2778 CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN en OMSTREKEN Dit nummer bestaat uil TWEE Bladen. EERSTE BLAD. Beiangrljkste nieuws in dit Hummer. 8S'° JAARGANG VRIJDAG 9 SEPTEMBER 1927 NUMMER 2227 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaali 2.50 Per weeki 0.19 Franco per post per kwartaal f 2.90 Bureau: Hooigracht 35 - Leiden |£jjil£fgp Telefoonnummer 2778 Postbox 20 Postgiro 58936 Aangesloten op het Streeknet Lisse ADVERTENTIE-PRIJS Gewone Advertenticn per regel 22l/s cent Ingezonden Mededeelingen dubbel tariei Bij contract belangrijke reductie Kleine Advertentiën - bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden da gelijks geplaatst ad. 40 cents Ons nieuwe telefoon nummer is Y Gemeentelijke belastingdruk. In de komende weken heeft meer dan gewone aandacht de financieele toestand van de gemeenten. De begrooting voor 1928 is den ra den aangeboden en daarop zijn weer ramingen van uitgaven gedaan, waar tegenover noodzakelijk inkomsten moeten staan. Deze inkomsten bestaan voor het grootste deel uit directe be lastingen. Voor een niet gering deel spiegelt zich de welstand der gemeente-finan- ciën af in deze belastingen. Leeft de gemeente zuinig, zoodat zij geringe be hoeften heeft, of heeft de gemeente natuurlijke hulpbronnen, of veel in woners met groote inkomens, dan kan de belasting matig zijn. Daarente gen zijn er ook gemeenten, waar de grootste zuinigheid niet verhinderen kan een zeer zware belastingdruk te hebben. Gisteren namen wij uit de N. Prov. Gron. Courant reeds een beschouwing over, betreffende dezen belastingdruk waaruit bleek dat de gemeenten in het algemeen zijn achtergebleven in de belastingverlaging. Verminderde het Rijk van 4 op 2.7 en de Provinciën van 4.9 op 2.5, de Gemeenten brachten het niet verder dan een vermindering van 5 op 4. Leerzaam zijn deze cijfers zeker. Uit de onlangs door het Centraal Bureau voor de Statistiek gepubli ceerde jaarcijfers over den belasting druk blijkt voorts het volgende: De opbrengst der Rijksbelastingen bedroeg in de jaren 19001904 totaal 80 pet.; in het jaar 1925 was deze op brengst gedaald tot 71 pet.; terwijl do totaalopbrengst der gemeentebeiastin- gen welke in 1900—1904 bedroeg 18 petin 1925 was gestegen tot 27 pet. Ruim 66 pet. van alle aangeslagen en ln de Rijksinkomstenbelasting heeft een inkomen beneden 2000 85 pet een inkomen beneden 3000; en ruim 94 pet. een inkomen beneden 5000. Van het totaal aangeslagenen in de vermogensbelasting heeft ruim 67 pet. een vermogen beneden ƒ50.000; ruim 85 pet. een vermogen beneden 100.000 en bijna 94 pet. een vermogen beneden 200.000. In dit verband moge er nog aan worden herinnerd, dat. inkomens be neden 800 en vermogens beneden 16.000 van deze belastingen zijn vrij gesteld. Wanneer men de algemeene levens wijze in Nederland gadeslaat is er in derdaad reden om zich over deze cij fers te verbazen. De totale belastingdruk hoezeer be langrijk verschillend in de verscheide ne gemeenten, is weder toegenomen. Veilig kan worden geconcludeerd, dat verbetering in den algemeenen toe stand zal uitblijven, indien ook niet de gemeenten er naar streven hun uitga ven te beperken. Toch wordt in vele gemeenten niet alleen van geene ver laging van lasten gerept, maar wordt kalmweg over verhooging gesproken als gingen niet reeds nu de heffingen de grenzen der redelijke perken te buiten. Dit alles klemt, te meer, waar de bevolking in ons land zoo snel toe neemt, dat Nederland een jaarlijk- srlien aanwas der bevolking heeft van meer dan 100.000 zielen. Om aan dezen aanwas kapitaal en arbeid te verschaffen is onafgebroken kapitaalvorming noodzakelijk, wil in de toekomst het levenspeil der bevol king op dezelfde hoogte worden ge handhaafd. Om hiertoe echter te kun nen geraken, blijft vermindering ook van gemeentelijken belastingdruk ge biedend noodzakelijk. Doch ook om andere redenen is het noodig in de gemeentepolitiek op ver sobering aan te sturen. Meer en meer openbaart zich een drang om van boven af belastingver mindering en bezuiniging in het al gemeen voor te schrijven. Men ver wacht zelfs van het toezicht van Ged. Staten onvoldoende resultaat en zou het liefst zien dat de Regeering in greep. Het is o.a. niemand minder dan <ie oud-burgemeester van Rotterdam, Mr. Zimmerman, die dit voorstaat. Hier dreigt voor de gemeentelijke autonomie een gevaar. Een gevaar niet zoozeer van de rechterzijde dan wel van de linkerzijde. Daarom is het noodig dat onzerzijds voor de zelfstandigheid van de ge meenten worde gewaakt en met ernst naar versobering worde gestreefd. Naar versobering en verlaging van be lastingdruk. STADSNIEUWS. PRINSES JULIANA STUDENTE. Naar wij uit goede bron vernemen, zal H K. H. Prinses Juliana zich a.s. Dinsdag 12 September in laten schrij ven, als noviet bij de Vereeniging voor Vrouwelijke' Studenten alhier (V.V.SL.) PROF. PLU. Prof. Dr. P. C. Flu, hoogleeraar in de tropische hygiëne, heeft zich heden, vergezeld van zijn echtgenoote, voor 3 maanden naar West-Indië begeven, tot het doen van onderzoekingen en het verzamelen van studiemateriaal ten behoeve van het Instituut voor tropische geneeskunde alhier. AFSCHEID Ds. GOEDHARD. Zondagavond zal in de Pieterskerk Ds. J. G. W. Goedhard, beroepen pre dikant te Zeist, afscheid nemen van de Ned. Herv. Gem. alhier. REGROETINGSAVOND HERHA- LINGSOEFENINGSPLICHTIGEN. Gisteravond werd in het Chr. Mili tair Tehuis aan den Morschweg een begroetingsavond gehouden voor de militairen die voor de herhalingsoefe ningen onder de wapenen zijn geko men. Zooals altijd, heerschte er ook nu weer eeri gezellige sfeer in het zaaltja. Vader Joosten met zijn onafscheide lijke lange pijp die de meeste militai ren nog van vroeger kende, had zeer spoedig de kennis weer aangeknoopt en zorgde er wel voor, dat zijn jongens zich dadelijk op hun gemak voelden. De avond stond onder leiding van den heer A. Mulder, voorzitter van het Chr. Militair Tehuis die na opening op de gebruikelijke wijze bij vernieu wing allen een hartelijk welkom toe riep en er op wees, dat het Militair Tehuis altijd voor hen open stond. Kapitein Kuyper hield een korte welkomstrede. Spr. begon met te zeg gen dat het wel eens goed is, wanneer de soldaat zijn officier ook eens ziet buiten het exercitieveld. Want hier in dit tehuis staat men tegenover elkaar als mensch tegenover mensch. De Ne- derl. staat heeft het noodig gevonden vele menschen uit hun tehuis te halen en kan hen geen ander tehuis aanbie den. Een tehuis moet afgestemd zijn op de ziel. In een tehuis moet men zijn God kunnen ontmoeten. En dat wil het Mil. Tehuis geven. Er zijn er on der de wapenen die gezwicht zijn voor de noodzaak van 't geweld, dat zijn de Vaderlandsloozen en zulken zijn ge vaarlijk voor hun omgeving. Ze pro- beeren te nemen de rust van uw ziel, aldus spr. Daarom zal er steeds ge streden moeten worden om aan de verleiding geen gehoor te geven. Die vaderlandsloozen prediken de vrijheid, maar ze begrijpen niet, dat er slechts vrijheid kan bestaan, wanneer ze ge bonden is aan Gods wetten. En die wetten bereiken hun hoogste span ning in dé liefde. Het communisme predikt haat tegen God en kan niet anders dan een hel op aarde brengen. Spr. wekt allen op in de kazerne te toonen, dat ze zijn krijgsknechten, niet alleen van de Koningin, maar boven al van Koning Jezus. Met luid applaus werd deze rede be groet. De avond werd verder gezellig door gebracht. Aan het begin der bijeen komst werden staande twee couplet ten van het Wilhelmus gezongen. Do militairen werdén nog toegesproken door Vader Joosten, die in hartelijke en welgekozen woorden de band die hem aan hén bond, weder versterk te. Er werden een paar stukjes voor gelezen, er v >rd getracteerd en last not least er was muziek. Een paar Leidenaars hadden zich gaarne be schikbaar gesteld om met piano en viool de stemming er in te houden, wat dan ook opperbest gelukte. Af en toe kon het muisstil zijn in de zaal Wanneer de muziek speelde, een be wijs, dat de jongens het wisten te waardeeren en ook werkelijk genoten Telkens na elk stukje daverde het ap plaus los. De avond werd met gebed door den heer Questroo gesloten. Wij zijn er van overtuigd, dat de genen, die dezen begroetingsavomi meemaakten, ook propagandisten zullen zijn voor het Chr. Mil. Tehuis. ONTSPANNING VOOR MILITAIREN Het Algemeen Comité voor Ont spanning van Herhalingsplichtigen bij het 4e Reg. Inf. September 1927, or ganiseerde een grooten avond van muziek tn voordrachten, te geven in de Stadsgehoorzaal on Maandag 12 September a.s. te half 8 precies. Me dewerking zullen verleenen bet Leidsch Muziekcorps, dir. de heer Joh. Geyp, met een welgekozen zestal or kestnummers,en N.V. Sanders' Ge mengd Koor „De Ster" onder uitne mende leiding van d3n heer W. J. Mi- zee. Wie zich herinnert den goeden indruk, welke dit koor maakte op alle hoorders bij de enkele gelegenheden, waarop het zich liet hooren, en ook hoe een uitvoering op een der beken de Haagsche Zangavonden van Ar nold Spoel voor Sanders' Koor één groot succes Vas, weet bij voorbaat, iets goeds is te verwachten van de uitvoering der zes zangnummers. Het Comité slaagde er te elfder ure nog in de medewerking te verkrijgen van den lieer en mevrouw van Riems dijk uit Heerde, die onder meer met hun Veluwsche liedjes zullen ko men. De heer Aug. L. Reimeringer, voorzitter van het Alg. Comité, zal den avond met een korte rede openen. Door een bijzonderen samenloop van omstandigheden kan alleen aan militairen van het garnizoen toegang worden verleend, aangezien de zaal te klein zou wezen voor den anders stellig grooten toeloop van publiek, doordat een vrij belangrijk deel der zaalruimte wordt ingenomen, even als het podium, door bloemen- en plantengroepen aangebracht vanwe ge de afdeeling Leiden en Omstreken der Kon. Maatschappij voor Tuin bouw- en Plantkunde, ten behoeve der den volgenden dag te openen Ju bileum-tentoonstelling. Men moest elkander van beide zijden tegemoet komen, zouden niet beide plannen mislukken. Uit erkentelijkheid voor deze tegemoetkoming verleent de Mij. van Tuinbouw- en Plantkunde aan herhalingsplichtige militairen toe gang tot de tentoonstelling voor den halven entree-prijs. Het Alg. Comité mag dus de militairen van het 4e Reg. Inf. en van het 6e Reg. Veldart. op a.s. Maandag 12 Sept. ontvangen in een prachtig versierde zaal. Voorts organiseerde het Alg. Comi té een serie-wedstrijd voetbal tus- schen de 3 bataljons van 4 R. I., waar van de eindkamp plaats heeft op 15 September' des avonds half 6 op het Schuttersveld; muziek uit Leiderdorp zal zich hierbij doen hooren. De prijs- uitdeeling heeft dienzelfden Donder dagavond plaats in de Concertzaal 1 Union aan de Steenstraat, 'waar ver der voor de militairen een tooneeb voorstelling wordt gegeven. Tot de overige ontspanningsavon den binnen of buiten de kazerne, ook die welke van andere organisaties uitgaan, werkte het Alg. Comité rechtstreeks of zijdelings mede. Wij twijfelen niet, gezien de voor komende medewerking van alle auto riteiten en de veelzijdigheid der on derscheiden programma's, of de tijd van hun herhalingsoefeningen zal, ondanks de niet te miskennen bezwa ren daar aan verbonden, voor de be trokkenen, zeer veraangenaamd wor den. WIJZIGING IN DEN TREINENLOOP Met de nieuwe wintel-dienstregeling der Ned. Spoorwegen, die Zondag 2 \tober a.s .-al aanvangen, zullen volgens de ».Tei op het traject Am sterdamRotterdam, alle stoomtrei nen vervallen, behalve die naar Bel gië en Frankrijk rijden. Alle treinen komen van of gaan naar Amsterdam. Trein 1109 (vertrek 6.06 van Leiden) naar Eindhoven, na 1 October a s. van Den Haag, zoodat reizigers uit Leiden en omstreken via Utrecht moeter. gaan. Trein 36 uit Nijmegen loopt niet meer door tot Lei den, maar eindigt in Den Haag, ter wijl de laatste trein (No. 194) uit Rot terdam, die t. jeins in Leiden eindigt, om 0 10 uur doorgaat naar Amster darn. Op verzoek is nog een trein inge legd, die om 23.57 van Rotterdam ver trekt en om 0.21 uur in Den Haag aan komt. Alle treinen blijven maar één minuut staan. EEN JAAR GELEDEN. Het is vandaag juist een jaar gele den, dat bij „de Vink" het spoorweg ongeluk plaats had, dat aan eenigc menschen het leven gekost heeft. HEVIGE BRAND. Gisteravond heeft alhier in het per ceel Hoefstraat 13, een felle uitslaan de brand gewoed. In dit perceel woont beneden de koopman Blazer die een winkel in gedragen kleederen en twee de hands meubelen heeft. Op de bo venverdieping woont de kleermaker Stuart en zijn gezin. Toen nu gistermiddag half vijf on geveer de vrouw van S. met haar moeder in het tuintje aan de Jan van Houtkade bezig waren, werden ze plot seling gewaarschuwd, dat het huis voor in brand stond. De jonge vrouw wier anderhalf jarig kindje boven te slapen lag, snelde naar boven om het kind te redden en haar man te waar schuwen, die daar zat te werken. Ze kon echter biet meer langs de trap terug, zoo grepen de vlammen om zich heen. Daarom werd toevlucht gezocht tot het achterraam, dat op de Jan v. Houtkade uitziet, waardoor de per sonen met groote moeite gered kon den worden. Door buren en voorbijgangers wer den intusschen eenige meubelen uit het huis gehaald. Toen de brandweer ter plaatse ver scheen, en dat was reeds zeer spoedig na het uitbreken van den brandy stond het voorhuis reeds in lichte laaie. Dat de brandweer ondanks dit alles zeer goed werk geleverd heeft, blijkt wel uit het feit, dat de brand tot het voorhuis beperkt bleef en aan de kant van de Jan van Houtkade bij na niets van den brand te merken viel. Een half uur nadat ze gearriveerd was had de brandweer de vlammen goed deels onder de knie. De schade is aan merkelijk. Van een tegenovergelegen perceel werd de gevel beschadigd, doordat de hitte van het vuur de verf geheel afbladderde en de ruiten wer den ingespoten. De oorzaak is vermoedelijk, dat kort voor het uitbreken van den brand de echtgenoote van Blazer in den win kel met een kaars had gezocht. Ver moedelijk is deze met een der kle dingstukken in aanraking gekomen en is daardoor de brand ontstaan. De inboedel van beide gezinnen was ver zekerd, evenals het huis, dat aan de heeren Van der Poel en Lagerberg toe behoort. LEIDSCHE BURGERWACHT. Aanstaande Zaterdag is het de laatste schietdag voor wat betreft: Personeele Baan; Veteranen Afd.; Afd. A.; Afd. B.; en vrije Baan, van 5 tot 8 uur n.m. op de Schietbanen te Kat wijk. Op Zaterdag 17 September wordt overeenkomstig de bepalingen ver schoten de „Pijnacker Hordijk Beker". Op Zaterdag 24 September zal de schietvaardigheidsproef worden afge nomen, eveneens te Katwijk, aanvan gende om 5 uur n.m. DE DIEFSTAL VAN 2650. Zooals bekend is heeft de politie den dader van de diefstal van het geld kistje, inhoudende 2650, bij de fam. R., aan de Jan van Houtkade, gevat en heeft deze, Zekere J. v. V., bekend het geld gestolen te hebben. Nader vernemen we hieromtrent Jat de man beweert het kistje met in houd in het water van de Vliet nabij AUemansgeest, geworpen te hebben, reeds voordat hij van diefstal verdacht werd. Hij heeft daarbij nauwkeurig plaats, en tijd opgegeven en zoodoen de is de politie op onderzoek uitge gaan, evenwel zonder resultaat. Om de zaak evenwel grondig te on derzoeken heeft vanmorgen een dui ker van de N.V. Van der Graaf en Koelman's bergings- en transportbe drijf uit Rotterdam, genaamd J. M. Houcke, tie bedoelde plek geheel afge zocht, maar, terwijl wij dit schrijven, is het ook hem niet mogen gelukken het kistje boven water te brengen, hoewel toch de heer Houcks beweer de, dat de bodem daar ter plaatse zeer hard is en het onmogelijk kan verzakt zijn. „Als het er ligt, moet ik het vinden", zei hij. Het onderzoek is echter nog druk aan de gang en de mogelijkheid dat het gevonden wordt, bestaat nog, hoewel de duiker reeds verschillende malen de plek meter voor meter afgezocht heeft. DIERENBESCHERMING. Wij ontvingen de jaarverslagen 1926 van de afdeeling Leiden en Omstre ken van de Ned. Ver. tot Bescherming van Dieren en van de Vereeniging „Het Leidsche Dierenasyl". Deze verslagen zijn ter jaarverga dering reeds besproken en we hebben toen ook een overzicht daarvan ge plaatst. Daarom volstaan we thans met de aandacht van onze lezers te vestigen op dit. sympathieke werk, dat ons aller steun verdient. Het secretariaat der beide vereeni- gifigen is gevestigd hij Mevrouw J. C. van PoelgeestBrand, Ouderzorg, te Leiderdorp. B! nnenland. De heer Colijn zal heden vermoede lijk worden benoemd tot voorzitter der conferentie voor in- en uitvoerver boden cp 17 October te Genève. Prinses Juliana als studente. Onderzoek naar aanleiding van het ongeluk van de Gooiscbe Stoomtram. Buitenland Een aanval cp de politiok der groo te mogendheden te Genève. Chamberlain steunt het Finscke veiligheidsvoorstel. De Poolsche vertegenwoordiger bij den Volkenbond heeft zijn regeerivg om nieuwe instructies gevraagd. Groote ongerustheid over het Oceaanvliegtuig „Sir John Carling' Hedenmiddag werd de brandweer gealarmeerd voor een brand, die was uitgebroken op een vuilnisschuit, lig gende in het Galgewater. Het brandje was spoedig gebluscht. BINNENLAND. DE EXPLOSIE IN EEN LANDHUIS TE LAREN (N.-H.) Zoóals men zich herinneren zal, is op 31 Augustus j.l. in het aan de To renlaan te Laren (N.-H.) gelegen land huis „De Den" een heetwater-accumu- lator ontploft. Tengevolge daarvan was aan de achterzijde van het huis 'n groot gedeelte van den buitenmuur weggeslagen, terwijl de zolderingen van beide verdiepingen en het dak zeer gehavend waren. Ook de overi ge gedeelten van het perceel waren min of meer beschadigd en vertoon den duidelijk de gevolgen van de ont ploffing. In zijn kwaliteit van hulpofficier van justitie is toen door den burge meester jhr. H. L. M. van Nispen tot Sevenaer, een commissie van deskun digen benoemd, bestaande uit de hee ren G. W. van Barneveld Kooy, J. J. F. Bartels, A. Citroen en R. Martini, welke belast werd met het instellen van een onderzoek van het ongeval. Uit het rapport dier commissie, dat thans is verschenen, blijkt dat de commissie tot de conclusie is geko men dat de explosie te wijten is aan: le. het niet werken van de automati sche stroomuitschakeling; 2e. het niet functionneeren van het veiligheids ventiel, dat bij juiste werking de ge volgen van de sub. 1 genoemde sto ring had moeten opheffen. ZWEMVEREEN. „DE ZIJL". Door de Zwemvereeniging „De Zijl is het diploma van geoefend gekleed zwemmer(ster) uitgereikt aan de Dames: L. Lefeber, W. C. Stammers, W. L. Blansjaar, M. C. Brokaar, C. v. d. Mark, J. D. Kuiper, M. Kraayen- brink en W. v. d. Mark en de heeren: Fr. v. Velzen, A. v. d. Reyden, K. Stik- kelorum, H. C. Kosto, J. G. v. Winger den, H. Stol, J. Sieval, C. Oostwoudër, J. P. Zweistra, L. Ouwerkerk, W. Gee- ve, C. Pont, J. H. de Heide, S. Brouwer, G. v. Ruiten, J. Wolters, A. Sieval. EEN DEMENTI VAN HET KAMER LID JOEKES. De heer Mr. Joe'kes, lid van de Tweede Kamer, verzoekt opname van liet volgende: De bladen bevatten op 19 Juli een Aneta-telegram uit Soerabaia, "melden de dat volgens een bericht in het Soerabajasch Handelsblad (van den redacteur van dat blad in -NederlandI bi] den inval in de woning van een' aantal Indonesische studenten brie- \en waren gevonden, die in hoog© mate compromitteerend waren, o.a. voor den ondergeteekende. Daar een tegenspraak mijnerzijds van dit bericht wellicht n et overtui gend zou zijn, voor hen, die niet reeds zelf de.n inho-d er van nar waarde konden schatten, wendde ik mij tot den Minister van Justitie met het verzoetk om inlichtingen op grond waarvan bedoek! ber'cht voor zoover het mil be'rof was verschenen en krachtens mededeeling van wie cli'„ ge chied 'was. Ik ontving daarop onder dagteek e~ ning van .5 September het vo'gc-nuo schri]en: ,,ln antwoord op uw neven er.ncM schrij\en. heb ik de eer 1 Ho.og- Ede! est rente mede te dee en. «ht onder de bij de te 's irnv r-niigge ei l eiden gehouden huis ioek n uni a ui ge roffen papieren geen br'ei van uw hand is gevonden, zoocla: aan hei. door „U bedoeld bericht, waarvan <k ste'ler niet bekend is, feitelijke grond ontbreekt. De Min ster van Just tie J. DUNNER". Een bericht, waaraan „feitelijke grond ontbreekt", heet in het Hol- landsch le.igeru He. chicaneuze karak ter van het bericht is hiermede vast gesteld. Ik ben overtuigd, dat ten aanzien van de andere in dit bericht genoem de personen, de heeren Cramer en deining, de zaak in wezen niet ander si

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1