tweede blad.
WAT DE BLADEN ZEGGEH.
kerk en school.
binnenland.
feuilleton.
dorpstooneelen.
Uw Hoofdhuid
PUROL
utTpê omgeving!
NIEUWE LEIDSCHE COURANT VAN VR/JDAG 20 MEI 1927
Soberheid bij principieele be
zwaren.
„De Rotterdammer" driestart:
Keuchenius was een „Einspanner".
Zijn weinig gedisciplineerde geest
deed hem in de Kamer meermalen
dwars tegen alle antirevolutionaire
Kamerleden ingaan.
Bij de grondwetsherziening van 1884
was hij de eenige antirevolutionair die
het tegen uitbracht.
Toen bij de grondwetsherziening
van 1887 de eindstrijd ever het groote
geding inzake het schoolwetartikel ge
streden werd, was Keuchenius weer de
eenige antirevolutionair, die zich af
scheidde.
Zoo ging het haast bij alle zaken,
zelfs bij die, welke schijnbaar lagen in
de neutrale zone, ontdekte Keuchenius
nog een of ander diepgaand beginsel,
dat hem tot getuigen dwong.
Merkwaardig waren soms de overleg
gingen, die hem in een geisoleerde po-
eitie brachten.
Zoo was in 1884 na den dood van
Prins Alexander en bij den wankelen
gezondheidstoestand van den Koning
de wet aan de orde, die bij overlijden
van den Koning vóór de meerderjarig
heid van prinses Wilhelmina Konin
gin Emma tot regentes aanwees.
Keuchenius kon zich bij het regent
schap van Koningin Emma niet neer
leggen; hij had daartegen onoverko
melijke principieele bezwaren.
Welke-?
De regentes moet bij de aanvaarding
van harte den eed van trouw en ge
hoorzaamheid aan de Koningin afleg
gen.
Hier zou dus Koningin Emma on
derworpenheid moeten beloven aan de
Kroonprinses; de dochter van de moe
der.
Dat is een omkeering van de natuur
lijke verhoudingen, een omverwerping
van het gezag oordeelde Keuche
nius en daarom was verwerping van
het wetsvoorstel plicht.
Zijn fout was dat hij hier de ver
schillende kwaliteiten verwarde; de
moeder zwoer geen trouw aan de doch
ter, maar aan de Koningin.
Soberheid in het ontwikkelen van
onoverkomelijke principieele bezwaren
is een deugd, die Keuchenius niet al
tijd even sterk betrachtte.
NED. HERV. KERK.
Beroemen: Te Mötslawier. c.a., J.
Vink te Drimmelen. Te Nieuw-Vennep,
(toez.), A. Hij mans te Thamen a. d. Am-
stel. Te Almkerk, A. Kardol us te Suj>
meer (Fr.). Te Geervliet (töez.. J. G
Neeleman te Eikerzee (ZJ. Te Ouden
hoorn (toez.), J. Neeleman te Eiken
zee.
Bedankt: Voor Burum, B. Bruins
te Nieuw-Buinen. Voor Garmerwolde,
Bloemhoff te Warfhuizen.
BEVESTIGING!. INTREDE ZSEf
AFSCHEID.
Na Zondag (j.l. in den avonddienst be
vestigd te zijn door zijn ambtsbroeder Ds
F. A. den Boeft, verbond Ds. E. Schou
ten, overgekomen van Alphen aan den.
Rijn, zich Woensdagavond aan de Gerot
Kerk te Amersfoort, met een predika
tie over Petr. i 19.
Géén afzonderlijke toespraken zalspr
hier houden, maar spr. vraagt te mogen
volstaan met de toezegging aat hij voor
allen zal trachten te zjjn alles wat
hn kan. i
Nadat Ds. Schouten nog was toege-
izongen door die gemeente Ps. 134:3,
werd deze dienst met dankzegging door
den voorganger gesloten.
Ds. A. A. Dönszelmann hoopt Zor>
dag 19 Juni aifscheid te nemen van de
Ned. Herv. Kerk te Wassenaar, om Zor*
dag 26 Juni en Woensdagavond 29 Juni
respectievelijk bevestigd te worden en
intrede te doen te Amsterdam.
Bevestiger is Ds. B. Gijzel te Amsten
dam.
Ds. M. B. Verkerk te Puttershoek
hoopt Zondagnamiddag 12 Juni a.s.
scheid te nemen van de Ned. Herv
Kerk aldtrt.r. om Zondagmorgen 19 Juni
d.a.v. te Mijdrecht bevestigd te wor
den door Ds? J. D. van Hof van Wilnis
en den avond van dien dag aldaar zijn
ihtrede te doen.
DE GEREF. KERK VAN LOPIK.
De heer C. Steenblok, Tlieol. Candi
daat, die het beroep naai* de paret
Kerk van.Lopik reeds in Januari j.l. aan
nam, zal nog geruimen tijd wach'en met
intrede te doen bij de Gerei Kerk. Hij
nam het beroep aan op voorwaarde, dat
hii cm studiereden c°rst over 1 jaar
zijn intrede zou doen. Dit voorstel werd
door den Kerkeraad aanvaard.
KERKBOUW.
Binnenkort zal worden overgegaan tot
den bouw van een nieuwe Christ. Gerat
Kerk te Almelo, waarvoor de noodige
grond, gelegen aan de Hofkampstraat,
reeds is aangekocht.
Het thans nog in gebruik ztjnde kerk
gebouw aan de Tuinstraat is reeds on
derhands verkocht.
DE SPLITSING VAN GROOTE
GEMEENTEN.
Binnenkort verschijnt bü de firma Vro
lijk, Ceintuurbaan 250252, Amster
dam, een brochure van Dt. G. Oori-
huys,. Ned. Herv. Predikant te Amster
dam, met den titel: Moeten de groots
Gemeenten gedwongen worden totspli-
sing in buurt-gemeenten?" Het is ©ene
bespreking van de weldra in de Class-
cale Vergaderingen en in de Algeme
ne Synode der Ned. Herv. Kerk aan de
orde komende Wetswijziging, die be
doelt niet slechts het bestaand© Regle
ment op de vorming van buurtgemeenten
bruikbaarder te maken, maar ook, hoe
wel met eenig voorbehoud, voor d© gr<x«
tere gemeenten de splitsing in buur?
gemeenten verplichtend te stellen.
DE KERKELANDEN VAN
HANTUMHUIZEN.
Het gerechtshof te Leeuwarden heelt
bevestigd een vonnis der rechtbank al
daar, waarbij een vordering der kerk
voogdij van Hantumhuizen tegen de ge
meen e Westdongeradeel werd afgewe
zen.
De kerkvoogdij vorderde n.l. eenige
landerijen op, ten aanzien waarvan werd
beweerd, dat zij eigendom waren van de
kerkvoogdij en dat de burgerlijke g.-
meenie slechts het beheer had kraoft
tens een in 181 tot stand gekomen ad
ministratieve scheiding.
VARIA.
Ons bericht inzake de classical© verga
dering der Geref. Gem. was niet volledig
Het betrof hier de Geref. Gem. onder
het Kruis.
Door een onbekende is na d© opi
ning van het nieuwe kerkgebouw der Lk-
reformeerde Kerk van Bennekom, voor
de kerkeraadskamcr een prachtige voor
zittershamer geschonken. Deze is van
zwaar massief ebbenhout, ingelegd met
ivoor en gemonteerd met ©en zilveren
plaat met inscriptie.
H. M. DE KONINGIN-MOEDER.
Gistermiddag om 12.30 is de Konin
gin-Moeder per auto voor haar zomer
verblijf ten paleize Soestdijk aangeko
komen.
KONINKLIJKE HULP.
De watervoorziening te Hoog-Soe-
ren is al sedert eenige jaren een punt
van ernstige overwegingen en bespre
kingen geweest, doch afdoende maat
regelen heeft men tot heden niet kun
nen treffen. Als noodmaatregel in de
behoefte brengt men jaarlijks van de
gemeentelijke waterleiding per tonwa-
gen het onmisbare water naar Hoog-
Soeren, waar men dan tegen geringe
betaling zijn kuip of ton kan vullen.
Wie uit de bekende pomp bij „Pomp
hui" water wenschte deed het best er
in het nachtelijk uur op uit te gaan,
want overdag was het telkens: de
pomp'is afgeloopen.
Thans evenwel is er een afdoende
verbetering in voorbereiding en bin
nenkort zal alle leed geleden en het
watergebrek voorbij zijn.
Het was ook hier weder H.M. de
Koningin, die zich over het lot dezer
bewoners van de Hooge Veluwe ont
fermde en een aanzienlijk bedrag be
schikbaar stelue voor den aanleg van
een waterleiding welke komt onder 't
beheer van de Koninklijke Houtveste
rij Hoog-Soeren. V001 de aansluiting
enz. heeft ieder, die-prijs stelt in het
bezit te komen van voldoende, zuiver
drikwater slechts een bedrag van f20
per jaar te betalen.
Met vreugde is door de bewoners
van Hoog-Soeren van deze milde schen
king der Koningin kepnis genomen.
DE ONTSLAGEN ONDERWIJZERES
TE VOGELENZANG.
Voor Gedep. Staten van Noord-Hol
land is 'Woensdagmiddag in openbare
zitting behandeld het bezwaarschrift
van mevrouw KlinkenbergMeeter te
gen het haar door den raad van Bloe-
mendaal gegeven ontslag als onderwij
zeres aan de Openbare Lagere school
te Vogelenzang op 18 November 1926.
Ged. Staten hebben, naar gemeld
wordt, gistermorgen reeds hun beslis
sing genomen en het bestreden raads
besluit, waarbij mevrouw K. werd ont
slagen, vernietigd.
NED. BOND VAN HUIS- EN
GRONDEIGENAREN EN
BOUWONDERNEMERS.
In hotel Lion d'Or te Haarlem, kwam
Woensdagmiddag de bovengenoemde
bond in congres bijeen.
De voorzitter, mr. J. de Meyier, heet
te de aanwézigen welkom en gaf het
woord aan mr. J. Salomonson te Dor
drecht, die een inleiding hield over De
onteigening in het belang der Volks
huisvesting", waarbij hij tot de vol
gende conclusies kwam:
le. Dat de onteigening der volkshuis
vesting, zooals deze thans bij de wet
is geregeld, tot uiterst onbillijke gevol
gen leidt en dat herziening dezer wet
telijke regeling dringend noodzakelijk
is.
2e. Dat bij deze wettelijke regeling
de bepaling van artikel 92 der Onteige
ningswet behoort te vervallen.
3e. Dat de bepaling van artikel 5 der
Woningwet moet worden gewijzigd in
dier voege, dat bij weigering der bouw
vergunning op andere gronden dan die
in artikel 5 sub 2 bepaald, de gemeen
te verplicht is om de eventueel hier
door te ontstane schade aan den recht
hebbende, aan wien bouwvergunning
geweigerd wordt, te vergoeden.
4e. Dat wettelijk wordt vastgesteld,
dat bij onteigening van terreinen, in
een uitbreidingsplan gelegen, aan iede
re eigenaar afzonderlijk schadevergoe
ding wordt toegekend, onafhankelijk
van de bijzonder© bestemming, in het
uitbreidingsplan aan dit terrein gege
ven alsof 1/3 van het van hem te ont
eigenen terrein voor straat of op an
dere wijze te algemeenen nutte wordt
bestemd en het resteerende als nuttig
bouwterrein moet worden beschouwd,
zoodat dit 1/3 gedeelte zonder schade
vergoeding moet worden afgestaan, ter
wijl in dezelfde verhouding ook de
normale kosten voor straataanleg enz.
mogen worden berekend en het restee
rende als nuttig bouwterrein moet
worden gewaardeerd.
5e. Dat in onteigeningszaken ook te
gen het vonnis, waarbij de schadever
goeding wordt vastgesteld, hooger be
roep bij het Gerechtshof worde toege
laten.
Nadat mr. Salomonson de naar aan
leiding van zijn inleiding gestelde vra
gen had beantwoord, werden de stel
lingen van den inleider bij acclamatie
door de vergadering aangenomen.
De voorzitter dankte den spreker in
warme bewoordingep voor diens dui
delijke rede en sloot de vergadering.
AANVARING TUSSCHEN ONDER
ZEEBOOT EN KOOPVAARDIJ.
SCHIP.
Hr. Ms. onderzeeboot O 7 is Woens
dag, opduikend© na een onderwater
vaart in de Noordze©, in aanraking ge
komen met een Zweedsch koopvaar
dijschip, waarbij de onderzeeboot aan
het achterschip eenige onbelangrijk©
schade kreeg.
Het Zweedsche koopvaardijschip
bleek bij informatie oogenschijnlijk
geen schade te hebben gekregen.
Men meldt uit Zaandam:
Alhier is Woensdagavond binnenge-
loopen de Zweedsche boot Scania, met
hout geladen. Dit is het schip, dat dien
40) 0
Van den eeneh vestzak naar den
anderen hing ëen zware gouden hor
logeketting. Hij had zijn vrouw aan
den arm. Ook Sara was in staatsie-
kleeding, een geel-zijden kleed, waar-
waarin zij er nog meer mismaakt dik
uitzag dan anders.
Met een onbeschaamd lachend ge
zicht zag de handelaar den ondérwij-
zer aan. Deze wierp hem een verach-
telijken blik toe en ging langzaam ver
der. Bij het verder gaan hoorde hij,
dat Lob tot diens vrouw zeide: „zie
Je, Sara-lief, dat is die verschrikkelijk
beroemde onderwijzer van Hartehau-
8e, die den antisemieten-bond ge
sticht heeft tegen onze menschen.
Maar vandaag zal 't hem ingepeperd
Worden."
Volker gingen de ooge'n open. „Dus
dat is het."
De schoolopziener Witzenstetter
liep levendig gesticuleerend in z n kan
toor op en neer. Hij was blijkbaar be
zig iets van buiten te leeren. Hij was
in rok gekleed en had een cylinder-
hoed in de hand. Zijn geheele ver
schijning deed denken aan een wél-
geordende aktenbundel, koel, droog
iets stoffig.
„Verontschuldig mij, mijnheer de on
derwiivpr.-' enrnU hij tot Volker. ..Kom
over eep uur terug, ik moet naar de
inwijding der synagoge."
„Zoo," antwoordde Volker, ln gren-
zenlooze verbazing.
„Hoezoo zoo?" borst Witzenstetter
driftig los „In dat woordje „zoo" ligt
een eritiek omtrent mijn gedrag. U
hebt uw meerderen niet te critiseeren.
11c hoop daaryan verschoond te blij
ven, mijnheer de. onderwijzer. Nu, we
zullen elkaar later wel spreken, bon
jour."
Zwijgend boog Volker. Een bijna
niet in te houden toorn kookte in zijn
binnenste. Zonder eenig antwoord ver
liet hij de kamer, want hij gevoelde,
dat het, zóodra hij het waagde, zijn
mond te openen, met zijn zelfbeheer
selling gedaan zou zijn.
Met zeer gemengde gevoelens zag
hij kort daarna vanuit een hotel waar
hij zijn ontbijt gebruikte, zijn meer
dere naast den rabbijn in den feest
stoet voorbije ian.
„Nu ja," bromde de waard, een gro
ve kerel, die er uitzag, alsof hij zelf
zijn beste klimt was, „nu ja, gij ver
wondert er u over, dat een christen
mensch medegaat in een joden-proces
sie; maar Witzenstetter weet je, moet
overal bij zijn, waar hij-met zijn sehoo
nen rok en zijn zijden cylinder en voor
al met zijn eereteekens pronken kan.
Toen do onderwijzer een uur later
wederom voor zijn meerdere stond,
ontving deze hem met onnavolgbaar
hoogmoedige gelaatstrekken en ve**
zocht hem niet eens plaats te nen»pr.
Volker begon op kalmen toon: „Ik
zou van u gaarne op de eerste plaats
de verklaring ontvangen, waarom u
straks meende mij als een schooljon
gen (e moeten behandelen. Ik kan mij
niet voorstellen, dat het eenvoudige
woordje „zoo" daartoe voldoende re
den gaf."
Witzenstetter sprong op en schreeuw
de driftig: „Ik verzoek u, te wachten
tot ik u aanspreek. Ik zal op dit on
derwerp straks nog wel eens terugko
men. Allereerst willen wij de voorlig
gende zaak behandelen, ook al is het
u minder aangenaam. Er zijn twee
klachten over u bij mij ingekomen. Al-
leeh uit groote achting jegens u heb ik
de klaagschriften nog niet aan de ko
ninklijke regeering doorgezonden. Ik
wilde u eerst in de gelegenheid stel
len, u te verklaren. Hier i9 de klacht
van Daniël Koning, dat gij u zonder
aanleiding aan hem vergrepen hebt.
Lees u zelf!"
Volker las. verklaarde in het kort
de toedracht der zaak en eindigde met
de woorden: „Die man is een bekende
schurk; toen hij zich onbehoorlijk ge
droeg en ons voor den gek hield, heb
ik hem op straat gezet. Ik betreur het
nochtans, te spoedig
„Ik weet reeds genoeg, mijnheer
Volker, Straks daarover meer. Lees nu
dit klaagschrift. Het is door zestiet
zemeentenaren, waaronder de bui-;
neester en twee gemeenteraadslede
•ndert eekend."
Volker zag onwillekeurig het
RECLAME
wordt vrij van roos en Uw haar wordt
zacht en glanzend als ge des morgens
het haar inwrijft met een weinig
Doos 30, Tube 80 ct.
dag om half twee in aanvaring is ge
weest, ter hoogt© van het Haaks licht
schip op de Schelde, met de Nederland
sche onderzeeër nr. 7, die het schip
aan den onderkant heeft graakt. D©
schade van d© Scania kon door haar
grooten diepgang nog niet worden op
gemaakt. Men heeft op de Scania niets
van den onderzeeër bemerkt ook de
periscoop was niet zichtbaar.
DE HEER WIJNKOOP G.S. TEGEN
DEN BURGEMEESTER.
Dezer dagen is medegedeeld dat de
Amsterdamsche communistisch© raads
leden Wijnkoop, Lisser en Doornbusch
bij den raad een voorstel hadden inge
diend om te besluiten, een adres aan
d© regeering te zenden om den burge
meester, wiens ambtstermijn 20 Juni
afliep, niet opnieuw te benoemen.
Dinsdag 17 Mei j.l. hebben, zoo
meldt het Hdbl., genoemde drie raads
leden een brief gericht tot de soc.-dem.
raadsfractie met het verzoek, door
haar steun mogelijk te maken, dat,
zulks in verband met hun voorstel en
om daaraan practische beteekenis te
kunnen geven, onmiddellijk een spoed
vergadering van den gemeenteraad
zou kunen worden aangevraagd, opdat
di© zou kunnen gehouden worden vóór
de fungeerende burgemeester was her
benoemd.
Namens de soc.-dem. raadsfractie is
18 Mei op dit verzoek geantwoord, dat
zij de noodzakelijkheid van het hou
den van die spoed-vergadering van den
raad niet in zag en zij daarom haar
steun aan het verzoek niet kon verlee-
nen.
Zooals men weet, is burgemeester De
Vlugt intusschen herbenoemd.
TE VEEL EER AAN DEN
RAPALJAAN.
Toen de Rapaljaan gistermorgen
voor de rechtbank kwam deed hij voor
naam als een gentleman en zijn stem,
die in den Rotterdam schen raad zoo
rauw kan schreeuwen, had ©en gecul
tiveerd geluid.
Hij was door den kantonrechter ver
oordeeld tot twee maal vijf gulden
bpete, omdat hij op 17 December in de
Korte Pannekoekstraat een volksop
loop heeft veroorzaakt, door met een
bord heen en weer te loopen en omdat
hij zich niet heeft verwijderd toen een
politie-agent hem zulks gelastte. Het
bord bevatte de aankondiging van den
„verkoop wegens schuld" in de Buik
van Parijs.
De ambtenaar was in hooger beroep
gekomen.
Dé Rapaljaan zei, dat niet hij de oor
zaak was van den oploop, het publiek
deed het, het nieuwsgierige publiek
dat blijft staan als het Coremans ziet.
„Ik heb nu eenmaal een aantrekkelijk
uiterlijk", zei de Rapaljaan.
De Officier, mr. Rombach, was van
meening, dat de politie aan Coremans
inderdaad te veel eer heeft bewezen,
door twee overtredingen le constatee-
ren. Hij heeft geen volksoploop veroor
zaakt. Dit deed het publiek. Verdach
te heeft echter wel ten overtreding be
gaan, door zich op het bevel van de
politie niet te verwijderen. De Officier
requireerde één geldboete van 5.
Uitspraak 2 Juni.
KLEINHANDELSPRIJZEN VAN
ARTIKELEN VAN DAGELIJKSCH
GEBRUIK.
Er heeft zich in ons land eene com
missie gevormd, Destaande uit de hee-
ren A. Colijn, burgemeester van Nieu
wer- Amstel; W. L. Morsink, te Am
sterdam; mr. A. Sabelson, te Amster
dam; dr. I. H. J. Vos, te Amsterdam;
en Jac. de Vries Sr., te Hilversum; wel
k© zich ten doel stelt na te gaan, of
het mogelijk zal zijn, artikelen van
dagelijksch gebruik in den detailhan
del goedkooper dan thans verkrijg
baar te stellen voor den verbruiker.
Genoemde commissie is van oordeel,
dat door allerlei Omstandigheden de
detailprijzen hooger zijn dan onder gun
stige verhoudingen noodzakelijk zon
zijn.
Als een der op den voorgrond tre
dend© oorzaken ziet zij eene verbrok
keling van het debiet, waardoor dik
wijls te hooge winstmarge de groote
algemeene lasten moet dekken. Zij
meent, dat de mogelijkheid bestaat
verbetering voor den consument te ver
krijgen door de stichting van een groot
lichaam hetwelk er door eene bepaal
de organisatie veel toe kan bijdragen,
aan genoemd euvel tegemoet te komen
Het ligt bovendien in de bedoeling
bij de verwezenlijking dier plannen,
waar mogelijk, het Nederlandsch fa
brikaat naar voren te brengen. De
commissie heeft vertegenwoordigers
van tal van organisaties, van wie ver
moed wordt, dat zij genegen zijn me
dewerking te verleenen, tot een bijeen
komst uitgenoodigd op Zaterdag 23
dezer te Utrecht.
DE AANVARING TUSSCHEN LH
ZEVEN PROVINCIëN EN DE
WEGA.
De Wega is lek ongeveer over de ge
heel e hoogte van het schip. Een sloep
je zou het gat onder water kunnen
binnenvaren. De stoker in de machine
kamer is ternauwernood aan het ge
vaar ontkomen. Enkelen van de be
manning zijn lichtgewond.
De Wega is in de haven te Tandjong
Priók aangekomen.
KOUDEKERK.
De uitslag van de gister gehouduen
gemeenteraadsverkiezing is als volgt:
Stembureau: Raadhuis.
Ljjst I (Lib. Partq).
Uitgebracht 124 stemmen, verdeeld als
volgt:
M. J. Oppeiaar 122
T. van der Lee 2
A. Verburg
J. W. Kwakernaak
N. van Diggel©
Ljjst 2 (Chr. Hist).
Uitgebracht 240 stemmen, verdeeld als
volgt:
A. van Egmond 197
D. JDorrepaal 16
A. van den Ent 14
G. van der Bijl 9
J. yan der Sterre 1
G. P. de Jong 1
B. G. Corta 1
iM. Maat 1
Lijst 3, (R. K.).
Uitgebracht 88 stemr Mals
volgt:
A. J. Lieversc 7°
H. Otto 2
W. J. Heemskerk 9
J. E. M. v. Beers 7
Ljjst 4 (A. R.).
Uitgebracht 227 stemmen, verdeeld -
als volgt:
J. van den Berg 178
P. de Jong Kzn. 32
N. P. Slegtenhorst 5,
K. Reijneveld Dzn. 9
P. Kok
M. Schenkeveld 3
H. .Verburg Gzn.
Totaal uitgebracht 697 stemmen.
- Van onwaarde 18 stemmen.
Aantal geldige stemmen 079 stemmen
Het aantal zetels verdeeld hls volgt
over de vier lijsten.
Lijst I (Lib. Partij) 1
Lijst 2 (Cnr. Hist.) 3
Lijst 3 (JR. K.) 1
Lijst 4 ,(A. R.) 2
De Kiesdeeler was 97.
De nieuwe Raad zal als volgt zijn sa
mengesteld
Lib. Partij 1 lid, M. J. Oppeiaar.
Chr. Hist. 3 leden, Ant. van Egmond,
D. Üorrepaal, A. van den Ent.
R. Kath. 1 lid, A. J. Lie verse.
A. R. 2 leden, Jac. van den Berg, P.
de Jong Kzn.
Naar wij uit -betrouwbare bron
vernemen, zal Maandag a.s. een aan
vang worden gemaakt met het leggen
van den laags^ anningskabel in denHoo
gewaard alhier.
Predikbeurten. Ned. Herv. Kerk
v.m. 10 en n.m. 0.30 uur Ds. Israël.
Gerei. Kerk v.m. 10 en n.m. 7, uur Da
Haspers.
naar de namen der onderteekenaars.
Tot zijn grenzelooze verbazing vond
hij daarbij ook de namen van twee zij
ner trouwste leden der boerenleenbank
Belangstellend begon hij te lezen. Meer
en meer helderde echter zijn gezicht
op en van tijd tot tijd plooide het zich
tot een lachje. Op het laatst kon hij
zich evenwel niet meer inhouden, hij
begon luid te lachen.
Nu echter werd de beer Witzenstet
ter woedend en viel uit: „ik moet u
dringend verzoeken, ambtelijke zaken
ambtelijk en niet comisch op te vat
ten."
Volker kon slechts met de grootste
moeite wederom in eenigszins ernstige
stemming komen:
„Ik verzoek u beleefd om excuses
mijnbeer de schoolopziener, maar dil
schrijven is alleen comisch, zoo iets
kan men niet voor ernst nemen.
Eenvoudig, omdat ik aan eenige, perso
nen niet beval, of zooals zij schrijven,
omdat zij met mij niet op christelijk
standpunt staan, moet ik verplaatst
worden. Dit van de overheid te ver
gen, zonder ook maar den schijn van
eenigen beweeggrond aan te voeren,
zulk een kluchtige domheid heb ik
nog nooit gezien."
„Ik moet u voor den laatsten keer
verzoeken, mijnheer Volker, uw woor
den meer op de weegschaal te, leggen.
Gij ziet opzettelijk over het hoofd, dat
er wel degelijk een reden tot klagen
over u aangegeven is. Gij hebt een
Raiffeisen-Bank gesticht; dat is iets ge
heel nieuws iu deze streek. Daardoor
mengt gij u in de meest geheime ge-
gwneente- en familieaangelegenheden,
brengt gij ontevredenheid onder de
menschen en verstoort de eendracht
tusschen Ben braven boerenstand en
den even braven handelsstand. Ik
moet u ernstig vragen, in hoeverre dat
uw werkkring is. Zoover ik weet, heeft
de koninklijke regeering u naar H&r-
tenhausen gezonden, alléén om school
te houden".
„Mag ik misschien, vóór ik persoon
lijk antwoord, verzoeken, dezen parti
culieren brief te lezen, dien mij de
heer Landraad geschreven heeft en
dien ik vanmorgen kort voor mijn ver
trek hierheen, ontving. Hüj handelt
over dezelfde zaak, mijn boerenleen
bank."
Witzenstetter nam het hem toege
reikte geschrift aan en begon halfluid
te lezen: „Zeer geachte heer onderwij
zer!
Door de klacht van uw burgemees
ter, dat u het schoollokaal voor doel
einden, buiten het onderwijs gelegen,
gebruikt hadt, is het ter mijner kennis
gekomen, dat het u gelukt is in Har-
fcenhausen een boerenleenbank sys
teem Raiffeisen in het leven te roepen.
Ik spreek u daarover mijn vreugde en
waardeeripg uit en hoop, dat 't u geluk
ken moge door dit werk die arme, door
woeker zwaar geteisterde streek in so
ciaal en zedelijk opricht op te heffen
en de verhoudingen van den boeren
stand in het rechte spoor te brengen.