uit onze indien.
gemIngdnieuwsT
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN WOENSOAG 22 JUNI 1927
HftwiwaWjifc t.MIT i j ii i' ian»
HET ONDERWIJSRAPPORT.
H»t werk" van de Comaiissie-Rntgers.
Verschenen is het verslag van de
staatscommissie, ingesteld bij K. B.
van 16 Januari 1925, aan welke werd
opgedragen, te overwegen in hoever de
regeering, met inachtneming van de
grenzen, die de openbare kas stelt:
a. «en normale ontwikkeling van
het openbaar zoowel als van het bij
zonder voorbereidend hooger en mid
delbaar onderwijs ook in de toekomst
kan mogelijk maken;
b. een redelijk verband kan bevor
deren tusschen de salarissen van het
personeel van het middelbaar onder
wijs aan Rijksscholen, het personeel
van het voorbereidend hooger en mid
delbaar onderwijs aan gemeentescho
len, en het personeel van het voorbe
reidend hooger en .middelbaar onder
wijs aan bijzondere scholen.
De uitbreiding van het aantal
cnder wij s4nr ichtin g en.
Zich rekenschap gevende van de om
standigheden, welke hebben geleid tot
het rijzen van de eerste der beide ge
stelde vragen, wijst de commissie op
de uitbreiding Van h'et aantal inrich
tingen van middelbaar en voorberei
dend hooger onderwijs en van de
schoolbevolking.
Het aantal bijzondere gymnasia nam
tjoe v&n' 7 in 1900 tot 22 in 1926; het
aantal Joijz. H. B. S. met 5-j. cursus
van 2 in 1900 tot 38 in 1926; het aantal
bijzondere lycea van 1 in 1910 tot 21 in
1926; het totaal aantal bijzond. inrich
tingen'van 9 tot 81.
Ook de ontwikkeling van het open
baar onderwijs heeft niet stilgestaan.
Zij is vooral bij het M. O. merkbaar,
doch geen gevolg van gewijzigde fi-
nancieele omstandigheden. Het aantal
R. H.B.S. anet 5-j. cursus nam toe van
12 in 1900 tot 49 in 1926; het aantal
gem. H.B.S. met 5-j. cursus en gem.
H.B.S. met 6-j. cursus voor meisjes,
van 26 tot 45; het aantal gem. lycea
van 2 in 1920 tot 7 in 1926; het aantal
gem. gymnasia van 29 in 1900 tot 34
in 1926; het aantal gem. H.B.S*. met 3-j.
cursus van 10 tot 15; het aantal gem.
midd. scholen voor meisjes van 11 tot
13; het totaal aantal openbare inrich
tingen van 93 in 19C0 tot 158 in 1926.
De bevolking der R.K. inrichtingen
steeg van 722 in 1900 tot 5873 in 1926;
die der Chr, inrichtingen van 175 in
1900 tot 5187 in 1926; die der neutrale
inrichtingen van 55 in 1906 tot 2156 in
1926; die der bijz. inrichtingen samen
van 897 in 1900 tot 13216; die dei-
openbare inrichtingen van 12327 in
1900 tot 27246 in 1926; die van alle
inrichtingen tezamen van 13224 in 1900
tot 40462 in 1926.
De toeneming van het aantal scho
len voor voorbereidend hooger en
midd. onderwijs en van het aantal
leerlingen van zulke scholen is ge
volgd door een sterke verhooging van
het aantal studeerenden aan Ned. uni
versiteiten en hoogescholen.
Aan de Ned. universiteiten steeg 't
aantal studeerenden van 3650 in 1914
1915 tot 7326 in 1925—4926; aan de
Technische Hoogeschool van 1182 in
1914—1915 tot 1694 in 1925—1926; aan
de Landbouwhoogeschool van 224 in
1915—1919 tot 324 in 1925—1926; aan
de Handelshoogeschool van 138 in 1914
—1915 tot 361 in 1925^-1926; het aan
tal studeerenden aan de Veeartsenij-
kundige Hoogeschool daalde van 189
in 1918—1919 tot 153 in 1924—1925.
De eerste vraag.
De groei van het onderwijs.
Bij het overwegen van de eerste
vraag is de commissie tot het besluit
gekomen, dat het niet mogelijk is, een
>teh?l te ontwerpen, waarin de groei
van i:et voorbereidend hooger en mid-
onderwijs in een bepaalde ver-
iiou iii-g ioa worden gebracht tot "de
maatschappelijke behoefte van perso
nen, die zulk onderwijs hebben geno
ten. Daarmee kun echter niet -worden
volstaan. De vraag is, in boeverre de
rejgeering een normale ontwikkeling
kan mogelijk maken.
De commissie heeft overwogen, op
welke maatregelen der regeering in dit
verband het oog moet worden geslagen
en nagegaan of er aanleiding bestaat
tot bepaalde wijzigingen.
Achtereenvolgens heeft de commis
sie de aandacht gewijd aan de volgen
de punten, die van beteekenis zijn voor
de toeneming van het aantal scholen
en leerlingen: a. de eischen van toela
ting der leerlingen; b. de regeling van
het schoolgeld; c. de verplichting, van
gemeenten boven 20.000 zielen een
gymnasium te onderhouden; d. de
voorwaarden van subsidieering voor
de bijzondere scholen; e. het bedrag
van het Rijkssubsidie voor die scholen;
f. het bezoeken van scholen voor het
voorbereidend hooger en midd. onder
wijs door leerlingen, voor wie een an-
drt-e inrichting van onderwijs meer
gewenscht zou zijn.
De regeerings-controle.
De commissie heeft overwogen hoe
ver de controle der regeering zich zal
moéten uitstrekken. Het voorschrift
der grondwet sluit vanzelf van deze
controle, die bijzondere scholen uit, die
geen subsidie ontvangen. De vraag is
echter of ook het stichten van gemeen
telijke scholen, waarvoor geen Rijks
subsidie verlangd wordt, onderworpen
moet worden aan de goedkeuring der
regeering.
iHet onderzoek .leidde de commissie
tot de meening, dat er geen aanleiding
aanwezig i$, om medezeggenschap te
geven aan de regeering over het stich
ten van nieuwe gemeentelijke scholen
voor voorbereidend hooger en midd.
onderwijs, wanneer die geheel voor re
kening der gemeente komen.
De commissie is niet vnn meening.
dat. de wet van 28 Juli 1924 zonder
meer in stand behoort te hliiven. De
wijzigingen, die zij wenscht, vindt men
in de conclusies.
Als
waarborgen tegen willekeur
noemt de commissie:
lo. het aangeven, in algemeene ter
men, van de factoren waarvan de be
slissing afhankelijk moet zijn; de re
geering zal hebben te beslissen of, ge
let op de verhooging der rijksuitgaven,
daaraan verbonden, de behoefte aan
de school voldoende is gebleken;
2o. het voorschrift, dat het advies
van den Onderwijsraad moet worden
ingewonnen;
3o. de verplichting een afwijzende
beschikking te motiveeren;
4o. de bepaling, dat bij de mededee-
ling van de afwijzende beslissing het'
adres van den Onderwijsraad ter ken
nis van den aanyrager gebracht wordt.
De tweede vraag.
Omtrent de tweede vraag, in de op
dracht gesteldt heeft de commissie een
groot aantal vraagpunten opgesteld en
beantwoord; o.m.: Zal de wet goedkeu
ring eischen voor alle gemeentelijke
salarisregelingen, onafhankelijk van
subsidiebepalingen? Hierop luidde het
antwoord ontkennend. Voorts betrof
fen de vraagpunten de goedkeuring
van salarisregelingen van bijzondere
scholen en de subsidieregelingen.
Conclusies.
Op grond van haar beschouwingen
beveelt de commissie 't volgende aan:
a. Aan art. 36bis der Middelbaar-On
derwijswet worde een derde en een
vierde lid toegevoegd, luidende:
3. Subsidies voor scholen waarvoor
nog geen Rijkssubsidie toegekend werd
alsmede verhooging van subsidie, we
gens uitbreiding van scholen, kunnen
slechts verleend worden, indien op
verzoek van het gemeentebestuur na
ingewonnen advies van den Onderwijs
raad bij K. B. -bepaald is, dat in ver
houding tót de daaraan verbonden ver
hooging der Rijksuitgaven de behoefte
aan de school of aan "de uitbreiding
voldoende gebleken is.
4. Indien het verzoek, in het vorig
lid bedoeld, afgewezen wordt, wordt
onze beslissing, met redenen omkleed,
met het advies van den Onderwijsraad,
in dat lid bedoeld, ter kennis van het
gemeentebestuur gebracht.
Aan art. 45 bis der Middelbaar On
derwijswet en art. 8bis en 168 der Hoo-
ger-onderwijswet worde een overeen
komstige bepaling toegevoegd.
b. in het besluit van 25 Juni 1920
(Staatsblad 316) tot vaststelling van de
eischen van toelating tot de hoogere
burgerschool met 5-jarigen cursus, ver-
valle de verplichting in art. VI opgeno
men, op grond van een schriftelijke
verklaring van het hoofd eener lagere
school een leerling tot de hoogere bur
gerschool toe te laten.
c. Art. 6 van de Hooger Onderwijs
wet vervalle. 1)
d. De regeling van het schoolgeld
voor de Rijks-hoogere burgerscholen
worde in dier voege herzien, dat het
minimum schoolgeld verhoogd en vrij
stelling van schoolgeld slechts ver
leend worde voor leerlingen die van
bijzondere begaafdheid blijk geven.
e. Het minimum aantal leerlingen,
dat recht geeft op subsidie voor een
hijzonder gymnasium of hoogere bur
gerschool, worde verhoogd tot het ge
tal, opgenomen in liet ontwerp van wet
tot regeling van het voorbereidend
hooger en algemeen vormend middel
baar onderwijs, aanhangig gemaakt bij
de Tweede Kamer der Staten Generaal.
f. De Regeering schenke aandacht
aan de beteekenis van de beperking
der ontwikkeling van andere takken
van onderwijs voor den toeloop van
leerlingen naar het voorbereidend hoo
ger en middelbaar onderwijs.
g. Art. 15 der Hooger Onderwijswet
vervalle. 2)
h. In art. 36bis der Middelbaar On
derwijswet en art. 8bis der Hooger On
derwijswet worde als voorwaarde van
subsidieering van gemeentelijke hoo
gere burgerscholen en gymnasia uit
drukkelijk vermeld, dat de bezoldi
ging van den directeur, de leeraren en
de beambten geregeld wordt ónder de
goedkeuring van den minister, met de
uitvoering der wet belast.
i. Aan het tiende lid van art. 45 ter.
der Middelbaar Onderwijswet en aan
het eerste lid van art. 168 sexies der
Hooger Onderwijswet worde toege
voegd dat de aldaar gevorderde goed
keuring der bezoldigingsregeling van
bijzondere scholen niet wordt gewei
gerd, indien die regeling overeenkomt
met die der bezoldiging aan hoogere
burgerscholen of gymnasia van het
Rijk of van de gemeente, waar de
school gevestigd is.
k. Aan de bepaling van het veer
tiende lid van art. 45 ter. der Middel
baar Onderwijswet en van het tweede
lid van art. 168 quinquies der Hooger-
Onderwijswet, luidende: „Parallel-klas
sen worden gevormd met inachtne
ming van de voorschriften, vastge
steld bij den in het tweede lid van art.
36bis (Hooger Onderwijswet: art. Sbis)
bedoelden algemeenen maatregel van
bestuur" worde toegeyoegd: „of van
de regelen volgens welke in de ge
meentelijke scholen ter plaatse* geves
tigd, parallelklassen gevormd wor
den."
1) Krachtens art. 6 der H. O.-wet is
elke gemeente bovep 20.000 zielen ver
plicht eeri gymnasium op te richten of
in stand te houden.
2) Krachtens art. 15 der H. O.-wet is
de salarieering der leeraren aan gem.
gymnasia onderworpen aan de goed
keuring van Ged. Staten.
1. Aan de gesubsidieerde bijzonders
eymnasia en hoogere burgerscholen
worde toegestaan dezelfde regelen bii
het be.palen van hef aantal lesuren dat
aan de leeraren wordt opgedragen, te
volgen als de gemeente voor haar lee
raren.
m. Bij de uitoefening van het recht
van goedkeuring van bezoldigingsrege
lingen van gesubsidieerde scholen lei-
de overigens afwijking van de Rijks
regeling op ondergeschikte punten niet
lot onthouding dier goedkeuring.
n. In het eerste lid van art. 45 quin-
quis der Middelbaar Onderwijswet, on
der a, en in het eerste" lid van art. 168-
bis der Hooger Onderwijswet onder a,
worde de bepaling opgenomen, dat
voorzoover niet bij de goedkeuring der
salarisregeling door den minister an
ders bepaald is, de kosten van jaar
wedden en pensioenbijdragen aldaar
bedoeld, slechts in aanmerking komen,
voorzoover zij niet overtreffen bet to
taalbedrag, dat bij inachtneming der
Rijksregeling zou uitbetaald zijn.
o. In de Middelbaar Onderwijswet en
in de Hooger Onderwijswet worde de
bepaling opgenomen, dat een gemeente
welke voor een hoogere burgerschool
of een gymnasium een salarisregeling
toepast, van de Rijksregeling afwijkend
verplicht is aan bijzondere/hoogere
burgerscholen of gymnasia aldaar,
door het Rijk gesubsidieerd, voor wel
ke eveneens een salarisregeling geldt,
van de Rijksregeling afwijkend, een
jaarlijksche subsidie te verleenen ge
lijk aan het verschil tusschen het to
taal der salarissen ingevolge de re
geling, door de bijzondere school toege
past, in het totaal bedrag hetwelk voor
de bepaling van het Rijkssubsidie in
aanmerking genomen wordt. Deze be
paling worde aldus geformuleerd, dat
ze ook pensioensbijdragen, kindertoe
slagen en andere toelagen omvatte;
van de beslissing van het gemeentebe
stuur worde beroep toegestaan op Ge
deputeerde Staten en de Kroon.
Aizonderlijke nota's.
De heeren Ir. J. W. Albarda, mr. dr.
Van Doorninck, dr. J. P. Fockema An-
dreae en dr. S. S. Hoogstra hebben ge
bruik gemaakt van de vrijheid van
hun afwijkende gevoelens op enkele
punten bij afzonderlijke nota te doen
blijken. O.m. bepleit de heer v. Door
ninck opheffing van de .gemeentelijke
vrijheid om tot stichting en inrichting
van scholen naar eigen inzicht over te
gaan wanneer die scholen geheel voor
rekening van de gemeente komen. Hij
is van oordeel dat met uitsluiting van
andere openbare lichamen het Rijk de
behoefte moet bepalen in verhouding
tot de beschikbare "middelen.
De heer Albarda zet o.m. zijn bezwa
ren uiteen tegen verhooging van het
minimum schoolgeld en tegen het ver
binden van bijzondere voorwaarden
aan de kostelooze toelating van leer
lingen.
S T ATEN-GENERAAL.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 2i Jan..
De VOOÏtZTTIER deelt aieue, nat
'in de af deeling en behandeld m..:n
worden eenige wetsontwerpen en das
andere morgen om half twee in open
'bare vergadering zullen worden be
handeld.
De heer WIBAUT (S. D. A. P.)
vraagt, of de (Comptabiliteitswet niet
in-de af deeling en zal worden behan
deld. Er zijn daarin artikelen, die in
werking treden op 1 Juli 1927. Hoe
is dat mogelijk, als dit ontwerp nu
niet in de afaeelingen wordt onder
zocht
De VOORZITTER antwoordt, dat
de laatste dagen nog verschillende
wetsontwerpen zijn ingekomen, zoo
als de wet op het collectief arbeids
contract, de instelling van een depar
tement van defensie, de comptabiliteit^
wet, het subsidie aan de K. L. M., de
onderwijswet, en dat de regeering hem
reeds verzocht heeft enkele van die
wetsontwerpen te behandelen.
Spr. wil eerst het oordeel van de
Kamer inwinnen en overleg plegen
met de nieuwe centrale sectie. Hij zal
evenwel morgen voorstellen, om van
daag over 8 dagen wetsontwerpen in,
de afdeelingen te onderzoeken.
Wat noodig is moet gebeuren.
Ontslagname Griffier Mr. H. Zeliissen.
Spr. deelt vervolgens mede, dat in
gekomen is een schrijven van den
griffier der Kamer, Mr. H. Zillesen,
hetwelk hij den griffier verzoekt voor
te lezen, al is het van hem zelf afkom
stig.
De griffier leest daarna het volgende
schrijven voor. i
„Na de Staten Generaal zes en veer
tig jaren gediend te hebben, waarvan
acht jaren als commies-griffier der
Tweede Kamer, en tien jaar als com
mies-griffier der Eerste Kamer, achti
-ik thans het oogenblik gekomen mijn
betrekking van griffier neer te leggen.
Het valt mij moeilijk uit een ambt te
treden, dat mij lief is geworden, maar
het is beter een werkkring te verlaten
dan daarmede te wachten tot het ver
minderen van arbeidskracht daartoe
'dwingt.
Het is om deze reden, 'dat ik de eer
heb mij tot uw college te wenden
met het eerbiedig verzoek mij me^o
ingang van 1 September a.s. een eer-
ven ontslag uit mijn betrekking van
griffier van de Eerste Kamer aer Sta
ten Generaal te verleenen.
Het is mij een behoefte bij deze ge
legenheid mijn groote erkentelijkheid
uit te spreken voor den wel willenden
steun en vriendschappelijke medewer
king, die ik bij het vervuilen van mijn
taak steeds en in ruime mate, zoowel,
en in de eerste plaats, van den voor
zitter. als van de leden der Kamer heb
mop'pri ondervinden.
Ook kan ik niet nalaten, met dnnk.
baarheid te gedenken den commies-
griffier, den keer "Beel'ae.rts van Blok
land, wiens bekwame medewerking
mij nimmer ontbrak, den directeur Üer
Stenografische inrichting, en de amb
tenaren en beambten dér Kamer, op
wier ijver en trouw ik ten allen tijde
heb kunnen rekenen.
In uwe en hunne vriendelijke herin
nering moge ik mij aanbevelen.
Met betuiging mijner gevoelens van
hoogachting, heb ik de eer te verblij
ven Uw dw. dn. H. Zillesen".
De VOORZITTER stelt voor een
commissie van drie leden te benoemen
om advies uit te brengen over het ver
zoek van den heer Zillesen. Als zoo
danig .worden aangewezen de heeren
v. Lanschot, Polak en Rink.
De vergadering wordt te 8.50 ver
daagd tot Woensdag 11 uur.
POGING TOT HET DOEN
ONTSPOREN VAN EEN TREIN.
Een trein naar Buitenzorg was ger
noodzaakt te stoppen, omdat er een
dwarsligger op de rails Zag.
Kwaadwilligheid wordt als oorzaak
aangenomen,, maar bijzonderheden zijn
nog niet bekend.
DE A.S. BURGEMEESTER VAN
BANDOENG.
Naar aan het A. I. Dgbl. bericht
werd, zal de chef-exploitatie voor de
•westerlijne'n van d'e Staatssnoor- en
tramwegen, de heer ir. J. X. von
Wol: ogen Kühr, zijn buiteniandsch
verlof aanvangen, door 5 üan wei b
Juli met de Kawi of de Slamat' van
Priok te vertrekken.
Dit verlof werd aangevraagd met-
he' oog op de toezegging, dat pe neer
K bi; het- aftreden van den titularis,
den heer B. Coops, èai worden be
noemd tot burgemeester van Bad-
dceng.
Dc Landvoogd herhaalde aeze toe
zeggino- tegenover den neer K. per
soonlijk, zoo vernam het blad.
De oudste land ver huister.
Op 101-jarigen leeftijd is te .Ade
laide juffrouw Marianne Fisher over
leden, de laatst overgeblevene van de
passagiers die het schip Buffalo in
1836 in Zuid Australië aanbracht, dat
toen tot de Engelsche kolonie uitge
roepen en onder bestuur van den ka
pitein van dit schip, John Hundmarsh
als gouverneur werd geplaatst.
Juffrouw Fishér was 10 jaar tóen zij;
scheep ging en was de dochter van
den eersten burgemeester van Ade
laide.
Brand. Gistermorgen is door
onbekende oorzaag brand uitgebroken
in de banketbakkerij van den heer
A. Samuel in de Wijastraat te Goüda.
De brand ontstond in de boven de
bakkerij ge'egen kamers en bergplaat
sen voor bloem, amandelen, enz.
Door krachtig ingrijpen van de
brandweer, kon de brand tot het boven
gedeelte worden beperkt, dat geheel
uitbrandde.
Verzekering dekt de vrij aanzien
lijke schade.
In/de Schoppenmakerij van den
heer L. Slingerland te Waddingsveen,
brak gistermiddag brand uit.
Door de licht ontvlambare stoffen
in de loods aanwezig, breidde het vuur
zich zeer snel uit. I
Een voorraad hout en gereedschap
pen ging verloren. De schoppenma
kerij brandde geheel uit. Met het oog
op net gevaar van ipstorten, moesten
de muren van het gebouw omgetrok
ken worden.
De brandweer was spoedig ter plaat
se en wist een grooten stapel hout
op het erf te behouden.
Verzekering dekt de schade.
Te Vledder is tijdens een hevig,
onweer de bliksem geslagen in de
boerderii van den landbouwer J. Delfs
ma, welke tot op den grond toe af
brandde. Het vee werd gered.
Te Aalsmeer is door tot nog
toe onbekende oorzaak de woning van
den heer W. v. d. S. in den Oostem-
derpolder tot den grondJ toe afgebrand
Doordat de bewoners afwezig wa
ren en de brand te laat werd ontdekt,
ging de geheele inboedel verloren/
De behuizing van den heer L.
Reinhardus te De Punt, is een prooi
der vlammen geworden. Alles ver
brandde.
Verzekering dekt de schade.
Vechtpartij. Te Eindhoven
heeft gisterenavond omstreeks b uur
een ernstige vechtpartij plaats geha
tusschen de fabrieksarbeiders f. v. T.
en R. D.
Eerstgenoemde bracht D. een era
stige steek in den buik toe.
De toestand van het slachtoffer js:
zorgwekkend.
In een s 1 o o t. Gisterochtend
(omstreeks half elf uur is op den Rot-
'terdamschen 'weg nabii de Overslag
te Delft de autio van Mevr. G. uit
Den Haag> doordat de chauffeur ie
ver uitweek vóór een C. S. È,.~bus,
in de sloot gereden, over den kop ge
slagen en in brand geraakt.
De chauffeur bevrijdde de beide in
zittende dames uit haar benarde po
sitie, zr bekwamen geen letsel. De
politie doofde het vuur.
De auto, die zwaar beschadigd werdi
is met behulp van een kraanwagen ge
licht $n naar Den Haag vervoerd.
De storm. De Lemster vis*
schersvloot heeft door den storm be-
lengriike schade aan de netten gele
den.
Verschillende visschers "hebben hun
geh'eele want verloren, enkele den geJ
heeien beug van 70 netien. verte^eri-
\vr»orrli«renae een waaide van f 700.
De totale schade aan de UemstteTl
visie hersvjoot wordt geraamd op vijt-
nen duizend gulden.
Tengevolge van het stormweeri
van Zaterdag en daarna hebben des
Eiiknuirer visschers veel schade aan'
hun ansiovisvangst geleden.
De netten worden 's Zaterdags uit
gezet en 's Maandags ingehaald) Men
noemt dit een dubbel schot. i
Nagenoeg 60 vaartuigen, die Noord
waarts van Enkhuizen vischten, ver-
leien de helft a twee derde van hun!
dure netten.
'J or, gevolge hiervan zal de aanvoer!
gedurende de laatste weken der cam
pagne nog wel kleiner worden en ver
moedelijk zullen de prijzen stijgen.
In dit toch al niet beste ansjovis
jaar een zware beproeving voor de
visschers.
Inbraak. In den nacht vanj
Zondag op Maandag is ingebroken in'
de Buiten-SocieteitXe Kampen.
De dief of dieven zijn binnen geko
men door de keuken, alwaar men zicht
tegoed heeft gedaan aan ham, vleesch,,
limonade, enz. Ook een flesch room]
was welkom.
Vervolgens heeft men het gèheele
gebouw afgesnuffeld. Spaarbusjes wert
den gelicht, de jassen der kellners van
hun inhoud ontdaan, het telefoonpotjö
meegenomen, enz.
In totaal wordt een bedrag! vanf
circa f 150 vermist.
Eenige doosje-; sigaretten en cho
colade zijn verdwenen, alsmede een1
fiets. De politi^doet onderzoek. i
Botsing. Gist eravond kwam
de motorrijder W. op den hoek van]
de RechtestraatMarkt te Eindho- 1
ven een auto in botsing.
Hij schoot met een been tusschen!
de spaken van een wiel van de autol
en werd heelemaal mee rondgedraaid]
De man werd ernstig gekwetst naari
het R. K. gasthuis overgebracht.
Uit den treingevallen. Te
Delfti s gisternacht omstreeks 3 uur
óp de spoorlijn achter de fabriek van
Enthoven, een vrouw in bewustelod-
zen toestand op de spoorlijn gevon
den.
De politie vervoerde haar naar het
gasthuis, waar bleek, dat zij een sche
delfractuur, een gebroken linkerarm]
en gekneusde borstkas had bekomen.
Zij bleek te zijn de 56-jarige juf
frouw Catlender, wonende Mathenes-
,serdijk te Rotterdam, die uit den trem
was gevallen, welke om kwart voor
elf 's avonds uit Delft naar Rotter
dam vertrekt
Een reiziger, die aan het station te
Delft om kwart voor elf is uitgestapt
en bij haar in de coupé heeft ^ezeten.
wordt verzocht .zich bij de politie te
Delft tot het geven van inlichtingen
te vervoegen.
A a n r ij d i n g. De 28-jarige heefl
H. Verschuur uit Nijmegen is bijl
Neuss (D.) met zijn motorrijwiel aan
gereden door een anderen motorrijder.»
waarbij hij een schedelbreuk opliepj
V. werd van den motor geslingerd.
Korten tijd later is hij overleden.
Het slachtoffer was ongehuwd. I
De heer Heijnen den bak uit
Delft is gisteravond op den Haagwegl
met zijn motorrijwiel met zijspan tian-
fereden door een auto, komende uit
e tegenovergestelde richting. i
De heer H. en zijn echtgenoote wer-^
den over den weg geslingerd, U. werai
daarbij ernstig aan het been verwond.)
De motor met zijspan is vermeid.
Scheepstij dingen.
HOLLANDAMEftIKA-LIJN.
SPAARNDAM, 21 v. R'dam n, New-
Orleans.
ROTTERDAM, R dam n. New-York 19
~(11.32 vm.) 130 mijl Z v. Valentia.
SIRIS, R'dam n. Vancouver 21 te Ant
werpen.
YV'ESTERDIJK, R'dam n. Vancouver
19 v. Cristobal.
BEEMSTERDIJK, 21 v. Montreal te
R'dam.
VOLENDAM, 21 v. New-York te
R'dam.
HOLLAND—AFRIKA-LIJN.
NIJKERK (uitr.) 21 te Port Said.
CALLISTO (thuisr.) 21 te Duinkerken.
KON. KOLLANDSCHE LLOYD.
EEMLAND (thuisr.) p. 21 (10 v.m.)
Ouessant 23 8 (v.m.) te IJmuiden
verwacht.
GAASTERLAND (thuisr.) p. 21 Dunge-
ness.
MAASLAND (uitr.) p. 20 Dungeness.
FLANDRIA (uitr.) 20 v. Lissabon
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
INSULINDE (thuisr. p. 21 (v.m.) Gi
braltar.
BUITENZORG, 20 v. Bremen n. R'dam.
KERTOSONO (uitr.. p. 20 Port de Galle.
INDRAPOERA (uitr.) p. 20 Oitavos.
GAROET, Batavia n. R'dam 21 v. TJi-
latjap.
KAWI, 21 v. R'dam te Batavia.
ME DAN, Fremantle n. Port Said p. 21
Suez.
TER NAT A, Djeddah n. Batavia p. 19
Perim.
INDRAPOERA (uitr.) p. 21 (njn.) Gi
braltar.
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
P. C. HOOFT, 21 v. A'dam n. Batavia.
PRINS DER NEDERLANDEN (thuisr.)
20 v. Sabang.
RIOUW (uitr.) p. 21 Suez.
BALI (thuisr.) p. 18 Sagres
RADJA (thuisr.) p. 20 Gibraltar.
KON. PAKETVAART MIJ.
I.E MAIRE, 19 v. Sydney n. Java.
HOUTMAN, 20 v. Melbourne n. Singa
pore.
SAWAHLOENTO, 18 te Medan.
