CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
8s,e JAARGANG
ZATERDAG 23 JULI 1927
NUMMER 2186
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waar agenten gevestigd zijn
Per kwartaali 2.50
Per week 0.19
Franco per post per kwartaal I 2.90
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22'/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tariel
Bij contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
rt\ nummer bestaal uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Als wolkenzware hemel.
Een mensch lijdt dikwijls 't meest,
Door 't lijden dat hij vreest,
Maar dat nooit op zal dagen.
Zoo heeft hij meer te dragen,
Dan God te dragen geeft.
Is het niet vaak zóó in het leven
van veel menschen. Zij zien geen gat
in de moeilijkheden en- zorgen. Wan
neer anderen al lang weer in de ruim
te staan, dan zuchten zij nog steeds
over de zwaarte van het leed. Als
vreugde, hun omstraalt dan zuchten
zij al, dat het wel weer spoedig gedaan
zal zijn met die blijdschap.
Die karakters treft men overal aan.
Zelfs in Jezus discipelen-kring kwam
een Tuomas voor.
Men heeit uit de woorden van den
Heiianu, die hij eenmaal sprak tot
Thomas, toen ueze, na Jezus1 verrijze
nis, maar niet gelooven kon dat Jezus
opgestaan was, de woorden: „wees
niet ongeloovig maar geloovig'de
gevolgtrekking gemaakt dat liet on
geloof in den zin van „niet willen aan
nemen" van Thomas was. Men zegt
zelfs helaas heel vaak te onpas
wat een ongeloovige Thomas.
Toch is dat onjuist, Thomas was
niet ongeloovig. Integendeel, de Evan
geliën hebben menig moment waar
uit 'ihomas' sterk geloof spreekt.
Maar Thomas is in den discipelen-
kring de vreemde, neen toch ook niet
de vreemde, maar toch wel de man
waarvan men niet precies weet hpe hij
zich gaf. Men kan geen navraag doen,
't is alles met een donkerheid een
wolken-zware hemel bedekt, t Is als-
oi men liever niet spreekt van Thomas.
Maar één oogenblik was er toch dat
Thomas tot Jezus kwam. Naast een
Petrus, een Johannes, een Andreas en
een Judas zelfs, wilde Jezus ook eien
Thomas hebben tot Zijn volgelirigen,
die Hij apostelen maakte.
Thomas komt tot Jezus, Thomas
gaat met Jezus. Hij gaat in gelaten
heid. Ontrouw worden, terugkeeren,
dat doet Thomas niet. Zijn karakter
brengt groote trouw mede. Het loon
dier trouw zal hij vinden. Maar de
vreugde dier trouw komt hem onwe
zenlijk voor.
Heel typeerend voor de Thomasziel
io het woord dat hij sprak toen Jezus,
nadat hij de Joden hit Judea had moe
ten ontvluchten, toch naar Judea te
rug wilde, om in Lazarus, zijn vriend
die gestorven was, de kracht der op
standing te toonen.
Thomas ducht daarvan niets dan
kwaad. Hoe kan Jezus nu Zich voor
de tweede maal wagen aan het moord
plan der Farizeeën?
Maar als er dan niets aan te ver
anderen blijkt, dan is het Thomas die
zegt: Laat ons ook gaan, opdat wij
met Hem sterven. Daartoe is hij zelfs
bereid.
Als een wolken-zware hemel, zoo
zijn sommige karakters. Een enkele
zonneplek moge door het loover val
len, toch heeft dat licht iets weife-
Jends. Hun wezen is druilerig, kleur
loos, rals een Decemberdag.
Wanneer de volle zwaarte van den
last des levens i§ gedragen, en schier
al het leed bij een mensch heeft over
nacht, dan kan-het gebeuren, dat na
zwaren strijd de rust verkwikkend is.
Na heftige bewogenheid, kan dan ge
lijkmatigheid intreden.
Zoo is echter de Thomasnatuur niet.
Zij is integendeel ais de plant, die
groeiend door de stervenssmart heen,
zich buigend een weg 'zoekt tusschen
stof en gruis, waar schier geen licht
straal doordringt. Alle slagen van de
smart vangt zij op met het harnas van
de verzekering, dat zij ook eigenlijk
niet anders verwacht had.
Dat is ook het gevaar van zulke zie
len, dat ze in vertwijfeling zullen ver
vallen. 't Is waar bittere kruiden
moeten in de eenzaamheid gegeten
worden. Maar het leven is als de
markt waar ook de vreugde met kwis
tige hand te koop geboden wordt.
Als onwisselbaren schat
Draagt de ziel heur rijk gemis
Door de bonte wildernis
Van de groote menschenstad.
De ziel moet haar rijk gemis, dragen
in de bonte wildernis van het rijke
menschenleven. Door gemeenschappe
lijk gemis kan daar geleerd worden de
vervulling uit Gods hand te ontvan
gen.
Ook Thomas is daar gekomen. In
den apostelenkring vond hij zijn ver
loren gewaanden Heiland terug.
Daar hooren wij van hem dat jube
lende Mijn Heer en mijn God!
Jezus heeft het met dit karakter
gewaagd.
Als ze op onzen weg komen, moeten
ook wij ze niet afstooten, maar aan
trekken
Als wijzelf ons een Thomas weten,
dan moeten wij met ons levensleed
naar Jezus toe. Onze Heiland alleen is
machtig om door Zijn Ceest ons ka
rakter te louteren en te leiden.
Laat ons nooit vergeten dat ook bij
ons het laatste móet zijn: Mijn Heer en
mijn God.
V In Holland terug.
Was 30 Juni een dag van vreugde
toen de Fokker Vila te Batavia land
de, de dag van heden spant de kroon.
Voor het eerst zal te Schiphol lan
den het eerste vliegtuig dat een ge
wone passagiersvlucht tusschen Hol
land en Indië volbracht.
Hoer geen bravourstukje door een
sportief aangelegdep jongeman vol
voerd. Hier geen sportprestatie, waar
bij durf en volharding den boventoon
voeren. Hier de simpele, maar met
taai geduld volgehouden en met groo
te kennis van fcaken doorgevoerde
daad, die van nog niet te overziene
p actische beteekenis kan worden.
De reis naar Indië, vroeger haast
een jaar vragend, toen, door de tech
niek der waterbouwkunde en de in
voering van den stoom als beweeg
kracht, tot een week of zes bekort,
later aanzienlijk in duur beperkt door
snelle verbindingen over land voor een
deel van het traject, behoeft voortaan
voor hem, die er het geld voor over
heeft, maar eenige dagen te duren. In
dië en Nederland liggen voortaan even
dichtbij elkaar als Middelburg en
Leeuwarden in de dagen van de trek
schuit.
Dat is de groote practische beteeke
nis van wat heden gebeurt.
Nederland beleeft een grooten dagl
V Toch rechts.
De Banier, het orgaan der S. G. P.,
schrijft in een beschouwing over den
uitslag der stemming van Gedeputeer
den in de Staten van Zuid-Holland ook
over de houding der S.G.-statenieden.
Het blad meent dat deze statenleden
gekend hadden moeten worden in het
overleg. Maar aan de andere zijde wit
het toch ook geen overleg. Triomfan
telijk roept A.J.K. üit:
Wij vragen dus: Wat is, door ge
mis aan steun van onzen kant, ver
anderd? Zijn onze mannen niet
„rechts?" Wij meenen ja, De A.-R.
pers meent toch van „neen". Zij wil
ons blijkbaar „rechts" noemen, als
wij vooruit ons hinden, als wij mede
doen achter de schermen alles in
scène te zetten, én dan in 't publiek
de vertooning geven.
In de practijk komt dat onloo
chenbaar hier op neer: „hier niet te
sterk tegen zijn", ginds „wat prac-
tisch handelen", elders anderen
„niet afstooten" enz. enz.
En dat wenschen wij niet. Zeer
spoedig hopen wij daarover in 't
openbaar ook nog een woord te wis
selen.
Dat Roomsch-Kath., Antirevolu
tionair en Chr.-Historisch in den
grond der zaak niet bijeen behoort,
is niet onze schuld. Dat de Staat
kundig-Gereformeerden hunne eigen
zienswijze en bezwaren hebben, is
niet weg te denken. Deze vier stroo
men nu maar geforceerd in één bed
ding te leiden bekoort ons niet, is
verraad aan de beleving der schoone
Gereformeerde Belijdenis en zou
blijken de dood te zijn voor alle po
litiek medeleven des volks.
Gaarne zouden wij den geheelen
toestand anders zien, maar ze is niet
anders.
Vreemd doet aan dat vier gerefor-
- meerden door 't volk worden afge
vaardigd, maar dat ze in pers noch
college als „rechts" erkend worden.
Althans niet „practisch". Ja, die
praktijk ook.
En die „rechtscherij".
Voor ons is de eenige voldoening in
dit geschrijf dat de S.G.P. toch „rechts"
wenscht te zijn.
STADSNIEUWS.
VOORDORPDAG.
Naar Ds. G. H. Beekenkamp in het
Leidsch Predikbeurtenblad meedeelt,
heeft de gehouden „Voordorpdag" een
batig saldo opgeleverd van circa ƒ750.
Een mooi resultaat!
OPCENTEN PERSON. BELASTING.
De volgende motie is door den heer
van Eek hij den Gemeenteraad inge
diend:
„De Raad acht het gewenscht, dat de
progressieve regeling van de heffing
van opcenten op de personeele belas
ting gehandhaafd blijft en verzoekt
Burgemeester en Wethouders een der
gelijke regeling op den grondslag der
nieuwe wettelijke bepalingen te ont
werpen".
ONTSPANNING VAN HERHALINGS-
PLICHTIGEN.
In verband met de van 824 Septem
ber 1927 te houden herhalingsoefenin
gen van het 4de Reg. Inf. te Leiden,
zullen gedurende dien tijd een 800-tal
herhalingsplichtigen der lichtingen *22
en *24 in onze stad onder de kapenen
zijn.
Om nu aan deze militairen zonder
onderscheid van richtingen en opvat
tingen voor en na gelegenheid te bie
den ook in hun vrijen tijd vereenigd
te zijn in bijeenkomsten waar aan al
len gezamenlijk iets goeds kan worden
geboden voor oog en oor, voor hoofd
en hart of waar ze zich kunnen ver
meien en ontspannen in sport en spel,
heeft zich een algemeen comité ge
vormd, dat de naam draagt: Algemeen
Comité Voor ontspanning van herha
lingsplichtigen hij het 4e Reg. Inf. te
Leiden in September 1927. Van dit co
mité heeft onze burgemeester Mr. A.
van de Sande Bakhuijzen, zich welwil
lend bereid verklaard het eere-voor-
zitterschap te aanvaarden. Verder be
staat het comité uit 31 personen van
velerlei levensrichting.
BOERHAAVE's WERKEN.
Bij Menno Herzberger te Amsterdam
is een beknopte bibliographie versche
nen van de werken geschreven of uit
gegeven door Boe'rhaave. Het boekje is
samengesteld door Menno Herzberger
met medewerking van den heer J.
van der Linden en voorzien van een
inleiding door dr. J. G. de Lint, den
voorzitter van' het zesde internationale
congres voor de geschiedenis der ge
neeskunde.
Bij de Boerhaave-herdenking alhier
is aan alle leden .^an het congres een
exemplaar van dezen catalogus aange
boden.
DE LEIDSCHE WINKELSTAND.
Werd vorige week Zaterdag op de
hoek Korevaarstraat-Hoogewoerd door
den heer Spinter het mooie perceel in
gebruik genomen ten behoeve van zijn
meubelafdeeling, thans heeft zich daar
tegenover op de hoek Korevaarstraat-
Steenschuur gevestigd de heer G. J. A.
Beekman en het laat zich aanzien, dat
daar ter plaatse zich een schitteren
den winkelstand zal ontwikkelen, wat
gezien het drukke verkeer op dat punt
niet te verwonderen valt.
Ook de zaak in Dames-:- Heeren-,
Kinderkleeding en kleeding naar maat
van den heer Beekman is een prachtig
perceel met sierlijke etalages in mo
derne uitvoering.
Ook van binnen is de winkel prach
tig ingericht. Het houtwerk is in ma
honie uitgevoerd, terwijl de wanden op
een nieuwe wijze zijn bespat met
oranje en zwart. Het timmerwerk is
uitgevoerd door de fa P. J. Lugtig-
heid, Oude Vest 89, het schilderwerk
door de fa. Jansen Oude Singel en het
Electriciteitswerk door de fa. Vocking,
Hoogewoerd, allen alhier.
De heer Beekman heeft naast con
fectie ook een le klas maatafdeeling,
speciaal in het betere genre. Vanwege
het vergevorderd seizoen is van de da-
mes-afdeeling momenteel nog niet veel
werk gemaakt. In September echter,
wanneer het najaarseizoen begint, zal
op de le etage de damesafdeeling wor
den ingericht speciaal voor bontwer
ken. Wij twijfelen er niet aan of deze
nieuwe zaak zal veel belangstelling
trekken. Bij de opening hedenmiddag
geven tal van bloemstukken aan het
geheel een fleurig en aantrekkelijk ca
chet. We wenschen den heer Beekman
goede zaken.
KAMPJOOL.
Wanneer de vacantietijd aanbreekt
dan is daarmee ook de kampeertijd
aangebroken. De oudere menschen
gaan hun verlof doorbrengen op meer
bezadigde wijze maar de jonkheid wil
een week van jolijt in de vrije natuur
en slaat haar tenten op ergens ver ver
wijderd vandes tofige stad, waar men
ongestoord kan genieten van God's
mooie scnepping.
De Kampcommissie der Leidsche
Chr. Jeugdorganisatie „Phebe" heeft
ook dit jaar weer van Zaterdag 1320
Augustus te Noordwijkerhout een
kampweek georganiseerd en ter gele
genheid daarvan een boekje samenge
steld, waarin men vinden kan inlich
tingen omtrent de voorwaarden tot
deelneming aan het kamp en practi
sche wenken, terwijl verschillende
ontboezemingen van oud-kampeerders
de vele voordeelen van het kampleven
in het licht brengen.
In het voorwaard lezen we o a.
deze zinsnede.- „Het doel v. ons kamp
is niet alleen de jonden? een week vol
jolijt te verschaffen, doch ook hen te
wijzen op het mooie van de natuur en
hen nader te brengen tot den Schepper
aller dingen. Wij zien in dit kamp
werk een machtig evangelisatie-mid
del."
We juichen dan ook de organisatie
van deze kampweek van harte toe en
hopen dat de leiders door een groote
deelname mogen verrast worden.
WATERPOLO.
Merwede I De Zijl I 1I.
Gisteravond speelde te Dordrecht De
Zijl haar laatsten competitiewedstrijd
tegen Merwede, waarvan zij evenals
in Leiden, wist te winnen.
Nadat eenige schoten gehouden zijn,
weet Kramp na goed samenspel ,aan
De Zijl de leiding te geven (0—1). v. d.
Horst zwemt twee maal op, waarvan
evenzooveel doelpunten het resultaat
zijn (03).
Na rust een snelle aanval der Lei-
denaars, doch de rechtsvoor komt bin
nen het beruchte gebied te liggen,
waarom hij het water moet verlaten.
Lang weet De Zijl stand te houden,
maar dan redt Merwede de eer (13).
Bij een vrijen worp zwemt de Leidschs
linksvoor even te vroeg weg en wordt
naar de outiline verwezen. Met 6 man
spelen de gasten hardnekkig verder,
aanval op aanval wordt gekeerd, zelfs
vergroot De Zijl door Kramp den voor
sprong (14), met welken stand het
einde komt van dezen prettigen wed
strijd.
A.s. Dinsdag n.m. 7.30 uur speelt De
Zijl I tegen Maas II, uit Rotterdam,
welke wedstrijd door den Burgemees
ter van Leiden zal worden bijgewoond.
EX. NUTTIGE HANDWERKEN.
Voor het examen nuttige Handwer
ken te Rotterdam, slaagden de dames
A. C. Bos, C. A. Rutgers. M. A. v. Wel,
H. J. Kemperman, allen te Leiden.
Door een rechercheur uit Den Haag is
h denmorgen naar hier overgebracht
en ter beschikking van den commissa
ris van politie gesteld zekere W. V.,
koopman, oud 32 jaar, zonder vaste
woon- en verblijfplaats, die in het Alg.
Politieblad stond gesignaleerd als ver
dacht van diefstal van een rijwiel. V.
is ter beschikking gesteld van de jus
titie.
Donderdag is de 5-jarige G. de B.
in de Oosterstraat door een wielrijder
omvergereden, zoodat het kind kwam
te vallen met het achterhoofd op den
trottoirband, waardoor het een sche
delbreuk bekwam. Naar den wielrij
der wordt een onderzoek ingesteld.
Gisteren kwam in de St. Joris-
steeg zekere V. in het voorbijrijden in
aanraking met een rijwiel, dat ge
plaatst was door M. L. voor een per
ceel, bewoond door M„ waardoor dit
rijwiel, dat beladen was met een mand
met flesschen door de glasruit viel en
een schade aanbracht van ongeveer 8
gulden.
Alhier is aangehouden de gesig
naleerde H. V. C„ 21 jaar, marktventer,
gedomicileerd te Vlissingen, die door
het Kantongerecht te Heerenveen was
veroordeld tot 10 of 10 dagen.
In verband 'met de aanrijding
door een onbekenden vrachtauto op
Donderdag 21 Juli j.l. op den Hoogen
Rijndijk, waarbij een dame werd ver
wond, verzoekt de Commissaris van
Politie alhier ieder, die inlichtingen
kan geven omltrent het nummer van
den auto of den naam van den be
stuurder, die te verstrekken aan zijn
bureau Zonneveldstraat, afdeeling Re
cherche.
In de plaats van prof. A. J. Blok,
die als zoodanig heeft bedankt, is mr.
J. Schokking, burgemeester van Kat
wijk, gekozen tot bestuurslid van het
genootschap tot zedelijke verbetering
van gevangenen alhier.
Geslaagd voor het Federatiè-eka-
men Boekhouden (Mercurius-diploma)
de heeren M. H. L. Bulten te Voorhout
en T. Verhoeven Hzn. alhier, leerlin
gen van den Leer J.%A. Jansen, alhier.
BINNENLAND.
DE DOOD VAN DEN KONING VAN
ROEMENIë.
De Koningin-Moeder zal zich .mor
gen bij den rouwdienst voor koning
Ferdinand van Roemenië in het ge
bouw der Roemeensche legatie doen
vertegenwoordigen door haar hofmaar
schalk, E. G. baron Van Tuyll van S -
rooskerken van Vleuten.
Belangrijkste nieuws in dit Hummer.
Binnenland.
De Fokker VII hedenmiddag 4 uur
op Schiphol verwacht. Een grootsche
ontvangst voorbereid.
De begrafenis van Dr. Tonkens en
de zijnen te Groningen.
Buitenland.
De Britsche regeering heeft de hou
ding van Cecil en Bridgeman goedge
keurd.
De Italiaansche regeering geeft een
subsidie aan het instituut voor intel-
lectueele samenwerking.
Stabilisatie van den Franschen
fianc op 150 op het pond sterling.
El Abrasj, het hoofd der opstandige
Broezen, is uit de Fransche gevan
genschap ontsnapt.
iMigBFMfff/r tti* f ^««MUBBBBM
BEGRAFENIS FAMILIE TONKENS.
Onder overweldigende belangstel
ling heeft gistermiddag op de Zuider
begraafplaats te Groningen de teraar
debestelling plaats gehad van het stof
felijk overschot van dr. S. Tonkens en
de zijnen, die Maandag op hun vacan-
tiereis op zoo tragische wijze om he
leven zijn gekomen. De politie had
zeer uitgebreide ordemaatregelen ge
nomen en den Ubbo Emmiussingel,
waar het woonhuis van dr. Tonkens
staat, afgezet.
Aan het sterfhuis leidde ds. D. van
Dijk, Geref. pred. te Groningen, te vo
ren een rouwdienst, sprekende over
Joh. 14 1 en 2. Precies 12 urn* werden
de 5 lijkkisten uitgedragen en elk in
een afzonderlijken rouwwagen ge
plaatst. Daarbij sloten zich aan tien
rijtuigen voor de familie en zeven voor
deputaties.
Op weg naar het kerkhof had zich
een onafzienbare schare opgesteld om
van deze uitvaart getuige te zijn.
Reeds lang te voren hac} de politie
het kerkhof afgesloten, ten einde den
enormen toeloop te stuiten. Op de be
graafplaats werden eerst de twee kis
ten der beide zoons bij den grafkelder
neergezet, waarna met de overigen
een rondgang over het kerkhof werd
gemaakt. Hier sloten zich aan de Gro
ninger artsen, deputaties van onder
scheiden vereenigingen, de brandweer
lieden, wier arts dr. Tonkens eveneens
is geweest, de zusters van het Diaco-
nessenhuis en de leerlingen der Chr.
H.B.S. te Groningen.
Nadat de vijf kisten onder diepe stil
te in den grafkelder zijn neergelaten,
treedt allereerst ds. D. van Dijk naar
voren om in een toespraak uiting te
geven van wat leeft in aller hart.
Verder voerden het woord de heeren
W. Melles, namens hét Ziekenfonds
„Draagt elkanders lasten", waarvan
dr. Tonkens 29 jaar geneesheer en be
stuurslid is geweest; Chr. Stapelkamp,
directeur der Chr H.B.S. te Groningen
K. van Sevenhoven, burgemeester van
Onstwedde, vice-voorzitter van het be
stuur dezer H.B.S.; het Groningsche
raadslid Joh. B. Visser, namens de Ge
ref. Ziekenverpleging, waarvan dr.
Tonkens 7 jaar bestuurslid is geweest;
J. Engel, namens de Industrie Mij.
voor Gas en Electriciteit te Amster
dam, waarvan de overledene president
commissaris was, en ds. G. H. A. van
der Vegte, Geref. pred. te Groningen,
die als vriend sprak
Ds. I Tonkens, Geref. pred. te Epe,
broeder van den overledene, sprak
hierna namens de familie woorden
van dank voor het ondervonden mede
leven en medelijden.
Tijdens de langdurige plechtigheid
zijn door de warmte en het gedrang
verschillende personen flauw ge/allen
waarbij de aanwezige doctoren eerste
hulp verleenden.
DE KRUIDHOF TE ARNHEM.
Minister Kan begaf zich gisteren
naar Arnhem teneinde aldaar den
Kruidhof van geneeskrachtige gewas
sen te openen.
In de openingsrede deed de minis
ter uitkomen dat de cultuur van ge
neeskundige kruiden te eerbiedigen is
als een groot belang. Spr. schetste de
beteekenis der vereeniging. die beoogt
langs systematisehen weg tot het tee-
len van de beste kruiden te geraken
en kennis aangaande het te kweeken
materiaal te verspreiden.
DE H. B. S.-EXAMENS TE DELFT.
Op een desbetreffende vraag heeft
ile Delftsche burgemeester een onder
zoek naar de oorzaken van den ongun-
stigen uitslag der eindexamens aan de
II. B. S. te Delft toegezegd. In Sept.
a.s. worden de resultaten meegedeeld.
KRIJGT BERGEN OP ZOOM
NOG EEN RAAD?
Na het collectief bedanken voor hun
benoeming tot lid van den gemeente
raad van Bergen op Zoom van de can-
didaten der R.K. Staatspartij, heeft
ook de heer van Melle, van de geza
menlijke candidatenlijst der antirevo-
ititionairen en christelijk-historischen,
ir 'ün benoeming bedankt. Nu-i9 ge-