Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN 8,,e JAARGANG MAANDAG 29 AUGUSTUS 1927 NUMMER 2217 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal i 2.50 Per week .......I 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 De Glindhorst. ïn onze Geref. kringen zal met groo- te ontsteltenis kennis zijn genomen van het feit, dat de stichting „De Glindhorst" failliet verklaard is. Men hoopte, dat, nu de wonden van de moreele slag die de stichting had getroffen, weer genezen en er zelfs een opgewekte en opwekkende jaar vergadering gehouden kon worden, ook spoedig de financieele zorgen zich wat zouden ontspannen. Helaas, nu juist komt het bericht van dit faillissement, aangevraagd door een der obligatiehouders. Het Utr. Dagblad geeft daaromtrent de volgende bijzonderheden: „Een faillissement was reeds lang dreigende. Het was geen geheim, dat het er met de financiën van de Glindhorst niet rooskleurig uitzag. In totaal heeft de> stichting, als wij juist zijn ingelicht, een bedrag van ongeveer zeven ton aan obligaties en schuldbekentenissen uitstaan, waarop nog nooit rente is oetaald, om de eenvoudige reden, dat het geld er niet voor was. Deze finan cieele noodtoestand heeft het be stuur al meermalen aanleiding ge geven bij de Gereformeerde Kerken in Nederland om financieele steun aan te kloppen. De stichting leeft zoozeer in het Gereformeerde volk, dat deze oproeping nooit zonder re sultaat bleef. Evenwel, er was veel noodig. Speciaal omdat één van de groote kwalen der stichting is: het bijna steeds ontbreken van de noo- dige kasgelden. De regeering geeft wel een belangrijke subsidie aan de Glindhorst, doch betaalt dit zooda nig uit, dat de stichting eigenlijk gedurende langen tijd dit bedrag moet voorschieten. Gebrek aan kas middelen heeft dan ook aan de lei ders van de Glindhorst heel wat moeilijkheden gegeven. Niettegen staande er dus van de Gerefor meerde Kerken niet onbelangrijke bedragen aan steun binnenkwamen, «bleef toch steeds een faillissements aanvrage als een Damocles-zwaard boven het hoofd hangen in verband met het feit, dat de obligatiehou ders nog nooit rente van hun geld gehad hebben en onder hen meer dan eens een "strooming is geweest om rentebetaling te forceeren. De verwachting is, dat de regeering op de een of an dere wijze terzake van dit faillissement zal ingre pen. Men heeft daarop des te meer hoop, omdat het eerste kind, dat na de bekende catastrophe op de Glind horst is geplaatst, een zoogenaamd regeeringskind is geweest, waaruit dus blijken mag, dat bij de regee ring voldoende belangstelling voor de stichting bestaat". In dit bericht treft ons de zin dien wij spatieerden. De Regeering heeft een zekere schuld dat de kasgeld-po sitie van de Stichting zoo slecht stond. Hoewel begrijpelijk, en'tot op zekere hoogte te verdedigen, is de uit betaling van subsidie achteraf voor veel inrichtingen v. onderwijs, barm hartigheid en dergelijke, zeer nadee- lig. Groote sommen moeten vaak wor den voorgeschoten. Wanneer dan 'ook geen vermogende personen hun opof fering zoover uitstrekken, dat zij voortdurend het noodige kasgeld voorschieten, moet een aanzienlijk bedrag aan rente worden betaald, het geen uiteraard onnoodig zou zijn wanneer subsidies en andere bedra gen vooraf werden betaald. Daarom mag met eenigen aandrang een beroep op de Regeermg worden gedaan. Maar daarnaast staat ook dat De Glindhorst zoo niet mag ondergaan. Ook de Regeering heeft hier partij te kiezen, omdat de periode van herstel, thans aangevangen, niet op deze wijze mag verbroken worden. De gezonde basis van het beheer der Stichting is nu gebleken. De Re geering staat sympathiek tegenover de coëducatie. Daarom is ingrijpen noodig. STADSNIEUWS. GEMEENTEZAKEN. Amendement-Verweij. De Heer Verweij heeft aan den Ge meenteraad voorgesteld in de verorde ning, regelende de samenstelling en werkkring der commissie van bijstand inzake het onderwijs het volgende arti kel toe te voegen „De commissie en ieder harer leden „hebben te allen tijde recht van toe- „gang tot alle inrichtingen van onderwijs. BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22'/» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. „Zij zijn tevens bevoegd inzage te „nemen van alle boeken en bescheiden „tot de administratie dier inrichtingen t.behoorende." DANKBAAR, MAAR NIET VOLDAAN Men schrijft ons: Gedurende de weken, die verloopen zijn, nadat wij ons laatste artikel in zonden, heeft de Leidsche Middenstand niet stil gezeten. Dat constateeren wij met vreugde, temeer daar het eigenlijk nog in den vacantietijd is. Daar is aller eerst de voorbereiding der winkelweek, welke reeds veel arbeid vraagt. Geluk kig werd reeds veel medewerking toegezegd, en er bestaat alle reden eenj goed geslaagde winkelweek te mogen verwachten. Doch intusschen is men er ook toe overgegaan een Middenstands-Centrale te Leiden op te richten. Deze Centrale is eigenlijk de vereeniging van de drie besturen der drie Middenstands vereeni gingen, zoodat zij, die van één der vereenigingen bestuurslid zijntegelijk ook als lid van deze Centrale worden aangenomen. Hierdoor hoopt men in de toekomst beter te kunnen samenwerken, en te recht. Hiermede is dan een onzer idealen verwezenlijkt, want wij hadden er reeds verscheidene malen in de artikelen, welke van onze hand verschenen, op gewezen hoe wenschelijk het was, dat een dergelijke Centrale zou worden opgericht. Wij zijn dus dankbaar dat het nu zoover gekomen is. Voldaan zijn wij echter geenszins. Wij hadden zoo gehoopt dat men van de zijde der Chr. Middenstands veree niging er nu ook toe zou overgaan, vroegtijdig contact te zoeken met de nieuw benoemde raadsleden, om deze de belangen van den Middenstand op het hart te binden. Al spoedig zullen de nieuwe raadsleden in functe treden en dan moet toch eigenlijk zooiets voor dien tijd geregeld zijn wil men, dat bij de eerstvolgende begrootingsdebatten, de Middenstandsbelangen aan de raadsleden bekend zullen zijn. Doch het kan nog, het is nog niet te laat. Maar dan moet het spoedig gebeuren. WINKELWEEK. Met de vrijwillige aanmeldingen voor deelname aan de Winkelweek gaat het uitstekend en overtreft zelfs de ver wachting. Toch zou de Commissie zoo graag nog meer deelnemers willen inschrijven, want een Winkelweek kan alleen dan slagen, als alle winkeliers eendrachtig samenwerken en een goed georgani seerde Winkelweek komt den geheelen middenstand ten goede. Er is deze keer voor de winkeliers geen enkele reden zich afzijdig te houden, daar verschil lende bezwaren van vorige winkelwe ken geheel zijn omzeild. Ook van het beschikbaar stellen van medaille's is de Commissie teruggekomen. Voor elke bekroonde etalage wordt een diploma uitgereikt, zoodat alle prijswinners ge lijk zijn. Achterblijvers, kijkt nu eens niet de kat uit den boom of parisiteert van het werk Uwer collega's, doch geeft U on verwijld op bij den secretaris, den heer Joh. Geijtenbeek, daar de inschrij ving blijkens, advertentie in dit blad onherroepelijk 1 Sept. wordt gesloten. HARTELIJK. Zaterdagavond wilde de in den mi litairen dienst zijnde zoon van den heer H. op den Ouden Rijn een bezoek brengen aan zijn oudsrlijke woning. Aangezien de verhouding tusschen de kinderen en hun tweede Moeder veel te wens. hen overlaat, was de ontvangst nu niet bepaald liefderlijk, Moederlief die niet voor de poes is, gooide zoonlief de deur uit. Zoonlief maakte korte metten en kreeg assisten tie van de politie, om een en ander nog uit z'n kamer te halen. Dat een en ander veel bekijks had, laat zich begrijpen. vies, dat bij het geven van voorlich ting hij beroepskeuze een openbaar gemeentelijk belang is betrokken en dat er aanleiding is, daarvoor een ge meentelijk bureau in te richten. Dit bureau zou dan kunnen worden onder gebracht bij den Gemeentelijken Dienst voor Sociale Zaken. De Com missie wijst er op, dat, waar het hier een betrekkelijk nieuwe zaak geldt, het wenschelijk zal zijn, zich bij den opzet althans in den beginne te beper ken en bij de voorlichting zich te be palen tot het verstrekken van ge gevens omtrent aard en vereischten, opleiding enz. van de verschillende beroepen en omtrent de slagensmoge- lijkheid in de naaste toekomst. In 't bijzonder wijst de Commissie op het nauw verband, dat er behoort te zijn tusschen de voorlichting en het onder wijs en meent zij, dat het advies van den onderwijzer niet zal kunnen wor den gemist. Ook medische voorlichting kan noo dig zijn. De Commissie geeft Burgemeester en Wethouders in overweging, over te gaan tot de instelling van gemeente lijke voorlichting omtrent de beroeps keuze. HET ONGELUK RIJ DE HAAGSCHE SCHOUW. Mevrouw v. d. Spoel uit Hilversum, een der gewonden bij het auto-onge luk, dat Donderdagavond bij de Haag1 sche Schouw te Oegstgeest plaats had, heeft vanmiddag het Academisch Ziekenhuis kunnen verlaten. CURSUS GRAFISCHE VAKKEN. Alhier is opgericht de „Leidsche Vereeniging ter bevordering van de kennis in de Grafische vakken". Het doel dezer vereen, is cursussen te ge ven in deze vakken. Reeds in den aan staanden winter zal zoo'n cursus ge geven worden. Patroonsorganisaties en werkne mersorganisaties werken hier samen. Het adres der vereeniging is geves tigd de Genestetstraat 43. CONCERT. Programma van het concert Koren beurs, op Woensdag 31 Augustus, des avonds te 7.30 uur. 1. Volksliederen. 2. „Pro Libertate et Patria", marsch, Geijp. 3. Jubel-Ouverture, Weber. 4. „La Tzigana", Ganne. 5. Potpourri populaire, Renaud. G. Kronings-Wals, Geijp. 7. „Barcelona", Evans. 8. „Espana". wals, Waldteufel. 9. „Mon Paris", Boyer. 10. „Oud Holland", potpourri, Schweinsberg. 11. „Kentzritten", marsch, Sousa. 12. Volksliederen. GR. v. Z. „HET OOSTEN". Wedvlucht vanaf Breda op Zater dag 27 Augustus: afstand 77 K.M. De vogels zijn om 2 uur in vrijheid ge steld, en bereikten hun hokken als volgt: J. W. Wolters 1. G, 7, 10. 11. 14, 16; Ph. Waardhuizen 2; J. Boekkooi 3, 17; G. Jongeleen 4; J. Kooreman 5, 12, 15, 18; L. N. G. Wijling 8, 21, 22; J. Wes- selins 9; A. Faber 13, 20; Chr. Selier 19. De eerste vogel werd. geconsta teerd 3, 8, 55 en de laatste 2. 25, 12. Waarschuwing. Aan ieder, die in relatie wenscht te treden met den Oostenrijker Otto Bremgartner, verblijf houdende te Leiden, wordt in overweging gegeven zich vooraf te wenden tot den Com missaris van Politie alhier. VOORLICHTING OMTRENT BEROEPSKEUZE. In hare laatste vergadering heeft de Commissie van Advies voor Sociale Zaken een advies aan Burgemeester en Wethouders vastgesteld over de voorlichting omtrent de beroepskeuze. De behandeling dezer aangelegenheid was voorbereid in eën Subcommissie, waarin Burgemeester en Wethouders een drietal leden der Plaatselijke Schoolcommissie als tijdelijk lid had den benoemd. De Commissie overweegt in baar ad- BURGERLIJKE STAND. Ondertrouwd: A. Huisman, jm., 30 j. en A. v. Heusden, jd„ 31 j. J. v. Es, jm„ 22 j. en M. A. J. Bosse- laar, jd., 28 j. Th. J. G. Locher, jm., 26 j. 'en F. H. Hibma, jd., 25 j. D. v. Egmond, wedr., 64 j. en S. v. d. Steen, jd., 50 j.; W. v. Heusden, jm., 33 j. en W. P. Raadsen, jd., 26 j. T. Erades, jm., 24 j. en M. de la Rie, jd., 20 j. J. A. M. v. Oyen, jm., 26 j. en H. J. M. v. Kerkhof, jd., 21 j. J. Th. Hensing, jm., 22 j. en H. v. Kuyeren, jd„ 21 j. W. C. v. d. Mark, jm., 22 j. en M. C. v. d. Berg, jd., 20 j. M. Sira, jm., 24 j. en A. Olivier, jd., 20 j. W. J. J. Hak kaart, jm., 24 j. en M. Uljee, jd., 23 j. Zaterdag is de wielrijder W. A., rijdende op het Levendaal met de 8- .jarige A. S. voorop de fiets, doordat hij zijn stuur kwijt raakte, in het wa ter terecht gekomen. Door handrei king kon hij op het droge worden ge bracht. A. S. was echter afgedreven maar werd door G. Nievaart, die ge kleed te water sprong, zwemmende naar de kant gebracht. Aangehouden is zekere S. F.. wegens openbare schennis der eer baarheid. Tegen de dienstbode A. de H. is proces-verbaal opgemaakt wegens diefstal in dienstbetrekking. Door A. v. W. is aangifte gedaan dat op 18 Augustus zijn rijwiel is ont vreemd. Ten nadeele van B. zijn uit zijn motorjacht, liggende in de Oude Sin gel, een regenjas, enkele dekzakken en een damesmantel ontvreemd. Zaterdag is op de Plantage Mej. N. v. T. tegen een tram opgereden, waardoor ze enkele verwondingen op liep en haar rijwiel beschadigd werd. Mej. J. E. is wegens het herhaal delijke gelegenheid geven tot schen nis der eerbaarheid ter beschikking der justitie gesteld. B. heeft bij de politie geklaagd, dat hij op de Oranjegracht is aange- den door een auto, die uit Amsterdam kwam, waardoor zijn rijwiel is ver nield. BINNENLAND. DE KONINKLIJKE FAMILIE OP DE THUISREIS. De Nederlandsche Koninklijke fa milie is Zaterdagmorgen te half tien uit Bygclin vertrokken met mooi weer. Koningin Wilhelmina was zeer opge togen over de genotvolle dagen, die zij te Bygdin had doorgebracht. Het vor stelijk gezelschap bracht den nacht door te Valdres, om gisteren door te reizen naar Oslo, waar het om vier uur arriveerde. De koning en de ko ningin van Noorwegen boden den hoo- gen gasten een diner aan op het vor stelijk buiten te Bygdoe. De terugreis naar Nederland is vastgesteld op heden morgen om 7.4U uur. HOFBERICHT. H. M. de .Koningin Mu'.er zal van Dinsdag tot Vrijdag a.s. in Den Haag vertoeven. H. M. komt aan Dinsdagochtend, per Staatsspoór te 11.21 uit Utrecht en zij zal ten paleize Noordeinde haar in trek nemen. DE POLITIE-MAATREGELEN TE ROTTERDAM. Dank zij de goede voorzorgsmaatre gelen van de politie, is het Zaterdag avond nogal kalm verloopen. Hiertoe heeft het afgekondigde ver bod van samenscholingen veel bij gedragen. Om 6 uur waren vele nieuwsgieri gen aanwezig. Bij elke zijstraat en steeg, uitkomende op den Goudschen Singel, werden groepjes van 5 recher cheurs geposeerd. Verder werden op enkele punten ook nog dergelijke groe pen geplaatst. In totaal 18. Bovendien werden in eenige politie posten reserves ondergebracht. Ook werden er 46 bereden agenten in reserve gehouden, terwijl 10 poli- tie-auto's rondreden. Toen alle groepen hun posten had den betrokken, werd het publiek tot doorloopen gemaand en waar noo dig. wera aan dit bevel met de gummi stok de noodige kracht bijgezet. Later op den avond werd er toe overgegaan om ieder te fouilleeren, die meer dan eens langs kwam en te vens werd zijn naam gevraagd. In enkele zijstraten waren de be woners lastig, en hier heeft de politie enkele schoten in de lucht gelost. Om 8 uur waren vele communisten naar het Noordplein gekomen in de verwachting, dat van Burin'k toch zijn wefkelijksche redevoering zou hou den. Maar om 8 uur heeft de politie, zonder geweld behoeven te gebruiken het plein ontruimd. Het is daar den geheelen avonii rustig gebleven. Te ongeveer 12 uur werd het aantal agenten op den Goudschesingel ge leidelijk ingekrompen. De bewaking van de zijstraten bleef echter gehandi haaf cl. Ook bepaalde huizen in die straten werden streng bewaakt. Zoo werd o.a. streng toezicht gehou den op pand 9b aan de Lange Baan- straat. Eerst tegen half twee kwam de be woner, de 25-jarige J. T. G., met zijn vrouw en kind thuis. De vrouw ging naar binnen, doch de man bleef bij den Goudschesingel staan. De politie maande hem tot door loopen aan, en toen hij hieraan nieï voldeed, kwam de gummistok er aan te pas. Ook dit hielp niet. De man begon te schelden en hij trapte naar de politiemannen, die ten slotte genoodzaakt waren in de lucht te schieten. Hierop vluchtte de man, die tijdens het verzet tegen cle politie aan het gelaat gewona was, naar binnen. Ramen dicht, was daarna het bevel. Als eenig antwoord wierp men een stoel van cie trap. Weer knalden eenige schoten, doch Belangrijkste nieuws in dit Nummer. Binnenland. Be Koninklijke familie weer op de thuisreis. Nog steeds relletjes te Rotterdam. Buitenland De „Pride of Detroit" is in 24 uur over den Oceaan gevlogen. De stormen boven New Foundland en boven den Ailantischen Oceaan. De stad Namangan in Russisch Tur kestan is opnieuw dcor een aardbe ving geteisterd. Een succes der Zuidelijken in China het raam bleef open, en het volgende oogenbli'k suisde een bloempot naar buiten, wel'ke op straat uit elkaar spat te. Geen der politiemenschen, die in middek versterking hadden gekregen werd evenwel getroffen. Weei knetterden de revolverscho ten, doch het venster bleef open en om te tergen, stak de man zijn hoofd naar buiten en onthaalde de oolitie oo een stortvloed van scheldwoorden. Deze vond het nu blijkbaar genoeg en er werd niet langer m de :ucht ge schoten, doch de vuurwapens werden op a^n man gericht. De kogels uoor- bcerc'en de ruiten. Ook het meubilair werd getroffen. Cngieveer 25 schoten zijn gelost, doen al. door een wonder werd aa ii'an met getroffen. Tenslotte kwam hij weer naar bui ten, on. zijn wonden, die hij m heb eerste gevecht had opgeloopen, te laien verbinden. Men leidde hem naar de verband- kamei van den Geneeskundigen Dienst aa.i hei Achterklooster. Daarna werd hij naar het politie bureau aan de Lange Torenstraat over .gebracht, waar proces-verbaal tegen nem is opgemaakt, terzake van mis handeling van een ambtenaar. In den loop van den dag is hii weer in vriiheid gesteld. In het ziekenhuis aan den Coolsin- geii hebben zich gistermorgen 2 man nen gemeld. Een had een schotwond in den buik Donderdagavond bij een charge in de Lange Lijnstraat opgeloopen. De ander had, eveneens bij een char ge, inwendige kneuzingen gekregen. Ook gisteravond mocht memaiid op den Goudschesingel blijven staan. De politiemacht was echter aan merkelijk kleiner dan Zaterdagavond. Ook ditmaal werd door alie agenten in burgerklee,ren dienst gedaan. VEREENIGING VAN NEDERLAND SCHE GEMEENTEN. Op 15 en 16 September a.s. zal de Vereeniging van Nederlandsche Ge meenten haar jaarlijksche vergade ring houden te Baarn. Op den eersten dag zal er een offici- eele ontvangst plaats hebben ten ge- nieentehuize en zal des avonds door „Baarn's Bloei" een concert worden aangeboden op den Brink. GEMEENTERAAD CONTRA GEDEPUTEERDE STATEN. In zijn voorlaatste vergadering' be sloot de gemeenteraad van Wierden met algemeene stemmen tot niet-toe lating van den lieer H. v. d. Eist Fzn. wegens het ontbreken van enkele stukken aan de geloofsbrieven. Gedeputeerde Staten hebben met vernietiging van bedoeld raadsbe sluit den Raad medegedeeld, dat ge noemde beer H. v. d. Eist Fzn. alsnog to,t lid van den Raad moet worden toegelaten. In een Vrijdagmorgen gehouden spoedvergadering van den Raad is op voorstel van den Voorzitter besloten, van dit besluit van Ged. Staten bij de Kroon in beroep te gaan. FEDERATIE VAN CHR. VEREEN. VAN EN VOOR VROUWEN EN MEISJES. Evenals in 1926 heeft de Federatie van Chr. Vereenigingen, van en voor Vrou wen en Meisjes de organisatie van 25 „Leidstersdagen" in de maand October ter hand genomen Het doel is, door onderling samen- spreken van haar, die leiding geven op Vereenigingen of Clubs, elkander steun te geven bij het mooi, maar moeilijk meisje9werk; geen „vergade ring", maar ,een gezellig samenzijn» waar een onderwerp van practischen en een van geestelijken aard zal wor den ingeleid, waarna ieder zich vrij uiten kan, zoodat een vruchtbare be spreking telkens op de inleidingen kan volgen. Door de organisatie in 25 verschil lende plaatsen van ons land wordt zooveel mogelijk tegemoet gekomen aan bezwaren, van tijdgebrek of te booge reiskosten. Begin September

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1