen maken vervolgde prof.
Blok aldus:
Wij willen U heden begroeten als
den verdienstelijken beoefenaar onzer
vaderlandsche geschiedenis, in het
bijzonder van de kerkgeschiedenis
van ons vaderland, nog meer in het
bijzonder van die van het protestan
ti, me in de Ned. Herv. Kérk, waaraan
gij naast belangrijke handboeken
zoovele artikelen hebt gewijd; als den
warmen vaderlander, vol liefde voor
onzen over alle werelddeelen versprei-
den stam, onze taal, onze letteren;
als den onvermoelden kampioen voor
het behoud van ons natuur- en plaat
selijk schoon; als den warmen geest-
driftigen vriend van Leidens heden en
verleden; als den warmen vereerder
van het glorierijke bestaan onzer uni
versiteit; als den ijverigen bevorde
raar van het vrijzinnig-protestant-
sche beginsel in de Nederlandsch
Hervormde Kerk en ander© protes-
tantsche kerkgenootschappen; als den
gemoedelijken vriend van zeer velen
in uw omgeving, wiens beminnelijk
optimisme, ook al hebt gij ook d© sla
gen van het leven moeten ondervin
den, velen heeft gesteund en bemoe
digd.
Wij bieden U.als bewijs van onz©
belangstelling in uw 25-jarig profes
soraat een aantal boeken aan, naar
welker bezit gij, nar.r wij meenen, hebt
verlangd, en verder op zekere bladzij
de van het eerste boek de aanwijzing
van een bedra-cr aan geld, waarmede
gij alles kunt doen wat gij wilt, be
halve dat gij het niet moogt wegge
ven, want de gevers wensch ten, dat
gij het voor Uw persoonlijk gebruik
zoudt aanwenden. De namen van de
gevers vindt gij in het hierbij gevoeg
de album, opgeschreven floor onzen
vriend, de heer W. van der I aan. die
zijn calligrafïsche kunstvaardigheid
bplangloos tot onzen dienst stelde.
Spr. eindigde met tie verwachting,
dat prof. Knappert nog vele laren met
zijn veelzijdige werkzaamheid mocht
voortgaan.
Met een hartelijk woord van dank
nam prof. Knappert hierna het ge
schenk in ontvangst.
DE WINKELWFFr.
De iury, die aangezocht was uit de
Haarlemsehe Middenstands-centrale,
ter booordeeling van de etalages is gis
teren den geheelen dag druk in touw
geweest. Gisteravond half zeven onge
veer was ze met de vaststelling der
punten gereed en werd de verzegelde
enveloppe, waarin hot rapport van de
jury, aan de onbevooroordeelde per<
ter hand gesteld, die het zal deponee-
ren in de etalage op de Vischmarkt,
waar de prijzen voor het publiek wor
den tentoongesteld.
Men nam daarna plaats aan hel di
ner in den Vergulden Turk. dat dooi
de Winkelweek-commissie aangebo
den was aan de jury en de pers. De
voorzitter van de jury, de beer Ten
Boom presideerde de tafel.
Er is aan deze tafel menig harte
lijk woord gesproken, zoowel door de
Haarlemmers, als door de Leidenaars,
Vooral werd besproken het noodzak?
lijke van een organisatorische geest in