CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN Belangrijkste nieuws in dit Nummer. e»1» JAARGANG MAANDAG 4 JULI 1927 NUMMER 2169 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal 2.50 Per week 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 nummer hestaai uil ME Bladen. EERSTE BLAD. Verkeerd gezien. In „Ons Schild1', het orgaan van de Chr. Besturenbonden van Den Haag, Leiden en- Loosduinen, koimt een arti kel voor over de gemeentelijke Huur- verordeningen. Naast de beantwoor ding van de vraag of dergelijke veror deningen juridisch bestaanbaar zijn, wordt behandeld de vraag of dergelij ke verordeningen noodig zijn. De redactie is blijkbaar van mee ning dat dergelijke verordeningen wel noodig zijn. Dat standpunt is te billijken. Niet juist echter is de scheidslijn die getrokken wordt. „De scheidslijn die het verschil van inzicht in de maatschappelijke vraag stukken trekt, wordt ook hier zicht-* baar, zegt het blad. „Zij die voor alles de vrijheid willen op maatschappelijk terrein en slechts gebondenheid voorzoover die als ab soluut noodzakelijk moet worden aan gewezen, zijn tegen deze verordenin gen. Zij die oordeelen dat vrijheid of ge bondenheid moeten worden begrensd door de eischen van het recht, die ook gelden voor de sociaal zwakkeren, zijn voor clezen maatregel. En de niet onbeteekenende midden groep, wier denkbeelden tusschen de ze polen inliggen, doet de® schaal of naar de eene of naar de andere kant overslaan". En eenige regels verder over de be slissing genomen in Den Haag zegt het blad die beslissing te betreuren. „Het is toch immers zoo: worden de- huren niet verhoogd, dan kan een ver ordening geen beteekenis hebben en blijft buiten werking. Worden de huren wel verhoogd, dan is er een onpartijdig lichaam dat be oordeeld of die verhooging gemoti veerd is. Is ze dat in verband met gemaakte of te maken onkosten of getoetst aan de geldende huren, dan wordt ze goed gekeurd. De eigenaar heeft dan even min last. Wordt de verhooging niet goedge keurd, dan is, door de verordening een onsociale daad voorkomen. Wie voor zulk een daad vrijheid vraagt en die vrijheid wil laten, stelt het individueele belang van den ver huurder boven dat van den huurder, van den sterkere boven dat van den economisch zwakkere. Dit standpunt is het onze niet.1' Dit nu achten wij verkeerd gezien. Het is niet zoo, dat degenen, die de maatschappelijk zwakken helpen wil len, voor een huurverordening zijn en zij, die meenen, dat naar vrijheid ge streefd moet worden, ook op de wo ningmarkt, tegen zijn, omdat hun de zorg voor die zwakken niet aangaat. Neen, de scheidslijn ligt enkel en alleen in het inzicht in het economisch probleem: Wij schakelen uit degenen wier politiek streven 'noodzakelijk meebrengt om socialisatie voor te staan. Maar bij de anderen is aan de eëne zijde de vrees dat vrijgeven van de wo ningmarkt groote schokken zal te weegbrengen, aan de andere zijde, het geloof dat het vrij geven van de wo ningmarkt zij het ook met eenige schokken het eerst tot normale ver houdingen zal leiden. Wij scharen ons aan dé zijde van de laatsten, omdat wij meenen dat in den weg van spoedig herstel van de ge wone toestanden, het eerst definitief en afdoende verbetering van de wo ning-toestanden is te verkrijgen. Maar geen oogenblik willen wij toe geven aan de gedachte dat dan de minst bedeelden in de verdrukking- moeten komen. Wanneer kon worden bewezen dat die verdrukking ko men z al dan zelfs zouden wij zeggen een verordening is noodig. Doch alleen angst voor den druk is onvoldoende motief voor een dergelijke maatregel. Een maatregel die bovendien nog al tijd genomen kan worden. BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 STADSNIEUWS. PRINSES JULIANA ALS STUDENTE Maandag 19 September zal de rec tor magnificus der Universiteit al hier, prof. ma*. L. M. Meyers, de recto rale waardigheid overdragen aan zijn opvolger, prof. dr. A. J. Wensinck. Dan vangt tevens de nieuwe academi sche cursus aan, op een der eerste dagen waarvan ook Prinses Juliana zich als studente aan de Leidsche Universiteit zal laten inschrijven. Het is begrijpelijk, dat er in academische kringen, en meer speciaal onder de studenten, ten dezen groote belang stelling bestaat, een belangstelling, die des te grooter wordt naarmate de dag nadert, waarop Prinses Juliana in het „Album Studiosorum" zal wor den ingeschreven. Reeds heeft er, in verband met de komst van Prinses Juliana, dezer da gen in het academiegebouw een ver gadering plaats gehad vap den nieu wen rector en den nieuwen secretaris van den academischen senaat met de praesldes van do verschillende stu dentenfaculteiten. Naar wij verne men hadden deze besprekingen voor al ten doel maatregelen te beramen, Opdat de Prinses, wanneer zij de col leges bezoekt, dit zal kunnen doen op een wijze, als ware zij een gewoon meisjes-studente. Prinses Juliana, zoo werd ons van een zijde, die ge acht Tnag worden hiervan volkomen op de hoogte te zijn, medegedeeld, wensclit namelijk haar studiejaren te Leiden door te brengen gelijk ieder ander meisjes-studente en zich even als dezen geheel vrij te kunnen bewe gen, zonder in het middelpunt -te staan van de publieke belangstelling. Ten einde dit zooveel mogelijk te kunnen bevorderen, zal de Prinses dan ook te Katwijk en te Leiden in cognito verblijven onder den naam van freule L. van Buren, de naam die zij ook reeds bij het kampeeren met meisjes-padvindsters droeg. Wij hebben reeds eerder gemeld, dat Prinses Juliana zal toetreden als lid der 'Vereeniging voor Vrouwelijke Stu denten alhier en zoo nu en dan ook het Vereenigingslokaal in het Nutsge- bouw zal bezoeken. Wij vernemen in verband hiermede nog, dat Prinses Juliana den wensch heeft te kennen gegeven, med^ te mogen werken aan de opvoering van een tooneelstukje, dat door de tooneelclub der V.V.S. zal worden opgevoerd. Tenslotte kunnen wij nog medèdee- len, dat Prinses Juliana, behalve eeni ge colleges in rechten, ook eenige col leges in de letteren zal volgen. PROF. DR. C. SNOUCK HURGRONJE. Indertijd hebben wij medegedeeld, dat er pogingen zouden worden aange wend om het mogelijk te maken, dat prof. Snouck Hurgronje, ook na het neerleggen van het hoogleeraarsambt wegens het bereiken van den 70jari- gen leeftijd, aan de Universiteit alhier colleges zou kunnen blijven geven. Naar wij thans vernemen is men er in geslaagd deze pogingen te verwe zenlijken en hebben curatoren der Universiteit er in toegestemd, dat prof. Snouck Hurgronje voortaan col lege zal geven in het Atjehsch. AFSCHEID AGENT VAN POLITIE VAN DAALEN. Zaterdagmiddag te 2.30 uur hadden zich in de theoriezaal van het hoofd bureau van politie alhier, een aantal Inspecteurs, Hoofdagenten en agenten verzameld, ten einde afscheid te ne men van den agent le klasse Th. van Daalen, die met ingang van heden den politiedienst met pensioen ging verla ten. Nadat hij door den voorziter van het huldigingscomité, den heer Zwart in een hartelijke speech was afgeschil derd als een plichtsgetrouw en eerlijk politieman, en een gode collegiale makkei', werd hem namens het gehee- le co?ps een prachtige electrische hanglamp en een doublé horlogeket ting aangeboden. Daarna werd nog het woord gevoerd door den .Inspecteur Duval en eenige collega's,, waarop de scheldende ka meraad zichtbaar aangedaan bedank te voor de hem gegeven bewijzen van kameraadschap en sympathie. COMITé NEUTRAAL OVERHEIDS PERSONEEL. Naar wij vernemen is in de gehoui den vergadering van den Leidschen Neutralen Bestuurdersbond opgericht een comité van Neutraal Overheids personeel. Het correspondentieadresis ge vestigd bij W. Smink, Kanaalstraat 30 VER. „HET LEIDSCHE DIEREN- ASYL". Bovenstaande vereeniging houdt Donderdag 7 Juli a.s. in het Nutsge± bouw haar Ledenvergadering, waar toe ook donateurs van liet asyl en le den van hetj Comité van Actie wor den uitgenoodigd. - Agenda: 1. Notulen, ingekomen stukken en mededeelingen; 2. Jaar verslag; 3. Verslag PemiingmeesteT en begrooting 1927; 4. Verslag Com missie tot nazien der rekening en be noeming nieuwe Commissie; 5. Be stuursverkiezing. Aan de beurt van aftreden zijn Mevr. Vosmaer en Dr. Roos, heiden herkiesbaar; 6. Najaars actie; 7. Wat verder ter tafel zal wor den gebracht. EET MEER HARING. De leus: eet meer haring is ook al overgenomen door lui, die de bekende truc toepassen om niet bestelde waar af te leveren aan de dienstmeid onder voorgeven dat meneer of mevrouw die ze hebben zien uitgaan die be steld hebben. Een snuiter van dit kaliber heeft er in Den Haag reeds eenige dienstmeis jes op deze wijze doen inloopen met haringen, welke hij voor 1 de zeven stuks op deze wijze heeft verkocht. Men is nu geWaarschuwd. INVITATIE S.D.A.P. Wij deelden 'eenige dagen geleden mede, dat door de Raadsfractie der S.D.A.P. aan de verschillende andere fracties in den nieuwen Raad eeji uit- noodiging was gezonden om Donder dag 7 Juli a.s. een conferentie te hou den in het Volksgebouw, Heerengracht in verhand met de a.s. bezetting der Wethouderszetels. Naar wij vernemen is door de A.-R. Raadsfractie hierop geantwoord, dat zij aan deze conferentie niet zal deel nemen maar, indien dit op prijs wordt gesteld, wel schriftelijk kennis wil ne men van de punten welke de S.D.A.P. raadsfractie in deze conferentie aan de orde wenscht te stellen. EXAMENS CHR. KWEEKSCHOOL. Geexamineerd G mann. candidaten. Geslaagd: J. L. Erkelens, Boskoop; D. Leenheer, Noordwijk; H. N. de Nie, Warmond; C. W. Oppelaar, Hazers- woude en C. Ruigendijk, Leiden. Afge wezen één. WATERPOLO. A.s. Woensdagavond 8.15 uur zal eeii competitie-wedstrijd gespeeld wor den van De Zijl I tegen D.C.Z. I uit Dordrecht. Voor het candidaatsexamen van civiel-ingenieui' is aan de Technische Hoogeschool te Delft geslaagd de heer J. Mulder, alhier. Voor den dienst in Ned.-Indië is bestemd Mr. D. Bouwman alhier (zoon van Ds. W. Bouwman), als ambtenaar ter beschikking bij den belastingdienst. Mr. Bouwman zal in September a.s. naar Indië scheep gaan. In de Stedelijke Werkinrichting zijn opgenomen 199 volwassen perso nen en 6 kinderen totaal 205 personen. Mej. P. v. E., vr. A. v. d. M., heeft "bij de politie aangifte gedaan dat zij een koffertje dat zij tegen de toonbank gezet had een oogenblik later vermis te. Het koffertje bevatte een waarde van 18.—. Gisteren is door de politie te Hil- legom aangehouden zekere T. A. K-, of wel dezelfde persoon die, zoóals we vorige week meldden, getracht haci hier ter stede, voorgevende beambte te zijn op "het telegraafkantoor, tegen bonnetjes, die daar inwisselbaar zou den zijn, gratis kost en inwoning te krijgen. Ook in Hilegom had mijnheer hetzelfde trucje toegepast, wat bem echter niet gelukte. Hij is ter beschik king gesteld van den commissaris van politie alhier. M. v. T., te Oegstgeest heeft bij de politie aangifte gedaan dat zijn rij wiel Zaterdagavond tegen 12 uur ont vreemd is uit café „Zomerlust" alhier. Zaterdagmorgen heeft op de Lage Rijndijk een aanrijding plaats gehad tusschen een autobus bestuurd door J. W. v. E. en de schareslijperskar van P. J. G., waardoor eenige materieele schade werd veroorzaakt. Zaterdag heeft op de Ereestraat een aanrijding plaats gehad tusschen de auto van J. P. L. F. van Hazers- woude en den wielrijder L. v. R., al hier, met het gevolg, dat het rijwiel ernstig werd beschadigd. BURGERLIJKE STAND. Ondertrouwd: C. M. v. Heusden jm. 28 j. en E. Kloots, jd. 24 j. W. v. d. Reyden, jm. 27 j. en G. J. M. Rosin, jd. 27 j. A. Ciere, jm. 39 j. en G. N. Klinkenberg, jd. 32 j. C. Y. J. Alkemade, jm. 24 j. en A. G. Cornelisse jd. 22 j. B. H. M. Keiler, jm. 26 j. en P. Simons, jd. 27 j. G. Biesbroek, jm. 24 j. en P. Viele, jd. 24 j. G. W. v. Bemmel, jm. 28 j. en J. v. d. Mee berg, jd. 23 j. M. v. d. Voord, jm. 29 j. en M. v. Benten, jd. 24 j. A. Bonte, jm. 28 j. en S. A. Poeliejoe, jd. 23 j. J. J. Flippo, jm. 21 j. en E. Bodrij, jd. 18 j. J. Sinteur, jm. 24 j. en L. F. M. Sierat, jd. 21 j. W. Leupe, jm. 24 j. en A. Hageman, jd. 19 j. BINNENLAND. PARTIJRAAD R.K. STAATSPARTIJ. In de groote zaal van het Jaarbeurs gebouw te Utrecht begon Zaterdagmor gen de tweede vergadering van den Partijraad der R.K. Staatspartij. Jhr. Ruys de Beerenbrouck zeide, dat de statutaire voorzitter, dr. No- lens, hem verzocht had deze partij raadsvergadering te leiden. Behandeld wérd het prae-advies der kiesreglement-commissie. Het partij bestuur deelde mede, dat tusschen Commissie en Partijbestuur volkomen overeenstemming over het ontwerp- kiesreglement is bereikt. De bedoeling van het ontwerp, aldus de daarop gegeven toelichting, is in de eerste plaats voldoening en bevredi ging te geven in breede kringen der partijorganisatie. Het doel is: Een goed toegeruste en veelzijdige Kamer fractie. Verder bedoelt het reglement het ondervangen van de bezwaren, die door verschillende leden werden ge voeld tegen een Politiek Advies in den vorm, als tot heden in de partij is gegeven. Het ontwerp-reglement gaf aanlei ding tot een zeer breedvoerige bespre king. De afgevaardigde van Tilburg be pleitte de invoering van 't stelsel van vrije lijsten. De afgevaardigde van Limburg be streed de instelling van Kiescomité's Volgens spr. is dat een zeer gevaarlijk experiment. De comité's gaan regel recht tegen de bedoeling van dit ont wei!) in. De afgevaardigde van Helmond ver dedigde daarentegen de kiescomité's. Mr. A. B. G. M. van Rijckevorssel, 't ontwerp-reglement verdedigend, zei, dat niemand kon ontkennen, dat het kiesreglement van 1924 voldoening schonk. Uitvoerig weidde spr. uit over de bezwaren, die aan dat reglement verbonden zijn. In de fractie moeten zitting hebben leden, die de verschil lende aan de orde komende onderwer pen kunnen beoordeelen. Hij bepleitte de aanduiding van kwa liteitszetels. Men schakelt daardoor persoonsaanwijzing uit en daarmee de bezwaren tegen het Politiek Advies. Jhr. Ruys de Beerenbrouck verde digde de instelling van kiescomité's. Spr. houdt van openbaarheid en als er officieel comité's komen, dan zijn deze openbaar en kunnen als zoodanig geen kwaad doen. Wordt niet overge gaan tot de instelling van deze comi té's, dan komen ze er toch en in het gëïieim, wat juist een gevaar is. Een zeer uitvoerige discussie ont spon zich over artikel 8 sub 2 van het reglement betreffende het Centraal College. Amsterdam, Den Bosch, Den Haag en Utrecht stelden een wijziging voor, Gelderland, Dordrecht, Haarlem en Den Helder een andere; Limburg, Groningen, Drente en Tilburg wilden een nog grootere beperking. Het bestuur kon er mede accoord gaan om zijn voorstel te wijzigen in den geest van Amsterdam c.s. Dit be stuursvoorstel werd met 53 tegen 24 stemmen aangenomen. Hierna werd overgegaan tot de ar- tikelsgewijze behandeling van het ont werp-reglement, dat, behoudens en kele kleinere wijzigingen, werd aan vaard. JHR. DE MAREES VAN SWINDEREN De Nederlandsche gezant te Londen, jhr. mr. de Marees van Swinderen', heeft blijkbaar tot a^in het tijdstip van het zetten van het been nog al pijn ge leden. Toch geeft zijn toestand reden tot tevredenheid. Een berichtgever van Het Vaderland te Londen telefoneerde Zaterdagavond het volgende: De gezant heeft een onrustigen nacht gehad, maar de doctoren zijn tevreden. Gisteren (Zondag) zou het been, dat, naar men we^t op drie plaatsen gebro ken is, gezet worden. PHILIPS' OMROEP HOLLAND-INDIë. Naar het Haagsche Aneta-kantoor verneemt, is de beer mr. J. H. van Hasselt, voorzitter van den Bond van Eigenaren van Ned. Indische Suiker ondernemingen, nog toegetreden als commissaris van de N.V. Philips' Om roep Holland-Indië. DE SPOORWEG GOUDA—ALPHEN. In de gemeenteraadszitting van Wad- dinxveen werd naar de „Tel." meldt behandeld het door de leden G. van Lange en A./Jonkheid ingediende voor stel om het raadsbesluit van 25 Juni 1923, .waarbij besloten werd de regee ring te verzoeken van de plannén tot het maken van een spoorwegverbin ding GoudaWaddinxveenBoskoop- Alphen aan den Rijn geen uitvoering te geven, in te trekken en nu te heslui ten om er hij de betreffende autoritei ten met klem op aan te dringen, met den afbouw van den spoorweg den meesten spoed te betrachten. De eerste onderteekenaar van bet voorstel, de beer van Lange, wees er op, dat bet werk van den spoorweg reeds in die mate was gevorderd, dat het zal moeten worden afgemaakt in het belang van landbouw, handel, in dustrie en nijverheid. Burgemeester Troost verklaarde, dat het antwoord van den minister op de vragen van het Kamerlid Lovink hem tevreden gesteld heeft. Wanneer de regeering na onderzoek tot de con clusie mocht komen, dat de spoorweg behoort te worden afgebouwd, welnu. ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22l/« cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief, Bij contract, belangrijke redactie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage lijks geplaatst ad 40 cent. Binnenland. Ernstig ongeluk te S oer aba ja. Buitenland. Te Londen loopen geruchten over het aftreden van Baldwin. Het Joego-SlavischAlbaneesch conflict door tusschenkomst van Frankrijk geregeld. Ter drlemogendhedenconferentie is nog geen overeenstemming bereikt. De inspectie der Doitsche grensves tingen in het Oosten is geregeld. Byrd is te Parijs geestdriftig ont vangen. zeide spr., laat dit dan geschieden en liefst zoo spoedig mogelijk. Toch geloofde spr. niet, dat de regee ring de gemeente zal zegenen met een spoorweg, een breeden rijweg langs de Gouwe van Gouda tot Gouwsluis en een primairen rijksweg van den Haag naar Utrecht via Waddinxveen. Er werd na uitvoerig debat gestemd over het voorstel. De stemmen bleken evenwel te staken (6 tegen 6), zoodat het voorstel-van Lange-Jonkheid in de eerstvolgende raadsvergadering weer opnieuw aan de orde gesteld zal wor den. Het lid der Provinciale Staten van Zuid-Holland, de heer K. R. van Staal te Gouda, heeft de volgende vragen ge richt aan de Staten van Zuid-Holland: 1. Is het aan het College van Gede puteerde Staten bekend, dat de aan leg van den spoorweg GoudaAlpheii is stopgezet geworden? 2. Zoo ja, is deze stopzetting ge schied met toestemming en medewer king van Gedeputeerde Staten? 3. Kunnen Gedeputeerde Staten me- dedeelen of de regeering een plan voor een afdoend verkeer voor de betrok ken streek in voorbereiding heeft; zoo neen, hebben Gedeputeerde Staten hun oordeel over dit vraagstuk ^en- baar gemaakt? 4. Is de provincie finantieel bij de voorbereiding en de totstandkoming betrokken? Zoo ja, tot welke bedra gen? De heer van Staal heeft daarbij ver zocht de vragen en toelichting ih de zitting van a.s. Dinsdag aan de orde te mogen stellen. VEREENIGING TOT CHR. VERZOR GING VAN KRANKZINNIGEN IN ZEELAND. Op Vrijdag 1 Juli j.l. hield de Ver een. tot Chr. Verzorging van Krank-* zinnigen in Zeeland haar 23ste Jaar vergadering in het kerkgebouw der van de Vereeniging uitgaande Stich ting „Vrederust", te Bergen op Zoom. Aan de drukbezochte vergadering ging vooraf een bidstond, waarbij als voorgangers optraden Ds. P. N. Ivruys- wijk, van Vlissingen en Ds. M. van Empel, van Middelburg, die spraken respect, naar Matth. 8 16 en 17, en Gen. 19 27. De jaarvergadering werd geleid dóór den voorzitter der Vereeniging, Ds. J. H. Donner, van Breda. Vertegenwoor digd waren 50 afdeelingen en 25 cor- poratiën. Uit het verslag van den se cretaris en van den penningmeester over 1926 teekenen we aan, dat de Ver eeniging aan het einde van dat jaar telde 67 afdeelingen en 49 corporatiën, benevens een aantal afzonderlijke le den, in totaal 4333 leden. In de Stichting „Vrederust" werden aan het eind van het verslagjaar ver pleegd 370" patiënten; het verpleegper- soneel bestond uit 52 vérplegers en 102 verpleegsters. In den loop van het verslagjaar werden als hersteld ont slagen. 44 patiënten, als verbeterd 9 patiënten. In de verpleegmethode werd geleidelijk meer toepassing ge geven aan de arbeidstherapie, waar mede soms verrassende resultaten werden verkregen. Belangrijke werkzaamheden .voor uitbreiding en verbetering werden in het verslagjaar verricht, ten einde aan de hoogst gestelde eischen van verpleging en verzorging te kunnen blijven voldoen. De exploitatie der Stichting leverde gunstige resultaten op, zoodat een winstcijfer van 40200.66 werd verkre gen. De winst- en verliesrekening der Vereeniging geeft te zien, nadat het gunstig saldo van de exploitatie van de Stichting daarvan is overgenomen, een winstsaldo van 14.716.35. Op ge houwen, machines en inventaris werd een bedrag van 117.039.05 afgeschre- v, waarna de bezittingen op de balans voorkomen tot een bedrag van 1.458.741.38. en de schulden tot een bedrag van 1.290.755,48. Het verschil is op de Reserverekening geboekt. Aan

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1