CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN
B«,e JAARGANG
DONDERDAG 16 JUNI 1927
NUMMER 2154
LEIDSCIE COURANT
ABONNEMENTSPRIJS
In Leiden en buiten Leiden
waai agenten gevestigd zijn
Per kwartaal I 2.50
Per week I 0.19
Franco per post per kwartaal i 2.90
BUREAU: Hooigracht 35
Leiden
Tel. 1278, Postgiro 58936
Postbox 20
ADVERTENTIE-PRIJS
Gewone advertentiën per regel 22'/» cent
Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief,
Bi) contract, belangrijke reductie.
Kleine advertentiën bij vooruitbetaling
van ten hoogste 30 woorden, worden dage
lijks geplaatst ad 40 cent.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
De Stormramp.
Saldo
W.
N. N.
H. B.
f 129.13
10.-
5.50
1
Totaal 145.63
DIRECTIE.
V Ook te Gouda.
Wij lezen in een verslag van de
raadsvergadering van Gouda het vol
gende:
„Overeenkomstig het voorste] van
B. en W. werden de adressen door
de kerkeraden der Geref. en Evang.
Luthersche gemeente ingediend,
voor kennisgeving aangenomen. In
deze adressen werd leedwezen uit
gesproken, dat (Je burgemeester aan
de S.D.A.P. op Zondag 1 Mei vergun
ning had gegeven een demonstratie
te houden, en werd den raad drin
gend verzocht, zijne afkeuring over
deze vergunningverlening uit te
spreken. In hun advies hadden B en
W. te kennen gegeven, dat hot on
derwerp valt buiten 's raads compe
tentie".
Hierbij valt op te mekken, dat B. en
W. van Gouda zich blijkbaar streng
aan de letter van de wet vasthouden.
Ingevolge art. 126 der Gemeentewet
zijn alleen Burgemeester en Wethou
ders geroepen medewerking te verlee-
tien aan de uitvoering van wetten, al-
gemeene maatregelen van bestuur,
provinciale verordeningen, enz.
Toch meenen wij, dat de geest van
de wet een andere uitlegging eischt en
dat wel degelijk de Gemeenteraad eer
oordeel kan uitspreken, zij hèt ook een
oordeel waaraan B. en W. niet wette
lijk gebonden zijn.
Kan de Raad dat oordeel uitspreken
dan kan ook een verzoek daartoe in
behandeling worden genomen. Dan is
het ook niet noodig om dit verzoek
voor kennisgeving aan te nemen om
dat het buiten 's Raads competentie
ligt.
Het heeft vaak veel er van dat men
op deze wijze tracht van een lastige
zaak af te komen.
STADSNIEUWS.
GEMEENTERAAD.
Maandag 20 Juni a.s. zal de Gemeen
teraad vergaderen.
Te behandelen onderwerpen.
1. Benoeming van een Stads-vroed-
roeester, voor het tijdvak 1 Juli 1927
1 Juli 1930.
2. Benoeming van een Stads-vroed-
vrouw, voor het tijdvak 15 Juli 1927
15 Juli 1930.
3. Praeadvies op het verzoek van Dr.
W. Th. M. Weebers, om ontslag als
Stads-geneesheer en als Schoolarts.
4. Praeadvies op het verzoek van
Mej. M. J. Schophuizen, om eervol ont
slag als onderwijzeres aan de school
Haverstraat B.
5. Praeadvies op het verzoek van
Mej. W. N. van der Weel, om eervol
ontslag als onderwijzeres aan de
school Haverstraat A.
6. Suppl. begrooting, dienst 1926,
van de Stedelijke Werkinrichting.
7. Rekening en verantwoording,
dienst 1926, van de Stedelijke Werkin
richting.
8. Verordening, houdende wijziging
van de verordening van 23 Mei 1912
(Gem.blad No. 18) op het Rijden.
9. Verordening, tot wijziging van de
verordening van 15 Mei 1922 (Gem.bl.
No. 38), houdende aanwijzing van de
dagen, uren en plaatsen voor het hou
den van verschillende markten en vei
lingen van ooft.
10. Verordening, tot wijziging van de
verordening van 17 Mei 1920 (Gem.blad
No. 23), regelende de heffing van een
belasting onder den naam van „Markt
geld" in de gemeente Leiden.
11. Voorstel tot het aanbrengen van
verschillende veranderingen in het
openhaar bewaarschoolondenvijs en
tot wijziging van de subsidieregeling
voor het bijzonder bewaarschoolonder-
wijs, tevens praeadvies op het adres
van J. ten Haken, betreffende het op
richten van eene openbare bewaar
school in het Kooikwartier en op het
voorstel van den heer Sijtsma en mevr.
Van Itallievan Embden te dezer zake
12. Voorstel:
a. tot beschikbaarstelling van gel
den ten behoeve van de meerdere kos
ten van den bouw van het nieuwe po
litiebureau;
b. tot het aangaan van een overeen
komst van dading met M. van der Vel
deken P. G. de Jong, met betrekking
tot den sub a bedoelden bouw;
c. tot beschikbaarstelling van gelden
in verband met het aangaan van de
sub b bedoelde overeenkomst;
d. tot beschikbaarstelling van gel
den, ten behoeve van de inrichting van
perceel Langebrug 99 tot garage met
bovenwoning.
GEMEENTEZAKEN.
Het berijden van het Rapenburg.
Nu het verbod om het Rapenburg
met voertuigen te berijden in beide
richtingen eenigen tijd als proef heeft
gewerkt en deze proef tot geen moei
lijkheden heeft aanleiding gegeven,
stellen B. en W. voor thans tot een de
finitief verbod over te gaan. In de eerst
volgende raadsvergadering komt de
desbetreffende verordening aan de
orde.
De 3-Octobermarkt.
B. en W. stellen voor de 3-October-
markt, die thans gehouden wordt in
de Steenstraat, Stationsweg en Rijns-
hurgersingel wegens het gedrang al
daar te verplaatsen naar de Beesten
markt, Nieuwe Beestenmarkt en Bin
nenvestgracht. Tevens geven zij in
overweging het marktgeld van 0.15
per M2. per dag op te voeren tot 1
per M2. per dag. De desbetreffende ver
ordening wordt aangeboden.
Stadsvroedmeester.
Door B. en W. wordt voorgesteld
Prof. Dr. P. G. T. van der Hoeven, in
gaande 1 Juli a.s. weder voor den tijd
van 3 jaren te benoemen tot Stads
vroedmeester.
Stadsvroedvrouw.
Eveneens wordt door B. en W. voor
gesteld Mevr. B. Alterde Jong ingaan
de 15 Juli a.s. weder voor den tijd
van 3 jaren te benoemen tot Stads
vroedvrouw.
Ontslag Dr. Weebers.
Voorgesteld wordt om aan Dr. W.
Th. M. Weebers op zijn verzoek met
ingang van 1 Juli a.s. eervol ontslag
te verleenen als Stadsgeneesheer en
Schoolarts.
Ontslag onderwijzeressen.
B. en W. geven aan den Raad in over
weging aan de Onderwijzeressen Mej.
M. J. Schophuizen en Mej. W. N. van
der Weel met ingang van een nader
door hun College te bepalen datum
eervol ontslag te verleenen als onder
wijzeres resp. aan school B en school
A aan de Havenstraat.
N.V. ,.DE LEIDSCHE COURANT."
Gistermorgen is er een vergadering
geweest van aandeelhouders der N.V.
„De Leidsehe Courant" ter verkiezing
van een commissaris in de vacature
van den heer C. J. L. v. d' Meer z.g.
Gekozen is de hoogeervv. hooggel. heer
prof. J. D. J. Aengenent, te Warmond.
JAARVERGADERING AFD.1 LEIDEN
VAN „HET GROENE KRUIS".
Dinsdagavond vergaderde de afd.
Leiden en Omstreken van de Z.-H. ver
eeniging „Het Groene Kruis" in het
gebouw Pieterskerkgracht 9.
De voorzitter, dr. J. A. Schreuder
opende de bijeenkomst waarna de no
tulen werden gelezen en goedgekeurd.
Vervolgens las de secretaris, de heer
H. Filippo, zijn jaarverslag waaraan
we het volgende ontleenen.
De toestand der vereeniging is over
het algemeen bevredigend te noennm,
hoewel het ledental iets terugliep en
de uitgaven vermeerderden als gevolg
van 't feit, dat 't materiaal belangrijk
werd uitgebreid en dit jaar twee gedi
plomeerde verpleegsters gesalarieerd
moesten worden.
In het bestuur kwam geen verande
ring; de vacature, ontstaan door het
overlijden van mr. P. M. Trapman,
bleef onvervuld.
Op 1 Juni 1926 werd besloten, naast
zuser van Bottenburg een tweede ge
diplomeerde verpleegster aan te stel
len, in verband waarmede aan de assi
stente, mej. Goddijn. eervol ontslag
werd verleend.-
Als verpleegster werd aangesteld
zuster E. Evelein, die op 1 October
1926 in functie trad.
Zeer tot leedwezen van het bestuur,
vroeg op het einde van het vorig jaar
zuster van Bottenburg eervol ontslag,
hetwelk haar met ingang van 1 Febru
ari J927 werd verleen 1; haar plaats
werd op 1 Mei 1927 ingenomen door
zuster M. A. Ie Wit.
De magazij voorraad werd door aan
koop van nieuwe verpleg'ngsartikelen
met een waarde van ruim f 7»)0ver
meerderd.
De verpleging*artikelen, waarvan in
98' gevallen we gebruik gemaakt,
verkteren in het algemeen in goeden
staat
De zusters legden in totaal 3811 huis
bezoeken af.
Het verslag besloot met dan wensch,
dat vele nieuwe leden zich zou len aan
sluiten, teneinde de steeds stijgende
uitgaven te dekken.
Nadat dit verslag onder dank aan
den Secretaris was goedgekeurd volg
de het verslag van de penningmees
tore9se, Mej. F. A. Ie Poole, waaruit
bleek dat de inkomsten hadden bedra
gen 7551.45 en de uitgaven 6552.84
zoodat er een batig saldo was van
j 998.16%.
Daar er Verder niets meer aan de
orde was sloot vervolgens de voorzitter
de vergadering.
BEWAARSCflOOLONDERWIJS.
Naar wij vernemen heeft het Be
stuur der Vereeniging voor Chr. Frö
belscholen alhier het volgend adres
aan den Gemeenteraad gezonden:
Geeft met verschuldigden eerbied te
kennen, het Bestuur der Vereeniging
voor Chr. Fröbelscholen 11e Leiden,
goedgekeurd bij K. B. van 6 Maart 1927
No. 74, 1
dat het met veel belangstelling heeft
kennis genomen van de voorstellen in-
zake het bewaarschoolonderwijs die
het college van B. en W. d.d. 27 Mei j.l.
bij Uwen Raad aanhangig heeft ge
maakt;
dat het in 't algemeen deze voorstel
len toejuicht en behoudens de hierna
te noemen bezwaren de wensch uit
spreekt, dat Uw Raad deze zal aan
nemen;
dat het evenwel de vrijheid neemt
tot het maken van de volgende op
merkingen:
le. Ons Bestuur betreurt, dat het
College geen aanleiding heeft kunnen
vinden om voorstellen te doen inzake
de subsidieering van den bouw van
nieuwe bijzondere bewaarscholen. Daar
door wordt het vraagstuk, dat in deze
voorstellen wordt behandeld niet tot
oplossing gebracht daar de vermeer
dering van de subsidie van f 4 per
kind per jaar onvoldoende is om daar
uit de rente en aflossing van de bouw
kosten te bestrijden;
2e. waar aan de kweekelingen der
openbare bewaarscholen blijkens art
3 van de Verordening van 17 Mei 1920
regelende de bezoldiging van het on
derwijzend personeel aan de openbare
bewaarscholen gemiddeld f200 per
jaar wordt uitgekeerd, daar komt het
ons Bestuur voor, dat het niet billijk
is de toelage voor de kweekelingen
der bijzondere bewaarscholen te bepa
len op f 100 tot f 150. Ons Bestuur ver
zoekt Uwen Raad deze toelage te stel
len op f 100 tot f200 (4 eenjaarlijksche
verhoogingen van f25);
3e. ons Bestuur heeft ernstig be
zwaar tegen de verhooging van den
toelatingsleeftijd tot 3% jaar. Het
vreest dat daardoor weer zullen her
leven de z.g. kinderbewaarplaatsen,
daar in vele volksbuurten het voor
vele vrouwen met het oog op de
werkzaamheden die zij verrichten
noodzakelijk is hun kinderen geduren
de eenige uren per dag veilig bewaard
te zien. Deze kinderbewaarplaatsen
^zijn uit hygiënisch oogpunt buitenge
woon verwerpelijk te noemen;
4e. ten aanzien van punt XI, goed
keuring door B. en W. van de plaats
van vestiging eener nieuwe bijzondere
bewaarschool, deelt ons Bestuur Uwen
Raad mede daartegen geen bezwaar te
hebben indien de weigeringsgronden
van B. en W. zich niet verder uit
strekken dan tot het aanwezig zijn van
voldoende gelegenheid tot het ontvan
gen van gelijksoortig onderwijs
nabij de plaats van vestiging. Princi
pieel bezwaar bestaat er bij ons Be
stuur tegen een bevoegdheid aan welk
College ook, om den bouw eener chris
telijke bewaarschool te beletten omdat
er in de buurt voldoende neutraal of
Roomsch-Katholiek onderwijs is te
krijgen. Ons Bestuur verzoekt Uwen
Raad dringend punt XI in dezen geest
te beperken.
't Welk doende enz.
Namens het Bestuur der Vereen,
voor Chr. Fröbelscholen,
(w.g.) T. S. GOSLINGA, voorz.
(w.g.) VAN LOO, secretaris.
ONDERWIJZERSBENOEMING.
Benoemd tot onderwijzer aan de Ge
ref. school aan de Lusthoflaan, de heer
P. I. d e M a a k e r van Woubrugge.
DOE HET NU.
Men schrijft ons:
Ons laatste artikel eindigden wij
met het uitspreken van den wensch;
dat de tijdelijke rust, die in deze zo
mermaanden in het vereenigingsleven
voor den handeldrijvend en en indu-
strieelen middenstand zal intreden,
geen verslapping zal brengen, doch
zal worden aangewend om een goede
wintercampagne voor te bereiden.
Een krachtige wintercampagne 10
zeer noodig, en voor de verdere ont
wikkeling van de vereenigingen. wen-
schelijk.
In deze voorbereiding onderschei
den wij allereerst die voor de verschil
lende vereenigingen afzonderlijk.
Reeds vroeg stelle men een pro
gram samen, volgens hetwelk men
van plan is de komende maanden een
bloeiend vereenigingsleven te bevor
deren.
Wat de Christelijke Middenstanüs-
ver-eeniging betreft, denken wij in b*i
(bijzonder aan de wenschelijkheidi vatï
het zoeken van contact met de A. R.
en C. Hl. gemeenteraadsleden, welke
in September a.s. zitting zullen nemen
Hiervoor herinneren wij aan ons ar
tikel, in dit blad van Vrijdag 27 Me?
1.1., waarin wij1 de wenschelijkheid van
een hechte samenwerking tusschen da
ze Middenstandsvereeniging en ge
noemde gemeenteraadsleden naar vo
ren brachten. Wenscht men werke
lijk, dat met de Middenstandsbelangen
rekening zal worden gehouden, dan
Idiene men contact te zoeken, nu ditJ
nog niet bestaat. Wij weten wel, een
middenstander in den raad, die in de
Christelijke Middenstandsvereeniging
meeleeft, zou veel beter zijn. maar
wat niet is, kan komen. En het is ntf
aan de Christelijke Middenstandsveree
niging het contact, dat zoo zeer noo
dig is, te zoeken, voor de wintercam
pagne begint.
Tevens zal nu door de drie Midden*
standsvereenigingen hier ter stede de
ze zomermaanden prachtig besteed kun
nen worden om de zoo zeer gewensch
te hechtere samenwerking tot stand
te brengen.
Wii weten, er wordt in de besturen
over gesproken en het voorbeeld der
(Haarlemsche Centrale Organisatie,
hetwelk zulk een uitstekend" werk tot
stand heeft gebracht, werkt aansteke
lijk. Maar men wachte nu toch niet
tot de wintercampagne weer is be
gonnen. Nu, nu is het de tijd deze re
geling definitief tot stand te brengen
en te zorgen, dat voor September <le
Centrale der drie Middenstandsveree-
nigingen gereed is, om voor de belan
gen der handel dr ij venden en indu-
strieelen op te komen.
Wij zijn zoo vaak geneigjd' voor onze
vereeniging uit te stellen, wat op af
doening wacht. Onze zaken vragen
den geneelen mensch en we hebben
weinig tijd voor andere dingen, hoe
belangrijk en noodzakelijk deze ook
mogen zijn. Dan grijp^i we de zomer
maanden dankbaar aan om eens vón
onzen arbeid voor de Middenstand»-
vereeniging af te wezen. We kunnen
immers 's zomers toch geen vergada
ring beleggen, we krijgen dan todh.
niemand, het weer is te mooi, de dag
te lang, de avond te kort. We nemen
er graag een maandje eerder bij ca
beginnen een maandje later weer te
vergaderen, dan eerst het plan was.
Want we hebben toch zoo weinig tijd.
Maar dat mAg niet. De Middenstand!
moet krachtig vereenigd zijn. De actio
mag niet verslappen. Reeds is de noodl
hoog. Van alle kanten voert men den
barren strijd tegen den Middenstand:
en nog is niet alles verloren, als do
Middenstand sterk sta in de kracht
der vereeniging.
Maar dan ook: „Doe het nu". Geef
u, vertrouwende op de groote roeping?
welke uw stand, de Middenstand, in de
maatschappij te vervullen heeft. Be
sluit ook iets te doen voor uw stand,
daarmee dient ge niet alleen uzelf,
maar ook anderen.
Komt, talmt niet langer, maai* doer
het nu.
DAMMEN.
Aangezien de heer Vermeulen Dins
dagavond verhinderd was, gaf de even
eens zeer sterke speler P. v. d. Stel
een simultaan-seance voor de Christel.
Leidsehe Damclub. Hieraan werd door
13 spelers deelgenomen, met het resul
taat: door de simultaan-speler gewon
nen 6, remise 5, verloren 2. Winnaars
waren de heeren Bouzaart en v. d.
Hom. Remise maakten de heeren Vo
gelenzang, N. Mol, J. Kleer, T. Mol en
Maks Sweris. De seante duurde 1 uur
45 min., wat gemiddeld 8 min, per par
tij is.
In het kantoor van den brand-
stoffenhandelaar H. aan den Haagweg
is hedennacht een ongewenscht bezoek
gebracht. Men is binnengedrongen
door een W.C.-raampje maar heeft
niets kunnen vinden dat waarde had.
Toen hebben de inbrekers de boel maar
een beetje overhoop gehaald, 't Schijnt
dat men hier te «doen heeft met een
kwajongensstreek. Telkens hoort men
dat op den Haagweg zulke dingen ge
beuren. Bijna nooit wordt iets vermist
en het schijnt er alleen om te doen te
zijn de boel op stelten te zetten.
De heer O. uit Valkenburg heeft
bij de politie aangifte gedaan dat op
den Rijnsburgerweg bij in aanbouw
zijnde huizen eenig gereedschap wordt
vermist.
De slagersknecht H. Z. heeft bij
het schoonmaken van een hakmolen,
die electrisch gedreven werd, twee vin
gers afgekneld. Hij is in het St. Elisa-
beths-gasthuis verbonden.
Uit Nijmegen is naar hier overge
bracht de minderjarige P. J. G., die
van hier was weggeloopen.
In eén schakelkast in de Steen
straat is vanmorgen kortsluiting ont
staan, waardoor iets doorgebrand is en
zich vlammen en rook vertoonden.
Het tramverkeer stond dientengevolge
Belangrijkste nieuws in dit Nummer.
Binnenland.
Het Fokker-vliegtuig, op weg naar
Nederl.-Indië, is gistermiddag om 4
uur te Boedapest aangekomen.
Verlaging van het binnenlandse*!
briefport met 1 Juli a.s.
Buitenland
Een Poolsche luitenant in Sovjet-
Rusland terechtgesteld.
Het Poolsche antwoord op de tweede
Russische nota.
Volgens berichten, die nog officieele
bevestiging behoeven, zouden Nunges-
ser en Coli gevonden zijn.
Het proces tegen Kowerda, den moor
denaar van den Sovjetgezant te War
schau is begonnen.
ongeveer een half uur stil. Men was er
van de Lichtfabrieken zeer vlug bij.
BINNENLAND.
NEDERLAND EN BELGlë.
Een Belga-telegram uit Genève d.d.
14 Juni meldt:
Het feit dat Nederland bij den Raad
van den Volkenbond niet is vertegen
woordigd door zijn officieelen gedele
geerde Jhr. van Karnebeek, maar door
zijn minister van Buitenlandsch'e Za
ken, Jhr. Beelaerts van Blokland, doet
veronderstellen dat de ministers Bee
laerts en Vandervelde samen een on
derhoud zullen hebben over de geschil
kwesties die tusschen Nederland en
België bestaan.
AFKOOP VAN TIENDRENTE.
De Minister van Financiën vestigt
de aandacht van belanghebbenden op
het bepaalde bij artikel 18 der Tiend-
wet 1907 (Staatsblad no. 222), krach
tens welke bepaling jaarlijks vóór 1
Juli de tiendrente over de nog niet in
getreden jaren voor hare contante
waarde op dien datum kan worden
afgekocht.
Formulieren voor den afkoop van
tiendrente zijn kostelods verkrijgbaar
ten kantore van de controleurs der
grondbelasting en van de ontvangers
der directe belastingen.
DE EERSTE PASSAGIERSVLUCHT
NAAR OOST-INDIë.
NaSar telegrafisch uit Boedapest
wordt vernomen, is de Fokker F VII
met Mr. van Lear Black en zijn be
diende als passagier aan boord gis
termiddag 4 uur vlot te Boedapest
geland. Alles wel aan boord.
De 1200 K.M. is derhalve in 7% uur
afgelegd. Gelijk men weet gaat de
tocht heden naar Konstantinopel.
DE VRIJGEVOCHTENEN.
De Nederlandsche regeeringsgedele-
geerden schijnen er thans een grapje
van te maken, steeds bij stemmingen
van houding te verschillen. Bij de
eindstemming over de conventie inza
ke de Ziekteverzekering voor landar
beiders stemde de heer Zaalberg tegen
en onthield mejuffrouw Stemberg zich
van stemming.
ZUIDERZEEWERKEN.
De directeur-generaal der Zuiderzee
werken heeft gisteren aanbesteed het
maken van den onderbouw hoofdzake
lijk van gewapend, beton, van een vas
te en een beweegbare overbrugging
over het Balgzandkanaal nabij Van
Ewijcksluis, met bijkomende werken.
Raming f 665,000.
Het laagst heeft ingeschreven de N.-
V. Betonbouw Kool en Wildeboer te
Groningen, met f 589,500.
DE ZIEKTEWET.
Het ontwerp van wet tot wijziging
van de Ziektewet heeft ter fine van
advies van den Raad van State het
departement van arbeid, handel en nij
verheid verlaten.
VERLAGING POSTTARIEVEN.
Met ingang van 1 Juli a.s. wordt
het port der binnenlandsche brieven
met een gewicht van ten hoogste 20
gram verlaagd van 10 tot 7% cent.
Voor brieven, zwaarder dan 20 gram
blijft het tarief ongewijzigd.
De bedoelde verlaging is mede van
toepassing in het grensverkeer naar
Duitschland en Belgis en in. het ver
keer met Suriname en Curasao.
Voor brieven naar deze bestemmin
gen is dan verschuldigd voor een ge
wicht tot en met 20 gram 7% cent en
voorts voor elk volgend gewicht van
20 gram 5 cent daarboven.
Het overleg dat met' de Nederlandsch
Indiscbe postadministratie gevoerd
wordt omtrent invoering van een soort
