CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN 8*'* JAARGANG ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1927 NUMMER 2240 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal. I 2.50 Per weekf 0.19 Franco oer post per kwartaal f 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden fjSÉSQip Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertentiën per regel 22', 2 cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tarief Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling - van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen. EERSTE BLAD. Zij, die zich tegen 1 October a.s. op ons blad abonneeren, ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers GRATIS DE ADMINISTRATIE. Scherpe tegenstelling. Wie aandachtig de stemming, die door de pers gewekt wordt, heeft ge volgd, zal hebben opgemerkt dat reeds geruimen tijd, vooral onder on ze Katholieke landgenooten, gestreefd werd naar economisch verweer tegen den druk van het buitenland. Ook onder ons streden mannen als Prof. Diepenhorst en anderen, voor actieve handelspolitiek, maar in onzen kring was toch de drang in die richting niet zoo sterk als in het Roomsche kamp. Hiervoor is wel een reden aan te wijzen. Onze Katholieke landgenooten in de zuidelijke provinciën ondervin den, met name in de Keramische in dustrie, den grooten druk door de hooge tarieven in het buitenland. De ze industrie is zelfs in bijzonder moeilijke omstandigheden gekomen. Vooral zeer sterk is dat uitgekomen op het economisch urgentie-congres, vanwege de Algemeene R.-K. Werkge versvereniging te 's-Gravenhage ge organiseerd. De Voorzitter, van dit congTes, de heer J. P. J. Asselbergs, drukte zich wat de behoeften aangaat als volgt uit: „De ervaring met het handels verdrag met Duitscliland en de et telijke tariefsverhoogingen in ande re landen, heeft in en buiten het parlement vele oogen geopend. De roep om verlost ie worden uit de knellende banden van het inter nationaal protectionisme klinkt thans heel Europa door. De stemmen, die jarenlang in ons land geklonken hebben, als zou met een voortgaand protectionisme geen rekening gehouden moeten worden, zijn thans verstomd. De optimisten van 1920, 1921 eri later bewaren een volstrekt stilzwij gen. Hun profetieën zijn door de fei ten jammerlijk verloohend. Wij staan in Nederland derhalve thans voor een probleem van zeer urgent belang. Laten onze welbegrepen nationa le belangen daaronder te ver staan de belangen van heel ons volk en niet alleen die van de scheepvaart-maatschappijen en van de grossiers in buitenlandsche arti kelen het toe, af te wachten tot internationaal een verbetering in treedt in de handelspolitiek? De tijd is voorbij, dat ons volk zich tevreden stelt met den titel van vrachtvaarder van Europa Wat de taak van de Katholiek; Werkgevers aangaat, die schilderde hij als volgt: „Dit congres wil uiting geven aan den geest, die in alle industrieele kringen heerscht, een geest, die vraagt om vrijheid tot arbeiden, om expansie, om verlossing uit de kluisters van een onnatuurlijke con currentie, die de Nederlandsche volkskracht ondermijnt. Wij vragen geen bescherming-om dat wij zwak zouden zijn, neen, wij vragen slechts ons de gelegenheid te geven, te toonen hoe groot de in- lustrieele kracht van ons volk is. Wij vragen geen krukken om op te strompelen, doch slechts de verwij dering der looden schoenen, waarin een verouderde handelspolitiek ons beklemd houdt; wij vragen geen be voordeeling ten koste van anderen, doch slechts opheffing van alle ach teruitzettingen, wij vragen geen voorsprong in den concurrentie strijd tusschen de volkeren, doch clechts gelijke kansen met gelijke wapenen. Ik zou mij ook scherper kunnen uitdrukken, en ik weet, dat met na me in de Zuidelijke provincies met onafwendbare zekerheid door hand having der traditioneele handels politiek een mentaliteit gekweekt wordt, die aan het nationale saam- hoorighèidsgevoel geen goed zal doen. Onze organisatie zal voortgaan de aandacht der hooge autoriteiten tijdig en gedocumenteerd te vesti gen op hetgeen er leeft onder be langrijke groepen onzer bevolking. Onze verantwoordelijkheid is hier mede ten einde". Dit was duidelijke taal. Het klinkt ris een roep uit het geprangd gemoed, als een laatste waarschuwing. Het is wellicht niet ver mis gezien, als wij beweren, dat eenigszins onder den indruk van dezen roep, die weer klonk als een echo op de uiting van lang verwachte hulp over de geheele linie, de troonrede ditmaal juist aan die economische vraag belangrijke aandacht schonk. Hier heeft ons Intermezzo-kabinet een bij uitstek vruchtbaar terrein, dat niet beroerd wordt door partijpolitiek. Hebben wij een tijd gekend waarin schier alle rnan van links tegen ver standige bescherming was, nu kornt er kentering. Zelfs onder de voor naamste vrijhandels-apostelen, de So ciaal-Democraten, komen nu stem men voor die roepen om verweermid delen. Maar wat principieel zou unne n, schijnt practisch nog menige moeilijk heid te ontmoeten. Wellicht dat in den boezem van dit Kabinet, de he terogene samenstelling nog parten speelt. In elk geval is de mysterieuze be woording van de voornaamste zinsne de uit de troonrede hierop doelende geen duidelijk antwoord op den roep van de R.-K. Werkgeversorganisatie. Integendeel hier is zelfs een zekere tegenstelling, ja men zou geneigd zijn te spreken van een scherpe tegenstel ling. Immers welke waarde ook moge worden toegekend aan de meegespro ken onduidelijke zinsnede, nimmer kan zij in de richting, zoo sterk be geerd, gaan, of zij zou in strijd komen met andere uitlatingen in de troonre de, die vasthouden aan het sterke be perkingsbeginsel, dat zich nu in onze tariefwet openbaart, vooropstellen Men moge dan al voor sommige in dustrieën en voor sommige artikelen een z.g.n. dubbel tarief mogen ver wachten, van een verschuiven in die richting over de geheele linie zal geen sprake zijn. De noodzakelijkheid van een dub bel tarief d.w.z. een matig en een zwaar tarief, dat men toepast al naar gelang de artikelen komen uit een land dat onze artikelen licht of zwaar belast, is door Mr. Steenberghe op bo vengenoemd congres uiteengezet Deze urgentie drong hij als volgt aan: „Zoo ooit dan is thans het oogen- blik voor Nederland gekomen, om uit zijn indolentie te ontwaken. Wij hebben noodig een dubbel tarief voor onzen export en een bescher ming voor onze, door abnormalen invoer bedreigde industrietakken. Wij vragen geen protectionisme. Wij vragen hulp tegen abnormale omstandigheden. Men voert ons tegen, ons land is een exportland. Zeker, maar ver geet niet, dat een binnenlandsche basis ook voor een exportindustrie noodig is. En een dubbel tarief van invoer rechten is juist en alleen voor on zen export noodig. Opdat bij het afsluiten van han- delstractaten wij ook werkelijk on derhandelaar kunnen zijn en geen bedelaar. Een land, dat met ons onderhan delt, geeft niets om onze meestbe- gunstiging; ook zonder die meestbe- gunstiging ondervindt het aan onze grens geen grootere moeilijkheden. Het uitblijven van een verdrag met Spanje is hiervan een bewijs. Als wij onderhandelen, geeft het andere land slechts dan de meestbe- gunstiging, wanneer wij meestbe- gunstiging gevenplus nog wat. Ook dit leert het Duitsche verdrag. Juist nu is het de tijd, een onder handelstarief in te stellen". Wij twijfelen niet, of nu van zoovele zijden de tegenstelling tusschen het gevraagde en het gebodene, die zoo zeer uiteenloopen, wordt aangewezen, zal ook in het Parlement daaraan alle aandacht gewijd worden. Is van de Regeerng geen gaan in de gewenschte richting te verwachten, dan de voorbeelden op ander ter rein liggen erzal de Volksvertegen woordiging in die richting dringen. Hoe men nu ook over de details 10- ge denken, het vraagstuk in zijn ge- heelen omvang verdient met meer aandacht te worden beschouwd dan blijkens de troonrede de Regeering voornemens is. Over het hoever valt te praten, maar een gaan in de richting door het ur gentie-congres gewezen is noodzake lijk. STADSNIEUWS. GEMEENTERAAD. In de vergadering van den gemeen teraad op Maandag 26 September zul len alsnog worden behandeld na punt 13: 14. Praeadvies op de verzoeken van de afd. Leiden van den Ned. R.-K. Volksbond en den Leidschen Bestuur- dersbond, in zake verhooging van den prijs van gascokes door de Stedelijke Lichtfabrieken. 15. Beantwoording van de interpel latie van den heer Van Stralen, inzake de opzegging van huur aan eenige be woners van gemeentewoningen. GOUDEN JUBILEUM J. O. EN H. SIERAT. Een zeldzaam jubileum, mocht he den op de bekende Dekenfabriek der firma Zuurdeeg en Zn. alhier onder groote belangstelling worden gevierd. De gebroeders J. C. en H. S i e r a t mochten den dag herdenken waarop zij voor 50 jaren als jongelingen in dienst traden bij genoemde firma en een halve eeuw onafgebroken werk zaam zijn geweest. De gebroeders Sierat zijn in Leiden geen onbekenden. Vooral de heer J. C. Sierat, die, meer als zijn broer, zich bewogen heelt op het terrein van het Christelijk leven, geniet om zijn veler lei arbeid in vroeger dagen en thans nog, algemeene bekendheid. De heer H. Sierat staat bekend als „een stille in den lande", iemand die, hoewel van harte de Chr. belijdenis dienende, nooit op eenig terrein naar voren trad. Dit neemt niet weg dat hem als trouw en accuraat werker op de fa briek, in den loop der jaren een leiden de positie werd toegewezen als mees terknecht, welke functie hij reeds 20 jaren heeft vervuld. Anders staat het men den heer J. C. Sierat, die èn door zijn arbeid op de Jongelingsver. „Prediker" èn door zijn functie als concierge van dit gebouw, èn als Zondagsschoolonderwijzer in „Prediker" in tal van kringen bekend en geacht is geworden. In Juni 188-4 werd hij benoemd tot concierge van het gebouw „Prediker" en mocht als zoodanig in 1909 zijn 25- jarig jubileum vieren. Bij de nieuw bouw in 1911 heeft hij zich terugge trokken, zoodat hij ruim 27 jaar als zoodanig in functie is geweest. Op welk een nauwgezette wijze de heer Sierat daarin krachtig bijge staan door zijn echtgenoote deze functie heeft vervuld, kunnen zij ge tuigen die hem of-als leerling der Zon dagsschool of als lid der Knapen- en Jongelingsvereen. of als bezoeker van vergaderingen in Prediker, in dien ar beid hebben gadegeslagen. Hij stond midden in het leven van Prediker met zijn wijdvertakten ar beid en was er als 't ware het middel punt van. De heer Sierat is voorzitter geweest van de Jongeliedenvereen., bibliothe caris van de Jongelingsvereen, be stuurslid van de Zondagsschool, waar van hij ook nu nog steeds onderwijzer is. Volgend jaar hoopt hij zijn 50-jarig jubeleum als Zondagsschoolonderwij zer te herdenken. Ook in de sociale actie heeft de heer Sierat steeds mee geleefd. Nog steeds is hij lid van Pa trimonium en van de Chr. Textielar- heidersvereen. „Unitas". Uit dit alles mag blijken, welk een arbeidzaam leven de jubilaris achter zich heeft. Overal werd en wordt hij om zijn aangenaam karakter bemind door alle voorstanders van de Chr. ac tie, maar ook daarbuiten. Hoeveel men schen die op de Zondagsschool bij hem in de klas hebben gezeten en than9 lang getrouwd zijn en zelf kinderen bezitten, zien niet op dien tijd met ge noegen terug. Een welbesteed leven hebben de nu jubileerende broeders achter den rug. Een leven van nauwgezette plichtsbe trachting en toewijding tot 's Heeren dienst. Maatschappelijk en kerkelijk mogen hun namen met eere worden genoemd. En wij twijfelen niet, of in hun bei der harten en die van hun familiele den zal de danktoon voor wat God hen gaf en schonk in deze halve eeuw op den dag van heden niet ontbreken. Ook bij hen is het woord der Schrift in rijke vervulling gegaan: „De Heere zal genade en eere geven." Dat de jubilarissen op hartelijke wijze gehuldigd zijn spreekt vanzelf. Per auto werden ze vanmorgen van hun woning gehaald en in het Xabrieks gebouw ontvangen. Het portiershuisje, waarin de jongste der broeders, de heer H. Sierat eiken dag zijn werk uitvoert, was prachtig vesierd evenals de werkplaats, die met groen en guir landes was behangen. De Jubilarissen werden gecomplimenteerd door den fa- briekschef, die in korte woorden zijn erkentelijkheid voor hun arbeid uitte en de wensch uitsprak, dat aan deze vijftig jaar nog velen zouden worden toegevoegd in dienst der firma. Namens het fabrieks- en kantoor personeel bood spr. elk der gebroeders een enveloppe aan, waarvoor de jubi larissen hun dank betuigden, terwijl de heer J. C. Sierat nog wees op de saamhoorigheid die steeds onder het personeel heerscht. Spr. zei tenslotte, dat het resultaat da: verkregen is. slechts te danken is aan Gods onmis- baren zegen. Nadat de jubilarissen hun versierde werkplaatsen hadden bewonderd, wer den zij in den loop van den morgen op het kantoor ontvangen door den heer F. C. Zuurdeeg, die hun in de eerste plaats zijn gelukwenschen aan bood, eraan herinnerende, dat zij ge durig veel lust en ijver tot hun werk hadden betoond en voor die veelvuldi ge toewijding zijn weigemeente erken telijkheid meende te moeten betuigen, hetwelk vergezeld ging van de gebrui kelijke enveloppe met inhoud. De oudste der jubilarissen danRte geroerd voor deze woorden, eraan her innerende, dat zij zelf 4 geslachten van de heer.en Zuurdeeg hadden meege maakt, terwijl de familie Sierat van vader op zoon reeds meer dan 100 jaar aan de firma verbonden w?s. Nadat nog vele oude herinneringen waren opgehaald, mochten zij dezen verderen dag in den kring hunner fa milie doorbrengen, om daar de vele gelukwenschen van hen, die hen kwa men complimenteeren, in ontvangst te nemen. INVALLEN DER POLITIE BIJ INDONESISCHE STUDENTEN. Zooals reeds gemeld hadden niet alleen hier maar ook te Amsterdam en Den Haag invallen plaats hij Indo nesische studenten, die verdacht wor den betrokken te zijn bij het commu nistisch complot, dat eenigen tijd ge leden ontdekt werd en ter zake waar van toen huiszoekingen plaats von den, met gevolg dat verschillende schrifturen in beslag werden geno men. Gisternacht hadden verschillende arrestaties plaats. In den vroegen och tend werd door twee inspecteurs der Haagsche recherche te "s-Gravenhage o.a. gearresteerd Mohammed H., voor zitter van „Perhimpoenan Indonesia". De inval had ten doel enkele Indo nesische studenten, die betrokken zijn bij de actie van de vereeniging Per himpoenan Indonesia, te arresteeren. Twee Indonesische studenten, ge naamd A en S„ waarvan de een woon achtig was in de VVasstraat en ge huwd is, de ander tijdelijk verbleef bij een zijner vrienden op de Kaiser- straat, zijn door de politie uit hun bed gelicht en in arrest gesteld. Twee andere Indonesische studen ten, die gezocht werden, bleken niet aanwezig te zijn. Enkele der Leidsche studenten, waar de invallen zijn ge daan, lieten zich zeer gereserveerd uit, en verklaarden, dat het hun onbe grijpelijk was, op welken grond de justitie die maatregelen trof. Juist eenige dagen geleden is de postcen- suur voor hen opgeheven en ook zijn hun kortgeleden hun paspoorten te ruggegeven en konden ze zich per trein naar het buitenland hegeven. Achteraf beschouwd, meenen ze hierin te zien een list van de justitie om hen zorgeloos te maken. De twee gearresteerde studenten zijn in den loop van den voormiddag voor den rechter-commissaris te 's- Gravenhage geleid. Men meldt uit Den Haag d.d. giste ren: Omtrent de in den afgeloopen nacht plaats gehad hebbende invallen in wo ningen van Indonesische studenten te Amsterdam, Leiden en 's-Gravenhage, en de daaropgevolgde arrestaties, ver nemen wij nog nader dat Mohammed H. garresteerd is in zijn woning aan de Adelheidstraat te 's-Gravenhage en reeds hedenochtend naar het Huis van bewaring is overgebracht. Wapens zijn bij de huiszoekingen niet gevonden, Naar wij verder nog vernemen be stond reeds sedert eenigen tijd het voornemen om tot arrestatie over te gaan. Dat er nu werd ingegrepen is hiervan het gevolg dat het aan de po litie ter oore was gekomen dat -één der verdachten, die door de politie be schouwd wordt als een der hoofdper sonen, met een te Leiden woonachtige student, op het punt stond het land te verlaten. Omtrent de arrestatie kan nog het volgende worden medegedeeld: De Comsmissie, die indertijd, nadat een communistisch complot was ont dekt op last van de Justitie werd be noemd om de toen bij Indonesische studenten in beslag genomen docu menten te onderzoeken en die eenigen tijd geleden haar rapport betreffendde dat onderzoek bij de Justitie indien de, is naar wij vernemen, sindsdien in overleg met de Justitie steeds verder gegaan met het verzamelen van gege vens betreffende de verhouding welke er bestond tusschen sommige Indone sische studenten hier te lande en de communistische agitatie in Indië. zoomede omtrent het contact van die studenten met Moskou In den laatsten tijd moeten er ver schillende nieuwe feiten ter kennis van de Justitie zijn rekomon. Toen nu deze gisteren vernam dat een Leidsch student S. A.. oen der ver dachten. binnen enkele dngen naar Indië zou vertrekken, aehtte zij het oogenblik gekomen omin te grijpen. De twee studenten, die hier ter ste de zijn gearresteerd en waartoe be- Belangrijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Het zilveren jubileum van Prof. Dr. L. Knappert als hoogleeraar te Leiden. Buitenland Het vliegongeluk In Beieren. De slotvergaderingen van de com missies der Volkenbondsvergadering. De zitting der Assemblée. hoort genoeme S., zijn ook reeds in het Huis van Bewaring te 's-Graven hage ingesloten. Zij worden verdacht van het mis drijf bedoeld in artikel 131 Wetboek van Strafrecht (opruiing;. HULDIGING VAN PROF. KNAPPERT Heden, Zaterdag, is het 25 jaar ge leden, dat prof. dr. L. Knappert aan de Leidsche Universiteit het ambt van hoogleeraar in de geschiedenis en de leerstellingen van de Ned. Herv. Kerk aanvaardde. Met het oog hierop had zich uit ambtgenooten, leerlin gen, vrienden e.a. een comité ge vormd ten einde aan den sympathie ken hoogieeraar op dezen dag een be scheiden aandenken te overhandigen. Vanmiddag heeft ten huize van prof. Knappert de aanbieding van dit geschenk, bestaande uit een tiental hoeken, waarvan de commissie de keus aan prof. Knappert had gelaten, plaats gehad, in tegenwoordigheid van vrijwel alle leden der commissie. De voorzitter der commissie, de oud- hoogleeraar prof, dr. P. J. Blok, richt te hier het woord tot prof. Knappert. Na medegedeeld te hebben, dat het comité dezen dag tot een feestdag heeft willen maken vervolgde prof. Blok aldus: Wij willen U heden begroeten als den verdienstelijken beoefenaar onzer vaderlandsche geschiedenis, in het bijzonder van de kerkgeschiedenis van ons vaderland, nog meer in het bijzonder van die van het protestan ti, me in de Ned. Herv. Kérk, waaraan gij naast belangrijke handboeken zoovele artikelen hebt gewijd; als den warmen vaderlander, vol liefde voor onzen over alle werelddeelen versprei- den stam, onze taal, onze letteren; als den onvermoelden kampioen voor het behoud van ons natuur- en plaat selijk schoon; als den warmen geest- driftigen vriend van Leidens heden en verleden; als den warmen vereerder van het glorierijke bestaan onzer uni versiteit; als den ijverigen bevorde raar van het vrijzinnig-protestant- sche beginsel in de Nederlandsch Hervormde Kerk en ander© protes- tantsche kerkgenootschappen; als den gemoedelijken vriend van zeer velen in uw omgeving, wiens beminnelijk optimisme, ook al hebt gij ook d© sla gen van het leven moeten ondervin den, velen heeft gesteund en bemoe digd. Wij bieden U.als bewijs van onz© belangstelling in uw 25-jarig profes soraat een aantal boeken aan, naar welker bezit gij, nar.r wij meenen, hebt verlangd, en verder op zekere bladzij de van het eerste boek de aanwijzing van een bedra-cr aan geld, waarmede gij alles kunt doen wat gij wilt, be halve dat gij het niet moogt wegge ven, want de gevers wensch ten, dat gij het voor Uw persoonlijk gebruik zoudt aanwenden. De namen van de gevers vindt gij in het hierbij gevoeg de album, opgeschreven floor onzen vriend, de heer W. van der I aan. die zijn calligrafïsche kunstvaardigheid bplangloos tot onzen dienst stelde. Spr. eindigde met tie verwachting, dat prof. Knappert nog vele laren met zijn veelzijdige werkzaamheid mocht voortgaan. Met een hartelijk woord van dank nam prof. Knappert hierna het ge schenk in ontvangst. DE WINKELWFFr. De iury, die aangezocht was uit de Haarlemsehe Middenstands-centrale, ter booordeeling van de etalages is gis teren den geheelen dag druk in touw geweest. Gisteravond half zeven onge veer was ze met de vaststelling der punten gereed en werd de verzegelde enveloppe, waarin hot rapport van de jury, aan de onbevooroordeelde per< ter hand gesteld, die het zal deponee- ren in de etalage op de Vischmarkt, waar de prijzen voor het publiek wor den tentoongesteld. Men nam daarna plaats aan hel di ner in den Vergulden Turk. dat dooi de Winkelweek-commissie aangebo den was aan de jury en de pers. De voorzitter van de jury, de beer Ten Boom presideerde de tafel. Er is aan deze tafel menig harte lijk woord gesproken, zoowel door de Haarlemmers, als door de Leidenaars, Vooral werd besproken het noodzak? lijke van een organisatorische geest in

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1