NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN MAANDAG 30 MEI 1927
TWEEDE BLAD.
WflT DE BUOEH ZEGGEN.
Hei stembusraadsel te Aardenburg.
'Wij lezen in de Rotterdammer:
Men schrijft ons nader uit Aarden
burg:
Het bericht onder laatste nieuws in
het blad van Woensdag- opgenomen,
dat het justitioneel onderzoek heeft be
wezen, dat er bij de stembus geen
fraude is gepleegd, en dat in vele bla
den is opgenomen zullen wij maar
voor rekening van het persbureau la
ten, dat het verspreid lieeft. Dat bu
reau zal goed doen zijn bron eens op
de helderheid van zijn water te onder
zoeken.
ITet justitioneel onderzoek is nog in
vollen gang. Door ons eigen onderzoek
zijn raadselachtige dingen aan het
licht gekomen over de stembus in dis
trict II.
Op No. 1 van lijst 3 (onze anti-rev.
lijst) dhr. Catsmazi, hebben 43 perso
nen (er kunnen er nog enkele zijn van
wie. we het. niet beslist, weten) ver
klaard te hebben gestemd zonder eeni-
ge bijvoeging, uitslag 31 stemmen; op
No. 2, dhr. Sckeele, 2 personen, uit
slag 1 stem; <bp No. 3 dhr. Balkenende,
1 persoon, uitslag O stemmen; op No.
4, dhr. Dey», 2 personen, uitslag 1 stem.
En zooaZs de voorzitter van de anti-
rev. kiesvereeniging, de heer Willems,
op het liooidstembureau zeide: „Me
neer tte Burgemeester, onze anti-rev.
mannen en vrouwen zijn zoo onontwik
keld niet, dat ze niet weten zouden
hoe te stemmen."
Een onderzoek werd echter niet noo
dig geacht, doch bij stemming met 3
2 goedgekeurd.
Gelukkig zijn er nog rechters in Mid
delburg.
Het mooie van het geval is nu ech
ter, dat er onder de R.K. een storm
van verontwaardiging is opgestegen
tegen de anti-rev. hoewel door hen
geen woord van beschuldiging tegen
ile R.K. is gezegd, rnaar ze alleen strij-
*len voor datgene, waarvoor ze altijd
gestreden hebben, het R e e li t. Wijst
het onderzoek straks uit, wat we onge
lijk hebben, wat haast onmogelijk is.
we zullen er voor buigen, maar zoo
niet, laten dan ook onze R.K. medebur
gers erkennen, dat we het volste gelijk
hadden.
Zoolang wachten kunnen ze echter
niet. De strijd overgebracht op econo
misch terrein. Direct de broodval. He
den ontvingen verscheidene nering
doenden het bericht, dat de Protesfant-
sche leverancier, die hen geregeld be
diende, niet meer moest verschijnen.
Verscheidenen onder pressie van R.K.
klanten, die, wanneer de winkeliers
nog goederen van dien handelaar be
trokken,-ze ook hun winkel zouden
boycott ep.
Dè Protestanten nemen nog even een
afwachtende houding aan. Maar ze
zijn gereed tot den strijd. Niet dan in
het uiterste geval zuJien ze ook dat
wapen hariteeren,. maar als het niet
anders kan, als het moet
Te hopen is het dat de gemoederen
bedaren en cle katholieken ook hun
eigen belang inzien. Velen van hun ar
beïders werken bij Protestantsche
werkgevers^ terwijl er R.K. boeren zijn,
die bij vooa-keur Belgische arbeiders in
dienst nemen, omdat die voor minder
loon werken; vele protestanten zijn
klanten van R.K. handelaars. 'We ho
pen, dat het alles zoo zal kunnen blij
ven, dat de rust en vrede straks na
hét onderzoek in ons stadje zal weder
keren, maar is het noodig dan zal ook
onzerzijds de strijd voor het Recht
gestreden worden tot het bittere einde.
Naschrift der "redactie van De Rot
terdammer:
Van harte hopen wij, dat de cul
tuurstrijd niet ontbrandt in Aarden
burg en van daar zal overslaan naar
andere gemeenten in Zeeuwsch-Vlaan-
deren.
Natuurlijk hebben de anti-revolutio.
naire burgers volkomen het recht en
ook den plicht een onderzoek in te stel
ïen en te doen instellen, nu het heet,
dat zij daarin belemmerd zijn. In elk
RECLAME
Doorzitten fPUfïC^Lj,
Stukloopen J
soortgelijk geval zouden wij dit recht
ook opeischen voor de burgers van el
ke andere richting.
Zouden het. Centraal Comité van de
Anti-Revolutionaire Partij en 't hoofd
bestuur van de Roomsch-Katholieke
Staatspartij zich niet eens ten spoedig
ste willen bemoeien met de loopendo
geruchten en de toestanden te Aarden-
burg? Een verhouding, als nu te Aar-
denburg zich schijnt te ontwikkelen,
is fnuikend voor cle goede samenwer
king van burgers in eenzelfde gemeen
te. maar is ook verkeerd voote partijen,
die niet vijandelijk tegenover elkaar
staan.
KERK EN SCHOOL.
NED. HERV. KERK.
D r ie tal: Te Delft (vac. P. Zandt),
H. P. Brandt te Lage Zwaluwe- H. P.
Fortgens tei Voorschoten en Dr. W. Lod-
;ler te' Doorn.
Beroepen: Te Haarlem, A. K
►Straatsma te Zandvoort.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Alinkerk, J. W. van
Tol t£ Scnarendijke. Te Zaltbommel, J
H. Dunner te Breda. Te Hoorn, S. Wee»
bonk te Ji^rrjp.
Bedankt. Voor Delft, J. H. Tel
kamp te Middelburg.
Ds. N. J. TELDERS. f
Te Hoorn is ruim 90 jaar oud, over
leden Ds. N. J. Telders, emeritus-Nècl
Herv. Predikant.
Ds. Telders stond achtereenvolgens te
Renesse als Hulpprediker, te Steenber
gen, Borculo, N\v.-Vosmeer, Oisterwijk,
St. Michielsgestel en verkreeg in 1909
zijn emeritaat.
BEROEFIN GS WERK.
Naar wij vernemen, is men bezig een
combinatie tot stand te brengen tusschen
de Geref. Kerken van Hemrik en Hoorn
sterzwaag, nv-L de bedoeling gezamenlijk
een Predikant te beroepen. Dit plan is
mede opgezet en wprdt financieel ge
steund door deputaten voor de Evangeli
satie in de-u Zuid-Oosthoek van Fries
land, en heeft tevens ten deel den evan*
gelisatiearbeid aldaar krachtig ter hand
te nemen. De gehouden besprekingen ie
dezer zake, geven alle hoop dat het plan
zal slagen.
DE NED. HERV. GEM. TE
APELDOORN.
H. K. H. Prinses Juliana heeft zich be*
reid verklaard, aan het verzoek van kerk
voogden der Nederduitsch Herv. Gein
te Apeldoorn te voldoen om den eersten
steen te plaatsen van het derde kerkge
bouw;
BE UITVOERING DER ZONDAGSWET
De R. IC. geestelijkheid en de.ker-
k era den der Ned. Herv. en der Geref.
Kerk te Wageningen, hebben na onder
ling overleg een adres aan den Gemeen-
teraad aldaar gericht, waarin verzocht
wordt o.rn.
a. bij de autoriteiten, die belast zijn
met uitvoering van de Zondagswet, aan
te dringen op een nauwgezette handha
ving van art. 4 dier wet, in het bijzonder
■onUte komen tot een beperking der bios
coopvoorstelling op Zondag.
b. een verordening in het leven te roe
pen, waarbij alle publieke danspartijen
in de gemeente worden verboden zonder
vergunning van dein Burgemeester, ter
wijl deze vergunning alleen zal kunn&n
werden verleend op werkdagen en onde?
nader aangegeven voorwaarden, met be
trekking tot de handhaving van de eer
baarheid in het publiek.
DE KERKBOUW TE KLATEN.
Uit een correspondentie van Ds%
II. van Erjk te Solo aan de Geref. Ker
ken van Zuid-Hcllancl ten Noorden, lich
ten wij het volgende betreffende .den
kerkbouw tei Klaien:
Dr. Van A'ndel schreef u reeds ove?
den kerkbouw te IClaten, en sprak onze
diepe dankbaarheid uit over de milde
liefde van de leden van de Hollandsche
Kerk tei Solo. Het zal u stellig tot groote
dankbaarheid stemmen, tc vernemen,
dat thans in totaal een bedrag van 3060
gulden 'door ons is .ontvangen.. Uit cU
ze mildheid blijkt wel de groote liefde,
welke bij de broeders en zusters gevon
den worclt, d'.e met ons me de arbeiden in
het werk der Zending.
PARTICULIERE SYNODE.
De Particuliere Synode van het Zui
len dor Chr. Geref. Kerk, zal Donder
dag 16 Juni a.s. te 's-Gravorfhage wor
den gehouden.
GEREF. KERK OP TEXEL.
Te Ocsterend op Texel zal een Geref
Kerk in Horst. Verband gesticht worden
DE NED. HERV. GEM. TE OUDDORP.
Omtrent den stand van het proces der
Ned. Herv. Gem. te Ouddorp als eische-
res&e tegen de Ned. Herv. Kerk, ver
tegenwoordigd door de Alg. Synode als
gedaagde, deelt het Beheersorgaan der
Vereeniging van Protestearend0 Kerk
voogdijen het volgende mede. Mr. Van
Kuyk, optredend namens de Gemeente
te Ouddorp, diende 26 September 1926
bij .de Rechtbank te Den Haag zijn con
clusie van éisch in. Jhr. Mr. De Brauw,
optredend namens de Synode, diende 19
December 1926 van antwoord. Op 4
Januari 1927 beantwoordde Mr. 'Van
Kuyk dit met een conclusie van repliek,
weike 0* 8 Maart 1927 gevolgd werd
door Mri De Brauw met een conclusie
van dupliek. De pleidooien in dit proces
worden nu gehouden op Maandag 17,
October a.s.
HET TEKORT BIJ DE NED. HERV.
KERK TE AMSTERDAM.
Naar aanleiding van het voorstel tot
invoering van een verplichte hoofdelijke'
-omslag in de Ned. Herv. Gem. te Amster
dam, schrijft de heer K. Flokstr?,-
.Spaarndammerdjjk 155, dat hij en een
groot aantal leden der Ned. Herv. ICerk
met he-m, van meening zijn, dat h.i. het
tekort op de volgende wijze kan gedekt
worden:
Wij hebben als basis een tekort van
f 10.000 per jaar genomen, zooals dit in
1925 ongeveer was.
Indien nu een ieder der 31 Predika»
ten eens f300 en ieder der 15 Gods
dienstonderwrjzers f50 terug wilden be
tal&n vgpr dit doel, dan zou. e het totaal
al ruimschoots het tekort dekken. Wij
stellen ons hierbij veer, dat deze bed;.-
gen van de respectievelijke bijverdien
sten door hen gemaakt, kunnen worden
afgetrokken, a-ldus de voorstel ers, zoo
dat dit „clan voor hun geen vermintte
ring van tractemorf! beteekent.
Eenr andere mogelijkheid beslaat vol
gens den heer Flokstra c.s. in meer huis
bezoek der Predikanten. Bij meer bi
zoeken zouden vele leden tot giften ge
neigd zijn.
Ten slotte zeggen, de voorstellers van
het plan, dat zij het zeer gewaagd vinden
voor het verplicht kerkelijk hoofdgeld
te stemmen. Men kan er van verzekerd
zijn, dat nog vele leden zullen bedanken
als'lid, indien het voorstel tot verplicl?
te betaling wordt aangenomen. Het ge
volg is dan, dat de overblijvende leden
aansprakelijk worden gesteld voor het
steedsgr00tel- wordende tekort, zoodat
zij steeds -met aanslagverhooging worden
bedreigd.
Een ernstig groot stadsprobleem.
BINNENLAND.
H.M. DE KONINGIN VOOR DE
MICROPSGON.
H.M. de Koningin heeft de directie
der Philips' Fabrieken te Eindhoven
doen mededeel-en, dat H.M. bet voorne
men heeft, in gezelschap van H.K.H.
Prinses Juiliana, een bezoek te bren
gen aan de Philips' fabrieken en voor
de microphoon van den Philips' korte-
golf-zender het woord te richten tot
Nederlandsch Oost- en West-Indië
Het bezoek zal geen officieel karak
ter dragen.
In verband met het tusschen deze
koloniën en Nederland heerschende
tijdsverschil, zal H.M. Dinsdagnacht
a.s. twaalf uur Nederlandsch West-In
dië, en Woensdagavond d.a.v- te negen
uur, Nederlandsch Oost-Indië toespre
ken.
DE NEDERLANDSCHE KAMER VAN
KOOPHANDEL IN BELGÏë.
In haar laatste Bestuursvergadering
heeft de Nederlandsche Kamer van
Koophandel in België besloten haar
werkingsfeer uit te breiden over het
Groot-Hertogdom Luxemburg, welk
land na de tot standkoming der tolu-
nie met België, op economisch gebied
ten opzichte der invoerrechten met
dit laatste land één geheel vormt.
Nederlandsche fabrikanten en han
delaren, die relaties met het Groot-Her
tcgdom Luxemburg wenschen aan te
knoopen of uit te breiden, worden ver
zocht zich met de Nederlandsche Ka
mer van Koophandel, 35a Lakenstraat
Brussel, in verbinding te stellen, al
waar hun alle mogelijke inlichtingen
7.ullen worden verschaft
JAARVERSLAG „DE GLINDHORST".
Op Woensdag 15 Juni a.s. wordt op
de ,,De Glindhorst" de Algeimeene Jaar
lijksche Vergadering gehouden, waar
onder meer de diverse verslagen ter
sprake komen. Daarvan stippen we
het volgende aan:
Een moeilijk jaar is achter de rug,
maar grooter dan de Redder was de
nood toch niet. Den 22sten Juli werd
de verbodsbepaling om geen nieuwe
kinderen meer op te nemen opgehe
ven. Het bestuur aanvaardde de con
clusie van het rapport „?09ch" en
stemde er in toe de meisjes boven den
14-jarigen leeftijd over te brengen naar
het Meisjes-paviljoen. De opheffing
van de verbodsbepaling betéekende
„Eerherstel van de Glindhorst'".
De heer Boddeus zag zich verplicht
de Voorzitterstoel te verlaten. Mr. van
Maare verklaarde zich bereid voorloo-
pig als Voorzitter op te treden.
Op de bestuursvergaderingen, na
men de voorstellen der Fin. Commis
sie en de beraadslagingen over den
financieelen toestand zeer veel tijd in
beslag.
Groote teleurstellingen werden op
finantieel gebied ervaren, maar ook
verrassingen bleven niet uit. Er is een
stijgende lijn waar te nemen. Echter
bestaat nog de groote schuld. De ba
lans 1926 is eenigszins vooruitgegaan,
maar meest door schenking van obli-
gatiën, afkoop polissen enz. Verschil
lende geschenken in geld en natura
werden ontvangen.
Het jaarverslag van den Directeur
bevat verschillende gegevens over de
verpleegden en het personeel der
Stichting. Voorts maakt het melding
van het bezoek van Z.Exc. de Minister
van Justitie en dat ko.ten tijd daarna
gunstige beslissingen afkwamen. Het
verslag is voorts opgewekt gesteld om
dat ondanks alle moeite en strijd toch
kennelijk Gods Zegen ervaren is.
UITVOERING ZUIDERZEE-
STEUNWET.
Op de vraag van het Tweede Kamer
lid Bomans betreffende het tijdstip der
inwerkingtreding van de artt. 5 tot en
met 13 der Zuiderzeewet heeft de Mi
nister van Waterstaat geantwoord,
dat omtrent de uitvoeringsvoorschrif
ten, welke noodig zijn om de in de
vraag genoemde artikelen van de Zui-
derzeesteunwet inwerking te bren
gen, sedert geruimen tijd overleg met
de generale commissie gaande is. Zoo
als tijdens de behandeling der wet her
liaaldelijk werd te kennen gegeven,
geldt het hier de regeling van een moei
lijk onderwerp en de voorbereiding
blijkt meer tijd te eischen dan de mi
nister gaarne had gezien.
Intusschen is de voorbereiding thans
zoover gevorderd, dat de inwerkingtre
ding der artt. 5 tot en met 13 der wet
onvoorziene omstandigheden voor
behouden over twee maanden kan
worden tegemoet gezien.
KINDERTAL VAN POLITIE-
OPZIENERS VOOR INDIë.
De Minister van Koloniën heeft thans
geantwoord op de onlangs door het
Tweede Kamerlid Deckers gestelde
vragen, in verhand met het verbinden
van voorwaarden ten aanzien van het
kindertal aan de benoembaarheid van
gehuwden in betrekkingen bij de po
litie in Ned.-Indië.
Bij de beantwoording der vragen
moge met nadruk op den voorgrond
gesteld worden, aldus de minister, o.m.
dat bij de bekendmaking, dat onge-
huwden, of gehuwden met niet meer
dan twee kinderen, in de eerste plaats
in aanmerking zouden komen, uitslui
tend beoogd werd de voorkeur te ev-
ven aan personen zonder, of slechts
AAN HET ZOEKLICHT.
Leiden, 30 Mei 1927.
Iedere politieke partij bestaat uit
leiders en geleiden. En zal het goed
zijn, dan moeten de eersten blijk ge
ven over zooveel doorzicht te beschik
ken, dat de laatsten hen met een ge
rust geweten kunnen volgen.
Doch soms is het omgekeerde bet
geval, Soms zijn de volgelingen ver
standiger dan de leiders. Zoo hadden
in een dorp in den omtrek van Leiden
de Staatkundig Gereformeerden het
voornemen, hun lijst van candidaten
voor den Gemeenteraad met die der
A.R. te verbinden, teneinde te verhin
deren, dat er stemmen verloren gingen
waarvan mogelijk de tegenpartij zou
kunnen profiteeren. Zij hadden echter
buiten den waard, in casu het hoofd
bestuur der S.G.P. gerekend: dit ver
klaarde zich tegen de verbinding der
lijsten.
Wat deden nu de Staatkundig Gere
formeerden? Zij dienden geen aparte
lijst in. doch stemden gewoon op de
A.R. lijst.
Ik breng gaarne hulde aan deze broe
ders, die ondanks hun bezwaren tegen
de Anti-revolutionaire partij.doch niet
wenschten, dat hun stemmen zouden
verloren gaan en den moed hadden om
tegen het advies van het Hoofdbestuur
in, hun stem uit te brengen.
OBSERVATOR.
kort geleden gevormde gezinnen, en
dat derhalve geen oogenblik eraan ge
dacht is, ook maar de geringste aan
duiding te geven omtrent de tdekom-
stige samenstelling van het eezin.
LTCHAME* LJK ^RR^KKÏGEN IN
lyrT»n,r-njï. NT).
Het Bestuur der Centrale Vereen,
voor Lichame'ük Gebrekkigen in Ne
derland heeft een geïllustreerd ge
schriftje het licht doen zien. dat zijl
'ais een „oproep tot steun" op ruim»
schaal verspreidt.
Daarin wordt allereerst betoogd,
hoezeer het gemis, dat de lichamelijk
gebrekkige lijdt, hem bii anderen ach
ter^telt
On de vraag, hoeveel lichamèïiik
gehrpkMgen er in Ncder'and zijn, luidt
het antwoordt, dat de belangstelling»
in deze zaak ten onzent zoo gering is,
dat men zich nooit de moeite neeft
getroost, het aantal te bepalen: naar
gissmg teh ons land ruim 38.000 mis»
vormde kinderen onder het 15de iaait
Biina de he'ft dier gevallen is te wij
ten aan verlammingen, ontstaan door
aandoeningen van het zenuwstelsel.
Maar in zeer vete van zidke geval
Jen zijn door geschikte behandeling
merkwaardige resultaten te bereiken
en ook meerma'en bereikt.
In Nedertend nu wordt bitter wei
nig daartoe gedaan; uit ciifers blijkt,
dat hier is een beschamende national»
achterstand, te bedroevender, omdat
het zoo vaak mogelijk is den lichame»
lük gebrekkige, die op steun van an
deren aangewezen is, een ze'fstandigl
bestaan te 'doen winnen. Wat hier noo
dig is?
Medische behandeling, orthopaedi-
sche hulp, onderwijs, steun bij, het
zoeken van arbeidsgetegenheid.
Het geschriftje geeft treffende voor
beeMen van gebrekkige kinderen, die
langs dezen weg in hun* eigen onder
houd hebben ieeren voorzien.
De Centrale Vereeniging. waarbn de
meeste der weinig talrijke orga
nisaties op dit gebied zijn aangesloten,
beoogt studie, voorlichting, medewer
king, steun aan alle werk op dit veld
Zij streeft naar uitbreiding van de ge
tegenheden tot behandeling, oprich
ting van consultatiebureaus, inrich
ting in ziekenhuizen van kortdurende
orthopaedische behandeling, waarna
dan voor langduriger opneming de b-
staande instellingen het hare lmnnee
doen.
_Als naaste doel wordt genoemd ee:
crthopaedische kliniek, voor welke
stichting reeds geld, doch niet genoe:
ge'd, bijeen is.
De secretaris der Centrale Vereer.
Jhr. Mr. van Asch van Wijck, Prin
Hendrikstraat 7, te Arnhem, zal aa.
ieder, die hem dit vraagt, het geschrii.
je doen toekomen.
FEUILLETON.
DORPSTOONEELEN.
47) o
Adam Wegner gaf op den groet van
den handelaar nauwelijks antwoord.
Sinds hij boekhouder was der leen-
bankj had hij steeds grondiger kennis
opgedaan van den omvang en het on
heil van den woeker en daardoor een
waren afschuw gekregen van alles wat
Jood heette.
Izaak Löb putte zich uii. in vriende
lijkheid; om een gesprek aan ie knoo
pen-. Hij sprak over het weder. „Denkt
ge niet, Adam, dat het spoedig zal
gaan regenen?"
„Wie £al het zeggen5" bromde Weg
ner.
„Nah* waar komt ge vandaan?"
„Van Gladenberg."
„Nah, hoe bevalt, "het u in uw ambt
Van boekhouder?"
„Goed."
„Heb ik gehoord, dat gij hebt veel
verdriet. Moet de. onderwijzer zijn zeer
driftig en moet 'hij in gruwelijke woe-
dê geraken, als ge eens hebt geschoten
een bok."
„Löb, houd je mond."'
„Waarom /,:oo licht geraakt? Mag ik
toch nog wei zeggen wat waar is; heb
ik er mij tf.ltijd over verwonderd, dat
gij u zooveel moeite, en werk getroost
voor antU^-e menschen en daarbij nog
ergernis en verdriet moet ondervinden
en wat brengt het je op? Tracte-
ment krijgt ge zoo goed als niets. Moet
ik er mij over verwonderen, daar ge
toch anders zoo verstandig zijt."
„Natuurlijk, een jood doet niets voor
andere menschen om-niet."
„Maak geen grappen, Adam. Is de
leenbank niet duurder dan ik en onze
menschen, hebben wij niet billijker ver
kocht den zak thomaslakkenmeel vijf
tig pfennig en de honderd pond zeme
len twintig pfennig!?"
„Hahaha," lachte Wegner en klapte
daarbij met de zweep. „Die streken
kennen wij. Gij wilt de lui afkeerig ma
ken van de leenbank. Waarom loopt
gij dan altijd, als wij een wagon Tho-
rnasslakkenmeel, zemelen, of iets an
ders gekregen hebben, het dorp rond
om te weten te komen wat het bij ons
kost? Gij wilt met uw prijzen beneden
de onze gaan. Nu, er zijn natuurlijk
nog altijd een paar schaapskoppen in
de vereeniging, die er op ingaan, doch
de verstandigen blijven bij ons. Waar
om was dan vroeger ,vóór er de leen
bank was, alles zoo duur? Denkt gij,
onnoozele hals, dat wij boeren dat zoo
gauw vergeten waren?"
„Waarom mij zoo terstond een on-
noozelen hals te noemen. Zullen wij 't
wel beleven, wie die onnoozele hals is.
Kan die leenbank eiken dag om zeep
gaan. 't Was immers al bijna zoo met
Pinksteren. Het hangt slechts af van
twee oogen".
,A.ha, Löb, de leenbank wordt ouder
dan gij en ik samen."
Naarmate Wegner steeds kalmei-
werd, werd Löb steeds meer en meer
opgewonden.
„Heeft de onderwijzer u allen in den
zak; jullie zijt als behekst en springt
hem na als de schapen den hamel."
„Löb, je moogt praten wat je wilt, je
geklets is mij evenveel waard als die
koedrek daar. Maar als ge nog één en
kel woord over onzen onderwijzer
zegt, zal ik eens zien, wat ik te doen
heb." y
Bij die woorden nam hij de zweep
onderstboven en maakte met den
zweepstok een niet verkeerd te begrij
pen beweging.
Ijlings liep de handelaar vooruit.
Toen de afstand tusschen hem en den
boer groot genoeg was, schreeuwde hij
luidkeels: „Jij bent een lompe vlegeL
Een lompe vlegel ben je, een lompe
vlegel."
Luid lachend riep Wegner:,,Waarom
loopt gij toch zoo? Jij wilt zeker voor
de Hartenhauser kermis aan de men
schen meel verkoopen? Dan komt ge
te laat, ik heb den heelen wagen vol
en hét is geheel besteld."
Löb strekte als in vertwijfeling zijn
handen ten hemel en schreeuwde nog
luider: „Een lompe vlegel ben je, een
lompe vlegel."
„Hahaha," was het eenige antwoord
achter hem.
Dat volle, triömfeerende lachen nes
telde zich vast in de ziel van Izaak
Löb. Voortdurend meende hij het op
nieuw 1e hooren. Het verlichtte hem
als door een bliksemstraal den geheel
veranderden stand van zaken. Hij be
gon te peinzen. Eerst had het geen en
kele boer gewaagd hem schuin aan te
zien, hij was steeds behandeld als
iemand die in Hartenhausen thuis be
hoorde en wat te beteekenen had. Vele
onrustige oogen en deemoedige woor
den waren hem gevolgd. Nu echter be
handelde men hem op het gebied der
Raiffeisenbank als een indringer en
meermalen had hij, evenals heden, ver
achting en vijandschap ontmoet. Zijn
handel in mest- en voederstoffen was
nauwelijks nog noemenswaard; had
hij geen veehandel gedreven, dan had
hij daar weken lang niets te doen ge
had.
In Hartenhausen moest nu Löb de
ondervinding opdoen, dat Wegner met
hetgeen hij hem had nageroepen, de
waarheid gesproken had. Löb liep van
huis tot huis om bestellingen van tar
wemeel voor de kermis in ontvangst
te nemen, doch hij ontving er nauwe
lijks zooveel, dat het 't aanvoeren be
loonde.
Ten laatste liep hij nog aan bij Koen-
raad Soldan. De oude boer zat aan de
deur en hield zijn jongste kleinkind
op de knieën.
„Goeden dag, Koenraad. ei, speelt
ge kindermeisje? 't Is een flink meisje,
vleide Löb.
,,'t Is een jongen, Izaak."
„Dat is nog beter. Maar zeg erei9,
Koenraad, hoe komt ge er toe mij te
zenden per post honderd en tien daal
der? Wat moet ik met dat geld? Heb
ik 't toch niet verlangd en kan ik het
op het oogenblik ook niet gebruiken.
Was het toch goedgevonden, dat ge be
talen zoudt de koeken met St. Martijn.
Waarom zoo haastig? Kunt gij hebben
uw geld retour."
„Behoud uw geld en geef mij de kwi.
tantie, welke ik gevraagd heb."
„Waartoe een kwitantie? Dat is toch
een nieuwe mode tusschen ons?"
„Ja, maar de schoolmeester heeft ge
zegd, dat ik mij een kwitantie moest
laten geven."
„Natuurlijk, de onderwijzer! Koen
raad, je bent gek; gij borgt het geld
bij de leenbank en betaalt dure per
centen, en bij mij had het gestaan
zonder percenten,"
„Ik wil je eens iels zeggen, zet uw
ooren maar eens goed open; Wij in on
ze vereeniging hebben besloten, dat hij
.die nog borgt bij een jood, uitgesloten
wordt. Want waarom? Het borgen is
u een voordeel en den boer een ver
derf. Die lid is van de vereeniging, be
hoeft niet bij u te borgen, doet hij het
toch, dan is hij niet waard een Raiffei-
senman te zijn; is hij echter reeds zoo
ver, dat hij bij u borgen moet. dan kon
hem ook geen vereeniging meer hel
pen. Pas maar eens op, hoeveel strik
ken er binnenkort zullen doorgesneden
worden, waaraan gij de boeren vast
hebt, zooals een slager het varken.
(Wordt vervolgd).
