CHRISTELIJK DAGBLAD voor LEIDEN EN OMSTREKEN 8s'e JAARGANG DINSDAG 24 MEI 1927 NUMMER 2136 ABONNEMENTSPRIJS In Leiden en buiten Leiden waar agenten gevestigd zijn Per kwartaal i 2.50 Per week i 0.19 Franco per post per kwartaal i 2.90 BUREAUHooigracht 35 Leiden Tel. 1278, Postgiro 58936 Postbox 20 ADVERTENTIE-PRIJS Gewone advertentiën per regel 22'/» cent Ingezonden Mededeelingen, dubbel tarief. Bij contract, belangrijke reductie. Kleine advertentiën bij vooruitbetaling van ten hoogste 30 woorden, worden dage* lijks geplaatst ad 40 cenL Oil nummer beslaat uit TWEE Bladen. EERSTE BLAD. De sproeiwagen. De S.G.P. heeft kort voor den beslis- senden dag ook nog een strooibiljet A'erspreid ter aanbeveling van hun can didaat Overduin. Slechts ee:i vijftal zaken worden daarin besproken: a. de ontheiliging van den dag des Ileeren door een wer kende sproeiwagen, b. bet vloek ver bod in den gemeenteraad; f. bet ambts gebed in den Raad; d. subsidies aan sommige instellingen en e. verlaging van belastingdruk. Met uitzondering van bet laatste, een geheel negatief program. Maar ten aanzien van dit punt wordt niets mee gedeeld, alleen vermeldt bet strooi biljet: „Tevens mag men in Leiden wel trachten te komen tot verlaging der belasting. De druk daarvan is ook in Leiden nog te boog". Meer niet. Hoe tot verlaging van belasting gekomen moet worden, wordt noch hier noch el ders aangegeven. Al het andere is slechts negatief. Het is de S.G.P. zeer goed bekend dat bet vloekverbod en het ambtsgebed niet op een meerderheid in den Raad rekenen kan, daarom is bet slechts een middel om te getuigen. Dat hebben onze Antirevolutionaire raadsleden reeds lang voor de S.G.P. gedaan. Het subsidieeren van sommige in richtingen wier nuttigheidsdoel niet in de antirevolutionaire lijn ligt, beeft ook niet de sympathie noch den steun van onze partij, maar de S. G. P. weet zeer wel, dat bet ook al weer niet van de Antirevolutionaire stemmen afhan kelijk is, of deze subsidie zal blijven toegekend. Maar zeer sprekend is toch wel de kwestie van den sproeiwagen. We zullen nu eens niet spreken van de al of niet wenscbelijkbeid om uit hygiënisch oogpunt Zondags de stof- plaag te bestrijden. Wel willen wij wij zen op de onmogelijkheid om den Zon dagsarbeid stil te leggen, Nooit is dan ook de antirevolutionaire partij zoo ver gegaan. Steeds heft zij gestreden tegen „onnoodigen" arbeid, voorname lijk tegen arbeid, die aan den dag bet karakter van „rustdag" ontneemt. Nu kan men wel overtuigd zijn van de on noodigbeid van het straatbesproeien op Zondag, maar men kan niet zeggen dat het eenmaal besproeien van de straat aan den Zondag 't karakter van rustdag ontneemt. Men moet voor de Zondagsrust en de Zondagsheiliging dan ook andere motieven aanvoeren. Het strooibiljet geeft den schijn, dat men zich persé heeft willen onthouden van elke waardeering en dat men ge- izocht heeft naar enkele punten, waar op de aanval gedaan kon worden. Waardig is dat niet. Geslaagd evenmin. Evenmin mag daarvoor een beroep worden gedaan op^de aloude beginse len, door de Gereformeerde vaderen beleden, met een smalend beenwijzen naar diegenen, die meedoen aan ver waterde politiek. Van verwaterd gesproken, dan is dit strooibiljet bij vernieuwing bet bewijs dafc. men in de S. G. P. eigenwillig zich afscheidt en moeite doet om in de ge broken© bakken zich water te verza melen. Van oniïer wijnstok en vijgeboom De Herv. (Geref.) Staatspartij zoo als zij zich n'oernt komt heden ook met een lijst in den strijd. Ter aanbe veling van die lijst werd ook 'n strooi biljet verspreid. Alles heel natuurlijk en heel gewoon Maar wat niet gewoon, ja wel zeer ongewoon is, dat is de aanhef van dit strooibiljet. Zonderling, zooals heel de actie, is ook deze aanhef. Met een zuur-zoet wijsje wordt den kiezers toe geroepen: „Alweer wordt ge geroepen uit kantoor, werkplaats of huiskamer, of ookvan onder Uw wijnstok of vijgeboom weg, om met het stembiljet als wapen naflr uw beste weten voor de belangen van stad en burgerij op te komen". Is het niet zonderling deze aanha ling uit Zach. 3 vs. 10. De profeet schil dert Israëls tweeden tempel, die zoo verachtelijk was in de oogen van het volk omdat in de plaats van de ark des Verbonds van den eersten tempel slechts een steen het heiligdom vulde, doch die in heerlijkheid verre boven Salomo's tempel uitstak, omdat God zelf daarin de Spruite uit Juda's stam zou doen komen. Dan zegt de profeet: Te dien dage, spreekt de Heere der I-Ieirscharen, zult gijlieden een iegelijk zijnen naaste noodigen tot onder den wijnstok en tot onder den vijgeboom. Een tijd van grooten vrede en zalig heid. Vrpnt do H.G.S. nu inderdaad dat bet een tijd is van zoo grooten vrede en gerustheid? Het lijkt er niet naar. Ook hier weer de misleidende ge dachte die in de heele actie van deze partij spreekt. Kostelijk werd deze misleidende voorstelling door Ds. Beekenkamp ge schilderd als een verven met één kleur, een mooie oranjekleur. Alles wordt oranje geschilded. Behalve dat dit een tonig is en nooit harmonieus kan zijn, is bovendien de olie waarmee de verf is aangemaakt'van remonstrantsche afkomst. Daardoor zal de verf geen stand houden. Stand houdt -alleen de verf aangemaakt met de onvervalsch- te gereformeerde standolie. Daarom is het lokken van de kiezers van onder ingebeelden wijnstok en vijgeboom vandaan, misleidend en on waar. STADSNIEUWS. OPWEKKINGS- EN BEDEAVOND A.-R. PARTIJ. Aan den vooravond der verkiezing hield de A.- R. partij i.i het Nut voor 't Algemeen een opwekkings- en bede avond. De voorzitter, de heer Lambooy, opende de vergadering, liet zingen Ps. 21 1, las Ps. 127 en ging voor in gebed. Daarna heette hij allen hartelijk wel kom, speciaal de sprekers voor dezen avond, de Eerw. heeren Di. Thomas en Beekenkamp, alsmede het bestuur der Kiesvereeniging en de candidaten van de A.-R. partij. Echter ook de werkers der Prop.club heette spr. speciaal en zeer hartelijk welkom. Bij deze ver kiezing is er anders gewerkt als bij de Statenverkiezing. Er is hard ge werkt door huisbezoek. De districts voorzitters en de afdelingsvoorzitters hebben daarin hun best gedaan en met bezieling gewerkt. Ook door allerlei reclamemiddelen zijn de menschen in geleid dat ze moeten stemmen op No. 1 van lijst twee. Al dit werk overziende blijft onver zwakt staan het woord van God: Zoo de Heere de stad niet bouwt, tever geefs werken de bouwlieden. God moet het werk zegenen, want daar buiten kunnen wij niet. Hij geeft het echter Zijn beminden als in den slaap. Thans werd gezongen Ps. 84 1, waarna nog verschillende dingen ge regeld werden met het oog op den dag van morgen. Daarna betrau Ds. Thomas het spreekgestoelte, die begon met te zeg gen dat onder de vele gewichtige werk zaamheden ook de bidstond een van de meest onontbeerlijke is. Spr. hoopt dat de nakomelingen deze traditie nooit ontrouw zullen worden. We zijn van God op zijn diepst afhankelijk. God alleen kan ons bijstaan. Hij, alleen kan ons bekwamen tot den strijd. Hij neigt de harten der kiezers en kieze ressen als waterbeken. Wanneer de S.G.P. ons valschelijk bestrijdt met ad vertenties en pamfletten, waarin de A.-R. aangeklaagd wordt, dan is het moeilijk om geen woorden te zeggen die niet goed zijn. Ook daarom zijn on ze bidstonden zoo noodig. Alè wij bid den in de lijn der ootmoediging, dan gaan wij in de lijn onzer Geref. voor vaderen, van die kloeke mannen, dan strijden wij morgen er om wie het meeste werk verlicht voor den Chris tus. Spr. citeert aan het eind eenige re gelen uit het gedicht van Da Costa: „De slag bij Nieuwpoort". Ds. Beekenkamf), het woord verkrij gende, begon met te zeggen dat hij een gesprek met een ouden broeder gehad heeft, die klaagde dat de liefde onder de menschen tegenwoorig weg is en dat het'vroeger anders was. Toen was er meer gemeenschapszin en alle men schen leefden -in eenigheid met elkan der al was hun beginsel ogk anders. Zoo zijn er nog veel, want hoewel ook de A.-R. mannen en vrouwen voor de liefde gevoelen, ze doen dit toch alleen als die liefde voortkomt uit de Liefde van Christus. Spr. maakt vervolgens drie opmer kingen Ten eerste aan het adres van de S.G.P., die spr. noemde de menschen van veel zeggen en niets doen.^Ze voe ren een politiek van Holland op zijn smalst, een afbraak-politiek. Ze schrij ven in hun pamfletten over de sproei wagen op Zondag, maar weten niets af van de moeilijke kwestie van Zon dagsheiliging en Zondagsrus 1. De tweede opmerking is aan het adres van de H.G.S. Spr. maakt de vergelijking dat de H.G.S.'ers met een verfpot rondloopen met oranjeverf, echter bereid met Re monstrantsche olie, terwijl toch de eenige goede olie is de Gereformeerde olie. De derde opmerking is aan die men schen die geen onderscheid weten tus- schen Kerk en Staat, en die meenen dat als men Hervormd is. men dan ook C.-H. moet stemmen. Dat is noch Chris telijk, noch historisch, aldus spr. Spr. feliciteert de Partij met de Candida tuur van Dr. van Es als No. 1. Dr. v. Es is een uitstekend geneesheer en zal straks voor menige krankheid in het leven van het bestuur onzer veste de gelijk advies moeten geven. Paulus nam aan boord op zijn Zendingsreis een dokter mee, n.l. Lukas en zoo gaan ook wij zee in met den medicijn meester Van Es. Het doet spr. verder een persoonlijk genoegen dat twee Hervormden op de eandidatenlijst staan, n.l. Eikerbout en v. d. Steen, E. en S. dus hebben de Hervormden ook Van Es bij elkaar. (Luid applaus). Uit dit applaus maakt spr. op dat de liefde en eenheid nog niet weg is, zooals die oude broeder meende. Gezongen wordt nog Ps. 68 1, waar na Z.Eerw. voorgaat in gebed en de belangen der A.-R. partij bepleit bij God, aan wiens zegen alles gelegen is. Gesterkt en vol moed gingen de aan wezigen huiswaarts. De belangstelling voor deze samen komst was zeer groot. HET NIEUWE POLITIEBURPEAU. Het nieuwe politiebureau aan de Zonneveldstraat is klaargekomen. Gis teren is het gebouw door Burgemees ter en Wethouders, verschillende leden van den Gemeenteraad en de pers be zichtigd. Het ontwerp van den gevel maakt direct een forschen indruk, zooals dat past voor een politiebureau. Het ge- houw is ontworpen door den bekwa men stadsarchitect den heer J. Ney- singh. In de gemeenteraadszitting van 12 April 1923 werd tot de bouw besloten en een bedrag toegestaan van 250.000 Het is niet doenlijk een beschrijving te geven van al de kleine en groote vertrekken van het gebouw. We zullen dus volstaan met het voornaamste. Gelijkvloers vinden we o.a.: Groote agenten wacht gelegen op den beganen grond met daaraangrenzende en dicht bij den hoofdtoegang liggende bergplaats voor dienstrijwielen, waar aan op zijn beurt weder grenst een gymnastieklokaal met een aparte afge sloten ruimte voor berging van klee ren, idem voor het drogen van natte kleeren, een schrijflokaal en een lo kaaltje voor zeer tijdelijke bewaring van gearresteerden. Lokalen voor den inspecteur, ruim en voorziemvan de noo lige comfort en staande aan het hoofd van dezen dienst, bevinden zich links en rechts van den hoofdingang, terwijl de kamer voor de hoofdagenten is gelegen rechts achter in de hal. Voor gearresteerde verdachten zijn, over het gebouw verdeeld, onderge,- bracht 6 lokalen, ingericht met slaap plaats, W.C.'s enz. Voor beschonkenen en daarmee gelijkstaanden bevinden zich in een afzonderlijke^ vleugel zes cellen, allen ingericht met W.C.'s, ter wijl ook in den kelder 6 cellen aanwe zig zijn. Om aan de nachtverblijvers, meestal zwervers, nachtlogies te kunnen ver strekken zijn in een vleugel twee loka len en wel één lokaal voor twintig mannen en één lokaal voor twaalf vrouwen met eenvoudige slaapplaat sen ingericht. Bij deze lokalen zijn aan gebracht vertrekken met waschbak- ken en andere gemakken. Lokalen voor den Commissaris, den Hoofdinspecteur en den administratie- ven dienst zijn alle gelegen op de eer ste verdieping langs den voorgevel, ruim en doelmatig ingericht. Lokalen voor den inspecteur en re chercheurs, belast met de controle op de uitvoering van bijzondere wetten zijn gelegen achter in het voorgebouw op de 1ste verdieping. Dit complex is vergeleken met die der andere dien sten ietwat bekrompen. Ten behoeve van den Recherche dienst bevinden zich op de 1ste ver dieping in het middengebouw twee in specteurskamers, één kamer voor de hoofdagenten en een voor de recher cheurs, waarbij een vertrekje voor de berging van kleeren, alsmede vertrek je voor 'n gearresteerde, die voor kor ten tijd voor of na het verhoor daar zou moeten verblijven. Verder bevat de ze afdeeling een ruim administratie lokaal, een laboratorium en photogra- phisch atelier niet donkere kamer enz. Buiten de genoemde bevinden zich in het gebouw nog allerlei vertrekken en ruimten met afzonderlijke of aan vullende bestemming. Links achter in de groote voorhal is een portierslokaal. Om dit lokaal heen zijn gegroepeerd eenige vertrek ken, de eerste bestemd voor berging van rijwielen van bezoekers, de twee de ingericht als wachtkamer, een der de als vertrek voor bepaald publiek. Op de binnenplaats dicht bij den hoofdingang is een groote bergplaats voor eigen rijwielen der agenten, die zij gebruiken bij het in hun dienst gaan. En op een andere binnenplaats cenigszins achteraan gelegen is een lij kenhuis, dat is ingericht voor berging van een achttal lijken. Tevens is daar in aangebracht een tafel met aanrecht en spoelbak enz. te gebruiken bij sec tie-onderzoek op lijken. Oim de wonden van het personeel en van opgenomen personen te kunnen verbinden bevindt zich in het gebouw een verbandkamer, ingericht met spoelbak en kasten voor berging van verbandartikelen. Verder zijn aangebracht de noodig© toiletten, drie stortbaden ten behoeve van het personeel om na volbrachten dienst, indien zij warm, nat of stoffig zijn (b.v. bij arrestatie) gelegenheid t e geven zich te verfrisschen. Voor het onderricht aan de agenten te verstrekken is een theorielokaal in het gebouw opgenomen. Voor berging van kleeren, wapenen, archief, enz. zijn de noodige lokalen en bergplaat sen in het gebouw opgenomen. In een grooten kelder bevindt zich huiten de reeds genoemde keldercel len, die in afzonderlijke afdeelingen zijn ondergebracht, de centrale venvar mingsinstallatie. De lokalen, gangen en ruimten wor den verwarmd door middel van een la- ge-druk-stoomverwarmingsinstallatie. Het gebouw is toegerust met electri sche verlichting, dito schelleidingen en een huistelefooninstallatie; verder met gas en waterleidingen etc., voor het meest uiteeriloopend gebruik. Het gebouw wordt uiteraard bezocht door het meest uiteenloopend publiek en biedt huisvesting aan personen, die door de omstandigheden niet altijd be paald zindelijk zijn te noemen. Ook hiermede diende in allerlei op zicht rekening te worden gehouden. Ook dat is geschied. Het gebouw is opgetrokken van ge wapend beton steenen muren en voor zien van stalen ramen. Houtconstruc ties zijn tot een minimum beperkt zoodat het gebouw heel weinig onder houd zal vragen en. vrijwel onbrand baar is. Aan de totstandkoming hebben o.m. medegewerkt: Voor gewapnd beton werken de Rijnlandsche Betonmaat- schappij te Leiden; voor den opbouw de aannemersfirma P. G. de Jong en H. v. d. Velden te Oegstgeest; voor de electrische lichtgeleidingen de firma Langezaal en Innigel* alhier; voor de centrale verwarming de firma De Vries en Stevens alhier; voor schelin- stallatie. de N.V. Asto, te 's-Gravenha- ge; voor de huistelefoon de N.V. Huis telefoonmaatschappij te 's-Gravenha- ge; voor de verfwerken de firma M. Ziegelaar en Zn. alhier en voor de stu- cadoorwerken de N.V. Stucadoorsbe- drijf Joh. de Best alhier. Het meubelen, stoffeeren en inrich ten van het gebouw is o.m. opgedragen aan de firma's Hasselman, Ten Cate. Raar, Van Ewijk en Zn., Doove, N.V. voorheen Splinter en den heer Van Weeren, terwijl het bouwwerk zooals boven gezegd werd ontworpen en uit gevoerd door den stadsarchitect de heer Neysingh vanwege het Bureau van Gemeentewerken. Alles samengenomen kunnen we ?eg gen, dat het gebouw aan alle ei schen van een moiem politiebureau voldoet. De bouw is fraai, solied er. duur zaam. Momenteel is het gebouw nog wel wat ruim maar er is rekening ge houden dat zich de stad in de toe komst zal uitbreiden. De plaats van het gebouw lijkt ons zeer goed, dicht bij de drukke vcr- keerscentra en toch in een stille straat, waar dus alles stil kan gebeuren: het opbrengen van arrestanten, het bin nendragen van gewonden b.v. We gelooven dat de gemeente tevre den zijn kan over haar nieuwe dienst gebouw. Dr. W. TH. M. WEEBERS. Naar „De Leidsche Courant" meldt, zal Dr. W. Th. M. Weebers binnenkort uit Leiden vertrekken en is diens prac tijk overgenomen door dr. W. H. Si mons uit Vleuten, die zich omtrent Juli in het huis van Dr. Weebers komt vestigen. Dr. Weebers is op 26 Maart 1893 zijn vader hier ter stede opgevolgd; heeft dus hier 34 jaar als zoodanig gearbeid. Sedert 1900 is dr. Weebers Stadsge neesheer en sedert het vertrek van dr. Duffels ook gemeentelijk Schoolarts. Ook is di'. Weebers geneesheer ge weest aan het Katholiek Wees- en Oudeliedenhuis. LEIDSCH—UTRECHTSCH PHILOLO- GEN GEZELSCHAP. De 63e bijeenkomst van de Societas Philologica Lugduno-Trajectina heeft Zaterdag j.l. plaats gehad alhier, onder voorzitterschap v. prof. dr. P. H. Dam- sté. Dr. Onno Damsté hield een lezing over „Bigamie te Athene". Spr. toon de aan, dat er in het oude Athene geen Belangrijksle nieuws in dit Nummer. Binnenland. De Nederl.-Indische regecrlng over weegt verscherpte emigratie-bepalin gen met het oog op de wering van on- gewenschte vreemdelingen. Bnitenland. De slotzitting der economische con ferentie. De heer Colijn over de resultaten der economische conferentie. Dreigende staking in de Duitsche Rijnvaart. Een schitterende overwinning van Tsjang kai sjek? wettelijke bepalingen tegen polygamie hebben bestaan; het is dan ook bij uit zondering voorgekomen, dat een Athecnsch burger gelijktijdig met twee vrouwen wettig gehuwd was. Waar schijnlijk heeft de vrouw zich evenwel daartegen kunnen vrijwaren door ver bodsbepalingen dienaangaande uit drukkelijk te doen opnemen in het hu welijkscontract. Dr. H. D. Verdam sprak over „Pla to's zoogenaamde Thrasymachos". Te gen Arnim toonde spr. aan, dat het eerste hoek van Plato s Staat een inte- gre'erénd deel van dit werk is, met een door Plato in zijn jeugd vóór de Lysis en de Gorgias geschreven afzonderlij ken dialoog. Ten slotte droeg prof. dr. P. H. Dam sté een Latijnsch gedicht voor, het welk een paraphrase behelsde van den lofzang van Apulejus op het onafge- sneden haar der vrouw. „EX ANIMO". De Chr. Gem. Zangvereeniging „Ex Animo", dirigent de heer P. Mostert ('s-Hage), zal op Hemelvaartsdag, 26 Mei a.s., deelnemen aan de zangwed strijd voor Chr. Gem. Zangvereenigin- gen'jjit Leiden en Omstreken, welke gehouden wordt te Voorschoten. „Ex Animo" zal uitkomen in de hoogste afdeeling van het Concours: de afd. Uitmuntendheid, met het ver plichte koorwerk: „O Gulden Hoofd", van Jac. Bonset; en het vrij gekozen numimer: „Die sterretje", van J. P. J. Wierts. Na afloop v. d. wedstrijd zal „Ex Ani ino" des avonds te ongeveer 7.45 uur in Leiden aan het station arriveeren tot het houden van een dag-eind-Bij<^n- komst in den tuin van „Zomerlust", aanvang 8 uur. Deze bijeenkomst is toegankelijk voor donateurs en vrienden der Ver- eeniging en familie der leden. Medewerking van het Leidsch Strijk Ensemble Euterpe", dirigent de heer J. Noordanus. „Ex Animo" zal een 4-tal liederen ten gehoore brengen, waaronder de wedstrijdkoren; en-„Euterpe" een 5-tal muzieknummers uitvoeren. JAPANSCHE BELANGSTELLING IN HET CRYOGEEN LABORATORIUM. Alhier is gisteren aangekomen de Ja- phnsche professor Ayoma, hoogleeraar in de natuurkunde aan de universiteit te Sendai, teneinde in samenwerking met prof. dr. W. J. de Haas in het cryo geen laboratorium onderzoekingen te verrichten. PROF. LORENTZ NAAR ITALIë. Prof. dr. H. A. Lorentz zal zich in September naar Italië hegeven ter bij woning van de herdenking van den lOOsten sterfdag van Allessandro Vol ta te Como, waar hij is overleden. BUITENLANDSCH BEZOEK. Vrijdag en Zaterdag zullen ongeveer dertig leerlingen van de Molkereischu- le te Wangen (Algau) ons land bezoe ken. Vrijdagmorgen half elf zal een be zoek worden gebracht aan de fabrie ken van de Vereeniging „Het Kaas- merk", alhier. Des namiddags vertrekt het gezelschap naar Alkmaar ter be zichtiging van het kaascontrolestation aldaar en van eenige zuivelfabrieken. Van Alkmaar vertrekt het gezel schap naar Leeuwarden waar Zater dag het kaascontrolestation en, eenige zuivelfabrieken zullen worden bezich tigd. ACADEMISCH ZIEKENHUIS. Het gedeeltelijk voltooien van het 'huishoudelijk gebouw van het nieuwe Academisch Ziekenhuis is^door den Rijksgebouwendienst opgedragen aan de firma v. d. Velden en de Jong te Oegstgeest voor" de som van 249.640. De bij den general en staf tot re serve luitenant-kolonel benoemde eer vol ontslagen luitenant-kolonel der in fanterie C. G. de Gelder is aangewezen als directeur van het krijgsgeschied kundig archief van den generaion staf te 's-Gravanhage.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1927 | | pagina 1